Gemeenteraad van Lisse Gemeenteraad van Zwammerdam 3M'i BOEKEN NIEUWS öe VcYtiCcWise I RAöio-zenöep \etherH*nken ZATERDAG 24 DECEMBER 1949 UK LEIDSE COURANT DERDE BLAD PAGINA 3 Bij de artikelsgewijze behandeling der gemeente-begroting werden op voorstel van de heer P. van Leeuwen de wethouderssalarissen vastgesteld op 11400.per lid van dit college. Het presentiegeld werd verhoogd van f 4.op 5.per vergadering, ter wijl voor commissievergaderingen 2.50 werd gevoteerd. Bij het hoofdstuk Openbare Wer ken gaf weth. Lefeber een overzichi van de werkzaamheden De totstand koming van de verbinding laan van Ryckevorsel en Oranjelaan behoort zeer spoedig tot stand te komen, om dat hierdoor allerlei verkeersproble men aan vast zitten. In aansluiting hierop kan het in dustrieterrein ontsloten worden door aanleg van wegen daarheen De werkloosheid is niet zo groot als ver wacht werd, hetgeen spr. een geluk kig verschijnsel noemde. Een reeks wensen en vragen be treffende dit hoofdstuk werden ge uit, gesteld en beantwoord. Het bijzonder onderwijs. Bij het hoofdstuk Onderwijs spreekt de heer Romijn (K.V.P.) na mens zijn fractie en geeft het colle ge van B. en W. te kennen, dat zijn fractie zich niet kan verenigen'met het voorstel om voor het jaar 1950 toepassing te geven aan art. 55 qua- ter van de l.o.-wet. De grootst mogelijke zuinigheid is altijd doorgevoerd, dikwijls ten koste van de goede gang van het onder wijs. Gevolg is, dat momenteel de openbare school zich in een zeer goede staat bevindt, hetgeen ge wenst is in het belang van het onder wijs. Helaas kan dit niet gezegd worden van alle bijzondere scholen, Oorza ken, welke hier van geen belang zijn, hebben tot gevolg gehad, dat sommi ge scholen in een zeer verwaarloos de toestand verkeren. Door toepassing van art. 55 quater voor de openb. school zouden de be sturen der bijz. scholen niet in staat gesteld worden, om de achterstand van het onderhoud in te halen. De heer van Waveren kan zich met bet voorstel van B. en W. verenigen, mits gewaarborgd is, dat de goede gang van het onderwijs hierdoor niet geschaad wordt. De voorz. is er van overtuigd, dat de bedoeling van de wetgever niet steeds goed wordt begrepen en geefi uitvoerige deskundige voorlichting van de verschillende wetsartikelen Het door de bijz. scholen ingesteld beroep tegen toepassing van art 55 quater voor het jaar 1949 is blijkens mededeling van heden door de Raad van State niet gegrond verklaard, zodat voor dat jaar art. 55 quater reeds wordt toegepast De openbare school verkeert zeker in een bijzon der geval en dat ontkennen de schoolbesturen niet. Bij niet toepas sing van art. 55 quater en bij de juiste nakoming der wettelijke bepa lingen zullen wij genoodzaakt zijn de betrekkelijke post met een bedrag van ƒ30.000 ƒ40.000.te verho gen. Hierdoor zou het budget van de gemeente in het gedrang komen. De vergoeding van ƒ24.— per leerling is in overleg met de schoolbesturen vastgesteld en moet toereikend wor den geacht om alle kosten hieruit te bestrijden. Spr. ontraadt het voorstel van de heer Romijn. Over dit onderwerp wordt een in gewikkelde discussie gehouden tussen de heren Romijn, Tibboel, de Koning en de voorzitter. Na afloop dezer dis cussie werd, na een klein beraad van de K.V.P.-fractie, het voorstel van B. en W. om art. 55 quater der l.o.- wet 1920 voor het jaar 1950 toe te passen, aangenomen, met de stem van de heer Romijn tegen. In een uitvoerig betoog ging de heer Randsdorp in op het werk van het instituut „Stad en Landschap". Z.i, worden bouwplannen door dit instituut, vooral voor kleine werken, te zeer belemmert. Betreffende de woningbouw zegt spr., dat het er voor 150 bedroevend uitziet. In de 5 jaren na de oorlog zijn nog slechts 92 woningen gebouwd of 18 woningen per jaar. Z.i. worden veel te kleine woningen gebouwd. De voorz. was het met het betoog van de heer Randsdorp grotendeels eens. Hierna wordt de gemeente-begro ting vastgesteld. Aan de heer Teeuwen werd na eni ge bespreking een stukje grond ver kocht van pl.m. 250 M2. gelegen aan de Laan van Rijckevorsel. De avonden bij het demobilisatie - comité Het voorstel tot het verlenen van een aanvullend subsidie oan het plaatselijk demobilisatie-comité, deed de heer de Vries vragen naar het karakter der avonden De laatste ont vangst was z.i. niet geheel geslaagd De voorz. zegt, dat de avonden steeds gemeenschappelijk tot stand komen en spr. noemde de laatste avond zeer goed geslaagd. De heer van Waveren meent, dat te veel medewerking is verleend van R.K. zijde en daardoor het program ma te eenzijdig was samengesteld. De voorz. zegt, dat het program ma geen aanleiding hiertoe kon ge ven, omdat het geheel neutraal is gehouden. Van die zijde werd de me dewerking grif aangeboden en hier van is gebruik gemaakt. Hij brengt dank aan de initiatiefnemers. In verband hiermede wijst de heer Randsdorp nog op het oorlogsmonu ment en dringt op een spoedige af werking hiervan aan. Hierna werd het aanvullend subsidie met alg. st. verleend. De voorstellen inzake de verbe tering van Loosterweg en Zwarte- laan, alsmede voor een verhoogd crediet voor de Stationsweg van 10.000.werden, na een kleine gedachtenwisseling, aangenomen. De garantie-verlening ad 670. voor de aanleg van een tweetal ten nisbanen werd eveneens na een korte bespreking aangenomen met de stemmen van de heren van Wave- ren, Scholte, de Vries en Steenwin kel tegen, omdat op Zondag ook ge tennist zal worden. Na korte rond vraag sluiting dezer zeer langdurige vergadering. Personalia. Voor het diploma kantoorstenograaf slaagden de dames E Steek, A. van der Geest. R. v. d. Geest en A. Elfering en de heer A van Steensel. PLUIMVEETENTOONSTELLING GEOPEND. Vrijdagavond werd de pluimvee tentoonstelling geopend. De voorz., de heer W. F. Daudeij, deelde mede, dat dit de 25e tentoonstelling was, die door de vereniging werd georga niseerd. De inzendingen zijn groot n.l. 1050 dieren. De heer Zonneveld, directeur van de Gem.bedrijven, uitte zijn spijt dat noch de burgemeester, noch de wet houders, wegens ambtsbezigheden in staat waren om deze tentoonstelling te openen. Als gev. van dit college getuigt spr. van de grote waarde welke er uit gaat van dergelijke ten toonstellingen, omdat hieruit de spor tiviteit van de leden blijkt om elkaar de mooiste dieren te tonen en met elkaar te wedijveren. Deze nationale tentoonstelling is van uitstekende kwaliteit en Lisse staat nog steeds aan de spits van het aantal ingezon den dieren. De navolgende hoofdbekroningen zijn toegekend: w'sselbeker hoogst aantal punten der tentoonstelling J. F. Beelen, Lisse; wisselbeker hoogst aantal punten hoenders J. F. Beelen, Lisse; wisselbeker grote hoenders eigen fok K. Smits; wisselbeker kriel- hoenders B. Donk, 's Gravenhage; wisselbeker hoogst aantal punten kleine rassen konijnen eigen fok, Kreft uit Katwijk: wisselbeker hoogst aantal punten langharige of dwergrassen: van Spronzen te Mon ster; wisselbeker hoogst aantal pun ten sierduiven jonge vogels comb. Sibbi te Katwijk; wisselbeker hoogst aantal punten postduiven jonge vo gels A. de Wit te Lisse. Voorts werden aan tal van anderen een geldprijs toegekend, doch deze kunnen wij niet allen vermelden. Onze indruk van deze tentoonstel ling is uitstekend en wij noemen het een waardige jubileumtentoonstel ling, die een bezoek zeer zeker waard is. Deze vergadering was met zijn 20 punten een echte vergadering voor het einde van het jaar, d.w.z. veel si ukken waarover weinig gesproken behoefde te worden. Weth. Linscho- ten was wegens ziekte afwezig. Medegedeeld werd, dat het besluit tot aankoop grond voor de bouw van 4 woningen nog steeds niet kon wor den goedgekeurd. Met de woning bouw, al is het dan ook buiten de schuld van de gemeente, wil het blijkbaar nog niet erg vlotten. Een verzoek van G. Verkerk om een garage te mogen zetten op het gemeente-terreintje in het dorp werd na enige discussie aangenomen. Om betrokkene, wiens wagens thans des nacht buiten moeten staan te helpen, is ook de huurprijs van de grond niet te hoog gesteld, ƒ40 per jaar, maar met de mogelijkheid van directe op zegging der huur, ind'en de grond voor woning- of schoolbouw nodig is. De volgende punten werden vlug afgehandeld: Een subsidie van f 15.voor Ver. Kon. Wilhelminafonds ter bestrijding van de kanker. Met het voorstel van Ged. Staten de bezoldiging van de wethouders te stellen op 350.per jaar werd accoord gegaan. Eveneens met de ont- werp-regeling bezoldiging gem.-se cretaris. Aan J. Verheul en W. van Beek wordt voor het bezoeken van hun kinderen der scholen voor Buitengew Lager Ónderwijs, resp. te Alphen a. d. Rijn en Gouda 5.per maand per kind toegekend. De heren C. F. Blok, Jac. de Bruin, W. Hoogendoorn, Joh. van Leeuwen en Joh, van Wijngaarden worden voor 1950 weder benoemd tot leden Commissie woonruimtewet. De heer A. M. van Muiswinkel is weder benoemd tot lid van het Bur- gerl. Armbestuur. In de commissie tot wering van schoolverzuim zijn weder herkozen de heren: W. v. d. Brink, K. Eijke- lenbooru, W. J. Hornsveld, H. Uitten- bogaard en C. Verbeij. Aan het achitectenbureau Dekker en v. d. Sterre te Hazerswoude zal worden verzocht gegevens te ver strekken voor de resauratieplanneti der gemeente-toren (N.H. kerk). De vergoeding Bijz. scholen voor 1948 is vastgesteld op 18.per leerling, voor de ULO-School op ƒ22.per leerling. Voor de O.L. School zijn 10 nieuwe banken aangekocht. De heer Staal vraagt of nog meer banken zullen worden aangeschaft daar de inventaris zeer verouderd is. Inderdaad is dit het geval, maar dit houdt dan verband met de eventuele bouw van een nieuwe school. De school is thans in een gehuurde min der doelmatige lokaliteit onderge bracht. De gemeente-werkman G. Hoos beek kreeg salarisverhoging in ver band met het meerdere werk, dat in eigenbeheer wordt uitgevoerd. Straatwerk, timmer- en betonwerk. De annexatie. Rondvraag. Omtrent de grenswij ziging zou de heer Staal gaarne meer vernemen. Wat is er te 's Gravenhage gezegd. De voorz zegt, dat hij niet bevoegd is mede te delen, wat de ander heren op de bijeenkomst met Ged. Staten hebben verteld. De door hem gehouden beschouwing ligt ter lezing voor de raadsleden. Onmogelijke bomen. De heer van Leeuwen vraagt, waarom de Spoorlaan niet wordt be plant. De voorz. deelt mede dat de heer v. Dobben een servituut heeft, waardoor beplanting niet mogelijk is in verband met het aangrenzend weiland De heer v. Dobben bleek niet bereid beplanting toe te staan De verontwaardiging hierover in de raad is algemeen. Men had een te genwerking van een dorpsverfraaiing niet verwacht van die zijde. De heer v. Wijngaarden wilde de subsidie van de Kleuterscholen stel len op 20.per leerling per jaar. eD voorz zegt, dat men zich houdt aan het subsidiebedrag in de aan grenzende gemeente Voor 1950 is dit 10.per leerling. In de aula zag de heer v. Wijngaar den gaarne de aanleg van water en licht. In de praktijk is gebleken, dat het gemis hiervan hinderlijk is bij lijkschouwing, enz. Weggebruikers, Die kindersterfte moet verminderen. Snelverkeer, denk om de kinderen! Een boek over het Trappisten leven een bestseller in Amerika. Dit beroemde boek van Thomas Merton is thans ook in Nederlandse vertaling verschenen: Louteringsberg (IV Het Spec trum, Utrecht); wij wensen het een zeer grote verspreiding. Dezelfde uitgever zorgde trouwens nog voor een heel ander boek dat eveneens gretige lezers vinden moge, n.l. Brocaat en boerenbont (IV—V) door Edmond Nicolas, een roman vol milde humor over een dwaas fabrikantenleven. Ik was een Russisch meisje (III Het Wereldvenster, A'dam') door Tanya Matthews, is een objectieve autobiografie die veel lezers de ogen zal openen voor de rode „heil staat'Flora Sandström schreef een roman over het bewogen leven van de Spaanse schilder Goya: Klokken luidden in Saragossa, welk boek door het onsympathiek anticlericaal tintje critisch lezen eist (IH De Librije, Haarlem). Met De zege van het verzaken (III—IV Manteau, Breda) vol tooide Valère Depauw zijn mooie trilogie over de vooruitstrevende textielfabrikant Mathias Wieringer. Een historische roman die om zijn prettige „ouderwetse" verteltrant velen boeien zal is: Dolly van Arn hem (IV—V Donker, R'dam) door Henriette L. T. de Beaufort. De briljante en veelzijdige geest van de grote G K. Chesterton kan men bewonderen in het avontuurlijke boek vol' dwaze wijsheid over zon derlinge zakenlui: De krankzinnige rechter (IV Nederland's Boek huis, Tilburg). De zakelijke zakenman Frans Ver dam en de scheepssloperswereld wordt goed getekend in het boek Schroot (IV—V Sijthoff, Leiden) door P. H. de Wit, terwijl bij die zelfde uitgeverij een helaas wat neutraal ingestelde, doch onderhou dende reportage verscheen over de ontspoorde jeugd: Kleine diefjes worden groot (IV idem) door B. Stroman. En de lezers die graag bij vreem de volkeren vertoeven noemen wij twee uitstekende met foto's ver luchte geopolitieke boeken, n.l. Mexico (IV Nederland's Boek huis, Tilburg) door dr. W. G. N. van der Sleen, een interessant reisver- raal met hoofdstukken over de ge schiedenis en over de Kerk in Mexi co, en het bo?k Argentinië (IV Nederland's Boekhuis, Tilburg) door Harold French een uitstekende do cumentatie (vc^r emigranten ook!) over het fantastische land van ge neraal Peron. Idil's Persdienst. I verboden, II streng voorbe houden, III gevormde lezers. IV volwassenen, IVV rijpere jeugd, V voor allen, VI kinder lectuur. De Romeinse cijfers geven* de toelaatbaarheid aan. L. Huyghebaert Sint Hubertus patroon van de jagers, in woord en beeld Antwerpen, De Sikkel 28 fl. Een hoge Vlaamse ambtenaar van financiën stelt belang gedurende zijn vrije uren in jacht, honden en hierdoor ook in de verering tot Sint Hubertus, Luikse bisschop der VIII eeuw, die als patroon van de jagers vereerd wordt. Hij verzamelt talrij ke gegevens betreffende die cultus, schrijft er kleine werkjes over, en nu hij op meer dan zeventig-jarige ouderdom een welverdiende rust zou mogen genieten publiceert hij een ware encyclopaedie over het onderwerp, een lijvig boekdeel van 362 bladzijden versierd met 172 platen. De heilige Hubertus is niet alleen vereerd in het stadje der Belgische Ardennen dat zijn naam draagt en waar een prachtige basiliek ter zij ner ere gebouwd werd, maar in tal rijke andere plaatsen en landen: wij zijn alleenlijk maar verwonderd dat voor Nederland de schrijver zich te vreden stelt met het laconieke be richt, dat er in 't Bisdom 's-Herto- genbosch 15 kerken aan de Heilige toegewijd zijn, hetgeen uit te leggen is door het feit, dat vroeger die pa rochies bij het bisdom Luik hoorden. Maar bestaan er dan geen andere kerken van dien aard of bewijzen van de Sint Hubertus-verering in de overige bisdommen van Nederland? Men weet dat de heilige Hubertus bizonder tegen de razernij vereerd wordt, te Saint Hubert zelf werden gfc Door Radio Anno Santo is bericht ontvangen uit Rome. dat WSJ de Vaticaanse Autoriteiten thatis het definitieve besluit heb- ben kunnen nemen de. het Vaticaan aangeboden Radiozender in dankbaarheid te aanvaarden. Het Vaticaan heeft van de Stichting een nauwkeurige op- 5I& gave ontvangen van de technische bijzonderheden van een bepaald type 100 Kw. zender. Uiteraard heeft het Vaticaan M* dit type zorgvuldig moeten bestuderen, met name in verband W/7 met de vraag of het paste in het geheel van de Vaticaanse M# plannen. rafê Dit verklaart, waarom deze definitieve aanvaarding zo lang is uitgebleven. De zeer grote waardering van Vaticaanse zijde voor het Nederlandse initiatief komt wel in een zeer helder licht te staan door een verklaring van Monseigneur Pignedoli. secre- taris van het Centraal Comité voor het H. Jaar, dat het Ne- pp derlandse initiatief de H. Vader het vertrouwen heeft gege- ven. nodig om de grootse plannen met Radio Vaticana goed te keuren. ZONDAG HILVERSUM I, 301,5 m. 8.00 VARA. 10.00 VPRO. 12.00 AVRO 8 00 Nieuws en weerberichten. 8 50 Meisjeskoor, kinderkoor met orgel en fluit. 9.15 Verzoekprogramma. 10.00 Kerstnrogramma. 11.45 Orgel concert. 12.00 Kamerorkest. 12.30 Voor de jeugd. 12.40 Volksliederen- kwartet. 13.00 Nieuws en mededelin gen. 13.15 Mededelingen of gramo- fconmuziek. 13.20 Beiaardconcert. 13.35 Strijkorkest. 14.30 Concertge bouworkest toonkunstkoor en solis ten. 16.10 Filmpraatie. 16.25 Kerst- nroeramma 16.40 ,.Even afrekenen, heren". 16.50 Sportrevue. 17.00 Koorconcert. 17.50 Nieuws. 18.00 Voor de Nederlandse Strijdkrachten 19 00 Kerstfeest. 20.00 Nieuws. 20 05 Orkestconcert. 20.30 Hersengymnas tiek. 20.55 Pianovoordracht. 21.25 Gevarieerde muziek. 22.05 Cabaret. 22.35 „Uit het Vergeetboek". 23.00 Nieuws. 23.1524.00 Gramofoonmu- ziek. HILVERSUM n, 416 m. 7.00 NCRV. 8.00 KRO. 9.30 NCRV. 10.00 ÏKOR. 11.30 NCRV. 12 15 KRO. 17.00 NCRV. 19.45—24.00 KRO. 700 Kerstzangdienst. 8.00 Nieuws en weerberichten. 8 15 Jongenskoor. 8.25 Hoogmis. 9.30 Nieuws en water standen. 9.45 Kerstliederen. 12.15 Anologie. 12.35 Striikorkest. 12.55 Zonnewijzer. 13.00 Nieuws, medede lingen en katholiek nieuws. 13.20 Jongenskoor, daarna: bariton en or- gel. 13.45 „Uit het boek der hoeken". 14.00 Kwartet en piano. 14.35 Ver slag onenine Heilig Jaar. 15.20 Col legium musicum Amstelodamense". 15.35 Kerstnoëzie. 15.45 Harp-con- cert. 16.05 Kerstpoëzie. 16.15 „Colle gium musicum Amstelodamense". 16.30 Vespers. 18.30 Vocaal kwartet, blindenkoor en orgel 19.30 Nieuws. 19 45 Avondgebed en liturgische ka lender. 20.00 Kerstviering in Indo nesië. 20.10 De gewone man zegt er 't ziine van. 20.15 Kerstprogramma. 20.35 „En zij wonen onder ons", Kerstmysterie. 21.35 Omroeporkest, koor en solisten. 23.00 Nieuws. 23.15 Gramofoonmuziek. MAANDAG HILVERSUM I. 301.5 m. 8.00 Nieuws en weerberichten. 9.25 Voordracht. 9.45 Fluit, fagot en harp. 10.15 Koorzang. 1145 Orgelconcert. 12.00 Metropole orkest. 12.30 Mede- de gekwetsten door de geestelijk heid op het voorhoofd gesneden om de inenting toe te laten van een draadje, afgenomen van de stool van de heilige. De ontdekkingen van Pasteur deden de mensen toevlucht nemen tot meer wetenschappelijke geneesmiddelen, het getal verzor gingen te Saint Hubert verminderde geleidelijk. Over dit alles, de adel lijke Sint Hubertusorden, beelde kens en vaantjes, broederschappen ter ere van de heilige, ja tot over de Sint Hubertus speurhonden, zal men een volledige documentatie in het boek van de heer Huyghebaert vin den. Een mooi en aangenaam Kerst mis- of Nieuwjaarsgeschenk. Prof. C. A. C. delingen. 12 33 Verzoekprogramma. 12.55 Kalender. 13.00 Nieuws. 1315 „Groeten over wereldzeeën". 13.45 Kwartet. 14.00 Radio Philharmonisch orkest. 16.30 Verzoekprogramma. 17.00 Sport 17.15 Communitvsiriging. 17.45 Fe<*eringsuitzending. 18.00 Voor de Strijdkrachten 19.00 dankbeeld over emigratie. 19 30 Strijkkwartet. 20.00 Nieuws. 20.05 Gevari^rd» mu ziek. 20.40 Accordeonsoel. 20 55 „Ze venmaal Kprstmis", hoorsnel. 21.45 Sextet. 22.15 Oharct. 23.00 Nieuws. 23.15 Kwartet. 23.3024.00 Dansmu ziek. HILVERSUM II, 416 m. 8.00 NCRV. 8.30 IKOR. 9 30 KRO. 12.15—24.00 NCRV. 8.00 Nieuws- en weerberichten. 8.15 Carillonspel 9.30 Nieuws en waterstanden. 9.55 Hon~mis. 11.40 Kamerorkest. 12.15 Or»°Voncert. 12 50 Sonraan en piano. 13.00 Nieuws 13.15 Kerstprogramma voor de mi litairen 14.15 Strijkkwartet. 14.40 ,,'s Konings herberg", hoorsnel. 16.00 koor, orkest en solisten. 16 30 Kerst feest voor de kinderen. 17.30 KoDer- kwartet. 18 00 Kamermuziek. 18.45 Orgelconcert. 19 00 Nieuws 19 40 Ra diokrant 20.00 Nieuws 20.05 Kerst concert uit de Westminster Abbey. 20.55 Striikorkest en solist. 21.35 Kerstoratorium. 22.45 Avondover denking. 23.00 Nieuws. DINSDAG HILVERSUM I. 301.5 m. 7.00—24.00 AVRO. 7.00 Nieuws. 7.30 Sluiting. 8.30 Nieuws. 8.40 Radio ochtendblad. 9.00 Weerberichten. 9.03 Hersengvmnas- tiek 9.30 Voor de vrouw. 9.55 Re portage van de souvereiniteitsover- dracht in het Koninklijk Paleis te Amsterdam. 11.30 Voor de zieken. 12.00 Promenade orkest. 12.30 Me dedelingen. 12.33 Voor het olatte- land. 12.40 Orgelspel. 13.00 Nieuws. 13.15 Dansmuziek. 14.00 Voor de vrouw. 15.15 Muzikale causerie. 15.30 Voor de kinderen. 16.30 Sluiting. 17.30 Dansmuziek. 17 45 Regeringsuit zending 18.00 Nieuws. 18.15 Piano spel. 18.30 Voor de Nederl. Strijd krachten. 19.00 Voor de kinderen. 19 05 Strijkkwartet. 19.40 „Paris vous narle". 20.00 Nieuws. 20 05 Actuali teiten. 20.15 Orkestconcert. 20 45 Ge varieerd programma. 21.45 Buiten lands overzicht. 22.00 Iers program ma. 22.30 Cowboyliedjes. 23.00 Nieuws. HILVERSUM II, 416 m. 7.00—24.00 KRO. 7.00 Nieuws. 7.15 Morgengebed en liturgische kalender. 7.30 Sluiting. 8.30 Nieuws. 9 00 Weerberichten. 9.30 Waterstanden. 9.55 Reportage van de souvereiniteitsoverdracht in het Koninklijk Pa'eis te Amsterdam. 11.30 Kamermuziek. 11.50 Godsdien stige causerie. 12.00 Angelus. 12.03 Lunchconcert. 12.30 Mededelingen. 12.33 Lunchconcert. 12.55 Zonnewij zer. 13.00 Nieuws. 13 20 Metropole orkest. 14.00 Piano en cello. 14.25 „Lichtbaken". 15.15 Voor de kinde ren. 15.30 Ziekenlof. 16.00 Voor de zieken. 16.30 Sluiting. 17.30 Voor dracht. 17.45 Pianospel. 18.00 Amu sementsorkest. 18.20 Sportpraatje. 18.30 Amusementsork. 19.00 Nieuws. 19.15 Actualiteiten. 19.25 „Dit is le- ven", causerie. 19.40 Orgelspel. 20.00 Nieuws. 20.05 De gewone man zegt er 't zijne van. 20.12 „En waar de ster bleef stille staan", Kerstspel. 22.45 Avondgebed en liturgische ka lender. 23.00 Nieuws. nu eens een beschrijving van de man met de donkere overjas. Hij was groot, nietwaar? Slank breed in de schouders? Breed in de schouders, ja; maar niet bijzonder groot en ook niet slank. Hij was van middelbare grootte en nog al corpulent. Het voorkomen van iemand uit aristocratische kringen? Helemaal niet hij zag er uit als een platelandsbeambte, een rentmeester of iets van dien aard, maar niet als een voornaam heer. Ik heb ook een ogenblik zijn handen gezien, die hij anders in de zak ken van zijn overjas verborgen hield toen hu de opgeslagen kraag nog vaster om de oren drukte; De handen waren groot, plomp grof gevormd. Aan de ene droeg hij een ring met een grote briljant, maar ik wed, dat de steen vals was, want hij was veel te groot om echt te kunen zijn. En de stem? Ja, de stem! Die was dood eenvoudig afschuwelijk. Zij klonk als èen schrille kindertrompet. Hard, scherp en eigenlijk toch zonder klank. Een slechte gramofoon zou men hebben gezegd. Aan die stem zou ik de man onder duizend andere I personen herkennen. Geen twijfel: volgens deze beschrij-1 ving kon de man op de „Schmelz" j onmogelijk Andagola zijn geweest. I Andagola had dus werkelijk een handlanger! Maar wie had de moord gepleegd? De handlanger? Misschien was deze slechts als tussenpersoon gebruikt en had Andagola hem en mr Wendland opgewacht op de „Schmelz'* en toen zelf de sluipmoord gepleegd. De volgende morgen kreeg Silas Hempel een expressebrief van mevr. Von Turnwald. Zij schreef: „Waarde vriend, Ik mag u immers zo noemen, of schoon wij elkaar nog niet lang ken- 1 nen? Dank voor uw kort maar za kelijke mededelingen. Het spijt mij dat u uw eigen oordeel nog altijd opschort. Gelooft u, dat die grond eigenaar de bewuste persoon is? De man van Semmering is „hij" zeker; I doch kan er niet een vergissing be- I staan wat betreft de indentiteit van die mijnheer Andagola met „hem" u weet, wie ik bedoel? Dikwijls zeg ik bij mij zelve: Wat wij beiden denken kan niet waar zijn! Maar nu, in afwachting van uw volgende mededelingen, het eigen lijk doel van mijn schrijven. Ik heb u iets bijzonders, dat hier gebeurd is, te vertellen. Ik weet niet of u zich de jonge vrouw met rood haar herinnert, die bij het werk in de tuinen en broei kassen als hulp wordt gebruikt. Zij heet Anna Milden, is 25 a 26 jaar oud nog al fris en mooi, met licht bruine ogen en een bijzonder blanke tint. Die Anna Milden werd door Roland toen hij 's avonds van Mariazell te rugkeerde, verrast, terwijl zij bij de uitgang van het park tegen de zoom van 't woud een brief verborg onder een steen. Roland liet haar eerst begaan, maar hield haar tegen toen zij zich wilde verwijderen en vroeg, wat dat te betekenen had. Anna Milden zocht eerst allerlei uitvluchten, zij beweerde, kennis te hebben met een jongen uit de omtrek en op die wijze met hem te corres- pondren. Roland zou die verklaring hebben aangenomen, had hij niet op gemerkt, dat het voorkomen van het meisje hevige ontsteltenis en zelfs angst verried. Bovendien herinnerde hijzich, enige weken tevoren dicht bij die plaats tweemaal een vreemde naar mode gekleed heer te zien rondsluipen. Die vreemde had tel kens, zodra hij Roland in het oog kreeg, de vlucht genomen. De tweede maal werd Roland voor goed wantrouwig. Hij sommeerde de onbekende stil te staan maar vruch teloos. Waarop Roland hem nazete. Maar de man Roland zegt, dat hij er als een heer uitzag maakte zich verbazend snel uit de voeten en verdween in het woud. Deze twee ontmoetingen Roland had er mij niet over willen spreken, om mij niet ongerust te maken - her innerde hij zich nu. Het schoot hem ook te binnen, van de tuinbaas op zijn vraag waarom de honden 's nachts in het park werden gelaten, te hebben vernomen, dat men gedu rende zijn Roland's afwezigheid had gepoogd, in te breken op het kasteel, en dat die poging was ver ijdeld. Daarom meende Roland, Anna Milden's bewering aangaande een vrijer in twijfel te moeten trekken. Hij onderwierp het meisje aan een scherp verhoor; zij ontstelde meer en meer en tenslotte eiste Roland, dat zij hem de brief zou geven. Was het een gewone liefdesbrief, dan zou men de zaak verder laten rusten en nie mand zou er iets van te weten ko men. Maar hij moest en wilde zich er van overtuigen, dat niet de een of an. dere slechte kerel misbruik maakte van 's meisjes lichtgelovigheid, ten nadele van de bewoners van het kasteel. Anna Milden keek Roland een ogenblik verbijsterd aan; toen liep zij inplaats van te antwoorden, naar de steen, nam de brief en wilde hem aan stukken scheuren.. Roland, die dit alles gevreesd en voorzien had greep haar vast en 't gelukte hem de brief te bemachtigen. Met de brief en met het meisje kwam hij bij mij en gaf mij driftig verslag van het incident. In tegen woordigheid van Anna Milden lazen we toen de beide blaadjes, die in de enveloppe zaten. Een liefdesbrief was het eigenlijk niet, dat wil zeggen: alleen in het be gin en aan het einde was er sprake van liefde. De vóórnaamste inhoud bestond in beschrijvingen van ons leven op Sperber-Eck: een soort dag- Zo werd melding gemaakt van de boek! Alle mogelijke bijzonderheden, historie met de ladders, van 't los laten van de honden, van het feit, dat mijn kamenier in het voorvertrek van mijn kamr slaapt, van mijn voorgewend euvel aan de voet, enz. Voorts werd er nog gesproken van uw reis per auto „om boeken te gaan kopen" en Roland's terugkeer. Wat zegt u daarvan? Anna Milden, die van schaamte en ontsteltenis zich nauwelijks kon staande kon houden, verklaarde, toen zij door Roland in 't nauw gedrevei werd, het volgende: Zij had te Wenen een verloofde, een zeer rijk en voornaam heer, die, trots het verschil van stand, met haar in 't huwelijk wilde treden, zodra gen was getreden wat toen nog niet hij in het vrij bezit van zijn vermo- het geval was. Hij hield van Anna boven alles ter wereld. Maar in gezien zij heel weinig onderwijs had genoten, moest zij van de wachttijd gebruik maken, om zich te oefenen. Vooral op lezen en schrijen moest zij zich toelegen, want een dame van hoge stand mocht in zulke dingen bij niemand achterstaan. Met dat doel had hij haar een aantal schoolboeken gegeven en haar uitgeniodigd, als oefening een dagboek bij te houden van alles, wat haar zelf en 't leven van al de mensen op Sperber-Eck betrof. Zij moest het dagboek zo vol ledig mogelijk bijhouden, haar schrift verzorgen, goed letten op taal en stijl want dat was nodig voor het be oogde doel. Van tij dtot tijd, bijvoor beeld éénmaal per week en op een bepaalde dag, kon zy haar oefenin gen onder die steen leggen; z- zouden dan geregeld worden opgehaald. (wordt vervolgd)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1949 | | pagina 11