Televisie, zoals zij groeit Qelf Staatsgreep te Damascus PERSSPIEGEL Men kan wat er wordt medegedeeld ook ZIEN DINSDAG 16 AUGUSTUS 1949 OE LEID SE COURANT EERSTE BLAD - PAGINA 2 President en premier geëxecuteerd ZONDAG heeft zich in Syrië een snelle tegenrevolutie afgespeeld. De Syrische president Hoesni Zaim en de minister-president Muh- sen Barazi zijn Zondagmorgen door militaire leiders van een tegenrevo lutie te Damascus gearresteerd en binnen enkele uren berecht en dood geschoten. Hoesni Zaim, die zelf 4% maand geleden door een staats greep aan de macht kwam, werd er van beschuldigd zijn beloften niet te zijn nagekomen en als een dictator te zijn opgetreden. De leider van de contra-revolutie, kolonel Hinnawi, heeft inmiddels als minister-presi dent benoemd de vroegere president Atassi (80 jaar oud). Deze heeft een coalitie-regering gevormd, die de macht van Hinnawi heeft over genomen. De nieuwe staatsgreep, die door vele van Zaim's vroegere medestan ders wordt gesteund, begon Zondag morgen om 3 uur, toen drie pantser wagens met soldaten en hoge offi cieren de woning van de president omsingelden. Na een kort vuurge vecht met de lijfwacht, waarbij en kele tientallen personen werden ge dood, werd Hoesni Zaim gearres teerd. De minister-president Muhsen Barazi gaf zich zonder tegenstand over. Het eerste communiqué van de nieuwe machthebber, kolonel Hinna wi, luidde: „De eerste taak was de berechtinp van de tyran Hoesni Zaim, de ontrouwe president van de republiek en van de verrader Muih- "sen Barazi/' Hinnawi heeft vervolgens het ver bod van partijen en kranten onve- daan gemaakt, de vroegere kamer der afgevaardigden bijeengeroepen en na raadpleging van diverse poli tieke leiders de vroegere president Atassi, opdracht gegeven een nieu we regering te vormen. Kolonel Hinnawi is 55 jaar oud De incidenten op Java ER WAS TOCH VERBAND TUSSEN Terwijl de Nederlandse autoritei ten te Batavia aanvankelijk geneigd waren de republikeinse aanvallen op Soerakarta en Soerabaja te beschou wen als incidenten, welke geen ver band met elkaar hielden is haar kijk op de situatie thans enigszins anders geworden. Een betrouwbaar maar niet offi cieel zegsman deelde mede, dat de autoriteiten thans de indruk hebben, dat de incidenten deel uitmaakten van een algemeen plan om zoveel mogelijk plaatsen te veroveren voor het bevel tot het staken van het vu ren van kracht werd. De zegsman merkte op, dat een bewijs hiervoor te vinden was in in cidenten in andere steden op Java, waar eveneens min of meer ernstige pogingen zijn gedaan om de militaire positie te verbeteren alvorens het bevel om het vuren te staken bin dend werd. Het is nog onzeker, welke oplos sing zal worden gevonden voor de yerwarde situatie te Soerakarta, waar zowel de Nederlandse als de republikeinse troepen beweren het recht te hebben te patrouillerep. NEDERLANDS PROTEST? Uit betrouwbare onofficiële repu blikeinse bron werd gisteren volgens Ass. Press vernomen, dat de Neder landers bij de commissie der Ver. Naties voor Indonesië hebben gepro testeerd naar aanleiding van de re publikeinse poging om kort voor het van kracht worden van het bevel staakt het vuren op 10 Augustus te middernacht hun militaire po sities te verbeteren. ROODWITTE VLAG MAG MORGEN NIET UIT GESTOKEN WORDEN. Van officiële zijde wordt medege deeld: Op de inter-Indonesische conferentie is de roodwitte vlag aangenomen als nationaal symbool van de toekomstige Verenigde Sta ten van Indonesië. Hierdoor hebben deze kleuren voor geheel Indonesië een nieuwe betekenis gekregen en is deze vlag niet langer van de Re publiek alleen, maar ook van de B.F.O.-gebieden. Het roodwit be hoort daarom niet langer het zinne beeld van verdeeldheid te zijn, maar van eenheid van alle Indonesiërs, die streven naar oen vrij en onaf hankelijk Indonesië op de grondsla gen van democratie en federalisme. Daarom hoopt de regering van In donesië binnenkort de verbodsbepa lingen ten aanzien van de roodwitte vlag te kunnen opheffen. Op dit ogenblik zou dit alleen kunnen leiden tot incidenten, daar gebleken is, dat nog enige dagen er mede gemoeid zijn eer de orders tot het staken van de vijandelijkheden overal op zodanige wijze worden na geleefd. dat het gevaar voor moei lijkheden geweken is. Het uitsteken van de roodwitte vlag is derhalve op 17 Aug. (natio nale feestdag) niet toegestaan. Na een debat van twee uur heeft de Assemblée te Straatsburg Zater dagochtend een agenda opgesteld, die zo omvangrijk is, dat president Spaak de vrees uitsprak, dat het on mogelijk zal blijken deze binnen een maand af te werken. De Assemblée voegde in totaal vijf nieuwe punten aan de agenda toe, terwijl wat het aantal andere kwesties betreft werd geconstateerd, dat deze besproken kunnen worden onder zeer breed ge formuleerde punten van discussie. De zitting werd verdaagd tot Dins dag. Winston Churchill is Maandag in het raadhuis van Straatsburg plech tig geinstalleerd als ereburger van de stad. en drie jaar eerder in Aleppo gebo ren dan Zaim. Deze heeft de man, die hem thans ter dood heeft doen brengen, een maand na zijn staats greep tot kolonel bevorderd. IS MAO TSE TOENG DOOD? Een woordvoei'der van het Chine se nationalistische leger heeft vol gens Ass. Press op een persconferen tie te Kanton gezegd, dat de Chine se communistenleider Mao Tse Toeng op 17 Juli j.l. in Peiping aan tuberculose is gestorven Als bron van dit bericht noemde hij „zeer betrouwbare inlichtingen". Dit was de tweede maal in twee dagen, dat de nationalisten Mao's dood meldden. Zaterdag zeiden zij, dat hij dood of ernstig ziek was. Skymaster moest landen op Oceaan 51 VAN 58 INZITTENDE GERED. Een Amerikaanse Skymaster van de Transocean Airlines met 58 per sonen aan boord, heeft Maandagoch tend ten Westen van Ierland, op 50 kilometer van het vliegveld Shan non, een noodlanding op zee moeten maken. De inzittenden, onder wie de beroemde vliegenierster Ruth Ni« chols, die al vijf vliegrampen heeft overleefd en deze vlucht als stewar dess meemaakte, zijn op de vlotten gegaan. De Britse treiler „Stalberg" heeft 49 overlevenden en 2 doden in de haven Calway in Ierland aan land gebracht. In totaal zijn thans 51 per sonen als gered, 4 als dood en 3 als vermist opgegeven. De tweede ste wardess, een Italiaanse, is ernstig gewond. De reden voor de noodlanding was gebrek aan benzine. Het vliegtuig had op Shannon willen landen, mnar daar hing mist. De passagiers van het vliegtuig waren Italianen, dïc naar Venezuela emigreerden. De overlevenden hebben uren op een woelige zee in rubbervlotten rondgezwalkt. Enkelen waren reeds dood. Vliegtuigen van de R.A.F. vlogen gistermiddag nog laat over de At lantische Oceaan om te zien of er nog andere slachtoffers te ontdek ken waren. De Skymaster werd gistermorgen om half 2 op het vliegveld Shannon verwacht. Hier zou het toestel ben zine innemen voor de vlucht over de Atlantische Oceaan. De Skymaster verscheen pas om vier uur, nadat de radiotoren van Shannon au midder nacht alle contact met het toestel had verloren. Omdat er een mist hing boven West-Ierland werden fakkels ontstoken om de Skymaster in staat te stellen veilig te landen. Bessey, de gezagvoerder, vloog over het vliegveld heen en toen hij boven de Oceaan was, seinde hij: „Ik heb geen benzine meer. ik land op de Oceaan". De gezagvoerder heett verklaard, dat hij ongeveer 16 kilometer van Shannon, toen de brandstof op was, de passagiers waarschuwde, dat hij een noodlanding moest verrichten. „Ieder maakte zich gereed, maar enkelen sprogen tegen onze instruc ties in zee, en dat zijn degenen die omkwamen", aldus de gezagvoerder. VLIEGRAMP VEROORZAAKT 32 DODEN Alle 32 inzittenden van een DC-3 kwamen om het leven, toen het toe stel Zaterdagmiddag in het Andesge- bergte in de staat Columbia neer stortte. De machine vloog tegen een van de bergtoppen welke voortdu rend in mist zijn gehuld. BOSBRANDEN IN Z. FRANKRIJK Tussen Bordeaux en de Spaanse grens woeden bosbranden, ontstaan door de grote droogte. Er zijn twee grote haarden, nl. die van het An- dernoswoud, bij Bördeaux, waar het vuur sedert Vrijdagochtend woedt en de andere meer Zuidwaarts, waar 350 soldaten de brandweer uit Bay- onne, Pau en Mont de Marsan hel pen bij de bestrijding van het vuur, schade wordt thans reeds op hon derden millioenen geschat. ONTSLAG BIJ BERLIJNSE SPOORWEGEN Volgens een woordvoerder van de niet-communistische Berlijnse spoor- liedenbond heeft de onder Sow- jetcontrole staande directie van de Berlijnse spoorwegen honderdtwin tig West-Berlijnse spoorwegmannen ontslagen en wordt deze week het ontslag van nog veertienhonderd an deren verwacht. Het ontslag werd gegeven zonder opzegtermijn of op gave van redenen. De juwelen van Aga Khan zijn nog niet boven water, maar de po litie heeft er wel de lucht van. Zij weet op het ogenblik wie de leider is van de bende, die de grijze vorst en diens mooie echtgenote 2 millioen gulden lichter maakte. Roger Sena- dej, een gezette en kaalhoofdige gangster, is de grond in Frankrijk te warm onder de voeten geworden, nu de politie hem op de hielen zit. Hij moet in gezelschap van een meisje naar Zwitserland zyn gevlucht, waar hij verleden week zou zijn gesigna leerd. De Zwitserse politie is op zijn spoor gezet en Parijs wacht nu af of de jacht succes zal hebben. HET REVISIE-RECHT DER EERSTE KAMER. De Tijd schrijft o.m: Zelden heeft de Eerste Kamer haar nut als Kamer van revisie zo af doende bewezen als met het Voorlo pig Verslag, dat zij gisteren heeft uitgebracht over het ontwerp van wet op de interimregeling voor Su riname. Hoe men dit verslag ook zal willen lezen, niemand kan er een an dere strekking uit concluderen dan het dringende en unanieme advies aan de regering het wetsontwerp in te trekken voor de Kamer zich ge noopt zou zien het te verwerpen. De Kamer zou dit ongaarne doen, om dat zij tegen de grote hoofdzaken van het ontwerp geen bezwaren heeft, terwijl zij het al evenzeer pijn lijk zou vinden als het odium op zich te moeten laden als zou zij gekant zijn tegen de gelijkstelling van het openbare kweekschoolonderwijs, zo als dat door het „minder gelukkige" volgens de terminologie van de Kamer amendement-De Kort in de wet verzeild is geraakt. Het is slechts de minder behoorlijke ma nier, waarop de gelijkstelling er in is gekomen, die de Eerste Kamer tot haar afwijzend oordeel noopt, even als zij zich natuurlijk verklaart te gen de minder correcte manier, waar op het amendement-Schermerhorn door de Tweede Kamer in de wet is gebracht, al is dit amendement van veel minder ernstig karakter. Tot zover „De Tijd". Wij zijn het er volkomen mee eens, dat het nut van het revisie-recht der Eerste Kamer in deze zaak, afdoendè is bewezen! Hoe de Tweede Kamer er toe is gekomen, bedoelde amendementen met name het amendement-De Kort aan te nemen, is ons onverklaar baar. Rijkssteun bij woningbouw beperkt De minister van Wederopbouw en Volkshuisvesting heeft enige belang rijke veranderingen aangebracht in de financieringsregeling Woning bouw 1948. Op grond van deze rege ling kon tot dusverre financiële steun van rijkswege worden verkre gen voor de bouw van woningen, al dan niet met bedrijfsruimte, tot een inhoud van ten hoogste 500 kubieke meter. Dit maximum is nu verlaagd en de steun voor woningen met be drijfsruimte is vervallen. Na 1 September zullen de gemeen te-besturen slechts die aanvragen om toekenning van een rijksbijdrage in behandeling nemen, die betrek king hebben op de bouw van wonin gen, waarvan de inhoud niet meer bedraagt dan 375 kubieke meter in huizen voor meer gezinnen. Ten be hoeve van de huisvesting van grote gezinnen kan bij wijze van uitzonde ring de financierings-regeling ook toepasselijk worden verklaard op de bouw van woningen van ten hoogste 375 kubieke meter in huizen voor meer dan een gezin mits het aantal woningen, groter dan 325 kubieke meter per complex niet meer be draagt dan 15 procent van het totale aantal. Verder vervalt de toekenning van rijksbijdragen voor woningen met bedrijfsruimte. Uiteraard blijft na verkregen goedkeuring de bouw van wonin gen tot maximaal 500 kubieke me ter inhoud eventueel met bijbeho rende bedrijfSTuimte, mogelijk. Fi nanciële steun van rijkswege zal er echter niet meer voor wordep ver leend Ook is bericht dat alle toezeg gingen krachtens de financieringsre gelingen woningbouw 1947 en 1948, waarvoor de aanvragen vóór 1 Sep tember 1949 bij de gemeentebesturen zijn ingediend, slechts dan worden nagekomen, indien vóór 30 Juni 1950 met de uitvoering van de bouw een begin is gemaakt. DANKBETUIGING VAN H.M. DE KONINGIN. De commissaris der Koningin in de provincie Zuid-Holland mocht van H.M. de Koningin een eigen handig ondertekend schrijven ont vangen, waarin zij zijn tussenkomst verzoekt om aan de bevolking van deze provincie de 'hartelijke dank van het koninklijk paar over te brengen voor de ter gelegenheid van hun koperen huwelijksfeest ontvan gen gelukwensen. Door de talloze blijken van belangstelling is het Hare Majesteit en de Prins der Ne derlanden niet mogelijk, tot ieder een persoonlijk woord van dank te richten. MELK-LEVERINGSPLICHT AAN GROTE STEDEN. De zuivelfabrieken in gebieden, waar de melk voor de bevolking van elders moet worden aangevoerd voornamelijk de grote steden on dervinden moeilijkheden bij de aan koop, zodat de melkvoorziening in deze „tekortgebieden" gevaar loopt. Het bedrijfschap voor zuivel heeft thans bij verordening bepaald dat aan iedere zuivelfabriek de verplichting kan v/orden opgelegd een bepaald percentage der van de veehouders ontvangen melk voor consumptie af te leveren. Deze verplichting kan me de worden nagekomen door over dracht aan een ander bedrijf, dat melk over heeft, alsmede door het zelf in .consumptie brengen van melk. Wordt aan de verplichting niet voldaan, dan kan de voorzitter van het bedrijfschap een afnemer aanwij zen, terwijl de prijs voor de melk dan is bepaald op de richtprijs. Ten einde de prijzen voor de in gevolge de ver plichting geleverde melk binnen re delijke grenzen te houden, wordt aan de ontvangende „tekort"-bedrijven een heffing opgelegd voor uitge spaarde kosten. De verordening is heden van kracht geworden. (Van onze Radio-medewerker). De vraag is gesteld, of wij in ons land de weelde van televisie op den duur ons kunnen veroorloven en of de hoge kosten wel verantwoord zijn, gezien het te verwachten betrekke lijke resultaat. In Amerika schijnt met televisie wel geld te verdienen te zijn, want de televisie-zenders verrijzen er als paddestoelen uit de grond; Engeland biedt de televisie op voorbeeldige manier en wat men noemt belange loos aan het volk aan, en Frankrijk weet maar niet, hoe men op de uit vinding kan vooruit lopen. En Nederland? Men vindt televisie natuurlijk prachtig; maar wie zal dat betalen? Enkele officiële commissies bestu deren de zaak, ook rekening houdend met de practijk. De waarde van televisie is, zoals ieder begrijpt, dat ze onmiddellijk visueel verslag geeft. Men beroept zich op grote mannen als Lorentz, Zeeman, Kamerlingh Onnes, om vast te stellen, dat Ne derland altijd een van de meest voor aanstaande landen is geweest, als het ging om het scheppen van weten schappelijke, technische en cultu- lelc waarden. Nederlandse uitvinding. Behalve televisie is nu ook veri-vi-. sion aan de orde. Dat is een Neder landse uitvinding van de arts F. H. Reynders uit Schipluiden. Na vele jaren is hij er in geslaagd, een opna me-camera voor stereoscopische films samen te stellen, waarmee een volkomen natuurlijk stereoscopisch beeld op de celluloidstrook wordt vastgelegd. Door deze uitvinding is het mogelijk geworden een film te vertonen, waarbij de toescnouwer een beeld met diepte te zien krijgt. Men noemt dat veri-vision. In Amerika en Rusland geeft men al lang voorstellingen met stereo films; maar die wekken, de indruk, als schiet het beeld uit het doek. De uitvinding van dr. Reynders heeft dit nadeel niet; daardoor zal ook de televisie, die nu nog met weinig diep tescherpte werkt, grotere mogelijk heden krijgen. Gevaar voor vervlakking. Men verzekert, dat by televisie uitzendingen het gevaar voor vervlak king niet zo groot zal zijn als bij de gewone radio. Want daar zal men, als geluid en beeld in het program ma aan elkaar zijn verbonden en men het één niet zonder het andere kan volgen, gedwongen zijn, te kijken en te luisteren, en het programma in zich op te nemen. publiek tot werkelijk luisteren te willen dwingen, door elke uitzending van de volgende te scheiden door een pauze van enkele minuten. Op deze wijze hoopt men de luisteraars te kunnen dwingen, zich na elke uitzen ding rekenschap te geven van de in houd er van. Daardoor geeft men de luisteraar bovendien gelegenheid, de radio af te zetten, voordat hy wordt geboeid door het volgende program ma-onderdeel en het voorgaande weer vergeet. Radio in „abonnement". Het laatste snufje komt natuurlijk uit Amerika. Daar zal men spoedig zich kunnen abonneren op een radio programma, dat men graag wil be luisteren. De Omroeper, die ons de ze nieuwigheid meldt, voegt er aan toe, dat men nu niet langer gebonden is aan de keuze tussen twee euvels: staatsmonopolie of adverteerders- tyrannie. Een abonnement op de radio berust op het volgende beginsel. Tegelijk met het uit te zenden programma wordt een fluitend storingsgeluid verspreid. Dit bijgeluid maakt het onmogelijk om de uitzending te be luisteren, tenzij men gebruik maakt van een klein gepatenteerd instru mentje, dat, eenmaal in het toestel aangebracht, werkt als een filter en de storing opheft. Dit instrumentje wordt door de radio-maatschappij in huur gegeven. Met de opbrengst van dit verhuursysteem worden de kosten van de programma's bestreden. Wie het instrumentje niet bezit, hoort dus, als hij het progamma beluistert, al leen het storende geluid. Reeds tijdens de oorlog werkte men aan dit systeem, maar eerst nu kon het tot uitvoering komen. En op het ogenblik is men al zover, dat tien zenders tot één bestaand net Nu schijnt men in Zwitserland het kunnen worden verenigd. LADÏ O BADEN POWELL IN ONS LAND. In verband met de Internationale Kabouter-Conferentie, die van 1630 Augustus gehouden wordt te Baarn, zal Lady O. Baden Powell, chief- guide van alle padvinsters en gidsen, een bezoek brengen aan ons land. 18 Augustus arriveert zij op Schip hol, vanwaar zij zich naar Baarn zal begeven. Op 19 Augustus is zij de gast van de Nederlandse Gidsenbeweging. Op die dag zal Lady Baden Powell 's mor gens een bezoek brengen aan het Nationaal Hoofdkwartier van de Ne derlandse Gidsen Beweging te Utrecht, waarna zij enkele bivakken zal bezoeken. Om 4 uur 's middags zal zij op Huize „De Braacken", het diocesaan jeugdcentrum van het bis dom Den Bosch, te Vught een Ral- ley bijwonen van alle gidsen en pad- vindsters van het district Den Bosch. Op 20 Augustus is zij de gast van t' Nederlandse Padvindsters Gilde. De volgende dag zal Lady Baden Powell ons land weer verlaten. PLANNEN VOOR SPEELZAAL TE SCHEVENINGEN? De heer Max Rosseler uft Monaco is op het ogenblik in ons land, waar hij besprekingen voert over een mo gelijke samenwerking tussen zijn exploitatiemaatschappij te Monte Carlo én een Nederlandse onderne- A.N.P., dat hij met de directie van CaSino te Scheveningen een over eenkomst heeft getroffen om teza men een concessie voor de exploita tie van een speelgelegenheid aan te vragen. De exploitatie zou onder auspiciën van het bedrijf te Moftte Carlo geschieden. De onderneming zelf zou bijna geheel in Nederlandse handen blijven. De exploitatie van een speelbank maakt het mogelijk grote attracties te financieren en de outillage van een badplaats te verbeteren, zei de heer Rossler. „Wij zullen met grote vasthou dendheid trachten een concessie te krijgen, maar ik ben mij er van be wust, dat dat niet eenvoudig zal zijn, omdat voor het verlenen van een concessie in Nederland een wij ziging van de wet noodzakelijk is." En wij voegen hieraan toe: een wijziging van de wet, waarvan wij hopen en vertrouwen, dat zij er niet komt. INTERNATIONALE BIJEENKOMST VAN MEISJESSTUDENTEN TE VOORBURG. Zaterdag is een grote groep van meisjesstudenten uit West-Europa te Voorburg bijeengekomen.: Zij heb ben daar in „Huize Vronestein" van 13 tot 23 Augustus conferenties over de taak der studentenverenigingen bij de huidige constellatie der univer siteit en in de algemeen vormende waarden der studentenverenigingen. Tijdens dit tiendaagse congres, dat gehouden wordt onder auspiciën van Pax Romana en georganiseerd is door de „Katholieke Meisjes Stu denten Interacademiale", zal echter niet alleen gesproken en gestudeerd worden. De deelneemsters zullen evenzeer excursies maken naar Den Haag, Rotterdam en Amsterdam. Aan deze bijeenkomst te Voor burg nemen meisjesstudenten deel uit Denemarken, Engeland, Frank rijk, Italië, Duitsland, Oostenrijk, Ne derland, alsmede een aantal ontheem de meisjesstudenten, die gedwongen of vrijwillig haar vaderland om re denen van politieke of ideële aard hebben verlaten. „ZUIDERKRUIS" VERTREKT WOENSDAG. Het troepenschip „Zuiderkruis'' zal Woensdag 17 Augustus 1949 met aflossingsdetachem'enten van het K.N.I.L.. de Kon. Marine en de Kon. Landmacht uit de haven van Rot terdam naar Indonesië vertrekken. EXPORT VAN GROENTE. Ook voor de week van 15 tot en met 20 Augustus is een week-contin gent van 500.000 dollar beschikbaar voor de export van groenten naar West-Duitslarid. De fruit-export is verleden week hervat voor het resterende deel, groot ongeveer 200.000 dollar, van het Juli-contingent dat voor fruit 500.000 dollar bedraagt. Z. H. de Paus heeft mgr. F. van der Loo, officiaal van 't Aartsbisdom benoemd tot Huisprelaat. De conducteur van een amphibie vaartuig, dat pleiziertochtjes onder neemt langs de kust, van Bergen aan Zee uit, is, toen het vaartuig onge veer 500 meter uit de kust was, over boord geslagen en verdronken. Valse bankbiljetten van 25 gul den zijn in Amsterdam in omloop. Er zijn er bij de politie gedeponeerd. De bankbiljetten vertonen een frappante gelijkenis met de echte; alleen bij nadere beschouwing kan men zien, dat het kinderkopje rechts op het bil jet niet geheel gelijkend is. De 11-jarige G. L. M. te 's-Gra- venhage is bij het vissen in het wa ter gevallen en verdronken. Het 8-jarige meisje B. van L. uit IJmuiden is tussen de pieren in het water gevallen en verdronken. De 7-jarige A. v. O. is te Utrecht in het Amsterdam-Rijnkanaal onder „Oog in al" bij het baden verdron ken. Te Amsterdam zijn een jeep en een luxe-auto met elkaar in botsing gekomen, waardoor beide voertuigen in de sloot langs de weg terecht kwa men. De vier inzittenden van beide auto's werden vrij ernstig gewond in het St. Elisabethziekenhuis te Haar lem opgenomen. STADSNIEUWS PASTOOR S. SMITZ O.F.M. Pastoor Smitz gaat het pastoraat van de parochie O.L. Vr. Onbevl. Ontv. (Hartebrug), dat hij 15 jaar heeft vervuld, neerleggen. Wij willen ons niet schuldig ma ken aan de overdrijving, welke men maar al te vaak kan constateren bij gelegenheden als deze. Maar dat doen wij dan ook vol strekt niet, als wij hier neerschrij ven, dat het heengaan van pastoor Smitz een teleurstelling is voor de parochie; dat héél de parochie en alle parochianen pastoor Smitz graag nog een tijd als hun Herder in hun midden hadden gezien. Want dit staat buiten alle twijfel: pastoor Smitz had de parochie van de „Hartebrug" lief en leefde mee met het wel en wee van ieder zij ner parochianen, maar de parochia nen sympathiseerden ook met hun pastoor, naar wie hun respect en genegenheid uitging. En dat was vanzelfsprekend! Iedereen toch kon constateren en ondervinden, met hoeveel belangstelling de pastoor met zijn parochianen meeleefde. Men zou wel de ogen moedwillig hebben moeten sluiten, om niet te zien, hoeveel zorg de pastoor had voor een opgewekt kerkelijk leven, als bron en voorwaarde voor een innerlijke beleving van., de Gods dienst. En welke parochiaan heeft geen waardering voor de vele verbeteringen en verfraaiingen, aan gebracht in de kerk, en voor de aanschaffing van nieuwe en de restauratie van de oude paramenten. En voor wie was het niet duidelijk, dat de pastoor een open oog en-hart had en steunende medewerking ver leende aan alle uitingen van buiten kerkelijk. katholiek leven, die een eis zijn van deze tijd. En om dat alles mag aan de scheidende pastoor de verzekering worden gegeven, dat zijn parochia nen en vele vrienden in Leiden aan hem met oprechte waardering en vriendschap zullen blijven denken. Pastoor Smitz kan met zich mee dragen bij zijn vertrek uit Leiden de overtuiging, dat hij in Leiden zal blijven voortleven! Pastoor Smitz is door het Provin ciaal Kapittel benoemd tot vicaris van het klooster te Heerlen (Sittar- derweg). Naar wij echter vernemen zal pas toor Smitz ook na zijn aftreden als pastoor nog enige tijd in de pastorie van de „Hartebrug" blijven wonen. PASTOOR N. LOHUIS O.F.M. (G. M. J.) Tot opvolger van pastoor Suitber- tus Smitz is benoemd de zeereerw. pater Nicolaas (G. M. J.) Lohuis, pastoor te Gorcum. Pastoor Lohuis, geb. 3 April 1898 te Nijmegen, is in het klooster getre den in 1918, priester gewijd 22 Maart 1925. In 1945 is de zeereerw. pater Lohuis benoemd tot pastoor te Gor cum, voor die tijd was hij rector van het gymnasium te Megen. Pastoor Lohuis zal a.s. Maandag te Leiden arriveren. PATER TESSER O.F.M. De weleerw. pater Ernestus (J. G.) Tesser gaat de Haagwegparochie ver laten. Kapelaan Tesser, die ook kapelaan aan de „Hartebrug" parochie is ge weest, heeft zich in Leiden veel vrienden verworven, en op velerlei terrein heeft deze Franciscaan met zijn onverstoorbare blijmoedigheid een grote activiteit ontwikkeld. Zéér velen zullen hem dank verschuldigd weten. Pater Tesser, die, hoewel jeugdig van hart, niet meer tot de jongeren behoort, krijgt nu een rustige werk kring als assistent in de parochie te Wychen. PATER S. BERTELS O.F.M. De weleerw. pater Symphorianus (H. J. M.) Bertels zal eveneens naar elders vertrekken. Hij is sinds 1941 kapelaan aan de Haagweg-parochie en was in deze parochie o.m. de be zielende leider van de jeugdbewe ging. Pater Bertels is benoemd tot ka pelaan te Lochem. PATER L. RETEL O.F.M. Aan de Haagweg-parochie is tot kapelaan benoemd de weleerw. pa ter Leonardus (L. G. P. M.) Retel, O.F.M. Pater Retel geb. in 1900, in het klooster getreden 1919 en pries ter gewijd in 1926, was nu vicaris in het klooster te Woerden. Pater L. Retel is missionaris ge weest in Brazilië, rector in een Franciscaansch Seminarie aldaar en daarna in ons land teruggekeerd is hij rector geworden aan het toen te Katwijk gevestigde Missie-college der Pater Franciscanen. PATER R. PANS O.F.M. Tot praeses van 't klooster met H.B.S. aan de Mariënpoelstraat is benoemd de zeereerw. pater Pans, O.F.M., gardiaan te Woerden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1949 | | pagina 2