II ET Abbbsiroop Brand in electrische centrale te Amsterdam Bende valse munters gearresteerd If Licht in een moordzaak van 1945? £eidse HUTSPOT j keerpunt WOENSDAG 19 OCTOBER 1949 DE LEIDSE COURANT PAGINA 2 Enkele delen van de stad in het duister Een brand in een der zes transfor matoren van de electrische centrale Oost aan de Hoge Kadijk te Amster dam heeft gisteravond van tien mi nuten voor negen tot vijf voor tien de stadskwartieren Oost en Zuid, de randgemeenten van de hoofdstad en het gehele Gooi in het donker gezet. Tegelijk met het licht viel ook de radio uit. De zender Lopik sprong bij door om de vijf minuten het feit van de storing om te roepen. De A.V.R.O. slaagde er na een halfuur in om, met behulp van een accu-batterij een be perkt programma van gramophoon- platen te presenteren. In het centrum van Amsterdam en een deel van West, evenals in Zaandam, was even eens storing. In het Gooi speelden zich veelal dezelfde tonelen af als in Amsterdam. Een toneeluitvoering in theater „Gooiland" te Hilversum moest even worden onderbroken, maar kon voort gang vinden bij kaarslicht. In het ka tholieke ziekenhuis te Hilversum kon op de gangen een noodverlichting in werking treden. In het Concertgebouw te Amster dam kwamen 1800 bezoekers in het duister te zitten. Het concert van de Bussumse koorvereniging „Pro Musi- ca" ging, na korte onderbreking, bij het schijnsel van een noodverlichting door. Een aantal bezoekers, die zich ongerust maakten, verlieten de zaal. Naar wij vernemen zijn ambtena ren van de centrale ter bestrijding van falsificaten in samenwerking met de gemeentepolitie van ver schillende Nederlandse steden en de Belgische politie er in geslaagd, om een bende van valse munters op te rollen. In het geheel zijn naar het ANP verneemt, thans 15 arrestaties verricht. De valse munters hielden zich bezig met de vervaardiging en ver spreiding van valse bankbiljetten van honderd gulden. De Nederland se politie kwam hen op het spoor, Aethe»*klanken DONDERDAG. HILVERSUM I 301.5 M. 7.00 AVRO. 7.50 VPRO. 2.00—24.00 AVRO. 7.00 Nieuws. 7.15 Ochtendgymnas tiek. 7.30 Radio-ochtendblad. 8.00 Nieuws en weerberichten. 8.15 Radio- cchtendblad. 8.55 Voor de vrouw. 10.15 Populair concert. 10.50 Voor de kinderen. 11.00 Carillonspel en orgel concert. 11.45 Economische causerie. 12.00 Lichte muziek. 12.30 Medede lingen. 12.33 „In 't spionnetje". 12.38 Pianoduo. 13.00 Nieuws. 13.15 Popu laire muziek. 14.00 Voor de vrouw. 14.30 Viool en piano. 15.00 Voor de zieken. 16.00 Gevarieerd programma. 17.00 Kaleidoscoop. 18.00 Nieuws. 18.15 Sportpraatje. 18.30 Voor de Strijdkrachten. 19.00 Voor de kinde ren. 19.05 Radio Volksmuziekschool. 19.35 Ronde Tafel-conferentie. 19.45 Regeringsvoorlichtingsdienst. 20.00 Nieuws. 20.05 Actualiteiten. 20.15 Ra dio Philharmonisch orkest en solist. 21.05 Avondschool. 21.30 Amerikaan se muziek. 22.10 Interview. 22.25 Or kestconcert. 23lp0 Nieuws. HILVERSUM II 416 M. 7.00 KRO. 10.00 NCRV. 11.00 KRO. 14.00—24.00 NCRV. 7.00 Nieuws. 7.45 Morgengebed en liturgische kalender. 8.00 Nieuws en weerberichten .9.30 Waterstanden. 9.40 Schoolradio. 11.00 Voor de zie ken. 11.45 Schoolradio. 12.00 Angelus. 12.03 Amusementsorkest. 12.55 Zon newijzer. 13.00 Nieuws en Katholiek nieuws. 13.20 Zang en orgel. 13.45 voor de vrouw. 14.00 Metropole or kest. 14.45 Voor de vrouw. 16.45 Arn hemse orkestvereniging. 17.00 Voor de jeugd. 17.30 Zang en piano. 17.50 Rijk over zee. 18.15 Causerie van de Christelijke Middenstandsbond. 18.40 Reportage. 19.00 Nieuws. 19.15 Muzi kale causerie. 19.40 Radiokrant. 20.00 Nieuws. 20.05 Groningse avond. (Om 21.00 Familiecompetitie). 22.15 Bui tenlands overzicht. 23.00 Nieuws. toen in Aken en Dusseldorf valse honderd gulden oil jetten werden ge signaleerd. Een onderzoek wees uit, dat enkele Belgen en Nederlanders deze biljetten hadden verspreid. Ver der kwam men toen niet. Enige tijd later werd in Den Haag op aanwijzin gen van een winkeljuffrouw in een herenmodezaak een Belg aangehou den, die met een vals honderdgulden biljet zijn inkopen probeerde te be talen. Aangezien op de man slechts één biljet gevonden werd wilde men hem weer in vrijheid stellen. De centrale ter bestrijding van falsifi caten ontdekte echter, dat dezelfde persoon ook te Utrecht valse bank biljetten in omloop had gebracht. De Belg werd daarop nog eens on dervraagd met het resultaat, dat de politie zijn handlanger, ook een Belg R. J- J. M., kon arresteren, die met een auto waarin de biljetten waren verborgen, het land afreed. Van deze tweede Belg leidde het spoor naar een kermisreiziger de K. Het onderzoek wees uit, dat deze man bij de drukker L de P in Luik had gewoond. Tijdens een huiszoeking bij deze drukker werden toen de cliches gevonden en ook de appara ten, waarmee de biljetten werden vervaardigd. Briefjes van honderd gulden werden bij de drukker niet gevonden, wel een grote hoop as: toen de man bemerkt had, dat de po litie hem op het spoor was, had hij de aanwezige voorraad valse biljetten 300 stuks verbrand. De valse munters hebben ruim 200 valse bankbiljetten verspreid. Al deze biljetten zijn door de politie ge vonden en in beslag genomen. De biljetten waren goed nagemaakt. Zij waren alleen iets fletser van kleur en de opdruk „100 gulden" was wat onduidelijker dan op de goede hon derd gulden biljetten. OMGEKOMEN BIJ POGING EEN DUIKER TE REDDEN. De veertigjarige gehuwde brand weerman C. de Jong is gisteren aan de marinewerf te Hellevoetsluis om gekomen bij een poging, een duiker te redden, die onder een schip was vastgeraakt. De duiker zelf kon la ter behouden naar boven worden gebracht. Toen op een gegeven moment geen contact meer werd verkregen met de duiker die onder de kust vaarder „Wiebe" werkzaamheden verrichtte, waarschuwde men de beroepsbrandweer, de enige die over Davis-apparaten beschikt. De brandweerwagen kwam en een brandweerman dook enige keren en kreeg contact met de duiker, die hij echter niet los kon krijgen, Een col lega loste hem na enige tijd af maar plotseling werd ook met hem het contact verbroken. Inmiddels was een helmduiker gearriveerd, die de beide mannen naar boven bracht. De levensgeesten van de brandweer man waren toen echter reeds gewe ken. Men weet niet wat de oor zaak is. TWEE DODEN BIJ EEN AUTO-ONGELUK. Te snel gereden? Een ernstig auto-ongeval te Rotter dam heeft gisteravond twee mensen levens geëist. Omstreeks ces uur reed een personenauto met grote snelheid langs de Waalhaven in ae richting Pernis. Ter hoogte van een pier, waar spoorrails de weg doorsnijden zagen voorbijgangers plotseling de wagen slippen en na een paar zwen kingen met grote vaart tegen een boom botsen. De auto werd totaal vernield en de twee inzittenden werden er uit geslingerd. De passa gier, de 52-jarige kapper L D. A. uit Pernis bleek op slag te zijn gedood. De bestuurder, de 40-jarige aanne mer C. V., eveneens uit Pernis, had een schedelbasisfractuur opgelopen. Eenige uren later is ook hij overle den. De oorzaak van het ongeval is vermoedelijk gelegen in de grote snelheid van de wagen. VAN VOLLENHOVEN'S FABRIEK VERKOCHT. Opbrengst valt tegen. Nadat de vorige week Maandag het fabriekscomplex van Van Vol lenhoven te Amsterdam in bod was gezet, werden. Maandagavond de zelfde gebouwen in afslag en com binaties geveild. Het kapitale fa briekscomplex heeft in totaal 896.000 opgebracht, dus slechts 100.000 meer dan het bedrag, dat de biedingen de vorige week be reikten. De directie-makelaars, de heren Deenik en Meyerink, noemden deze opbrengst zeer teleurstellend. Ge brek aan liquide middelen achtten zij de voornaamste oorzaak van de geringe animo en de lage prijzen. Het koelhuis met garage, waar voor slechts 160.000 werd geboden, werd opgehouden. (De waarde is wel in bovenstaand bedrag van 896.000 verwerkt.) Grote bedrij ven traden niet als kopers op; de meeste percelen gingen naar parti culieren. Een uitzondering vormde de P.T.T., die een gedeelte aan kocht. HAARLEMMERMEER VOL VERGIFTIGDE VISSEN. Duizenden vissen drijven op het ogenblik dood rond in sloten en vaar ten van de Haarlemmermeer, de IJpolder en zelfs in de grachten van de stad Haarlem. Het zijn niet alleen kleine vissen, maar ook grote snoe ken, baarzen, enz. Sommige lieden zien er niet tegen op deze vissen uit het water te scheppen en te verko pen. Een gevaarlijke bezigheid, om dat deze besten stierven door ver giftiging. Aangenomen moet worden, dat het afvalwater van de suikerfabriek in Halfweg de oorzaak van 't kwaad is. Daarnaast werken ook de droogte van de laatste tijd en abnormale kroosvorming de vissterfte in de hand. Voor vele beroepsvissers uit de omgeving luidt deze situatie een onhoudbare toestand in. De Haarlem se Hengelaarsbond heeft bij verschil lende organen op maatregelen aan gedrongen. BENAUWDE Als andere middelen ge- faald hebben Uw hoestaan- vallen minder benauwd te maken, neem dan het middel waarop nog slechts xelden vergeefs 'n beroep ls gedaan over het onderwerp „Onze groep in het nauw", werden in huishoudelijke vergadering enkele voorstellen uit de afdelingen behandeld. In verband met een opmerking uit Haarlem over de mindere kwaliteit van de melk, waren hoofdbestuur en aanwezigen het er over eens, dat er ten nadele van het product een zekere melkpo- litiek wordt bedreven, die sterk moet worden afgekeurd., Deze aangelegen heid zal met de andere landelijke or ganisaties worden besproken. De Kring Zuid-Holland stelde aan de Bondsvergadering voor, een com missie te benoemen, teneinde de mo gelijkheden te onderzoeken van medezeggenschap in de standaardi- satiebedrijven door de kleinmelkhan- del, mede gezien in het licht der machtsconcentratie van C.M.C. en andere groeperingen in de melk handel. De vergadering was er voor. de studie over deze problemen te willen overdragen aan de Commissie P.B.O. De Kring Zuid-Holland stelde verder voor, in overleg met de an dere bonden een dag in het voorjaar vast te leggen, waarop alle drie de bonden hun jaarvergadering houden. Zij achten het bezoeken van de bondsvergadering van zodanige be tekenis, dat als men tot deze vast stelling kon komen, ook- elke melk handelaar in de gelegenheid zou zijn, de vergadering te bezoeken, omdat dat voor deze vastgestelde dag in ge meen overleg, met toesteming van het Z.B., niet behoeft te worden ge zorgd. Het hoofdbestuur zegde toe, in deze richting werkzaam te zullen zijn. Voor de afdeling Leiden was ter bondsvergadering aanwezig een de putatie, met voorziter van Holst en pater Booms O.F.M. VERLAGING WINSTMARGE MELKHANDEL VOORLOPIG UITGESTELD. Naar „Trouw" verneemt, is de wij ziging van de winstmarge voor de Nederlandse melkhandel, welke op Maandag 17 October van kracht zou worden, zonder opgaaf van reden uit gesteld tot nader aankondiging. Deze wijziging hield in voor de melkhandel in het Westen des lands een vrij belangrijke verlaging van de winst en voor die in Oosten en Zui den een geringe verhoging. Van de zijde van de melkhandel verneemt het blacl, dat door de ge zamenlijke landelijke organisaties contact tot stand is gebracht met de deskundigen voor middenstandsaan gelegenheden van de Tweede Kamer fracties. KOLONEL BESCHULDIGD VAN MOORD OP GEÏNTERNEERDEN. De heer A. Kuyk te Rotterdam, in 1942 lt.-kolonel, de majoor van het KNIL J. Meijer en de mariniers Grift en Weijers in het kamp Woest- duyn te Doorn, zijn er van beschul digd, betrokken te zijn bij de dood van de geïnterneerden L. Raedt van Oldebarnevelt en L. v. Poelje, die 7 November 1942 te Paramaribo (Suriname) werden neergeschoten. De procureur-generaal te Parama ribo heeft nu een onderzoek gelast, dit naar aanleiding van een door de weduwe van de heer Van Oldebar nevelt ingediende aanklacht. Vol gens haar zouden de feiten duidelijk wijzen op een van militaire zijde moedwillig veroorzaakte dood. Beide slachtoffers waren tijdens de oorlog als geïnterneerden van In donesië naar Suriname gezonden, meldt het A.N.P. Kath. melkhandelaren hebben hun zorgen Er ontbreekt een en ander aan winstmarge, sanering en vestigings regeling. De katholieke bond van handela ren in melk en melkproducten in Ne derland had vandaag een zeer groot aantal leden aangetrokken, dank zij de agenda, die punten van actueel belang vermeldde. Bondsvoorzitter C. A. Heuft hegft met name drie on derwerpen concreet aan de orde ge steld: de regeling van winstmarge, sanering in de melkhandel en vesti gingsregeling. In tal van gemeenten is de omzet van melk teruggelopen; in Amster dam zelfs dertien procent. Deson danks laat de overheid de winstmar ge onveranderd; reeds half Juli had men een wijziging verwacht. Nu dit niet is geschied, heeft de Bond con tact gezocht met Kamerleden om via hen te kunnen bereiken, dat de winstmarge wordt opgetrokken. Bij de sanering in de melkhandel is volgens de heer Heuft niet gebleken, dat wijkindeling de beste oplossing biedt. Vrijwillige klantenruil zonder grenzen wordt beter geacht. Het blijkt, dat na drie jaar voor bereiding de landelijke vestigingsre geling nog niet overal is doorgevoerd. Hij meende, dat er geen sprake zal zijn van mogelijkheid van direc te invloed van de melkhandel in de standaardisatiebedrijven, gezien in het licht van de komende publiek rechtelijke bedrijfsorganisatie. Noch tans ligt zijdelings invloed wél in de wet opgesloten bijvoorbeeld door het verkiezen in de sociaal-economische raad van een vertegenwoordiger van de middenstand. De vraag werd gesteld, wat de nieuwe wet zal betekenen voor zui velhandel en -productie. Zal een be drijfschap of een productschap wor den gekozen? Mr. v. d. Hoek vond,, dat ordening, die louter het bedrijf schap raakt, wel zal zijn uitgesloten, omdat de wet bepaalt, dat het be stuur van elk bedrijfschap paritair moet worden samengesteld. Dus ligt het productschap op de weg. Nadat de bondsadviseur, pater E. Commandeur uit Delft had gesproken DE HAAGSE JUSTITIE VOOR EEN BELANGRIJKE BESLISSING Zullen de mannen, die in de avond van de 30ste Mei 1945 in Den Haag de Haagse advocaat mr M. de Boer j in diens woning aan de Gouden Re- i genstraat vermoorden binnenkort j worden gearresteerd? Na eindeloos j speuren door de beste detecives, die j Nederland bezit is het enige weken ge.'eden gelukt zoveel licht te krijgen in deze zaak, dat thans met vrij gro te zekerheid is komen vast te staan, wie deze daders zijn en waarom zij deze moord pleegden. Een van deze twee mannen, tegen wie zeer ernstige verdenking is gerezen bevindt zich reeds geruime tijd in het buitenland. De ander vertoeft nog in Nederland, aldus weet het „Algemeen Dagblad" mede te delen. Deze opzienbare moord, zo ver volgt het blad heeft in de loop der eerste jaren na de bevrijding heel wat stof doen opwaaien toen bekend werd wat de vermoedelijke drijf veren waren geweest van de daders, die in de avond van de 30ste Mei 1945 omstreeks half twaalf de 65-jari ge heer de Boer in zijn woning dood schoten en daarna ijlings op de vlucht sloegen. Het was reeds bijna middernacht toen aan het huis van de oude advocaat in de Gouden Regen straat werd aangebeld. Toen de heer De Boer de buitendeur opende zag hij zich geplaatst tegenover een man die een revolver in de hand had en daaruit zonder iets te zeggen enige schoten loste. De heer De Boer werd in zijn rechterheup en in de linker arm getroffen. Op het geluid van de schoten rende mevrouw De Boer naar buiten en ziende wat er was gebeurd stortte zij zich op de moor denaar en gaf hem een vuistslag in het gelaat. Op hetzelfde ogenblik knalde een derde schot dat gericht was op de dappere vrouw. Zij werd in haar linkerbeen getroffen. De lafhartige aanvaller, die in gezel schap was van een medeplichtige, die vermoedelijk op korte afstand met een auto stond te wachten, nam hier na de vlucht. Beide slachtoffers wer den naar het ziekenhuis aan de Zuidwal gebracht, waar de heer De Boer overleed. Mevrouw De Boer kon na korte tijd naar huis terugkeren. Men stond, zo gaat genoemd blad verder, voor een raadsel omtrent de identiteit van de daders en het mo tief dat tot deze moord kon hebben geleid.. Naarmate het onderzoek vor derde kwam men tot conclusie dat de daders gezocht moesten worden in kringen van onbeheerste figuren in de oude illegaliteit. Het waren elementen die zich doorgaans na de Septemberdagen van 1944 in de ille galiteit hadden weten te nestelen, maar wier mentaliteit zich zeker niet eigende om de goede zaak van Nederland te dienen met volledige wegcijfering van eigen belangen. Mr. De Boer kende deze duistere ele menten in de illegaliteit. Hij kende de delicten waaraan deze heren zich onder het mom van goede vaderlan derschap hadden schuldig gemaakt en die in de grond der zaak weinig of niets vón doen hadden met de tientallen honderden dappere kerels van de ondergrondse verzetsorganisa ties. Tot zover het „Algemeen Dag-r blad" wiens mededelingen ons meer sensationeel dan duidelijk toeschij nen. Tot burgemeester van Katten- dijke (Z.) is benoemd de heer A. Schipper. De heer Schipper, die 1914 is geboren, was tot dusver werkzaam als hoofdambtenaar ter gemeentese cretarie van Zierikzee. Tot burgemeester van Renesse (Z.) is benoemd de hèer mr. G. F. Lunsingh Tonckens, die thans hoofd van het bureau juridische zaken van bet 4e militaire gewest te Groningen is. De heer Lunsingh Tonckens is 1907 geboren. Op vragen van het Tweede Kamerlid Den Hartog (VVD) heeft minister Mansholt geantwoord, dat verkeersbelangen zich verzetten te gen een onbeperkt gebruik van landbouwtractoren met meer dan één aanhangwagen op de weg. Zondag wordt te Venray een oorlogsmonument, ontworpen door de beeldhouwer Lucker uit Roer mond, onthuld. Van de 130 candidaten voor het examen van de Stichting vakoplei ding voor de vishandel behaalden te IJmuiden 48 het brevet van vol leerd visbewerker. Te Boxtel overleed op 67-j. leeftijd de heer H. J. van Susante, oprichter van de Elisabeth Bas si garenfabrieken en van de R.K. ver eniging van sigarenfabrikanten. Een inval in een speelhol heeft de Amsterdamse politie in samen werking met enige belastingambte naren gedaan. In een perceel in de Vijzelstraat trof men een gezelschap aan het klaverjassen met een inzet van f 25. Bovendien werden een roulette en fiches aangetroffen. De politie heeft het speelmateriaal in beslag genomen en de belasting ambtenaren het geld (een bedrag van 3000). De 17-jarige landarbeider G. Sch. uit Zuidwending (Gr.) sprong Maandag van een wagen, waarvan het paard op hol was geslagen. Hij kwam te vallen en kreeg een der wielen over zijn hoofd. Ernstig ge wond werd hij naar het ziekenhuis vervoerd, waar hij is overleden. De 63-jarige ongehuwde man P. uit Spekholzerheide is in beschon ken toestand op de rails van de tram terecht gekomen, overreden en ge dood. Woensdag, 19 October. De leden van de afd. Leiden van de R.K. Bond van Handelsreizigers „St. Christoffel" moeten er rekening mee houden dat ons bericht van en kele dagen geleden niet helemaal juist was. Het geval is een beetje ver anderd. Maar wel is juist, dat de heer J. A. Kolkman, directeur van „De Volkskrant" a.s. Vrijdag om acht uur in „De Harmonie" komt spreken over de coöperatie. Deze spreker is een voorstander van de coöperatie en de leden van St. Christoffel" schijnen dat niet te zijn. Daarom komt hij wat vertellen, waarna de aanwezigen vragen mogen stellen ep hun hart eens kunnen luchten. Behalve de heer Kolkman komt er nog iemand naar Leiden. Dat is de beroemde sopraan Elisabeth Schu mann, die op het eerste Toonkunst concert een liederen-avond geeft. Dit alles zal plaats vinden a.s. Maandag in de Stadsgehoorzaal en deze Eli sabeth, die vooral ook als opera-zan geres veel succes en bloemen bij bos sen geoogst heeft in Wenen, New- York en Londen, zal liederen zingen van Mozart, Haydn, Arne, Schubert, Schumann en Wolf. Alweer die Bostelbrug. Om de ene helft, die opgebroken is, heeft men een hoge schutting gebouwd, zodat we niet kunnen zien wat daar alle maal gebeuren gaat. Maar het zal wel in orde zijn. Toch zijn niet alle men sen er gerust over. We werden van morgen tenminste weer opgebeld door een achtenswaardig Leidenaar, die zich dagelijks per fiets enkele malen over die brug pleegt te bege ven. Deze man zou zo graag hebben, dat die brug, nu men toch eenmaal gaat restaureren, aan de zijde van de R.K. Vakschool wat verbreed werd. De tramrails liggen zo dicht naast het trottoir, dat wielrijders er nooit langs kunen rijden en er zelfs gevaar kunnen lopen. Ja, dat zijn we met hem eens, maar of er iets aan het plan veranderen zal? Het uiterlijk van de brug ondergaat geen wijzi ging, werd ons al eens eerder mee gedeeld. De Leidse K.J.M.V. zou morgen een excursie gaan maken. Maar de leden hebben pech, want tt gaat niet door. „Nu zouden we wel kunnen zeggen: „blijf maar thuis", dacht het bestuur, „maar daar voelen we ook niets voor. En daarom worden de le den morgenavond allemaal, maar dan ook allemaal, in „Den Burcht" ver wacht, waar aalmoezenier Spruyt het een en ander zeer belangrijk! te vertellen heeft. Dat het om acht uur begint, worden de leden geacht te wet,en. Maar toch zetten we het er nog maar even bij. De 13-jarige knaap K. U., wonend in de Morsstraat, ging gisteren even spelen in de Heerenstraat. Zoals dat bij jonge knapen meer voorkomt, werd dat spelen al spoedig omgezet in stoeien. En dat is op zichzelf niet zo heel erg, als ze maar een beetje uitkijken. Dat deed deze knaap ech ter blijkbaar niet, want hij kwam al stoeiend in het prikkeldraad terecht, wat hem een diepe vleeswonde onder de rechterknie opleverde. De E.H.D. kwam er aan te pas en die bracht hem naar het Acad. Ziekenhuis, waar Koos verbonden werd en toen weer naar huis toe mocht. Die „Twee Gebroeders" toch! Dat is een vrachtschip uit Den Haag (82 •ton) en dat moest in Leiden zijn. Het ging echter onder de Schrijversbrug door, zonder èen doorvaartkaart of havenbrief te halen. Dat mag niet. En daarom belde men van de Schri.i- versbrug naar de Havcnbrug, om die boze schipper niet door te laten. De Hayenbrug bleef dus rustig dicht, maar dat kon die Haagse schipper niet weten en met volle vaart ging hij er op af, totdat op het laatste ogenblik de brugwachter hem toe riep te stoppen. Dat ging niet meer, hoewel de schipper nog een kabel om een meerpaal gooide. Met donderend lawaai botste de „Twee Gebroeders" met zijn neus tegen de Havenbrug op. Die brug kon er tegen; het schip niet. Gevolg het draaiwiel van de winchkabel aan gruzelementen. Toen riep de schipper „iets" tegen de brugwachter. En toen zei de brug wachter iets tegen de schipper. En toen nog eens en nog eens. Oud man netje, met filosofen-gezicht, spuwde een feilloze straal tabakssap in het water en zei: Mekaar maar goed in de haren zitten, daar hebben we te genwoordig echt gebrek aan! Ja, dat hebben we allemaal ge hoord en gezien, toen we vanmiddag gingen kijken of de Van der Steng al aangekomen was. Maar die was er nog niet. Die komt morgen pas. STADSKOK. oorspronkelijke roman door MIES VAN VELSEN. 21) Ofschoon z'n plagende toon dui delijk bewees, dat hij schertste, zag hij de pijnlijke uitdrukking, di< haar gezicht verstrakte. Voorzichtig lei hij Marjanneke te- rug in de wagen en sloeg z'n arm om haar middel. „Kom lieveling 't was immers gekheid. Er is geen beter, verstandiger moedertje dan jij." „Ik weet, dat je 't niet meent/' zei ze zacht, „maar het is 't ergste ver wijt dat je me doen kunt. En zijn woorden lieten een blij vende naklank achter en weerhielden haar menigmaal in te grijpen, als Mark in zijn onverstandige liefde het kind op z'n arm in slaap wiegde, ja als Marjanneke huilde om zich te dikwijls stond ze zelf in de nacht op, overtuigen, dat er geen reden was voor het schreien. Ze wilde geen har de moeder zijn, Mark mocht haar dit nooit verwijten, dacht ze. Gaby zat onder de bloeiende ap pelboom. Naast haar stond een mand je waarin netjes opgerold de sokken en kousen lagen, die ze zojuist ge stopt had. Wat verder op 't grasveld je stond Marjanneke in de box en maakte kraaiende geluidjes. Lang zaam in gedachten verdiept vouwde Gaby het laatste paar op. Je ze moest nu beslist vandaag eens een gele genheid te baat nemen, Mark te spre ken over de financiële toestand. Zo kan het op de duur niet blijven. Als hij eens of tweemaal in de maand haar met triomfantelijk gezicht een kleinigheid gaf scheen hij overtuigd, dat 't voldoende was. Verder leefde hij in een soort geluksroes, die haar soms meesleepte, soms beangstigde. Tweemaal had ze op het punt ge staan er met hem over te spreken, maar beide keren had Mark haar ont wapend nog voor ze een woord ge zegd had. „Is er iets aan de hand, vrouw tje?" vroeg hij de eerste keer en had de kleine rimpel in haar voorhoofd weggekust. „Zeg me dan, dat je nog altijd de gelukkigste vrouw ter we reld bent". Gaby was bezweken, Wat verlangde ze anders dan hem zo zor geloos blij te zien. Laat hij z'n scha de maar eens inhalen, dacht ze ver tederd hij heeft zoveel ontbeerd. Van haar spaarbankboekje had ze het ont brekende aangepast. De andere keer, dat was nu bijna drie weken geleden, had hij het eer ste woord, dat ze zei, met een ge heimzinnige glimlach de vinger op de lippen gelegd. Zonder verdere verklaring was hij naar boven ge gaan om binnen enkele minuten terug te komen met een klein pakje. Nieuwsgierig opende ze het. Een paar snoezige pantoffeltjes, die ze heel erg bewonderd had, maar niet wilde kopen,, omdat ze meer elegant dan praktisch waren. Op de bodem van de doos lag een envelop met twee briefjes van tien. „Mark, 't is schandalig", had ze ver weten, toch inwendig verheugd om dit geschenk „je mag me zo niet ver wennen." „Jou kan ik nooit genoeg ver wennen, als me iets te wensen over bleef, zou ik willen, dat ik rijk ge noeg was je het mooiste te geven, wat er te krijgen is." Dwaze jongen! Zou hij ooit genoeg verdienen om hun gezin behoorlijk in stand te houden? En toch als hij wil. Er kwam een on- verzetelijke trek op Gaby's gezicht. Hij kan schrijven: „De eenzame" is er het bewijs voor. Waarom zet hij zich niet tot ernstig werken? „Pappa-pappa!" kraaide Marjan neke en trappelde van ongeduld, „pappa!" Twee bruinverbrande armpjes werden verlangend uitgestoken maar Mark had enkel oog voor Ga by, die uit haar gepeins gewekt door het stemmetje van het kind, zich omdraaide en en Mark's be wonderende blik opving. Met één sprong was hij over hét hekje. „O, Gaby, waarom ben ik geen schilder. Zoals je daar zat on der die bloeiende appelboom..'' „Houd op met je onzin kijk eens, je dochter voelt zich verwaar loosd." Marjanneke, ongeduldig geworden, huilde tranen met tuiten en trap pelde van drift. Mark tilde haar met een zwaai uit de box. „M'n klein driftkopje, was je jaloers." Onmiddellijk hield het schreien op en kraaide ze met d'r liefste stemmetje: „pappa". Hij zette zich met 't kind naast Gaby op de bank. „Wat een dag vrouwtje en dat voor Mei. Van louter vreugde heb ik vandaag niets uitgevoerd." „Geluk schijnt niet bevorderlijk voor je inspiraties." zei ze scherper dan ze bedoeld had. Verwonderd zag hij haar aan. De toon van haar stem herinnerde hem op onaangename wijze aan die van -haar moeder. „En als dit eens zo was? Zou je me dan het gel>uk misgunnen?" vroeg hij spottend. „Wanneer het je tot zo'n slappe ling maakt, dat je tot geen enkele inspanning meer in staat bent, ja. Dan ben je het geluk niet waard." Haastig stond ze op en liep met gebogen hoofd het tuinpad af. Nog voor ze het huis bereikt had was Mark al naast haar. Ze deed of ze hem niet zag en wendde het hoofd af om haar tranen te verbergen, maar Mark trad haar in de weg en legde zijn handen op haar schouders. „Kijk me eens aan als je durft? Meen je werkelijk, dat je m'n ge luk voor wat geld wilt prijsgeven?" Gaby zocht vergeefs naar haar zakdoek en hij droogde haar tran/i met de zijne. „Nu, zeg eens?" „Je geluk is me alles waard, dat weet je. Alleen begrijp ik niet, waarom geregeld werk dat in de weg zou staan." „Als je kan schrijven wanneer je wilde, was het eenvoudig genoeg," zei Mark met een zucht. Dan ver helderde opeens z'n blik. „Draai je eens voorzichtig om en kijk wat Marjanneke heeft uitgehaald." Het kleintje, door Mark op het grasveld gezet, was 'n ontdekkings tocht begonnen en zat met een stralend gezichtje midden in het perk violen, die ze stuk voor stuk va-n de stengel trok. „Zo'n ondeugd, haal haar vlug, ze vernielt alles en dadelijk steekt ze ze in d'r mondje." „Ach weineen." Mark lachte, „is ze niet verrukkelijk in d'r onschuld." Toch pakte hij Marjanneke, die jui chend de half verlepte violen in d'r knuistje klemde. „Boem, boem." „Ziehier onze kleine geluksengel, Gaby," zei Mark en zette het kind op de keukentafel. „Zij wordt de heldin van m'n eerstvolgende roman, die tot titel zal hebben: „Uit het eerste levensjaar van mijn doch ter"." Van Madeleine, die op de eerste verjaardag van haar petekind was korrten feliciteren, hoorden ze het grote nieuws, dat Tom Warsage naar Mariëndaal ging. „Dus tóch," zei Gaby nadenkend, „wel een zwaar offer: hun enig kind priester." (Wordt vervolgd)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1949 | | pagina 2