S)e CetebeSou/ta/nt TEMPORA MUTANTUR Jeruzalem onder internat, bewind De man, die ontkennen durfde De besprekingen over „Fibenel" Jirectenr: C. KL VAN HAMERSVELD. Hoofdredacteur: TH. WILMER. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT" ZATERDAG 10 DECEMBER 1949 41 ie JAARGANG No. 11849 UNO stelt Jeruzalem onder intern, beheer Bur. Papengracht 32, Telef. 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn 20035 - Abonnementsprijs f0.32 p. w., f 1.40 p. mod., 14.15 p kwart. Franco p. p. f 4.90 - Advert.: 15 ct.'p. m.m. Telefoontjes I 1.50 WIJ ZULLEN ONS er by neer moe ten leggen, dat de wereld ver andert. Dat heeft zij altijd"gedaan, imiar nog nooit in zulk een tempo als in onze tijd. Gewoonlijk merkten de mensen het niet zo, omdat zij zelf mee-leefden en mee verander den. Tegenwoordig kan een mens het tempo, waarin onze oude moeder Aarde zich evolueert, nauwelijks meer bijhouden. Daar is bijv. ons Indië. Vóór de oorlog was het een deel van ons Rijksgebied en iedereen dacht niet anders of het zou tot in verre toe komst ook een deel van ons Rijksge bied blijven. De oorlog keerde alles op z'n kop en nu zijn wij blij, dat het parlement met zulk een royale meer derheid Indonesië heeft vrij gegeven. Wij hebben de band nog aangehou den in een Unie, een veder-lichte Unie („zo licht als een pluisje", zegt de heer Schouten), in de hoop, dat wij zodoende beter tot samenwer king zullen kunnen komen. Maar de gewone man in de straat zegt: „Wij zijn Indië kwijt". En nu zijn de rijke Hollanders van voor de oorlog aangewezen op de steun. Zij hebben met graagte de aangeboden Marshall-hulp aanvaard, maar hebben daarmee tevens de voogdijschap van de rijke oom uit Amerika op de koop toe moeten ne men. Een voogdijschap, welke zich o.a. heeft geuit in de Amerikaanse druk op de Nederlandse regering om „soepel" te zijn tegenover de eisen van de Indonesiërs. Men begrijpe ons goed: wij bedoelen niet te beweren, dat wij dom geweest zijn en ons in de luren hebben laten leggen. De waarheid is eenvoudig, dat wij geen keus hadden. De omstandigheden, de onafwendbare loop der gebeurte nissen, hier in Europa zowel als in Indonesië, het tempo van de evolu tie der wereldgeschiedenis heeft ons overrompeld; wij konden het niet bijhouden en hebben ons gewonnen moeten geven. Daartegen helpt geen protest, noch onvruchtbaar tegen spartelen. Wij hebben slechts te trachten, er het beste van te maken en ons aan te passen. Daarom lijkt ons het besluit van de Tweede Ka mer om de resultaten van de Ronde Tafelconferentie te aanvaarden, de enig juiste oplossing te zijn. Zelfs al zou later blijken, dat van de ver hoopte samenwerking met de Indo nesiërs niets terecht was gekomen. SAMENWERKING, niet alleen met onze Unie-partners in het Oosten, maar ook met onze mede-bewoners van West-Europa, is trouwens een andere onafwendbare noodzaak van onze snel veranderende tijd. Wij allen voelen de noodzaak al is de practijk niet altijd even gemakkelijk. Er zijn reeds talloze vormen en stelsels van samenwerking uitge dacht, getuige de steeds groeiende rij van letter-combinaties, de een al onbegrijpelijker dan de andere. Nauwelijks is de combinatie Benelux zo'n beetje ingeburgerd, of reeds ko men zich namen als Fritalux (dat aan patattes frites doet denken), Uniscan, Fibenel en wie weet wat nog meer aandienen. Het is in ons versplinterd Europa niet gemakkelijk om op eco- nomisch gebied tot een eenheid te komen, omdat de landen en staten I sinds eeuwen hun eigen weg gezocht j hebben en de volken er geheel ver-1 schillende denkbeelden op na zijn gaan houden. Vrijheid en gebon- denheid in Ie economie strijden tegen i elkaar en slechts node geeft een re- j gering weer een stukje souvereiniteit prijs. Daartegenover staat Amerika met de stok achter de deur; het dringt met klem op groter eenheid en groter samenwerking aan en dreigt met inhouding van de Mar shall-hulp. als Europa niet beter en sneller er voor zorgt, dat het nu ein delijk weer eens op eigen wieken kan gaan drijven. Het merkwaardige daarbij is, dat een samenwerking op economisch terrein tussen de ver schillende volken van West-Europa moeilijk anders is te denken dan door middel van een sterke gebonden heid, een gebondenheid, waar Ame rika zelf een afkeer van heeft. De Engelsen, die tot nu toe slechts aar zelend en schoorvoetend zich met de Europese zaken hebben willen inla ten, beginnen nu ook wat meer goe de wil te tonen. Zij hebben het plan opgevat om een economische unie tot stand te brengen met de Scand'na- vische landen. Het denkbeeld is door de Britse pers gunstig ontvangen en zelfs speculeert men er op. dat ook Nederland zal willen meedoen. Ne derland staat nl. op een tweesprong en doet op het ogenblik wat bokkig tegenover de Fritalux of Fibenel (de combinatie Frankrijk, Italië en de Benelux-landen), omdat het West- Duitsland in de unie wil betrekken, waar Frankrijk niet goed aan wil. Het is dus nog altijd mogelijk, dat Nederland zich bij de z.g. Uniscan aansluit, waarvoor des te meer re den zou zijn, indien deze laatste unie 'zich ook zou uitstrekken tot West- Duitsland. In dat geval lijkt het on vermijdelijk, dat ook de Benelux weer uiteenspat nog vóór dat zij vol dragen ter wereld is gekomen, en vraagt men zich af. of er dan niet eerder van vorming van twee concurrerende bloes sprake zal zijn dan van nieuwe vormen van samen werking. De wereld verandert snel. Wat vandaag zeker schijnt, blijkt morgen reeds weer een verouderd begrip te zijn, dat plaats moet maken voor iets nieuws. Besluit van Alg. Vergadering der UNO T^RIJDAGAVOND heeft de Algem ene Vergadering van de V.N. de aan beveling van de speciale politieke commissie behandeld om Jeruza lem onder internationaal bestuur te plaatsen met als besturende autori teit de trustschapsraad. Met 38 tegen 14 stemmen en 7 onthoudingen werd besloten, Jeruzalem onder een permanent internationaal bestuur te plaat sen. Onder Jeruzalem wordt verstaan de stad en haar omgeving, zodat ook Bethlehem er onder valt. Mosterd - na de maaltijd? Uit „De Nieuwe Eeuw" van 10 December: „De leden der Katholieke Volks partij, althans van de fractie, hebben aanleg voor Kartuizer. Terwijl de di verse politieke partijen met uitspra ken komen inzake het Indonesische probleem, zwijgt de K.V.P. Mogelijk is zij nog zo beduusd van haar nederlaag, dat het bewustzijn nog niet volledig is weergekeerd, maar opvallend is dit zwijgen wèl. Het laatste nummer van De Opmars (2 Dec.) heeft het druk over Sint Nicolaas en andere hoogst belang wekkende zaken, maar geen enkele beschouwing over wat aan de orde is. Toch wel: de mededeling van acht regels, dat op 17 December een ver gadering aan Indonesië gewijd zal zijn. Mosterd na de maaltijd. Zoals de regering het parlement behandelt, zo tracteert de K.V.P. haar leden: stemvee". Wij achten ons niet geroepen, om de politiek en tactiek der K.V.P. te verdedigen door dik en dun. Volstrekt niet. Maar wij willen toch bij dit artikel tje van „De Nieuwe Eeuw" opmer ken, dat de vergadering van de Par tijraad der K.V.P. op Zaterdag 17 Dec. o.i. volstrekt niet verdient de kwalificatie van „mosterd na de maaltijd". Kan men nu in ernst veronderstel len, dat een Partijraadsvergadering vóór de beslissing in de Tweede Ka mer was genomen invloed zou hebben kunnen uitoefenen op de houding van de fractie der K.V.P. in de Twee de Kamer? Dat die fractie niet zou weten, wat er aan tegenstrijdige meningen leeft inzake de Indonesische kwestie on der de leden der K.V.P., zal men toch niet willen beweren En zou op een Partijraadsvergade ring uit de botsing dier meningen hel der licht kunnen worden geworpen op een vraagstuk, met zó veel kan ten, dat zelfs afgevaardigden in de Tweede Kamer bij de aanvang der deze week gehouden bespreking nog weifelden, hVe zij zouden stemmen? Neen o.i. zou een Partijraads vergadering vóór de beslissing de verwarring in eigen kamp eerder hebben vergroot dan verminderd. En nu is het. de tijd voor de leiding van de fractie, om verklaring te ge ven over haar beleid en te reageren op de critiek, die daarop wordt uitge oefend. Er valt nu niets meer in dat beleid te verantwoorden. Dat is waar. Maar een open en klare uit eenzetting ervan heeft toch o.i. grote waarde. Ons parlement LIET Nederlandse parlement heeft **zich in de achter ons liggende dagen respect waard getoond. Als we even willen vergeten, dat er enkele redevoeringen werden ge houden, die volkomen nodeloos en nutteloos lange tijd opvorderden, dan mag worden geconstateerd, dat de bespreking stond op een hoog peil, naar inhoud en vorm. Er werd in derdaad een gedachten-wisseling ge voerd, scherp maar zakelijk er eerlijk. Zowel zij, die zich scharen om de voorstemmers 'van de R.T.C., als zij, die zich bij de tegenpartij aanslui ten, zullen ons inziens gaarne willen erkennen, dat deze week het parle ment zich op z'n best heeft laten zien. De tegenstemmers waren: Canada, Costa Rica, Denemarken, Guatemala, IJsland Israël, Noorwegen, Zweden, Turkije, Zuid-Afrika, Groot-Brittan- nië, de Verenigde Staten, Uruguay en Joego-Slavië. Chili, de Dominicaanse Republiek, Nederland, Nicaragua, Nieuw-Zee- land, Panama en Siam onthielden zich van stemming. De algemene vergadering besloot voorts met 38 tegen 15 stemmen en zes onthoudingen een beroep op de betrokken staten te doen om zich of- f:cieel te verplichten bij de behande ling van het gehele vraagstuk be treffende Jeruzalem blijk te geven van hun goede wil. De Assemble besloot verder de Be- heerschapsraad te verzoeken in zijn volgende zitting (waarschijnlijk in Januari a.s.) de opstelling van een statuut voor Jeruzalem te voltooien, waarin de beginselen moeten zijn neergelegd, zoals deze zijn vervat in de door de Algemene Vergadering goedgekeurde resolutie. „LICHTZINNIG", ZEGT ISRAëL. Door de Israëlische delegatie bij de Verenigde Naties werd na afloop van de stemming in de Algemene Vergadering de volgende verklaring afgelegd: „Dil is een zwarte dag voor de Verenigde Naties. De organisatie heeft blijk gegeven van ongelofelijke lichtzinnigheid. De Verenigde Naties Nederlander gaat Libye besturen v. Pelt hoge commissaris De Nederlander A. Pelt is door de Verenigde Naties benoemd tot hoge commissaris voor Libye, de voorma lige Italiaanse kolonie die op 1 Ja nuari 1952 onafhankelijk zal wor den. Verscheidene diplomaten, onder wie de voorzitter van de Assemblée, Romulo en de Mexicaan Nervo be dankten voor de functie. Zij zouden 24.000 dollar per jaar verdiend heb ben. De heer Pelt is assistent-secreta ris-generaal van de Verenigde Na ties voor algemene werkzaamheden en conferenties. Hij houdt in Lybye zijn salarris van 22.000 dollar. De voornaamste taak van de hoge commissaris zal zijn het voorberei den van een Constituerende Verga- beschikken niet over de middelen om hun beslissingen te doen uitvoe ren. De landen, die deze resolutie hebben ingediend, hebben een zeer grote verantwoordelijkheid op zich geladen, wat betreft het morele ge zag van de internationale organisa tie". Engeland kan ook atoombommen maken Engeland heeft nu de technische en wetenschappelijke kennis om in het land zelf atoombommen te ma ken, zo hebben deelnemers aan de onlangs gehouden Amrikaans- Brits-Canadese atoombesprekingen tegenover Reuter verklaard. Zij voegden hieraan toe, dat Ameri kaanse vertegenwoordigers bij de besprekingen hadden voorgesteld, dat Engeland niet zou overgaan tot het investeren van grote sommen in een productieapparaat voor de bom men. Het moest er op vertrouwen, dat het de productiefaciliteiten in de Ver. Staten zou kunnen gebruiken. De zegslieden legden er de nadruk op, dat men niet heeft getracht op dit punt onmiddellijk tot overeen stemming te komen. ETNA ROMMELT WEER URK GAAT NIET MET ZIJN i kondigt aan. dat Urk is afgesloten TIJD MEE Als automobilisten voor het motorverkeer. Motorvoer- Urk willen binnenrijden, staan zij tuigen dienen op het parkeerterrein even raar te kijken. Een groot bord te worden gezet. Het proces-Kostof te Sofia Het feit, dat Kostof de voornaamste bechuldigingen, waarvoor hij thans in Sofia terecht staat, heeft ontkent wordt beschouwd als de grootste verrassing, die de jongste politieke processen op de Balkan heb. ben opgeleverd. In de Bulgaarse hoofdstad is het verloop van de zitting overal bekend geworden, hoewel de Bulgaarse regering onmiddelijk na verklaringen van Kostof scherpe censuur op alle verslagen over de zaak heeft ingesteld en de pers en radio bijgevolg niet hebben gerept over het verzet van Kostof, de gewezen plaatsvervangend minister president. De ondervraging van Kostofs medebeklaagden heeft van Woens dagmiddag tot Vrijdagmiddag ge duurd. Alle negen beklaagden heb ben in over het algemeen zeer lange uiteenzettingen alle beschuldigingen van economische en politieke sabo tage, begunstiging van Tito en werk voor buitenlandse geheime diensten Gisteren dreigde een nieuwe uit- toegegeven. Acht van hen hebben barsting van de Etna. Een regen van verklaringen afgelegd, die betrek- as kwam neer op Catania, 20 km van king hebben op Kostof en waarin de vulkaan verwijderd. De boeren hem handelingen worden toege- op de hellingen van de Etna troffen schreven, die hij heeft ontkend, voorbereidingen om hun huizen I Een van de beklaagden, Gefrenof, foutzet! Het is nu ineens uit met cx-directeur van de Bulgaarse rub- weer te ontruimen. I berindustrie, heeft verklaard, dat een adviesraad. De heer Adriaan Pelt is 57 jaar oud en was oorspronkelijk journalist Hij is verbonden geweest aan de Volkenbond, was tijdens de oorlog directeur van de Nederlandse voor lichtingsdienst te Londen en nam als gedelegeerde deel aan de conferen tie van San Francisco. SOUVEREINITEITSOVERDRACHT INDONESIë AANGENOMEN Gisternacht omstreeks twee uur werd het wetsontwerp souvereini- teitsoverdracht Indonesië met 71 stemmen voor en 29 stemmen te gen door de Tweede Kamer aange- „Fritalux" is geen geschikte naam ^E CONFERENTIE tussen Frankrijk, Italië en de Beneluxlanden is gisteren te Parijs geëindigd, nadat een gemeenschappelijk rapport was opgesteld, waarin de vorming van een economische en monetaire unie tussen de vijf landen wordt aanbevolen, zo werd in een communiqué - medegedeeld. De delegaties hebben met algemene stemmen de naam stellen. door verworpen Zij zullen, zodra hun werkzaamheden voldoende gevorderd zijn, een geschiktere naam voor de groepering zoeken. dient ten aanzien van de middelen om l\aar te verwezenlijken. Het rap port, dat geheim zal blijven, zal aan de betrokken regeringen worden voorgelegd. Het heeft slechts de waarde van een reeks aanbevelin gen". Kringen, die in nauwe relatie staan tot de Franse delegatie, deelden gis teravond mede, dat het opgestelde rapport de volgende hoofdpunten be vatte: 1) De wisselkoersen tussen de vijf landen zullen gewijzigd kunnen worden, wanneer daartoe om econo mische redenen behoefte gevoeld wordt. 2) In het rapport wordt de vorming van een gemeenschappelijk valutafonds bepleit. 3) De vijf lan den zouden vrije invoer van bankbil jetten onderling toestaan. 4) Kapi- tnalbewegingen zouden worden ver gemakkelijkt. 5) Invoerquota zullen door elke partner met minstens 60 procent worden verminderd, zonder dat daartegenover een verhoging van ed douane-tarieven zou staan. 6) Duitsland moest worden uitgenodigd tot de groepering toe te treden, doch dit kan slechts op regeringsniveau geregeld worden. Het rapport bevat dan ook geen verder advies ten aan zien van deze kwestie. Vier van de inzittenden van een passagiersvliegtuig van de Roemeen se Luchtvaartmaatschappij hebben Vrijdag de piloot gedwongen van koers te veranderen en in Joego-Sla- vië te landen, aldus verluidde te Bel grado. Een man van de Roeme°nse militia, die zich verzette, werd na een korte worsteling door het hoofd geschoten. Het vliegtuig was met vijftien pas sagiers van Sibu vertrokken naar Boekarest. Het landde op het vlieg veld Zemun bij Belgrado. De vier passagiers, die de piloot tot koerswijziging dwongen, en een aan- ta' anderen wilden volgens medede ling van officiële Joegoslavische zijde om politieke redenen Roemenië ont vluchten. Vliegtuig en passagiers zijn onder bewaking van de veiligheids dienst gesteld. nomen. Na afloop van de nachtelij ke zitting zittend v.l.n.r. de ministers Lieftinck, Schokking, 'Stikker, van Maarseveen en Götzen. Staand staatssecretaris schout bij nacht H. C. W. Moorman, de ministers Teu- lings, Joekes, Wijers, v. d. Brink en Rutten. In het communiqué wordt ,,Op uitnodiging van de Franse rege ring is van 29 November tot 9 Decem ber 1949 te Parijs een bespreking ge voerd door deskundigen, als verte genwoordigers van Frankrijk, Italië, België, Nederland en Luxemburg, ter bestudering van de mate, waarin het mogelijk zal blijken de aanbeve lingen van de raad van de O.E.E.S. van 2 November j.l. met betrekking tot de vorming van regionale econo mische en monetaire groeperingen van landen tot de O.E.E.S. behorend, tot uitvoering te brengen. De deskun digen hebben een gemeenschappelijk rapport opgesteld, dat zich ten gun ste van de vorming van een dergelij ke groepering spreekt en van advies Kostof in 1944 had leren kennen als ,.een intelligent man, geheel anders dan de overige communisten". Ik begreep aldus Gefrenof, dat wij tot een goed onderling begrip konden komen. Mijn vrienden en ik waren het er over eens, dat wanneer alle communisten waren zoals hij, zelfs wij, industriëlen, communisten zou den kunnen worden, De president van de rechtbank moest daarop met zijn bel een 'einde maken aan het al gemene gelach. Kostof heeft gelegenheid gekregen de voor hem belastende verklarin gen te bestrijden door zijn mede- beklaagden vragen te stellen. Hij heeft slechts een van hen één vraag gesteld over een datum uit de oor log waarop deze in de gevangenis verbleef. De Londense „Times", die een speciale verslaggever naar het pro ces-Kostof heeft gezonden, schreef in een hoofdartikel: ,,Het proces tegen Kostof is niets anders dan een daad van terreur en de onenbare aanklager tracht dit niet eens te verdoezelen. Beschuldi gingen worden geuit, doch niets zoals in de vorige verraadprocessen in Oost—Europa wordt medege- gedeeld over bijzonderheden hiervan Kostof is opzettelijk uitgekozen om als de Bulgaarse Rajk te fungeren. Zijn lot moet anderen een waarschu wing zijn," aldus de „Times". GOUVERNEUR VAN SERAWAK BEZWEKEN. Duncan George Stewart, gouver neur van Serawak (Brits-Noord-Bor- neo), die Zaterdag j.l. tijdens een be zoek aan de plaats Sibu door een zes tienjarige Maleier in de maag werd gestoken, is heden te Singapore over leden. AMNESTIE VOOR ONDERGEDOKEN NAZI'S. Voormalige nazi's, die zich sedert 1945 verborgen hebben gehouden, zal amnestie worden verleend, indien zij zich vóór 31 Maart a.s. onder hun werkelijke naam laten inschrijven en indien zij geen grote misdaden hebben gepleegd. Dit is een der be palingen van een amnestie-wet, wel ke gisteren door de Westduitse Bondsdag is aangenomen. DE PRIJS VOOR DE SUIKER WORDT NIET VERLAAGD! Naar de minister van Landbouw. Visserij en Voedselvoorziening mede deelt. is het om technische redenen niet mogelijk over te gaan tot verla ging van de prijs van suiker. In de onderhandelingen, die thans worden gevoerd me' de Stichting van de Arbeid over lonen en prijzen zal ook de prijsstijging van het var kensvlees en het feit, dat een gedeel telijke compensatie door prijsverla ging van de suiker achterwege zal blijven, onderwerp van besprekingen uitmaken. VERKIEZING PROV. STATEN. De verkiezing voor de Provinciale Staten van Zuid-Holland, die aan- kelijk op 19 Apiil 1950 was gesteld, zal nu hoogstwaarschijnlijk de 26ste April worden gehouden. £en kcPiAeCtje. Een der wegen, om een gelukkige tevredenheid te verwerven, is het ge nieten van eenvoudige, goedkope ge noegens.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1949 | | pagina 1