2)e &2id6e0oti/ïa/nt Acheson te Bonn Moskou wil wel controle op atoom-installaties De Italiaanse koloniën Spaans schip vergaan „Waar ik ben zal ook mijn dienaar zijn" Rapport voor de Unci MAANDAG 14 NOVEMBER 1949 41ste JAARGANG No. Directeur: C. M. VAN HAMERSVELD. Hoofdredacteur: TH- WILMER. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT" Bur. Papengracht 32, Telet. 20015, Adm. en Advert. 20826, Aboon 20935 - Abonnementsprijs f 0.32 p. w., f 1.40 p. tnnd., f4.15 p kwart. Franco p. p. 14.9Ö - Advert.; 15 ct p. m.m. Telefoontjes f 1.50 Gecongresseerd K.V.P. heeft haar jaarlijks con gres gehouden. Heeft zulk een congres een nut, geëvenredigd. aan de tijd en arbeid en kosten, welke het eist? Wij menen, deze vraag bevestigend te mogen beantwoorden. Dat nut ligt niet in het feit, dat er zo'n groot aantal leden der K.V.P. uit alle delen van het land te zamen komen. Zeker, óók daarin op zich zelf reeds kan liggen een nut van psychologische aard. Dit congres had tot strekking de vrije, zelfstan dige persoonlijkheid te redden uit, te vrijwaren voor de hem omringen de, hem bedreigende massificatie. En tóch was het goed, de afkeer van en tegenzin voor die massificatie te uiten en te demonstreren op een massa-bijeenkomst, zoals te Utrecht is gehouden. Het belangrijkste en directe nut van het jaarlijks congres der K.V.P. ligt echter niet in zulk een massale samenkomst, als zodanig, maar hierin dat de K.V.P. zichzelf opnieuw be wust maakt van enkele grond-begin selen en daaruit afgeleide beginselen, welke haar politiek moeten leiden en richten, zodat niet alleen alle ka tholieken. maar ook alle Nederland se burgers weten, wat men aan deze partij in deze tijd heeft; wat zij nu beoogt en nastreeft. Op het Zaterdag en Zondag te Utrecht gehouden congres was „Mens en Maatschappij" het onder werp, dat in algemene en sectie vergaderingen werd behandeld. De conclusies, die op de sectie vergaderingen werden besproken en, al dan niet gewijzigd, in de algeme ne slot-vergadering werden voorge steld en door deze vergadering wer den aangenomen, waren niet van een direct-practische, een concreet- uitgewerkte inhoud. Met dit laatste bedoelen we, dat zij niet beteken den, en niet wilden zijn, een soort program van actie voor de K.V.P.- vertegenwoordiging in het komen de jaar. En dat achten wij eer een voordeel, dan een nadeel in deze conclusies die zijn de „stellirigen", waarop de direct-practische en con- creet-uitgewerkte politiek moet worden gebouwd in de vóór ons lig gende tijd. Deze „stellingen" nu mogen, nu het Congres is beëindigd, niet wor den opgeborgen. Natuurlijk niet. En ook in de pers zullen zij, waar de direct-practische politiek der K.V.P. aan de orde is, zeker wor den benut. Voor het eerst sinds de oorlog wapperden Amerikaanse en Duitse vlaggen naast elkaar, toen een me nigte van vierduizend Duitsers Dean Acheson begroette in de hoofdstad van West-Duitsland. De Amerikaan se minister arriveerde in Bonn in de groen-zilveren Dieseltrein van Mc- Cloy, de Amerikaanse Hoge commis saris in Duitsland. Pas Dinsdag zal de Westduitse re gering op de hoogte worden gebracht van de besluiten, welke op de Pa- rijse conferentie van Acheson, Schu- man en Bevin zijn genomen. Onmid dellijk daarna zal Adenauer in het Westduitse parlement een verklaring afleggen over de buitenlandse 'poli tiek. Na zijn bezoek aan Bonn is minis ter Acheson per auto doorgereden naar de woonplaats van president Heuss, aan wie hij de persoonlijke groeten van president Truman over bracht. Maar verstaat er blijkbaar wat anders onder J^E SOVJET-UNIE stelt haar deuren open voor controle binnen haar grenzen op atoominstallaties, heeft Wisjinski, de Sovjet-Russische mi nister van Buitenlandse Zaken gezegd tegen het slot van de debatten over de controle op de atoomenergie in de politieke commissie der Ver enigde Naties te Lake Success. Nimmer zou echter geduld worden, dat enig internationaal orgaan Sovjet-ondernemingen zou bezitten of be heersen. De Sowjet-Unie zal nooit of te nimmer buitenlands bezit op haar grond gedogen en daarmee basta, aldus Wisjinski. Hij trok te velde tegen de rede van Hickerson (V.S.) die in de commis sie betoogd had, dat het Kremlin eigenlijk helemaal geen controle wenst. Niet waar, antwoordde Wis jinski, maar de betekenis van het woord „controle" werd verdraaid. Voor ons betekent het toetsing en ve rificatie, maar voor u betekent het beheer. Het Sovjet-voorstel voorziet in recht van toegang in mijnen en fa brieken, bij voorraden en materiaal, alsmede bij exploitatie van atoom energie. Daarbij inbegrepen het recht voor de internationale inspectie-com missie tot het analyseren van de ma terialen in de ondernemingen. U wilt een bestuur dat u het recht ver schaft van exploitatie in eigendom der inrichtingen. Mits men onze sou- vereiniteit en ons recht erkent, zijn wij bereid controle te accepteren. Het Westelijk meerderheidsvoor- stel wil in werkelijkheid fabrieken in de Sovjet-Unie exploiteren en de kwestie waar alles om draait is niet de inspectie, vond Wisjinski. Na het bekend worden van de rede van Wisjinski in de politieke com missie der V.N., waarin hij zeide, dat in de Sowjet-Unie de atoomenergie op grote schaal gebruikt wordt voor het wegruimen van bergen, enz., ver scheen op het bulletin-bord in 't ge bouw der V.N. te Lake Success de volgende annonce: „Wilt u een berg verplaatsen? Bel de Kremlin-trans- De politieke commissie van de Verenigde Naties heeft Zaterdag met overweldigende meerderheid het plan voor de toekomst van de voormalige Italiaanse koloniën goedgekeurd. Volgens dit plan zal Libye uiter lijk 1 Januari 1952 een onafhanke lijke, souvereine staat worden, ter wijl de volken van Cyrenaica, Tri- politanië en de Rezzan intussen door een- commissaris van de Verenigde Naties en een raad van advies op de onafhankelijkheid zullen worden voorbereid. Somaliland. dat na 10 jaar onaf hankelijkheid zal verkrijgen, zal in- tusssen worden beheerd door Italië als mandataris van de Verenigde Na ties. Het Italiaanse beheer zal door een raad van advies worden bijge staan. Een commissie der Verenigde Na ties zal de toestanden in Eritrea on derzoeken en zich op de hoogte stel len van de wensen der bewoners. Zij zal a.s. Juni rapport uitbrengen. Bij de algemene stemming ver wierven de gezamenlijke resoluties over de Italiaanse koloniën 49 stem men tegen één (Ethiopië) en 8 ont houdingen (Rusland, Wit-Rusland, Tsjecho-Slowakije, Nieuw-Zeeland, Polen Zweden, de Oekraine en Joe- go-Slavië). DE „KONINKLIJKE HARMONIE" TE DEN BOSCH IN HET GOUD Zaterdag heeft de „Koninklijke Har monie" te Den Bosch onder grote belangstelling haar gouden jubileum, dat feitelijk in de oorlogsjaren viel, gevierd. Het hoogtepunt van de viering was de huldiging op het Pa radeplein, waar de heer J. van de Mortel de directeur en de honderd muzikanten namens de Bosse bur gerij een compleet stel nieuwe uni formen aanbood. Terwijl de leden van de Koninklijke Harmonie in hun nieuwe uniformen aangetreden stonden, verwekte het grote vreugde toen de oud-gedienden van het corps in hun oude uniformen ook „een mopje kwamen blazen", en de beide Tambour Maitres zich aan elkaar presenteerden. Links in de oude uniform, rechts in het nieu we gewaad. portdienst op, nr. Kaviaar U 235. Wij zijn gespecialiseerd in het ver anderen van Alpen in molshopen." Wisjinski heeft nu gezegd, dat hij niet van wegruimen, maar van op blazen heeft gesproken. De Amerikaanse onder-minister van Buitenlandse Zaken, John Hic kerson, wees er op, dat indien een land in vredestijd bergen uit de weg kan ruimen, het in oorlogstijd ste den uit de weg kan ruimen. Hij zei- de, dat Amerika radio-actieve stof fen levert aan de landen, die hierom vragen voor medisch onderzoekings werk en vroeg, wat Rusland heeft gedaan om zijn kennis in zake het vredelievende gebruik van de atoom energie te delen. De Britse minister van Defengie, Alexander, heeft inmiddels ver klaard, dat de Russische beweringen, dat in de Sovjet-Unie de atoomener gie gebruikt wordt voor weidse pro jecten, alleen maar propaganda zijn, die niet uitmunt door juistheid. Ik denk, dat de Westelijke landen op dit stuk iets voor zijn, zeide de mi nister, maar ik moet nog de geleerde ontdekken, die mij kan vertellen, hoe de atoom-energie gebruikt kan worden zonder grote aantallen men sen in gevaar te brengen. TWAALF MAN VERDRONKEN. Een Spaans schip is aan de Zuid- Engelse kust vergaan in een hevige storm, die daar gisteren woedde. Het ruim 3500 ton metende stoomschip „Monte Gurugu", afkomstig uit Bil bao en met lading steenkool onder weg van Newport naar Genua vloog in brand doordat de ketels barstten en zonk kort daarop. Vijf en twintig opvarenden zijn aan wal gebracht, van zes leden der bemanning zijn "de lichaiwen geborgen en het zoeken naar zes vermisten is gisteravond De eerste prooi van de zware zee was een stalen plaat, die van de boeg werd weggerukt en waardoor het water naar binnen stroomde. Het schip luisterde niet meer naar het roer en het maakte langzaamaan slagzij. Twee reddingsboten werden gestreken, toen men inzag, dat de situatie onhoudbaar was. Een der reddingsboten, waarin de kapitein zich met bijna alle tot dusver ge redden bevond, slaagde er in weg te komen. Men vreest, dat de tweede reddingsboot het water zelfs niet heeft geraakt, omdat de ketels te plotseling ontploften. Het schip zonk ter hoogte van De von tussen Hartland point en het eiland Lundy. De overlevenden heb ben geleden onder de hevige koude, vooral omdat zij het schip slechts konden verlaten in broek en zwem vest. Het Zweedse stoomschip „Lapland" en Engelse reddingsbo ten assisteerden bij de redding. Bij Kobe (Japan) is het 138 ton metend passagiers-vrachtschip „Nis- jima Maroe" omgeslagen en gezon ken. Van de zestig opvarenden zijn er tot nu toe slechts tien gered. Een felle rukwind was de oorzaak van deze scheepsramp. NA 35 JAAR TERUG! Johann Hetlinger, die in 1918 op de lijst van gesneuvelden stond, is dezer dagen, na een afwezigheid van 35 jaar, te Neunkirchen in Neder- Oostenrijk bij zijn vrouw en zijn 40-jarige zoon teruggekeerd. Hij werd in de eerste wereldoorlog door de Russen gevangen genomen en naar een kamp in Siberië gezonden. Al zijn pogingen om gedurende de Russische revolutie naar Oostenrijk terug te gaan, mislukten en tenslotte vestigde hij zich in Moekden (Mansjoerije) als kleermaker. Hij deed daar goede zaken tot hij door de Chinese communisten werd ver dreven. Via Sjanghai.is hij nu als straatarme vluchteling weer in zijn vaderland aangekomen. STAAT VAN BELEG IN COLOM BIA Op 10 November heeft de conservatieve president van Colom bia, Mariano Ospina Perez de staat van beleg afgekondigd en een strenge censuur ingesteld. Hij nam deze maatregel nadat tijdens bloedige in- lusten ongeveer duizend slachtoffers gevallen waren. Volgens de laatste berichten is de toestand in het land weer rustig terwijl de militairen het straatbeeld beheersen .Militaire pa trouilles trekken door de straten van Bogota, de hoofdstad van Colombia. Dit is een der eerste foto's, die uit Colombia werden ontvangen, sinds de afkondiging van de staat van be leg. (ANP-telefoto) KATHOLIEK THUISFRONT HERDENKT ALLE GESNEUVEL DEN IN PLECHTIG REQUIEM. UTRECHT, 12 Nov. Op het hoogkoor van de kathedra le kerk staat een catafalk, gedekt met de vaderlandse driekleur en een soldatenhelm, geflankeerd door een enorme krans herfstbloemen. Voor het rouwwerk achter het bisschop pelijk altaar is een bloemstuk in paars bevestigd. Dit is de sfeer voor het plechtig Requiem, dat het lande lijk Katholiek Thuisfront had uit geschreven voor de zielerust van alle gesneuvelde en overleden militairen in Indonesië. Kardinaal De Jong geeft van zijn hoge belangstelling blijk, evenals de Regering in de personen van de ka tholieke ministers v. d. Brink, van Maarseveen, Teulings en Weijers. Verder zijn er de commissaris van de koningin de heer Reinalda, bur gemeester De Ranitz van Utrecht, vertegenwoordigers van de minis ters van Oorlog en Marine, direc teur, voorzitter, bestuursleden en le den van de raad van toezicht van Katholiek Thuisfront, de garnizoens commandant en deputaties van mi litaire verenigingen. Vooral zijn er de honderden nabestaanden van de overleden militairen. Bij deze plech tigheid is hun droefheid weer tot spanningen gekomen, hetgeen ook JOEGO-SLAVIë ZEGT BIJSTANDS VERDRAG MET ALBANIë OP Joego-Slavië heeft het verdrag voor vriendschap en wederzijdse bijstand met Albanië opgezegd, zo deelt het officiële Joegoslavische nieuwsbureau mede. Albanië was het laatste Komin- form-land, dat nog een verdrag van wederzijdse bijstand met Joego-Sla vië had. De andere landen zeiden deze verdragen allen op, nadat de Sovjet-Unie zulks op 29 September had gedaan. „EEN UITZONDERLIJK SUCCES" Heden is te Lake Success en Ba tavia het speciale rapport van de Unci over de resultaten van de Ronde Tafel Conferentie in Den Haag gepubliceerd. In de inleiding van het rapport wordt door de commissie verwezen naar de bevoegdheden van de com missie overeenkomstig de instructies van de Veiligheidsraad volgens de resolutie van 28 Jan. j.l. Voorts wordt een overzicht gegeven van de gang van zaken ter R.T.C. en van de bereikte resultaten. Speciale aan dacht wordt gewijd aan de rol van de Unci in de besprekingen. In de conclusie van haar rapport zegt de commissie: ,,In de conclusie van haar eerste interim-rapport heeft de commissie verklaard de verwachting te koesteren, dat op de R.T.C. een oplossing van het Indone sische geschil zou worden bereikt en als resultaat daarvan een nieuwe periode in de geschiedenis van Ne derland en Indonesië zou beginnen. De resultaten der R.T.C. hebben deze verwachting gerechtvaardigd. De commissie rapporteert met ge noegen, dat de onderhandelingen in Den Haag tot een „uitzonderlijk succes" hebben geleid". „De commissie, die aan de confe rentie heeft deelgenomen overeen komstig de instructies van de Veilig heidsraad, zal haar functies blijven uitoefenen overeenkomstig haar be voegdheden en in Indonesië de uit voering van de bereikte overeen komsten observeren". uiterlijk valt waar te nemen. Maai de aalmoezenier majoor J. B. Croo- nenburg troost hen allen met verhe ven woorden uit het Evangelie: die gesneuvelde vaderlanders hebben tot het uiterste hun plicht gedaan. En dus is op hen van toepassing het woord van Christus zelf: „Waar Ik ben, daar zal ook mijn dienaar zijn". De hoofdaalmoezenier mgr. H. v. Straelen celebreerde het heilig offer en verrichtte na afloop de absoute. Het koor onder leiding van Sjef van der Eerden voerde de vierstemmige Requiem-mis van Perosi uit en de organist Herman Strategier speelde na afloop de melodie van het Wilhel mus. Een erewacht, die bestond uit vier tamboers, acht hooornblazers en veertig gewapende manschappen, bracht tijdens de Dienst plechtig eerbestoon. Het was alles ontroe rend voor de zeer velen, die uit alle delen van het land waren toege stroomd. MOH HATTA TERUG IN INDONESIë. Opgewacht door een grote menigte is hedenmorgen om half 12 Moham med Hatta na een afwezigheid van drie maanden in Indonesië terugge keerd. Op het vliegveld Kemajoran werd hij verwelkomd door de adjudant van de H V. K., de directeur van het kabinet van de H. V. K., dr. P. J. Koets, de voorzitter van de Neder landse delegatie, mr. S. Jacob en de Amerikaanse consul, de heer Beam. Onder het uitgebreide gezelschap republikeinse autoriteiten, dat Hatta welkom heette, bevond zich o.a. sul tan van Djogja. Hatta verklaarde, dat hij de mogelijkheden tot samen werking tussen de Nederlanders en de Indonesiërs goed achtte en dat hij verwachtte, dat de resultaten van de R.T.C. over het algemeen door de politieke partijen gunstig zouden worden ontvangen Om een uur ver trok de premier met het zelfde toe- ste. naar Djogja, o.m. vergezeld door de sultan van Djogja. ADMINISTRATEUR ONDER NEMING BANGELAN VERMOORD Naar thans wordt vernomen, is verleden week Woensdagavond de administrateur O. J. A. Munters van de onderneming „Bangelan" van het gouvernements landbouwbedrijf, ten Zuiden van Malang, toen hij op weg was naar de onderneming „Wono- sari", ten Noorden van de stad ver moord. De heer Munters, die een vrouw en twee kinderen achterlaat, is Don derdag te Malang begraven. GIULIANO WEER ACTIEF Salvatore Giuliano, de Siciliaanse bandietenkoning, heeft Zaterdag zijn oorlog tegen de politie hervat door twee hinderlagen voor politie-pa- trouilles te leggen, waarin twee agenten werden gewond. Eén van Giuliano's eigen mannen werd ge vangen genomen. Een hinderlaag lag bij een huis van een stratenmaker bij Favorita in het hart van Giu liano's gebied. Een politiepatrouille, die naar haar basis terugkeerde, werd daar plotseling door een regen van machinegeweerkogels bestookt. Een sluipschutter op het dak verhinder de de politie het huis te naderen. Toen versterkingen aankwamen, na men de bandieten de vlucht. Uitein delijk kon de politie na een aanval met handgranaten het huis binnen dringen, waar zij een gewonde ban diet vonden. Deze werd later ge ïdentificeerd als een man, die reeds 2 jaar gezocht werd wegens het do den van 2 politiemannen. Tevoren hadden Giuliano's mannen op een stille weg een andere pa trouille beschoten, waarvan twee politiemannen gewond werden. De bandieten trokken zich na een kort vuurgevecht terug. „Nationale reserve" is deel'van ons leger Zij moet het dichtst bij ons volk staan, zegt generaal Kruis UTRECHT, 12 Nov. „Iedere burger van de Westelijke Unie moet duidelijk besef hebben van de grondslagen van onze demo cratische levensstijl, omdat de tijd kan komen dat wij moeten strijden om die grondslagen te behouden." Met dit motto van Montgommery leidde de heer Reinalda, commissa ris van de Koningin te Utrecht het congres in, dat de Kon. Ned. Ver. „Ons Leger" had belegd ter propa ganda van de nationale reserve. Hij deelde mede, dat meer dan dertig procent van het staatsbudget 1950 is bestemd voor onze verdediging. Maar het is helaas nodig, omdat meer dan ooit een defensie eventuele belagers van de vrijheid van ons volk moet kunnen beantwoorden. De heer Reinalda zeide, dat wij ons moeten stellen op basis van vrijwil lige overgave, naar het model van de vrijwillige brandweer. De meer technische kant van het vraagstuk werd behandeld door ge neraal Kruis. Hij legde uit, dat Ne derland in het kader van de Unie een uitgesproken taak zal hebben om door middel van grond- en lucht strijdkrachten de eerste slagen van agressie te kunnen weren. De moderne vijand is bereids in ons midden, waarschuwde de generaal, en hij zal nog vóór enige agressie onder ons volk gaan optreden. Dan juist is een nationale reserve nodig, met lo caal karakter en die zich snel kan verplaatsen. Zij moet zor gen, enige vijand, die uit de lucht komt opzetten, als een egel op te vangen. Men kan zeggen: ik voel er niet voor in tijd van vrede soldaatje te spelen; maar tezelfder tijd staan an deren voor onze deur, die' dat wél willen. De Nationale reserve, aldus generaal Kruis, moet zijn dat deel van ons leger, dat het dichtst staat bij ons volk. POST VOOR HET TROEPENSCHIP „JOHAN VAN OLDENBARNE- VELT" Post, bestemd voor naar Neder land terugkerende militairen, aan boord van het troepenschip „Johan van Oldenbarnevelt", welke in de tussenhavens zal worden uitgereikt, moet uiterlijk op 21 November a.s. in Nederland worden ter post be zorgd. Behalve de gebruikelijke ge gevens dient het adres te bevatten: aan boord van het troepenschip „Jo han van Oldenbarnevelt" op thuis reis naar Nederland. De naam van de vermoedelijke tussenhaven mag dus niet worden gemeld. WIES MOENS IN ONS LAND GEARRESTEERD. Wies Moens, de Vlaamse dichter die tijdens de bezetting van België directeur-generaal van de Belgische radio-omroep, N.I.R., was en na de bevrijding in België bij verstek ter dood is veroordeeld, is in ons land gearresteerd. Hij leefde hier sedert geruime tijd ondergedoken. Hij heeft gewerkt op een drukkerij in Lim burg en is daar onlangs ontdekt. BENOEMINGEN BISDOM HAARLEM. Z.H. Exc. de Bisschop van Haar lem heeft benoemd als Kapelaan te Rotterdam (H. Elisabeth) de Wel eer w. Heer J. M. Dijsselbloem; te Amsterdam (O. L. Vr. Alt. Bijst.) de Weleerw Heer B. P. M. Schoone- beek, die Kapelaan was te 's-Gra- venhage (H. Martha). Vervolgens tot kapelaan te 's-Gra- venhage (H.H. Engelbewaarders) de Weleerw. Heer G. J. P. van der Bijl; te Badhoevedorp, de Weleew. Heer E. van Diepen, die Kapelaan was te Oosterblokker. DRIE DAGEN OP EEN BAKEN IN ZEE. Goede zwemmers zouden vandaag een poging doen om de Fransman Roger Marcel Petit, die al drie dagen op een baken ter hoogte van de ha ven van Cherbourg zit, naar de wal te brengen. Een Britse helicopter zal trachten de ongelukkige van voed sel te voorzien. Petit ging Vrijdag met vrienden op de eendenjacht en haalde hen over hem zolang op het baken ach ter te -laten, terwijl zij naar een eilandje roeiden, dat een 700 meter verder lag. Door plotseling opko mend slecht weer konden de vrien den Petit niet meer afhalen. Zij moesten zelf binnengaats gesleept worden. Een (coAAettje... „Beter een arme, die onberispelijk wandelt, Dan een rijke, die verkeerde we gen gaat" Spreuken

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1949 | | pagina 1