1
GEMEENTERAAD VAN LEIDEN
Democratie
'U&tjaatt
In Indonesië
tiesië
WOENSDAG 2 NOVEMBER 1949
DE LEIDSE COURANT
EERSTE BLAD PAGINA 3
Woensdag, 2 November.
Als men een dag geen hustpot
kookt, omdat het Zondag was, komt
men dë volgende dag met oude
kliekjes aanzetten. Want we mogen
toch niet onvermeld laten dat de
heer A. M. van Zwicht, nestor der
Leidse boekverkopers, Maandag z'n
80ste verjaardag vierde. Hij moest
handen drukken van vele collega's,
relaties, uit de uitgeverswereld, het
bestuur van de afd. Leiden van de
Ned. Boekverkopersbond, vertegen
woordigers van de Leidse Kantoor
boekhandelaren en vele cliënten.
Daar kwamen nog de nodige fruit
en bloemenmanden bij, o:a. een van
de Leidse Schouwburg. Bij elkaar een
drukke en prettige dag voor de
jarige.
Alweer om dezelfde reden komen
we nu pas met het bericht dat de
Leidse Pluimvee en Konijnensport
vereniging vergaderde en de heer J.
A. Otten tot voorzitter benoemde. De
heren A. v. d. Broek en Th. Belt wer
den resp. secretaris en penningmees
ter. En toen de vergadering toch aan
het benoemen en verkiezen was, wer
den tegelijkertijd de heren B. C. J.
van Ommeren en J. D. Rol tot ere-
den benoemd.
Het spijt ons meer dan we kunnen
zeggen. Maar vanmorgen was er bij
de ochtendpost een beleefd briefje
van The Lückv Strikes, waarin ge
zegd werd dat in ons bericht van
Maandag 1.1. een klein zetfoutje was
geslopen. De leiding van deze bin
nenkort 2-jarige showband berust bij
de heer C. Langezaai en niet bij een
of andere heer Molkenboer. Want
die laatste naam stond er in. Maar
hoorde er niet in thuis. Wat wij niet
goed begrijpen. Want wij wisten de
juiste naam wel. Het zal wel weer
een raadsel blijven
Voor het Nederlandse Oorlogsgra
ven-comité wordt a.s. Zaterdag 5
November, een Klaproosdag gehou
den. Behalve in Leiden. Door omstan
digheden wordt deze collecte uitge
steld tot Zaterdag 12 Nov. En daar
het bekend is dat iedere collecte
staat of valt met het aantal collectan-
ten(trices) lijkt het ons voor dit
uitermate sympathieke doel overbo
dig een extra aansporing te schrij
ven tot aanmelding als collectant-
Men kan dit doen bij het Kantoor
Leidse Duinw. Mij-, Stationsweg 12.
tel. 21245; fa. Bernard. Breestraat 55.
tel. 20479; fa. Kouwenhoven, Doeza-
straat 37. tel. 23683; fa. Questroo,
ieuwe Rijn 51, tel. 21414 of op de
collectedag. Zaterdag 12 November,
van des ochtends haifnegen in de
bovenzaal van „Amicitia", Steen
straat 2.
Een trouwe Hutspot-lezer zou
graag zien dat wij zijn klacht tot de
onze wilden maken. Die klacht be-
Binnenvestgracht). In die hele Narm-
straat (tussen Steenstraat en le
binnenvestgracht). In die hele Narm-
straat staan zegge er. schrijve 2 lan
taarns, waarvan er 1 sedert jaar en
dag kaoot is. En dus geen licht geeft
De ander brandt wel, maar staat pre
cies met haar lamp achter een ver
keersbord, zodat het licht maar naar
een kant schijnt. Dat is op de hoek
van de Kruisstraat. In die Kruis
straat staan ook twee lantaarns,
waarvan er ook een kapot is. Ook se
dert jaar en dag. Waarmee onze le
zer maar zeggen wil dat het met de
verlichting in Narm- en Kruisstraat
bitter slecht gesteld is.
Een andere lezer, al even trouw,
heeft met voldoening de klacht van
het vrouwelijke K.A.B.-lid uit de de
kenale parochie gelezen .Die dame
klaagde immers dat er drie KAB-
avonden achter elkaar waren, zodat
^ij niet alles kon bijwonen. De lezer
voegt hier nog de opmerking aan toe
dat meer spreiding van dergelijke
KAB-avonden ook zeer gewenst is
ten aanzien van de werkers in conti-
nu-ibedrijven, d.w.z. voor hen die in
nachtploegen zijn ingedeeld. Als er
in een week drie avonden zijn, mist
hij ze alle drie. En z'n vrouw ook,
want die moet bij de kinderen blijven
Bij meer spreiding zou hij tenminste
een of twee avonden van die drie
meegemaakt kunnen hebben.
Over geluk gesproken. De 21-ja-
rige Hagenaar A. de B. kan dat ze
ker. Want gisterenmorgen zat hij in
de electrische trein Den HaagLei
den en leunde daarbij tegen het por-
tier, dat even voorbij de Vinkbrug
plotseling openschoot, met het ge
volg dat de reiziger uit de trein
die een behoorlijke vaart had
dacht. Tegelijkertijd en dat hoor
den we nu pas werd eenzelfde
herdenking gehouden in Pretoria
(Zuid-Afrika). De Ned. gezant, de
heer J. v. d. Berg, hechtte een krans
aan de beeltenis van dr. Coster in de
hal van het Hooggerechtshof. Gene
raal Smuts en vertegenwoordigers
van de regering waren daarbij aan
wezig.
Een wervelwind waaide gister
avond in het St. Antonous Clubhuis.
Maar net toen politie en brandweer
met groot materiaal wilden uitruk
ken, kwam aan de Zonneveldstraat
een berichtje .Blijf maar thuis, er is
niets loos." Maar wat was er dan aan
de hand? Wel, de gelukkige win
naars van de A.M.A.-verloting kwa
men hun prijzen afhalen. Plotseling
stopte een gro e auto op de Mare en
met een vaartje werd de eerste prijs
er op geladen. U weet wel, dat was
het prachtige eikenhouten ameuble
ment. De heer Th. van Beek uit Ha-
zerswoude sleepte die prijs dolgeluk
kig weg. Op die eerste avond werden
al bijna 400 van de 1000 prijzen afge
haald. En wat heb je toch een rare
mensen. Stadskok zou dol geworden
zijn vreugde als hij dat KLM-retour
AmsterdamParijs gewonnen had.
Maar hij had natuurlijk slechts ,vele)
nieten. De winnaar echter is er he
lemaal niet blij mee, want hij durft
niet vliegen! Hoe bestaat het!
En juist terwijl we ons hierover
verwonderen komt een bericht op
ons bureau neerfladderen over de
R.K. Fabrieksarbeiders (sters) bond
„St. Willibrordus", afd. Leiden. Het
bestuur wil graag aan de leden be
kend maken dat a.s. Zondag in de
Hartebrugkerk om half acht een H.
Mis wordt opgedragen voor de le
vende en overleden leden.
Of we nog even willen herinne
ren aan de training, Donderdagavond
(dus morgen) van de Kath. Korfbal
vereniging. Alle leden, ook nieuwe
lingen zijn hartelijk welkom, in het
gebouw Oosterkerksthaat 11.
En alsof er nog niet genoeg wordt
opgebroken in Leiden is men thans
ook al enige tijd bezig met het ver
nieuwen van de kademuur langs de
Turfmarkt (van Blauwpoortsbrug
tot Turfmarktbrug). Maar het was
broodnodig, want de schepen, die
daar regelmatig meren, hebben in
de loop der jaren die kademuur da
nig geruïneerd. Daarbij is ook de
straat een beetje opgebroken. Wat
natuurlijk het verkeer weer belem
mert. Maar het moet nu eenmaal
eerst een rommel zijn, wil het weer
goed worden. En daarom fietsten we
met een opgeruimd gezicht langs het
nieuwe obstakel in Leidens stads
verkeer.
Een katholieke melkhandelaar uit
Leiden klaagde ons zijn nood. Hij had
zo graag gezien, dat er gisteren, op
Allerheiligen, geen melk gevent was.
In Voorschoten doen de kath. melk
handelaren dat niet en uit collegiali
teit zeggen de ander melkhandela
ren: dan venten wij op 1 Nov. ook
niet. In Leiden was dit echter niet
het geval. Nu gunnen wij iedere
melkhandelaar een vrije dag op 1
November. Want zelf vinden we dat
ook prettig. Om vrij te hebben, be
doelen we. Maar we begrijpen ook
dat het niet altijd mogelijk is, te
meer niet daar het Bedrijfschap voor
Zuivel zoiets niet aanbeveelt. Want
dan moet er op Maandag tweemaal
gevent worden. En voor moeders met
kleine kinderen is dit erg lastig. Ter
wijl de niet-katholieke klanten zo
iets helemaal niet prettig vinden.
Vandaar dat er gisteren in Leiden
wel melk gevent is. Wat wij zeer
goed kunnen begrijpen. Al vinden
we het nogmaals jammer voor die
melkhandelaar.
En omdat het vandaag zulk ver
rukkelijk weer is, lust het Stadskok
niet nog langer te koken. Beter dan
voor het Stadskok-vuur te staan, kan
hij nu naar buiten trekken. En daar
om een punt zetten.
STADSKOK.
De gemeenteraad van Leiden kwam
Maandagmiddag bijeen. Na de inge
komen stukken volgde een langdu
rige geheime zitting.
Na heropening kwamen aan de
orde verschillende onderwijs-benoe-
mingen o.a. werd de heer J. Entrop,
hoofd van de opl. school Schutters
veld op eigen verzoek benoemd tot
hoofd van de o. 1. s. Meduststraat.
Tot lid van de commissie van toe
zicht op de scholen voor m. o. werd
benoemd mevr. A. HuizingaSchöl-
vinck.
De Raad kon zich niet geheel en
al verenigen met het advies van de
Hoge Raad van Adel inzake het Leid
se wapen.
De uitbreiding van de brandweer
garage werd, na een complimentje
van mevr. Braggaarde Does, goed
gekeurd.
Aanleg van sportvelden door
de D.U.W.
Bij de bespreking van de aanleg
van 3 sportvelden aan de Haarlem
mertrekvaart maakten de heren Pina
(P.v.d.A.) en Boesaard (Comm.) er
aanmerking op, dat de werkzaamhe
den uitgevoerd zouden worden door
de „D.U.W.". Eenzelfde bezwaar op
perde de heer Knetsch (Prot.). Weth.
Jongeleen stond persoonlijk aan de
zijde van hen, die bezwaren hebben
tegen de D U.W. bij dit object. An
dere uitvoering is echter niet moge
lijk, omdat anders het subsidie wordt
gemist. De lonen bij de D.U.W. zijn
niet zó bijzonder laag, als sommige
spelers hebben voorgesteld. In nor
maal werk wordt de aanleg f 24.000
duurder, wegens het wegvallen van
het subsidie. Opschorting van het
voorstel brengt de aanleg in 't ge
drang. Daarbij merkt spr. op, dat
vermoedelijk Leiden in de komende
winter voor zijn eigen werklozen zal
moeten gaan zorgen, wegens een ver
wachte grote seizoens-werkloosheid
in de Bollenstreek.
De heer Pina stelde voor de sport
velden in normaal werk te laten uit
voeren.
De heer Frohwein (V.V.D.) merk
te op, dat men niet alleen op de ar
beiders en hun inkomens moet let
ten, maar ook op de gemeentekas.
Spr. vond, dat de kwestie-sportvel
den aanleg beter te voren in de boe
zem van de P. v. d. A.-fractie bespro
ken had kunnen worden. Nu wordt
slingerde. Wonder boven wonder
kwam hij er met een lichte hersen- - i
schudding en enige hoofdwonden af. \r_j„t uoOT. n t ^nn niik- fp
np "F. TT Tl hrarM hPm naarhpt. ,de heef J\ \an Dijk tP.
v. d. A.) geprotesteerd had, merkte
de heer Knetsch op, dat het mis
schien beter is, dat de raadsleden
eerst hun toespraken voorleggen aan
de opper-censor Frohwein.
De heren Van Weizen (Comm.) en
Van Oyen (K.V.P.) betuigden hun
instemming met het voorstel-Pina.
Weth. Jongeleen betreurde de late
indiening van dit voorstel. Over de
werking en de voorwaarden van de
D.U.W. te Leiden heeft spr. zeer goe
de inlichtingen van de arbeiders. Spr
blijft het voorstel van B. en W. voor
dit geval aanbevelen.
Weth. Menken toonde aan, dat de
werkloosheid ter stede reeds 3 a 4
maal groter is dan in hetzelfde tijd
perk verleden jaar. De gemeente zal
zelf moeten zorgen voor „objecten
voor werkverschaffing".
De heer Pina verwees naar een
rapport met een reeks van klachten
over de D.U.W.
Het voorstel-Pina, in stemming ge
bracht, werd verworpen met 1716
stemmen. Voor de P. v. d. A. (behal
ve de wethouders), de C.P. en de he
ren Hordijk, Knetsch, De Kier en
van Oyen. Het voorstel van B. en W.
werd daarna aangenomen met 22ll
stemmen.
Het voorstel tot uitbreiding van de
gebouwen van de Reinigingsdienst
werd door B. en W. teruggenomen.
Een gemeentelijk financierings-fonds
werd ingesteld. De keuken van „En-
degeest" zal verbeterd worden en de
lift van ..Rhijngeest" hersteld. Het
subsidie aan „Zwakzinnigenzorg"
werd verhoogd.
E.H.D. bracht hem naar het
Acad. Ziekenhuis.
Gisteren was het groot feest in
het Acad. Ziekenhuis. Want zuster
H. Wijland, eerste verpleegster van
de afd. Gynaecologie, deed 25 jaar
geleden haar intrede in dat zieken
huis. De directeur, dr. W. H. Levend,
bood een enveloppe met inhoud aan,
nadat hij hartelijke woorden gespro
ken had over de trouwe en liefde
volle verzorging, die deze zuster
steeds aan de dag legt. Ook prof. dr.
A. J. M. Holmer roemde haar werk
kracht. De heer J. L. Questroo bood
namens het personeel een antieke
doofpot aan en broer van de zuster,
die rondom in de familieleden dit
alles aanhoord had, dankte voor de
belangstelling, de vele bloemen en
de geschenken.
Er was nog een jubileum. En ook
dat willen we vermelden. De Leidse
afdeling van de Alg. Ned. Sigaren
makers en Tabaksbewerkers vierde
luisterrijk het 55-jarig bestaan. In
'44 werd 't gouden feest niet gevierd.
U begrijpt wel waarom. Voorzitter
C. Paauw herdacht op deze jubileum
feestavond de pioniers, die in het be
gin van de vakbeweging de spits af
beten. En bondsvoorzitter Th. Bee-
rends ging daar nog wat dieper op
in. De heer J. H. Schüller zei het
een en ander namens de Leidse Be
st uurdersbond. En een gezellig varië-
té-programma zorgde voor de rest.
U weet natuurlijk nog wel dat op
rrijdag 18 Oct. 1.1. in de Leidse Uni-
ersiteit dr. Herman Coster, die in
Boerenoorlog sneuvelde, werd her-
Wethouders hoger gesalarieerd
Bij het voorstel van de burgemees
ter, de wethouders-salarissen te ver
hogen, spraken de heren A. van Dijk
(K.V.P.) en D. J. van Dijk (P. v. d.
A.) een woord van instemming. De
heer Vos (V.V.D.) ondersteunde
eveneens het voorstel, dat een uit
vloeisel is van een uniforme lande
lijke regeling. De heer Van Weizen
verklaarde zich tegen. Mevr..Brag
gaarDe Does had slechts bezwaar
tegen de kindertoeslag. Het voorstel
werd z. h. st. aangenomen. Hierna
sluiting.
PARTIJ EN PERSOON
De gemeenteraadsvergadering van
jl. Maandag geeft ons aanleiding
om enkele opmerkingen te maken
van algemene aard, verder strekken
de dan de concrete inhoud der voor
stellen, die aan de orde waren
enkele opmerkingen van o.i. prin-
cipieel-politieke strekking.
Daar was aan de orde een voor
stel voor de aanleg van drie voetbal
velden aan de Haarlemmertrek
vaart; B en W. stelden voor, dit
werk te doen geschieden door de
D.U.W. Tegen dit laatste rees ver
zet van verschillende zijden uit de
Raad: men wilde het werk doen
uitvoeren, in aanbesteding, door een
particuliere werkgever. Het is nu
niet onze bedoeling, op het pro en
contra in te gaan; naar onze mening
gaf de wethouder van openbare
werken en knappe verdediging van
het pro. Wij willen hier op iets an
ders de aandacht vestigen. Het bleek
al vóór de stemming, dat er in de
fractie der P. v. d. A. een sterke op
positie was tegen het voorstel van
B. en W., voorzover betreft de uit
voering van het werk door de D.U.
W., welke uitvoering echter, zoals
gezegd, werd verdedigd door de wet
houder uit de fractie (wij schrijven
opzettelijk niet: van die fractie) de
heer Jongeleen. Bij de stemming
bleek zélfs, dat de heer Jongeleen
geen enkel lid van zijn fractie aan
zijn zijde had weten te krijgen, be
halve zijn collega-wethouder de heer
van Schaik (wat wel een ietwat
pijnlijke verwondering wekte).
Dit verschil van mening in de
fractie der P. v. d. A. was voor een
lid der V.V.D. aanleiding, om de P.
v. d. A. er een verwijt van te maken,
haar voorhoudend, dat zij deze
„twist" maar binnenskamers, in een
fractie-vergadering, had moeten be
slechten.
Natuurlijk: als er verschil van
mening is in een fractie, dan is er
de fractie-vergadering, om te trach
ten dat meningsverschil op te lossen.
Maar, als er meningsverschil blijft,
dan mag men niet schromen, om er
voor uit te komen, niet slechts in de
stemming, maar óók door zakelijke
en overwogen motivering van de
stemmen, die worden uitgebracht.
De burgerij, de kiezers voorzover
zij niet zijn „gemassificeerd" moe
ten dat weten te waarderen, ook in
het onderhavige geval de kiezers
de P. v. d. A.
Wij hebben in de geschiedenis van
de Leidse gemeenteraad de tijd ge
kend, waarin men de opmerking
hoorde: praat maar niet over dit
voorstel van de Raad, want in de
sociëteit op de Breestraat is het al
aangenomen. En in een latere pe
riode weer een andere opmerking:
het is hopeloos werken tegen dit
voorstel te ageren of er voor te plei
ten, want een grote Raadsfractie
heeft al binnenskamers bij meerder
heid van stemmen (dus niet na een
verworven eenstemmige overtui
ging) haar houding voor of tegen
vastgesteld en er is geen verwikken
of verwringen aan dat standpunt
meer mogelijk, wat ge ook aan ar
gumenten zoudt aanvoeren.
Wij hebben gehoopt, dat dit na
de oorlog in een verfrischte en ver
jongde democratie anders zou wor
den, maar hebben daaraan, ook in
de Leidse Raad, na de oorlog wel
eens getwijfeld! Het hier bedoelde
voorval en voorbeeld in de P. v.
d. A. geeft ons echter weer goede
moed. Dit is de principieel-poli-
tieke strekking van wat wij heb
ben willen zeggen: wie de democra-
wil beschermen tegen de haar
bedreigende aanvallen, eerbiedige,
eerbiedige gewetensvol, de persoon
lijke verantwoordelijkheid van ieder
individueel lid in een vertegen
woordigend lichaam.
Wie niet ziende blind is zal erken
nen, dat wij leven in een tijd van
nationale armoede. Hier uit moet
o.m. de consequentie worden getrok
ken, dat veel min of meer gewenste
uitgaven (aan geld en... materiaal)
moeten worden nagelaten voor méér
gewenste en noodzakelijke.
Op de agenda van de jongste
Raadsvergadering stonden een reeks
zeer dure voorstellen.
Onder deze waren er, wier nood
zaak niemand zal in twijfel trekken.
vas ook één, dat o.i. niet onder
noodzakelijk, maar onder gewenst
moet worden gerangschikt, n.l. het
voorstel om een crediet te verlenen
vah 57.700 gld. voor verbouwing en
uitbreiding van de brandweerkazer-
En er was een ander voorstel,
dat naar onze mening in deze tijd
ook niet als gewenst mag worden
beschouwd, nl. het voorstel tot uit
breiding van een verbetering van de
gebouwen van de .gemeentelijke
Reinigings- en Ontsmettingsaienst
tot een bedrag van 313.000 gld.
Terwijl er uit de Raad nog niet
woord over gesproken was, heb
ben B. en W. dit voorstel terugge
nomen. Wij willen graag veronder
stellen, dat zij tot het inzicht zijn
gekomen, dat het hier wel met een
L .etje minder kan dat hier zeker
niet voldoende was in acht genomen
de gebiedende principeel-politieke
eis van deze tijd, dat men zich in
de gewenste uitgaven moet beper
ken om zo goed en zo lang mogelijk
sociaal méér gewenste of noodzake
lijke uitgaven te kunnen blijven
doen.
„GASTEN OP HET KASTEEL".
Het is een eigenaardig spel, dat het
Rotterdams Toneel de leden van het
Leids Academisch Kunstcentrum gis
teravond in de Schouwburg voorzet
te. „Gasten op het kasteel" „l'Invita-
tion au chateau) is een comedie van
Jean Anouilh en wordt geregisseerd
door de Fransman André Barsacq,
zodat het niet te verwonderen is,
dat de Franse geest van deze come
die in het spel van de Rotterdammers
sterk naar voren kwam. De gasten,
die op het kasteel van de aan haar
stoel gekluisterde maar met een
scherpe en radde tong begiftigde ma
dame Desmermortes zijn uitgeno
digd, vormen wel een bijzonder ge
zelschap. Daar zijn de tweelingen
Horace en Frédéric, beide gespeeld
door Kees Brusse, om wie de intrigue
eigenlijk draait. De zachtere Frédé
ric is verloofd met Diana en het dan
seresje Isabelle is verliefd op de
boosaardige Horace, maar beiden
krijgen juist datgene wat zij aan
vankelijk niet wensen. Zo gaat het
ook met de vader van Diana, een
Joodse multi-miliionair, die zich wil
ruïneren, maar juist daardoor zijn
vermogen verdubbeld ziet. Er zijn
dwaze vrouwen, die in verzen pra
ten en er zijn allerlei society-men-
sen, die in de maling worden geno
men. Kortom het is een bont en kleu
rig spel, dat bijzonder rad en leven
dig de toeschouwers overrompelt. De
zwaarste taak had Kees Brusse, die
de totaal verschillende geaardheid
der tweelingbroeders had
beelden en daarin wonderwel slaag
de. Ook de anderen wisten kleur en
fleur te geven aan de bonte menge
ling van personages, zodat de over
volle zaal herhaaldelijk en enthou
siast blijken van instemming gaf en
zich dermate amuseerde, dat het ge
zelschap aan het slot een ovatie
kreeg.
LEIDSE UNIVERSITEIT.
Geslaagd voor het candidaatsexa-
men Godgeleerdheid: de heren J.
Broekink te Leiden en J. van Goud-
over te Leiden; taalkundig candi-
daatsexamen Indologie: J. A. M.
Klooster (Wassenaar); doctoraal
examen Nederlands recht: mej. G.
Kooiman (Rotterdam) en de heren
J. P. M. Witte (Den Haag) en F. J.
A. van Dieren, Leiden.
BURGERLIJKE STAND.
Overleden: H. Schortemeijer, in.,
12 j.; G. Zaal, wed. van A. Kroon,
70 j., S. van Hooidonk wed. van H.
Verwer, 79 j.; J. J. Vermeer, zn, 3
maanden, L. de Bruin, hsvr. van K.
Boehlee, 68 j.; P. Brouwer, wed. van
M. de Meij, 76 j.; J. C. Wallaart,
wed. van M. Schi paan boord, 81 j.;
A. Willemsen, man, 41 j.; M. A.
Mouthaan, echtgen. van W. van der
Velden 45 jaar.
Gehuwd: J. van Putten jm en J.
Turen hout jd.
Geboren: Johanna, d. van W. K.
van Rossum en C. W. Bolstier; Ja
cobus, z. van G. Kok en A. van Po-
lanen; Frans Gijsbert, z. van K.
Neuteboom en A. C. Huner; Nicola-
sine Johanna, d. van P. J. de Doel-
der en M. D. ter Hoeve; Pieter Jo
hannes, z. van G. van Reeden en K.
J. Schwegman; Petronella, d. van E.
van Egmond en M. Heemskerk;
Alexander, z. van B. J. Elfers en M.
T. Neuteboom; Jozef, z. van M. Joe-
noes en M. C. Hanno; Hendrik Hes-
sel, z. van T. P. van Gessel en M. de
Klerk; Robert Theo Louis, z. van J.
C. Bakx en C. L. Nicolaas; Marinus
Johannes Hendrik Leonard, z. van
H. Arnoldus en D. Krop; Tamara, d.
van H. van Bommel en A. Ehrenfest,
Lenie, d. van O. Janssen en M.
Schuil; Johanna Geertruida, d. van
J. Teske en A. van der Mee; Hans,
z. van W. de Jong en J. S. B. Wen-
ting.
N. TH. VAN DER GEEST,
Leidseweg 408,
Voorschoten,
viert op 4 Nov. zijn 2e verjaardag
in Batavia.
ALPHEN AAN DEN RIJN
MR. SCHOKKING NEEMT 21 NOV.
AFSCHEID.
Op 21 November zal mr. F. M. A.
Schokking in een speciale raadszit
ting officiëel afscheid nemen van de
gemeente Alphen. Na afloop is er ge
legenheid voor de Alphenaren om de
burgervader en zijn echtgenote vaar
wel te zeggen.
De burgemeester kwam gisteren
kennis maken met het Haagse wet
houderscollege. Een achttal fotogra
fen wilde dit bezoek vereeuwigen.
Hun loerende lenzen spreuren naar
een ieder, die in de nabijheid van
het stadhuis uit een auto stapte.
Maai burgemeester Schokking stap
te als een argeloos wandelaar, hoed
de hand, langs hen heen en ver
dween door de daaiaeu.r
Diamanten huwelijksfeest. Op
15 November hoopt het echtjaar A.
Ram, C. Ram-Stapper, Raadwijk
straat, zijn 60-jarig huwelijksfeest
te vieren. Zowel de 81-jarige bruide
gom als de 81-jarige bruid bevinden
zich iii goede gezondheid, ofschoon
het gehoorvermogen van de echtge
note verzwakt is.
Archeolgische lezing. Een bom
bardement van het vriendelijk dorp
je Valkenburg bij Leiden was er
voor nodig om den tweeduizend ja
rige historie van deze streek te ont
hullen. Bij de onderzoekingen al
daar, welke geleid worden door
prof. dr. A. E. van Giffen, is geble
ken, dat er niet één, maar minstens
zes nederzettingen, vestingen, uit
het Romeins tijdprek moeten zijn
geweest. Prof. van Giffen, die Maan
dagavond, op uitnodiging van de
Hist.. Ver., in het raadhuis een inlei-
di j hield over Romeins Rijnland,
opperde de veronderstelling dat der
gelijke vestingen indertijd ook te
Alphen aan den Rijn zouden heb
ben kunnen aanwezig zijn. Binnen
kort zullen daaromtrent onderzoe
kingen worden verricht.
Zowel Valkenburg als Alphen aan
den Rijn maken deel uit van de ver
dedigingslinie van het Romeinse we
reldrijk, die zich dwars door Euro
pa langs de Rijn tot aan de zee bij
Nederland uitstrekte. De ervaringen
te Utrecht, zowel als te Valkenburg,
leren veel over de bouwwijze van
de vestingen eerst van zand en
plaggen, later van kunstig gevloch
ten palissades en pas in de veel la
tere tijd van steen, met driedubbele
wallen ervoor. De meer dan 100.000
stukken gevonden voorwerpen, af
komstig van de legerplaatsen nemen
thans alle twijfels omtrent het be
staan in deze streek van een Ro
meins gebied weg en leren veel over
de legeruitrustingen, de wijze van
belegering en de veldtochten der
Romeinen, die zich in die vestingen
practisch onneembaar achtten. De
geschiedenis heeft evenwel later ge
leerd, dat ook die macht slechts be
trekkelijk was en de triomf van een
opkomend volk over een dat over
het toppunt van zijn macht heen
was, zich voltrok. Omgetrokken mu
ren, die in de grondlaag zijn gevon
den, onthullen duidelijk, dat een
sterker leger die vestingen heeft
veroverd.
LEIDERDORP
Groot succes. De actie van de
Rijkspolitie, Maandag hier gehouden,
is een groot succes geworden. Ruim
250 gegadigden meldden zich aan
voor het gratis witschilderen van hun
rijwiel-achtersportborden en velen
maakten tevens van de gelegenheid
gebruik om bel, remmen enz. te laten
controleren.
LAATSTE BERICHTEN
Nieuwe bon voor
koffie
DISTRIBUTIEBESCHEIDEN
BEWAREN
Het bedrijfschap voor granen, za
den en peulvruchten te 's-Gravenha-
zal fn de loop van de maand No
vember 1949 de uitvoerende werk
zaamheden van het in liquidatie ge
met betrekking tot de distributie van
koffie overnemen. Daar ook de dis
tributie van textiel ten einde is zul
len de werkzaamheden van het Cen
traal Distributiekantoor en van de
plaatselijke distributiediensten een
einde nemen. Door het uitvallen van
de plaatselijke distributiediensten kan
vergoeding op welke wijze dan ook
verloren gegane bonkaarten niet
meer plaats hebben. Het bedrijfschap
voor granen, zaden en peulvruchten
zal voor de koffie-distributie gebruik
maken van de bonnen van de thans
in gebruik zijnde, door de distribu
tiediensten uitgereikte levensmidde
lenkaart. Deze kaarten (zowel A-,
B- als D-kaarten) moeten dus be
waard worden, aangezien men an
ders het risico loopt, zichzelf blijvend
van de distributie van koffie uit te
sluiten. Bijzondere verstrekkingen
van koffie aan particulieren .over
heidsinstellingen enz. zullen niet
meer gedaan worden.
In aansluiting op de periodieke
veertiendaagse bonaanwijzing is
thans voor het tijdvak van 6 t.m. 19
November 1949 bon 386 Algemeen
van de voedingsmiddelenkaart 909
aangewezen voor het kopen van 125
gram koffie. De bon kan op Vrijdag
4 November worden besteed. De vol
gende bonaanwijzing zal plaats heb
ben over vier weken.
Wat ten aanzien van het nublliek
geldt voor het bewaren van distri
butiebescheiden geldt eveneens voor
de handel, inrichtingen, instellingen
en Horeca-bedrijven ten aanzien van
bonnen toewijzingen coupurekaarten
e.d. De inlevering van eerder aange
wezen bonnen voor koffie (dus bon
nen, die voor 1 November zijn aan
gewezen) kan tot 6 November 1949
op de gebruikelijke wijze bij de dis
tributiediensten plaats hebben,
daarna op een door het bedrijfschap
nog aan te geven wijze en plaats. In
levering van eerder aangewezen cou
pures voor koffie kan tot 26 Novem
ber 1949 bij de plaatselijke distribu
tiediensten plaats hebben. Zo spoedig
mogelijk zullen aanwijzingen voor
de handel en industrie gegeven wor
den hoe met de nieuw aangewezen
bonnen moet worden gehandeld. Tot
zolang dient elke inlevering bij plaat
selijk of centrale distributiediensten,
het bedrijfschap, grossier of brander
van nieuwe bonnen achterwege te
blijven.
GEEN EXPLOSIES MEER?
De strijd voor Veiligheid in de Lucht
(Door onze luchtvaartmedewerker).
Meer veiligheid! Het is een devies,
dat thans vrijwel iedere serieuze
iuchtverkeermaatschappij in het bla
zoen heeft. De Amerikanen waren
wellicht de eersten, die plotseling in
zagen, dat er iets gedaan moest wor
den en zelfs meer dan dat: alle krach
ten moesten „samengebundeld" wor
den, om het luchtverkeer een maxi
male veiligheid te geven. Nu zijn het
de Engelsen, die met een verrassende
vinding gekomen zijn: de explosion
suppressor. Het is een vernuftig idee,
waarmee men het exploderen van
benzinetanks wil voorkomen. Nu is
dit op zich zelf al een zeer verdienste
lijk werk geweest; de meeste vlieg
tuigongevallen werden immers een
„ramp" of een „catasprophe" omdat
er brand bijkwam. De ramp van de
Nijmegen, om een enkel voorbeeld te
noemen, zouden verscheidene passa
giers stellig overleefd hebben, indien
er geen brand was uitgebroken. Zo
dra de tanks hun duizenden liters
benzine over de gloeiende motoren
uitstorten is het niets meer gedaan;
ieder reddingswerk is dan bij voor
baat i uitgesloten, totdat de benzine
practisch uitgebrand is. Nu hebben
knappe technici het verloop van een
explosie nauwkeurig geanalyseerd en
zij kwamen tot de merkwaardige con
clusie, dat gedurende de eerste vijf
duizendste seconde, de drukverho-
ging, welke de explosie inleidt, nog
zeer gering is. Een explosie is een
zeer snelle en heftige reactie; het is
inderdaad een kwestie van fracties
van seconden. Na die eerste 0.005 se
conde stijgt on de grafiek de druk tot
duizelingwekkende hoogte. Moet iets
voorkomen worden, dan dient dat
juist in die 0,005ste seconde te ge
beuren. Het Royal Aircraft Establish
ment dat al in 1877 werd ODgericht
en in die eerste tijd natuurlijk alleen
met luchtballons kon werken heeft
een alarmsysteem ontworpen, dat
juist op die nog gerinee drukverho-
ging in die allereerste fractie van de
seconde, begint te weiken en dan een
soort blusapparaat automatisch in
werking stelt. Er komt dan een be
paalde stof vrij, die de haard van de
explosie als het ware inspint, ver
spreidt en onschadelijk maakt. Het
is een patentkwestie geworden, zodat
wij er weinig meer van weten, dan
dat de gevoelige alarmmeter begint
te werken, wanneer het eerste, flau
we drukgolfje dat aan de explosie
voorafgaat, geregistreerd wordt.
Men beerijDe het belang van deze
vinding. Werkt het apparaat, dan is
er de kans. dat benzinetanks bij on
gevallen niet meer uiteenspatten en
daarmee zal het percentage slachtof
fers bij vliegtuigrampen meteen een
indrukwekkend aantal punten gezakt
zijn.
Dit is evenwel niet het enige ob
ject, waarmee de luchtvaart zich be
zighoudt in haar strijd voor hogere
veiligheid. Op de grote luchtvaart -
„show" te Franborough is ook een al-
armsvsteem gedemonstreerd, waar
mee het begin van een brand wordt
aangegeven Dit is van belang, om
dat een piloot niet of telaat merkt,
dat er iets brandt in het toestel. Nu
berust de verklikker op het eenvou
dige systeem, dat een magneet bij
verwarming zijn aantrekkingskracht
verliest De plaatsing van dergelijke
vernuftige apparaatjes in of bij iedere
motor waarschuwt de vlieger tijdig,
dat een bepaalde motor terstond moet
worden uitgeschakeld en dan kan nog
juist een gevaarlijke vliegtuigbrand
voorkomen worden. Brand en explo
sie, de twee gevaarlijkste vijanden
van veilie vliegen worden thans be
streden. Het grootste probleem wacht
nog: hoe de snelheid van het vlieg
tuig op elk gewenst ogenblik te ver
minderen. Dit vraagstuk is nog lang
niet opgelost.
MARKTRERÏCHTF.N
BODEGRAVEN. 1 Nov. Kaas. Aan
gevoerd 113 partijen. Eerste soort
2.102.09. 2de soort 2.2.08. ex
tra soort tot 2.32 per kg.
ROTTERDAM, 1 Nov Vee. Totaal
aanvoer 4138, 600 vette koeien en os
sen, 1426 gebruiksvee, 482 graskalve
ren, 330 nuchtere kalveren, 476 big
gen, 26 veulens, 204 paarden, 377
schapen en lammeren, 106 bokken en
geiten. 111 varkens. Prijzen per stuk:
kalfkoeien le soort 875725600;
varekoeien 525400350; vaarzen
550450350; pinken 450350
275; graskalveren 25018090;
biggen f 30—25—20; hitten 650—550
400; werkpaaren f 850650500.
Prijzen per kg.: slachtpaarden 1.30
1-20—1.—.