S)e £<2kW0ot4/Ya/nt
V «Angstig"
Algemene
Missie-Zondag
Geruststellende geluiden
over Oost-Java
Koning Leopold accoord
met 55%
Joego
-Slavië mag niet in de
Veiligheidsraad
Directeur: C. RL VAN HAMERS VELD.
Hoofdredacteur: TH. W1LMER.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
WOENSDAG 19 OCTOBER 1949
41ste JAARGANG No. 11815
Zal de olie
op de Oost-Javaanse
golven helpen?
Bur. Papengracht 32, Telef. 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn 20935 - Abonnementsprijs 0.32 p. w., f 1.40 p. mnd., i 4.15 p kwart. Franco p. p. f 4.90 - Advert.: 15 ct. p. m.m. Telefoontjes f 1.50
IN een te Hannover gehouden voor
dracht over het onderwerp „Angst
voor het leven als ziekte" stelde dr.
D. Helmut Thielicke, professor in de.
theologie te Thübingen, vast, dat een
enquête onder jonge mensen had uit
gewezen, dat 60% van hen op de
vraag „hoe zij tegenover het leven
stonden" geantwoord hadden met
„angstig".
De gedachte, dat een zo groot per
centage jonge mensen angstig tegen
over het leven staat, wekt bij ons
allen een gevoel van angst op.
Het is beangstigend, dat de jeugd,
die het leven niet zorgeloos maar wèl
blij en optimistisch moest inzien,
„angstig" tegenover dat leven staat!
En het is zo verklaarbaar. Al denkt
men alléén maar aan het probleem
van huisvesting. En daarnaast zijn er
nog zo véle andere realiteiten, die het
perspéctief van de toekomst donker
dreigend omwolken.
En toch: als de ouderen, ondanks
alles, moeten zoeken naar de zon
zijde in het leven, dan moeten dat
zéker de jongeren doen. En zij kun
nen dat, dank zij hun jeugd, met een
grotere kans op succes.
Zoek de zon-zijde in het leven.
Dit moet vooral in een tijd als deze
ons devies zijn een devies, dat
voor ieder naar gelang van de
omstandigheden, waarin hij leeft
moet worden geconcretiseerd.
Hier hebben allen, die leiding heb
ben te geven aan de jeugd, aan de
jongeren, een hoogst belangrijke
taak, voor welker goede, vruchtbare
vervulling een eerste voorwaarde is,
datzij zelf in eigen leven de zon
zijde hebben gevonden en daarin hun
leven hebben gezet!
Zondag 23 October a.s. wordt in
de gehele Katholieke wereld de
Missie-Zondag gevierd, de dag waar
op de Paus aller gebed en offer
vraagt voor de bekering der heide
nen.
Er zijn niet minder dan 1.300.000.000
niet-christenen, welke aantal steeds
groter wordt, omdat het aantal ge
boorten in de heidenwereld het aan
tal bekeringen verre overtreft.
Mensenwerk staat hier dus mach
teloos tegenover, alleen God kan op
bijzondere wijze uitkomst geven voor
de bekering van zovelen, die Hem
nog niet kennen.
Daarom het dringend verzoek aan
alle katholieken van Nederland om
op de Missiezondag te communiceren
en veel te bidden voor de bekering
der heidenen en daarnaast ook een
geldelijk offer te schenken om het
werk der missionarissen, die dik
wijls in zo zware omstandigheden
moeten werken en alles over hebben,
ja zo nodig ook hun leven geven
voor het bekeringswerk, mógelijk te
maken.
Maar bedenk het wel: het gebed is
hoofdzaak en de aalmoes helaas
noodzaak. Het gebedsplaatje, dat op
deze dag aan U wordt uitgereikt,
zal U hierbij helpen.
Geef het missiewerk uw geregelde
steun en wel in hoofdzaak door het
lidmaatschap van de drie Pauselijke
Missiegenootschappen: H. Kindsheid,
Voortplanting des geloofs en St. Pe
trus Liefdewerk.
LANDINGSVAARTUIG MET TWEE
MENSEN OP DRIFT.
De zeesleper „Zwarte Zee" heeft
gisteravond op de Noordzee op 47.35
gr. Noorderlengte, 6.51 gr. Wester
breedte, zijn sleep, het landingsvaar
tuig „Ballam", verloren. Het vaar
tuig, dat twee mensen aan boord
heeft, is thans op drift. Aan schepen
is telegrafisch verzocht naar dé „Bal-
lam" uit te kijken.
De loodsdiensten voor de Nieuwe
Waterweg en IJmuiden hebben, hun
werk gisteravond tegen middernacht
gestaakt wegens het stormachtige
weer. Dit is de eerste maal in deze
herfst, dat de loodsboten niet uitva
ren.
Republikeinse delegatie is optimistisch
ORESIDENT SUKARNO heeft de republikeinse delegatie ter R.T.C. er
van in kennis gesteld, dat hij al het mogelijke zal doen om de be
staande moeilijkheden met betrekking tot de militaire situatie opOost-
Java uit de weg te ruimen, aldus verneemt de speciale correspondent
van het A.N.P. in leidende kringen van de republikeinse delegatie. Men
verklaarde in deze kringen er van overtuigd te zijn, dat een vredelie
vende oplossing zou gevonden worden, en zeide dat men minder pessi
mistisch was over de ontwikkelingen op Java dan de sultan van D jog ja.
Men voegde hieraan toe dat ge
zien de verhoudingen ter conferen
tie de opmerking van de sultan met
betrekking tot de mogelijkheid van
een derde Nederlandse militaire ac
tie te somber was. Zij vestigden de
aandacht op het feit, dat minister
Drees een ontmoeting had met vice-
president Hatta, bij welke gelegen
heid de stand van zaken ter confe
rentie werd besproken en tevens de
militaire situatie op Java een onder
werp van bespreking was.
Dergelijke ontmoetingen op het
hoogste niveau worden in republi
keinse kringen veelvuldiger ver
wacht, nu de conferentie zich be
weegt naar het stadium der defini
tieve beslissingen. Men gaf in repu
blikeinse kringen toe, dat er in In
donesië nog steeds niet voldoende
begrip bestaat voor de sfeer van
toenadering, die overheerst op de
R.T.C. en dat alles in het werk moet
worden gesteld om dit begrip tot
stand te brengen, ofschoon de moei
lijkheden bij de nieuwsoverbrenging
en verspreiding in sommige delen
van Indonesië dit niet gemakkelijk
maken. Men was echter van gevoe
len, dat zodra volledige informaties
met betrekking tot de resultaten van
de conferentie zouden doordringen
in alle gebieden van Java en Suma
tra, dit niet zou nalaten invloed uit
te oefenen, in het bijzonder wan
neer wellicht binnen enige dagen
positieve resultaten kunnen wor
den gemeld.
Met betrekking tot de oorzaken
van de huidige ontwikkeling op Ja
va verklaarden republikeinse dele
gatie-leden, dat in het bijzonder de
situatie rond Surabaya het resultaat
was van een aantal misverstanden,
terwijl naar hun mening een bijko
mende factor zeker was, dat Neder
landse autoriteiten in sommige delen
van Java minder begrip en tact
toonden dan de Nederlandse autori
teiten in Batavia. Zij erkenden ech
ter, dat de situatie moeilijker en
meer gecompliceerd is geworden
door de problemen van ravitaillering
van het republikeinse leger in som
mige gebieden, welke problemen de
ze republikeinse legereenheden dwin
gen zich te verplaatsen omdat door
stationnair te blijven zij een te zwa
re belasting zouden vormen voor de
welvaartsbronnen van de bevolking.
GEEN GUERILLA-OPLEVING.
Een officieel woordvoerder van de
Nederlandse Strijdkrachten verklaar
de gisteren, dat er geen sprake is
van een plotselinge opleving van de
guerilla-activiteit in Oost-Java,
waarvan melding werd gemaakt in
buitenlandse persberichten. Wel werd
enkele dagen geleden een order on
derschept, die was opgesteld op het
hoofdkwartier van de guerilla's in
Oost-Java, waarin opgewekt werd de
strijd te hervatten. Blijkbaar als ge
volg van deze order zijn enige inci
denten voorgekomen, drie in totaal
in de afgelopen week, maar deze zijn
niet van dien aard geweest, dat ge
sproken kan worden van een alge
hele opleving der gevechten.
De woordvoerder verzekerde ver
der, dat de plaatselijke Nederlandse
comm'andanten nog steeds voortgaan
met het zoeken van contact met de
T.N.I.-commandanten. De bewering
van de Sultan van Djokja, dat de
Nederlandse troepen uit bepaalde
gebieden worden teruggetrokken
zonder de T.N.I. te waarschuwen,
sprak hij tegen. Verder gaf hij een
verklaring voor de republikeinse be
wering, dat de Nederlanders verster-
VISSERSCHEEPJE OP DIJK TE
WESTKAPELLE GEWORPEN
Maandagmorgen is het visseTs-
scheepje „Vlissingen 20" dat in de
nacht van Zondag op Maandag ter
visvangst was uitgevaren maar op
zee moeilijkheden kreeg doordat een
visnet in de schroef verward was ge
raakt waardoor het scheepje stuur
loos op de dijk bij Westkapelle werd
geworpen. De uitgezonden noodsei
nen werden niet opgevangen. De
bemanning heeft inmiddels het
scheepje verlaten.
kingen zouden hebben gestuurd naar
bepaalde gebieden in Oost-Java. De
oorzaak daarvan ligt in het feit, dat
door het terugtrekken van de Neder
landse troepen uit bepaalde gebie
den eenheden zijn vrijgekomen, die
uiteraard ergens moeten worden on
dergebracht in afwachting van hun
definitieve bestemming. Daardoor
ontstaan hier en daar natuurlijk
concentraties. Dat volgens een be
paald plan zekere gebieden zijn ver
sterkt met nieuwe troepenzendingen,
sprak de woordvoerder ten stelligste
tegen.
Naar het A.N.P. verneemt, heeft
de Nederlandse minister-president,
dr. Drees, voorzitter van de Ronde
Tafel Conferentie, in zijn ministerie
aan het Plein 1813 een onderhoud
gehad met de republikeinse vice-pre
sident en voorzitter van de republi
keinse delegatie, drs. Mohammed
Hatta.
Naar men mag aannemen is bij dit
onderhoud ook de situatie op Java
ter sprake gekomen.
Frankrijks
kabinetscrisis
De crisis in Frankrijk gaat onver
stoorbaar verder. Na het aftreden
van premier Queuille heeft, zoals be
kend, de socialist Jules Moch het ge
probeerd, maar ook hij heeft het bijl
tje er bij neergelegd. De president
Vincent Auriol heeft zich daarna ge
wend tot de Katholieken, maar de
zen bedankten voor de eer. Toen
keerde de president naar de radica
len terug en vroeg Queuille weer.
Deze hield echter voet bij stuk en
weigerde. Het laatste nieuws is, dat
de radicaal Rénè Mayer zich in prin
cipe bereid verklaard heeft een
nieuwe regering te vormen. Zal hij
het halen?
DE ITALIAANSE KOLONIëN.
De sub-commissie voor de voorma
lige Italiaanse koloniën van de poli
tieke commissie der Algemene Ver
gadering der V.N. heeft gisteren met
12 tegen 8 stemmen en één onthou
ding de aanbeveling goedgekeurd,
dat Italië het beheer over het voor
malige Italiaans Somaliland zal krij
gen.
De Oost-europese en de Arabische
staten met Pakistan waren tegen het
voorstel, terwijl India zich van stem
ming onthield.
BRAND IN ELECTRICITEITSCEN-
TRALE TE AMSTERDAM Om
streeks 10 voor negen is Dinsdag
avond brand uitgebroken in de Elec-
triciteit Centrale Oost aan de Hoogte
Kadijk te Amsterdam, waardoor eni
ge stadswijken in het donker kwa
men te zitten Tevens kwam 't Gooi
zonder stroom zodat de beide Hil
versumse zenders uitvielen. D(
Amsterdamse brandweer tijdens het
blussingswerk.
Bij lager percentage keert hij niet terug
|"\E BELGISCHE eerste minister, Gaston Eyskens, die gisteren is te-
ruggekeerd van zijn bezoek aan koning Leopold te Pregny, heeft gis
teravond meegedeeld, dat de koning accoord gaat met een meerderheid
van 55% bij de voorgestelde volksraadpleging. Dit is het percentage,
dat door de liberalen is voorgesteld. Zoals bekend eisen de socialisten,
dat de koning 66 procent van het totaal der stemmen behaalt om op
nieuw zijn prerogatieven te kunnen uitoefenen.
KONINGSKWESTIE DIENT TE
WORDEN OPGELOST.
Op de persconferentie van gister
avond zeide Eyskens, dat hij in zijn
onderhoud met de koning uiteengezet
had, dat de regering het noodzake
lijk acht, zonder verwijl het konings-
vraagstuk op te lossen. De regering
heeft te dien einde haar goedkeuring
gehecht aan de organisatie van een
volksraadpleging, die een zuiver con
sultatief karakter zal dragen en er
slechts toe zal strekken, de koning
en de wètgevende Kamers in de ge
legenheid te stellen met volledige
kennis van de gezindheid der bevol
king een uitspraak te doen. De eerste
„Uitdaging der Sovjet-Unie',
zegt Wisjinski
ANDREJ WISJINSKI, de Sowjet-ruissische minister van buitenlandse
zaken, heeft gisteren op een persconferentie te Lake Success zijn
eerste persconferentie als minister verklaard, dat iedere poging om
Joego-Slavië in de Veiligheidsraad te brengen „een ernstige verslechte
ring van de betrekkingen tussen Oost en West" zal veroorzaken. Wisjinski
verklaarde, dat een dergelijke stap tot complicaties in de Verenigde Na
ties zou leiden en haar basis zou ondermijnen. Hij noemde iedere steun
aan Joego-Slavië's poging om een zetel in de Veiligheidsraad te verkrij
gen „een uitdaging van de Sowjet-Unie" en verklaarde, dat de verkie
zing van Joego-Slavië in de Raad niet als wettig of rechtvaardig zal wor
den erkend.
„De Sowjet-Unie zal zich nooit ver
zoenen met een dergelijke schending
van het Handvest der Verenigde Na
ties", zo zeide Wisjinski.
Op de vraag of de Sowjet-Unie de
candidatuur van Joego-Slavië twee
jaar geleden wel zou hebben gesteund
en zo ja, waarom nu dan niet, ant
woordde de Russische minister, dat
de Sowjet-Unie altijd een candida
tuur op geografische basis, die ge
steund werd door de meerderheid der
landen van het betrokken gebied, zou
steunen.
Gevraagd om een commentaar op
de mening, dat Joego-Slavië een ze
tel in de Veiligheidsraad wenst op
grond van zijn rol in de oorlog, ant
woordde Wisjinski: „Andere landen,
waaronder Tsjecho-Slowakije hebben
ook het hunne tot de oorlog bijgedra
gen".
Men vroeg Wisjinski voorts, of de
Sowjet-Unie zou weigeren langer zit
ting in de Veiligheidsraad te nemen,
als Joego-Slavië gekozen werd.
Wisjinski antwoordde, dat de ver
kiezing van Joego-Slavië niet als wet
tig zou worden erkend; de Sowjet-
Unie zou echter niet te vpren aan
kondigen, wat zij voornemens is te
doen.
MAARSCHALK TOLBOECHIN
OVERLEDEN.
De Russische maarschalk Tolboe-
chin, die tijdens de oorlog bevelheb
ber aan het Oekrainse front was, is
Maandag na een langdurige ziekte
overleden. Hij zal op het Rode Plein
te Moskou begraven worden. „Hij
was een trouwe zoon van de com
munistische partij".
Tolboechin is 55 jaar oud gewor
den. Van boerenzoon is hij van ge
woon soldaat in het tsaristische le
ger opgeklommen tot de hoogste rang
in het rode leger.
Hij nam deel aan het ontzet van
Stalingrad en rukte Roemenië, Bul
garije en Hongarije binnen.
AMNESTIE IN WEST-DUITSLAND.
De ministers van justitie der elf
Westduitse staten zijn het gisteren
eens geworden over een amnestie,
waaronder alle gevangenisstraffen
beneden een half jaar en geldboeten
beneden 5.000 Mark komen te ver
vallen.
De amnestie is voorgesteld door
kanselier Konrad Adenauer.
minister heeft de koning er tevens
van op de hoogte gesteld, dat de re
gering het verkieselijk acht bij het
organiseren van de volksraadpleging
haar toevlucht te nemen tot stem
ming per arrondissement, zoals het
geval is bij de wetgevende verkiezin
gen, teneinde op deze wijze een juist
inzicht te krijgen van de gezindheid
ten aanzien van de vorst in de ver
schillende landsdelen.
Door de eerste minister geraad
pleegd omtrent de draagwijdte van
de „onbetwistbare meerderheid"
waarover de koning wenst te be
schikken om de uitoefening van zijn
prerogatieven te hernemen, heeft de
koning geantwoord, dat hij slechts
met een inachtneming van 's lands
belangen de gegevens zou beoordelen,
welke de volksraadpleging zou ople
veren, en dat hij zich hiernaar zal
schikken. De koning voegde hieraan
toe, dat het percentage der stemmen
niet het enige beoordelingscriterium
kan uitmaken, maar dat hij er geens
zins aan dacht de uitoefening van
zijn prerogatieven weder op te ne
men, indien het getal gunstige stem
men niet een minimum van 55% der
geldige stemmen bedroeg.
De eerste minister heeft de koning
medegedeeld, dat dadelijk na de
volksraadpleging de uitslag ervan aan
de koning, aan de regering en aar
het parlement zal worden medege
deeld, opdat deze onmiddellijk kun
nen onderzoeken in hoeverre deze
kan bijdragen tot een oplossing van
de koningskwestie.
De eerste minister heeft verklaard
dat, indien het parlement het wets
ontwerp houdende de instelling van
een volksraadpleging goedkeurde, de
regering voornemens is zo spoedig
mogelijk tot de verwezenlijking daar
van over te gaan.
De Belgische premier sprak ten
slotte de hoop uit, dat de volksraad
pleging in een rfeer van kalmte en
waardigheid en in een geest van eer
bied en ontzag voor koning en dy
nastie zou plaats hebben.
Mr. B. R. CANNEMAN
BURGEMEESTER VAN HOORN.
Benoemd is tot burgemeester van
de gemeente Hoorn mr. B. R. Can-
neman, chef van het kabinet van de
commissaris der Koningin in deze
provincie.
Mr. Canneman. werd 1909 geboren
in Den Haag en studeerde rechten
aan de Rijksuniversiteit te Leiden,
waar hij in 1936 promoveerde.
Zen (LcPi>ie.itje
Het is niet genoeg, zich democra
tisch te noemen, om de zaak der de
mocratie te dienen.
Ramp in
Guatemala
Eist duizend doden
Sedert vorige week Woensdag zijn
zoals reeds gemeld, verscheidene
streken van de Middenamerikaanse
republiek Guatemala door wolk
breuken geteisterd. Meer dan dui
zend personen zijn gedood, voorna
melijk door het instorten van lemen
huizen. Verscheidene steden staan
onder water, waardoor Vü.OOO mensen
dakloos zijn geworden. De weg- en
spoorverbindingen zijn verbroken en
aan. de bananen-, koffie en cacao
plantages in het Noorden en Zuiden
van het land is zware schade toege
bracht. De voedseltoestand in de
hoofdstad Guatemala, een stad met
260.000 inwoners, is ernstig. Door het
uitvallen van het weg- en spoor
verkeer kunnen geen nieuwe voor
raden worden aangevoerd. Het her
stel zal minstens twee weken in be-
"ag nemen.
De regering van Guatemala heeft
aan het Amerikaanse ministerie van
Buitenlandse Zaken verslag uitge
bracht over de catastrofe. Hierin
wordt verklaard, dat volgens de
eerste berichten de schade van
„rampzalige afmetingen" is. De re
gering van Guatemala overweegt
het internationale Rode Kruis om
hulp te vragen. Volgens het State
Departement wordt in het rapport
de schade op zes millioen vijfhon
derdduizend dollar geschat en de
schade aan de oogst op acht mil
lioen. Aan kleren, medicamenten en
andere hulpgoederen is groot gebrek.
Guatemala heeft de Amerikaanse
autoriteiten om een vliegtuig ver
zocht voor het ophalen van mensen,
die van de buitenwereld ztfn afge
sloten. Hierbij bevinden zich 26
Amerikaanse toeristen. Een Ameri
kaans amphibievliegtuig met des
kundige van het Rode Kruis en een
dokter is reeds vertrokken.
Praag eist eed
van trouw
Van alle Tsjechoslowaakse
priesters
Het Tsjechoslowaakse kabinet
heeft bekend gemaakt, dat van alle
Tsjechoslowaakse priesters geëist zal
worden, dat zij na 1 November de
eer van trouw aan het „volksdemo-
cratisc-he regiem" afleggen. Zij zullen
dit moeten doen om hun honoraria
van de staat te krijgen. Het kabinet
keurde gisteren een aantal besluiten
goed, waarbij de nieuwe kerkwetten,
die verleden week Vrijdag door de
Nationale Vergadering werden goed
gekeurd, van kracht worden. Krach
tens deze wetten wordt, zoals bekend,
het toezicht op de kerken aan een
nieuw, bü regeringsbesluit in te stel
len departement toevertrouwd.
„NETWERK VAN VERTROUW
DEN" IN TSJECHO-SLOWAKIJiE.
Het blad van de Tsjecho-Slowaak-
se vakverenigingen, „Prace", heeft
onthuld, dat plaatselijke corwité's
een netwerk zullen organiseren van
„vertrouwden", wier plicht het is
rapport uit te brengen over hun bu
ren.
„Prace" deelt mede, dat deze
„vertrouwden" inlichtingen zullen
verstrekken over personen, die te
grote etages bewonen en vijandelijk
jegens het regiem schijnen.
„Zij zullen op sjacheraars en an
deren uit de rijen der stervende
bourgoisie letten, die een weder
rechtelijk bestaan leiden," aldus het
blad.
Dit artikel beschouwt men als een
gedeeltelijke verklaring voor de-
sinds September gaande zijnde ar
restaties, in het bijzonder onder
leden van de middenstand.
Vele gearresteerden bezaten hui
zen, flats en kleine zaken. Berichten
uit de eerste hand tonen, dat in vele
gevallen confiscatie en onteigening
volgden op de arrestaties.
Dezelfde dingen zijn in Brno,
hoofdstad van Moravië, en in de
industriestad Pilsen gebeurd. Aan
het begin van dit jaar werden niet-
werkenden verzocht naar woon
plaatsen buiten de stad te „emi
greren".
Het stelsel van „vertrouwden" zou
veel gelijkenis vertonen met het
communistische systeem van de
„leiders van tien", dat volgens uit
communistische bron verkregen in
lichtingen, over het gehele land
verbreid is.
Deze vertrouwde communisten zijn
verantwoordelijk voor de ideologie
van de groep of cel en hebben even
eens opdracht de „betrouwbaarheid"
van de personen uit hun omgeving
in het oog te houden.
„Prace" zegt in genoemd artikel,
dat de „vertrouwden" zouden we
ten „dat persoonlijk belang moet
wijken voor het algemeen belang".
Uit berichten over een vergade
ring van vooraanstaande leiders in
de Sokol, de nationale sportorgani
satie, maakt men op, dat een nieu
we zuivering in deze organisatie te
wachten staat. Het was nodig, zo
had men op de vergadering gezegd,
orrf „reactionnaire en incompetente
functionarissen" «te verwijderen.
