S)e CoidóeSou^ont Twee moedige redders in storm op zee verdronken Slachtoffers van de storm op zee VEEL SCHEPEN IN NOOD Wij hadden ons de Unie tussen Nederland en Indonesië anders voorgesteld Belgische Dakota neergestort Aan de voor-avond van de Fibenel Birma erkent Mao Gemaskerde dieven Moh. Hatta als premier aangewezen Soekarno's intocht in Batavia Jireotear: C. M. VAN HAMEESVELD. Eoofdredactenr: TH. WILMER. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT" MAANDAG 19 DECEMBER 1949 41ste JAARGANG No. Bur. Papengracht 32, Telef 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn 20935 - Abonnementsprijs f 0.32 p. w., f 1.40 p. mnd., 14.15 p kwart. Franco p. p. i 4.90 - Advert.: 15 ct. p. m.m. Telefoontjes f 1.50 ASLOG OP HET KANTJE AF BEHOUDEN. Het Zweedse stoomschip Aslog, waarnaar de mannen uit Stellendam op weg waren geweest, heeft moei lijke uren beleefd. Zondagmiddag laat hebben echter de Zweden het ene anker gelicht en is het schip op weg gegaan naar Gent. ANDERE SCHEPEN IN NOOD. Vele andere schepen op de Noord- ;ee hebben Zaterdagamiddag en -avond hulp gevraagd. Zaterdagmiddag spookte het voor de mond van de Nieuwe Waterweg zo hevig, dat sleepboten, welker as sistentie door schepen op zee werd gevraagd, niet konden uitvaren. Ge lukkig wisten de schepen die hulp vroegen het zelf te klaren. TWEE SCHEPEN OP HET IJSEL- MEER VERGAAN. Ook op het IJselmeer heeft het ge spookt. Vijftien km. ten Zuiden van Urk sloeg Zaterdagmiddag het 749 ton metende sleepschip Dilles uit Rotterdam (schipper J. H van Duy- nen) los van de sleep. Het schip, dat geladen met kunstmest op weg was van Amsterdam naar Schokkersha ven, zonk na enige minuten. Op het nippertje kon de bemanning van boord worden gehaald. De Lemmer 31, eenvissersboot]e waarop schipper T. Kuiper met zijn twee zoons voer, kreeg ongeveer der tien km. van Lemmer Zaterdag een rukwind in de zeilen. Voordat de op varenden er op verdacht-waren, sloeg het scheepje om. De mannen geraak ten in het zeer woelige water, maar gelukkig zag schipper L Poepjes, die 500 meter verder aan het vissen was, het ongeluk gebeuren. Hij schoot te hulp en wist zijn drie collega's na heelveel moeite met een lijn te red den. De omgeslagen boot is naar de kust gedreven en daar vastgeraakt Het is bepaald „waanzin" de resultaten van de RTC weg te werpen De vliegende storm die Zaterdag avond en nacht over de Noordzee spookte, heeft het leven gekost aan twee mensenreaders, die waren uit gevaren, omdat anderen in nood ver keerden. Twee helden van de zee, Stellen- dammers, zijn niet teruggekeerd. Zaterdagavond om half negen, toen het Zweedse schip „Asloeg", dat bij Walcheren in nood verkeerde, drin gend om hulp vroeg, en de storm het ergste deed vrezen, voer de red dingboot „Koningin Wilhelmina" uit Stellendam, bemand met zeven kop pen, onder schipper B. de Blok uit. „Het was een waagstuk bij zulk noodweer, dat wisten de mannen, maar er waren mensen in nood en de plicht riep". Zo ongeveer begon het verhaal, dat de overlevenden giste ren deden, toen zij doodmoe en ver kleumd van de kou te Hoek van Hol land aan land stapten. „Het was een vreselijke nacht geweest. Het scheep je was ten prooi aan wind en gol ven,- maar zocht moedig zijn weg over de hoge zeeën. Twee uur na het uitvaren gebeurde het fatale: plot seling werd de „Koningin Wilhel mina" door een grondzee gegrepen en scheen zelfs om te slaan. De mast raakte als het ware het water. Toen dc boot zich weer oprichtte werden twee man vermist. Zij waren over boord geslagen. Het was de dienst doende schipper P. de Blok zelf, een man van 45 jaar, vader van 4 kinde ren en de 44-jarige N. Groteboer, vader van vijf kinderen. Onmiddel lijk werden alle pogingen in het werk gesteld de drenkelingen te vinden, maar in de nacht bleek dit onbegon nen werk te zijn. Toch bleef men urenlang zoeken tot tenslotte de po gingen gestaakt moesten worden. Beide mannen tenslotte konden als verloren worden beschouwd. De red dingboot was op het ogenblik van het gebeuren nauwelijks 100 meter verwijderd van een ander onbekend schip, dat wel moeilijkheden had, doch het zelf nog wel kon klaren. Intussen woedde de orkaan met on verminderde kracht verder en men achtte het niet verantwoord naar Stellendam terug te keren. Zo werd een angstige nacht op zee doorge bracht, tot dat eindelijk het licht daagde en besloten werd naar Hoek van Holland koers te zetten. Daar kwamen de vijf overleven den gistermiddag om kwart over twaalf aan. De 26-jarige zoon van schipper de Blok behoorde tot hen. Zijn verslagenheid was groot, „niets te kunnen doen om je vader te red den is iets ontzettends", zeide hij. „Wanneer je uitvaart en er gebeurd niets, dan zeg je: „wij hebben een kwade nacht gehad'", maar dit is wel het ergste wat ons kon overko men. ACHT INZITTENDEN GEDOOD Een DC-3 van de Belgische lucht vaartmaatschappij „Sabena" is gis teravond kort na de start van het Parijse vliegveld Le Bourget neer gestort, ontploft en in brand gevlo gen. Alle acht inzittenden vier passagiers en vier leden van de be manning kwamen om het leven. Het toestel, dat onderweg was naar Brussel vuurde volgens oog getuigen te Aulnay-sous-Bois, ach tereenvolgens een groene en een rode raket af. Onmiddellijk daarna stortte het achter een kerk neer. DAKOTA-RAMP IN MEXICO Zeventien doden. Een Dakota van de Mexicaan Air lines, die sedert Vrijdagavond van een vlucht naar Veracruz werd ver mist, is bij het dorp Noalinco ver ongelukt. Alle inzittenden, dertien passagiers en vier man bemanning, zijn om het leven gekomen. Twee auto's die naar de plaats van de ramp reden, zijn verongelukt. Hier bij zijn nog vijf doden gevallen. Robert Schuman, de Franse mi nister van buitenlandse zaken, heeft Zaterdag medegedeeld, dat Frank rijk, Italië en de Benelux-landen „aan de vooravond staan" van een overeenkomst, die het eerste sta dium van een economische unie zal betekenen. Misschien is de over eenkomst reeds getekend, zo zeide hij op een persconferentie. Schuman verklaarde voorts, dat er voor het opbouwen van de nieuwe unie, die „Fibenel" genoemd zal worden, moed en verbeeldingskracht ncdig zijn, doch hij sprak de hoop uit dat het hieraan niet zal ontbre- i ken. PARTIJRAAD KATHOLIEKE VOLKSPARTIJ OVER INDONESIë In het Jaarbeursgebouw te Utrecht hield de Partijraad van de sueip. aisiuopuj 3unpiaj;aq iaui Katholieke Volkspartij Zaterdag een congres over Indonesië De voorzitter, de heer Andriessen gaf een korte verklaring, waarom dit congres nodig werd geoordeeld door het partijbestuur. Hierna hield prof. Romme een rede, waarin hij betoogde, dat men met betrekking tot Indonesië thans vooral het oog op de toekomst dient te richten, ofschoon spreker ook het verleden meende te moeten behan delen, omdat de partijraad recht heeft op een verklaring geen verantwoording in de strikte zin van het optreden van de fractie in het verleden. De overdracht van de souvereini- teit aan Indonesië betekent het eind punt van alle koloniale en het be ginpunt van gelijkwaardige samen werking. Het betekent verder een beginpunt van een geheel andere verhouding der beide volkeren. De prioriteit van de politieke krachten zal plaats maken voor de prioriteit der maatschappelijke krachten, die inhoud zullen moeten geven aan de samenwerking. Alle groepen in de Tweede Ka mer hebben zich de Unie der beide volken anders voorgesteld dan thans is vastgelegd. Dit geldt in het bij zonder voor de K.V.P. en ook voor de regering. Wij wilden bepaald geen super staat maken van de Unie maar wel een staatsrechtelijke structuur ter beveiliging van de politieke en eco nomische vrijheid van beide volken. Tevens zagen wij hierin de moge lijkheid om de wereld een voor beeld te geven van de vorming van een politieke eenheid tussen een Oosterse en een Westerse souverei- ne staat. Men heeft ons herhaalde lijk verweten dat deze conceptie te hoog greep. Dit soort tegenwerpin gen heeft tot de verwerping van deze conceptie bijgedragen. De uitkomst van de R.T.C. is be neden de maat gebleven van- dat gene wat wij hadden willen opbren gen. Ook wat de regering wilde is niet bereikt. Zij had doelstellingen, die grotendeels met die van de K.V.P. samenvielen. „Er is echter ook een belangrijk verschilpunt tussen de regering en ons", aldus spreker. De regering koos in Februari een gedragslijn, waarbij de uiteindelijke verant woordelijkheid kwam te liggen op internationaal niveau, Ten gevolge waarvan minister Sassen is afge treden. De verantwoordelijkheid hiervoor wordt spreker niet opge drongen door het feit, dat wij de re gering toen niet naar huis hebben gestuurd. Een derde mogelijkheid was immers het kabinet in 's lands belang te dulden. De KVP heeft zich gedistancieerd, hoewel vijf van onze beste mensen in het kabinet zaten. De P.v.d.A. stond aan de zijde der regering. De VVD vond „een barst in het vertrouwen" niet aanwezig. De C.H.U. bleef de rege ring steunen. Daarom was wegstu ren van de regering alleen maar mogelijk met behulp van A.R. en communisten, hetgeen ons nog veel verder van huis zou hebben ge bracht. Sjpreker heeft gezegd, da,t de cen trale verantwoordelijkheid voor het beleid van de fractie bij hem be rustte. Hij heeft dit gezegd, omdat de fractieleider meer dan wie ook aansprakelijk is Het is echter ook schromelijk overdreven te zeggen dat de R.T.C. geen enkele goed resultaat heeft gehad. Het is bepaald waanzin, die resultaten weg te werpen. De tweede politionele actie heeft betekend, dat wij voor zijn geweest op een algemene opstand, die toen werd voorbereid. In allerlei bepalingen van de RTC zijn goede mogelijkheden ge legen, ook al hadden wij meer stringente omschrijvingen gewenst. Wij moeten hierop voortbouwen. In het verleden hebben wij, aldus spreker, geen partijpolitiek bedre ven inzake Indonesië. Ondanks al le interne conflicten heeft ons dit éne doel verbonden: Indonesië de souvereiniteit te geven die ons zelf zo dierbaar is. Op dit punt hebben wij geen enkele concessie gedaan. Wij hebben nooit voet gegeven aan een politiek, die, om welke reden dan ook, de vrijheid aan Indonesië niet volledig zou willen geven, zo besloot prof. Romme. Na de middagpauze was gelegen heid tot debat. De heer Loeff (kring Rotterdam) was van mening, dat het voor de Partijraad ondoenlijk is over een probleem zo ingewikkeld als het In donesische een definitieve uitspraak te doen met betrekking tot het be leid van de fractie. Spreker heeft persoonlijk veel critiek, die voorna melijk hierop neerkomt, dat de Ka merfractie zich voor de R.T.C. niet had mogen vastklampen aan een z.i. geheel irreele Unieconceptie. Verschillende sprekers verklaar den, dat huns inziens van de par tij te weinig voorlichting over het Indonesische vraagstuk was uitge gaan. Enige partij raadsleden waren van.mening dat het congres eerder had dienen te worden gehouden en verwezen hiervoor naar de congres sen van de C.H.U. en de V.V.D. De heer Sybesma betoogde, dat de z.g. „deviatie" van dit kabinet eerst begon eind Maart en niet, zo als prof. Romme wilde aantonen, bij het aftreden van de heer Sassen. Die deviatie was z.i. ook niet in de eerste plaats veroorzaakt door in ternationale druk, mar door het in zicht van de regering, dat haar po litiek van de militaire actie en ge baseerd op het BIO-besluit geen kans van slagen had, vooral met het oog op de situatie in Indonesië zelf. Prof. Romme beantwoordde de betogen van de debaters, verder ontwikkelend, wat hij in eerste in stantie had gezegd en verwijzend naar zij desbetreffende Kamerrede. Met klem verklaarde hij, dat niet alleen de eerste, maar ook de twee de politionele actie in Indonesië nodig is geweest, om te yoorkomen, dat Nederland voor Indonesië en In donesië voor Nederland totaal ver loren zou zijn gegaan. Wat er be reikt is en in de toekomst bereikt zal worden, zou niet bereikt zyn zonder de offers van onze militai ren in Indië. Prof. Romme noemde het „be paald een schandaal, dat er een Ne derlander kan zijn, die beweert dat de regering op het punt van Nieuw Guinea toch heeft gecapituleerd. Tactisch lijkt het spreker het best BILATERALE OVEREENKOMST VER. STATEN—WEST DUITS LAND ONDERTEKEND In de oude kanselarij te Bonn werd door John McCloy, de Hoge Commissaris der Verenigde Staten in West Duitsland, het verdrag ondertekend. om nu geen uitspraken over de toe komst van Nieuw Guinea te doen. Wij moeten ons vandaag bekorten in de weergave van het gesprokene (van 's morgens 11^ totl% én van 2 tot 6%!). Dit tekenen wij te slotte nog aan, dat prof. Romme naar aanleiding van een critisch gemaakte opmer king inzake de verstandhouding tus sen P.v.d.A. en K.V.P.' verklaar de dat de KVP niet de bedoeling mag hebben, de P.v.d.A. van zich af te stoten, omdat dit zeker niet zou zijn in 's lands belang. Van vele zijden kwam via inge diende moties o.m. het verlangen tot uiting wanneer het wetsontwerp souvereiniteitsoverdracht Indonesië wet zal zijn geworden alle krach ten in te spannen om de ter Ronde Tafelconferentie vastgelegde samen werking tussen Nederland en Indo nesië ten zegen van beide landen te doen zijn. De heer Deerenberg (kring Lei den) achtte het beter, dat de Partij raad geen enkele uitspraak zou doen om zelfs de schijn te vermijden, pressie op de Eerste Kamer te wil len uitoefenen. De voorzitter ver enigde zich ten slotte met deze ge dachte en de vergadering eveneens, ook waarschijnlijk om aan het heen en weer slingerende debat over de redactie van een samenvattende motie een einde te maken. Omdat het wetsontwerp echter nog door de Eerste Kamer moet wor den behandeld, en door de Kroon bekrachtigd, oordeelde de vergade- fing het, op voorstel van de voorzit ter, staatsechtelijk juister zich op dit ogenblik van een uitspraak te ont- 1 houden. Bangkok wordt onrustig Gisteren heeft de Chinese nationa listische regering, die haar zetel te Taipeh op Formosa heeft, de diplo matieke betrekkingen verbroken met Birma, welk land Zaterdag het com munistische bewind van Mao Tse Toeng in Peking erkende. Birma was het eerste niet-communistische land, dat tot erkenning van de communis tische regering in China overging. In de Chinese wijk van Bangkok, waar 300.000 Chinezen wonen, is gisteren gepatrouilleerd naar aan leiding van geruchten over een op handen zijnde communistische actie. Zaterdagavond zijn door politie en troepen versperringen aangebracht op de wegen, die Bangkok met het vliegveld en de voornaamste mili taire zones verbinden, nadat berich ten waren binnengekomen over on rust onder Siamese strijdkrachten. Officieel is verklaard, dat de rege ring van Siam zich tegen het commu nisme zal blijven verzetten, maar uit gewoonlijk betrouwbare bron militaire leiders ernstig betwijfelen, of het land de druk van een Chinese „vijfde colonne" op de duur zal kun nen ^weerstaan. GIULIANO ONTSNAPT? Op Sicilië doen onbevestigde doch hardnekkige geruchten de ronde, dat Sicilië's „bandietenkoning" Salvatore Giuliano door het net van de politie geslipt is en Sicilië heeft verlaten. Nadat Guiliano de laatste keer het eiland had verlaten werd hij in een •bar in een beruchte wijk van Rome herkend, toen hij een guitaar-speler vroeg een bekend Italiaans lied „geef mij vrijheid en de hoge bergen" te spelen. RECTIFICATIE. Naar aanleiding van onjuiste me dedelingen in „Sursum Corda" wor den de katholieken er opmerkzaam op gemaakt, dat a.s. Zaterdag niet is gedispenseerd in de Vastenwet, zo dat die dag een Vasten- (éénmaal een volle maaltijd) en Onthoudingsdag (geen vleesspijzen) is. GEDENKTEKEN VOOR PAUS PIUS XI. Z.H. de Paus heeft Zondagavond in de Vaticaanse basiliek het ge denkteken voor Paus Pius XI ont huld. De plechtigheid werd slechts bijgewoond door de aartsbisschop pen van Bologna, Turijn, Florence en Rio de Janeiro, door de Curie-kar dinalen, de leden van het diploma tiek corps, de neer van Pius XI, graaf Franco Ratti, alsmede door af vaardigingen uit Milaan, waar de af gestorven Paus aartsbisschop was, en uit diens geboortestad, Disio. In antwoord op een toespraak van kardinaal Rocca, de eerste van de nog in leven zijnde kardinalen, die door Paus Pius XI werden gecreëerd, sprak de Paus een rede uit, waarin hij hulde bracht aan zijn voorganger „wiens lering, voorbeeld en werken het waardigste monument van zyn menselijke grootheid zijn, dat onver gankelijk is." ÉÉN GEPAKT Gisternacht omstreeks 4 uur wis ten twee gemaskerde en gewapende mannen zich toegang te verschaffen tot een perceel in de Tannius Schol- tenstraat te 's-Gravenhage, waar een mode-atelier is gevesttigd. Zij klom men aan de achtex-zijde via de eerste verdieping het huis binnen, en, na de trap afgedaald te zijn, werden bene den een aantal kostbaarheden ont vreemd. De bewoners van het per ceel, het echtpaar L., werden echter wakker door het gestommel. Toen de beide inbrekers wederom langs de bovenverdieping, het huis wilden verlaten, werden zij boven opgevan gen door het echtpaar. Er ontstond een gevecht, waarbij rake klappen vielen, en de heer L. de revolver van een der onverlaten wist te be machtigen. In de algehele verwar ring wist een der inbrekers te ont snappen en nadat mevrouw L. naar beneden was gerend en groot alarm had geslagen, wist een surveillerende agent en een burger, die zich op genoemd tijdstip in de buurt bevon den de tweede inbreker te arreste ren. Door nog 2 andere, inmiddels ter plaatse verschenen politie-agen- ten werd deze naar het bureau van politie overgebracht. De politie speurt thans naar de tweede indrin ger. MAN DOET GREEP IN GELDBAK. Zaterdagavond om negen uur heeft een man in de hal van het station- Almelo met een baksteen de ruit van een loket verbrijzeld en zestig gulden uit een geldbak weggenomen. Hij had gewacht tot de hal geheel verlaten was. De enige lokettiste was mejuf frouw Krabbenbos. Toen de ruit van haar loket werd ingeslagen, trachtte zij de geldbak achteruit te trekken, maar kon niet verhinderen, dat de man er een greep in deed. Hij ver dween spoorloos in een steeg bij het station. DODELIJK ONGEVAL TE HEEMSTEDE. De 36-jarige E. G. uit Aerdenhout wilde op de Herenweg te Heemstede bij de Van Merlenlaan met haar fiets de weg oversteken om de Van Mer lenlaan in te rijden. Hierbij heeft zij vermoedelijk niet gelet op het achter haar rijdende verkeer, met het gevolg dat zij werd aangereden door een uit de richting Haarlem komende perso nenauto. Zij werd over de weg ge slingerd en vrijwel op slag gedood. *VAN EEN RIJDENDE TRAM GEVALLEN. Op de Mathenesserlaan te Rotter dam is Zaterdagochtend de 16-jarige A. M. v. d. Breugel uit de Multatuli- straat uit een rijdende tram van lijn 11 gevallen. Met een hersenschud ding werd hij opgenomen in het zie kenhuis Coolsingel. De jongeman had eerst de tram achterna gelopen. Na dat hij er op was gesprongen, werd hij bevangen door een duizeling. BENOEMING BISDOM HAARLEM. Z. H. Exc. de Bisschop van Haar lem heeft te Andijk (Dekenaat Wer- vershoof) een nieuwe Parochie opge richt met de titel van O. L. Vr. Mid delares van alle Genaden, en tot Pas toor van de nieuwe Parochie benoemd de Weleerw. heer A. Hooyschuur, die Kapelaan was te Wervershoof. DRESIDENT SOEKARNO heeft vier kabinetsformateurs aangewezen, 1 namelijk Mohammed Hatta, Anak Agoeng gde Agoeng, de sultan van Djokja en sultan Hamid II van Pontianak. Hatta is aangewezen als pre mier. Het kabinet zou vandaag tot stand komen. De grondwet van de Verenigde Staten van Indonesië geeft aan, dat er drie kabinetsformateurs worden benoemd, maar Soekarno is hiervan afgeweken, omdat hij, zoals hij zei, een feilloze overeenstemming wilde. De Nederlandse autoriteiten heb ben intussen bekend gemaakt, dat vijfhonderd man Republikeinse poli tie uit Djokjakarta en tweehonderd onder Nederlands commando staande Indonesische politiemannen de orde in het district-Batavia zullen he'.pen handhaven bij de viering van de sou vereiniteitsoverdracht op 27 Decem ber. Verder zou de politie te Batavia worden versterkt met zesduizend Re publikeinse soldaten. Naar schatting zullen ongeveer dertigduizend Neder landse soldaten in het gebied van Ba tavia worden geconcentreerd. President Soekarno zal op 28 De- cerber, daags na de overdracht der souvereiniteit, zijn intocht houden in Batavia. Voorbereidingen op grote schaal worden getroffen om hem op gepaste wijze te ontvangen. Een- republeikeinse delegatie, ver moedelijk onder leiding van Hatta, zal op 23 December per vliegtuig naar Den Haag vertrekken om in Ne derland officieel uit handen van ko ningin Juliana de souvereiyiteit te aanvaarden. In Batavia zal op 27 December een overeenkomstige plechtigheid worden gehouden. Daar zal de Hoge Vertegenwoordiger van de Kroon de souvereiniteit overdra gen aan de sultan van Djokja. MIN. VAN SCHAIK NIET PESSIMISTISCH. Mr. Van Schaik is van zijn bezoek aan Indonesië per vliegtuig in Neder land teruggekeerd. Hij werd op Schiphol begroet door minister-presi dent W. Drees. Ik kom beslist niet pessimistisch terug, zei de minister bij zijn aan komst. Bepaalde moeilijkheden met betrekking tot de souvereiniteitsover dracht zeide hij niet te hebben kun nen ontdekken. Hij voegde daaraan toe daarmede niet de mogelijkheid hiervan .geheel te willen uitsluiter De minister zeide, dat er in Indone sië geen noemenswaardige onrust heerst. Ook van Indonesische zijde wordt alles gedaan om orde en rust te handhaven. Natuurlijk, zo sprali de heer v. Schaik. heerst bij zo'n be langrijk feit als de souvereiniteits overdracht altijd een zekere nervosi teit, vooral ook onder de ambtenaren. Soekarno heeft echter te kennen ge geven, dat met hem zal worden sa mengewerkt, hetgeen een kalmeren de uitwerking heeft gehad. Mr. Van Schaik merkte nog op, dat de benoeming van dr. Hirschfeld gun stig in Indonesië was ontvangen. NEDERLANDSE AUTO IN MARNE- RIJNKANAAL. Een inzittende verdronken. Mevr. M. B. Wilmering, uit Bloe- mendaal, is gisteren bij een auto-on geluk om het leven gekomen. Met haar man, een textielhandelaar uit Rotterdam, reed zij in een auto langs het Marne-Rijnkanaal bij Nan cy in Frankrijk. Ten gevolge van het gladde wegdek slipte de wagen en reed het kanaal in. Haar man slaagde er in, zich uit de auto te bevrijden. De hulp voor mevr. Wilmering bleek echter te laai te zyn. £en k.oVie.(Jtj,e. Een goed humeur verspreidt vreugde in zijn omgeving.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1949 | | pagina 1