1 GEMEENTERAAD VAN LEIDEN Democratie 'U&tjaatt In Indonesië tiesië WOENSDAG 2 NOVEMBER 1949 DE LEIDSE COURANT EERSTE BLAD PAGINA 3 Woensdag, 2 November. Als men een dag geen hustpot kookt, omdat het Zondag was, komt men dë volgende dag met oude kliekjes aanzetten. Want we mogen toch niet onvermeld laten dat de heer A. M. van Zwicht, nestor der Leidse boekverkopers, Maandag z'n 80ste verjaardag vierde. Hij moest handen drukken van vele collega's, relaties, uit de uitgeverswereld, het bestuur van de afd. Leiden van de Ned. Boekverkopersbond, vertegen woordigers van de Leidse Kantoor boekhandelaren en vele cliënten. Daar kwamen nog de nodige fruit en bloemenmanden bij, o:a. een van de Leidse Schouwburg. Bij elkaar een drukke en prettige dag voor de jarige. Alweer om dezelfde reden komen we nu pas met het bericht dat de Leidse Pluimvee en Konijnensport vereniging vergaderde en de heer J. A. Otten tot voorzitter benoemde. De heren A. v. d. Broek en Th. Belt wer den resp. secretaris en penningmees ter. En toen de vergadering toch aan het benoemen en verkiezen was, wer den tegelijkertijd de heren B. C. J. van Ommeren en J. D. Rol tot ere- den benoemd. Het spijt ons meer dan we kunnen zeggen. Maar vanmorgen was er bij de ochtendpost een beleefd briefje van The Lückv Strikes, waarin ge zegd werd dat in ons bericht van Maandag 1.1. een klein zetfoutje was geslopen. De leiding van deze bin nenkort 2-jarige showband berust bij de heer C. Langezaai en niet bij een of andere heer Molkenboer. Want die laatste naam stond er in. Maar hoorde er niet in thuis. Wat wij niet goed begrijpen. Want wij wisten de juiste naam wel. Het zal wel weer een raadsel blijven Voor het Nederlandse Oorlogsgra ven-comité wordt a.s. Zaterdag 5 November, een Klaproosdag gehou den. Behalve in Leiden. Door omstan digheden wordt deze collecte uitge steld tot Zaterdag 12 Nov. En daar het bekend is dat iedere collecte staat of valt met het aantal collectan- ten(trices) lijkt het ons voor dit uitermate sympathieke doel overbo dig een extra aansporing te schrij ven tot aanmelding als collectant- Men kan dit doen bij het Kantoor Leidse Duinw. Mij-, Stationsweg 12. tel. 21245; fa. Bernard. Breestraat 55. tel. 20479; fa. Kouwenhoven, Doeza- straat 37. tel. 23683; fa. Questroo, ieuwe Rijn 51, tel. 21414 of op de collectedag. Zaterdag 12 November, van des ochtends haifnegen in de bovenzaal van „Amicitia", Steen straat 2. Een trouwe Hutspot-lezer zou graag zien dat wij zijn klacht tot de onze wilden maken. Die klacht be- Binnenvestgracht). In die hele Narm- straat (tussen Steenstraat en le binnenvestgracht). In die hele Narm- straat staan zegge er. schrijve 2 lan taarns, waarvan er 1 sedert jaar en dag kaoot is. En dus geen licht geeft De ander brandt wel, maar staat pre cies met haar lamp achter een ver keersbord, zodat het licht maar naar een kant schijnt. Dat is op de hoek van de Kruisstraat. In die Kruis straat staan ook twee lantaarns, waarvan er ook een kapot is. Ook se dert jaar en dag. Waarmee onze le zer maar zeggen wil dat het met de verlichting in Narm- en Kruisstraat bitter slecht gesteld is. Een andere lezer, al even trouw, heeft met voldoening de klacht van het vrouwelijke K.A.B.-lid uit de de kenale parochie gelezen .Die dame klaagde immers dat er drie KAB- avonden achter elkaar waren, zodat ^ij niet alles kon bijwonen. De lezer voegt hier nog de opmerking aan toe dat meer spreiding van dergelijke KAB-avonden ook zeer gewenst is ten aanzien van de werkers in conti- nu-ibedrijven, d.w.z. voor hen die in nachtploegen zijn ingedeeld. Als er in een week drie avonden zijn, mist hij ze alle drie. En z'n vrouw ook, want die moet bij de kinderen blijven Bij meer spreiding zou hij tenminste een of twee avonden van die drie meegemaakt kunnen hebben. Over geluk gesproken. De 21-ja- rige Hagenaar A. de B. kan dat ze ker. Want gisterenmorgen zat hij in de electrische trein Den HaagLei den en leunde daarbij tegen het por- tier, dat even voorbij de Vinkbrug plotseling openschoot, met het ge volg dat de reiziger uit de trein die een behoorlijke vaart had dacht. Tegelijkertijd en dat hoor den we nu pas werd eenzelfde herdenking gehouden in Pretoria (Zuid-Afrika). De Ned. gezant, de heer J. v. d. Berg, hechtte een krans aan de beeltenis van dr. Coster in de hal van het Hooggerechtshof. Gene raal Smuts en vertegenwoordigers van de regering waren daarbij aan wezig. Een wervelwind waaide gister avond in het St. Antonous Clubhuis. Maar net toen politie en brandweer met groot materiaal wilden uitruk ken, kwam aan de Zonneveldstraat een berichtje .Blijf maar thuis, er is niets loos." Maar wat was er dan aan de hand? Wel, de gelukkige win naars van de A.M.A.-verloting kwa men hun prijzen afhalen. Plotseling stopte een gro e auto op de Mare en met een vaartje werd de eerste prijs er op geladen. U weet wel, dat was het prachtige eikenhouten ameuble ment. De heer Th. van Beek uit Ha- zerswoude sleepte die prijs dolgeluk kig weg. Op die eerste avond werden al bijna 400 van de 1000 prijzen afge haald. En wat heb je toch een rare mensen. Stadskok zou dol geworden zijn vreugde als hij dat KLM-retour AmsterdamParijs gewonnen had. Maar hij had natuurlijk slechts ,vele) nieten. De winnaar echter is er he lemaal niet blij mee, want hij durft niet vliegen! Hoe bestaat het! En juist terwijl we ons hierover verwonderen komt een bericht op ons bureau neerfladderen over de R.K. Fabrieksarbeiders (sters) bond „St. Willibrordus", afd. Leiden. Het bestuur wil graag aan de leden be kend maken dat a.s. Zondag in de Hartebrugkerk om half acht een H. Mis wordt opgedragen voor de le vende en overleden leden. Of we nog even willen herinne ren aan de training, Donderdagavond (dus morgen) van de Kath. Korfbal vereniging. Alle leden, ook nieuwe lingen zijn hartelijk welkom, in het gebouw Oosterkerksthaat 11. En alsof er nog niet genoeg wordt opgebroken in Leiden is men thans ook al enige tijd bezig met het ver nieuwen van de kademuur langs de Turfmarkt (van Blauwpoortsbrug tot Turfmarktbrug). Maar het was broodnodig, want de schepen, die daar regelmatig meren, hebben in de loop der jaren die kademuur da nig geruïneerd. Daarbij is ook de straat een beetje opgebroken. Wat natuurlijk het verkeer weer belem mert. Maar het moet nu eenmaal eerst een rommel zijn, wil het weer goed worden. En daarom fietsten we met een opgeruimd gezicht langs het nieuwe obstakel in Leidens stads verkeer. Een katholieke melkhandelaar uit Leiden klaagde ons zijn nood. Hij had zo graag gezien, dat er gisteren, op Allerheiligen, geen melk gevent was. In Voorschoten doen de kath. melk handelaren dat niet en uit collegiali teit zeggen de ander melkhandela ren: dan venten wij op 1 Nov. ook niet. In Leiden was dit echter niet het geval. Nu gunnen wij iedere melkhandelaar een vrije dag op 1 November. Want zelf vinden we dat ook prettig. Om vrij te hebben, be doelen we. Maar we begrijpen ook dat het niet altijd mogelijk is, te meer niet daar het Bedrijfschap voor Zuivel zoiets niet aanbeveelt. Want dan moet er op Maandag tweemaal gevent worden. En voor moeders met kleine kinderen is dit erg lastig. Ter wijl de niet-katholieke klanten zo iets helemaal niet prettig vinden. Vandaar dat er gisteren in Leiden wel melk gevent is. Wat wij zeer goed kunnen begrijpen. Al vinden we het nogmaals jammer voor die melkhandelaar. En omdat het vandaag zulk ver rukkelijk weer is, lust het Stadskok niet nog langer te koken. Beter dan voor het Stadskok-vuur te staan, kan hij nu naar buiten trekken. En daar om een punt zetten. STADSKOK. De gemeenteraad van Leiden kwam Maandagmiddag bijeen. Na de inge komen stukken volgde een langdu rige geheime zitting. Na heropening kwamen aan de orde verschillende onderwijs-benoe- mingen o.a. werd de heer J. Entrop, hoofd van de opl. school Schutters veld op eigen verzoek benoemd tot hoofd van de o. 1. s. Meduststraat. Tot lid van de commissie van toe zicht op de scholen voor m. o. werd benoemd mevr. A. HuizingaSchöl- vinck. De Raad kon zich niet geheel en al verenigen met het advies van de Hoge Raad van Adel inzake het Leid se wapen. De uitbreiding van de brandweer garage werd, na een complimentje van mevr. Braggaarde Does, goed gekeurd. Aanleg van sportvelden door de D.U.W. Bij de bespreking van de aanleg van 3 sportvelden aan de Haarlem mertrekvaart maakten de heren Pina (P.v.d.A.) en Boesaard (Comm.) er aanmerking op, dat de werkzaamhe den uitgevoerd zouden worden door de „D.U.W.". Eenzelfde bezwaar op perde de heer Knetsch (Prot.). Weth. Jongeleen stond persoonlijk aan de zijde van hen, die bezwaren hebben tegen de D U.W. bij dit object. An dere uitvoering is echter niet moge lijk, omdat anders het subsidie wordt gemist. De lonen bij de D.U.W. zijn niet zó bijzonder laag, als sommige spelers hebben voorgesteld. In nor maal werk wordt de aanleg f 24.000 duurder, wegens het wegvallen van het subsidie. Opschorting van het voorstel brengt de aanleg in 't ge drang. Daarbij merkt spr. op, dat vermoedelijk Leiden in de komende winter voor zijn eigen werklozen zal moeten gaan zorgen, wegens een ver wachte grote seizoens-werkloosheid in de Bollenstreek. De heer Pina stelde voor de sport velden in normaal werk te laten uit voeren. De heer Frohwein (V.V.D.) merk te op, dat men niet alleen op de ar beiders en hun inkomens moet let ten, maar ook op de gemeentekas. Spr. vond, dat de kwestie-sportvel den aanleg beter te voren in de boe zem van de P. v. d. A.-fractie bespro ken had kunnen worden. Nu wordt slingerde. Wonder boven wonder kwam hij er met een lichte hersen- - i schudding en enige hoofdwonden af. \r_j„t uoOT. n t ^nn niik- fp np "F. TT Tl hrarM hPm naarhpt. ,de heef J\ \an Dijk tP. v. d. A.) geprotesteerd had, merkte de heer Knetsch op, dat het mis schien beter is, dat de raadsleden eerst hun toespraken voorleggen aan de opper-censor Frohwein. De heren Van Weizen (Comm.) en Van Oyen (K.V.P.) betuigden hun instemming met het voorstel-Pina. Weth. Jongeleen betreurde de late indiening van dit voorstel. Over de werking en de voorwaarden van de D.U.W. te Leiden heeft spr. zeer goe de inlichtingen van de arbeiders. Spr blijft het voorstel van B. en W. voor dit geval aanbevelen. Weth. Menken toonde aan, dat de werkloosheid ter stede reeds 3 a 4 maal groter is dan in hetzelfde tijd perk verleden jaar. De gemeente zal zelf moeten zorgen voor „objecten voor werkverschaffing". De heer Pina verwees naar een rapport met een reeks van klachten over de D.U.W. Het voorstel-Pina, in stemming ge bracht, werd verworpen met 1716 stemmen. Voor de P. v. d. A. (behal ve de wethouders), de C.P. en de he ren Hordijk, Knetsch, De Kier en van Oyen. Het voorstel van B. en W. werd daarna aangenomen met 22ll stemmen. Het voorstel tot uitbreiding van de gebouwen van de Reinigingsdienst werd door B. en W. teruggenomen. Een gemeentelijk financierings-fonds werd ingesteld. De keuken van „En- degeest" zal verbeterd worden en de lift van ..Rhijngeest" hersteld. Het subsidie aan „Zwakzinnigenzorg" werd verhoogd. E.H.D. bracht hem naar het Acad. Ziekenhuis. Gisteren was het groot feest in het Acad. Ziekenhuis. Want zuster H. Wijland, eerste verpleegster van de afd. Gynaecologie, deed 25 jaar geleden haar intrede in dat zieken huis. De directeur, dr. W. H. Levend, bood een enveloppe met inhoud aan, nadat hij hartelijke woorden gespro ken had over de trouwe en liefde volle verzorging, die deze zuster steeds aan de dag legt. Ook prof. dr. A. J. M. Holmer roemde haar werk kracht. De heer J. L. Questroo bood namens het personeel een antieke doofpot aan en broer van de zuster, die rondom in de familieleden dit alles aanhoord had, dankte voor de belangstelling, de vele bloemen en de geschenken. Er was nog een jubileum. En ook dat willen we vermelden. De Leidse afdeling van de Alg. Ned. Sigaren makers en Tabaksbewerkers vierde luisterrijk het 55-jarig bestaan. In '44 werd 't gouden feest niet gevierd. U begrijpt wel waarom. Voorzitter C. Paauw herdacht op deze jubileum feestavond de pioniers, die in het be gin van de vakbeweging de spits af beten. En bondsvoorzitter Th. Bee- rends ging daar nog wat dieper op in. De heer J. H. Schüller zei het een en ander namens de Leidse Be st uurdersbond. En een gezellig varië- té-programma zorgde voor de rest. U weet natuurlijk nog wel dat op rrijdag 18 Oct. 1.1. in de Leidse Uni- ersiteit dr. Herman Coster, die in Boerenoorlog sneuvelde, werd her- Wethouders hoger gesalarieerd Bij het voorstel van de burgemees ter, de wethouders-salarissen te ver hogen, spraken de heren A. van Dijk (K.V.P.) en D. J. van Dijk (P. v. d. A.) een woord van instemming. De heer Vos (V.V.D.) ondersteunde eveneens het voorstel, dat een uit vloeisel is van een uniforme lande lijke regeling. De heer Van Weizen verklaarde zich tegen. Mevr..Brag gaarDe Does had slechts bezwaar tegen de kindertoeslag. Het voorstel werd z. h. st. aangenomen. Hierna sluiting. PARTIJ EN PERSOON De gemeenteraadsvergadering van jl. Maandag geeft ons aanleiding om enkele opmerkingen te maken van algemene aard, verder strekken de dan de concrete inhoud der voor stellen, die aan de orde waren enkele opmerkingen van o.i. prin- cipieel-politieke strekking. Daar was aan de orde een voor stel voor de aanleg van drie voetbal velden aan de Haarlemmertrek vaart; B en W. stelden voor, dit werk te doen geschieden door de D.U.W. Tegen dit laatste rees ver zet van verschillende zijden uit de Raad: men wilde het werk doen uitvoeren, in aanbesteding, door een particuliere werkgever. Het is nu niet onze bedoeling, op het pro en contra in te gaan; naar onze mening gaf de wethouder van openbare werken en knappe verdediging van het pro. Wij willen hier op iets an ders de aandacht vestigen. Het bleek al vóór de stemming, dat er in de fractie der P. v. d. A. een sterke op positie was tegen het voorstel van B. en W., voorzover betreft de uit voering van het werk door de D.U. W., welke uitvoering echter, zoals gezegd, werd verdedigd door de wet houder uit de fractie (wij schrijven opzettelijk niet: van die fractie) de heer Jongeleen. Bij de stemming bleek zélfs, dat de heer Jongeleen geen enkel lid van zijn fractie aan zijn zijde had weten te krijgen, be halve zijn collega-wethouder de heer van Schaik (wat wel een ietwat pijnlijke verwondering wekte). Dit verschil van mening in de fractie der P. v. d. A. was voor een lid der V.V.D. aanleiding, om de P. v. d. A. er een verwijt van te maken, haar voorhoudend, dat zij deze „twist" maar binnenskamers, in een fractie-vergadering, had moeten be slechten. Natuurlijk: als er verschil van mening is in een fractie, dan is er de fractie-vergadering, om te trach ten dat meningsverschil op te lossen. Maar, als er meningsverschil blijft, dan mag men niet schromen, om er voor uit te komen, niet slechts in de stemming, maar óók door zakelijke en overwogen motivering van de stemmen, die worden uitgebracht. De burgerij, de kiezers voorzover zij niet zijn „gemassificeerd" moe ten dat weten te waarderen, ook in het onderhavige geval de kiezers de P. v. d. A. Wij hebben in de geschiedenis van de Leidse gemeenteraad de tijd ge kend, waarin men de opmerking hoorde: praat maar niet over dit voorstel van de Raad, want in de sociëteit op de Breestraat is het al aangenomen. En in een latere pe riode weer een andere opmerking: het is hopeloos werken tegen dit voorstel te ageren of er voor te plei ten, want een grote Raadsfractie heeft al binnenskamers bij meerder heid van stemmen (dus niet na een verworven eenstemmige overtui ging) haar houding voor of tegen vastgesteld en er is geen verwikken of verwringen aan dat standpunt meer mogelijk, wat ge ook aan ar gumenten zoudt aanvoeren. Wij hebben gehoopt, dat dit na de oorlog in een verfrischte en ver jongde democratie anders zou wor den, maar hebben daaraan, ook in de Leidse Raad, na de oorlog wel eens getwijfeld! Het hier bedoelde voorval en voorbeeld in de P. v. d. A. geeft ons echter weer goede moed. Dit is de principieel-poli- tieke strekking van wat wij heb ben willen zeggen: wie de democra- wil beschermen tegen de haar bedreigende aanvallen, eerbiedige, eerbiedige gewetensvol, de persoon lijke verantwoordelijkheid van ieder individueel lid in een vertegen woordigend lichaam. Wie niet ziende blind is zal erken nen, dat wij leven in een tijd van nationale armoede. Hier uit moet o.m. de consequentie worden getrok ken, dat veel min of meer gewenste uitgaven (aan geld en... materiaal) moeten worden nagelaten voor méér gewenste en noodzakelijke. Op de agenda van de jongste Raadsvergadering stonden een reeks zeer dure voorstellen. Onder deze waren er, wier nood zaak niemand zal in twijfel trekken. vas ook één, dat o.i. niet onder noodzakelijk, maar onder gewenst moet worden gerangschikt, n.l. het voorstel om een crediet te verlenen vah 57.700 gld. voor verbouwing en uitbreiding van de brandweerkazer- En er was een ander voorstel, dat naar onze mening in deze tijd ook niet als gewenst mag worden beschouwd, nl. het voorstel tot uit breiding van een verbetering van de gebouwen van de .gemeentelijke Reinigings- en Ontsmettingsaienst tot een bedrag van 313.000 gld. Terwijl er uit de Raad nog niet woord over gesproken was, heb ben B. en W. dit voorstel terugge nomen. Wij willen graag veronder stellen, dat zij tot het inzicht zijn gekomen, dat het hier wel met een L .etje minder kan dat hier zeker niet voldoende was in acht genomen de gebiedende principeel-politieke eis van deze tijd, dat men zich in de gewenste uitgaven moet beper ken om zo goed en zo lang mogelijk sociaal méér gewenste of noodzake lijke uitgaven te kunnen blijven doen. „GASTEN OP HET KASTEEL". Het is een eigenaardig spel, dat het Rotterdams Toneel de leden van het Leids Academisch Kunstcentrum gis teravond in de Schouwburg voorzet te. „Gasten op het kasteel" „l'Invita- tion au chateau) is een comedie van Jean Anouilh en wordt geregisseerd door de Fransman André Barsacq, zodat het niet te verwonderen is, dat de Franse geest van deze come die in het spel van de Rotterdammers sterk naar voren kwam. De gasten, die op het kasteel van de aan haar stoel gekluisterde maar met een scherpe en radde tong begiftigde ma dame Desmermortes zijn uitgeno digd, vormen wel een bijzonder ge zelschap. Daar zijn de tweelingen Horace en Frédéric, beide gespeeld door Kees Brusse, om wie de intrigue eigenlijk draait. De zachtere Frédé ric is verloofd met Diana en het dan seresje Isabelle is verliefd op de boosaardige Horace, maar beiden krijgen juist datgene wat zij aan vankelijk niet wensen. Zo gaat het ook met de vader van Diana, een Joodse multi-miliionair, die zich wil ruïneren, maar juist daardoor zijn vermogen verdubbeld ziet. Er zijn dwaze vrouwen, die in verzen pra ten en er zijn allerlei society-men- sen, die in de maling worden geno men. Kortom het is een bont en kleu rig spel, dat bijzonder rad en leven dig de toeschouwers overrompelt. De zwaarste taak had Kees Brusse, die de totaal verschillende geaardheid der tweelingbroeders had beelden en daarin wonderwel slaag de. Ook de anderen wisten kleur en fleur te geven aan de bonte menge ling van personages, zodat de over volle zaal herhaaldelijk en enthou siast blijken van instemming gaf en zich dermate amuseerde, dat het ge zelschap aan het slot een ovatie kreeg. LEIDSE UNIVERSITEIT. Geslaagd voor het candidaatsexa- men Godgeleerdheid: de heren J. Broekink te Leiden en J. van Goud- over te Leiden; taalkundig candi- daatsexamen Indologie: J. A. M. Klooster (Wassenaar); doctoraal examen Nederlands recht: mej. G. Kooiman (Rotterdam) en de heren J. P. M. Witte (Den Haag) en F. J. A. van Dieren, Leiden. BURGERLIJKE STAND. Overleden: H. Schortemeijer, in., 12 j.; G. Zaal, wed. van A. Kroon, 70 j., S. van Hooidonk wed. van H. Verwer, 79 j.; J. J. Vermeer, zn, 3 maanden, L. de Bruin, hsvr. van K. Boehlee, 68 j.; P. Brouwer, wed. van M. de Meij, 76 j.; J. C. Wallaart, wed. van M. Schi paan boord, 81 j.; A. Willemsen, man, 41 j.; M. A. Mouthaan, echtgen. van W. van der Velden 45 jaar. Gehuwd: J. van Putten jm en J. Turen hout jd. Geboren: Johanna, d. van W. K. van Rossum en C. W. Bolstier; Ja cobus, z. van G. Kok en A. van Po- lanen; Frans Gijsbert, z. van K. Neuteboom en A. C. Huner; Nicola- sine Johanna, d. van P. J. de Doel- der en M. D. ter Hoeve; Pieter Jo hannes, z. van G. van Reeden en K. J. Schwegman; Petronella, d. van E. van Egmond en M. Heemskerk; Alexander, z. van B. J. Elfers en M. T. Neuteboom; Jozef, z. van M. Joe- noes en M. C. Hanno; Hendrik Hes- sel, z. van T. P. van Gessel en M. de Klerk; Robert Theo Louis, z. van J. C. Bakx en C. L. Nicolaas; Marinus Johannes Hendrik Leonard, z. van H. Arnoldus en D. Krop; Tamara, d. van H. van Bommel en A. Ehrenfest, Lenie, d. van O. Janssen en M. Schuil; Johanna Geertruida, d. van J. Teske en A. van der Mee; Hans, z. van W. de Jong en J. S. B. Wen- ting. N. TH. VAN DER GEEST, Leidseweg 408, Voorschoten, viert op 4 Nov. zijn 2e verjaardag in Batavia. ALPHEN AAN DEN RIJN MR. SCHOKKING NEEMT 21 NOV. AFSCHEID. Op 21 November zal mr. F. M. A. Schokking in een speciale raadszit ting officiëel afscheid nemen van de gemeente Alphen. Na afloop is er ge legenheid voor de Alphenaren om de burgervader en zijn echtgenote vaar wel te zeggen. De burgemeester kwam gisteren kennis maken met het Haagse wet houderscollege. Een achttal fotogra fen wilde dit bezoek vereeuwigen. Hun loerende lenzen spreuren naar een ieder, die in de nabijheid van het stadhuis uit een auto stapte. Maai burgemeester Schokking stap te als een argeloos wandelaar, hoed de hand, langs hen heen en ver dween door de daaiaeu.r Diamanten huwelijksfeest. Op 15 November hoopt het echtjaar A. Ram, C. Ram-Stapper, Raadwijk straat, zijn 60-jarig huwelijksfeest te vieren. Zowel de 81-jarige bruide gom als de 81-jarige bruid bevinden zich iii goede gezondheid, ofschoon het gehoorvermogen van de echtge note verzwakt is. Archeolgische lezing. Een bom bardement van het vriendelijk dorp je Valkenburg bij Leiden was er voor nodig om den tweeduizend ja rige historie van deze streek te ont hullen. Bij de onderzoekingen al daar, welke geleid worden door prof. dr. A. E. van Giffen, is geble ken, dat er niet één, maar minstens zes nederzettingen, vestingen, uit het Romeins tijdprek moeten zijn geweest. Prof. van Giffen, die Maan dagavond, op uitnodiging van de Hist.. Ver., in het raadhuis een inlei- di j hield over Romeins Rijnland, opperde de veronderstelling dat der gelijke vestingen indertijd ook te Alphen aan den Rijn zouden heb ben kunnen aanwezig zijn. Binnen kort zullen daaromtrent onderzoe kingen worden verricht. Zowel Valkenburg als Alphen aan den Rijn maken deel uit van de ver dedigingslinie van het Romeinse we reldrijk, die zich dwars door Euro pa langs de Rijn tot aan de zee bij Nederland uitstrekte. De ervaringen te Utrecht, zowel als te Valkenburg, leren veel over de bouwwijze van de vestingen eerst van zand en plaggen, later van kunstig gevloch ten palissades en pas in de veel la tere tijd van steen, met driedubbele wallen ervoor. De meer dan 100.000 stukken gevonden voorwerpen, af komstig van de legerplaatsen nemen thans alle twijfels omtrent het be staan in deze streek van een Ro meins gebied weg en leren veel over de legeruitrustingen, de wijze van belegering en de veldtochten der Romeinen, die zich in die vestingen practisch onneembaar achtten. De geschiedenis heeft evenwel later ge leerd, dat ook die macht slechts be trekkelijk was en de triomf van een opkomend volk over een dat over het toppunt van zijn macht heen was, zich voltrok. Omgetrokken mu ren, die in de grondlaag zijn gevon den, onthullen duidelijk, dat een sterker leger die vestingen heeft veroverd. LEIDERDORP Groot succes. De actie van de Rijkspolitie, Maandag hier gehouden, is een groot succes geworden. Ruim 250 gegadigden meldden zich aan voor het gratis witschilderen van hun rijwiel-achtersportborden en velen maakten tevens van de gelegenheid gebruik om bel, remmen enz. te laten controleren. LAATSTE BERICHTEN Nieuwe bon voor koffie DISTRIBUTIEBESCHEIDEN BEWAREN Het bedrijfschap voor granen, za den en peulvruchten te 's-Gravenha- zal fn de loop van de maand No vember 1949 de uitvoerende werk zaamheden van het in liquidatie ge met betrekking tot de distributie van koffie overnemen. Daar ook de dis tributie van textiel ten einde is zul len de werkzaamheden van het Cen traal Distributiekantoor en van de plaatselijke distributiediensten een einde nemen. Door het uitvallen van de plaatselijke distributiediensten kan vergoeding op welke wijze dan ook verloren gegane bonkaarten niet meer plaats hebben. Het bedrijfschap voor granen, zaden en peulvruchten zal voor de koffie-distributie gebruik maken van de bonnen van de thans in gebruik zijnde, door de distribu tiediensten uitgereikte levensmidde lenkaart. Deze kaarten (zowel A-, B- als D-kaarten) moeten dus be waard worden, aangezien men an ders het risico loopt, zichzelf blijvend van de distributie van koffie uit te sluiten. Bijzondere verstrekkingen van koffie aan particulieren .over heidsinstellingen enz. zullen niet meer gedaan worden. In aansluiting op de periodieke veertiendaagse bonaanwijzing is thans voor het tijdvak van 6 t.m. 19 November 1949 bon 386 Algemeen van de voedingsmiddelenkaart 909 aangewezen voor het kopen van 125 gram koffie. De bon kan op Vrijdag 4 November worden besteed. De vol gende bonaanwijzing zal plaats heb ben over vier weken. Wat ten aanzien van het nublliek geldt voor het bewaren van distri butiebescheiden geldt eveneens voor de handel, inrichtingen, instellingen en Horeca-bedrijven ten aanzien van bonnen toewijzingen coupurekaarten e.d. De inlevering van eerder aange wezen bonnen voor koffie (dus bon nen, die voor 1 November zijn aan gewezen) kan tot 6 November 1949 op de gebruikelijke wijze bij de dis tributiediensten plaats hebben, daarna op een door het bedrijfschap nog aan te geven wijze en plaats. In levering van eerder aangewezen cou pures voor koffie kan tot 26 Novem ber 1949 bij de plaatselijke distribu tiediensten plaats hebben. Zo spoedig mogelijk zullen aanwijzingen voor de handel en industrie gegeven wor den hoe met de nieuw aangewezen bonnen moet worden gehandeld. Tot zolang dient elke inlevering bij plaat selijk of centrale distributiediensten, het bedrijfschap, grossier of brander van nieuwe bonnen achterwege te blijven. GEEN EXPLOSIES MEER? De strijd voor Veiligheid in de Lucht (Door onze luchtvaartmedewerker). Meer veiligheid! Het is een devies, dat thans vrijwel iedere serieuze iuchtverkeermaatschappij in het bla zoen heeft. De Amerikanen waren wellicht de eersten, die plotseling in zagen, dat er iets gedaan moest wor den en zelfs meer dan dat: alle krach ten moesten „samengebundeld" wor den, om het luchtverkeer een maxi male veiligheid te geven. Nu zijn het de Engelsen, die met een verrassende vinding gekomen zijn: de explosion suppressor. Het is een vernuftig idee, waarmee men het exploderen van benzinetanks wil voorkomen. Nu is dit op zich zelf al een zeer verdienste lijk werk geweest; de meeste vlieg tuigongevallen werden immers een „ramp" of een „catasprophe" omdat er brand bijkwam. De ramp van de Nijmegen, om een enkel voorbeeld te noemen, zouden verscheidene passa giers stellig overleefd hebben, indien er geen brand was uitgebroken. Zo dra de tanks hun duizenden liters benzine over de gloeiende motoren uitstorten is het niets meer gedaan; ieder reddingswerk is dan bij voor baat i uitgesloten, totdat de benzine practisch uitgebrand is. Nu hebben knappe technici het verloop van een explosie nauwkeurig geanalyseerd en zij kwamen tot de merkwaardige con clusie, dat gedurende de eerste vijf duizendste seconde, de drukverho- ging, welke de explosie inleidt, nog zeer gering is. Een explosie is een zeer snelle en heftige reactie; het is inderdaad een kwestie van fracties van seconden. Na die eerste 0.005 se conde stijgt on de grafiek de druk tot duizelingwekkende hoogte. Moet iets voorkomen worden, dan dient dat juist in die 0,005ste seconde te ge beuren. Het Royal Aircraft Establish ment dat al in 1877 werd ODgericht en in die eerste tijd natuurlijk alleen met luchtballons kon werken heeft een alarmsysteem ontworpen, dat juist op die nog gerinee drukverho- ging in die allereerste fractie van de seconde, begint te weiken en dan een soort blusapparaat automatisch in werking stelt. Er komt dan een be paalde stof vrij, die de haard van de explosie als het ware inspint, ver spreidt en onschadelijk maakt. Het is een patentkwestie geworden, zodat wij er weinig meer van weten, dan dat de gevoelige alarmmeter begint te werken, wanneer het eerste, flau we drukgolfje dat aan de explosie voorafgaat, geregistreerd wordt. Men beerijDe het belang van deze vinding. Werkt het apparaat, dan is er de kans. dat benzinetanks bij on gevallen niet meer uiteenspatten en daarmee zal het percentage slachtof fers bij vliegtuigrampen meteen een indrukwekkend aantal punten gezakt zijn. Dit is evenwel niet het enige ob ject, waarmee de luchtvaart zich be zighoudt in haar strijd voor hogere veiligheid. Op de grote luchtvaart - „show" te Franborough is ook een al- armsvsteem gedemonstreerd, waar mee het begin van een brand wordt aangegeven Dit is van belang, om dat een piloot niet of telaat merkt, dat er iets brandt in het toestel. Nu berust de verklikker op het eenvou dige systeem, dat een magneet bij verwarming zijn aantrekkingskracht verliest De plaatsing van dergelijke vernuftige apparaatjes in of bij iedere motor waarschuwt de vlieger tijdig, dat een bepaalde motor terstond moet worden uitgeschakeld en dan kan nog juist een gevaarlijke vliegtuigbrand voorkomen worden. Brand en explo sie, de twee gevaarlijkste vijanden van veilie vliegen worden thans be streden. Het grootste probleem wacht nog: hoe de snelheid van het vlieg tuig op elk gewenst ogenblik te ver minderen. Dit vraagstuk is nog lang niet opgelost. MARKTRERÏCHTF.N BODEGRAVEN. 1 Nov. Kaas. Aan gevoerd 113 partijen. Eerste soort 2.102.09. 2de soort 2.2.08. ex tra soort tot 2.32 per kg. ROTTERDAM, 1 Nov Vee. Totaal aanvoer 4138, 600 vette koeien en os sen, 1426 gebruiksvee, 482 graskalve ren, 330 nuchtere kalveren, 476 big gen, 26 veulens, 204 paarden, 377 schapen en lammeren, 106 bokken en geiten. 111 varkens. Prijzen per stuk: kalfkoeien le soort 875725600; varekoeien 525400350; vaarzen 550450350; pinken 450350 275; graskalveren 25018090; biggen f 30—25—20; hitten 650—550 400; werkpaaren f 850650500. Prijzen per kg.: slachtpaarden 1.30 1-20—1.—.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1949 | | pagina 3