S)e CddóeSoii/fca/tit
Krijgsgevangenen worden
levenslang slaaf
Amerika stelt
belang in
Surabaya
De stakingsbeweging in
Finland
Directeur: C. M. VAN HAMER6VELD.
Hoofdredacteur: TH. WILMER.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
40ste JAARGANG 1 N<
DINSDAG 30 AUGUSTUS 1949
Het spel der Finse
communisten
Bur. Papengracht 32, Telei. 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn. 20935 - Abonnementsprijs f0.32 p. w., f 1.40 p. mnd., f4.15 p kwart. Franco p. p. f 4.90 - Advert.: 15 ct. p. m.m. Telefoontjes f 1.50
Moskou verklaart ze tot
„oorlogsmisdadigers"
EEN MONSTERACHTIGE poging wordt op het ogenblik door de Rus
sen op touw gezet, teneinde de krijgsgevangenschap van honderddui
zenden vroegere Duitse soldaten te wijzigen in levenslange slavernij.
Het gaat hier niet om de ontelbare krijgsgevangenen en gedeporteerden,
wier naam in geen enkele officiële lijst voorkomt en waarover de Sov
jets dus vanzelfsprekend nooit verantwoording menen behoeven af te
leggen; het gaat hier om de krijgsgevangen soldaten, die wel geregi
streerd zijn en dus niet éénvoudig kunnen worden doodgezwegen. Maar
ook dezen wenst de communistische heilstaat niet uit zijn greep los te
laten, tenminste voorzover het gezonde en krachtige mannen en zeker
vaklieden en specialisten betreft. Van laatstgenoemde categorie hebben
bovendien velen reeds in de afgelopen jaren de voorkeur gegeven aan
een „vrijwillige" verbintenis boven een doel- en uitzichtloos vegeteren
in de gewone werkkampen voor krijgsgevangenen.
De situatie in de Duitse krijgsge- behoord hebben tot een troependeel
vangenkampen in de Sovjet-Unie is
nu in de laatste maanden grondig
ge-'ijzigd. Tal van deze kampen,
waarin honderdduizenden vroegere
Duitse soldaten al meer dan vier ja
ren na het beëindigen van de oorlog
werden vastgehouden, zijn thans ge
liquideerd. Een gedeelte van hun be
woners trof het gelukkige lot naar
huis te worden gestuurd om aan de
wereld te tonen, dat ook Sovjet-Rus
land zijn gevangenen vrijlaat. De te-
ruggehoudenen zagen hun naam ge
plaatst op een soort van collectieve
dagvaarding, die door het Sovjet-
Russische Openbare Ministerie tegen
hen was uitgebracht. De Sovjets
hebben immers een nieuwe en meer
efficiente manier uitgevonden, ten
einde Duitse krijgsgevangenen bij
duizendtallen tegelijk voor goed tot
slavernij te veroordelen.
Als voorwendsel tegenover de we
reld worden zij eenvoudig als oor
logsmisdadiger gedoodverfd. Nadat
de werkelijke misdadigers al lang
geleden individueel zijn berecht
worden deze ongelukkigen nu plot
seling in staat van beschuldiging ge
steld op grond van het al of niet
Amerikaanse marinekringen te
Washington hebben toegegeven, dat
de Verenigde Staten inderdaad aan
de Nederlanders en Indonesiërs heb
ben meegedeeld, dat zij groot belang
hebben bij het voortbestaan van de
marine-basis te Surabaya, als onder
deel van de defensieplannen voor
het gebied van de Stille Oceaan.
Amerika zou verder belang hebben
bij het beschikken over de Japanse
marinebases te Yukoska en Saseho na
de ondertekening van het Japanse
vredesverdrag en over de marineba
sis te Chinkai in Korea.
Ongeregeldheden
te Poerwokerto
Drie Indonesiërs gedood.
Te Poerwokerto in Midden-Java
zijn ongeregeldheden voorgekomen,
waarbij drie Indonesiërs zijn gedood
en vier gewond. Op het marktplein
was een menigte van ongeveer tien
duizend mensen samengestroomd om
aanwezig te zijn bij de aankomst van
de sultan van Djokjakarta De sul
tan had zijn reis echter uitgesteld en
de ongeduldig wordende menigte be
gon toen stenen te gooien ^ïaar de
Nederlandse militairen. Drie leden
van de militaire politie werden om
singeld, met stenen bekogeld en ge
molesteerd. De politiemannen lesten
toen enkele waarschuwingsschoten,
waarna uit de menigte werd terugge
schoten.
KATHOLIEKE BOEKHANDEL TE
BATAVIA OPGERICHT.
In Batavia heeft zich dezer dagen
gevestigd de heer J.C. Oostermeijer,
directeur van de Uitgeverij de Koe
pel te Nijmegen. Het ligt in de be
doeling van de heer Oostermeijer
een degelijke katholieke boekhandel
voor Indonesië in te richten
daarna over te gaan tot het stichten
van een katholieke uitgeverij.
Voor de Japanse bezetting bezat
Batavia een katholieke boekhandel
„Viribus Unitis", die dreef op het
kapitaal van de Boekhandel Kolff
te Batavia. Afhankelijk als deze ka
tholieke boekhandel was van de
grote neutrale firma, is zij nooit tot
bloei gekomen. Na de bezetting heb
ben de Broeders van Dongen een
nieuwe boekhandel ingericht, onder
de naam „Glorieux", die weldra
filialen kreeg te Bandoeng, Sem'a-
rang en Soerabaia.
Doch deze onderwijsbroeders kon
den niet voor altijd een boekhan
del blijven drijven. Reeds werd al
lerwegen gezocht naar bekwame
leken, die deze zaak konden en wil
den overnemen. Met vreugde heb
ben de Bataviase boekenliefhebbers
vernomen, dat een zo bekwame
kracht als de directeur van de Koe
pel zijn talenten aan deze zaak is
komen wijden.
of zelfs legereenheid, die zich des
tijds aan wreedheden of andere oor
logsmisdrijven zouden hebben schul
dig gemaakt. De noodzakelijke for
mele gegevens worden geput uit de
formulieren, die de N.KV.D. enige
tijd geleden nog door de krijgsge
vangenen heeft laten invullen. Deze
fictieve beschuldiging dient uitslui
tend om bij eventuele protesten van
de Westelijke geallieerden of de
Duitse familieleden de zogenaamde
vertraagde terugzending te kunnen
motiveren en hun daardoor de mond
te snoeren. Overigens wensen de be
trokken Sovjet-Russische autoritei
ten geen rekening te houden- met
sentimentele overwegingen van een
in hun ogen decadente wereld.
Na vier dagen hevige strijd is de
slag in het Grammosgebergte vrijwel
beslecht, vernam Ass. Press gisteren
te Athene. De overgebleven 5000 re
bellen vluchtten met achterlating
van al hun voorraden en zware uit
rusting in de richting van Albanië
en hielden Zondagavond nog stand
„op een klein gebied, dat volgens ra
dio Athene thans afgesneden zou zijn
van Albanië.
Het Griekse leger trekt op naar Ka-
menik, waarvan men de val spoedig
verwacht. De verovering van deze
stad kan betekenen, dat de uitweg
naar Albanië voor de partisanën in
het Grammosgebergte afgesloten zal
worden. Ontsnapte guerilla's begin
nen thans in de laagvlakten onrust -tè
zaaien onder de burgerbevolking.
De a s. dollar
conferentie
Aan de vooravond van de Engeli
Amerikaanse financiële besprekin
gen te Washington heeft president
Truman verklaard, dat de Verenigde
Staten de conferentie zullen beschou
wen als een bespreking tussen vrien
den over vraagstukken, welke allen
aangaan. Truman, die sprak tijdens de
jaarlijkse bijeenkomst van het Ame
rikaanse Legioen te Philadelphia,
noemde vier voorwaarden voor het
oplossen van de hersende economi
sche moeilijkheden in de wereld, n.l.:
1. Een gezonde economie en een
zich uitbreidende wereldeconomie
2. Gezonde en voorspoedige be
trekkingen tussen de naties berusten
op de ruil van goederen en diensten
op een zakelijke basis.
3. De vrije landen moetenonop
houdelijk streven naar het doel van
wederzijdse concessies en naar sa
menwerking.
4. De democratische landen moe
ten zich niet bemoeien met elkanders
binnenlandse politiek.
VERENIGDE NATIES KRIJGEN
NIEUW GEBOUW Bij de Oost
Rivier te New York verrijst een im
posant gebouw. Het is het secreta
riaatsgebouw van de Verenigde Na
ties. Het wordt 39 verdiepingen hoog
Arbeiders werken op het ogenblik
aan de 26ste verdieping. Rechts ach
ter de V.N. wolkenkrabber verheft
zich het gebouw van Chrysler, links
het Empire State Building.
DE BRANDSCHADE IN
FRANKRIJK.
Na afloop van de Franse kabinets
raad werd vernomen, dat de door de
bosbranden in de Landes veroorzaak
te schade op ongeveer 5 milliard
frank wordt geraamd. Door het ne
men van een reeks maatregelen
hoopt men echter drie milliard te
kunnen terugwinnen o.m. door hei
spoedig vellen en de uitvoer van de
beschadigde bomen.
Finse herstelbetalingen in gevaar
|"\E FINSE communisten spelen een sinister spel om Finland door stakin-
gen in moeilijkheden te brengen en zodoende Rusland de gelegenheid
te geven ii^e grijpen. De meeste machine-fabrieken, waarin thans ge
staakt womR, leveren nl. voor de herstelbetalingen, welke Finland aan
Rusland moet geven. „Als de staking twee weken voortduurt, zullen wij
in October achterop komen met onze leveranties", verklaarde een woord
voerder van de regering.
Als dat inderdaad gebeurt, zal Rus
land volgens de overeenkomst het
recht hebben om Finland zware Roe
ten op te leggen voor elke dag dat de
goederen te laat worden afgeleverd.
Vier scheepswerven, die voor Rus
land werken, liggen ook sinds gis
teren stil.
Ondertussen versterken de com
munisten hun campagne in Helsinki.
Van 's ochtends vroeg tot 's avonds
laat rijden auto's met luidsprekers
Tito krijgt zes
maanden
MILITAIR BERAAD TE SOFIA.
Te Sofia zijn momenteel de mili
taire leiders der Kominfortn bijeen.
Ass. Press verneemt te Berlijn
van de inlichtingendienst van een
der Westelijke mogendheden, dat de
Sowjet-Unie van plan zou zijn de
regering van Tito binnen zes maan
den uit de weg te ruimen. Deze in
lichtingen, die stammen uit Duitse
bronnen in contact met So wj et-
functionarissen in Oost-Duitsland,
noemen als mogelijke middelen:
een aanslag op Tito of het ontkete
nen van binnenlandse onlusten. Een
militaire aanval op Joegoslavië met
hulp van de satellieten verwacht
men in deze kringen niet.
TITO VRAAGT LENING AAN.
Gisteravond is te Washington be
kend gemaakt dat de regering van
Zuid-Slavië formeel aan de Bank
voor im- en export een lening heeft
gevraagd.
IN MIDDELBURG WORDT HARD
GEWERKT AAN DE WEDEROP
BOUW Duizenden vreemdelingen
trokken voor de oorlog naar Mid
delburg, om in de eerste plaats het
zeldzaam mooie Gotische stadhuis
uit de zestiende eeuw t^ bewonderen
De aandacht der vreemdelingen ging
verder in grote mate uit naar de
oude Abdijkerk met de praalwagen
van Johan en CorneÜs Evertsen.
Door oorlogshandelingen werd dit
bouwwerk zwaar beschadigd. Thans
is men bezig de Abdijkerk te restau
reren De reeds gedeeltelijk geres
taureerde Abdijkerk.
door de stad en roepen de arbeiders
op om het werk neer te leggen.
Met vrachtauto's wordt aangekon
digd, waar de volgende stakingsbij
eenkomsten zullen woiden gehou
den. De grootste bijeenkomst was
die, welke even buiten de Hietalah-
ti-scheepswerf werd gehouden, waar
9000 mensen samen waren en ge
vechten uitbraken. De politie her
stelde de orde.
Drie mannen, die bezwaar maak
ten tegen hetgeen sprekers beweer
den, werden door de stakers in het
water gegooid. Een vertegenwoordi
ger van het wereldverbond van vak
verenigingen wordt in Helsinki ver
wacht om een onderzoek naar de si
tuatie in te stellen.
De Sow jet-Russische en Poolse
vakverbonden hebben de Finse sta
kers telegrammen gezonden, waarin
zij hun symapthie met hen betuigen
in hun strijd tegen de „politietei-
reur".
Groeiend verzet van
boeren in
Oost-Duitsland
De Duitse boerenbedrijven wor
den stelselmatig volgens bolsjewis
tisch recept omgewerkt tot Kol-
chose-bedrijven. De eerste stap was
destijds de opheffing van het groot
grondbezit, dat na verkaveling on
der de kleine boeren werd verdeeld.
Dezen moesten hiervoor schuldbe
kentenissen tekenen en geraakten
daardoor automatisch in de financië
le greep van de communistische auto
riteit, die als verdeler van het groot
grondbezit optrad. Deze financiële
afhankelijkheid werd tot ware sla
vernij tengevolge van de drukkende
afleveringsplicht, die de boeren
werd opgelegd, en de zware sancties,
die hen troffen, indien zij hieraan
niet konden voldoen.
De volgende stap was de stichting
van de „M.A.S.", dat is de „Maschi-
nen-Ausleih-Station", een organisa
tie, die geleidelijk het monopolie
kreeg van het bezit van moderne
landbouwmachines, die door haar
dan onder bijna ondragelijke voor
waarden aan de boeren werden uit
geleend. Zo wordt bij voorbeeld ge-
eist, dat boeren, die nog in het be
zit zijn van paarden, deze als tegen
prestatie voor het uitlenen van de
noodzakelijke landbouwmachines aan
de M.A.S. afstaan, waarbij voor deze
paarden bovendien slechts de voor
oorlogse waarde in rekening wordt
gebracht.
Inmiddels hebben de Sovjets de
stichting van zogenaamde „Dorfs-
genossenschaften" bevolen. Deze
staan onder controle der „Vereini-
gung zur gegenseitige Bauernhilfe"
en worden als beslissende stap be
schouwd op de weg naar de stich
ting der gevreesde Kolchosen. Van
daar het groeiende verzet der boe
ren tegen deze „Dorfsgenossenschaf-
ten". Inmiddels hebben de Sovjets
de ontbinding van de bestaande
landbouwcorporaties, de bekende
„Raiffeisen-Genossenschaften" bevo
len. Voor 1 October 1949 moeten zij
geliquideerd zijn. Hun gehele ver
mogen moet aan de nieuwe „Dorfs-
genossenschaften" worden overge
dragen.
In politieke kringen te Dusseldorp
neemt men thans aan, dat de laatste
hindernissen voor de vorming van
een Duitse Bondregering op basis
van een coalitie tussen Christen-De
mocraten, Liberalen, Centrum en
Duitse Partij overwonnen zijn. Steu
nende op deze partijen zal Bonds
kanselier dr. Adenauer kunnen reke
nen op 218 van de 402 stemmen in
de Federatieve Bondsdag. De Chris
telijke fractie van de bondsdag komt
1 September bijeen om het regerings
programma te bespreken en de libe
rale fractie op 4 September. Het
hoofdpunt van dit programma zal
worden gevormd door de voortzet
ting der huidige economische poli
tiek. Daarnaast zullen sociale voor
zieningen, vluchtelingenhulp en wo
ningbouw op de voorgrond worden
geplaatst.
De pogingen van christelijke vak
bondleiders om te trachten alsnog de
vorming van een bredere coalitie,
öie ook de Sociaal-Democraten zal in
sluiten, mogelijk te maken, hebben
definitief gefaald.
VON RUNDSTEDT NEEMT DE
VERANTWOORDELIJKHEID OP
ZICH.
De Duitse veldmaarschalk Gerd
von Rundstedt, die zich thans in een
ziekenhuis te Hannover bevindt, ver
klaarde gisteren tegenover verslagge
vers dat hij alleen verantwoordelijk
is voor al hetgeen tijdens de Duitse
veldtocht in Polen is geschied en niet
veldmaarschalk von Manstein, die
thans voor een Brits gerechthof te
Hamburg terecht staat. VeHmaar-
schalk von Rundstedt heeft de ver
dedigers van veldmaatrschalk von
Manstein materiaal doen toekomen,
dat ontlastend is voor zijn vroegere
ondergeschikte.
Zoals bekend, is von Rundstedt op
26 Mei j.l. op vrije voeten gesteld,
nadat de tegen hem aanhangig ge
maakte strafvervolging wegens het
(doen) bedrijven van oorlogsmisda
den was gedeponeerd.
DUITSE MISDADIGERS
ONTSNAPT.
In de nacht van 5 op 6 Augustus
j.l. zijn uit de strafgevangenis van
Versen in het district Meppen
(Duitsland) 33 gevangenen ont
vlucht.
Inmiddels zijn 8 weer aangehou
den, zodat er nog 25 spoorloos zijn.
De ontvluchte gevangenen, meest
van Duitse nationaliteit, zijn alle tot
zware gevangenisstraffen veroor
deeld, wegens verschillende gepleeg
de misdrijven. Een gedeelte der ont
vluchte gevangenen heeft tatouerin-
gen op de rechterarm en een der
andere gevangenen heeft hetzelfde
op de linkeronderarm.
Men acht het niet onmogelijk, dat
een deel der ontvluchten illegaal de
Nederlandse grens is gepasseerd.
Daar het hier zonder uitzondering
alle zware misdadigers betreft
deze ten spoedigste dienen te wor
den gearresteerd wordt door de po
litie de medewerking van het pu
bliek ingeroepen.
DUITSE POLITIEMANNEN
VLUCHTEN UIT SOWJET-ZÓNE.
Vijf leden van de Duitse politie in
de Sowjet-zóne zijn naar de Ameri
kaanse zóne uitgeweken om te ont
komen aan recrutering voor militai
re dienst bij de communistische
guerillastrijdkrachten in Griekenland
zo heeft een woordvoerder van het
Amerikaanse militaire bestuur mee
gedeeld. De vijf vluchtelingen hadden
de Amerikaanse autoriteiten verteld,
dat 18 a 20 van hun collega's
plan waren vandaag ook te vluchten.
De politiemannen waren in uniform
en in het bezit van legergeweren en
pistolen met ammunitie. Zij waren
tussen 18 en 25 jaar oud.
H. K. H. PRINSES WIL HELM INA,
die 31 Augustus a.s. Haar 69ste ver
jaardag hoopt te vieren.
leden week ook al tijdens een in
tiem krakeel op Montmartre met
een messteek werd afgemaakt. De
politie herinnert zich, dat Salicetti
1937 in vereniging met een zeke
re Federici op een caféterras te
Ajaccio de Corsicaanse bandiet Gra-
ziani uit de weg geruimd had. Fe
derici moest eindelijk in Juli jl. 12
jaren na zijn euveldaad, boeten.
Sindsdien had Salicetti zich in Parijs
verstopt, om aan de vendetta te
ontkomen. Zijn tegenstanders wacht
ten de begrafenis van een andere
booswicht af,' om de oude rekening
met Ange Marie Salicetti te veref
fenen. Hun kogels misten het doel,
maar de politie houdt er rekening
mee, dat de dagen ook van deze
Corsicaan met zijn schone voorna
men geteld zijn, want de vendetta
kent pardon noch slijtage.
DE ORKAAN IN FLORIDA.
Uit het verslag van het Rode Kruis
aan de gouverneur van Florida
blijkt, dat bij de orkaan, die Vrijdag
in Florida heeft gewoed, 1 persoon
om het leven is gekomen, 94 perso
nen gewond zijn, 250 huizen ver
nield en 18.000 andere beschadigd.
Bovendien zijn een duizendtal ver
schillende gebouwen vernield of
ernstig beschadigd.
In aansluiting op ons bericht om
trent de twee Nederlandse meisjes,
die bij Bergen in België door een
auto-ongeluk om het leven zouden
zijn gekomen, vernemen wij nader,
dat één der beide meisjes, mej. Han-
na Rodriguez de Miranda uit Am
sterdam, niet gedood is.
Bandieten
in Frankrijk
EEN GESTOORDE BEGRAFENIS.
De Franse gangsters beginnen
Amerikaanse allures aan te nemen;
zij doen het in het groot. Nadat on
langs de Aga Khan van zijn juwe
len is beroofd, is het nu weer een
circuskoningin, madame Aimar, die
vrat lichter aan juwelen is gewor
den. Toen madame Aimar Zondag
avond te Béthune in haar circus
wagen haar privé-koffer opende,
miste zij daaruit de kleinigheid van
12 millioen francs (120.000 gulden)
aan juwelen. Ter dekkine van hun
lopende onkosten namende daders
en passant nog een dik millioen
francs aan contant geld mee. Een
buit van 30 millioen zagen ze over
het hoofd.
Inmiddels vergeten de heren ban
dieten hun traditionele onderlinge
vetes niet. Zo was Parijs Zaterdag
getuige van een regelrechte Corsi
caanse vendetta. Toen een met zwa
re kransen beladen lijkwagen bij de
Porte Chanterret de weg naar het
nabij gelegen kerkhof insloeg wer
den de inzittenden van een volgauto
vanuit een plotseling opdoemende
taxi beschoten. Er vielen één dode
en twee zwaargewonden, alle drie
beruchte leden van de onderwereld.
De Corsicaan Salicetti, op wie de
overvallers het germmt hadden,
bleef ongedeerd. Hij volgde in pieu-
ze droefenis het stoffelijk overschot
van de Corsicaan Da Costa, die ver-
Australië snapte de
mop niet
In ^lle edities van een Neder
lands dagblad verscheen op 31
Maart jl. een groot opgemaakt
artikel,' waarin bijzonderheden
werden bekend gemaakt over
een opzienbarende uitvinding.
Een hoofdingenieur van Philips,
zou er in geslaagd zijn „gemoto
riseerde rolschaatsen" te con
strueren, waarmede een snel
heid bereikt kon worden van
30 kilometer per uur. De motor,
ter grote van een lucifersdoosje,
werd aangedreven door coicidine,
benzine in tabletvnrm. Deze
nieuwe vinding aldus 't arti
kel oftende grote perspectie
ven, want generaal-majoor Kruis
overwoog om de Nederlandse
infanterie met deze gemotori
seerde rolschaatsen uit te rus
ten. De redacteur, die deze 1-
April-mop verzon, heeft zeker
niet verwacht, dat dit product
van zijn fantasie buiten onze
landsgrenzen zou worden ver
spreid. Doch hij had buiten de
Londense correspondent van het
in Melbourne verschijnende
ochtendblad „The Argus" gere
kend, want toen dit „grote
nieuws" deze journalist zij
het dan met enige vertraging
bereikte, seinde hij het onmid
dellijk naar Melbourne door.
„Dutch Army To Get Roller Skg-
tes" luidde de vette kop van
„The Argus" op 17 Aug. j.l.
De Australische infanteristen
zagen groen van jaloezie
Nadat de persattaché van het
Nederlandse gezantschap te Can
berra, de heer J. J. van der Laan
de hoofdredacteur van „The Ar
gus' het oud-Nederlandse ge
bruik van de April-mop had uit
gelegd, haastte het blad zich zijn
excuses aan zijn 130.000 lezers
aan te bieden.
Sen (tcPiteltje....
„Het is de taak der Kerk er aan
te herinneren en zij heeft het
nooit nagelateq, vroeger noch te
genwoordig aan welke eisen de
organisaties moeten beantwoorden,
als zij Gods beeld in de mens niet
willen verminken."
Kardinaal Suhard.
