S)e GeidóeSoti/fco/nt
Oppositie in Djokja tegen
de R.T.C.
Vliegtuigongeluk
bij Karachi
Indonesisch accoord in de
Veiligheidsraad
Atoomaccoord tussen
Angelsaksische landen
Het H. Jaar
DINSDAG 13 DECEMBER 1949
41ste JAARGANG N<
directeur: C. AL VAN HAA1ERSVELD.
Hoofdredacteur: TH- WILMEB.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEIN EIN OMSTREKEN
WAARIN j)PGENOMEN „DE BURCHT"
Bur. Papengracht 32, Telel 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn 20935 - Abonnementsprijs 10.32 p. w-, 11.40 p. mud., 14.15 p kwart. Franco p. p. I 4.90 - Advert.: 15 ct p. m.m. Telefoontjes 11.50
V Kerk en
burgerlijke
maatschappij
PR zijn nog altijd mensen, die een
scheiding trekken tussen bur
gerlijk leven enerzijds en godsdien
stig, kerkelijk leven anderzijds.
Deze scheiding is door en door
vals.
Het burgerlijk leven moet zijn
waarheid en goedheid putten uit
het godsdienstig, kerkelijk leven;
het godsdienstig, kerkelijk leven
moet het burgerlijk leven leiden en
richten.
Z.H. de Paus heeft dit weer eens
voorgehouden in een radio-toespraak
j.l. Donderdag, gericht tot Haiti, ter
gelegenheid van het 200-jarig be
staan van de hoofdstad Porte-au-
Prince dezer republiek.
Z.H. zeide o.m.: „In werkelijk
heid is de morele kracht van de
Kerk verborgen in de bronnen van
de genade, waarover Zij beschikt en
vooral in de voornaamste bron, die
door de Sacramenten gevormd
wordt. Dardoor werkt Zij, alhoewel
indirect, maar in een zeer hoge
graad van efficiëntie, mede aan het
welzijn van de burgerlijke maat
schappij. En op welke wijze? In het
bijzonder door de vorming van echt
christelijke gezinnen, waarin trouw
en liefdevolle vrede tussen de echt
genoten heersen, waarin de kinde
ren opgevoed worden in de eerbied
voor het wettig gezag, in de recht
schapenheid en de zuiverheid. De
echtelijke zuiverheid, de vreugden
van het gezinsleven, de kracht van
een moreel gezonde jeugd, dit alles
vormt het harnas en, om het zo te
zeggen, de ruggegraat van de na
tionale samenleving. Door de mens
tot de christelijke deugden te vor
men leert de Kerk de mens zich te
verheffen boven de bekrompenhe
den en het egoisme en door de lief
de tot God leert zij henr, aan de
staat te geven, wat hij aan deze
verschuldigd is; zij brengt hem op
de weg van en leidt hem tot de
heilige werken van broederlijke
naastenliefde en zij opent zijn geest
en zijn hart voor het gevoel van de
sociale rechtvaardigheid."
NEDERLANDSE PATERS MONT-
FORTANEN WERKZAAM IN SALZ
BURG EN MUNCHEN-GLADBACH
Nederlandse Paters Montfortanen
hebben zich onlangs gevestigd in
Salzburg in Oostenrijk en. hebben
aaarn een statie opgericht. Het zij
de paters Dr. S. Wevers, H. Jongen
en Jos Wenen. Pater H. Jongen o.m.
bekend door z'n boek over „O.L.Vr.
van Fatima", is belast met de zorg
voor het mannelijk jeugdwerk in
Oostenrijk.
Ook in Munchen-Gladbach in
Duitsland hebben zich paters Mont
fortanen gevestigd op uitnodiging
van de bisschop van Aken, Mgr. W.
van der Velden. Hier zijn de paters
F. J Moonen, H. Friederichs en H.
Hendriks belast met de zorg voor de
priesterstudenten.
Bovendien hebben de paters con
tact met de Pax Christi beweging.
Beide staties, te Salzburg en te
Munchen-Gladbach, blijven onder
horig aan de Nederlandse provin
cie der Paters Montfortanen.
EEN BROCHURE OVER
„VERSCHIJNINGEN" VERBODEN
Het bisschoppelijk ordinariaat van
Speyer heeft de uitgave van een
brochure over de zogenaamde „ver
schijningen van de H. Maagd" in
Fehrbach verboden. Als reden voor
dit verbod werd aangegeven, dat
volgens het Kerkelijk Recht publi
caties over verschijningen en der
gelijke gebeurtenissen slechts toe
gestaan kunnen worden, nadat de
betreffende kerkelijke instanties een
diepgaand onderzoek hebben inge
steld. Bovendien wees het bisschop
pelijk ordinariaat op het feit, dat de
pastoor van de parochie in Fehrbach
in geen -enkel opzicht medewerking
aan dit boekje heeft verleend en hij
het niet met zijn gezag heeft gedekt.
TE WEINIG ONDERWIJZERS?
Minister Rutten acht blijkens zijn
M. van A. geen tekort aan leerkrach
ten bij het lager onderwijs van enige
betekenis aanwezig. Wel een zekere
krapheid en een onvoldoende reserve.
Bij een gemiddelde klasse-bezet
ting van 35 leerlingen zullen bij het
L.O. in de jaren 1952 en 1953 resp.
rond 4400 en 6800 meer onderwijzers
dan in 1949 in de school aanwezig
mceten zijn. Op grond van de thans
beschikbare gegevens zal in de jaren
1950 tot en met 1952 een ongeveer
even groot aantal jongelieden de on
derwijzersakte behalen. Aangezien
bij deze cijfers geen rekening is ge
houden met de z.g. slijtage, zal er dus
een tekort aan onderwijzers ontstaan,
welk tekort echter voor een belang-
"ijk gedeelte zal worden opgevangen
':nnen de grensgetallen van de leer-
lingenschaal.
Hatta dient van repliek
/^NDANKS de ernstige critiek van de oppositie is het vrijwel zeker
aldus Ass. Press. dat de Nederlands-Indonesische overeenkomst
binnen twee dagen door het Republikeinse parlement zal worden goed
gekeurd. Gisteren heeft de premier Moh. Hatta de sprekers van de op
positie geantwoord, die de laatste vier dagen meer dan zestig redevoe
ringen tegen zijn politiek hebben gehouden.
Hatta verzekerde hen, dat hun toe
komstige staat volkomen onafhan
kelijk en souverein zal zijn en paal
en perk zal stellen aan de macht
van buitenlandse beleggérs, terwijl
buitenlanders vroeger in staat
waren naar eigen wil te handelen.
De ernstigste oppositie tegen de
overeenkomst met Nederland komt
van de socialistische partij van Soe-
tan Sjahrir, de vroegere premier. De
socialisten hebben gezegd, dat zij
zich van stemming zullen onthou
den.
En volgens het reglement kan men
zich alleen van stemming onthou
den door de vergaderzaal te ver
laten. Daarom zag het er eerst naar
uit, dat bij een stemming niet het
vereiste aantal leden aanwezig zou
zijn, maar er zijn gisteren nog vijf
tig parlementsleden in Djokja gear
riveerd. De twee grootste partijen
de Mohammedaanse en de natio
nalistische zijn vóór de overeen
komst.
GEHEIMZINNIGE ZWARTE
DAKOTA.
Betrouwbare kringen van het repu
blikeinse leger hebben heden aan de
Nederlandse commandopost te Garut
en waarnemers van de V.N. medege
deeld, dat een geheimzinnige zwarte
Dakota vorige week zware cylinders,
vermoedelijk met wapens en ammu
nitie voor de Darul-Islam-benden, in
de bergen nabij Tjiamis heeft uitge
worpen.
Een republikeinse officier ver
klaarde, dat de Darul-Islam-benden,
die onlangs hun aantal nachtelijke
aanvallen op republikeinse legerpos
ten in West-Java hadden opgevoerd,
vorige maand uit onbekende bron
nieuwe wapens, waaronder Ameri
kaanse automatische geweren, had
den ontvangen.
In West-Java gaan geruchten, vol
gens welke uit het geheimzinnige
toestel parachutisten sprongen. Deze
zouden zijn neergekomen in de buurt
van Tasikmalaja, Bandjar en aan de
Zuidkust van Sumatra. Dit is echter
niet officieel bevestigd.
Volgens ingelichte politieke en
militaire kringen te Batavia bestaan
er zekere aanwijzingen, dat commu
nistische elementen zijn geslaagd in
de Darul Islam-organisatie te infiltre
ren.
De communisten probeerden zich
aan te sluiten bij de Darul Islam,
teneinde chaos en verwarring in de
nieuwe staat te stichten, zo ver
klaarden deze kringen.
Titoïsme,
de nieuwste
rode ziekte
De Franse communistische partij,
eens de sterkste in West-Europa,
maakt zich ernstige zorgen over de
gevreesde ziekte van .Titoïsme" bin
nen haar gelederen. Het officiële or
gaan „THumanité" heeft zoals wij
gisteren reeds in 't kort vermeldden
een resolutie gepubliceerd van het
centrale comité, waarin daartegen
versterking van de „revolutio'nnaire
waakzaamheid' worden gelast.
„Opportunistische afwijkingen ne
men toe en de reactie op anti-Sow-
jetcampagnes is onvoldoende. De bij
eenkomst van de ministers van De
fensie van het Atlantisch Pact te Pa
rijs heeft geen aanleiding gegeven
tot demonstraties, als die, waarme
de generaal Omar Bradley in Augus
tus 1949 werd verwelkomd.
Verder wordt een drastische bezui
niging aangekondigd voor alle partij-
organen, om deze in staat te stellen
de politieke taak te vervullen. „Con
crete actie en niet alleen propaganda
is noodzakelijk."
De communisten moeten niet in
conflict komen met socialistische ar
beiders, maar hen overtuigen en geen
scheidsmuren optrekken tegen de
Rooms-Katholieke arbeiders, aldus de
resolutie.
In Noorwegen is de communisti
sche partij reeds volslagen gesplitst,
nadat zij bij de verkiezingen in No
vember alle elf zetels in het parle
ment verspeeld had. De hoofdgroep,
die de minderheid van Titoïsme be
schuldigd, heeft het dagblad „Frihe-
ten" weten te behouden.
ONDERWIJS
EN INDUSTRIALISATIE.
Het ligt in het voornemen van
Minister Rutten in het voorjaar van
1950 een nota bij de Kamer in te
dienen over onderwijsvoorzieningen
met het oog op de industrialisatie.
VERMOEDELIJK 24 SLACHT
OFFERS.
Een Dakota van de Pakistanse
luchtvaartmaatschappij is op onge
veer 60 km. van Karatsji, de hoofd
stad van Pakistan, neergestort. Er
waren 21 passagiers aan boord. Men
gelooft, dat alle 21 passagiers en de
drie koppen tellende bemanning om
gekomen zijn, zo verklaarde een
ambtenaar van het Pakistaanse mi
nisterie van burgerluchtvaart.
Een andere woordvoerder ver
klaarde, dat er twee Pakistaanse
generaals aan boord waren. Het
vliegtuig is in een ravijn terecht ge
komen. Reddingsploegen hebben de
plaats van de ramp nog niet be
reikt daar het terrein moeilijk is.
Naar Reuter nader meldt, bestond
de bemanning <uit vier personen. De
twee generaals zijn generaal-majoor
Iftocher Chan en brigade-generaal
Sjer Chan. De laatste was op weg
naar New York om de secretaris-ge
neraal van het Pakistaanse kabinet
bij te staan bij de besprekingen in
de Veiligheidsraad over Kasjmir.
De eerste zou een cursus van het
defensie-college van het imperium in
Engeland volgen.
VLIEGTUIGONGELUK BIJ
WASHINGTON.
Gisteravond is een vliegtuig vap
de Pennsylvania Central Airlines,
dat met radar binnengeloodst werd,
plotseling bij het vliegveld van Was
hington in de Potomac rivier ge
stort. Van de 23 inzittenden zijn er 19
gered.
HET KOSTOF-PROCES
De openbare aanklager in het pro
ces in Bulgarije tegen Kostof c.s.
heeft gisteravond voor de vijf voor
naamste beklaagden de doodstraf
geëist.
PAUS PIUS XII ONTVANGT
OUDE SCHILDERIJEN Op de
trap van de Sint Pieters basiliek
sprak paus Pius XII een menigte ge
lovigen toe, nadat hij het schilderij
had ontvangen van Madonna Salus
Populi Romani (rechts). Het schil-
c.' -rij werd meegedragen in de plech
tige processie door de straten van
Rome van de basiliek van de heili
ge Maria, waar de Paus 50 jaar ge
leden tot priester werd gewijd.
Canadese resolutie wenst alle
partijen geluk
^"VENERAAL A. G. L. McHaughton, de Canadese afgevaardigde in de Vei
ligheidsraad, heeft Maandag een ontwerpresolutie ingediend met be
trekking tot de Indonesische kwestie. De resolutie stelt voor, beide par
tijen geluk te wensen met het bereiken van deze overeenkomst en de
Unci te prijzen om haar aandeel hierin door de aan de partijen verleende
hulp.
De resolutie begroet met vreugde
de toekomstige instelling van <!e
Verenigde Staten van Indonesië als
onafhankelijke souvereine staat en
verzoekt de Unci zich verder te kwij
ten van haar taak, die haar door de
Veiligheidsraad is opgelegd en in het
bijzonder toe te zien op het nako
men van de op de R.T.C. bereikte
overeenkomst.
'J'E WASHINGTON is gisteren medegedeeld, dat Engeland, Canada en
Amerika de grote lijnen voor een nieuw samengaan op het gebied van
de ontwikkeling van atoomenergie en atoombommen hebben vastgesteld.
Het plan zou voorzien in een voortgezette concentratie van de vervaar
diging van atoomwapens in Amerika.
Britten en Canadezen zouden aan
dit werk éeelnemen. Engeland zou
zijn plan voor het maken van atoom
bommen willen laten varen, hetgeen
het, in feite al reeds gedaan schijnt
te hebben.
Hiermee zou een einde gekomen
zijn aan de dreiging van een toe
komstige Britse eis voor een groter
aandeel in de uraniumproductie van
de Belgische Congo, waarvan het
grootste deel nu naar Amerika gaat.
De eerstvolgende door het Ameri
kaanse ministerie van Buitenlandse
Zaken te nemen stap zal zal zijn de
voorstellen met de leiders van het
Congres bespreken.
Aan de nieuwe regeling zijn ver
schillende voordelen verbonden. Zo
zou de Westerse wereld verzekerd
zijn van een maximum-fabricage van
atoombommen van de soort, die
Amerika in de kortst mogelijk tijd
kan maken. Het zou een versnippe
ring van energie voorkomen en een
voortgezette ontwikkeling van atoom-
fabrieken en -wapens betekenen op
plaatsen, die ver liggen van ieder
mogelijk Europees strijdtoneel.
Engeland en Canada zouden dan
voortgaan het experimentele werk
op het gebied van atoomonderzoek
te verrichten. Zij zouden veel meer
van de „atoomgeheimen" kunnen
profiteren dan in de afgelopen jaren
en in geval van een noodtoestand
zouden zij rechten kunnen laten gel
den op de voorraad Amerikaanse
atoomwapens.
Mgr. Pignedoli, de secretaris van
de Vaticaanse commissie voor het
Heilige Jaar, heeft bekend gemaakt,
dat minsters 9.000 personen van 20
landen de opening van het Heilige
Jaar zullen bijwonen.
In totaal hebben reeds 671.173 per
sonen ingetekend op georganiseerde
bedevaarten naar Rome in het Hei
lige Jaar.
Mgr. Prignedoli spoorde de Katho
lieken aan om Rome niet als toeris
ten, doch als pelgrims te bezoeken
en een deel van de weg al is het
slechts de laatste paar kilometer
te voet af te leggen.
MOORDAANSLAG OP BRITS
RECHTER IN W.-AFRIKA.
Gisteren deelde het Engelse minis
terie van Koloniën mede. dat Zater
dagochtend vroeg een aantal gewa
pende mannen een aanslag heeft ge
pleegd op sir John Lucie Smith, op
perrechter van Sierra Leone een
Engelse kolonie aan de West-Afri
kaanse kust. Sir John, die zich te bed
bevond, werd door schoten getroffen.
Volgens de laatste berichten is de
toestand van sir John bevredigend.
Verschillende personen zijn door de
politie gearresteerd.
De Nederlandse afgevaardigde dr.
J. C. van Royen prees de overeen
komst van Den Haag en verklaarde,
dat zijn regering „aanzienlijke con
cessies had gedaan en zich zelfs op
offeringen had getroost om een even
wichtige overeenkomst te bereiken".
„Mijn regering is er diep van over
tuigd, dat ook zonder de hulp van
de Veiligheidsraad en de door hem
ingestelde commissie voor Indonesië
(Unci) een reentvaardige en bevredi
gende, hoewel vermoedelijk enigszins
van de huidige afwijkende overeen
komst bereikt zou zijn."
Palar, leider van de Indonesische
delegatie, verklaarde, dat de over
eenkomst van Den Haag een „succes
volle" was. Deze houdt in, dat „twee
souvereine staten vrijwillig overeen
gekomen zijn, op basis van gelijkheid
met elkaar samen te werken.
Verscheidene sprekers spraken
vriendelijke woorden, behalve de
vertegenwoordiger van de Oekraine,
die een voorstel indiende dat Neder
land zijn troepen zou terugtrekken
tot de posities van Dec. 1948, dat de
politieke gevangenen door Nederland
vrijgelaten zouden worden en dat
een nieuwe commissie van toezicht
zou worden ingesteld. De Chinese ge
delegeerde noemde dit voorstel „des
tructief en kwaadaardig".
DE INVLOED VAN PERS, RADIO
EN BIOSCOOP OP DE JEUGD.
Aangaande het congres, dat op 15,
16 en 17 December a-s. 'op Draken-
burgh zal. georganiseerd worden over
de invloed van de pers, radio en film
op het kind, kan nog worden gemeld
dat dit congres wordt gehouden on
der auspiciën van het bureau inter
national catholique de l'Enfance in
samenwerking met de katholieke
jeugdraad voor Nederland. Het doel
van het bureau international catho
lique de l'Enfance is een studiecen
trum te vormen, dat al de proble
men rond het kind bestudeert en dat
voor aangesloten organisaties tegelij
kertijd centrum van actie wil zijn-
Het congres zal bestaan uit een
serie lezingen en uit commissie ver
gaderingen. Er zijn drie commissies:
een juridische, een technische en een
paedagogische. Zondag 18 December
zal een excursie worden gehouden
naar Amsterdam voor een bezoek aan
het Rijksmuseum en een bezichtiging
van de stad.
DERTIG UTRECHTENAREN ZIJN
ZIEK GEWORDEN NA HET ETEN
VAN KAAS
Vergiftigingsverschijnselen niet van
ernstige aard
Het afgelopen weekeinde heeft
ruim dertig mensen uit de omgeving
van de Amsterdamsestraatweg te
Utrecht onaangename ervaringen
bezorgd. Vermoedelijk door het eten
van kaas traden vergiftigingsver
schijnselen op, die vaak met hoge
koorts en diarrhee gepaard gingen.
Tot dusver vallen er geen slachtof
fers te betreuren. De meeste patiën
ten worden thuis verpleegd en, naar
het zich laat aanzien, zal deze epide
mie geen ernstige gevolgen hebben.
Aanvankelijk dacht men, dat het
eten van een bepaalde banketsoort
tot deze gevolgen had geleid, maar
later kwam men tot andere opvat
tingen.
De kaas, die door een winkelier
van de Amsterdamsestraatweg is
verkocht, is door de politie in be
slag genomen. Zij wordt onderzocht
in het Centraal laboratorium voor de
volksgezondheid.
Het blijkt, dat de winkelier volko
men onschuldig is aan het gebeurde.
Hij had de kaas van een groothandel
buiten de stad betrokken. Ook daar
heeft de politie een partij in beslag
genomen „Alg Dagblad"
COMMANDANT VAN DE W.A.
VOOR BIJZONDERE RAAD VAN
CASSATIE.
Eis: 15 jaar.
Voor de Bijz. Raad van Cassatie
verscheen Arie Johan Zonder van,
van 1940 tot 1945 commandant van
de W.A., de weerafdeling van de
N.S.B. in Nederland.
Z., thans 39 jaar oud, is door het
Amsterdamse Bijzonder Hof tot 20
jaar gevangenisstraf veroordeeld.
De procureur-fiscaal bij dat hof, die
de doodstraf had geëist, is tegen dit
vonnis in cassatie gegaan. Z. even
eens.
Voor de Bijzondere Raad verklaar
de deze, dat hij door zijn houding in
de bezetting het Nederlandse volk
had willen dienen. De W.A. trad niet
provöeerend op, zei hij. Indien m
bericht over mishandeling ter ore
ware gekomen, was hij, volgens
zijn zeggen, 'steeds met de meeste
gestrengheid opgetreden. Ook be
ledigingen van het koningshuis had
hfj bestraft. „Waarom?" wilde de
president van de raad weten.
„Omdat ik zeer oranjegezind was'"
zo zei hij.
„Wist u dan niet, hoe het konings
huis dacht over de Duitse aanvals
oorlog"?
„Ja", knikte de voormalige W.A.-
commandant.
De president hield Z. ook nog voor
dat zijn aansporing op enkele bonder
den leden van de W.A. naar het
Oostfront zijn gegaan.
„Ze hadden toch zuivere bedoe
lingen", zei Z. „Ze gingen voor het
eigen vaderland de Russen bestrij
den, niet om de Duitsers te helpen.
Hij voegde hier echter aan toe, dat
de verantwoordelijkheid voor zijn
wervingspropaganda hem thans wel
drukte.
De raadsman, mr. Muller, zag in
Z. een man, die door zijn „kinder
achtig" geloof in de voorspiegelingen
van Mussert en in de leerstellingen
van het Duitse nationaal-socialisme
in de hogeree rangen van de N.S.B.
was terecht gekomen. Uit idealisme
niet vanwege geldelijke voordeel, zo
zeide de raadsman, had Z. meege
werkt aan de oprichting van het vrij
willigerslegioen Nederl. en de Duitse
strijd tegen Rusland.
In zijn conclusie releveerde de pro
cureur-fiscaal, mr. Baron van Se-
rooskerken de gedragingen van de
W.A., die hij een „ongeordende groep
onbehoorlijke lieden' noemde. Z.
heeft zo zei de procureur-fiscaal zelf
dienst gedaan aan het Oostfront en
anderen daartoe aangespoord. Dit
laatste is het ergste al geldt als ver
zachtende omstandigheden, dat Z.
niet onder argeloze lieden propagan
da heeft gemaakt, maar onder per
sonen, die toch reeds handlangers
van de Duitsers waren De doodstraf
achtte de procureur-fiscaal veel te
zwaar, ook de gevangenisstraf van
20 jaar. Mr. Baron van Tuyll van
Serooskerken verklaarde namelijk,
rekening te willen houden met de
zware mishandeling, die Z. na de
bevrijding heeft ondergaan. Geluk
kig, zo zei dc procureur, is dit ge
beurd in de tijd, dat de Canadezen
nog aan het hoofd stonden van de
cellenbarakken.
.De procureur-fiscaal zei, niet te
twijfelen aan de juistheid van het
door Z. opgemaakte rapport, en con
cludeerde tot een gevangenisstraf
van 15 jaar.
.Uitspraak 16 Januari a.s.
RECHTSHERSTEL UIT DE
ZUIVERINGSTIJD.
Wel zeer laat heeft de Regerings
commissaris voor het Radiowezen,
meegedeeld, dat hij de collectieve
radio-schorsing in de zuiveringstijd
van 1945 onbillijk vond. Tenslotte
toch nog hebben de musici en andere
radio-medewerkers eerherstel ge
kregen.
£en koAieZtje
Wij onderschatten wat wij hebben
en overschatten wat wij zijn.