$e£<2idóe(Boti/fca4tt Finland schrok ervan Indonesië laat N. Gu inea niet los Sabang verkocht aan Indonesië Sovjets beschuldigen Finse regering De VS en China Jirecteor: C. M. VAN HAMERSVELD. Hoofdredacteur: TH. WILMER. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT" DINSDAG 3 JANUARI 1950 41ste JAARGANG Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 032 p. w., f 1.40 p. mnd., f 4.15 p. kwart. Franco p. p. f 4.90. - Advert.: 15 cf. p. mm. Telefoontjes f 1.50 Verdraagzaamheid /"\NLANGS hebben we op deze plaats de aandacht gevestigd op een merkwaardige verklaring van dominé Samuel Vela, uit Spanje, gegeven in een rede, die hij op Vrij dag 2 Dec. hield in de Regentesse- kerk te Den Haag. Met grote eerlijkheid en onver dachte kennis van zaken wees hij immers de beschuldiging af, die de Katholieke Kerk van Spanje aan sprakelijk wilde stellen voor de ge pleegde onrechtvaardigheden. Zeer nadrukkelijk wenste hij te verkla ren, dat dit alles slechts op naam van een kleine minderheid extre misten gesteld mag worden, een minderheid die van het begin af aan Franco's belofte ener volledige godsdienstvrijheid op alle moge lijke manieren zocht te saboteren. Prof. dr. J. C. Groot te Warnfond wijst nu op deze „sensationele" ver klaring in de jongste aflevering van „Het Schild" en hij geeft naar aan leiding daarvan een zeer lezenswaar dige en instructieve beschouwing. Deze verklaring van ds. Vela, zo constateert de hoogleraar, mag niet worden overschat; zij zuivert de ka- trolieken niet van alle smetten uit het verleden en het heden. „In het beleven der Waarheid is de Kerk niet onfeilbaar, evenmin als ieder der afzonderlijke gelovigen". „Een theoretische erkenning van ver draagzaamheid jegens andersdenken den biedt nog geen garantie voor een practische verdraagzaamheid. Maar dit geldt van de reformatori sche Kerken evenzeer als van de Katholieke Kerk". Aldus prof. Groot. Deze waarheden zijn van grote betekenis om over dingen, die plaats grijpen bij de botsing van le vensovertuiging in de practijk van het leven, een zuiver-objectief oor deel te vormen. Aan de objectiviteit van him oor deel heeft het schrijvers en sprekers ten onzent over Spanje maar al te zeer ontbroken! De democratie kan zijn een be schutting en bescherming van de practische verdraagzaamheid; zij geeft meer kans op de beleving der verdraagzaamheid dan elk ander stelsel. Maarzij biedt geen ga- rantie. En zij kan uit haar aard niet" zijn een norm voor die verdraag zaamheid. Hierop wijst prof. Groot aan het slot van zijn beschouwing in een enkele zin met diepe inhoud; „Als de norm des levens in over eenstemming is, niet met de demo cratische vrijheid, maar met de chris telijke Waarheid, dan blijft een le ven overeenkomstig die norm in. de kracht des H. Geestes altijd tot de mogelijkheden behoren, al zal er om zulk een leven gebeden moeten worden". Een Paus-avond MORGEN houdt Leiden z'n Paus avond. Wat dit zeggefl wil? Katholiek Leiden wil óók op bui ten-kerkelijke wijze het Heilig Jaar aanvangen, zich in de geest scha rend rondom de Paus. In redevoeringen van bekende sprekers en in zang en muziek van bekende koren zal de betekenis van het Heilig Jaar worden onderstreept en uiting worden gegeven aan de blijde en dankbare gevoelens van de Katholieken. De pauselijke nuntius mgr Giobbe, vertegenwoordiger van Z.H. de Paus in Nederland, zal deze bijeenkomst bijwonen. De Katholieken van Leiden zul len zeker niet nalaten door grote op komst te tonen, dat zij dit door „Ka tholiek Leiden" genomen initiatief weten te waarderen. AMERIKAANS VLIEGDEKSCHEP VOOR AZIATISCHE WATEREN Op een bijeenkomst van de Ameri kaanse Nationale Veiligheidsraad op het Witte Huis werd een besluit ge nomen om de vloot in het Verre Oosten te versterken ter stuiting van de communistische vloedgolf. Behalve het 27.000 ton metende vliegdekschip „Boxer", dat gemid deld 45 vliegtuigen aan boord heeft, (op foto) zijn nog twee torpedoja gers voor het Verre Oosten vertrok- Prins Bernhard naar de West Met het smaldeel Antillen is gis teren Prins Bernhard zijn reis naar de West begonnen. Wie in de omgeving van de Spido- ponton aan het Willemsplein te Rot terdam een plaatsje had kunnen vin den, ving nog af en toe een glimp op vande toebereidselen, die gemekt werden voor het hoge bezoek. De Koningin met haar oudste drie dochters zouden immers Prins Bern hard uitgeleide komen doen! Tot op het laatst was het niet zeker of de Koningin zou komen. Op de kade waren minister-presi dent Drees en vele ministers, ambas sadeurs en gezanten van de Zuid- en Middelamerikaanse landen, die de Prins zal bezoeken, hoge marine-offi cieren en burgemeester Oud aanwe zig. Kort voor twee uur kondigde de mobilofoon van de politie aan, dat de Koninklijke stoet de grens van de ge meente was gepasseerd. Toen de stoet naderde werden op de schepen de pavoiseervlaggen gehesen. Het volkslied klonk, toen de Koningin, prins Bernhard en de prinsessen Bea trix, Irene en Margriet in grijze bont manteltjes uit de nat-glanzende Ca dillac stapten. Na de inspectie van de erewacht gingen zij allen aan boc~ van de salonboot Stad Rotterdam, direct van wal stak naar de oorlo: bodems, waarop de bemanningen pa radeerden. Ongeveer een uur heeft Koningin Juliana vertoefd aan boord van het vliegkampschip. Vóór haar vertrok ken de genodigden en toen ook zij afscheid had genomen, „joelde" de bemanning van het schip en klonken gedempt de saluutschoten. De Koningin embarkeerde aan de steiger van de roei- en zeilvereni ging De Maas, waar zij met de prin sessen korte tijd verbleef in het so ciëteitsgebouw. Toen de Johan Mau- rits was opgestoomd en de Karei Doorman bijna gereed was met ont- rreren, scheepte het hoge gezelschap zich weer in. Toen de „Doorman" ontmeerd was, begaven de koningin en dë prinsesjes zich weer aan boord van de „Stad Rotterdam", die terwijl het smal deel de rivier afvoer langzaam langs de donkere romp van de „Ka- rel Doorman" schoof. Aan de kaden en op de schepen wuifde en zwaaide men een laatste afscheid. Het oefensmaldeel verdween langzaam aan de dampige rivierein der. De Koningin'en de prinsesjes ontscheepten weer, om per auto terug te keren naar Soestdijk. Foto boven: H.M. Koningin Julia na en Z.K.H. Prins Bernhard inspec teren de erewacht, die op het Wil lemsplein te Rotterdam was opge steld. Onder: Hand in hand naast elkaar volgen de prinsesjes Haar ouders bij het aan boord gaan van de sloep, welke de vorstelijke personen naar de „Karei Doorman" bracht. Nog dit jaar, zegt Sukarno „Wanneer wij hard werken en wanneer ons streven wordt geinspi- reeid door een dynamische activi teit. zal, voordat de zon voor de laatste maal in 1950 is ondergegaan, Nieuw-Guinea deel uitmaken van de Verenigde Staten van Indonesië", verklaarde president Sukarno in een toespraak, gehouden op een plech tigheid, welke in het presidentiële paleis te Djakarta, plaats vond ter herdenking van de verjaardag van de profeet Mohammed. Soekarno deed verder een beroep op de Mohammedaanse en christe lijke inwoners van Indonesië om samen te werken, tot heil van het land en om hun vertrouwen in de nieuwe staat te bewaren. Hij voegde hieraan toe: „Als president neem ik een onpartijdig standpunt tegenover alle gezindten in. Ik koester jegens geen enkele godsdienst een vooroor deel". Het was de eerste maal sinds 1945 dat een dergelijke plechtigheid te Djakarta werd gehouden. Ver beneden de waarde Het contract, waarbij de bezittin gen van de NV Zeehaven en Kolen station Sabang a. d. regering van In donesië zullen overgaan, is getekend. De koopsom is 1.506.000 gulden, waarvan vijfhonderdduizend gulden naar Nederland zullen worden over gemaakt. Deze prijs ligt ver beneden de waarde van de activa en is veel la ger dan de som, welke de Sabang- maatschappij aanvankelijk heeft ge vraagd. Er is echter rekening gehou den met de onzekere toestand in In donesië en de financiële nood der re gering. Het bestuur heeft daarom, niet dan node, genoegen met de bovenge noemde som genomen. De maat schappij is op het ogenblik nog niet in staat zelfs niet slechts globaal, een schatting te maken van hetgeen er voor de aandeelhouders beschik baar zal zijn. De voormalige Engelse consul in Japan, Der went William Kermode, is benoemd tot eerste ambassadeur van Engeland bij de Verenigde Sta ten van Indonesië, heeft het ministe rie van Buitenlandse Zaken te Lon den bekend gemaakt. In de bekendmaking wordt ge zegd, dat de koning, nu Indonesië souverein is geworden, het instellen' van een Engelse ambassade te Dja karta (Batavia) heeft goedgekeurd. Een poging de verkiezingen te beïnvloeden ipiNSE POLITIEKE KRINGEN schijnen het er over eens te zijn, dat de beschuldigingen, die Moskou op Nieuwjaarsdag tegen Finland heeft uitgebracht over het vc bergen vanhonderd Sowjetrussische misdadigers, de ernstigste waarsch ing inhouden, die het land sinds het einde van 'de oorlog heeft ontvangen, verneemt Ass. Press te Helsinki. De regering heeft gisteren de ontvangst van de desbetreffende Sowjet-nota bevestigd en medegedeeld, dat het ministerie van Buitenlandse Zaken een onder- Zoek over het gehele land instelt met het ernstige voornemen, alles te doen om de verplichtingen van het Fins-Russische vriendschapsverdrag na te komen. De kabinetscommissie voor buiten landse aangelegenheden heeft de no ta, die Zondagavond te Helsinki werd ontvangen, in studie genomen. Vol gens berichten uit Moskou, heeft An drei Gromyko, de Sowjetrussische plaatsvervangende minister van Bui tenlandse Zaken de Finse gezant Kay Sundstroem op Oudejaarsavond ont vangen en hem medegedeeld, dat de aanwezigheid van Russische oorlogs misdadigers in Finland een ernstige inbreuk was op het vredesverdrag. Vernomen wordt, dat de nota verge zeld was van een lijst, waarop de 56 personen staan vermeld, die schuldig zouden zijn aan de meest ernstige misdaden en krachtens het vredes verdrag aan de Sowj et-Unie zouden Is er uranium in de Harz? Russische ingenieurs verrichten boringen West-Duitse grensautoriteiten zeg gen, dat Russische ingenieurs bij Wernigerode en Prei-Annenhohne in het Harzgeberg'te met boringen zijn begonnen om na te gaan of daar uraniumlagen aanwezig zijn. Een door de Russen gecontroleer de onderneming, de A. G. Hismuth, zou haar gewestelijke directie in het stadhuis te Wernigerode gevestigd hebben. De Sovjet-autoriteiten zouden het gemeentebestuur van Wernigerode verzocht hebben woningen gereed te maken voor 1800 mijnwerkers. Volgens ganoemde Duitse grens autoriteiten zouden de Russische des kundigen van oordeel zijn dat de uraniumlagen zich uitstrekken van Wernigerode en Ilsenburg tot Gos- lar. Deze laatste stad ligt in de Britse zóne. De Franse begroting Na 6 vertrouwensmoties De Franse regering heeft Maan dag bij de stemming over het begro- tingsontwerp in zijn geheel met 305 tegen 284 stemmen de overwinning behaald. Aan deze stemming was de vertrouwenskwestie verbonden. Tevoren had de regering bij twee andere stemmingen over vertrou wenskwesties een meerderheid ge kregen. Tijdens het begrotingsdebat, dat 42 dagen heeft geduurd, heeft de re- gering-Bidault zes moties van ver trouwen gekregen, met een meerder heid variërend van vier tot een-en- twintig sternen. De begroting komt in evenwicht op 2.225 milliard fr. De uitgaven worden geraamd op 2.245 milliard fr. doch de regering heeft op zich genomen vóór Juni de uitgaven 20 milliard fr. te bezuinigen. De mili taire uitgaven worden beraamd op 420 milliard fr. Emil Jannings overleden Emil Jannings, de bekende Duit se filmspeler van vóór de oorlog, is op 63-jarige leeftijd in zijn huis te Zinkenbach aan de Wolfgangsee in Oostenrijk overleden. Hij werd geboren in Zwitserland, doch verhuisde reeds als kind met zijn ouders naar Duitsland, waar hij later aan het Reinhardt Buehnen- theater in Berlijn wereldfaam won. Door Ernst Lubitsch kwam hij bij de film en in 1926 trok hij naar Hollywood, waar hij de hoogstbe- taalde Duitse filmspeler werd. Op het hoogtepunt van zijn carriëre trok hij zich uit de filmwereld te rug en werd boer in Opper-Oosten- rijk. De roep van theater en film was echter te sterk en in 1934 sloot hij zich aan bij het „Deutsche Thea ter" te Berlijn. Jannings is een van de betrekke lijk weinigen, die de overgang van de stomme naar de sprekende film overleefden. Hij werd de meest vooraanstaande Duitse filmspeler. Na de oorlog verboden de Ameri kaanse bezettingsautoriteiten hem het ontreden in Duitsland, doch in 1946 werd hij gezuiverd. In 1947 werd hij Oostenrijks onderdaan. moeten worden uitgeleverd, om terecht te staan wegens hoogverraad en collaboratie met de vijand. Twee Finse communisten-leiders, mevr. Kuusinen, en Ville Pessi, res pectievelijk voorzitter en secretaris van de partij, verlieten Moskou twee dagen voordat de nota werd over handigd. Mevr. Kuusinen verklaarde, dat deze nota een nieuw teken is van de schrikbarende achteruitgang in de Fins-Russische betrekkingen. Men beschouwt de nota als een protest tegen Finland's politieke ont wikkeling onder de huidige regering en gelooft, dat de Russen met opzet hun beschuldiging hebben samen la ten vallen met de voorbereidingen voor de presidentsverkiezingen, die in Februari zullen worden gehouden. VAN EEN KELLNER DIE MILLIARD AIR WERD Een kellner uit Rome heeft samen met zijn twee zusters een bedrag van 43 milliard lire, alsmede een zilvermijn in Argentinië geërfd van een oud-oom, die 40 jaar geleden naar Argentinië emigreerde. Vol gens het blad „Momento" is dit for tuin sedert negen jaren in een bank te Buenos Aires geblokkeerd, in af wachting van het opdagen van erf genamen. De grote schoonmaak begint Ulbricht gaat aan het werk Walter Ulbricht, Stalins „grote schoonmaker" in Oost-Duitsland, toog gisteren voor het eerst aan het i werk. Hij gaf de communistische mi- nister van industrie, Fritz Selb- mann, opdracht om de dossiers van zijn departement over te geven aan de Russische controle-commissie in i Berlijn. Daarna benoemde Ulbricht zichzelf tot uitvoerend premier tot Otto Grotewohl terugkeert van de huwelijksreis. Die is juist hertrouwd met zijn secretaresse Hanna, terwijl zijn eerste vrouw naar de Britse zone van Duitsland is gevlucht. Ulbricht is Oost-Duitsland's Lenin en plaatsvervangend voorzitter van de communistsche partij. Hij keerde vijf dagen geleden uit Moskou terug en zei, dat hij opdracht had om de economische toestand van het land te verbeteren. Gisteravond gaf hij firma's die met West-Duitsland za ken doen, bevel om hun handel on middellijk uit te breiden. WILHELM PIECK 74 JAAR. Duizenden jonge communisten in blauwe hemden hebben gisteravond met fakkels een demonstratie voor de ambtswoning van president Pieck van Oost-Duitsland gehouden, ter ere van diens 74ste verjaardag, van daag 3 Januari. De president ontving vele tele grammen en de arbeiders van vele Oost-Duitse fabrieken verrichten vandaag overwerk ter ere van Pieck. ISRAEL EN JERUZALEM. De Iraëlische minister van bui tenlandse zaken, Sjaret, heeft in het parlement verklaard: „Wij zijn vast besloten de status van Jeruzalem als hoofdstad van Israël te waarbor gen". Alle plannen waren gebaseerd op dc erkenning van het bijzondere karakter van Jeruzalem, waar zich plaatsen bevonden, die heilig waren voor andere landen. Dit belastte Is raël met bijzondere en permanente verantwoordelijkheden en het land was bereid deze verantwoordelijk heden op zich te nemen. Volgens Drew Pearson zouden Truman en zijn adviseurs op een vorige week op het Witte Huis ge houden conferentie besloten hebben tot het verschepen van geweren, ka nonnen, houwitsers, ammunitie en andere militaire goederen naar Tsjang Kai-Sjek voor ihet afslaan van een eventuele communistische aanval op Formosa. Deze zending zou bekostigd worden met de 75 mil- lioen dollar, welke het Congres voor hulp aan China h.eeft uitgetrokken. Pearson zegt verder, dat ook een twintigtal Amerikaanse militaire ad viseurs gezonden zal worden. Truman zou overwegen generaal MacArthur te ontbieden voor een bespreking over Japan. Een andere belangrijke beslissing zou zijn, aldus meldt Pearson, voor een bedrag van twintig millioen dollar aan militaire goederen te ver zenden naar de Fransen in Indo- China voor de strijd tegen de com munisten. Met de levering hiervan zou binnen zes weken begonnen worden. WEER LANDBEZETTINGEN IN ITALIë. Maandag werden uit de gehele Italiaanse provincie Modena talrijke bezettingen van gronden gemeld. De landarbeiders hebben hun actie in ver van elkander gelegen plaatsen gevoerd om optreden van de politie te bemoeilijken. Een twintigtal per sonen is aangehouden. De plaatse lijke autoriteiten verwachten, dat de beweging Dinsdag voortgezet zou worden en hebben maatregelen ge troffen. ACTIE TEGEN HET VOORT SCHRIJDEND COMMUNISME IN OOST AZIë Na de overweldiging van China door de communisten is thans een actie merkbaar van de Westelijke mogendheden tegen een verdere voortgang van het commu nisme in Oost Azië. In deze kaart hebben wij een overzicht gegeven van de voornaamste maatregelen en gebeurtenissen die thans zijn aan te wijzen. NIEUWJAARSRECEPTIE IN KO NINKLIJK PALEIS TE AMSTER DAM H.M. Koningin Juliana heeft gistermorgen in het Koninklijk Pa leis op de Dam te Amsterdam een Nieuwjaarsreceptie gehouden voor de leden van corps diplomatique. By aankomst ten paleize inspec teerden koningin Juliana en prins Bernhard de ere-wacht bestaande uit grenadiers en jagers. Een „Voor de gemiddelde, God-ver laten Europese mtassa-mens schijnt de organisatie een nieuwe voorzie nigheid te willen worden." Ir. L. J. M. Feber.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1950 | | pagina 1