S)e &2iclóe(Soii/tci/nt
De „Grote Drie'' te Parijs
bijeen
Zuid-Europese
defensie-groep
Verkiezingen
met knal-effect
Wat krijgen
we voor
Winter
Directeur: C. M. VAN HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: TH. WILAIER.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
WOENSDAG 9 NOVEMBER 1949
41ste JAARGANG No.
Drie paar „grote"
ogen op Duitsland
Bur. Papeagracht 32, Telef. 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn 20935 Abonnementsprijs f 0.32 p. w., f 1.40 p. mnd., I 4.15 p kwart. Franco p. p. f 4.90 - Advert.: 15 ct. p. m.m. Telefoontjes f 1.50
Politieke
samenwerking
DIJ de algemene beschouwingen
over de rijksbegroting van 1950,
waaraan de Tweede Kamer gisteren
is begonnen, heeft prof. Romme, de
voorzitter van de Tweedp Kamer
fractie der K.V.P., verklaard, dat het
zijn partijgenoten vreemd is, te stre
ven naar een kabinet zonder de Par
tij van de Arbeid.
Vanzelfsprekend, dat wij niet
streven naar zulk een politieke toe
stand; als de omstandigheden deze
ons zouden opdringen, zou het iets
anders zijn
Niemand toch kan er naar ver
langen, dat een partij als de P. v. d.
A. buiten de regering zou komen te
staan.
Wel verheugen wjj er ons
met prof. Romme over, dat de hui
dige regering niet is gevormd door
K.V.P. en P. v. d. A., maar op een
bredere basis,- al vinden wij het, ook
weer met hem, jammer, dat op die
bredere basis niet is gevormd een
parlementair kabinet.
Prof. Romme mocht verder terecht
spreken over het „glorieus sociaal
verleden" van de K.V.P.
Daar zijn er misschien in onze
kring velen, zelfs zéér velen, die niet
schijnen te weten, dat onder de grote
leiders en werkers op sociaal terrein
op de eerste plaatsen staan katholie
ke staatslieden als Nolens, Aalber-
se e.a.
De K.V.P. zal haar glorieus sociaal
verleden niet loochenen, aldus prof.
Romme.
In veel sociale details is hij niet ge
treden. Hij heeft met klem aange
drongen om tegemoet te komen aan
de nood van kleine zelfstandigen.
Prof. Romme stelde de regering voor
nog dit jaar een voorstel daartoe in
te dienen.
Geen soldaten
meer naar de Oost
Er zullen geen nieuwe troepen
meer ter aflossing naar Indonesië
worden gezonden. De Zuiderkruis,
welke op 28 October uit Rotterdam
is vertrokken, is het laatste schip, dat
een transport troepen naar Indone
sië brengt. De berichten, als zou het
schip worden teruggeroepen, zijn ech
ter niet juist.
Alleen gespecialiseerde eenheden,
die in de overgangsperiode onmisbaar
zijn voor administratieve en techni
sche werkzaamheden, zullen nog naar
Indonesië vertrekken.
DE JOHAN VAN OLDENBARNE-
.VELT HEEFT ENKELE DAGEN
VERTRAGING.
De Johan van Oldenbarnevelt is bij
het vertrek uit Soerabaja op 5 No
vember in aanvaring gekomen met
de kade, waardoor een schroef werd
beschadigd. Het herstel zal vermoe
delijk drie dagen in beslag nemen.
Het schip wordt nu op 6 December te
Amsterdam verwacht.
NEDERLAND GAAT STROOM
LEVEREN AAN ZWITSERLAND.
Nederland zal in de komende win
ter electrische stroom leveren aan
Zwitserland.
De stroom zal des nachts worden
geleverd uit Nederland via Duitse
hoogspanningsnetten aan krachtsta
tions in Oost-Zwitserland met een
hoeveelheid van 50.000 kilowatt per
uur.
Tengevolge van de droge zomer
lijdt Zwitserland namelijk onder een
tekort aan stroom.
HET M.S. „OSLOFJORD", dat in
Opdracht van de Norske Amerika
Linje op de werf van de Nederlandse
Dok- en Scheepsbouw Maatschappij
te Amsterdam werd gebouwd was
gisteravond feestelijk verlicht.
Aspecten van het Duitse vraagstuk
HEDEN KOMEN DE MINISTERS van Buitenlandse Zaken van de
Grote Drie in Parijs bijeen om West- Duitslands lidmaatschap van de Raad
van Europa en alle andere aspecten van het Duitse vraagstuk te bespre
ken. De Amerikaanse minister Acheson is gisteren in Parijs aangeko
men, evenals de Amerikaanse ambassadeur te Londen, Lewis Douglas
en de Amerikaanse hoge commissaris in Duitsland, John McCloy. Ache
son heeft McCloy ontmoet ten huize van de Amerikaanse ambassadeur
te Parijs, David Bruce, en later werden schikkingen getroffen vooi een
conferentie met de Amerikaanse deskundigen in Europese zaken op de
Amerikaanse ambassade.
RUIMERE VRIJHEDEN VOOR
DUITSLAND.
Ass. Press verneemt van welinge
lichte diplomatieke kringen te Pa
rijs, dat de ministers West-Duitsland
nieuwe en ruimere vrijheden zullen
toekennen. De ontmanteling van
Duitse fabrieken zou worden ge
staakt en de regering van Bonn zou
toestemming krijgen consulaire bu
reaux en commerciële missies in an
dere landen te vestigen, „niet defi
nitief op diplomatieke basis", waar
door Je buitenlandse politiek dus in
geallieerde handen zou blijven.
Engeland is bereid zijn verzet te
gen het beëindigen van de ontman
teling te herzien, mits Duitsland ge
noegzame waarborgen geeft, dat de
oorlogsproductie niet hervat zal
worden, aldus een woordvoerder
van het Engelse ministerie van Bui
tenlandse Zaken. Automatisch zou
den dan de herstelbetalingen komen
te vervallen, want Engeland blijft
gekant tegen betalingen uit de lo
pende Duitse productie.
Acheson heeft met zijn elf assis
tenten in een Stratocruiser gereisd,
die in allerjjl uit New York was ge-
requireerd, omdat de voor hem be
stemde Constellation vlak voor de
start defect bleek. President Truman
heeft zijn minister persoonlijk uit
geleide gedaan voor zijn vertrek
nrar Parijs, dat deze week centrum
is van de wereld-diplomatie en van
verschillende politieke stormen.
Bij zijn aankomst op Orly zeide
Acheson: „Ik ben blij weer in Parijs
te zijn voor één van onze periodieke
ontmoetingen en ik hoop dat wij
dikwijls dergelijke bijeenkomsten
kunnen houden".
Acheson ontkende, dat de Russi
sche minister Wisjinski, die hem gis
teren een beleefdheidsbezoek ge
bracht had, een ontmoeting tussen
Truman en Stalin had voorgesteld.
Uit West-Duitse regeringskringen
werd gisteravond vernomen, dat
BRITS-FRANS-ITALIAANSE
SAMENWERKING.
Het resultaat van de geheime
vergaderingen van de ministers van
defensie van Engeland, Frankrijk en
Italië is gisteren in het volgende
communiqué samengevat:
Na besprekingen hieromtrent heb
ben de ministers van defensie van
Frankrijk, het Verenigde Koninkrijk
en 'Italië besloten een Zuid-Europe
se en West mediterrance regionale
groep te vormen.
„Deze organisatie houdt in, dat een
comité van ministers van defensie
en een comité van stafchefs met per
manente staven gevormd zullen
worden.
Het hoofdkwartier van de regio
nale groep zal te Parijs gevestigd
zijn en een militaire werkgroep zal
permanent in Italië gevestigd wor
den.
„De eerste vergadering van de mi
nisters werd onmiddellijk gevolgd
door een bijeenkomst van de staf
chefs der drie mogendheden waar
op Amerikaanse waarnemers tegen
woordig waren.
„De volgende vergadering der mi
nisters van defensie zal te Rome ge
houden worden."
West-Duitse voorstellen betreffende
de demontage van Duitse fabrieken
informeel bij de geallieerde hoge
commissie zijn ingediend en dat de
ze voorstellen vandaag op de minis
tersconferentie te Parijs oehandeld
zullen worden De drie hoge com
missarissen zijn reeds naar de Fran
se hoofdstad vertrokken. Het Franse
parlement zal in een tweedaags de
bat van 22 tot 24 November de
gehele Duitse kwestie behandelen,
heeft minister Schuman medege
deeld.
Aangenomen wordt, dat de Duitse
voorstellen de volgende punten be
helzen: 1. Instemming met de toe
lating van het Saargebied tot de
Raad van Europa indien ook West-
Duitsland wordt toegelaten en 2.
nieuwe waai borgen van veiligheid
aan Frankrijk, indien de ontmante
ling wjrdt gestaakt en West-Duits
land bepaalde volmachten verkrijgt,
die thans bij de hoge commissaris
sen berusten.
DE KWESTIE DER VALSE
PESETA'S.
Naar met betrekking tot de zaak
van de valse guldens en valse pese
ta's nog wordt vernomen, beweert
Hector Renard, een der gearresteer
den, dat de intelligence service hem
had opgedragen zulk een hoeveelheid
valse peseta's te vervaardigen, dat
deze overeenkwam met een derde
gedeelte van de gehele geldomloop in
Spanje.
Door de invoer van deze enorme
hoeveelheid biljetten moest dan het
Franco-regiem aan het wankelen ge
bracht worden.
Op Renard die een import- en ex
portzaak dreef te Madrid, is een di
plomatiek paspoort gevonden. De po
litie stelt een onderzoek in, hoe hij
in het bezit hiervan is geraakt.
NOGMAALS DE CONTROLE OP
DE ATOOMENERGIE.
De Sowjetrussische vertegenwoor
diger Jacob Malik heeft Dinsdag
avond in de politieke commissie ad
hoe te Lake Success een nieuwe re
solutie ingediend, waaruit blijkt, dat
het Sowjetrussisch standpunt ten
aanzien van de atoomenergie in de
loop van de laatste twee jaren niet
veranderd is. Malik sprak zich uit
voor een conventie tot verbod van
atoomwapens en een andere con
ventie „voor controle op de atoom
energie", welke beide conventies te
gelijkertijd in werking zouden moe
ten treden. Een dergelijk voorstel is
reeds in 1946 gedaan.
In een Maandagavond ingediende
Frans-Canadese resolutie wordt aan
alle landen verzocht in zodanige ma
te van hun souvereiniteitsrechten af
te zien, dat een effectieve interna
tionale controle op de atoomenergie
verzekerd kan worden. Deze resolu
tie wordt door Groot-Brittannië en
de Verenigde Staten gesteund.
VERLIEZEN NEDERLANDSE
STRIJDKRACHTEN IN INDONESIë
De regering maakt bekend, dat tot
haar leedwezen de volgende verlie
zen in Indonesië zijn gerapporteerd
Kon. Ned. Ind. Leger:
Gesneuveld 10 October:
Amb. Soldt. 2e kl. inf. L. Adriaansz
Men. sergt. cav. A. C. Borang
Sang, soldt. Ie kl. inf M. Mamuasa
Sang soldt. 2e kl. inf. Z Mangosa
Soend. soldt. 2e kl. inf. Soedjono
Soend. korp. art. Wardi
Allen afkomstig uit Indonesië
GISTERMIDDAG werd in het per
ceel Keizersgracht 264 te Amsterdam
door de directeur-generaal, dr J. Tor-
res-Bodet, het Unesco-centrum .ge
opend.
Tijdens de rondgang over de Unes-
co-tentoonstelling, die in het Ste
delijk Museum wordt gehouden; van
links naar rechts de voorzitter van
het Nationale Comité van de Unesco
dr Ph. J. Idenburg, burgemeester mr
Arn. J. d'Ailly en de directeur-gene
raal van de Unesco, dr J. Torres-
Boaet.
Rokossowski in het
Poolse parlement
HIJ KRIJGT HET POOLSE
BURGERSCHAP.
De Sowjet-maarschalk Rokossow-
si heeft gisteren als Pools minister
van Defensie zijn intrede gedaan in
het Poolse parlement en zijn plaats
aan de regeringstafel ingenomen. De
bijna vierhonderd afgevaardigden en
de volle publieke en diplomatieke
tribunes verwelkomden hem met
een geweldige ovatie.
Premier Jozef Cyrankiewitsj be
groette Rokossowski, die gekleed
was in het groot-tenue van een
Poolse maarschalk, met het Grün-
waldkruis eerste klasse de hoog
ste Poolse onderscheiding op de
borst. Kaarsrecht en met een strak
gelaat hoorde de maarschalk de pre
mier afkondigen, dat hij het Poolse
burgerschap had aanvaard. Het Huis-
keurde zijn benoeming tot minister
van Defensie en tot bevelhebber van
de Poolse strijdkrachten goed.
„Polen wordt openlijk en nog vas
ter onder Sow jetcontrole gebraent
door de benoeming van „proconsul'
Rokossowski, was de commentaar
van het Amerikaanse ministerie van
Buitenlandse Zaken. De titel „pro
consul" gebruikt men in de V.S.
voor bestuurders van koloniën of
veroverde gebieden.
Rokossofsky behoort tot een groep
van vijftig officieren, die in 1919
wegens hun communistische instel
ling uit hun land zijn gevlucht. De
m schalk is ondanks zijn Poolse
afstamming in Warschau geen graag
geziene figuur. Rokossofskys zege
vierende opmars in Polen heeft na
melijk, zo wordt opgemerkt, voor al
te veel Polen niet het karakter van
een vriendschappelijke bevrijding
gehad.
NEGENTIEN DODEN OP DE
PHILIPPIJNEN.
Gisteren hebben de bewoners van
de Philippijnen geweervuur moeten
trotseren om hun derde president te
kiezen. Toen de stemlokalen geslo
ten werden waren negentien mensen
gedood en zestien gewond. Uit om
liggende districten van de hoofdstad
Manilla zijn nog geen berichten over
incidenten met dodelijke afloop bin
nen gekomen, maar de onlusten wa
ren wijd verspreid. Veertig steden
stonden onder politiecontrole en alle
café's waren op last van de regering
gesloten.
De nationale verkiezingscommissie
werd overstelpt met klachten,
voorzitter van het stembureau in de
provincie Rizal werd ontvoerd en op
andere plaatsen werden stembussen
gestolen.
In Or moe Lete was men de toe
stand niet meer meester en de con
troleurs bij de verkiezingen werden
de heuvels in gejaagd. Zes steden in
de provincie Cavita stonden onder
terreur van volgelingen van de hui
dige president' Quirino. Alleen in de
streek van Hoekblalahaps, waar het
bijna altijd onrustig is, zorgden dui
zenden gewapende patrouilles voor
een ordelijk verloop en bleven
onder communistische leiding staan
de Hoeks in de heuvels.
Quirino, die in 1940 de toen over
leden president Manuel Roxas op
volgde, is thans candidaat voor het
presidium van de liberale partij,
waarin grote tweedracht heerst. De
andere candidaten zijn José Avelino,
oprichter van een afsplitsing van de
liberale partij, en José Laurel, can
didaat van de nationalisten. Hij was
het hoofd van de marionetten-rege
ring tijdens de Japanse bezetting.
RESOLUTIE VAN INDONESIëRS
UIT DE MINAHASA
Een aantal in Nederland verblij
vende Indonesiërs, afkomstig uit de
Minahasa, heeft in een vergadering,
gehouden op 4 dezer in het Zendings
huis te Oegstgeest, de volgende re
solutie aangenomen:
„Wij, Indonesiërs uit de Minahasa,
verblijvende in Nederland, bijeen in
een speciale vergadering ter verkrij
ging van voorlichting over de toe
stand in de Minahasa, overwegende
de beslissing van de Minahasaraad op
7 Juli jl. in aanmerking nemende
het resultaat van de eerste parle
mentsverkiezing van de N.I.T. in de
Minahasa op 12 October jl., stellen
vast, dat de Indonesische eenheid in
R.I.S.verband een levensbelang is
voor alle Indonesiërs, en dat derhal
ve die eenheid door iedere Indone
siër verstevigd dient te worden.
Wij erkennen en respecteren de
voorlopige constitutie van de R.I.S.,
welke onder andere ook door de de
legatie van de N.I.T. is opgesteld,
een delegatie, welke gekozen is door
het parlement van de N.I.T., waarin
de Minahasa is vertegenwoordigd.
Wij zijn van oordeel, dat de juiste
plaats van het gebied Minahasa ner
gens anders is dan in de N.I.T. als
deelstaat van de R.I.S. en verwerpen
met kracht elke separistische activi
teit".
Hierbij wordt aangetekend, dat de
beslissing van de Minahasaraad van
7 Juli waarvan in de resolutie spra
ke is, een volledige steun inhield van
het politieke beleid van de regering
van Oost-Indonsië.
SLOWAKEN GEARRESTEERD.
In Slowakije zijn 32 personen on
der verdenking van spionnage gear
resteerd, aldus is gisteren officieel te
Praag bekend gemaakt. De gearres
teerden, van wie de meesten uit Oost-
Slowakije afkomstig zouden zijn,
hebben gewerkt onder leiding
van het vroegere democratische Slo
waakse par'ementslid Filta, die vol
gens de officiële bekendmaking als
agent voor een vroeger lid van de
Britse inlichtingendienst zou hebben
gewerkt. Folta zou uit Duitsland zijn
teruggekeerd na in de Duitse vluch-
tehngenkampen agenten te hebben
gerecruteerd en opgeleid.
DE ROLBEZETTING TE
OBERAMMERGAU
De commissie voor de rolverde
ling van de Passiespelen te Oberam-
mergau heeft in een geheime zitting
besloten, wie in 1950 de vertolking
der verschillende rollen op zich zul
len nemen.
De 37-jarige hotelhouder Karl
Preisinger zal de rol van Jezus spe
len, een 20-jarige leerlinge van de
school voor beeldende kunsten, An-
nemarie Mayer, die van Maria. De
grootste rol van de spelen, die van
Kaiphas, wordt vertolkt door Bene-
dikt Stuecki, kok van het dorpsres
taurant, terwijl de 24-jarige Gabriele
Gropper verkoopster in een winkel
voor ijzerwaren, de rol van Magda-
lena vervult.
Een 29 jarige leraar aan de school
vor beeldende kunsten, Hans Schaig-
hofer, de 63-jarige smid Hugo Rutz,
de 26-jarige boer Martin Magold en
de 50-jarige houthakker Melchior
Breitsamter zijn aanwezig voor resp.
de rollen van Judas. Petrus, Johan-
nesen Pontius Pilatus.
STRENG OF ZACHT?
Het KNMI te De Bilt deelt
rwede:
Het instituut voor weersver
wachtingen op lange termijn te
Bad Homburg (Duitsland) heeft
op 2 October j.l. bekendgemaakt,
dat het verwacht, dat de ko
mende winter in Centraal Euro
pa (waaronder men ook de Be-
nelux-landen rekent) niet streng
zal zijn. Behalve deze verwach
ting zijn elders in de Neder
landse pers verwachtingen uit
gesproken, waarin tot uitdruk
king wordt gebracht, dat de
komende winter zacht zal zijn.
Naar aanleiding van het boven
staande moge worden opge
merkt, dat critische studies en
verdere onderzoekingen, die op
het KNMI zijn verricht, hebben
geleid tot de conclusie, dat de
mogelijkheid, om verwachtingen
op langere termijn op te stel
len, nog als zeer dubieus moet
worden aangemerkt. Men late
zich dus door bovengenoemde
publicaties niet tot ongegrond
optimisme verleiden.
IN HEEL ZWITSERLAND SNEEUW
Voor de eerste maal in dit winter
seizoen is er vrijwel in geheel Zwit-
seiTand sneeuw gevallen. Skilopers
zijn verschenen op de hellingen van
de Mont Blanc en in het gebied
rondom Chamonix in Frankrijk
heeft het nu voor de eerste maal
hevig gesneeuwd.
NEDERLANDSE AMBTENAREN OP
STUDIEREIS IN ENGELAND
Regeringsambtenaren uit de Bene-
lux-landen en Frankrijk zijn in En
geland een reis begonnen ten einde
studie te maken van het Engelse re
geringssysteem en de verhouding tus
sen de centrale en de plaatselijke
overheid.
Van Nederlandse zijde nemen aan
de studiereis deel de heren G. Pip-
pel raad-adviseur in algemene dienst
bij het ministerie van Onderwijs, K.
en W. en dr C. Beekenkamp, hoofd
der afdeling pers van genoemd de
partement.
Zondagsrijverbod
opgeheven na 1 Januari?
Het Zondagsrijverbod voor auto
mobielen en motorrijtuigen zal op 31
December van dit jaar, naar „De Te
legraaf" uit regeringskringen ver
neemt ophouden te bestaan. Na die
datum is n.l. de wet, die de rijver
gunningen regelt, niet langer van
kracht. Het zou niet in de bedoeling
liggen een ontwerp tot verlenging
van deze wet in te dienen.
DODELIJK ONGEVAL TE
NIJMEGEN
Op het gevaarlijke kruispunt Prins
HendrikstraatBijleveldsingel te Nij
megen is door tot nu toe onopgehel
derde oorzaak een 39-jarige koopman
W M. uit Nijmegen met zijn motor
tegen de oplegger van een vrachtwa
gen van de ATO gereden. M. die een
ernstige hoofdwonde had opgelopen,
overleed kort na aankomst in het
ziekenhuis. Zijn 12-jarige zoontje die
op de duo zat werd van de motor
geslingerd, doch bekwam geen letsel.
DODELIJK ONGEVAL BIJ
ZUIDLAREN
Nabij Zuidlaren gebeurde gister
morgen een ernstig verkeersongeval
waarbij de controleur van de Rijks
gebouwendienst te Zwolle, de heer
R. Kanning, dodelijk werd verwond.
Een personenauto, die bestuurd werd
door de heer K., wilde een zandkar
inhalen, doch slipte door de glad
heid van de weg.
De wagen slingerde over de weg,
reed tegen een boom en kwam ver
volgens in een sloot terecht. Door
omstanders konden de beide inzitten
den, de heer Kanning en de heer A.
Timmermans, assistent van de heer
K uit het water worden gehaald. Tij
dens het vervoer naar het ziekenhuis
te Groningen is de heer K aan' de
bekomen verwondingen overleden.
ROOK WAS OORZAAK VAN
ERNSTIG AUTO-ONGELUK
IN DRENTE.
Gisteren zijn op de verkeersweg
naar Dalen in Oost-Drente een volks
wagen en een vrachtauto tegen el
kaar gereden. De bestuurder van de
volkswagen, de heer Terpstra, was op
slag dood. Zijn vrouw, die naast hem
zat, kreeg inwendige kneuzingen.
De chauffeur van de vrachtauto werd
uit zijn wagen geslingerd, maar
kwam er nog goed af. Beide auto's
zijn zwaar beschadigd. Het ongeluk
gebeurde, doordat men langs de weg
aardappelloof verbrandde, waar
door er zulk een dichte rook ont
stond, dat het uitzicht volkomen werd
belemmerd.
PASTOOR BEUNE
De zeereerw. pastoor 'L. Beune van
de Parochie van de Allerheiligste
Drievuldigheid te Bloemendaal is in
het R.K. Ziekenhuis „MariaiStich-
ting" te Haarlem ter observatie op
genomen.
£m koJiitltje
De raad van een goede vriend ver
blijdt de ziel.
