3
De economische toestand
in ons land
SCHEEPJESWOL
0NZE
Samrubriek
J%^xxrr
4 'm
WOENSDAG 30 NOVEMBER 1949
DE LEIDSE COURANT
TWEEDE BLAD PAGINA 1
Tweede Kamer
De Tweede Kamer heeft Dinsdag
middag een aanvang gemaakt met
de algemene beraadslaging over de
begroting 1950 van het departement
van economische zaken.
De heer van den Heuvel (A.R.),
die met veel van de daden en woor
den van de minister zeide te kunnen
instemmen, vroeg op enige punten
nadere toelichting.
Hij betoogde, dat het volk niet
steeds in de practijk tot uiting
komt. Als middelen om te komen
tot consumptiebeperking noemde hij
minder verbruik van electriciteit,
afschaffing van witbrood en weder
gebruik van koffiesurrogaat, waar
door ieder gelijkelijk zou bezuini
gen. De noodzakelijkheid daarvan
moet de regering dan duidelijk ma
ken. Wil men onze dollarpositie ver
beteren, dan moet zuinig worden
omgegaan met" investeringen. Ver-
ziet op welke economische vulkaan s^l„e statioW^rfr^iinfen- b.v!
wij leven.
Tegen de fundering van 's minis
ters economische beleid, dat z.i. zui
ver opportunistisch is, bleek spr.
bezwaar te hebben.
De heer Schmal (C.H.) zeide ver
trouwen in het beleid van de minis
ter te hebben. Hij vond het var
psychologisch belang, dat de minis
ter de detailbemoeiingen met het
bedrijfsleven wil verminderen.
Een aantal middenstandskwesties
besprekend vroeg hij bijzondere
aandacht voor de positie der siga
renwinkeliers. Met bezorgdheid zag
hij, dat het cadeaustelsel weer be
gint de kop op te steken en tenslot
te bepleitte hij de wenselijkheid van
een zelfstandig directoraats-generaal
voor de middenstand.
De heer Stapelkamp (A.R.) vroeg,
hoe de minister bij vrijblijvende en
nog stijgende prijzen de sociale
rechtvaardigheid denkt te betrach
ten en de beperking van consumptie
naar billijkheid te verdelen.
De heer Koersen (K.V.P.) uitte de
hoop, dat de economische betrek
kingen tussen Nederland en Indone
sië mogen worden bevestigd en uit
gebreid. De Benelux-Voorunie be
sprekend vroeg hij de minister er
in het comité van ministers op aan
te dringen, de Unie zo volledig mo
gelijk te verwezenlijken,
Met het industrialisatieschema kon
hij zich verenigen, doch hij vroe^
welke maatregelen worden genomen
om op korte termijn de beschikking
te hebben over constructeurs en ont
werpers.
De heer Nederhorst (Arb.) was
van mening, dat de verwevenheid
van economische en sociale politiek
in het beleid van de minister niet
Aetherklanken
DONDERDAG
HILVERSUM I (301 m)
7.00—24.00 AVRO
7.00 Nieuws, 7.30 Sluiting 8.30
Nieuws, 8.40 Radio ochtendblad, 9.00
Weerberichten, 9.30 Voor de vrouw,
10.15 Promenade-orkest, 10.50 Voor
de kinderen, 11.00 Carillon, orgel en
bas, 12.00 Semi-klassieke muziek,
12.30 Mededelingen, 12.33 In 't spion
netje, 12.38 Cowboy liedjes, 13.00
Nieuws, 13.15 Metropole orkest, 14.00
Voor de vrouw, 14.30 Trio, 15.00 Voor
de zieken, 16.00 Gevarieerd program
ma, 16.30 Sluiting 17.30 Kaleidoscoop
18.00 Nieuws, 18.30" Strijdkrachten
19.00 Voor de kinderen, 19.05 Radio
Volksmuziekschool? 19.35 Orgelspel,
19.45 Regeringsuitzending, 20.00
Nieuws, 20.05 Actualiteiten, 20.15
Radio Philh. Orkest en soüst. 21.15
Avondschool, 21.40 Orkestconcert,
22.30 „Die Schöpfung", oratorium,
23.00 Nieuws, 23.15 Dansmuziek.
HILVERSUM II (415 m)
7.00 KRO, 10.00 NCRV, 11.00 KRO
14.00—24.00 NCRV
7.00 Nieuws, 7.15 Morgengebed en
liturgische kalender, 7.30 sluiting,
8.30 Nieuws, 9.00 Weerberichten, 9.30
Waterstanden, 9.40 Schoolradio, 10.45
Orkest en soliste, 11.00 Voor de zie
ken, 11.45 Schoolradio, 12.00 Angelus
12.03 Lunchconcert, 12.33 Mededelin
gen. 12.55 Zonnewijzer, 13.00 Nieuws
en Kath. nieuws, 13.20 Strijkkwartet
13.45 Voor de vrouw, 14.45 Voor de
Vrouw, 16.30 Sluiting, 17.30 Vocaal
kwartet, 17.50 Regeringsuitzending,
18.15 Causerie over de Christelijke
vakbeweging, 18.30 Voor de Jeugd,
19.00 Nieuws, 19.15 Muzikale cause
rie. 19.40 Radiokrant, 20.00 Nieir"s.
20.05 Gevarieerd programma, 21.00
Familiecompetitie, 21.35 Selecta-or-
kest, 22.15 Buitenlands overzicht,
22.45 Avondoverdenking, 23.00
Nieuws, 23.15 Vocaal ensemble, cem
balo-gezelschap en solisten.
konden z.i. best wachten. Bij de ór-
beiders bestaat alle bereidheid om
de productie op te voeren, maar dan
moet daarnaast het nationale pro
ductie-apparaat op de meest effi
ciënte manier worden gebruikt.
De heer Hooij (K.V.P.) betoogde,
dat de middenstand met velerlei
moeilijkheden heeft te kampen. Met
de bestrijding der oneerlijke con
currentie moet worden voortgegaan.
Hij meende, dat het nu de juiste tijd
is, om te komen met een ontwerp
tot bestrijding van het cadeaustelsel.
Voorts drong hij aan op spoed bij
het indienen van een ontwerp inza
ke winkelsluiting.
De heer Schil thuis (Arb.) besprak
ook middenstandskwesties. Hij wil
de spoedige indiening van al lang
hangende ontwerpen, welke de mid
denstand raken. Ook wenste hij een
commissie, die zal hebben na te
gaan of sanering in de middenstand
nodig is. Hij wilde bescherming van
bona fide tabakswinkeliers. Z.i. is
het aantal verkoopplaatsen te groot.
De heer Suurhoff (Arb.) vroeg, of
de minister alvast kan mededelen,
dat er in Januari een looncompen-
satie komt.
In de avondvergadering was eer
ste spreker de heer Cornelisse (V.
V.D.) die het met de minister eens
was, dat industrialisatie nodig was.
Maar, zeide hij, de belastingpolitiek
bevordert haar allerminst.
Middenstandsproblemen bespre
kend, zeide spr. het te betreuren dat
zo weinig voor de middenstanders
gedaan wordt. Spr. zeide, da: zijn
fractiegenoten geen tegenstanders
van de huurverhoging in het alge
meen zijn, maar er moet toch on
derscheid gemaakt worden tussen
woon- en bedrijfspanden. Hij be
pleitte een algemene winkelslui
tingswet met de mogelijkheid van
plaatselijke regelingen.
Ook de heer Verkerk (A.R.) be
sprak nog middenstandskwesties.
Ten aanzien van de verkoop van
tabaksartikelen wilde hij koppeling
van tabaksvergunning aan vesti
gingsvergunning en een demarcatie
lijn tussen Horecabedrijven en s:'
renwinkels.
De heer Hoogcarspel (C.P.N.) be
toogde, dat de arbeidende bevolking
in de bitterste armoede verkeert.
De heer van den Heuvel (K.V.P.)
vroeg op korte termijn maatregelen
ten aanzien van - het ambacht. Het
ambacht moet ook worden inge
schakeld bij de export naar Ameri
ka. Hij vroeg verder o.m. aandacht
voor de ontwikkeling der financie
ringsinstituten. De afbetalingshan-
del moet in goede banen worden ge
leid.
De minister van economische za
ken, de heer van den Brink, ging
vervolgens na, welke de algemene
economische omstandigheden, natio
naal en internationaal, zijn waaron
der het proces der reconstructie van
ons land zich voltrekt. Voorts be
handelde hij de vraag, hoe ver het
proces van de economische herop
bouw van de Nederlandse Volks
huishouding is gevorderd en ten
slotte ging. hij na, waarheen wij
koersen.
De ondernemers zullen de grootst
mogelijke efficiency moeten nastre
ven en de consumptiekeuze zal veel
zorgvuldiger moeten geschieden,
meende de minister.
Een lichtpunt zag spr. in de krach
tige ontwikkeling der economische
betrekkingen met Duitsland. De be
staande handelspolitieke afspraken
en verhoudingen tussen Nederland
en Indonesië, die in de coördinatie
commissie zijn vastgesteld, zijn aan
vaard.
Na dank te hebben gebracht aan
de ambtenaren van zijn departement
en aan de duizenden, die vele jaren
bij de distributie werkten, zeide
spr., dat van de zijde der overheid
meer en meer zorg zal moeten wor
den besteed aan de handel. Wat de
heropbouw van de Nederlandse
Volkshuishouding betreft merkte
spr. op, dat de productie aanzienlijk
stijgende is.
De in- en uitvoer zijn belangrijk
gestegen, maar we zijn er nog lang
niet. Onze exportpositie zal sterk
moeten zijn. Naar 's ministers oor
deel zal aan consumptiebeperking
niet zijn te ontkomen.
Te elf uur brak de minister zijn
rede af om deze te vervolgen in de
vergadering van heden Woens
dagmiddag.
1 Hoesten? PAMPO-BONBONS
WOORDENBOEKEN BIJ
EXAMENS.
Rijksgecommitteerden maken
bezwaar.
Acht en twintig Rijksgecommit
teerden, allen hoogleraren en oud
rectoren van gymnasia, hebben zich
gewend tot de minister van Onder
wijs, K. en W., prof. dr. F. J. Th.
Rutten, in verband met het Kon. Be
sluit van 28 Juni 1949, waarbij het
gebruik van een woordenboek bij
het schriftelijk examen in klassieke
talen voor geoorloofd wordt ver
klaard, tegen welke regeling reeds
door tal van deskundigen is gewaar
schuwd.
Thans hebben rijksgecommitteer
den in een uitvoerig stuk hun be
zwaren aan de minister kenbaar ge
maakt. Op grond van talrijke ge
sprekken met personen uit de prac
tijk van het onderwijs, menen ge
committeerden te mogen aannemen,
dat deze bezwaren door brede krin
gen worden gedeeld.
Dit bezwaarschrift ïfordt door
adresSönten ingeleid met de volgen
de woorden: „Hoewel Uwe Excel
lentie het niet nodig heeft geoor
deeld de betrokken gecommitteer
den in dezen om advies te vragen,
kunnen ondergetekenden niet nala
ten hun ontstemming en verontrus
ting over dit besluit tot uitdrukking
te brengen. Zij beschouwen het als
hun plicht op enige ernstige bezwa
ren tegen deze nieuwe regeling te
wijzen."
VERZOEK OM OVER GEDISTIL
LEERD OVERLEG TE PLEGEN.
Nu de regering heeft meegedeeld,
dat zij van zins is de accijns op ge
distilleerd te verhogen van f 32U.
op f 596.per hectoliter van vijftig
procent en tevens heeft voorgespeld
het gedistillieerd bij de berekening
van de weeldebelasting te rang
schikken onder de halve-weeldegoe-
deren, heeft de Kamer van koophan
del en fabrieken voor Zuid-Holland
zich met een brief tot de Tweede
Kamer gewend. Daarin verzoekt men
de Kamer hét daarheen te leiden,
dat de Regering voor het nemen
v—t een besluit eerst overleg pleegt
met het georganiseerde bedrijfsle
ven, hoe de belangen van de unie
met België en Luxemburg overeen
zyn te brengen met die van de Ne
derlandse industrie van gedistilleerd.
Het komt de Kamer van koophan
del voor, dat Nederland de verwe
zenlijking van Benelux niet mag
nastreven zonder belangrijke be
drijfstakken althans voor een cata
strofe te hebben behoed.
SCHEEPSBERICHTEN
JOH. v. OLDENBARNEVELT 29
Nov. 250 mijl O. van Malta KA-
MERLINGH ONNES 1 Dec. (10 uur)
e Aden ORANJE pass. 29 Nov.
Perim RIOUW pass. 29 Nov. So-
kotra SLOTERDIJK 30 Nov. van
Soerabaja te Makassar.
VAC ANTIEBONNEN LAND
ARBEIDERS.
Van 17 tot en met 24 December
bestaat voor de eerste maal gelegen
heid tot het doen verzilveren van
vacantiebonnen van landarbeiders
voor het jaar 19491950 en wel tot
een bedrag van hoogstens 20,—.
Er zal geen voor-inlevering plaats
vinden, zodat men het geld direct
uitbetaald krijgt. De bonnen kunnen
uitsluitend worden ingeleverd bij
een plaatselijk penningmeester van
een der drie landarbeidersbonden.
SPORT
LEIDSE VOETBALBOND.
Nagekomen en verbeterde uitslagen.
Zaterdag 26 November.
Senioren: IA Valken B. 1Koude
kerk 1, 03; Rouwk. 1Hazersw.
B. 1, 5—3; SVOW 1—Woubrugge 1,
4—1.
2A: Koudekerk 2Leiden 3, 11.
2B: Lisser B. 3—TAVV 1, 0—0.
3A: VWS 3—Rijnsb. B. 4, "0—1.
4B: Sleutels 3Leithen B. 2, 20;
Oegstgeest 2—TAVV 2, 1—0.
Junioren: A: Ter Leede aQuick
B. a, 0—2
B: MSV b—TAVV a 1—0.
C: Katwijk bQuick B. b, 22;
Leiden aNoordwijk b 4t); Kagia
aOegstgeest a 20.
Adspiranten. a: Woubrugge a
Hazersw. B. a 20.
b: Quick B. aKatwijk a, 71;
c: LFC aUVS b 2—0.
f: GWS aNoordwijk c, 34.
g: Lisser B. bQuick B. e, 40.
h: Rijpweter. aMMO a, 14;
Altior aAlph. B. a, 80.
k: Lisse b—Teyling. b, 0—1; KRV
aForeholte b, 23.
Zondag 27 November.
Senioren. 1 C: LFC 3Teyling. 2,
2—0.
2 C: Oranje Gr. 2—UVS 7, 0—3.
2D: VTL 2—VN A 2, 1—0; LFC 7
Docos 3, 05.
3A: Teyling. 3Lisse 4, 20
3B: Foreholte 3—UVS 8, 3—1.
4A: VTL 3—VNA 3, 1—4.
4B: Stompw. B. 3Meerburg 3,
3—0.
4C: Stompw. B. 4Docos 5, 20;
Teyling. 4St. Bern. 4, 30.
Junioren. A: Alphen aLFC a,
0—2.
B: VTL aRoodenb. b, 12; LFC
b—VNA a, 0—2.
C: AZL aLugdun. c 10; LD
WS a—UVS f 9—t).
F: Teyling. cTeyling b, 11.
H: Docos cStompw. B. b 23.
I: Docos dSt. Bern. b 03; Lis
se d—Teyling. d, 00.
IJSHOCKEY
HULL VOLANTS WINNEN OOK
IN ZWITSERLAND.
Het Canadese ijshockey team Huil
Volants, dat m'omenteel op tournée
is door Zwitserland, boekte gister
avond te Lausanne een 52 over
winning op de stedelijke ploeg. De
tussenscores luidden: 30 11 11.
TAFELTENNIS
Tournooi Twentsche Bank. In
de Stadsgehoorzaal werd een tafel-
tennis-tournooi gehouden door de
leden van het concern van De
Twentsche Bank N.V. Aan dit tour
nooi werd deelgenomen door de
kantoren Almelo, Amsterdam, Dor
drecht, Gouda, 's-Gravenhage, Haar
lem, Leiden, Rotterdam, Utrecht en
Zaandam.
De Sportvereniging van T.B. Lei
den kan terugzien op een buitenge
woon geslaagde middag, daar zij als
le prijswinnaar uit het strijdperk
trad.
„Oegstgeest" Het eerste team
speelde vorige week Maandag tegen
Mach 1 en wist na spannende strijd
een 5—5 gelijk spel te bereiken. Het
tweede team trad in dezelfde voet
sporen en behaalde Woensdagavond
tegen BAT 2 eveneens een 5-5 gelijk
spel.
Vrijdagavond a.s. spelen beide
teams in eigen huis. Het eerste ont
vangt dan ATC 2 en het tweede
komt uit tegen Match 2. Beide wed-
stryden vangen te 8 uur aan en het
zal er aan spanning zeker niet ont
breken.
Allo wol is goon
Ongeëvenaard in kwalileii
laag in prijs II
N.V. v H WED. D. S. VAN SCHUPPEN Zn. - VEEN EN DAAL
W. J. v. d. Voort, Rustoordstraat
3, Nieuw-Vennep.
Onze problemen
Deze week hebben wij voor onze
ladderbeklimmers eens een verras
sing, nl. een niet moeilijk doch mooi
eindspel van Moser. Dit eindspel is
gebaseerd op een fraai slotmotief van
D. J. Sarghine, dat slechts weinigen
bekend zal zijn.
Wedstrijd-probleem no 37
Auteur: Moser, Amsterdam
(Eindspel)
'Uevjacvtt
in Indonesië
Zwart een schijf op 12 en dam op
8.
Wit twee schijnen op: 10, 30 en 'n
dam op 49.
Vervolgens een vraagstuk van
schrijver dezes.
Wedstrijd-probleem no. 38
Auteur: Redactie, le publicatie.
Stand in cijfers. Zwart 8 schijven
op: 8, 17, 18, 20 ,30, 33, 35 en 36
Wit 9 schijven op 27, 29, 38, 40, 42,
44, 47. 49 en 50.
Voor beide geldt: wit speelt en
wint. Oplossingen kunnen worden
ingezonden tot uiterlijk Vrijdagavond
14 December a.s. aan bovenstaand
adres.
Oplossingen pr. nos 31 en 32
No. 31: Wit 42-38, 38x40, 35-30, 44-
39 (34-39) 43x34 gew.
No. 32: Wit 31-27, 32-27, 44-40, 38-
32, 32x43, 47x7, 21x34 wint.
Lijst ladderwedstrijd in de vol
gende rubriek.
Voor beginners
Een jeugdige problemist doet hier
mede zijn entrée in de problematiek.
Met het hieronderstaand vraagstuk
komt Piet Krom (12 jaar) met zijn
eerste product voor de dag, en volgt
laten wy hopen de voetstappen van
zijn broer (W. Króm) d.w.z. fraaie,
ingewikkelde en toch natuurlijke
standen samen te stellen. Wij vinden
dit eerste probleem zo geslaagd, dat
wij het een diagram waard achten.
Probleem no. 1
Auteur: Piet Krom, Sassenheim,
le publicatie (miniatuur)
fii
m m
I -
a
|P
Kjl
mT
■6 t
f§
ft
Zwart: 4, 8. 9, 1 19, 27 en 30
Wit 25, 26, 34, 36, 38, 41 en 45
Voor dit vrac.gstuk geldt: wit speelt
en wint. Oplossingen zien wij gaar
ne tegemoet tot Vrijdag 14 December
a.s. Wij hopen, dat alle damspelende
lezers deze eerste schrede zullen
waarderen en hun belangstelling
hiervoor zullen tonen.
Oplossingen pr. no. 7/9 (3e serie)
No. 7: (met schijf 28 op 25)
Wit 34-29, .29x38 en wint.
No. 8: Wit 50-44, 42-37, 39-33, 33 X
31 gew.
No. 9: Wit 49-43. 43-39, 41-36, 36X
38 gew.
Namen deelnemers: mej. Ans van
Vliet, Vinkeveen 9 pnt, J. v. d. Voort
Sassenheim 9 pnt, B. W. Belt, Leiden
9 pnt, A. M. Hij dra, Langeraar 9 pnt
P. Krom, Sassenheim 9 pnt, S. v
Kwartel, Leiden.
Correspondentie
P. K. te W.: Aangezien het al eer
der gepubliteerd geweest is, kan aan
uw verzoek niet worden voldaan. Het
adres luidt: Rijndijkstraat 38 Leiden.
A. C. v. V. te V.: problemen in
dank ontvangen. In no 2 kan wit ook
winnen door 23-18, 31-27 enz.
JAN VAN RIJN,
Meeslouwerweg 7,
Stompwijk,
viert 1 Dec. zijn 2e Ind. verjaardag te
Palembang.
M. J. TIJSSEN,
Roversbroekdijk 13,
Lisse,
viert 1 December zijri 4e Ind. ver
jaardag, op thuisreis met de „Johan
van Oldenbarnevelt".
Partij-fragment
In een te Amsterdam gespeelde
partij om het clubkampioenschap
van Nederland kwam het tot onder
staande stand.
Zwart: 3, 4, 6, 8/14. 16, 18, 19, 23,
24, 26.
Wit: 25, 27, 28, 31, 32, 34/38, 40/43,
45, 46, 48.
Wit had als laatste zet 39-44 ge
speeld in de hoop op 12-17, waarna
hij a.v. zou hebben gewonnen nl. 39-
34 (12-7?) 34-29, 25-20, 35-30, 40x29
27-21, 32x5 dam.
Ook had wit a.v. een damzet kun
nen doen door: 39-34 (12-17) 35-30
25-20, 34-29, 27-21 enz., doch dit ver
liest wit. Vooral voor beginners is
het belangrijk het principe van deze
slag goed in het geheugen te prenten,
daar deze combinatie dikwijls in de
partij kan voorkomen.
Leiösche Damvereniging. Voor
de le klasse competitie van de L.D.
D.B. kwamen de reserve tientallen
van de 2 bestaande Leidse damver
enigingen, L.D.V. en D.C.L., tegen
elkaar in actie, waarbij het aan
spanning niet heeft ontbroken. Na
een snel verworven 60 voorsprong
door overwinningen van A. Sladek,
E. Klinkenberg en W. de Roode
resp. op A. Zeegers, T. Schimmel en
F. Lardee, scheen L.D.V. een grote
overwinning te behalen. Het kwam
echter anders uit, want door 3 winst
en een zelfde aantal remise partijen,
wist D.C.L. voorlopig gelijk te ma
ken, 99, een partij moest worden
afgebroken; deze partij staat echter
voor L.D.V. gewonnen.
De volledige uitslagen luiden als
volgt: H. de Water (L.D.V. 2)—F.
Feitsma (D.C.L. 2) 1—1, J. v. d.
MeyJ. de Vink 0—2, A. Sladek—
D. Zeegers 2—0, W. de Roode—F.
Lardee 20, E. KlinkenbergT.
Schimmel 2—0, C. B. Janssens—W.
Belt 0—2, M. J. v. Houten—T. Fran
ke, afgebr.. J. DreefA. v. Putten
02, J. MolenaarJ. Vermeulen
11; C. Klinkenberg—L. Ouwehand
1—1. Voorlopige stand 9—9; vermoe
delijke einduitslag 119.
Damvereniging DES (Voorscho
ten). In de competitie van de
LDDB speelden DES 1 en 2 resp.
tegen 4 DC 2 .Alphen) en Luto 1 te
Rijnzatei-woude. Het eerste tiental
leed een onverwachte, maar ver
diende nederlaag, terwijl DES 2 op
bezoek bij Luto een puntje meenam
naar Voorschoten.
De uitslagen luiden: DES 1—4 DC
9—11. Luto 1—DES 2 10—10.
5)e ziiueien
Door A. HRUSCHKA
(Nadruk verboden)
6)
Want menigmaal, wanneer zij aan
zyn arm zij heeft daags na zijn
aankomst bij een val zogenaamd een
spierverrekking opgelopen, die nog
al hardnekkig schijnt te zijn, zodat
zij voor de kleinste wandeling de
hulp van Hempel of van haar zoon
nodig heeft wanneer zij dus aan
zijn arm een uitstapje in de omtrek
van het kasteel maakt, heeft hij dik
wijls de indruk, dat bij gesprekken
over de dood van Gottfried Kluge
haar gedachten omdwalen in een
sombere sfeer van het verleden. Er
komen dan halve woorden, onbegrij
pelijke toespelingen over haar lippen
Die onwillekeurige uitlatingen be
treffen steeds de eerste helft van
haar huwelijk, die zij met haar echt
genoot te Wenen heeft doorgebracht.
Hoe gelukkig was zij toen geweest,
totdat
Dan zwijgt zij plotseling, als had
zij reeds te veel gezegd.
Eens verstoutte zich Hempel onno
zel weg te vragen:
„Totdat
„Totdat wij ons op Sperber-Eck
vestigden," antwoordde zij stug. „M'n
man, die een hoge rang bij de kei
zerlijke garde bekleedde, nam zyn
ontslag. Sinds twintig jaar hebben
wij het kasteel niet meer verlaten."
„In het geheel niet meer? Zelfs
niet voor een kort verblijf naar We
nen, de schone, vrolyke stad, waar
aan u zo gehecht waard?"
„Nooit meer. En mijn gehechtheid
aan Wenen is in afkeer veranderd."
„Maar waarom dan wel?"
Mevrouw von Turnwald antwoord
de niet. Zy hield zich alsof zij Hem-
pels vraag niet had gehoord en begon
levendig over apdere dingen te spre
ken. Sinds dien sprak zij nooit meer
over Wenen.
Maar Hempels gedachten keerden
steeds weer terug tot dat zo bits af
gebroken gesprek. Een stem in zijn
binnenste zei hem, dat juist datgene,
wat mevrouw von Turnwald wilde
verzwijgen voor hem van groot be
lang zou zijn, ja hem misschien de
sleutel tot de geheimzinnige en ver
schrikkelijke gebeurtenissen van de
laatste tijd zou kunnen geven.
Intussen verzuimde hij niets dat
hem dichter bij zijn eigenlijk doel
kon brengen: de onbekende te vin
den, die Gottfried Kluge vermoord,
en op mevrouw von Turnwald een
moordaanslag gepleegd had.
Hij is toch een mens van vlees en
bloed die niet door de lucht gekomen
en gegaan kan zijn,dacht Hempel.
Vooral in een streek als deze, waar
iedere vreemdeling in het oog valt,
moet toch iemand hem gezien hebben
En dienovereenkomstig regelde hij
nu zijn leven op Sperber-Eck.
Hy werkte iedere dag enige uren in
de bibliotheek en besteedde zijn vrije
tijd aan gesprekken met de familie
von Turnwald of aan wandelingen
in de verre omtrek van het kasteel.
Op die wandelingen maakte hij over
al kennissen en hoorde de mensen
uit. zonder dat zij het zelf wisten.
Na het avondmaal op het kasteel
reeds om half acht sleet hij al
tijd nog een paar uren in de „Blauwe
Dreef", de enige herberg van bete
kenis te Sichelfeld. Deze herberg was
ook ingericht voor de zeldzame lo
geergasten, dig te Sichelfeld de nacht
wilden doorbrengen. Voorts zag men
er de notabelen van de gemeente, de
jagers uit de omtrek, de gendarmen,
de beambten van het station, de dis
trictsrechter, de dokter van 't plaats
je en enige rijke boeren.
Hemnel bezocht eveneens de ande
re herbergen van het dorp, waar de
kleine boeren en het werkvolk him
glas kwamen drinken. Zo kende hij
al spoedig al de mensen die te Si
chelfeld of in de omtrek woonden.
Met de voorname families der om
liggende landgoederen had hij reeds
kennis gemaakt door de von Turn-
walds die met al hun buren op zeer
goede voet stoonden, Hempel werd
op Sperber-Eck als een lid der fa
milie behandeld en zijn hoogst sym
pathieke persoonlijkheid en onberis
pelijke manieren verwierven hem 'n
ieders gunst. Weldra stond hij niet
minder hoog aangeschreven dan wij
len Gottfried Kluge.
Ongelukkigerwijze had zijn afzien-
en-luisteren nog geen resultaat van
betekenis opgeleverd.
„In de „Blauwe Druif" had sinds
maanden geen vreemdeling zijn in
trek genomen. Evenmin was er, bui
ten Hempel zelf, in de laatste tijd aan
het station van Sichelfeld 'n vreem
deling uitgestapt!
Sichelfeld was geen station voor
vreemde reizigers. Uitsluitend men
sen van het dorp of uit de omtrek,
die er familie wilden bezoeken of
zaken te regelen hadden, maakten
gébruik van de lokaaltreinen.
Men zag ook weinis auto's buiten
die van de eigenaars der omliggende
landgoederen, want de grote heir
baan. die Wenen met Italië verbindt
loopt niet over Sichelfeld.
Dit alles in aanmerking genomen,
moest het Silas Hempel sterk opval
len, dat er in de „Blauwe Druif"
nog veel werd gesproken over een
„zilveren auto", welke in de avond
van 29 Maart door Sichelfeld kwam
en, tengevolge van een defect, zelfs
een half uur in het plaatsje had moe
ten blijven.
De auto moest helemaal „van zil
ver" zijn geweest, maar de districts-
rechter Dandier verklaarde: „Gek
heid, verbeelding! Waarschijnlijk
aluminium of nikkel. Evenmin als
de andere personen, die zich toen in
de „Blauwe Druif" bevonden, had
hij de fameuze auto gezien, want zij
had stil gehouden aan het eind van
het dorp.
De vele nieuwsgierigen, die ter
plaatse waren saamgestroomd, ver
telden later, dat het een grote, on
gelooflijk prachtige auto ^vas, geheel
uit een metaal, dat glinsterde als ge
polijst zilver.
De chauffeur, die zonder vreemde
hulp het defect aan de motor her
stelde en zeer gebrekkig Duits sprak
antwoordde op de nieuwsgierige vra
gen, dat de auto en de persoon, die er
in zat, uit Amerika kwamen. De auto
was veruit het nieuwste en beste
model. Daarom ook had men ze mee
genomen naar Europa.
Uit de praatjes in de „Blauwe
Druif" kwam Hempel nog te weten,
dat de auto van binnen met bruin
grijs leder was bekleed, dat de enige
persoon, die erin zat, een buitenge
woon schone dame was, dat die dame
gedurende heel het oponthoud in een
boek las.
Maar toen de eerste nieuwsgieri
gen zich om de auto verzamelden
werd het licht uitgeknipt en de gor
dijntjes neergelaten, zodat men van
de dame niets meer te zien kreeg.
Het moest zowat tien minuten voor
negen zijn geweest, toen de „zilveren
auto" stilhield aan het einde van het
dorp en bijna 'half tien, toen zij haar
weg voortzette.
Juist in die tydruimte moest Gott
fried. Kluge zijn vermoord en ver
der moesten de Amerikaanse dame
en haar chauffeur op dat ogenblik
de enige te Sichelfeld aanwezige
vreemdelingen geweest zijn. Dit al
les had in de beginne bij Hempel ze
kere vermoedens gewekt. Maar hij
verwierp ze al spoedig. Neen. tus
sen dat alles kon geen verband be
staan. Er zat in de auto niemand
anders dan de dame en deze was niet
uitgestapt, en de chauffeur had zich
niet verwijderd van de auto dus
kon geen van beiden ietff met de op
Sperber Eek gepleegde misdaad uit
te staan hebben.
(wordt vervolgd)
