S)e CetebeSou/ta/nt
TEMPORA
MUTANTUR
Jeruzalem onder internat,
bewind
De man, die ontkennen
durfde
De besprekingen over
„Fibenel"
Jirectenr: C. KL VAN HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: TH. WILMER.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
ZATERDAG 10 DECEMBER 1949
41 ie JAARGANG No. 11849
UNO stelt
Jeruzalem onder
intern, beheer
Bur. Papengracht 32, Telef. 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn 20035 - Abonnementsprijs f0.32 p. w., f 1.40 p. mod., 14.15 p kwart. Franco p. p. f 4.90 - Advert.: 15 ct.'p. m.m. Telefoontjes I 1.50
WIJ ZULLEN ONS er by neer moe
ten leggen, dat de wereld ver
andert. Dat heeft zij altijd"gedaan,
imiar nog nooit in zulk een tempo
als in onze tijd. Gewoonlijk merkten
de mensen het niet zo, omdat zij
zelf mee-leefden en mee verander
den. Tegenwoordig kan een mens
het tempo, waarin onze oude moeder
Aarde zich evolueert, nauwelijks
meer bijhouden.
Daar is bijv. ons Indië. Vóór de
oorlog was het een deel van ons
Rijksgebied en iedereen dacht niet
anders of het zou tot in verre toe
komst ook een deel van ons Rijksge
bied blijven. De oorlog keerde alles
op z'n kop en nu zijn wij blij, dat het
parlement met zulk een royale meer
derheid Indonesië heeft vrij gegeven.
Wij hebben de band nog aangehou
den in een Unie, een veder-lichte
Unie („zo licht als een pluisje", zegt
de heer Schouten), in de hoop, dat
wij zodoende beter tot samenwer
king zullen kunnen komen. Maar de
gewone man in de straat zegt: „Wij
zijn Indië kwijt".
En nu zijn de rijke Hollanders van
voor de oorlog aangewezen op de
steun. Zij hebben met graagte de
aangeboden Marshall-hulp aanvaard,
maar hebben daarmee tevens de
voogdijschap van de rijke oom uit
Amerika op de koop toe moeten ne
men. Een voogdijschap, welke zich
o.a. heeft geuit in de Amerikaanse
druk op de Nederlandse regering om
„soepel" te zijn tegenover de eisen
van de Indonesiërs. Men begrijpe ons
goed: wij bedoelen niet te beweren,
dat wij dom geweest zijn en ons in
de luren hebben laten leggen. De
waarheid is eenvoudig, dat wij geen
keus hadden. De omstandigheden,
de onafwendbare loop der gebeurte
nissen, hier in Europa zowel als in
Indonesië, het tempo van de evolu
tie der wereldgeschiedenis heeft ons
overrompeld; wij konden het niet
bijhouden en hebben ons gewonnen
moeten geven. Daartegen helpt geen
protest, noch onvruchtbaar tegen
spartelen. Wij hebben slechts te
trachten, er het beste van te maken
en ons aan te passen. Daarom lijkt
ons het besluit van de Tweede Ka
mer om de resultaten van de Ronde
Tafelconferentie te aanvaarden, de
enig juiste oplossing te zijn. Zelfs al
zou later blijken, dat van de ver
hoopte samenwerking met de Indo
nesiërs niets terecht was gekomen.
SAMENWERKING, niet alleen met
onze Unie-partners in het Oosten,
maar ook met onze mede-bewoners
van West-Europa, is trouwens een
andere onafwendbare noodzaak van
onze snel veranderende tijd. Wij allen
voelen de noodzaak al is de practijk
niet altijd even gemakkelijk.
Er zijn reeds talloze vormen en
stelsels van samenwerking uitge
dacht, getuige de steeds groeiende
rij van letter-combinaties, de een al
onbegrijpelijker dan de andere.
Nauwelijks is de combinatie Benelux
zo'n beetje ingeburgerd, of reeds ko
men zich namen als Fritalux (dat aan
patattes frites doet denken), Uniscan,
Fibenel en wie weet wat nog meer
aandienen. Het is in ons versplinterd
Europa niet gemakkelijk om op eco-
nomisch gebied tot een eenheid te
komen, omdat de landen en staten I
sinds eeuwen hun eigen weg gezocht j
hebben en de volken er geheel ver-1
schillende denkbeelden op na zijn
gaan houden. Vrijheid en gebon-
denheid in Ie economie strijden tegen i
elkaar en slechts node geeft een re- j
gering weer een stukje souvereiniteit
prijs. Daartegenover staat Amerika
met de stok achter de deur; het
dringt met klem op groter eenheid
en groter samenwerking aan en
dreigt met inhouding van de Mar
shall-hulp. als Europa niet beter en
sneller er voor zorgt, dat het nu ein
delijk weer eens op eigen wieken kan
gaan drijven. Het merkwaardige
daarbij is, dat een samenwerking
op economisch terrein tussen de ver
schillende volken van West-Europa
moeilijk anders is te denken dan door
middel van een sterke gebonden
heid, een gebondenheid, waar Ame
rika zelf een afkeer van heeft. De
Engelsen, die tot nu toe slechts aar
zelend en schoorvoetend zich met de
Europese zaken hebben willen inla
ten, beginnen nu ook wat meer goe
de wil te tonen. Zij hebben het plan
opgevat om een economische unie tot
stand te brengen met de Scand'na-
vische landen. Het denkbeeld is door
de Britse pers gunstig ontvangen en
zelfs speculeert men er op. dat ook
Nederland zal willen meedoen. Ne
derland staat nl. op een tweesprong
en doet op het ogenblik wat bokkig
tegenover de Fritalux of Fibenel (de
combinatie Frankrijk, Italië en de
Benelux-landen), omdat het West-
Duitsland in de unie wil betrekken,
waar Frankrijk niet goed aan wil.
Het is dus nog altijd mogelijk, dat
Nederland zich bij de z.g. Uniscan
aansluit, waarvoor des te meer re
den zou zijn, indien deze laatste unie
'zich ook zou uitstrekken tot West-
Duitsland. In dat geval lijkt het on
vermijdelijk, dat ook de Benelux
weer uiteenspat nog vóór dat zij vol
dragen ter wereld is gekomen, en
vraagt men zich af. of er dan niet
eerder van vorming van twee
concurrerende bloes sprake zal zijn
dan van nieuwe vormen van samen
werking.
De wereld verandert snel. Wat
vandaag zeker schijnt, blijkt morgen
reeds weer een verouderd begrip te
zijn, dat plaats moet maken voor iets
nieuws.
Besluit van Alg. Vergadering der UNO
T^RIJDAGAVOND heeft de Algem ene Vergadering van de V.N. de aan
beveling van de speciale politieke commissie behandeld om Jeruza
lem onder internationaal bestuur te plaatsen met als besturende autori
teit de trustschapsraad. Met 38 tegen 14 stemmen en 7 onthoudingen werd
besloten, Jeruzalem onder een permanent internationaal bestuur te plaat
sen. Onder Jeruzalem wordt verstaan de stad en haar omgeving, zodat
ook Bethlehem er onder valt.
Mosterd
- na de maaltijd?
Uit „De Nieuwe Eeuw" van 10
December:
„De leden der Katholieke Volks
partij, althans van de fractie, hebben
aanleg voor Kartuizer. Terwijl de di
verse politieke partijen met uitspra
ken komen inzake het Indonesische
probleem, zwijgt de K.V.P.
Mogelijk is zij nog zo beduusd van
haar nederlaag, dat het bewustzijn
nog niet volledig is weergekeerd,
maar opvallend is dit zwijgen wèl.
Het laatste nummer van De Opmars
(2 Dec.) heeft het druk over Sint
Nicolaas en andere hoogst belang
wekkende zaken, maar geen enkele
beschouwing over wat aan de orde is.
Toch wel: de mededeling van acht
regels, dat op 17 December een ver
gadering aan Indonesië gewijd zal
zijn. Mosterd na de maaltijd. Zoals
de regering het parlement behandelt,
zo tracteert de K.V.P. haar leden:
stemvee".
Wij achten ons niet geroepen, om
de politiek en tactiek der K.V.P. te
verdedigen door dik en dun.
Volstrekt niet.
Maar wij willen toch bij dit artikel
tje van „De Nieuwe Eeuw" opmer
ken, dat de vergadering van de Par
tijraad der K.V.P. op Zaterdag 17
Dec. o.i. volstrekt niet verdient de
kwalificatie van „mosterd na de
maaltijd".
Kan men nu in ernst veronderstel
len, dat een Partijraadsvergadering
vóór de beslissing in de Tweede Ka
mer was genomen invloed zou hebben
kunnen uitoefenen op de houding
van de fractie der K.V.P. in de Twee
de Kamer?
Dat die fractie niet zou weten, wat
er aan tegenstrijdige meningen leeft
inzake de Indonesische kwestie on
der de leden der K.V.P., zal men toch
niet willen beweren
En zou op een Partijraadsvergade
ring uit de botsing dier meningen hel
der licht kunnen worden geworpen
op een vraagstuk, met zó veel kan
ten, dat zelfs afgevaardigden in de
Tweede Kamer bij de aanvang der
deze week gehouden bespreking nog
weifelden, hVe zij zouden stemmen?
Neen o.i. zou een Partijraads
vergadering vóór de beslissing
de verwarring in eigen kamp eerder
hebben vergroot dan verminderd.
En nu is het. de tijd voor de leiding
van de fractie, om verklaring te ge
ven over haar beleid en te reageren
op de critiek, die daarop wordt uitge
oefend. Er valt nu niets meer in
dat beleid te verantwoorden. Dat is
waar. Maar een open en klare uit
eenzetting ervan heeft toch o.i. grote
waarde.
Ons parlement
LIET Nederlandse parlement heeft
**zich in de achter ons liggende
dagen respect waard getoond.
Als we even willen vergeten, dat
er enkele redevoeringen werden ge
houden, die volkomen nodeloos en
nutteloos lange tijd opvorderden, dan
mag worden geconstateerd, dat de
bespreking stond op een hoog peil,
naar inhoud en vorm. Er werd in
derdaad een gedachten-wisseling ge
voerd, scherp maar zakelijk er
eerlijk.
Zowel zij, die zich scharen om de
voorstemmers 'van de R.T.C., als zij,
die zich bij de tegenpartij aanslui
ten, zullen ons inziens gaarne willen
erkennen, dat deze week het parle
ment zich op z'n best heeft laten
zien.
De tegenstemmers waren: Canada,
Costa Rica, Denemarken, Guatemala,
IJsland Israël, Noorwegen, Zweden,
Turkije, Zuid-Afrika, Groot-Brittan-
nië, de Verenigde Staten, Uruguay en
Joego-Slavië.
Chili, de Dominicaanse Republiek,
Nederland, Nicaragua, Nieuw-Zee-
land, Panama en Siam onthielden
zich van stemming.
De algemene vergadering besloot
voorts met 38 tegen 15 stemmen en
zes onthoudingen een beroep op de
betrokken staten te doen om zich of-
f:cieel te verplichten bij de behande
ling van het gehele vraagstuk be
treffende Jeruzalem blijk te geven
van hun goede wil.
De Assemble besloot verder de Be-
heerschapsraad te verzoeken in zijn
volgende zitting (waarschijnlijk in
Januari a.s.) de opstelling van een
statuut voor Jeruzalem te voltooien,
waarin de beginselen moeten zijn
neergelegd, zoals deze zijn vervat in
de door de Algemene Vergadering
goedgekeurde resolutie.
„LICHTZINNIG", ZEGT ISRAëL.
Door de Israëlische delegatie bij
de Verenigde Naties werd na afloop
van de stemming in de Algemene
Vergadering de volgende verklaring
afgelegd: „Dil is een zwarte dag voor
de Verenigde Naties. De organisatie
heeft blijk gegeven van ongelofelijke
lichtzinnigheid. De Verenigde Naties
Nederlander gaat
Libye besturen
v. Pelt hoge commissaris
De Nederlander A. Pelt is door de
Verenigde Naties benoemd tot hoge
commissaris voor Libye, de voorma
lige Italiaanse kolonie die op 1 Ja
nuari 1952 onafhankelijk zal wor
den.
Verscheidene diplomaten, onder
wie de voorzitter van de Assemblée,
Romulo en de Mexicaan Nervo be
dankten voor de functie. Zij zouden
24.000 dollar per jaar verdiend heb
ben.
De heer Pelt is assistent-secreta
ris-generaal van de Verenigde Na
ties voor algemene werkzaamheden
en conferenties. Hij houdt in Lybye
zijn salarris van 22.000 dollar.
De voornaamste taak van de hoge
commissaris zal zijn het voorberei
den van een Constituerende Verga-
beschikken niet over de middelen
om hun beslissingen te doen uitvoe
ren. De landen, die deze resolutie
hebben ingediend, hebben een zeer
grote verantwoordelijkheid op zich
geladen, wat betreft het morele ge
zag van de internationale organisa
tie".
Engeland kan ook
atoombommen
maken
Engeland heeft nu de technische
en wetenschappelijke kennis om in
het land zelf atoombommen te ma
ken, zo hebben deelnemers aan de
onlangs gehouden Amrikaans-
Brits-Canadese atoombesprekingen
tegenover Reuter verklaard. Zij
voegden hieraan toe, dat Ameri
kaanse vertegenwoordigers bij de
besprekingen hadden voorgesteld,
dat Engeland niet zou overgaan tot
het investeren van grote sommen in
een productieapparaat voor de bom
men. Het moest er op vertrouwen,
dat het de productiefaciliteiten in de
Ver. Staten zou kunnen gebruiken.
De zegslieden legden er de nadruk
op, dat men niet heeft getracht op
dit punt onmiddellijk tot overeen
stemming te komen.
ETNA ROMMELT WEER
URK GAAT NIET MET ZIJN i kondigt aan. dat Urk is afgesloten
TIJD MEE Als automobilisten voor het motorverkeer. Motorvoer-
Urk willen binnenrijden, staan zij tuigen dienen op het parkeerterrein
even raar te kijken. Een groot bord te worden gezet.
Het proces-Kostof te Sofia
Het feit, dat Kostof de voornaamste bechuldigingen, waarvoor hij
thans in Sofia terecht staat, heeft ontkent wordt beschouwd als de
grootste verrassing, die de jongste politieke processen op de Balkan heb.
ben opgeleverd. In de Bulgaarse hoofdstad is het verloop van de zitting
overal bekend geworden, hoewel de Bulgaarse regering onmiddelijk
na verklaringen van Kostof scherpe censuur op alle verslagen over de
zaak heeft ingesteld en de pers en radio bijgevolg niet hebben gerept
over het verzet van Kostof, de gewezen plaatsvervangend minister
president.
De ondervraging van Kostofs
medebeklaagden heeft van Woens
dagmiddag tot Vrijdagmiddag ge
duurd. Alle negen beklaagden heb
ben in over het algemeen zeer lange
uiteenzettingen alle beschuldigingen
van economische en politieke sabo
tage, begunstiging van Tito en werk
voor buitenlandse geheime diensten
Gisteren dreigde een nieuwe uit- toegegeven. Acht van hen hebben
barsting van de Etna. Een regen van verklaringen afgelegd, die betrek-
as kwam neer op Catania, 20 km van king hebben op Kostof en waarin
de vulkaan verwijderd. De boeren hem handelingen worden toege-
op de hellingen van de Etna troffen schreven, die hij heeft ontkend,
voorbereidingen om hun huizen I Een van de beklaagden, Gefrenof,
foutzet! Het is nu ineens uit met cx-directeur van de Bulgaarse rub-
weer te ontruimen. I berindustrie, heeft verklaard, dat
een adviesraad.
De heer Adriaan Pelt is 57 jaar
oud en was oorspronkelijk journalist
Hij is verbonden geweest aan de
Volkenbond, was tijdens de oorlog
directeur van de Nederlandse voor
lichtingsdienst te Londen en nam als
gedelegeerde deel aan de conferen
tie van San Francisco.
SOUVEREINITEITSOVERDRACHT
INDONESIë AANGENOMEN
Gisternacht omstreeks twee uur
werd het wetsontwerp souvereini-
teitsoverdracht Indonesië met 71
stemmen voor en 29 stemmen te
gen door de Tweede Kamer aange-
„Fritalux" is geen geschikte naam
^E CONFERENTIE tussen Frankrijk, Italië en de Beneluxlanden is
gisteren te Parijs geëindigd, nadat een gemeenschappelijk rapport
was opgesteld, waarin de vorming van een economische en monetaire
unie tussen de vijf landen wordt aanbevolen, zo werd in een communiqué
- medegedeeld. De delegaties hebben met algemene stemmen de naam
stellen. door verworpen Zij zullen, zodra hun werkzaamheden voldoende
gevorderd zijn, een geschiktere naam voor de groepering zoeken.
dient ten aanzien van de middelen
om l\aar te verwezenlijken. Het rap
port, dat geheim zal blijven, zal aan
de betrokken regeringen worden
voorgelegd. Het heeft slechts de
waarde van een reeks aanbevelin
gen".
Kringen, die in nauwe relatie staan
tot de Franse delegatie, deelden gis
teravond mede, dat het opgestelde
rapport de volgende hoofdpunten be
vatte: 1) De wisselkoersen tussen de
vijf landen zullen gewijzigd kunnen
worden, wanneer daartoe om econo
mische redenen behoefte gevoeld
wordt. 2) In het rapport wordt de
vorming van een gemeenschappelijk
valutafonds bepleit. 3) De vijf lan
den zouden vrije invoer van bankbil
jetten onderling toestaan. 4) Kapi-
tnalbewegingen zouden worden ver
gemakkelijkt. 5) Invoerquota zullen
door elke partner met minstens 60
procent worden verminderd, zonder
dat daartegenover een verhoging van
ed douane-tarieven zou staan. 6)
Duitsland moest worden uitgenodigd
tot de groepering toe te treden, doch
dit kan slechts op regeringsniveau
geregeld worden. Het rapport bevat
dan ook geen verder advies ten aan
zien van deze kwestie.
Vier van de inzittenden van een
passagiersvliegtuig van de Roemeen
se Luchtvaartmaatschappij hebben
Vrijdag de piloot gedwongen van
koers te veranderen en in Joego-Sla-
vië te landen, aldus verluidde te Bel
grado.
Een man van de Roeme°nse militia,
die zich verzette, werd na een korte
worsteling door het hoofd geschoten.
Het vliegtuig was met vijftien pas
sagiers van Sibu vertrokken naar
Boekarest. Het landde op het vlieg
veld Zemun bij Belgrado.
De vier passagiers, die de piloot tot
koerswijziging dwongen, en een aan-
ta' anderen wilden volgens medede
ling van officiële Joegoslavische zijde
om politieke redenen Roemenië ont
vluchten. Vliegtuig en passagiers zijn
onder bewaking van de veiligheids
dienst gesteld.
nomen. Na afloop van de nachtelij
ke zitting zittend v.l.n.r. de ministers
Lieftinck, Schokking, 'Stikker, van
Maarseveen en Götzen. Staand
staatssecretaris schout bij nacht H.
C. W. Moorman, de ministers Teu-
lings, Joekes, Wijers, v. d. Brink en
Rutten.
In het communiqué wordt
,,Op uitnodiging van de Franse rege
ring is van 29 November tot 9 Decem
ber 1949 te Parijs een bespreking ge
voerd door deskundigen, als verte
genwoordigers van Frankrijk, Italië,
België, Nederland en Luxemburg,
ter bestudering van de mate, waarin
het mogelijk zal blijken de aanbeve
lingen van de raad van de O.E.E.S.
van 2 November j.l. met betrekking
tot de vorming van regionale econo
mische en monetaire groeperingen
van landen tot de O.E.E.S. behorend,
tot uitvoering te brengen. De deskun
digen hebben een gemeenschappelijk
rapport opgesteld, dat zich ten gun
ste van de vorming van een dergelij
ke groepering spreekt en van advies
Kostof in 1944 had leren kennen als
,.een intelligent man, geheel anders
dan de overige communisten". Ik
begreep aldus Gefrenof, dat wij tot
een goed onderling begrip konden
komen. Mijn vrienden en ik waren
het er over eens, dat wanneer alle
communisten waren zoals hij, zelfs
wij, industriëlen, communisten zou
den kunnen worden, De president
van de rechtbank moest daarop met
zijn bel een 'einde maken aan het al
gemene gelach.
Kostof heeft gelegenheid gekregen
de voor hem belastende verklarin
gen te bestrijden door zijn mede-
beklaagden vragen te stellen. Hij
heeft slechts een van hen één vraag
gesteld over een datum uit de oor
log waarop deze in de gevangenis
verbleef.
De Londense „Times", die een
speciale verslaggever naar het pro
ces-Kostof heeft gezonden, schreef
in een hoofdartikel:
,,Het proces tegen Kostof is niets
anders dan een daad van terreur en
de onenbare aanklager tracht dit
niet eens te verdoezelen. Beschuldi
gingen worden geuit, doch niets
zoals in de vorige verraadprocessen
in Oost—Europa wordt medege-
gedeeld over bijzonderheden hiervan
Kostof is opzettelijk uitgekozen om
als de Bulgaarse Rajk te fungeren.
Zijn lot moet anderen een waarschu
wing zijn," aldus de „Times".
GOUVERNEUR VAN SERAWAK
BEZWEKEN.
Duncan George Stewart, gouver
neur van Serawak (Brits-Noord-Bor-
neo), die Zaterdag j.l. tijdens een be
zoek aan de plaats Sibu door een zes
tienjarige Maleier in de maag werd
gestoken, is heden te Singapore over
leden.
AMNESTIE VOOR
ONDERGEDOKEN NAZI'S.
Voormalige nazi's, die zich sedert
1945 verborgen hebben gehouden, zal
amnestie worden verleend, indien zij
zich vóór 31 Maart a.s. onder hun
werkelijke naam laten inschrijven
en indien zij geen grote misdaden
hebben gepleegd. Dit is een der be
palingen van een amnestie-wet, wel
ke gisteren door de Westduitse
Bondsdag is aangenomen.
DE PRIJS VOOR DE SUIKER
WORDT NIET VERLAAGD!
Naar de minister van Landbouw.
Visserij en Voedselvoorziening mede
deelt. is het om technische redenen
niet mogelijk over te gaan tot verla
ging van de prijs van suiker.
In de onderhandelingen, die thans
worden gevoerd me' de Stichting
van de Arbeid over lonen en prijzen
zal ook de prijsstijging van het var
kensvlees en het feit, dat een gedeel
telijke compensatie door prijsverla
ging van de suiker achterwege zal
blijven, onderwerp van besprekingen
uitmaken.
VERKIEZING PROV. STATEN.
De verkiezing voor de Provinciale
Staten van Zuid-Holland, die aan-
kelijk op 19 Apiil 1950 was gesteld,
zal nu hoogstwaarschijnlijk de 26ste
April worden gehouden.
£en kcPiAeCtje.
Een der wegen, om een gelukkige
tevredenheid te verwerven, is het ge
nieten van eenvoudige, goedkope ge
noegens.