S)e ftzidóeSoti/ta/nt Slotzitting Ronde Tafelconferentie Koninklijke belofte is ingelost GRONDSLAG VOOR VERTROUWEN hun Delegatieleiders uiten voldoening „Belangrijk resultaat voor de geschiedenis" Teleurgestelden afwezig Commentaren resultaat der op het R.T.C. De bolsjewisering van Oost-Duitsland „Russisch is de taal der toekomst DONDERDAG 3 NOVEMBER 1949 41ste JAARGANG No. 1 KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN WAARIN OPGENOMEN .DE BURCHT" Directeur: C. M. VAN HAMERSVELD. Hoofdredacteur: TH. WILMER. Bur. Papengrachl 32, Tele!. 20015, Adm. en Advert. 20826, Aboan 20935 Abonnemenlsprijs 10.32 p. w„ 11.40 p. mud., 14.15 p kwart. Franco p. p. 1 4.90 - Advert.; 15 ct p. m.m. Teleloontjes 11.50 J^E hamer van de voorzitter is ge vallen en daarmee is de Ronde Tafelconferentie gesloten. De overeenkomsten tussen Neder land en Indonesië zijn ondertekend, niets staat meer in de weg aan de overdracht der volledige en onbelem merde souvereiniteit aan de rege ring van de nieuwe staat, de Verenig de Staten van Indonesië. Men spreekt zo vaak, en dikwijls te onpas, van historische ogenblikken, maar gisteren was het terecht een historisch ogenblik, toen de overeen komsten werden ondertekend. De geboorte van een nieuwe staat, kind van ons eigen vlees en bloed. Het is begrijpelijk, als men met voldoening constateren kan, dat er eindelijk een slotaccoord is bereikt, dat er overeenstemming is gekomen tussen twee volkenfamilies, die in geaardheid zoveel van elkander ver schillen, maar die eeuwenlanr nauw met elkander verbonden zijn ge weest. De periode van spanning en gekrakeel is voorbij, de grote taak van het oprichten van een eigen le ven leidend nieuw gebied is vol bracht. Maar het is ook begrijpelijk, als men de bezorgdheid voelt, die een moeder heeft, wanneer haar kind wat vroegtijdig de wijde wereld in gaat. Zij weet, dat het niet anders kan, maar zij had zo graag anders gewild. Ook Nederland had gaarne een meer geleidelijk tempo gevolgd ter inlossing van de koninklijke belofte. De „Tijd" drukt dat aldus uit: „Het grote ideaal, dat ons van meet af aan voor ogen gezweefd heeft, de hervorming van het Konink rijk langs geleidelijk evoluerende en vreedzame weg tot souvereine delen verbonden in een welvoorziene en hechte Unie, dit grote staatkundige ideaal heeft Nederland, reeds lang voor deze definitieve eindfaze be reikt was overigens, moeten prijs geven. De tegenpartij heeft het niet kunnen begrijpen, de omstandighe den waren al te ongunstig om zulk een Herculeswerk gaaf te volbren gen, Nederland zelf is in politiek be leid, in vormgeving en handelsver mogen te kort geschoten. Het was misschien ook een opgave, die bui ten de menselijke maat lag, want in het leven van staten voltrekken groeiprocessen zich zelden of nooit langs lijnen van geleidelijkheid, doch door revolutie." Het is nog niet de tijd, om een volledig inzicht te hebben in het grote geheel van overeenkomsten, zoals deze thans zijn vastgelegd. Nog minder kunnen wij de consequen ties van de nieuwe regelingen voor zien. In sommige opzichten lijkt de nieuwe regeling ons niet ideaal, in ander opzicht weer zo goed als on der de gegeven omstandigheden was te bereiken. Wij zullen daar nader op terug komen. Essentieel lijkt ons, dat thans de grondslag is gelegd voor wederzijds vertrouwen. Ver trouwen in elkaar is de basis, waar op de samenwerking van twee sou vereine staten moet zijn gegrondvest. Wanneer dat het resultaat van de Ronde Tafelconferentie zal blijken, is er alle reden om tevreden te zijn. JONGEN UIT TREIN GEVALLEN EN GEDOOD. Gisterochtend omstreeks kwart over 10 uur is de 16-jarige G. van Eer uit Utrecht tussen Koekangen Echten uit de expresstrein die te 8.57 uit Zwolle naar Groningen vertrok gevallen. De jongen heeft om tot nu toe bekende redenen, tijdens de rit het portier geopend. Dit werd door de langs de trein strijkende wind gegre pen en opengemaakt met het nood lottig gevolg, dat de jongen naar buiten werd geslingerd. De trein werd tot stilstand gebracht en de ernstig verwonde in de trein opgeno men om naar Assen vervoerd te wor den. Bij aankomst aldaar was hij echtei reeds overleden. Een direct ingesteld onderzoek wees uit dat de sluiting van het portier geheel in orde was. 17VENALS TWEE MAANDEN GELEDEN hij de openingszitting van de R.T.C., zaten gistermiddag in de Ridderzaal de delegaties van de re publiek Indonesia, van Nederland en het Bijzonder Federaal Overleg def tig rondom de groene Ronde Tafel. Thans was het de slotzitting. Minis ter-president dr. Drees opende met een korte toespraak. Hij sprak zijn voldoening uit over de bereikte resultaten en wees op -de historische be tekenis van deze bijeenkomst zowel voor de betrokken landen als voor de gehele wereld. De leiders der drie delegaties spraken een rede uit en daarna werden de overeenkomsten ondertekend. DELEGATIELEIDERS SPREKEN. De slotzitting van de Ronde Tafel conferentie werd bijgewoond door de diplomatieke vertegenwoordigers van verschillende landen. De ministers van het Nederlandse kabinet, die geen deel uitmaken van de Nederlandse delegatie, woonden met hun dames eveneens de zitting bij. Vele leden van de Eerste en Tweede Kamer hadden achter hen plaats genomen. Van de A R. Tweede- Kamerfractie was geen der leden aanwezig. Hun afwezigheid moet ver klaard worden uit het feit, dat zij zich solidair verklaarden met de heer Meijerink, die als lid van de R.T.C. bedankte en wiens zetel gistermiddag op de plenaire zitting onbezet bleef. Elke opmerking die dr. Drees maak te en ook de redevoeringen der an dere sprekers werden in het Engels en het Indonesisch of in het Neder lands vertaald, zodat het geruime tijd duurde, voordat met de hoofdschotel van de agenda kon worden begon nen, nl. het goedkeuren van de man tel-resolutie, waarin alle overeen komsten en documenten zijn vervat. Bij de ingekomen stukken deelde dr. Drees mede, dat bericht was ont vangen van de heren Blauw Schijfs- en Verboom, vertegenwoordigers van de Nederlandse minderheid in In donesië, dat zij de uitnodiging om deze plenaire zitting bij te wonen niet konden aanvaarden, omdat zij teleurgesteld waren over het feit, dat hun niet voldoende gelegenheid is ge boden om hu nstem te doen horen. Dr. Drees ontkende dit laatste en stelde voor dit bericht voor kennis geving ahn te nemen, waartoe werd besloten, zonder dat iemand hierover het woord vroeg. Het was overigens duidelijk, dat de leiders der R.T.C. ditmaal, evenals bij de openingszit- ting, een geregisseerd optreden wa ren overeengekomen, waarbij de vrije meningsuiting buiten het protocol viel. Nadat de heren Hatta, Van Maarse- veen en sultan Hamid II namens hun delegaties verklaard hadden, dat zij de mantelresoluties met de daaraan gehechte overeenkomsten goedkeur den, was de agenda afgewerkt en kre gen de leiders van de drie delegaties gelegenheid een rede uit te spreken. NEDERLANDSE EN BELGISCHE GEDELEGEERDEN OP DE CONFE RENTTE DER LANDEN VAN HET NOORD-ATLANTISCH PACT. Vertegenwoordigers der landen, di< het Noord-Atlantisch Pact onderte kenden, kwamen in Lacaster House te Londen bijeen voor de eerste be spreking in verband met tactische plannen, productie en verdeling van militaire uitrusting voor de defensie. e republikeinse minister-presi dent. de heer Hatta, wond er geen doekjes om. De republiek had na vier jaren vechten de strijd gewon nen, maar men was nog niet klaar met de Nederlanders. Daar was nog het dispuut over Nieuw-Guinea. dat tot grote teleurstelling van de Indo nesiërs nog niet was opgelost. Sultan Hamid 11 sprak over de opbouw van het militaire apparaat van de R.I.S., een onderwerp, dat de federalisten blijkbaar bijzonder be lang inboezemde nu de T.N.I. de kern van het federalistische leger gaat vor men, met al kwade kansen voor de niet-republikeinse deelstaten. Minister Van Maarseveen las een uiteenzetting voor over het cultu rele accoord. Aanvankelijk wekte de voorzitter van de Nederlandse dele gatie met deze rede enige verwon dering, omdat velen niet begrepen waarom de heer Van Maarseveen in deze om staatkundige redenen zo his torische bijeenkomst geen ander on derwerp aanroerde. Doch later bleek, dat de voorzitter van de conferentie, dr. W. Drees, als minister-president van Nederland een rede zou houden, die de staatkundige betekenis van deze plenaire zitting in het licht stelde. Het historische ogenblik van gister middag vond plaats, toen de leiders van de drie delegaties, de leden van de U.N.C.I., de voorzitter van de R. T.C. en de secretaris-generaal dr. Prinsen hun handtekening plaatsten onder de mantel-resolutie en de aan gehechte overeenkomsten. Daarna hield dr. Drees een toespraak, die naar vorm en inhoud uitkwam boven de andere redevoeringen die gehou den waren. SLOTREDE Dr. DREES. Dr. Drees, die de slotrede hield, bracht de hoogtepunten uit de ge schiedenis der Nederlands-Indonesi sche verbondenheid naar voren. Hij herdacht met ernstige woorden de verliezen, die de afgelopen jaren aan beide zijden geleden zijn. Hij waar schuwde voor de moeilijkheden, die nog te wachten staan, maar sprak tevens zijn vertrouwen uit, dat de parlementen de nu gesloten over eenkomsten zullen bekrachtigen. Met de wens. dat de uitvoering van die overeenkomsten mogen strekken tot heil van Nederland en Indonesië en tot bevordering van goede inter nationale verhoudingen, verklaarde hij de Ronde-Tafelconferentie sloten. Hoopgevend voor de toekomst NED. DELEGATIE IS VOL VERTROUWEN. De diplomatieke correspondent van Aneta vernam, dat er in de leiden de kring van de Nederlandse dele gatie veel vertrouwen heerst, dat de overeenkomst voor Indonesië vrede en voorspoed zal brengen en dat, in het kader van de Unie, deze over eenkomst zal beklijven in een duur zame en vriendschappelijke samen werking tussen Nederland en Indo nesië, welke ten zegen zal strekken voor beide landen. In bedoelde krin gen achtte men de overeenkomst de beste garantie voor een democrati sche ontwikkeling van Indonesië en naar men meent, kan de nieuwe na tie een sterk bolwerk gaan vormen tegen het opdringen van het com munisme in het Verre Oosten. In bedoelde Nederlandse kringen werd er op gewezen, dat Nederland gedurende de conferentie aan de wensen van de Indonesiërs „meer dan halverwege" is tegemoet geko men. Op vele punten zijn de resulta ten van de R.T.C., zo zeide men, voor Indonesië gunstiger dan indertijd de bepalingen van de overeenkomsten van Linggadjati, of de Renville of de voorstellen van de heer Cochran en als gevolg daarvan zijn de Neder landers verder gegaan dan werd ge- eist in de resolutie van de Veilig heidsraad van 28 Januari jl. In economisch opzicht is door Ne derland de belangrijke concessie ge daan door de vermindering van de Indonesische schuld aan Nederland met 2 milliard welke verminde ring neerkomst op een toename der Nederlandse schuld met 200 per Ne derlandse ingezetene. INDIA WIJST OP NEW DELHI. Benegal Rau, voorzitter van de de legatie van India bü de Verenigde Naties, verklaarde aan een corres pondent van Aneta: „Het heeft spe ciaal India voldoening geschonken te vernemen, dat het Indonesische vraagstuk is geregeld. Het is natuur lijk alom bekend dat het India was, dat een vooraanstaande, ik mag wel zeggen leidende rol speelde op de in het begin van dit jaar te New Delhi gehouden conferentie der Aziatische landen". ENGELSE DIPLOMATEN ENTHOUSIAST. Het resultaat der R.T.C. is door diplomaiteke kringen te Londen met algemeen enthousiasme begroet. Men is van mening, dat er een construc tieve oplossing, die getuigt van staatsmanschap, is gevonden voor een der meest hardnekkige na-oor- logse problemen. De slotovereenkomst wordt getekend door de voorzitters der drie dele gaties en de UNCI. Van links naar rechts: minister van Maarseveen, Z. H. Sultan Hamid II van Pontianak, drs Hatta en mr. Prinsen (algem. secretaris). Daarachter de UNCI-led an Cochran, Critchley en Romanos. LAKE SUCCESS APPLAUDISSEERT. De bekendmaking van de R.T.C.- overeenkomst op een speciale ple naire zitting van de Algemene Ver gadering der V.N. te Lake Success is met applaus begroet. De Algeme ne Vergadering was bijeengekomen voor het goedkeuren van een wijzi ging van de agenda, namelijk het overdragen van zekere punten, o.a. betreffende Indonesië, van de poli tieke commissie naar de speciale commissie-ad-hoc. Nadat de wijziging zonder com mentaar was goedgekeurd, deed mr. G. J. van Heuven Goedhart, vice- voorzitter van de Nederlandse dele gatie, aan de vergadering medede ling van de te Den Haag bereikte algehele overeenkomst. Op deze mededeling volgde ter stond applaus van de meerderheid der vergadering. Onder degenen, die niet applaudiseerden, waren de Sov- jetrussische minister van Buiten landse Zaken, Andrei Wysjinsky, de vertegenwoordiger van de Oekraine, Dmitri Manoeilsky en de Tsjecho- De nieuwe Sowjet-Duitse regering laat geen gras groeien over haar plannen tot algehele bosjewisering van Duitsland. Een voorname plaats neemt hierbij in de bosjewisering van het geestelijke leven. Reeds de keuze van de persoon van de nieuwe minister van Volksontwikkeling Paul Wandel spreekt boekdelen. Deze Wandel is in 1905 in Mannheim ge boren en werd in 1922 lid van de „So cialistische Arbeiterjugend", In 1923 als achttienjarige, werd hij üd van de Communistische Partij. Tien jaar later, in 1933 vluchtte hij voor de nationaal-socialisten naar de Sowjet- Unie, waar hij tot aan het einde van de tweede wereldoorlog in de partij organisatie werkzaam was. Deze on geletterde beroeps revolutionnair, die uiteraard van paedagogische en psychologische vraagstukken geen kaas heeft gegeten en van r'e Duit se opvoedingsproblemen evenveel afweet als een Spaanse koe van de Franse grammatica, is nu geroepen leiding te geven aan de opvoeding van het Duitse volk van de elemen taire school tot de technische, artis tieke en academische instituten toe. Minister Paul Wandel heeft zich onmiddellijk geworpen op de hervor ming van de universitaire studie. Reeds zijn tienduizenden begaafde jonge mensen uit hun studie gestoten omdat zü het misdrijf hebben be gaan ouders te bezitten, die zelf aca demici zijn of niet met beide benen op de grond van de „nieuwe orde" staan. In alle middelbare scholen en in de hoogste klasse van de lagere school van Oost-Duitsland zullen in de komende winter op bevel van minister Wandel lezingen worden ge houden over de „mens Stalin". Zo als de minister letterlijk verklaart zal hierdoor een einde worden gemaakt aan de „grenzenloze onwetenheid die er nog bij het Duitse volk heerst ten aanzien van de persoon van deze grootste staatsman aller tijden". Mi nister wandel beschouwt het als zijn plioht het gehele Duitse volk met de figuur van Stalin nader vertrouwd te maken. Het nieuwste snufje op de weg naar de „proletarische universiteit" vond zijn beslag op 28 October. In al le universiteiten der „Vrije Duitse Republiek" moesten op die dag „Ar beiders en Boe --Faculteiten" wor den geopend. In de ..Humboldt-Aka- demie"' te Berlijn was staatspresident Wilhelm Pieck in eigen persoon verschenen om door zijn aanwezig heid aan deze „academische" plech tigheid luister bij te zetten. Hij hield zelfs een toespraak, waarbij hij ver klaarde, dat door de stichting van deze faculteiten eindelijk ook voor het arbeidende volk de weg naar de wetenschap is geëffend. Wilhelm Pieck vergat ook niet, het in zijn ogen hoogste doel der academische studie aan te geven, dat in de nieu we faculteiten blijkbaar moet wor den verwezenlijkt, namelijk de ken nis van de Russische taal. „Het Russisch immers is," aldus verklaarde Pieck. vermoedelijk met het oog op de nog voorgenomen Rus sische veroveringen. ..de taal der toe komst!'' „In het Russisch zijn nu eenmaal", zo besloot Pieck. „alle gro te werken geschreven, die moeten dienen tot de bevrijding en volledige ontplooiing van de menselijke geest". EEN BELGISCHE STEM De vertegenwoordiger van in de Veiligheidsraad, Fernand van Langehove, die deel heeft genomen aan de besprekingen in de Raad over het Indonesische vraagstuk, ver klaarde het gunstige resultaat van de Ronde Tafelconferentie onder de huidige omstandigheden als een „ge beurtenis van wereldomvattend be lang" te beschouwen. De moeilijkheden, welke moesten worden overwonnen waren reus achtig. Allen, die ertoe hebben bij gedragen dat dit resultaat te Den Haag is bereikt, hebben zeer zeker recht on de dankbaarheid van Neder land en Indonesië jegens hen. PALAR KIJKT NAAR NIEUW GUINEA De vertegenwoordiger van de Re publiek bij de Verenigde Naties. Pa- lar. verklaarde: „Het probleem Nieuw-Guinea is nog steeds niet opgelost. Wij, Indone siërs, wensen, dat het Westelijke ge deelte van Nieuw-Guinea, dat een gedeelte van Indonesië vormt, ook de zegeningen der onafhankelijkheid deelachtig zal worden. Het probleem Nieuw Guinea is thans een geschil punt tussen Nederland en de Repu bliek der Verenigde Staten van In donesië. Het is niet meer dan na tuurlijk, dat de Verenigde Naties haar bemiddeling blijven verlenen om ook tot een oplossing van dit vraagstuk te komen". EEN VAN DE MEEST OPWEKKENDE GEBEURTENISSEN Het Canadese lid van de Veilig heidsraad, generaal McNaughton, verklaarde: „Het succes van de RTC is een van de meest opwekkende gebeurte nissen, die in de geschiedenis der Verenigde Naties staan geboekstaafd Hier hebben wij een voorbeeld van het nuttige en verreikende resultaat, dat kan worden bereikt, indien men vreedzame middelen aanwendt om tot de oplossing van ernstige politie ke problemen te komen. Een derge lijk resultaat kan worden bereikt, indien men door de Veiligheidsraad aangegeven werkwijze op objectieve wijze en met geduld en volharding toepast." DE ONGEREGELDHEDEN IN COLUMBIA. In de eerste drie dagen van deze week zijn in Columbië meer dan honderd personen door ongeregeld heden om het leven gekomen, zo is heden te Bogota vernomen. Bandieten maken gebruik van de steeds toenemende politieke span ning in het land om plotselinge aan vallen op afgelegen stadjes te doen, waardoor nog meer bloed wordt vergoten. Naar gemeld, zijn in de afgelopen maand 474 Columbianen gedood. Een (coJiAelije... De ware liefde moét niet geven, maar mag geven; zij meent niet, een weldaad te bewijzen, maar een gena de te bekomen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1949 | | pagina 1