S)e CcidóeSoii^cmt
Order tot staking vijandelijkheden
wordt 3 Aug. uitgevaardigd
Staakt het vuren
in Indonesië
Cease-fire overeenkomst bereikt
Tweede deel te Batavia
begonnen
Slechts weinig priesters
geëxcommuniceerd
Man vermoord te Nieuwkoop
De „Amethyst" sloeg zich
er door
MAANDAG 1 AUGUSTUS 1949
40ste JAARGANG
No. 11759
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
Directeur: C. AL VAN BAMERSVELD.
Hoofdredacteur: TH. WILMER.
Bur. Papengracht 32, Tele!. 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn. 20935 - Abonnementsprijs f 0.32 p. w., 1.40 p. mnd., f 4.15 p kwart. Franco p. p.4.90 - Advert.: 15 ct. p. m.m. Telefoontjes f 1.50
•piJDENS EEN ONDER AUSPICIëN VAN DE UNCI staande vergade
ring van de Nederlandse en Re publikeinse delegaties te Batavia is
heden overeenstemming bereikt omtrent de overeenkomst van het sta
ken van de vijandelijkheden. In een communiqué deelt de UNCI het
volgende mede:
„De order tot het staken van de vijandelijkheden zal worden uitge
vaardigd op 3 Augustus om 20.30 uur (Batavia-tijd. d.i. 20.00 uur Djogja-
tijd). De order zal enige dagen later van kracht worden op een door bei
de partijen aan te kondigen tijdstip. Hiermede is deze belangrijke ver
gadering en daarmede de te Batavia via gehouden preliminaire confe
rentie beëindigd."
De UNCI zal nu aan de Veiligheidsraad rapport uitbrengen over de be
reikte resultaten.
Nader wordt door Reuter gemeld,
dat de troepen op Java het bevel
zullen krijgen, er binnen een week
gevolg aan te geven; voor Sumatra
is deze termijn gesteld op 11 dagen.
Tegelijkertijd met dit bevel zullen
beide partijen aan hun onderheb-
benden bekend maken, dat geen
„ophitsende" propaganda döor mid
del van pers en radio meer zal plaats
hebben. Een gemeenschappelijk
lichaam, samengesteld uit vertegen
woordigers van de UNCI. Nederlan
ders, Republikeinen en Federalisten,
zal in het leven worden geroepen
om de uitvoering van de order tot
het staken van de strijd te verzeke-
DE INTER-INDONESISCHE CONFERENTIE
T\E HOOGSTE Nederlandse, Republikeinse autoriteiten waren Zater
dagavond, de vooravond van het tweede gedeelte van de Inter-Indo-
nesische conferentie, de gasten van de bijeenkomst Federaal Overleg in
de Gedong Indonesia Serikat (het voormalige gebouw van de Volks
raad te Batavia), dat geheel door zoeklichten werd beschenen. Deze
ontmoetings-bijeenkomst werd bezocht door de hoge vertegenwoordiger
van de Kroon, dr. Van Royen, de secretarissen van Staat, de legercom
mandant en vele Nederlandse autoriteiten, Moh.. Hatta, de sultan van
Djokja, Moh. Roem, de kolonel Simatupang, de heer Palar en talrijke an
dere vooraanstaande republikeinen, de leden der UNCI en het corps con
sulair. Zij allen hoorden het Wilhelmus en het Indonesia Raya aan.
dige waarborgen moeten bieden, dat
Indonesië niet alleen vrij in politie
ke zin zal zijn, doch eveneens in zijn
economische betekenis.
De zaal van de Gedong Indonesia
Serikat stroomde voor de opening
Zondagmorgen vol met de gedele
geerden, genodigden en publiek. Bij
hét binnenkomen van de republi
keinse kolonel Simatupang werd .van
de uitpuilende publieke tribunes ge
applaudisseerd, welk applaus werd
herhaald, toen dr. Van Royen de zaal
betrad, de sultan van Djokja arri
veerde en lang aanhield, toen tegen
t:en uur de voorzitters der beide de
legaties, sultan Hamid en Moh. Hat
ta, binnenkwamen.
Vervolgens sprak Moh. Hatta een
rede uit, waarin hij o.a. er aan her
innerde, dat het eerste gedeelte der
conferentie „ons heeft teruggeplaatst
in een wereld met het gevoelen van
één volk, één land en één taal. Ge
zamenlijk zijn wij tot de gedachte
komen, dat de rood-witte vlag een
eresymbool is voor het Indonesische
volk en dat het Indonesia Raya ons
volkslied is".
En voorts: „Wat voor ons van be
lang is, is dat er een decentralisatie
bestaat, die de mogelijkheid biedt, de
nodige macht tot zelfregering te ver
schaffen, niet slechts aan de klein
ste gebiedseenheden, doch evenzeer
aan de belanghebbende en verbonden
groepen in deze samenleving".
De twintigste eeuw bracht ons een
ideologische stroming, die de gehele
wereld van een centraal punt uit zou
willen beheersen en in vele landen is
de invloed dier stroming zeer groot.
Wordt deze stroming ook in Indo
nesië de overheersende, dan zal de
door ons verworven vrijheid ver
dwijnen en zal Indonesië wederom
een kolonie worden. Alleen een volk,
dat zich verantwoordelijk acht voor
zijn eigen lot, zal zijn vrijheid kun
nen handhaven.
Dienovereenkomstig zal de consti
tutie, die wij thans in voorlopige
vorm zullen gaan opstellen, ten ein
de de overdracht der souvereiniteit
te kunnen aanvaarden, tevens de no'
ARRESTATIES IN SOWJET-
RUSSISCHE ZÓNE.
Volgens de met Britse vergunning
verschijnende „Sozialdemokrat" zijn
in de afgelopen twee weken te Leip
zig, in de Sowj et-Russische zóne van
Duitsland, meer dan 180 jonge leden
van de christen-democratische en li
berale partijen gearresteerd, wegens
het uitoefenen van critiek op de
Sowj et-Russisch e bezettingsautori -
teiten. Het blad brengt de arresta
ties in verband met de „F"-cam-
pagne (F. van „Freiheit"), die kort
geleden door een Berlijnse anticom
munistische groep, in haar strijd te
gen onmenselijkheid, is ingezet en
die in andere delen van Duitsland
navolging vindt.
Vrachtauto op bom
gelopen
18 doden in Indonesië
18 personen werden gedood, toen
een vrachtauto van het Rode Kruis
tussen Blort en Rembang op een
trekbom reed, aldus maakt heden de
missie van het Nederlandse Rode
Kruis in Indonesië bekend. Het team
bestond uit de arts. dr. H. van Rei
gersberg Versluys en de verpleeg
sters, de zusters C. G. M. van der
Ven, G. M. C. Leefgens en G. B.
Wechgelaar (de laatste was gouver-
nements-verpleegster)
De andere slachtoffers zijn acht
militairen en 6 politie-agenten.
De slachtoffers zijn Zondag te
Blora begraven.
H.M. DE KONINGIN ONTVANGT
ADMIRAAL COLLONY IN AUDIËN
TIE H.M. de Koningin en Z.K.H.
Prins Berhard hebben Zaterdagmor
gen ten paleize Soestdijk in audiën
tie ontvangen Admiraal Richard L.
Conolly „Commander in chief Uni
ted States Navel Forces Eastern At
lantic and Mediteranlan", die aan
het Koninklijke Paar werd voorge
steld door de Amerikaanse ambas
sadeur. Hare Majesteit overhandigde
Admiraal Conolly het Grootkruis
van de Orde van Oranje Nassau. Na
de audiëntie poseerde de Koningin
en Prins Bernhard met de buiten
landse gasten voor de fotograaf.
V.l.n.r. dr Herman B. Baruch,
ambassadeur der Ver. Staten, H,M.
Koningin Juliana, admiraal Richard
L. Conolly en Z.K.H. Prins Bernhard
REPUBLIKEINSE ZÓRG VOOR
VEILIGHEID
De Republikeinse regering heeft
een ontwerp voor de veiligheid op
gesteld, zoals dit op het tweede deel
van de inter-Indonesische conferen
tie wordt voorgelegd.
Volgens Aneta zijn de hoofdpun
ten van dit ontwerp:
1. De legerleiding moet in Indone
sische handen zijn;
De T.N.I. moet de kern vormen
van het toekomstige leger van de re
publiek „Indonesia Serikat";
3. Niet-Indonesiërs mogen in het
leger worden opgenomen, indien zij
het Indonesische burgerschap bezit
ten.
VERTREK „GROTE BEER" ui*T
BATAVIA.
Het hospitaalschip „Grote Beer"
is Zaterdagmiddag uit Bataiva naar
Nederland vertrokken met ruim
1000 militiaren van de K.L., het
KNIL, de Kon. Marine en de Mari
niers. In de ziekenzalen zijn liggen-
*de patiënten opgenomen, die in Ne
derland verder zullen worden be
handeld. Bij het vertrek was o.a.
aanwezig de nieuwbenoemde chef
van de generale staf, kolonel D. R.
A. van Langen.
NOG EEN SLACHTOFFER VAN DE
„ROERMOND" GEVONDEN.
Italiaanse en Nederlandse duikers
hebben nog een lichaam te voor
schijn gebracht uit het gezonken
wrak van de „Roermond". Nog vijf
lichamen zijn niet geborgen. Het
laatst geborgene is nog niet geïdenti
ficeerd.
„SKUTSJE ZEILEN" TE GROUW
OM HET KAMPIOENSCHAP VAN
FRIESLAND Honderden belang
stellenden onder wie vele zeilsport
enthousiasten en talrijke buitenlan
ders waren Zaterdag naar Grouw ge
togen om de traditionele krachtme
ting der Fries vracht- en beurtschip
pers met hun tjalken, het zgn. skutsje
zeilen om het kampioenschap van
Friesland gade te slaan.
De wedstrijden 'werden beguns
tigd door fraai weer. Enige deelne
mers trachten elkaar de loef af te
steken.
Kerk-terreur in Tsjecho-Slowakije
I-JOE WEINIG succes de Tsjecho-Slowaakse communisten hebben
met hun pogingen om de lagere geestelijkheid van haar leiders af te
trekken, bewijst wel de verklaring van een hooggeplaatste geestelijke
aan een correspondent van de „New York Times". Hij deelde
mede, dat tot dusver in geheel Tsjecho-Slowakije niet meer dan 13 pries
ters en 300 leken door de ex-communicatie getroffen zijn. Over de posi
tie van mgr. Beran zei de prelaat, dat deze zijn paleis wel mag verlaten,
maar alleen onder „bescherming" van de politie. Daarom blijft de bis
schop in zijn paleis.
De bewering van de regering, dat
mgr. Beran geen bezoekers wil ont
vangen, is natuurlijk onjuist. De
aartsbisschop wil iedereen ontvan
gen, maar de politie staat dat niet
toe. Een duidelijk bewijs, dat de
aartsbisschop geen baas meer is in
eigen huis, was de rouwvlag die op
zijn paleis werd gehesen op de dag,
waarop Dimitrof overleed.
De bisschoppen hebben practisch
geen contact meer met hun priesters.
Zij hebben ook geen betrekkingen
meer met het Vaticaan sinds mgr.
Verolino, de zaakgelastigde van de
Nuntiatuur, het land heeft verlaten
en zijn opvolger nog steeds wacht op
een visum voor Praag.
In de Nuntiatuur is niemand meer
dan mgr. de Liva, wiens vader enkele
dagen geleden in Italië is overleden.
Hij is echter te Praag gebleven, om
dat men te Rome vermoedelijk meen
de. dat hij, na een eventuele reis naar
Italië, niet meer in Tsjecho-Slowakije
zou worden toegelaten.
GEEN AFGESCHEIDEN KERK?
Te Rome verneemt men, dat het
praesidium van de Slowaakse com
munistische partij op een recente ver
gadering de kwestie van de instelling
van een nationale Katholieke Kerk
heeft besproken, en dat het desbe
treffende voorstel met 17 tegen 3
stemmen van de hand is gewezen.
Die stemming wordt,te Rome ge-
interpreteerd als een bewijs van de
beslissing der Tsjecho-Slowaakse lei
ders. de godsdienstkwestie in Tsje
cho-Slowakije niet door een openlijke
scheuring doch wel door middel van
de „Katholieke Actie" te beslechten.
In Slowakije heerst weer rust. doch
reizigers verzekeren, dat in sommige
streken de „pastoriewacht" nog steeds
bestaat.
ALDUS WORDT RECHT
GESPROKEN!
Een typerend staaltje van recht
spraak inTsjecho-Slowakije weet Reu
ter te melden. Het betreft hier een
Katholiek priester, die door een dis
trictsgerechtshof in Tsjecbo-Slowia-
kije wegens .misbruik van zijn ambt
bij een poging om een staatsorgaan te
beïnvloeden" veroordeeld is. Het
„staatsorgaan" in dit geval was een
plaatselijk „actiecomité". Men meent
uit het ter zake uitgesproken vonnis
te moeten opmaken, dat de „actie-
comité's" thans wettelijk erkend
worden als deel uitmakend van het
staatssysteem, ofschoon zij buiten de
grondwet om tot stand zijn gekomen.
De aan de priester in kwestie ten
laste gelegde vergrijpen waren: ten
eerste de opmerking, dat het optre
den van het actie-comité hem aan de
Gestapo deed denken. Dit werd be
schouwd als „haatzaaien tegen een
staatsorgaan". Ten tweede: een ver
klaring vandf de kansel onder re
ferentie aan een openbare bijeen
komst van het actie-comité dat
priesters schaars waren zodat men,
wanneer hij verwijderd zou worden,
misschien zonder priester zou komen.
Het hof beschouwde deze opmer
king als een poging om een staats
orgaan bij het nemen van zijn beslis
singen te beïnvloeden onder de mo
tivering, dat de staat bevoegd was
tot controle op de benoeming van
priesters en dat in dit geval het actie
comité de staat was.
In de nacht van Zaterdag op Zon
dag is op de Nieuwveense weg onder
de gemeente Nieuwkoop een moord
gepleegd.
Zondagmorgen om 4 uur ging een
landarbeider naar zijn werk en zag
langs de weg een man liggen. Hij
dacht, dat de man dronken was en
waarschuwde de nabij-wonende boer.
Het bleek echter, dat de man langs
de weg overleden was.
De politie verwittigde dr. Hulst
uit Leiden, die bij sectie constateerde,
dat de man door een slag met een
hard voorwerp tegen het hoofd om
het leven was gekomen. De schedel
was gescheurd. Ook in longen en
slokdarm bevond zich gestold bloed.
De vermoorde bleek te zijn een
tand-techniker uit Amsterdam, v. P.,
die met zijn zoon enige dagen in
Nieuwkoop verbleef om te vissen.
Deze v. P., ofschoon gehuwd, was
's avonds met een eveneens gehuw
de inwoonster van Nieuwkoop, naar
het café „Het Haasje", onder de ge
meente Ter Aar gefietst.
Daar werd hii opgezocht door K.
S., smid te Nieuwkoop, die verge
zeld was van een zuster van de
vrouw, die zich met Van P. in het
café bevond. De beide mannen kwa
men daar tot een woorden-ruzie.
Tussen half een en een uur verlie
ten allen het café; ook een andere
daar aanwezige bezoeker. Het vijftal
sloeg per fiets de weg in naar Nieuw
koop. Aan de niets-kwaad-vermoe-
cende bezoeker werd verzocht om
alleen verder te rijden. Reeds een
paar honderd meter voorbij het café,
op gebied van de gemeente Nieuw
koop, moet het tot een moord-aan-
slag zijn gekomen. De beide vrou
wen waren daarbij, volgens hun ver
klaring, niet tegenwoordig. De an
dere cafébezoeker heeft aan 't Hoogt
enige tijd gewacht, is op de afgeleg
de weg teruggekeerd, doéh heeft nie
mand meer aangetroffen.
Vermoedelijk is v. P. getroffen
door slagen met een bierfles. Het
lijk bleef achter met de voeten op
de weg en het hoofd in de berm.
Een polshorloge, dat P. gedragen
had, werd, in de omgeving terugge
vonden. Het geld uit zijn portemon-
raie was verdwenen. Volgens som
mige mededelingen moet v. P. in het
café een briefje van 1000.gewis
seld hebben.
S. werd in verzekerde bewaring
gesteld. Het lijk van de vermoorde
werd in een verzegelde kist naar het
liikenhuisje te Nieuwkoop overge
bracht. S. staat in de gemeente on
gunstig bekend.
Na vier maanden vastgehouden te zijn
LJET ENGELSE OORLOGSSCHIP „AMETHYST", dat bijna drie maan-
den door de Chinese communisten op de rede van Sjanghai werd
vastgehouden, is onder hevig vuur van de rode kustbatterijen ontsnapt
en op weg naar de Japanse havenSasebo voor reparatie. „Voegden ons
bij de vloot. Geen schade of slachtoffers. God save the King", luidde
een telegram van de „Amethyst" aan sir Patrick Brind, opperbevelhebber
van de Engelse zeestrijdkrachten in het Verre Oosten. Op last van koning
George is aan de bemanning een extra oorlam verstrekt.
DOOR HAAG VAN BATTERIJEN.
In de schemering lichtte de .Ame
thyst" haar ankers en voer na het on
dergaan van de maand onder volsla
gen duisternis in het kielzog van een
rivierboot weg, met een tocht van 225
kilometer door een haag van kustbat
terijen voor de boeg. Spoedig werd
het vaartuig ontdekt en onder vuur
genomen. De „Amethyst" beantwoord
de het vuur zo goed en zo kwaad
als het ging en voer zonder loods met
volle snelheid door een rode rivier
versperring.
Zeven en een halfuur duurde de
vlucht, maar slechts twee uur was
het contact met de Engelse vloot ver
broken. Buitengaats werd de „Ame
thyst", die toen nog slechts negen ton
brandstof over had, opgewacht door
het marine-tankschip „Gren Row",
dat onder escorte van drie torpedo-
bootjagers uit Japan was gekomen.
Onderweg werd tijdens het kruisvuur
een Chinese, door communisten be
mande kanonneerboot in brand ge
schoten.
De commandant van de „Ame
thyst" had van het Engelse ministe
rie van Buitenlandse Zaken en de ad
miraliteit machtiging ontvangen zich
een weg naar zee te banen. Koning
George, premier Attlee en de admira
liteit hebben telegrammen gezonden,
waarin zij hun bewondering uitdruk
ken voor de heldhaftige houding van
de bemanning.
De „Amethyst" werd eind April
door communistische batterijen op de
Noordelijke Jangtse-oever onder vuur
genomen, toen het schip onderweg
was naar Nanking om de buitenland
se kolonie te bevoorraden. Een felle
strijd volgde, toen de Engelse oor
logsbodems „London", „Black Swan"
en .Consort" trachtten al vurend de
rivier op te varen om de „Amethyst"
uit haar benarde positie te bevrijden.
Op de vier schepen sneuvelden 44
manschappen tijdens deze vergeefse
strijd. De lamgeschoten „Amethyst"
kon slechts vrijgeleide krijgen, indien
de commandant een verklaring on
dertekende, waarbij hij namens de
Engelsen de verantwoordelijkheid
voor het incident zou aanvaarden. De
commandant weigerde steevast.
De Raad van
Europa
NEDERLANDSE LEDEN
AANGEWEZEN.
Door Nederland zijn de volgende
personen aangewezen tot leden van
de Raad van Europa, welke volgende
maand in Straatsburg zal bijeenko
men: J. van de Kieft, lid van de
Eerste Kamer en fractie-voorzitter
van de'P. v. d. A., P. A. Kersten, lid
van de Eerste Kamer, lid van de K.
V.P., P. J. S. Serrarens, lid van de
Tweede Kamer, lid van de K.V.P.,
jhr. mr. dr. M- van der Goes van Na-
ters, lid van de Tweede Kamer, lid
van de P.v.d.A., mr. J. J. R. Schmal,
lid van de Tweede Kamer, lid van de
Christelijk Historische Unie, dr. J. A.
H. J. S. Bruins Slot, lid van de Twee
de Kamer, lid van de Anti-Revolu-
tionnaire Partij.
Plaatsvervangende gedelegeerden
voor de heren Kerstens en Serrarens
zijn: prof. dr. L. J. C. Beaufort,
lid van de Eerste Kamer, lid van de
K.V.P., en mej. dr. M. A. M. Klompé,
lid van de Tweede Kamer en lid van
de K.V.P. Als secretaris van de dele
gatie is aangewezen mr. M. F. F. A.
de Nerre tot Babberich, commies
griffier van de Tweede Kamer.
HAIGH WORDT PSYCHIATRISCH
ONDERZOCHT.
De Engelse moordenaar John Haigh,
die op 19 Juli ter dood is veroor
deeld en aan wie het vonnisi op tien
Augustus a.s. door ophanging zal
worden voltrokken, indien er geen
wijziging in de opgelegde straf wordt
gebracht, zal in de loop van deze
week door verscheidene psychiaters
worden onderzocht. Zoals gemeld,
heeft Haigh geen hoger beroep aan
getekend.
Overeenkomstig een desbetreffen
de bepaling in de Britse strafwetge
ving zal de minister van binnenland
se zaken, Chuter Ede, een aantal ge
neesheren opdragen verslag uit te
brengen over de geestestoestand van
de ter dood veroordeelde. Indien
Haigh ontoerekenbaar wordt ver
klaard, moet de minister zich bij de
uitspraak der dokters neerleggen en
zal het vonnis moeten worden gewij
zigd.
Haigh bevindt zich thans in de cel
ter dood veroordeelden; hij leest de
gehele dag, rookt dagelijks de tien
sigaretten, waarop hij recht heeft en
drinkt elke dag een glas bier.
„Goddank", zeide pater de
Greeve Zaterdag in zijn Lichtba
ken. „De reacties, die binnenko
men doorlopen alle graden van
hitte en warmte. Stormachtige
instemming, verstandige critiek,
gematigdheid en overigens niet
onwelwillende aarzeling. Zo zal
het in de tijd der Kruistochten
ook zijn geweest, tenslotte even
wel overheerste de kreet als een
vastberaden schreeuw: „God
wil het!"
„Onderzoekt hoeverre Uw gees
telijke contanten reiken en wat
gij aan edelmoedigheid kunt op
brengen. God laat zich in edel
moedigheid niet overtreffen.
Maar zijn wij niet edelmoedig,
waarom zou God ons dan hel
pen?"
Pater Henri de Greeve drong
aan op een werkelijke actie. Ge
bed en boete, nogmaals gebed en
boete.
£m HoJt/uÜje....
Leg, Heer, waarachtige en onver
anderlijke woorden in mijn mond;
en neem alle sluwheid in het spre
ken van mü weg.
Thomas a Kempis.
