S>e CddaeSotvfca/nt De KAB protesteert bij de UNO tegen de terreur in Oost-Europa Franse kardinalen over excommunicatie Beschuldiging satelietlanden Militair vertoon op de Balkan 7CC.CCÜ vluchtelingen firn (ccwieltjz... DONDERDAG 15 SEPTEMBER 1949 40ste JAARGANG No. 117 Directeur: C. M. VAN HAMERSVELD. Hoofdredactenr: TH. WILMER. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT" Sabelgerinkel op de Balkan Bur. Papengracht 32, Telel. 20015, Adm, en Advert. 20826, AboniL 20935 - Abonnementsprijs f0.32 p. w., f 1.40 p. mnd., 14.15 p kwart. Franco p. p. 4.90 - Advert.: 15 ct. p. m.m. Telefoontjes 11.50 Streven naar eenheid in verscheidenheid 117ij allen zijn na de oorlog teleur gesteld. En die teleurstelling is niet door de tijd teruggedrongen, maar is zich juist in onze geest scherper gaan vastzetten. Het is de teleurstelling over het feit, dat een onzer schoonste en lief ste idealen van onder de bezettings tijd steeds dieper schijnt weg te zin ken is het duistere rijk van de illu sies, de hersenschimmen. Het ideaal van een verbroedering onder de mensen in de wereld, in het eigen volk, in de eigen omgeving. Een verbroedering, geboren uit een verstandelijk-juiste waardering van elkander, ondanks alle principiële verschillen; geboren uit een zuiver- menselijk voelen van elkanders lief en leed. Dat ideaal wilden velen in ons land onmiddellijk na de oorlog verwerke lijken door wat zij noemden een doorbraak in de politieke partijen, welk streven zich demonstreerde in de „Nederlandse Volksbeweging". Deze mensen met uitstekende be doelingen mikten echter te hoog of te laag; in ieder geval niet op het goede, gewenste doel. Dooréénmenging van levensbegin selen, om er de grootst gemene deler uit te trekken, is gelukkig niet de verbroedering, welke het Neder landse volk wenst en verlangt; het staat er zelfs afkerig tegenover. En daar loopt toch ten slotte o.i. de wat men noemt: politieke door braak op uit! Het ideaal, naar welks verwezen lijking wij onder de oorlog hebben verlangd, met vurigheid en geest drift is een verbroedering, welke overspant alle feitelijke en werke lijk diepe principiële kloven in een zekere eenheid. Een eenheid, welke bestaat wij schreven het reeds in een weder kerige waardering en een met elkaar meevoelen; in de laten wij het gro te woord met de grote en "rijke in houd neerschrijven, in de beoefe ning van de liefde, de christelijke liefde. De laatste dagen kan men weer constateren verschillende pogingen, om mensen van verscheiden levens beginsel tot elkaar te brengen in een „samenspraak", om zó het hierboven geschetste zo schone en begerens waardige doel te bereiken. Aan dat streven naar wat wij zouden willen noemen niet een door braak van de politieke partijen, maar een doorbraak van de geesten, zullen wij, katholieken, gaarne onze i#arte- lijke medewerking geven, indien daar bij aan enkele voorwaarden wordt voldaan. De eerste voorwaarde is vanzelf sprekend, dat wij herhalen het niet wordt gestreefd naar het zoeken van de grootst gemene deler in de van elkaar afwijkende beginselen. Een ander voorwaarde, welke de beginsel-vaste katholieken, die aan de bedoelde „doorbraak" willen meewer ken, allereerst aan zichzelf moeten stellen, is: dat zij in de eigen kring vgn geloofsgenoten, van broeders en zusters in het Geloof, in practijk brengen, wat zij in de omgang met „andersdenkenden" willen nastre ven: de geest van broederschap! Zet b.v. tien katholieken bijeen, laat hen begaan in hun gesprek over geloofsgenoten (die er niet bij te genwoordig zijs!) en constateer, hoe veel er vaak ontbreekt aan waar dering en aan liefde in hun niet opbouwende maar afbrekende tiek. Verbeter de wereld, begin bij je zelf. Deze levenswijsheid moet ook op dit terrein ons leiden. Katholieken, die streven naar een verbroedering onder de mensen van afwijkende le vensbeginselen, moeten allereerst een voorbeeld geven van de ware echte broederschap onder eigen geloofsge noten, onder de prachtige term, die ook moge aanduiden een prach tige realiteit huisgenoten des Ge loofs! VERTREK TROEPENSCHIP „WATERMAN". Het troepenschip „Waterman" zal Vrijdag 16 September 1949 met af lossingsdetachementen van het Kon. Ned. Ind. leger en de Kon. Land macht uit de haven van Rotterdam vertrekken naar Indonesië. Door het bestuur van de Neder landse Katholieke Arbeidersbeweging is een schrijven gericht aan de Alge mene Vergadering van de Uno, waar van de vertaling luidt: „Met stijfende onrust en toenemen de verontwaardiging volgen de meer dan 300.000 in de Nederlandse Katho lieke Arbeidersbeweging georgani seerde arbeiders, met hun gezinnen meer dan een millioen katholieke Ne derlanders, de verschrikkelijke ge beurtenissen in Oost-Europa. Daarom wendt het Bestuur van genoemde Be weging zich namens hen tot U met een dringend protest en dringend ver zoek tevens. Na 5 jaren van oorlog en bezetting, van vervolging en onderdrukking, van door de Nazrs met geraffineerdheid en barbaarse wreedheid bedreven martelingen en moorden op mil- lioenen onschuldige medemensen, hoopte de mensheid op vrijheid, vre de, welvaart en geliik. Bij de processen tegen .de nazi-mis dadigers is zoveel onbeschrijfelijke beestachtigheid aan het daglicht ge komen, dat de berechting van de oor logsmisdadigers in Neurènberg en elders als een strenge eis van gerech tigheid isr aanvaard en begrepen. Helaas is daarmede aan de met gro te wreedheid tegen de mensheid en menselijkheid georganiseerde misda den geen einde gekomen. Thans zuchten in Oost-Europa, in Rusland en in onder de Communisti sche macht en invloed staande lan den, millioenen onschuldige mensen onder een wrede terreur, ondergaan de barbaarse vervolgingen en folte ringen, terwijl millioenen arbeiders als slaven worden losgerukt van fa milie en geboortegrond om onder te gaan in onmenselijke dwangarbeid. En wij vragen, moet ook hier geen gerechtigheid geschieden? Helaas beschikken wij, om deze millioenen ontrechten en verdrukten te hulp te komen, over geen andere middelen dan ons gebed enons scherp protest. Dit protest tegen de communisti sche geweldenarij richten wij tot Uw hoge Vergadering als een dringend appèl aan het wereldgeweten. De we reld moet het weten, de wereld moet het veroordelen. De wereld, de mens heid, die nog menswaardig leeft, moet medeleven en medevoelen met de verdrukten en vervolgden in Oost- Europa. Zo wij dan al niet beschikken over de physieke middelen om een einde te maken aan onrecht en verdruk king, die een schande zijn voor onze eeuw en voor de mensheid, wèl kun nen wij de morele wapenen hanteren van de heilige verontwaardiging on zer leden. Een verontwaardiging, die brandt in hun aller harten om de belediging van God in de ontering van Zijn schepselen. Dezer dagen komt Uw hoge Ver gadering in haar jaarlijkse gewone zitting opnieuw bijeen om te werken aan het vreedzaam samengaan van de volkeren der wereld, om de vrees uit te bannen en de geestelijke en stoffelijke welvaart van de mensheid, van alle mensen te -bevorderen. Daarom kan en mag U het lot van zovele millioenen, wie de heiligste goederen ontnomen zijn, die leven in vrees en angst, die verkommeren bij onmenselijke slavenarbeid, die rech- Oog om oog DREIGEMENT VAN DJONI. Wanneer de Nederlanders de Indo nesisch» guerillastrijders, die op het ogenblik te Semarang gevangen v, ji -.en gehouden, ter dood brengen, zullen de Republikeinse guerillastrij ders de Nederlandse gevangenen, die nog in handen zijn, terechtstellen, al dus meldt Associated Press. Dat is gezegd door Djoni, de leider van een kleine en vrij onbelangrijke commu nistisch georiënteerde partij, die zich in 1947 heeft afgescheiden van de of ficiële communistische partij. Het dreigement was vervat in tele grammen aan de vertegenwoordiger van de Republiek bij de Uno, aan de Nederlandse premier en de minister van Overzeese Gebiedsdelen, de com missie van de Uno vóór Indonesië in Den Haag en de Hoge Vertegenwoor diger van de Kroon te Batavia. teloos en weerloos zijn overgeleverd aan de wrede beulen in de concen tratiekampen, niet onverschillig laten. Namens de georganiseerde katholie ke arbeiders van Nederland richt de K.A.B. tot U het dringende verzoek al Uw invloed en macht aan te wen den om de verantwoordelijke com munistische machthebbers, wier ver tegenwoordigers mede deel uitma ken van Uw hoge Vergadering, dui delijk te doen weten, dat de mens heid tegen de mens-onterende toe standen in Oost-Europa ten scherpste protesteert en over de daarvoor ver antwoordelijke personen haar morele veroordeling uitspreekt. Teneinde aan dit protest en aan de veroordeling een practische vorm te geven, verzoekt genoemde Arbeiders beweging de Algemene Vergadering der Verenigde Naties zich in een dui delijke resolutie uit te spreken tegen de in Oost-Europa bij voortduring gepleegde schendingen van de in Pa rijs aangenomen „Universele verkla ring van de Rechten van de Mens". Het Verbondbestuur van de Ne derlandse Katholieke Arbeiders beweging: w.g. A. C. DE BRUIJN, Voorz. w.g. J. A. MIDDELHUIS, Alg. Secretaris. TROEPEN DEFILEREN VOOR PRINS BERNHARD In de Du- moulinkazerne te Soesterberg reikte Z.K.H. prins Bernhard vanmorgen aan 62 militairen en oud-militairen koninklijke onderscheidingen uit, waaronder de Bronzen Leeuw, het Bronzen Kruis en het Vliegerkruis. Ketelontploffing in fabriek te Winschoten Een dode en drie gewonden Hedenmorgen is in de stiocartonfa- biiek „De Dollart" te Winschoten een van de grote stoomketels uit el kaar gesprongen, waardoor grote schade werd aangericht. In het ketelhuis waren verschei dene arbeiders aan het werk. De 50-jarige H. Smaal werd onder he puin bedolven. Later is zijn lijk daaronder vandaan gehaald. De mon teur ter Ellen van de firrna Stork in Hengelo, die aan een andere ketel werkzaam was, is zeer zwaar ge wond. Ook de arbeiders W. Alden- 'curger en B. R:emeyer kregen ern stige wonden. Deze drie gewonden zijn naar het academisch ziekenhuis te Groningen overgebracht. De fabriek „De Dollart" werd ge- óuieide de bevrijding van Nieuwe Schans in 1945 zeer ernstig bescha digd. Zij werkte thans weer met 130 arbeiders De fabriek staat nu stil en zal geruime tijd niet kunen werken. Geeri steun aan communistische propaganda FR ZULLEN in Frankrijk gelukkig maar weinig katholieken gevon- W*-*den worden, die hun geloof verzaakten om de materialistische en anti-Christelijke leer van het communisme aan te hangen. Blijven deze weinigen in hun afvalligheid volharden, dan vallen zij onder de door %et H Officie uitgesproken excommunicatie". Het beraad van Washington r\E AMERIKAANSE en de Britse minister van buitenlandse zaken, U Dean Acheson en Ernest Bevin,hebben Woensdag een bespreking van een uur en tien minuten gehouden over problemen, voornamelijk op basis van de politieke ontwikkelingen in Europa, met inbegrip van de Balkan, aldus is in een korte verklaring van het state department te Washington medegedeeld. Acheson en Bevin spraken ook over organisa torische kwesties betreffende de samenstelling van de raad van het Noord-Atlantisch Pact, welke Zaterdag a.s. te Washington bijeenkomt. VREDESVERDRAG MET JAPAN. Acheson verklaarde op een door hem gegeven persconferentie, dat hij en Bevin het er over eens Waren, dat er dringend behoefte bestaat aan een Aldus luidt het in een verklaring, welke de vier Franse kardinalen, mgr. Lienart, bisschop van Rijssel. mgr. Gerlier, aartsbisschop van Lyon, mgr. Roque, aartsbischop van Rennes, en mgr. Saliège, aartsbis schop van Toulouse, hebben gepu bliceerd. Deze verklaring maakt een einde aan de eindeloze polemieken en interpretaties, die de Franse pers sinds maanden aan het bekende ex communicatiedecreet van Rome heeft gewijd. In dezelfde brief constateren de kardinalen evenwel met spijt, dat de katholieken, die bij een of andere organisatie der Franse communisti sche partij ingeschreven staan of deze partij ondersteunen, minder schaars De Nederlandse- Indonesische Unie NEDERLANDSE OPVATTING ONAANVAARDBAAR? „De Nederlandse opvatting over de Nederlands-Indonesische Unie is on aanvaardbaar", aldus verklaarde de republikeinse minister Sarmidi Man- gunsarkoro van onderwijs tegenover de pers. „Het is duidelijk", zo vervolgde hij, „dat volgens de Nederlanders de Unie organen zal moeten bevatten zoals een Uniekabinet, een Unie- parlement, een Uniegerechtshof enz hetgeen er een superstaat van zou maken. Daarom kunnen wij dan ook deze opvatting niet aanvaarden Indien wij dit voorstel zouden aan vaarden zou Indonesië dezelfde sta tus hebben als het oude Nederlands- Indië; alleen de naam zou verande ren." Mangunsarkoro die er de nadruk op legde, dat hij sprak als lid van de Partai Nasional en niet in zijn hoedanigheid van minister, verxlaar- de dat 'hij niet de zienswijze deelde van hen, die van mening waren, da' de R.T.C, weinig kans had op een impasse uit te lopen. „Ik kan de ge dachte niet van me af zetten, dat de Nederlanders trachten dp overdracht van de souvereiniteit te vertragen" aldus besloot hij zijn verklaring. zijn. Hoewel zij vaak te goeder trouw zijn, stellen ook deze gelovigen zich bloot aan de weigering der sacra menten „naar de mate waarin ze willens en weten in hun houding volharden". De kardinalen bespreken in hun brief ook de gedrukte communisti sche propaganda. Het H. Officie ver biedt niet alleen medewerking aan de redactie of verspreiding, maar ook het lezen van communistische ge schriften. Op grond daarvan richten zij een ernstige waarschuwing tot hun gelovigen. Wel is waar dient de communistische partij zich in Frank rijk als een politieke partij aan, zoals er meer bestaan, maar dat neemt het gevaar niet weg, dat men zich in zijn verlangen naar voorlichting als staatsburger en kiezer gemakkelijk door haar propaganda mee laat sle pen. Van deze katholieken verwach ten de kardinalen, dat ze zich voor de beslissing van het Vaticaan zullen neerbuigen. De nieuwe bondskanselier ADENAUER BENOEMD. Dr. Theodor Heuss, de Westduitse president, heeft dr. Konrad Ade nauer, voorzitter van de christen democratische partij, gisteren formeel benoemd tot kanselier (minister-pre sident) van de federale Westduitse republiek. Het bureau van dr. Kohier, president van de Bondsdag, heeft twee brieven van dr. Heuss gepubli ceerd, waarin respectievelijk de be noeming van dr. Adenauer en een verzoek aan de Bondsdag om deze benoeming te bekrachtigen zijn ver meld. Hedenmorgen om elf uur zou de Bondsdag bijeenkomen om zonder debat over de benoeming te stemmen. Nader wordt gemeld, dat dr. Con rad Adenauer door de Bondsdag van West-Duitsland tot kanselier is geko zen. 389 afgevaardigden brachten hun stem uit, 202 stemmen vóór de benoe ming, 142 tegen en 44 onthielden zich. Er was één ongeldige stemd. De Bondsdag telt 402 leden. Adenauer heeft zijn benoeming aanvaard. Te Deum als nationale Hymne Een zeker christelijk cachet kan aan de nieuwe Duitse staat niet wor den ontzegd, schrijft het K.N.P., zulks in tegenstelling met de Repu bliek van Weimar en zeer zeker met het Derde Rijk van Adolf Hitler, maar ook in tegenstelling met de vele Wes telijke landen met erkende democra tische traditie. Zo begint de nieuwe Duitse grondwet met de erkenning van Gods oppergezag. Zo werd ook het nieuwe Duitse parlement bij zijn opening ingeleid door een plechtige kerkdienst, waarbij alle niet-marxis- tische afgevaardigden vóór het begin van hun parlementaire werkzaamhe den luisterden naar de vermanende woorden van hun bisschop. En zo droeg ook de eerste huldiging van de nieuw gekozen Duitse president prof. Teodor Heuss op Dinsdag 12 Septem ber een treffend godsdienstig ka rakter, treffend vooral door haar ken nelijke spontaneïteit. Toen de nieuwe Duitse president de ambtseed had af- geelegd in handen van de voorzitter van de Duitse Bondsdag dr. Kohier en het parlement had toegesproken, begaf hij zich in optocht naar het raaRhuis van Bonn, waar hij een rede hield tot de hier samengestroomde bevolking. Aan het einde van zijn toespraak werd op hem door dr. Kohier een door alle aanwezigen geestdriftig overgenomen hoera uit gebracht. Daarna viel er even een stilte. Iedereen voelde instinctief, dat nu toch het nationale lied moest volgen. Er was een niet te miskennen aarze ling, want, zoals men weet, heeft het Duitse volk op het ogenblik geen er kend nationaal lied. Toen opeens v/erd ergens de oude kerkelijke wijze van het Duitse Te Deum aangeheven, die in een ommezien werd overgeno men door alle aanwezigen. Weldra zong de menigte met ontbloot hoofd het bevrijdende lied: „Grosser Gott, wir loben Dich!" Spontaan had het Duitse volk aan de eerste huldiging van zijn nieuwe president bij ont stentenis van een nationale hymne een godsdienstige wijding gegeven. Ter bescherming van Albanië 17 EN VRAAG, die op het ogenblik de bijzondere belangstelling heeft van diplomatieke waarnemers, is, of Griekenland er toe zal over gaan het grondgebied van Albanië te betreden, ter achtervolging van de daarheen gevluchte guerillatroepen. De Griekse minister van Defen sie heeft dezer dagen te kennen gegeven, dat zulks zeker zal gebeuren, indien de communistische rebellen opnieuw tot agressie zullen overgaan De militaire bedrijvigheid speelt zich af in Roemenië, Hongarije Oostenrijk. In Oostenrijk nemen de Russen enige voorzorgsmaatregelen. De be volking van dorpjes langs de Oos tenrijks-Hongaarse grens wordt ge ëvacueerd. De prikkeldraadversper ring langs deze grens wordt ver sterkt en er worden zoeklichten op gesteld. Versterkingen worden voor al aangelegd op punten waar treinen het land binnenkomen. In alle dorpen en steden in Hon garije zijn veel meer Russische solda ten op straat te zien dan korte tijd geleden. Volgens sommige berichten is ook de Rode Luchtmacht versterkt. De prijzen stijgen en sommige le vensmiddelen zijn bijna niet te krij gen. Een lid van de Griekse delegatie voor de Algemene Vergadering der Verenigde Naties heeft thans te Athene verklaard, dat het besluit ter kennis van de Ver. Naties zal worden gebracht. Griekenland zal zich daarbij beroepen op artikel 51 van het Handvest, dat handelt over de zelfverdediging. Reeds enige tijd zijn er aanwijzin gen, dat Albanië, hetwelk momen teel politiek in een moeilijke positie verkeert, zulk een inval vreest en liever' zou vermijden. Er bevinden zich naar schatting 8000 tot 9000 man Griekse rebellen binnen zijn gren zen. Ook Rusland wil zulk een aanval op Albanië vermijden en is op het ogenblik bezig met militair machts vertoon als waarschuwing. vredesverdrag met Japan. Deze kwes tie zou opnieuw bestudeerd worden. Op een vraag, of er een mogelijkheid bestond, dat de Westelijke mogendhe den zonder deSowjet-Unie verder zou den gaan met de opstelling van een vredesverdrag, antwoordde Acheson: „Het grote doel is, iedereen bij deze zaak te betrekken die er mede te ma ken heeft." Acheson deelde voorts mee. dat de Verenigde Staten, de drie Balkan- landen Roemenië, Bulgarije en Hon garije in de Assemblée der Verenig de Naties er van zullen beschuldigen de menselijke rechten te hebben ge schonden. Hij trok de goede trouw van deze landen in twijfel, omdat zij niet bereid zijn zich te onderwerpen aan de procedure, die in de vredes verdragen is opgenomen om te doen uitmaken, of er al dan niet schendin gen van de verdragen zijn voorgeko men. Acheson noemde deze houding een duidelijk voorbeeld van het „bot te" negeren van internationale ver plichtingen. Ten slotte vertelde Acheson, dat hij zich Zondagavond of Maandag morgen naar New York zal begeven voor het bijwonen van de openings zitting der Assemblée in Lake Success op Dinsdag aanstaande. Hij hoopte verscheidene dagen aanwezig te kun nen zijn en daarop tien dagen met vacantie te gaan. Daarna zou hij zich op de een of andere dag opnieuw naar Lake Success begeven. Wanneer in deze „week van gebed en offer" dus ook een offer wordt ge vraagd, dan mag men ook wel weten waarvoor dit offer wordt besteed en of het wel zo nodig is om geheel ka tholiek Nederland mobiel te maken. Oordeel zelf: Door de verschrikkingen van de oorlog en door vele andere omstan digheden zijn er ruim 700.000 Arabi sche inwoners van Palestina van huis en hof gevlucht naar vreemde lan den. Denkt U eens een ogenblik in, wat dat zeggen wil voor die meer dan 100.000 gezinnen! Denken wij terug aan het lot van onze eigen medeburgers, die tijdens de oorlog moesten evacueren. Mis schien hebt U die evacuatie-tochten zelf wel meegemaakt. Maar zij ble ven toch in eigen land en er werd van alle kanten geholpen niet alleen om een onderdak aan allen te ver schaffen, maar ook om de financiële zorgen te verlichten. De arme' ballingen uit Palestina echter moesten hun vaderland verla ten en kwamen voor het overgrote deel terecht in onherbergzame stre ken en in ieder geval in landen, die zelf te arm zijn om ballingen op te nemen en te verzorgen. Veronderstel eens, dat één van die duizenden gezinnen het Uwe was! Dat ge met vrouw en kinderen dagen en dagen lang die onafzienbare en half onbegaanbare wegen in woest en bar bergland hebt afgelopen; dat ge de nachten met de Uwen moest doorbrengen onder de blote hemel en op de harde steengrond; dat ge zelfs geen of weinig water vond om Uw dorst en die van Uw kinderen te les sen; dat boomschors en vijgeblade ren het enige voedsel uitmaakten.-En zo werd ge voortgejaagd tot ge in het vreemde land kwam, maar rust werd U ook dan niet gegund, want men kon U niet opnemen: er was im mers voor de Uwen „geen plaats in de herberg". En toch, dat alles* is geen roman tiek! Dat lot hebben duizenden ge zinnen moeten dragen en. dragen dat nog op dit ogenblik, dat gij dit leest. Daarom verwondert het ons niet, dat naar voorzichtige schatting alleen reeds 12000 kinderen van honger en ontbering zijn omgekomen. „Men heeft er in Europa geen idee van, wat daar geleden is", zo staat er in een rapport over deze vluchtelingen te lezen. Moet hier niet gehlopen worden? Laat deze week ook een „week van offer" zijn voor allen. Giro: 530500, adres: Comité „Pro Palestina", Vic. van Alpbenlaan, Boxtel. Comité „Pro Palestina1", („Apostolaat der Hereniging"). IN ZEE VERDRONKEN. Gistermiddag te 15 uur is ter hoog te van de Scheveningse vuurtoren bij het baden in zee verdronken de 8- jarige jongen C. de B. De critiek is gemakkelijk; de kunst is moeilijk.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1949 | | pagina 1