Kerstboodschap van H.M. de Koningin
Het beste ervan zien
te maken
,Sii£Ce nacht
ZATERDAG 24 DECEMBER 1949
DE LEIUSE COURANT
TWEEDE BLAD PAGINA 1
H.M. Koningin Juliana heeft
een Kerstboodschap gericht tot
haar volk, waarin zij heeft ge
sproken over de souvereiniteits-
overdracht aan Indonesië.
Ik zou graag mèt u samen even een
ogenblik van bezinning hebben bij
het komende Kerstfeest want ver
leden jaar was er oorlog, en dit jaar
vrede voor ons in Indonesië. Moge
de vrede voor Indonesië bestendig
zijn dat is ons aller wens voor ons
jong broederland.
De dag na Kerstmis zal een zeer
bijzondere voor ons zijn, want dan
zal een eeuwenoude band van een
ander, edeler maaksel worden dan
tevoren.
In het verleden zijn bij ons, Neder
landers, aspiraties van velerlei soort
werkzaam geweest in Indonesië.
Eigenbelang en naastenliefde zonden
wij erheen.
En zij, die hun beste krachten ga
ven voor dat land en dat volk, voelen
zich soms onzeker, of er thans dank
baar om voortzetting van hun levens
werk zal worden gevraagd, of dat
het, met de ondank van de pas mon-
diggewordene, zal worden terzijde
geschoven. Toch bouwi een samen
leving altijd voort op het werk van
hen, die de ander en niet zichzelf
zochten, en die recht door zee en
moedig waren, want zij zijn steeds
het zout der aarde gebleken, zelfs al
scheen het ook, dat hun werk ver
geefs was.
Al het heden wordt verleden,
schoon 't ons toegerekend blijft, zegt
de dichter.
Maar we willen nu op dit moment
niet het oog op het verleden richten,
maar liever op de waarden in de toe
komst.
Wij hebben allen de langs democra
tische weg tot stand gekomen beslui
ten te aanvaarden, onverschillig of
gij van oordeel zijt, dat Indonesië aj
lang, of nog lang niet, rijp is voor
haar onafhankelijkheid, en hoe be-
tt-M- KONINGIN JULIANA
A.N.P. Foto Jos Zandvoort
zorgd en zwaar uw hart ook is: ik
zou willen zeggen in heilige ernst, en
een beroep doende op de diepe wel
willendheid jegens Indonesië: wan
neer de Nederlanders eerlijk dit spel,
volgens de nieuwe regels, spelen, zul
len zij in Indonesië welkome gasten
zijn.
Bij deze souvereiniteitsoverdracht
laten wij iets los en zij ontvangen
iets, namehjk onze erkenning van
wat ieder volk immers met zijn diep
ste wezen wenst, en immers ook door
geen Nederlander een ander in we
zen wordt misgund.
En omdat het nu Kerstmis is, en
ik dus, met u sprekende, de dingen
graag wil bezien in hoger licht, moge
ik hier de wens ja, de zekerheid
hardop uitspreken, dat het, voor de
meesten van ons, in ons hart een gul
en vrijwillig afstaan zal zijn.
Wij, voor ons, moeten de dingen
op lange termijn kunnen zien, en,
met de souvereiniteit, ook ons ver
trouwen schenken, en onze vriend
schap, zoals een meer ervaren en
hulpvaardige broer.
Als wij, Nederlanders, ons op
Kerstmis, met de joodse herders, de
Wijzen uit het oosten, en ontelbare
anderen, scharen om het Kribje in
Bethlehem, dan klinkt nog de weer
klank van „ere zij God in den hoge
vrede op aarde in de mensen een
welbehagen".
En dit kan weer aanzwellen tot
een machtig geluid, gedragen door de
gehele mensheid nog niet nu, maar
geleidelijk steeds meer. in groeiende
broederschap. En wij mogen dit inzet
ten, voor zover wij, elk voor ons
zelf, wijs zijn en van goeden wille,
wetende, dat aan de overzijde, in In
donesië, gelijkgestemden opstaan.
Maar voor wij dit beginnen, doen
we goed, deze laatste dagen voor de
grote stap gedaan wordt, in onszelf
te keren en stil te worden. Wij, die
gewend waren leiding te geven, wor
den tenslotte zelf weer geleid door
een Hogere Leiding.
Laten we eens bedenken, wat een
kleine visjes wij zijn in de grote
stroom der historie, zwemmend
stroom op of stroom af, maar vaag
beseffend, wat de school, waartoe wij
behoren, gaat doen.
En buiten de wil van deze Hogere
Leiding gaat er toch niet ook maar
één van deze kleinste visjes verloren.
De mensheid is zich altijd sterker
bewust van de nood, dan van de
liefde tot Hem, die nog steeds de be
hoeder is van de mens
Hoe zouden wij de wereld kunnen
redden?
Zeker niet op de talloos vele ma
nieren van mensen en door mensen.
H. M. besloot met de wens. dat het
Kerstfeest ons de kracht moge schen
ken, onszelf te geven aan Hem, die
dan door ons de wereld zal verheffen
uit nood en verderf tot een wereld,
waar de mens zichzelf in zal vinden
en geven aan allen.
GEESTES-
VERNIEUWING
pjET KERSTFEEST stelt nu met
zijn Licht elke gebeurtenis in de
wereld in de schaduw. Het Licht, dat
in de duisternissen blinkt, schijnt al
le andere glanzen doof en dof. Dat
zal het blijven doen ondanks alle po
gingen om het bescheiden lichtje van
de Kerstnacht te overdonderen met
de zon van 'n Stalin of van welke
andere rode afgod ook. Het klinkt
voor ons zo onzinnig, maar het is te
vens zo droevig al dat tam-tam te
horen rondom de figuur van de rode
tsaar, wiens troon niet in een stal
maar in het machtige Kremlin staat;
wiens rijk er geen is van liefde en
nederigheid, maar van haat en angst;
aan wiens voeten de armen niet ko
men knielen, maar van wien de ein
deloze stoeten ellendigen wegtrek
ken naar de barre steppen van Si
berië; aan wien offers van mas
sa-arrestaties, onophoudelijke zui
veringsactie en executies worden ge
bracht.
En toch wil men deze 70-jarige
wiens einde met rasse schreden na
dert, de plaats doen innemen van
het Kerstkind en diens verjaardag
maken tot het rode Kerstfeest ach
ter het ijzeren, gordijn. Hij moet het
symbool worden van de materiële
welvaart van Rusland en daarna van
heel de wereld. En geen van al die
genen, die buigen voor dit symbool,
heeft er enig besef van, hoe arm
zalig die hele materiële welvaart is,
wanneer de ware Vrede en de ware
Vrijheid weggeorganiseerd zijn, wan
neer de mens niets anders is gewor
den dan een kudde-dier, dat overdag
zich Stachanovistisch mag uitsloven
en 's avonds op massa-vergaderingen
mag applaudiseren ter verheeriij
king van de „man van staal".
Wat heeft de arme mensheid de les
van Bethlehem thans nodig, hard no
dig!
DETER PAST bij het Kerstfeest de
aanvaarding van de resultaten der
Ronde Tafelconferentie. Niet omdat
de a.s, overdracht der souvereiniteit
aan de Verenigde Staten van Indo
nesië in de gewijde sfeer zou lig
gen van dit lieflijkste aller kerkelij
ke feesten; ook niet omdat er in Ne
derland alleen maar vreugde en vol
doening zou heersen, nu wij de zeg
genschap over de Indonesische Ar
chipel hebben prijs gegeven. Maar
omdat de gedachte van verzoening,
van vernieuwing der vriendschaps
betrekkingen. van het brengen van
offers ook, betei de geest van het
Kerstfeest ademt dan het valse vre-
desgekrijs uit Moskou.
Wij hebben ons niet uitgeput in
toejuichingen naarmate de onder
handelingen met de Indonesische
delegatie vorderden; integendeel
hebben wij ons hoe langer hoe meer
gedistancieerd, omdat er in de ont
wikkeling der onderhandelingen ele
menten te voorschijn kwamen, welke
wij liever anders hadden gezien.
Langzamerhand hebben deze he-
zwaren zich vooral gecentraliseerd
rondom twee kernen, nL de te haas
tige en daarom des te minder ver
antwoordde overdracht der souve
reiniteit, waardoor de te nemen
stap een sprong in het duister is ge
worden, en op de tweede plaats, de
al te lichte constructie van de Unie
Aan de andere kant hebben wij
ons ook niet hardnekkig verzet te
gen deze gang van zaken, omdat wij
inzagen, dat het onvermijdelijk was
en dat een koppig tegen de stroom op
roeien de toekomst slechts zwaarder
zou kunnen maken.
Nu de grote stap eenmaal is geno
men, het parlement het accoord heeft
aanvaard, blijft ons ook niet anders
over dan de situatie loyaal te aan
vaarden en met opgewektheid dc
nieuwe toekomst in te gaan.
jMEDERLAND kan in elk geval de
toekomst tegemoet treden met het
bewustzijn, dat het in het verleden
gedaan heeft wat een goede mo
gendheid behoort te doen tegenover
volken, die onder haar bewind
staan. Nederland heeft reden om
trots te zijn op het monument, dat
het in Indonesië voor zichzelf heeft
opgebouwd. Nieuwe verhoudingen
zijn aangebroken en zul1 en zich
straks verder gaan ontW^Velen.
maar deze kunnen steunen op de
oude verhoudingen, waarover ons
land zich niet behoeft te schamen.
Het „Handelsblad" geeft in een na
beschouwing de volgende sumihiere
samenvatting:
„Nederland heeft de veiligheid, de
rechtszekerheid, de volksgezond
heid verbeterd, het heeft een admini
stratieve orde geschapen het heeft
onderwijs voor dit in hoofdzaak agra
rische volk ter hand genomen, het
heeft de landbouw in nieuwe banen
en naar n'euwe producten geleid, het
heeft markten geopend, ook voor de
bevolkings-cultures, het heeft woeste
gronden ontgonnen, een industrialise
ringsproces ingezet, een volkscre-
diet-stelsel opgebouwd, en de striid
tegen vele en slonende tropenziekten
aangebonden. Het heeft de intelli
gentsia van Indonesië gelegenheid
gegeven om een ontwikkeling door
te "maken, waarmede onontkoombaar
de wapens gesmeed zouden worden
die zich in sommiger handen later
tegen Nederland zouden keren. Dat
is het onvermijdelijke lot van elke
opvoeder, die een pupil bewust
mo^kt van ziin eigen kracht.
Wii hebben Indonesië oogevoed en
krachtig gemaakt en nu kan het on
eigen benen staan. Natuurlijk zal
het ook nu nog de aanvu^ehde hulp
en steun kunnen gebru'ken van hen
die het 't bewijs van volkenrechte
lijke meerderjarigheid hebben ver
leend. Nederland heeft nog een taak
in Tndones'ë. zii het dan een geheo1
andere dan tot nu toe. Voortaan zal
alles er op gericht moeten ziin. de
ionge samenwerking te versterken
en te verstevigen.
Laten wij dat doen in de geest
van het Kerstfeest, dat vernieuwing
en verlossing kwam brengen, toewij
ding, trouw en eensgezindheid.
In Indonesië is men vastbesloten
TUU DE VOLGENDE WEEK Indonesië een staat wordt, kan men consta-
teren, dat de oplossing van het Nederlands-Indonesische geschil door
geen van de beide partijen hier met overmatig enthousiasme is begroet.
De meeste Nederlanders, aldus meldt Associated Press, zijn van oordeel,
dat zij te veel hebben weggegeven en dat dit ook nog -te vlug is ge
beurd. Aan de andere kant zijn er vele Indonesiërs, die van mening zijn
dat zij meer hadden kunnen winnen, indien de guerillastrijd was voort
gezet.
Zowel de Nederlanders als de Indo
nesiërs geven buitenstaanders er de
schuld van dat zij hen in hun hui
dig positie hebben gedrongen. In bei
de kampen hoort men gewoonlijk de
klacht uiten, dat Amerikaanse druk
er voor verantwoordelijk is
Maar ook al stemmen beide par
tijen niet van harte met alles in, zij
aanvaarden het en blijken vastbe
sloten te zijn er het beste van te ma
ken.
Voor de Indonesiërs is de plech
tigheid van de overdracht te Batavia
belangrijker dan die te Amsterdam,
omdat zij hun vrijheid niet zien als
iets dat hun in Europa kan worden
aangeboden.
De verwachting was, dat president
Soekarno het gezag van de Neder
landse autoriteiten te Batavia zou
overnemen, maar het comité van
voorbereiding achtte het in strijd met
de positie van Soekarno als hoofd
van een souvereine staat om het ge
zag te aanvaarden van de Nederland
se Hoge Vertegenwoordiger, een amb
tenaar. De president wordt nu verte
genwoordigd door een delegatie.
De volgende dag vliegt Soekarno
Tanden wit a/s
a/pensneeuw met
IVOROL
TA N O PAS TA
HAD ZETTER WAARHEIDSPIL
GESLIKT?
Het Stalin-ver jaar dagsnummer
van de Belgische „Drapeau Rouge",
liet Woensdag Eduard Lalman, se
cretaris van de communistische par
tij zeggen:
„In Rusland is er geen blijvende
vrede, is er geen hoop voor de ar
beiders."
Gisteren maakte de redactie haar
verontschuldiging voor deze zetfout,
want in plaats van „in Rusland" had
er „zonder Rusland" moeten staan.
Het blad meldt niet, of de onge
lukkige rode zetter, die de fout
maakte, al ontslagen is.
ONZE PRINSESJES IN CIRCUS
TE LONDEN. Z.K.H. prins Bern-
hard woohde met de prinsesjes Bea
trix en Irene in Londen een voor
stelling bij van het beroemde Ber
tram Mills Circus. Prinses Bea
trix en prinses Irene tijdens de
voorstelling.
naar Batavia om daar een grote pa
rade af te nemen en als president van
Indonesië zijn intrek te nemen in het
witte paleis van de vroegere Neder
landse gouverneur-generaaL
UITNODIGING VOOR KONINGIN
JULIANA TOT EEN BEZOEK AAN
INDONESIë.
Op doorreis naar Nederland heeft
dr. Mohammed Hatta, minister-pre
sident van Indonesië, te Karatsji
verklaard, dat het mogelijk is, dat
koningin Juliana wordt uitgenodigd
„te eniger tijd" een bezoek aan In
donesië te brengen. Hij voegde er
echter aan toe, niet een bepaalde
uitnodiging bij zich te hebben.
WIE LIETEN FAMILIEFILMS
ACHTER IN KAMPEN OP JAVA?
Ten stadhuize, Groenmarkt 1, 's-Gra-
venhage kamer 6 en bij de afdeling
bevolking, Goudenregenstraat 36,
liggen lijsten ter inzage met een kor
te beschrijving van de inhoud van
een groot aantal films, door Neder
landers in Indonesië achtergelaten.
Het betreft hier 16 milimeterfilms,
voornamelijk scenes bevattend uit 't
familieleven van Nederlanders in
Indonesië en tijdens verlof in Euro
pa, uit de jaren voor de oorlog. De
films zijn voor 90 procent afkomstig
uit de kampen te Bandoeng en be
vinden zich thans op het kantoor
KERSTMIS IN CANADA Een
witte Kerstmis komt in Nederland
niet vaak voor. Anders is het in lan
den met een kouder klimaat, zoals
bijv. Canada. Binnenshuis branden
de haardvuren en zijn de kamers
feestelijk met dennegroen versierd.
Buiten dekt de sneeuw de aarde als
met een wit tapijt.
Het is een gewoonte in sommige
plaatsen van Canada dat op Kerst
avond de jongeren langs de huizen
gaan en Kerstliederen ten gehore
brengen.
Enige jongelui zingen voor een
huis in Ottawa.
Joseph Mohr en zijn Kerstlied
Een wereld van vrede ligt er be
sloten in het eenvoudige „Stille
Nacht, Heilige Nacht". Reeds meer
dan honderd jaar wordt het op Kerst
mis gezongen, en telkens opnieuw
wordt men getroffen door de innig
heid van tekst en muziek en hun
wondere samenklank.
De dichter van het „Stille Nacht",
Joseph Mohr, was in 1818, als pas ge
wijd priester, aangesteld tot kapelaan
tc Oberndorf in Oostenrijks Tirol.
Kerstmis naderde en de jonge pries
ter liep rond met de gedachte om een
eenvoudig Kerstgedicht te schrijven,
dat op muziek gezet, door de paro
chianen in de Kerstnacht zou wor
den gezongen. Het moest geheel ver
schillend zijn van de pompeuze, bij
na onbegrijpelijke woordenpraal der
geïmporteerde Kerstzangen, welke
zijn mensen plichtsgetrouw zongen,
maar niet begrepen.
In de morgen van 24 December
dichtte Joseph Mohr zijn „Stille
Nacht" en toog er mee naar de onder
wijzer-organist Franz Grüter met het
verzoek er een melodie voor twee
stemmen met orgel- en guitaar bege
leiding bij te schrijven. Grüter werd
onmiddellijk gegrepen door de een
voud en de zangerigheid der woorden
en met geheel zijn ziel gaf hij zich
aan de taak om de muzikale bewer
king in overeenstemming te brengen
met de inhoud der woorden.
En in de Kerstnacht van 1818 klonk
in het eenvoudige St. Nicolaaskerkje
van Oberndorf voor de eerste maal
het „Stille Nacht, Heilige Nacht". De
kapelaan en de organist zongen het,
Joseph Mohr de tenorpartij en Grü
ter de tweede stem, terwijl enkele
guitaren begeleiden. Het orgel bleef
in gebreke, het was niet op gang te
brengen, geen klank kwam er uit.
Nog vele dagen later werd er door
de parochianen gespreken over het
jammer van dat orgel. Juist dit fa
len zou de aanleiding worden voor de
verspreiding van „Stille Nacht".
V/ant Josepr Mohr ging naar een or
gelmaker in Zillerthal om hem het
geval te laten opknappen. Te Obern
dorf leerde deze het Kerstlied ken
nen, noemde het een meesterstuk en
verzocht om tekst en melodie. Thuis
leerde hij het aan de mensen der Zil-
ler-vallei. De Zillerthalers zijn van
ouds beroemd om hun muzikaliteit,
velen trekken als liedjeszangers naar
jaarmarkten en kermissen of gaan als
venters en kooplui tot ver buiten de
landsgrenzen. Ze hebben het „Stille
Nacht" uitgedragen over de wereld,
steeds weer vroeg men om „het lied
van Oberndorf".
„Stille Nacht" is in bijna alle talen
van de filmcommissie te Batavia. De
eigenaars zijn onbekend.
Belanghebbenden kunnen de lijsten
aan bovengenoemde adressen komen
raadplegen. Na een eventuele her
kenning van hun eigendom kunnen
zij zich tot de filmcommissie te Bata
via, Theresiakerkweg 4, wenden ten
einde weer in het bezit te geraken
van deze onvervangbare souvenirs.
Binnenkort wordt een soortgelijke
lijst met opgave van de inhoud van
8-milimeterfilms aan dezelfde adres
sen verwacht. Hierover zal een na
der bericht volgen.
Bidault met de
hakken over
de sloot
Franse regering krijgt
vertrouwensvotum
Na een nachtelijk debat in de
Franse Nationale Vergadering over
de begroting heeft de vergadering
een motie van vertrouwen in de re
gering met 303 tegen 297 stemmen
aangenomen.
Aan de vergadering was de vraag
gesteld, of het over de begrotingswet
voor 1950 wilde debatteren en minis
ter-president Bidault had te kennen
gegeven, dat de uitslag der stem
ming als een vertrouwens-votum
voor de regering zou worden be
schouwd. Volgens de Grondwet had
de regering alleen afgezet kunnen
worden, indien 311 of meer tegen
stemden, maar in de practijk had el
ke meerderheid tegen haar gedwon
gen af te treden.
De hachelijke overwinning van de
Franse regering wordt te Parijs als
een aanzienlijke verzwakking van de
positie der regering-Bidault be
schouwd. In de wandelgangen voor
spellen velen, dat de regering het ge
detailleerde debat Maandag niet zal
overleven. Men wijst er op, dat na- overgezet, soms met andere woorden-
keus, maar zoveel mogelijk^ met be
houd van rythme en de oorspronke-
genoeg de helft der leden tegen ge
stemd heeft, terwijl het aantal ont
houdingen (18) een van de laagste
uit de historie is.
DE TRAMSTAKING IN HET RUHR
GEBIED.
De staking van de 1500 man per
soneel van de tramdienst te Reck
linghausen, die 27 steden in het Ruhr-
gebied met elkaar verbindt, heeft
succes gehad.
De raad van beheer der tramweg
maatschappij heeft besloten de voor
malige SA.-kolonel Alois Greve niet
als directeur aan te stellen.
Het rampersoneel had verklaard te
zullen staken tot de benoeming van
Greve ongedaan zou zijn gemaakt.
He tis nu weer aan het werk ge-
ONTMANTELING DER HERMANN
GOERING WERKE WORDT
HERVAT.
De Britse autoriteiten in Beneden-
Saksen hebben aangekondigd, dat de
ontmanteling van de voormalige Her
mann Goering werke te Watenstedt
Salzgitter op 2 Januari a.s. hervat zal
worden.
In de officiële mededeling wordt
lijke betekenis.
Joseph Mohr heeft nog vele ge
dichten gemaakt, Frans Grüter nog
vele begeleidingen gecomponeerd,
maar hun meesterwerk bleef het
Kerstlied van 1818.
gezegd, dat tijdens de jongste con
ferentie van ministers van buiten
landse zaken te Parijs de geallieerde
Hoge Commissaris een voorstel had
ontvangen van de Duitse regering en
de vakverenigingen om wijziging te
brengen in de geallieerde voorstellen
tot ontmanteling van deze fabriek.
De ontmanteling werd gedurende het
onderzoek omtrent deze voorstellen
tijdelijk gestaakt, "maar de geallieer
den hebben thans besloten, dat een
hoogoven, de installatie van Krupp
te Renn en de gieterij te Heerte ont
manteld moeten worden. Een deel
van de machinewerktuigen, die tij
delijk gereserveerd waren voor her-
herstelwerkzaamheden aan wagons
en locomotieven kunnen echter voor
het Duitse economische leven behou
den blijven. De Britse autoriteiten
hebben verder medegedeeld, dat een
deel van de gebouwen door nieuwe
industrieën gebruikt kan worden.
