ET
Voortgezet debat over publiek
rechtelijke bedrijfsorganisatie
Voogdijraad
bescherming in
en kinder-
nieuwe banen
STADSNIEUWS
keerpunt
WOENSDAG 28 SEPTEMBER 1949
DE LEIDSE
COURANT
PAGINA 2
Tweede Kamer
Nadat de voorzitter gistermiddag
had medegedeeld, dat op zijn des
betreffende vraag de minister van
Financiën had te kennen gegeven,
dat de studie van het door de rege
ring te volgen beleid ten aanzien van
de devaluatie nog niet zover is gevor
derd dat op korte termijn medede
lingen daaromtrent aan de Kamer
kunnen worden gedaan, zijn de alge
mene beraadslagingen over het wets
ontwerp inzake publiekrechtelijke
bedrijfsorganisatie voortgezet.
De heer Weltej; (N.K.P.) zeide dit
ontwerp te beschouwen als een com
promis tussen de liberale en de ge
leide economie. Hij vroeg zich echter
af, of het nu de meest geschikte tijd
is. Het ontwerp roept conflicten
op, die minder dan ooit kunnen wor
den aanvaard, omdat ze catastrophaal
kunnen werken voor het be-houd van
'een krachtig bedrijfsleven. Hij vroeg,
hoe de regering met dit economisch
stelsel de samenwerking van Neder
land en de Benelux-partners ziet. Het
kan z.i. nuttig zijn te weten wat er
waar is van het gerucht, dat de
Standard Oil een raffinaderij in Bel
gië vestigde, omdat deze maatschap
pij beducht was voor de gevolgen van
de hier gevolgde nolitiek. Spr. be-
heild zich ziin oordeel over het ont
werp voor. Het is z.i. gespeend van
de bedachtzaamheid en de voorzich
tigheid, welke Nederland steeds heeft
betracht
De heer van den Heuvel (K.V.
P.), de kwestie der rechtspraak be
sprekende, zeide he twenselijk te vin
den, dat de bewindsman de verzeke
ring zou geven, dat aan de tucht
rechtspraak voorrang zal worden ge
geven boven de strafrechtsnraak.
Verder stelde hii de wenselijkheid
van beroep in het licht.
De heer Van der Goes van Naters
(Arb.) ging uitvoerig in op een arti
kel van pater Stokman van 1941. en
betoogde, dat de Staat een dienende
functie heeft ten aanzien van be
langrijke aspecten van de bedijrsor-
ganisatie. Hij prees de bedrijfsorga
nisatie van prof. Veraart, die drie or
ganen wilde. Spr. bepleitte het op
nemen van gemeenschapsvertegen
woordigers in de organen met ver
tegenwoordigers van werkgevers en
werknemers. Hii had liever gezien,
dat men was gekomen met werkelij
ke organen, die een leemte in de
structuur van de Staat aanvullen.
Begonnen moet worden met product
schappen, meende spr., die gaarne
A«*therklanken
DONDERDAG
HILVERSUM I f301,5 m)
7.00 KRO. 10.00 NCRV. 11.00 KRO,
14.00—24.00 NCRV.
7.00 Nieuws, 7.15 Ochtendgymn.,
7.45 Morgengebed en liturgische ka
lender, 8.00 Nieuws en weerberich
ten. 9.00 Voor de vrouw, 9.40 school-
uitzending. 10.45 Orgelconcert, 11.00
voor de zieken, 11.45 sohooluitzen-
ding, 12.00 Angelus, 12.30 Medede
lingen. 12.33 Lunchconcert, 12.55
Zonnewijzer, 13.00 Nieuws en katho
liek nieuws, 13.20 Lunchconcert,
13.45 Voor de vrouw, 14.00 Sextet,
15.00 Kamerorkest, 17.30 Strijkorkest
18.15 land- en tuinbouwcauserie,
18.30 Voor de Nederlandse strijdkr.,
19.00 nieuws, 19.15 orgelconcert,
19.30 actualiteiten, 19.45 regerings
voorlichtingsdienst, 20.00 Nieuws,
20.05 caukerie over Tokio, 20.35 „Or-
chestre national'', koren en solist,
21.30 vervolg van 20.35, 22.20 bui
tenlands overzicht, 23.00 nieuws.
HILVERSUM 2 f416 m).
7.00 AVRO, 7.50 VPRO, 8.00—24.00
AVRO.
7.00 nieuws, 8.00 nieuws, 9.30 wa
terstanden, 10.15 populair concert,
11.00 viool en piano, 11.20 omroep
orkest, 11.45 Ornithologische cause
rie, 12.00 amusementsmuziek, 12.30
mededelingen, 12.33 In 't spionnetje,
12.38 pianospel, 13.00 Nieuws, 13.15
dansmuziek, 14.30 bariton en piano,
16.00 gevarieerd programma, 17.00
kaleidoscoop, 17.40 ..Ronde Tafel
conferentie", 17.50 Rijk over zee,
18.00 Nieuws, 18.15 Sport-praat je,
18.30 gevarieerd programma, 19.10
fluit en clavecimbel, 19.45 klank
beeld, 20.00 nieuws. 20.05 actualitei
ten, 20.15 radio hilharmonisch ork.,
en solist, 21.15 „De wonderbare reis",
hoorspel, 22.15 „Kiss me kate", ope
rette, 23.00 nieuws.
wilde vernemen, of zij er werkelijk
komen. Komen ze niet, dan stemt hij
tegen het ontwerp.
De heer Romme (K.V.P.) zeide het
ontwerp vooral zo belangrijk te vin
den, omdat het niet minder bevat,
dan de opzet van een fundamentele
maatschappelijke reconstructie. Het
werken in die richting ontleent ziin
belang aan de zedelijke waarde, die
er uit kan voortspruiten, zo b.v. het
inschakelen van de werknemer als
element in de economische gang van
zaken Het is een begin van de ver
heffing van de arbeider tot de nlaats,
waar hij als mens in het productie
proces hoort.
De P.B.C. is voor spreker ook bij
de allerbeste uitvoering geen pana
cee voor alle economische en sociale
kwalen. .Herinnerend aan wat van
katholieke zijde op dit gebied is ge
daan zeide spr. met eerbied en hulde
de naam van prof Veraart te wil
len noemen. De heer Romme betoog
de, dat de bedrijf- en productscha
pen geen organen van de Staat zijn,
het zijn organen in de Staat.
De heer Schilthuis (Arb.) gaf o.m.
te kennen, dat hii het zou betreuren,
wanneer de P.B.C. zou omverwerpen
wat thans reeds met medewerking
van belanghebbenden aan ordening
in het bedrijfsleven is tot standgeko-
men.
De heer Oud (V.V.D.) zegt, dat,
als bedrijfsorganisatie voor hem aan
nemelijk wil zijn, dan het beginsel
moet wezen, dat de rechtstreekse
overheidsbemoeiing zo gering moge
lijk is. Tegen omvangrijke delegatie
van wetgevende bevoegdheid verzet
de grondwet zich z.i. niet. Veel kan
aan de algemene maatregel van be
stuur worden overgelaten. Dit geldt
speciaal het geven van regelen. De
vraag, of wat voor regelen geldt ook
van toepassing is op het instellen
van organen en lichamen, beant
woordde spr. ontkennend. Op dit
punt staat het ontwerp op zeer ge
spannen voet met de grondwet.
De heer Stapelkamp (A.R.) zeide,
DE SUIKERBIETENCAMPAGNE
BEGONNEN In de suikerfabrie
ken in ons land gaat de komend»
weken weer grote bedrijvigheil
heersen. Met auto's en boten worden
enorme hoeveelheden bieten aange
voerd om verwerkt te worden. Een
kijkje aan de suikerfabriek te Half
weg bij het uitladen der bieten.
dat het ontwerp zijn sympathie heeft.
Tegen een overheersende positie der
ambtenaren heeft spr. bezwaar. Hij
had ook bezwaar tegen de figuur van
waarnemer namens de minister in de
bedrijfschappen.
De heer Stuf kens (Arb.) bestreed
uitvoerig de scherpe scheiding tus
sen staat en maatschappij, zoals die
door de anti-revolutionnairen wordt
gemaakt in hun beginsel der souve-
reiniteit in eigen kring.
De heer Zandt (S.G.) verklaarde,
dat de verwaarlozing van Gods
woord hem beducht maakte.
De heer Kikkert (C.H.) bleek in te
stemmen met het ontwerp al had hij
enige bedenkingen.
De minister van Economische Za
ken, de heer van den Brink, kwam
heden aan het woord.
Katholiek pleidooi voor de onaan
tastbaarheid van het particulier
initiatief.
Utrecht, 26 September.
De voogdijraden en de particu
liere kinderbescherming zullen wor
den gereorganiseerd. Daartoe is on
langs een rapport door de commis-
sie-Lamers uitgebracht en daartoe
kwam vandaag de Nationale Fede
ratie „De Nederlandse bond tot kin
derbescherming" ter beraadslaging
bijeen.
Over de huidige wijze van kinder
bescherming bestonden sedert lang
groeiende bezwaren. Er was onvol
doende coördinatie, te weinig des
kundige leiding vanwege een cen
traal orgaan; verder ontbreken af
zonderlijke uitvoeringsorganen, voor
al voor de gezinsvoogdij; er bestaat
geen opvangcentrum en er is een
gebrekkig systeem van voorlichting.
De reorganisatie-commissie nu
heeft getracht, alle tekorten op te
heffen. Het ganse werk van de kin
derbescherming meent zij belangrijk
te kunnen verbeteren door verwe
zenlijking van enkele plannen, waar
bij de principiële taak der uitvoe
ring van het kinderbeschermings-
werk uitdrukkelijk blijft in handen
van de particuliere charitas. In gro
te lijnen hebben de heren Mr. E. A.
M. Lamers en Dr. H. P. Cloeck dit
rapport ter vergadering toegelicht
en de volgende conclusies gesteld:
Omvorming van de voogdijraden
tot arrondissements-jeugdraden, die
de kinderbescherming in hun ressort
moeten aanmoedigen en rangschik
ken; en oprichting van een centrale
jeugdraad, die het werk van ge
noemde' arr. jeugdraden coördineert
en de grote lijnen voor de ontwikke
ling van de kinderbescherming aan
geeft.
Mr. Ariëns over de geestelijke
grondslag.
In de uitvoerige gedachtenwisse-
ling was het inzicht van mr. Ariëns
uit naam van de katholieke organi
saties wel het meest principieel. Hij
ontwikkelde de gedachte, dat de
kinderbescherming, voor wat het ar
rondissement betreft, een voorwerp
van aanhoudende zorg is van de arr.
jeugdraad. Met het oog daarop moet
die Jeugdraad zich op de hoogte
houden, en overleg plegen met de
organisaties van particuliere jeugd
bescherming, indien dat nodig is
voor het uitbrengen van advies.
Onder gelijk voorbehoud van over
leg, aldus de heer Ariëns, moet de
Jeugdraad initiatieven ontwikkelen,
ten einde te geraken tot een goede
kinderbescherming en hij moet de
onderlinge samenwerking van de
onderscheiden instellingen bevorde
ren. Wat wel het belangrijkste is:
mr. Ariëns beklemtoonde, dat de be
moeiingen van de arr. Jeugdraad de
geestelijke grondslag van de instel
lingen en van haar werk onverlet
m'oeten laten.
Ook van andere zijde wees men
op de blijvende noodzakelijkheid van
particulier initiatief: met name van
christelijke zijde vroeg men waar
borgen tegen grensoverschrijding
door de overheid.
Daarop heeft mr. Lamers ver
klaard, dat die waarborgen in het
rapport van de commissie zijn be
schreven. Voogdij en kinderbescher
ming moeten zaken van particulier
initiatief zijn, aldus de rapporteur;
nochtans wilde hij de verantwoorde
lijkheid van de Overheid niet uit
schakelen.
BIER- EN TABAKSACCIJNS.
De Belgische regering heeft thans
besloten het wetsontwerp betreffende
de Belgische accijnzen, dat overeen
stemming beoogt met de accijnzen
hier te lande, welk wetsontwerp ten
gevolge van de parlementsontbin-
ding onafgedaan was gebleven, op
nieuw bij de Kamers in te dienen.
Het betreft hier de accijns op bier,
de opheffing van accijns op minerale
wateren en verder de accijns op ta
bak, sigaren en sigaretetn.
Indien het wetsontwerp in België
wordt aangenomen, kan ook hier te
lande deze acccijnsherziening, welke
vooral voor de bierbrouwerijen van
belang is, doorgang vinden, aldus
de „Nieuwe Courant".
BLOEMBOLLENKWEKERS
ONTEVREDEN
Op een pas gehouden spoedeisende
vergadering van het hoofdbestuur
van de Algemene Vereniging voor
Bloembollencultuur heeft de voor
zitter, jhr. dr. van Nispen tot Pan-
nerden gewezen op de bekendma
king van het bedrijfschap voor sier
teelt, dat de bedrijf smaatregelen
voor bloembollenteelt in het komen
de seizoen gehandhaafd zullen blij
ven. De aanwezigen concludeerden
daaruit, dat de minister de uitspraak
van de pas gehouden buitenge.wone
algemene vergadering inzake af
schaffing van alle saneringsmatare-
gelen in het bloembollenvak had
terzijde gelegd en besloten de alge
mene ontstemming hierover Zijne
Excellentie kenbaar te maken door
middel van een uitvoerig adres waar
in de bestaande bezwaren nogmaals
onder het oog worden gebracht.
KNAAPJE TUSSEN BRUG
BEKNELD GERAAKT EN GEDOOD
Gisteravond wilde de vierjarige
Albert Boes uit Amelo bij het dicht
draaien van een brug over de Vrie-
zenveense Wijk te Dalerveen bij Al
melo hierbij al spelende behulpzaam
zijn. Hij verloor daarbij evenwel zijn
evenwicht en geraakte met zijn
hoofdje bekneld tussen het hekwerk
van de brug. Met een ernstige sche-
delbasisfractuur werd het venje naar
het ziekenhuis vervoerd, waar hij in
de afgelopen nacht is overleden.
BABY DOOR HETE MELK
DODELIJK VERBRAND
Terwijl de vader een buurpraatje
maakte en de moeder met de was
bezig was heeft de elf maanden oude
baby van de familie J- aan de kleine
Heide Venlo een kan kokende
melk, die door een ouder zusje op
de vloer was geplaatst, omver ge
trokken, waarbij het kind de koken
de melk over zich kreeg. Met ern
stige brandwonden werd het kind
naar het ziekenhuis gebracht, waar
het na een week lijden is overleden.
DOP VAN BLUSAPPARAAT
DOODT 16-JARIGE JONGEN.
Een zestienjarige jongen in Eind
hoven is gedood door de dop van een
brandblusapparaat. Om een klein bin
nenbrandje te blussen, wilde de jon
gen de dop van het blusapparaat los
schroeven. Deze dop is er toen met
zo grote kracht afgevlogen, dat hij
de jongen in de buik drong. De jon
gen is nog naar het Binnengasthuis
gebracht, waar onmiddellijk operatief
werd ingegrepen. Het mocht echter
niet meer baten.
DRONKEN AUTOBESTUURDER
MELDT ZICH.
Hij had „niet meer" dan vijf
borrels op!
Bij de politie te 's-Gravenhage
heeft zich gemeld de 32-jarige ver
tegenwoordiger W. W. Hij bekende
Zaterdag het dodelijk ongeval te heb
ben veroorzaakt in de Badhuisstraat,
terwijl hjj onder invloed van sterke
drank verkeerde. De politie heeft
de bestelwagen, waarmede W. had
gereden, doch die niet van hem was,
in beslag genomen. In de auto hadden
op het moment van het ongeluk nog
een man en een vrouw gezeten. W.
beweerd niet meer dan vijf borrels
te hebben gedronken.
Het secretariaat van de landelijke
organisatie „Voor onze Militairen
Overzee" (de VOMO) deelt ons het
volgende mede:
In overleg met het directoraat de
mobilisatie koninklijke landmacht
wijst de VOMO er op, dat de mede
deling in de toelichting op de begro
ting van het departement van Oorlog
dat de repatriëring van de 7-Decem-
ber-divisie in 1950 wordt voltooid al
dus moet worden opgevat: dat in het
raam van het demobilisatiebesluit
1949, de 7-December-divise, aanvan
gende October 1949, repatrieert, wel
ke repatriëring einde Jan. 1950 zal
eindigen.
TWEE TROEPENSCHEPEN
NADEREN HET VADERLAND
De troepenschepen „Kota Inten"
en „Sibajak" worden in de nacht van
Zaterdag op Zondag in de haven van
Rotterdam verwacht. Aan boord van
de „Kota Inten" bevinden zich enige
technische onderdelen van de 7-De-
cember-divisie, terwijlmet de „Si
bajak" een aantal individueel repa
triërende militairen reist.
De debarcatic van beide schepen
vangt Zondagmorgen te acht uur
aan.
STAKING BIJ METAALWAREN-
FABRIEK
Gisterenmiddag is er een staking
uitgebroken bij de metaalwarenfa-
briek „De Cirkel" te Amsterdam.
De reden is, dat de directie in ver
band' met slapte in het bedrijf ge
dwongen was Vrijdag j.l. een vijftig
tal van de bijna 400 arbeiders ont
slag aan te zeggen. Dit ontslag is
echter nog niet ingegaan, omdat de
daartoe strekkende vergunning van
het gewestelijk arbeidsbureau nog
riet is verkregen. Dit bureau stelt
thans een onderzoek in, doch, han
gende dit onderzoek, zijn gisteren de
vt ouwen van een aantal der gedu
peerde arbeiders naar de fabriek ge
komen, waar zij het personeel er toe
brachten, een demonstratie voor het
arbeidsbureau te organiseren. Later
werd een vergadering gehouden,
waarin werd besloten de directie
voor te stellen de vijftig arbeiders
in dienst te houden, maar de werk
tijden te bekorten; een en ander
echter met behoud van het volle
loon. Op dit voorstel is de directie
niet ingegaan waarna door een groep
uil het personeel niet de fabrieks-
kern een staking werd uitgeroe
pen. Ongeveer honderd van de 360
man personeel zijn vanmorgen wel
op het werk in de fabrieken op Wit-
tenburg en Zwanenburg verschenen
De anderen gingen in vergadering,
cm hun standpunt nader te bepalen.
De fabriekskem werd tot deze ver
gadering niet toegelaten. Vanavond
zullen de besturen der Uniebonden
met het personeel vergaderen. Voor
aanstaande leden van de E.V.C. zijn
als sprekers op de personeelsverga
dering opgetreden.
BEURS: STROOM VAN VERKOOP
ORDERS.
De stroom van verkooporders, die
de laatste dagen bij banken en com
missionnairs binnenvloeit, blijft aan
houden en de Amsterdamse effec
tenbeurs had dan ook weer een te
leurstellend verloop voor diegenen,
die op een hausse periode gerekend
hadden. Maandag toen de handel
betrekkelijk kalm was, is toch nog
voor bijna 2.200.000 gulden nominaal
aan aandelen omgezet en gisteren
achtte men de omzet daar niet ver
beneden. De beroepshandel onder
neemt op'dergelijke dagen, waarin
van een regelmatige daling der
koersen sprake is, maar weinig, en
het waren dan ook zo goed als uit
sluitend orders van het publiek, die
de marktstemming bepaalden. Te
gen slot trad een licht herstel in,
waardoor de geleden verliezen
voor een klein gedeelte konden
worden ingehaald en de nadelige
koersverschillen niet zo groot waren
als die van Maandag.
Na een lagere opening brokkelden
aandelen Kon. Olie verder af om op
309 yt een dieptepunt te bereiken.
Hierna herstelde de koers zich tot
311%, hetgeen ruim 5 punten lager
is dan Maandag. Op de Industrie-
markt vielen de zware klappen
weer vooral bij de internationale
waarden. Aku's, Philips en Unilever
resp. 3, 2 en 4 punten lager. De no
teringen voor de minder courante
soorten kwanïen in het algemeen
ook lager af.
De Indonesische markt was aan
beperkt aanbod onderhevig, waar
tegenover echter te weinig vraag
stond om het koersniveau hier op
peil te houden.
PERSSPIEGEL
ROYAAL GEBRUIK VAN DE TIJD.
De Nieuwe Courant schrijft:
In de vergadering van de Tweede
Kamer op 22 Sept. jl. heeft de herbe
noemde president het gevaar niet
denkbeeldig genoemd, dat de taak
der Kamerleden, ieder afzonderlijk
hun over het hoofd zou groeien.
Prompt daarop is het bewijs gele
verd, dat het mede de eigen schuld
der Kamerleden is, wanneer hun taak
te veelomvattend wordt. Er worden
nl. te lange redevoeringen gehouden
en deze vorderen enerzijds voorberei
ding en dus veel tijd bij het Kamer
lid, dat die redevoering uitspreekt,
maar anderzijds vorderen zij ook te
veel tijd van de luisterende Kamerle
den.
Bij de behandeling van het wets
ontwerp op de Publiekrechtelijke
Bedrijfsorganisatie begon de heer
Nederhorst met een redevoering,
waarin volkomen overbodig een aan
tal citaten was verwerkt en welke,
indien de spreker zich gehouden had
aan een zakelijke motivering van zijn
overigens uiterst vage standpunt in
luttele minuten tijds uitgespoken had
kunnen worden. Uit de „Handelin
gen" blijkt, dat het verhaal van de
heer Nederhorst meer overeenkomst
vertoont met een cursus-vergadering-
speech dan met een parlementar be
toog.
De heer Koersen volgde hem op en
volgde hem na, al was deze spreker
minder wijdlopig. Maar wat heeft het
voor zin niet minder dan acht maal
leterlijk uit M. v. A. of M. v. T. te
citeren?
De heer Suurhoff gaf een alles
zins waarderende historische uiteen
zetting, welke evenwel door bondig
heid zeer zou hebben gewonnen en
nu door haar uitvoerigheid ongetwij
feld aan directheid verloor. Ook ver
der was het betoog des heren Suur-
hof veel te veel uitgesponnen: de
spreker herhaalde eenzelfde argu
ment op weliswaar verschillende ma
nieren, maar daarmede bleef het ar
gument toch niet anders dan herhaald
en nog eens herhaald.
De heer Schmal tenslotte deed het
beter, want hij formuleerde zijn vra
gen kort en verloor zich niet in brede
bespiegelingen, hoewel zijn betoog
trant aan de breedsprakerige kant
bleef.
Waarom beperken de Kamerleden
zich niet?
Hun woord zou er meer gezag door
krijgen en het gebruik van de lijd
zou heel wat efficiënter kunnen zijn.
De stenografen en de verslaggevers
zouden waarlijk wel zorgen, dat alles
tot zijn reóht komt en er zou ook aan
zetloon en papier heel wat bespaard
worden.
De belangstelling voor het Parle
ment zou er door stijgen!
PLAN VOOR PRIJSVERLAGING
VAN JONGE KAAS.
In bevoegde kringen wordt, zo
meldt „Het Parool", thans overwo
gen de helft van de Nederlandse pro
auctie van jonge kaas voor binnen
lands gebruik beschikbaar te stellen
en niet méér dan de helft voor export
vrij te geven.
Men hoopt met deze maatregel te
voorkomen, dat de prijs voor detail
listen en consumenten tot boven de
maximumprijs stijgt zoals nu reeds
weken het geval is.
MATERIALENKENNIS
TUINBOUW.
Gisteravond werd in de school
Boommarkt de eindles gehouden
van de cursus in Materialenkennis
van de tuinbouw. De heer Jonker
Sr. opende deze les, waarna de le
raar, de heer J. Vermande, de leer
lingen nog enige vragen stelde over
het meegebrachte materiaal.
Daarna maakte de heer Kievit,
vertegenwoordiger van de Rijks-
tuinbouwconsulent te Naaldwijk, de
uitslag bekend, die als volgt luidt:
J. Buurman en A. Wetselaar, beiden
te Leiden, met zeer veel vrucht. D.
v. Egmond en C. W. J. v. d. Voort,
beiden te Voorschoten, met veel
vrucht. P. J. Beyer, J. Koome, J. A.
de Jong, allen te Leiden, J. Hesse-
ling te Lisse en W. P. Ravensbergen
te Katwijk a.d. Rijn met vrucht.
oorspronkelijke roman
door MIES VAN VELSEN.
5)
Hij vertelde mij dat uw man ern
stig gewond was en uw antwootd op
het telegram. Dringend verzocht hij
mij u persoonlijk te bezoeken, er is
geen hoop op herstel meer, zeer
waarschijnlijk zal hij zelfs de mor
gen niet halen." Even zweeg hij
zn woorden lieten haar volkomen
koud en hij vervolgde „Behalve naai
u vraagt hij herhaaldelijk om „pop-
pie" ik wist niet, dat dit de bijnaam
van "\v dochtertje was en vroeg
da de kleine meid zoeven:
;s Poppie?" onmiddellijii
vt dat vader haar zo noem*
de me of ik hem gespro-
ke. ">f ik haar mee wilde ne-
mei woord hfbt u gehoord"
Ern iij haar'aan: „U zuil
toch i reed zijn mevrouw
hem d<- ven aan zijn sterfbed
te weigeren?"
„Dat zal ik zeker, mijn leven
heeft hij verwoest, waarom zuu ik
medelijden hebben, ook wens ik de
kinderen een dergelijke scene ie be*
paren."
Al zijn overredingskracht had pas
toor Roelofs gebruikt om haar zach
ter te stemmen, er op wijzend dat "1
ook zijn kinderen waren.
„De wet mag ze u toegewezer
hebben, er is echter een recht, dat
boven de wet gaat. Het zou u latei
kunnen berouwen, ook u moet een.i
rekenschap voor God afleggen.'*
Ten slotte had ze zich in zover ge*
wonnen gegeven, dat ze goed ge
vonden had, Dolf te zeggen dat ze
bereid was hem te vergeven. Zei-
gaan of de kinderen sturen wilde
ze in geen geval.
Slechts half voldaan was. pastoor
Roelofs vertrokken. „Bedenk u nog
eens voor het te laat us, vooral wat
uw dochtertje betreft, het is zijn
laatste wens. Zulke daden zijn on
herstelbaar.
Hoe dikwijls had dit woord Made
leine nadien nog gemarteld „onher
stelbaar" Ieder conflict met fiby
onderstreepte het opnieuw.
Toen ze zich die avond voor hei
ter ruste gaan, als gewoonlijk even
over het witte ledikantjg boog dat
op haar kamer stond, zag ze dat
Gaby nog wakker lag.
„Kun je niet slapen, kindje?'*
„Ik wil naar vader, klonk 't hard
nekkig.
„Je weet wat ik gezegd heb."
Ontstemd had ze zich afgewend
en het licht uitgedaan.
Middeh in de nacht schrok ze
wakker uit een zware droom ze
meerde voetstappen te horen er
luis i de oplettend, doch alles bleel
stil. ioen ze opnieuw de ogen open
de was 't bijna dag.
Bij het flauwe lich't dat naar bin
nen viel, bemerkte ze dat een dekei
ver buiten Gaby's ledikantje op de
grond hing. Het kind had zeker ir(
de slaap gewoeld dacht ze opstaan
de om 't opnieuw toe te dekken,
doch tot haar verwondering vond ze
't bedje leeg. Waar kon het kind
zijn? Bob s^iep rustig in het aan
grenzend kamertje. Met kloppen i
hart liep ze de trap af, zoeht vruch
teloos in kamers en keuken, tot eef»
angstig vermoeden in haar rees, dal
Gaby weggelopen was. Ze openda
de vestibule deur, daar lag het kind
op de vloermat te slapen. Voorzich
tig droeg Madeleine het naar de
huiskamer en legde het op de divan.
De gesloten wimpers waren nog nat
van tranen, terwijl af en toe 't ten
gere lichaam schokte. Op dat ogen*
blik begreep zè hoe haar dochtertje
door de wejgering moest geleder
hebben en nam zich voor als Dolfs
toestand redelijk was haar die mid-
dig te laten gaan.
Te laat. Nog voor het kind uil
haar onrustige slaap ontwaakte ont
ving Madeleine een telegram dal
haar echtgenoot was overleden. Eer
plotselinge angst greep haar aan, de
waarschuwing van pastoor Roelofs
klonk haar dreigend in de oren en 't
was als voelde ze instinctmatig met
Dolf ook haar dochter verloren te
hebben.
Gaby werd ziek, oogschijnlijk niet
ernstig, maar alle levenslust was ver
dwenen. Stil en lusteloos lag ze vooï
zich uit te staren.
Madeleine leed door bitter zelf
verwijt en vroeg zich af, hoe het
gaan zou als het kind de waarheid
te horen kreeg, zonder te vermoe
den dat zij dit moeilijk probleem
reeds alleen had moeten verwerken
Pas geruimte tijd later hoorde ze het
door Bob. Ze had hem op een avon
naar bed gebracht en wilde weggaan
toen hij haar terugriep.
„Moeder, als je niet eet ga je dar
dood?"
„Natuurlijk, waarom vraag je dat?"
„Gaby heeft gezegd, dat ze ook i
dood wil, omdat ze dan naar vader
gaat. De dokter wil dat ze goed zal
eten om gauw beter te worden, hè.
Gisteren gaf ze mij d'r appel en een
stuk chocolade en ik mocht ook al
d'r pudding hebben. Zou 't nu ech
mijn schuld zijn als ze dood gaat,
moeder?"
„Weineen," zei Madeleine onaan
genaam getroffen, „Gaby gaat niet
dood, maar waarom heb jij haar ver
teld van vader?"
„Ze vroeg of ik bij vader geweest
was,' bekende de jongen schuldbe
wust en wilde weten of hij betel
werd, toen heb ik het maar gezegd."
Dat was dus de reden, dat Gaby dc
lekkerste beetjes liet staan. Op ad
vies van de dokter stuurde ze het
kind een tijd naar zee. Werkelijk
keerde 't lichamelijk volkomen gei
zond terug maar de verwoesting
in de jonge ziel aangebracht bleek
niet zo gemakkelijk te herstellen.
De zichtbare tegenzin waarmee het
Madeleine's liefkozingen in ont
vangst nam, griefde deze diep. Ir
gekwetste eigenliefde liet ze al gauw
Gaby'aan haar lot over en wijdde
al haar'zorg aan Bob.
Ongeveer een half jaar na Dolfs
overlijden verraste Han Warsage
haar met een brief, waarin hij haar
ten huwelijk vroeg. Openhartig be-
i kende hij, dat het vooral ter wille
van het kind was. Telkens als hij
voor proefvluchten" van huis moest,
zag hij zich gedwongen Titie bij z'n
moeder achter te laten en deze kon
zo slecht met de verschillende kin
derjuffrouwen overweg, dat hij
vreesde dat er weinig van de opvoe
ding van zijn lieveling zou terecht
komen. Jij weet, hoe ik Gabriëlle
heb liefgehad en zult dus begrijpen
dat ik niet over een tweede huwelijli
zou denken als ik alleen stond, maar
jij bent de .enige, die ik op haar
plaats zou kunnen dulden."
Met een bitter lachje had Made
leine, de rest van 't schrijven vluch
tig doorlopen, vast besloten geen
tweede maal in haar leven een
dergelijke vergissing te begaan. Ze
schreef hem dit nog dezelfde avond.
Kort daarop trouwde hij met een
meisje dat hij toevalligerwijze ont
moet had iën zich bijzonder voor
kind interesseerde.
Vanaf het eerste ogenblik, dat Ma
deleine hen ontmoette, wist ze dïi
deze jonge vrouw evenmin Warsa-
ge's liefde bezat, dat ze bovendien
nog te kampen zou hebben met de
antipathie van haar schoonmoeder,
die geen macht naast zich duldde. Ze
was zo benieuwd, hoe dit jonge ding
zich zou weten te handhaven, dat ze
onder voorwendsel liever buiten te
wonen, naar Zeist verhuisde.
