S)e C^idóeComcmt
1 Milliard dollar voor
verdediging van
West Europa
- fM"*-
Wat de Ver. St. zullen leveren
De H. Vader einde Juli naar
Castel Gandolfo
Atoom-motoren
voor schepen
Directeur: C. M. VAN HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: TH- WILMER.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
DINSDAG 26 JULI 1949
40ste JAARGANG
Amerika en de
verdediging
van West-Europa
Bur. Papengracht 32, Te^ef. 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn. 20935 - Abonnementsprijs f0.32 p. w., f 1.40 p. mnd., f4.15 p kwart. Franco p. p. 14.90 - Advert.: 15 ct. p. m.m. Telefoontjes f 1.50
*!f* Onze grote
ver antwoordelij kheid
Tl/anneer ons gebed een werke-
99 lijk gebed is, dan is dat van
veel groter waarde, dan wapenge
weld."
„Zonder gebed en offer zullen wij
de draak niet verslaan."
Dit zijn twee zinnen uit het jong
ste lichtbaken van de zeereerw. heer
Henri de Greeve over de bestrijding
van „het bolsjewistische godlozen-
dom en de Stalinistische Godshaat"
Bedoeld lichtbaken hebben wij
gisteren uitvoerig geciteerd op deze
plaats, maar wij willen nogmaals on
ze aandacht richten naar de waar
heden, welke de bekende radio-pries
ter ons hier voorhoudt.
In deze waarheden ligt opgesloten,
dat ieder onzer veel kan doen voor
de redding der wereld uit de ver
schrikkingen van deze tijd.
In deze waarheden ligt dus óók op
gesloten de huiveringwekkende ver- j
antwoordelijkheid van ieder onzer
voor het wereldgebeuren.
En hier denken wij aan wat Z.H. Paus
Pius XII zegt in zijn encycliek over
het mystieke Lichaam van Christus:
„Waarlijk een huiveringwekkend
en nooit voldoende te overwegen ge
heim, dat namelijk het heil van ve
len afhangt van de gebeden der le
den van het mystieke lichaam van
Jesus Christus en van de vrijwillige
verstervingen, die zij in deze mening
op zich nemen."
Wij willen niet door eigen woor
den overschaduwen de indruk, wel
ke op ieder moet maken de herinne
ring aan dat „nooit voldoende te
overwegen geheim", dat ons wijst op
de grote verantwoordelijkheid voor
het wereld-gebeuren óók van een
schijnbaar volkomen invloed-loze
mens
Truman vraagt aan Congres:
De H. Vader
spreekt
tot 15000 vrouwen
WAARSCHUWING TEGEN HET
VERVAL DER GOEDE ZEDEN.
Z.H. Paus Pius XII heeft Zondag
in de basiliek van Sint Pieter te Ro
me een rede gehouden waarin hij de
15.000 vrouwen, die er bijeen waren,
voor de gevaren van het materialis
me waarschuwde. Hij zei: Ongeluk
kigerwijze gaat de zedelijkheid niet
alleen in de stad, maar ook op het
platteland achteruit. Het verlangen
naar weelde en genot grijpt om zich
heen. De Paus verklaarde, dat de
Kerk aan de katholieke vrouwen de
plicht opgedragen heeft bij te dra
gen tot gezonde sociale omstandighe
den, tot het versterken van het ge
loof en de zedelijke opvoeding van
de jeugd.
„Het is nodig", aldus de Paus, „aan
de bouw van woningen voor vele
mensen tegemoet te komen, in het
bijzonder voor de jongeren, die wen
sen te trouwen en ook voor hen, die
reeds gezinnen gevormd hebben en
gedwongen zijn in omstandigheden
te leven, die gevaarlijk zijn voor de
zedelijkheid". De Paus zei, dat er
slechts één middel tegen het materia
lisme is: de kracht van het geloof.
„Op het ogenblik worden zelfs de
Christelijke feestdagen niet meer in
acht genomen.
De eerste plfcht van de katholieke
moeder is zich te verzetten te~en de
begeerte naar weelde en genot en de
jeugd voor te bereiden op eenvoud
en bescheidenheid", aldus de H. Va-
dér.
President Truman heeft gisteren
de ratificatie-oorkonde van he* At
lantisch pact getekend. En onmid
dellijk daarop heeft hij de tweede
stap gezet en het Congres geviaagd
zijr toestemming te geven voor het
beschikbaarstellen van 1450 millioen
dollar voor militaire hulp aan de
landen van het pact en enige ande-
re staten.
Zijn boodschap aan het Congres
werd gevolgd door een wetsontwerp,
dat voorziet in gratis hulp op militair
gebied, maar niet in de levering van
enig atoom-wapen.
Een paar belangrijke punten uit
het programma voor militaire hulp
zijn:
1. Atoombommen kunnen niet aan
andere landen worden overge
dragen.
2. Alle landen die zich met Amerika
hebben verenigd (dus ook de sta
ten van Zuid-Amerika) kunnen
wapenen krijgen, evenals lan
den welker verdediging voor de
Verenigde Staten van groot be
lang is (b.v. de Philippijnen).
3. Wapenen en voorraden kunnen
afkomstig zijn uit regeringsvoor-
raden, nieuw worden gefabri
ceerd of met Amerikaanse steun
worden vervaardigd in de te hel
pen landen.
4. De president kan van andere lan
den materiaal aanvaarden, b.v.
als voorwaarden voor de leve
ring van Amerikaanse wapenen.
5. De ontvangende staten mogen de
wapenen of goederen in beginsel
niet verder verzenden aan der
den en ze alleen gebruiken voor
verdediging tegen aggressie.
6. De levering van wapenen etc.
moet in overeenstemming zijn met
het Handvest van de Uno.
Behalve aan de landen van het At
lantisch pact stelt de regering zich
voor hulp te verlenen aan Grieken
land, Turkije, Korea, de Philippij
nen en Perzië
Behalve de gevraagde toewijzingen
zou het wetsontwerp de president
machtigen tot een maximumbedrag
van 100.000.000 dollar aan regerings-
gelden te gebruiken ter financiering
van contracten voor wapenen, waar
voor „onder rembours" betaald moet
worden. De bedoeling van deze voor
ziening is in de eerste plaats de
Zuidamerikaanse landen te helpen
om oorlogsmateriaal in Amerika te
krijgen.
GOLFBREKERS OP WALCHEREN
WORDEN VERNIEUWD De enor
me schade, die tijdens de oorlog aan
de dijken op Walcheren werd aan
gericht, is weer geheel hersteld. Nu
is men bezig de golfbrekers te ver
nieuwen. Een overzicht van de
werkzaamheden.
EXCOMMUNICATIE-DECREET
VOORGELEZEN IN ALLE KERKEN
VAN OOST-DUITSLAND.
Naar het K.N.P. van zijn bijzondere
correspondent te Berlijn verneemt,
zou Zondag 24 Juli in alle Katholieke
kerken van de Russische zóne van
Duitsland het laatste decreet worden
voorgelezen van de Congregatie van
het H. Officie. De politie-autoriteiten
in deze zóne hebben in opdracht van
de Russische bezettingsmacht aanwij
zing gegeven, deze voorlezing te tole
reren, doch de reacties van de gelo
vigen zorgvuldig te controleren.
In een commentaar op het excom-
municatie-decx-eet verklaarde radio-
Moskou ,dat de Kerk nimmer erin
zou slagen om het eenheidsfront te
doorbreken. De minister van Binnen
landse Zaken van Saksen, Hoffmann,
zeide eveneens in een commentaar op
het decreet: „Wij willen vrije men
sen zijn. Als het niet anders kan, dan
als jongste lid van de vrije Sovjet-
Unie".
Hét K.N.P. verneemt verder, dat
verschillende kerkgebouwen in de
Oostelijke zóne van Duitsland in op
dracht van de Sovjet-autoriteiten
moeten worden afgebroken, zoge
naamd wegens bouwvalligheid of be-
lemmei-ing van .het verkeer. Dit lot
heeft inmiddels de Protestantse ker
ken getroffen in de plaatsen Felsen-
treu, Klein Kunersdorf en Alt Dö-
beritz.
Nog geen
commentaar op
Djokja-conferentie
In officiële Nederlandse kringen
te Batavia kon men gisteren nog
geen commentaar leveren op da re
sultaten van de te Djokja genouden
inter-Indonesische conferen'ie De
Nieuwsgier vraagt zich ai hoe de fe
derale staten het feit hebben kunnen
accepteren, dat de oude Republiek in
de Republiek van de verenigde sta
ten van Indonesië een overheersen
de positie zal innemen en beslag leg
gen op alle na 19 December door de
Nederlandse troepen bezette gebie
den na de Sumatraanse protesten te
gen het accoord van dr Van Royen
en Mohammed Rum. Is dat een be
wijs van de overredingskracht van de
Republikeinse leiders? Het blad con
cludeert, dat het Republikeinse pres
tige in het federale gezelschap groot
is en dat niemand er aan twijfelt, dat
Sukarno de eerste president van de
Repoeblik Ondonesia Serikat zal wor
den.
Wanneer op de Ronde Tafelconfe
rentie een behoorlijke overeenkomst
is bereikt, zal de gehele Republi
keinse buitenlandse vertegenwoordi
ging aan de Repoeblik Indonesia Se
rikat worden overgedragen. Dat heeft
Hadji Agoes Salim, de Republikein
se minister van buitenlandse zaken,
gisteren meegedeeld. Volgens het ac
coord van dr Van Royen en Moham
med Rum blijft de buitenlandse
dienst van de Republiek gewoon
functionneren, daar deze verklaring
de staatsregeling van de Republiek
niet heeft gewijzigd.
Te Djokja zijn gisteren tussen de
Commissie van de Uno, de Neder
landse autoriteiten en de Republi
keinse leiders besprekingen gevoerd
over enkele bijzonderheden van het
bevel tot staking van het vuren.
Volgens welingelichte zegslieden van
beide partijen, zo meldt Associated
Press doet men een poging om het
nog deze week eens te worden over
het bevel.
Uit drie postzakken, die Vrijdag
avond waren opgeborgen in een kluis
van het postkantoor te Medan, bleek
Zaterdagmorgen voor een waarde
van 150.000 gulden te zijn gestolen.
De kluis stond open, doch bleek niet
geforceerd te zijn. Het politie-onder-
zoek bleef tot dusver zonder resul
taat.
mmmmrnarnM
DE COMMUNISTISCHE OPMARS
IN CHINA.
Volgens een uit gewoonlijk be
trouwbare bron te Tsjangsja ontvan
gen telefonische mededeling zouden
de Chinese communisten de stad
Tsjoetsjou aan de spoorweg naar het
Zuiden veroverd hebben. Door de val
van deze stad zou Tsjangsja, de
hoofdstad van de provincie Hoenan,
geïsoleerd zijn.
WERK IN DE LONDENSE HAVENS
HERVAT
De vijftienduizend Londense ha
venarbeiders, die 25 dagen lang in
staking zijn geweest naar aanleiding
van het dispuut over het lossen van
twee bij de Canadese zeeliedensta
king betrokken schepen, zijn gister
morgen weer aan het werk gegaan.
Het slepende loongeschil bij de
spoorwegen dreigt zich weer toe te
spitsen. Afdelingen van de Nationale
Bond van spoorwegarbeiders hebben
een resolutie ingediend, waarin wordt
voorgesteld over drie weken een
staking uit te roepen.
Ongeveer 1500 man bedienings
personeel van mijn-lieren dreigt met
een staking ook over drie weken
indien hun vakvereniging niet
wordt erkend en hun looneisen niet
worden ingewilligd.
HELICOPTER MET AMPHIBI-
LANDINGSGESTEL De Skokors-
kyH-5H, de eerste helicopter met am-
phibilandingsgestel, heeft een proef
vlucht gemaakt. Deze helicopter zal
vooral voor het redden van schipbreu
kelingen worden gebruikt.
KONINKLIJK GEZIN GAST OP
BUCKINGHAM PALACE.
Koningin Julina en prins Bernhard
en de prinsessen Beatrix en Irene
hebben gistere op het Buckingham
Palace het noenmaal gebruikt met de
Koning en Koningin van Engeland.
MATROZEN LEENDEN OORLOGS
SCHIP.
Twee Zweedse soldaten zijn gear
resteerd wegens het lenen van een
oorlogsschip uit de Zweedse marine
basis Karlskrona. De soldaten brach
ten het weekeinde door op de motor
sloep Sagitta, en kruisten tussen de
eilanden van Karlskrona, terwijl een
eskader andere oorlogsschepen naar
hen zocht. Toen de jongens gebruind
door de zon, gearresteerd werden,
zeiden zij, dat ze een „heerlijke tijd"
hadden gehad.
Een zeiljacht waar je
doorheen kunt kijken
Een scheepbouwer in de Ame
rikaanse staat Massachusetts
vaart met een zeiljacht dat ge
heel van doorzichtig plastic is
gebouwd. Luchtbellen in de
huid verhogen het drijfvermo-
gen en door het geringe gewicht
is het scheëpje gemakkelijk te
vervoeren. Het plastic is volko
men waterdicht en vergt geen
onderhoud, zodat winterberging
en de gebruikelijke herstel
werkzaamheden in het voorjaar
overbodig zijn.
Door functionarissen van het Ame- grootste gedeelte van de benodigde
rikaanse ministerie van Buitenlands*
Zaken, die betrokken zijn geweest
bij de opstelling van het militaire
bijstandsprogramma, is verklaard dat
het programma voorziet in leverin
gen van wapens uit de Amerikaanse
voorradén, die grote hoeveelheden
van het beste eh modernste oorlogs
materiaal ter wereld omvatten.
Zij voegden hieraan toe dat de
Amerikaanse strijdkrachten, in geval
van oorlog, uit deze voorraden hun
uitrusting zouden ontvangen, dus
dat er geen sprake van kan zijn, dat
de Verenigde Staten de mogendheden
deelgenoten van het Atlantisch Ver
drag met verouderde wapens zouden
trachten af te schepen.
De Ver. Staten stellen zich voor
onder meer radar-toestellen, ge
vechtsvliegtuigen, gevechtswagens,
mortieren, geweren en militaire kle
ding aan de daarvoor in aanmerking
komende landen te leveren. Deze lijst
dient nog te worden uitgebreid met
geschut, seintoestellen, vrachtauto's,
verkenningsvoertuigen (vermoede
lijk o.a. lichte gevechtswagens) an-
ti-gevechtswagengeschut, luchtdoel
artillerie, ammunitie, oorlogsvlieg
tuigen in het algemeen, het lichtere
model oorlogsschepen, geschut ter
verdediging van haveningangen en
nog ander wapentuig. De te leveren
oorlogsvliegtuigen zullen hoofdzake
lijk van een type zijn, dat dient om
de infanterie te dekken.
Het Amerikaanse militaire "bij
standsprogram voorziet in een
„standaardisatie-programma voor
Europese wapens op beperkte schaal"
terwijl de ontvangende landen in
sommige opzichten afhankelijk zul
len zijn van de Ver. Staten voor een
toekomstige vervanging van onder
delen van het geleverde wapentuig.
De hiervoor genoemde functionaris
sen van het Amerikaanse ministerie
van Buitenlandse Zaken wezen er
echter op, dat men hoopt, dat de
Europese productie van wapens na
het eerste jaar zodatiig zal zijn toe
genomen, dat de Europese wapenfa
brieken zelf in staat zullen zijn het
onderdelen te leveren.
De sterkte van het Amerikaanse
militaire personeel, dat aan de be
trokken Europese regeringen voor
opleidingsdoeleinden ter beschikking
zal worden gesteld, zal tot het strikte
minimum beperkt blijven. Het zal
slechts overzee worden gezonden, in
dien hierom door het militaire hulp
ontvangende land wordt verzocht. De
Amerikaanse regering is niet voor
nemens militaire uitrusting ter be
schikking te stellen van landen wier
militairen niet in staat moeten wor
den geacht hiermede o mte gaan. De
sterkte van het voor opleidingsdoel
einden ter beschikking te stellen
Amerikaanse personeel zal wel in
duizenden, doch niet in tienduizen
den kunnen worden vermeld.
De eerder genoemde functionaris
sen van het Amerikaanse ministerie
VSn Buitenlandse Zaken weigerden,
uit een oogpunt van veiligheid, het
totaal der manschappen of het aan
tal divisies in West-Europa te ont
hullen, dat, als gevolg van het mili
taire bijstandsprogramma, van wa
pens zal worden voorzien. Deze fei
ten zullen het congres tijdens een
zitting met gesloten deuren worden
medegedeeld.
Wel konden deze functionarissen
mededelen, dat de bij het Verdrag
van Brussel aangesloten staten, uit
hoofde van hun strategische ligging
in West-Europa, het leeuwendeel zul
len ontvangen van de te verschepen
wapens.
OOST-EUROPESE POSTZEGELS.
Een der bekendste postzegelverza
melaars van de Verenigde Staten,
Ernest Kehr, heeft bekend gemaakt,
dat hij en verscheidene vrienden de
postzegels, die door de Sowjet-Unie
en andere Oost-Europese landen
worden uitgegeven, zal boycotten.
Hij verklaarde, dat er in d^e lan
den de postzegels in zulke grore hoe
veelheden worden vervaardigd, met
het oog op dollarinkomsten, dat zij
geen handelswaarde meer hebben.
„n Padre Commune", de Vader
van allen.
Rome, (K.N.P.). Ondanks de
grote hitte, die de laatste weken in
Rom'e heerst, is de H. Vader nog
steeds in het Vaticaan en houdt Hij
onveranderd vast aan zijn over
drukke dagindeling. Het staat thans
wel vast, dat de Paus zeker niet
voor het einde van deze maand naar
Zijn zomerresidentie te Castel Gan
dolfo zal vertrekken. Het is niet
overdreven te zeggen, dat iedereen
uit Zijn omgeving vurig hoopt, dat
Hij dit jaar in tegenstelling tot
andere zomers Zichzelf werkelijk
wat rust zal gunnen. De overstel
pende drukte en de zware ver
moeienissen, welke de H. Vader
wachten in het komende jaar ma
ken van deze laatste mogelijkheid
tot rust vóór het H. Jaar een wer
kelijke noodzaak.
Om een beeld te krijgen van de
overdrukke werkzaamheden van
de Paus is het interessant er op te
wijzen, dat volgens het Italiaanse
dagblad Giornale della Sera, het
aantal personen, die door Z.H. de
Paus in de eerste tien jaren van zijn
Pontificaat in audiëntie zijn ontvan
gen (zowel in priv'- als in speciale
en algemene audiënties) op niet
minder dan vijf millioen wordt ge
schat.
Het blad merkt op, dat wat er
van dit fabelachtige aantal ook waar
moge zijn Pius XII in ieder ge
val reeds thans al zijn Voorgangers
verre heeft overtroffen, wat betreft
Zijn persoonlijk contact met Katho
lieken zowel als andersdenkenden,
't Is immers bekend dat de Paus
zeer veel niet-Katholieken pleegt te
ontvangen, met wie Hij even aan
dachtig vaderlijk en belangstellend
spreekt als met Zijn gelovigen.
Voorts zijn daar de vele honderd
duizenden militairen van vrijwel
alle nationaliteiten, welke de Paus
geregeld ontving en toesprak tijdens
de oorlog en de daarop volgende
Geallieerde bezetting van Italië. Hun
aantal wordt geschat op ongeveer
een mnllioen!
En wat de bovenbedoelde alge
mene audiënties betreft, deze om
vatten slechts zelden minder dan
drieduizend en dikwijls zelfs vijf
duizend mensen. Deze audiënties
worden verleend in de enorme
„Aula delle Benedizioni", de Zaal
van de Zegen, welke namelijk toe
gang verschaft tot de beroemde
Loggia in de Gevel van de St. Pie
ter. Zulk een algemene audiëntie
wordt iedere Woensdag verleend; de
H. Vader wordt binnen gedragen op
de Sedia Gestatoria en neemt plaats
op de Troon, welke zo hoog staat
opgesteld, dat allen hem duidelijk
kunnen zien. De Paus spreekt dan
een kort begroetingswoord, alsmede
een woord van opwekking, troost en
aanmoediging, steeds weer anders
en steeds weer diep ontroerend door
de liefde, het medeleven en de
warmte van Zijn gevoelens. Hij her
haalt Zijn woorden telkenmale in
zes, zeven talen, er steeds een eigen
cachet voor iedere nationaliteit, aan
gevend. Bij tal van gelegenheden
sprak de H. Vader over Zichzelf als
van de „Padre Commune" en dit zal
in de toekomst wellicht ooit nog
eens Zijn tweede typering worden:
niet slechts „Pastor Angelicus", doch
evenzeer de „Vader van allen".
DE BRITSE REGERING GEEN
DEVALUATIEPLANNEN.
Lord Addison heeft in het Hoger
huis verklaard, dat de Britse rege
ring „generlei voornemen koestert
om over te gaan tot het onbezonnen
experiment van devaluatie van het
pond sterling".
Hij zeide dit in een debat over de
economische toestand naar aanlei
ding van een opmerking van Lord
Brand, een vooraanstaand bankier,
die beweerde, dat de wereld het
Vertrouwen in het Engelse pond aan
het verliezen is»
In kringen, die in nauw contact
staan met de burgerlijke commissie
voor atoomenergie in Amerika, ver
neemt men, dat de bouw van vier
„atoommotoren" met verschillende
bestemming in studie is. De ene is
een raketproefmotor, waarmede ge
poogd zal worden problemen betref
fende de bouw van een ato.ommotor
voor vliegtuigen te doorgronden. De
tweede is een raketmotor voor de
marine, waarvan de geproduceerde
wai-mte voor aandrijving zou worden
gebruikt.
De derde zal gebruikt worden voor
de transmutatie van het gewone
uraan, dat niet tot plutonium splijt
baar is.
De vierde motor zal gebruikt wor
den voor de productie van electri-
sche stroom in grote hoeveelheid.
Dr. Lawrence Hafstead, directeur
van de subcommissie heeft als zijn
mening te kennen gegeven, dat de
atoomenergie pas over een 15-tal ja
ren in voldoende mate door de bur
gerlijke industrie gebruikt zal kun
nen worden. Hij noemde de bouw van
een atoommoter voor vliegtuigen het
moeilijkste. Pas over twee of drie
jaar, zeide hij, zal het bekend zijn of
de fabricage van een dergelijke mo
tor mogelijk is.
Bovendien mag niet uit het oog
worden verloren, dat vermoedelijk
zeer zwaar wegende schermen nood
zakelijk zullen zijn om de beman
ning tegen schadelijke uitstralingen
te beschermen.
De atoomaandrijving voor schepen
zou daarentegen zeer spoedig tot het
domein der mogelijkheden gaan be
horen. Volgens de Amerikaanse des
kundigen zal op dit gebied reeds over
enkele jaren een bevredigend resul
taat worden bereikt.
SNYDER TERUGGEKEERD IN DE
VER. STATEN.
John Snyder, de Amerikaanse mi
nister van Financiën, die te Washing
ton is teruggekeerd van zijn bezoek
aan Europa, verklaarde op een pers
conferentie, dat, indien de Ameri
kanen hun producten in Europa
wensen te verkopen, zij ook Euro
pese goederen moeten kopen, opdat
de Europeanen over dollars zullen
beschikken om te betalen. Minister
Snyder was niet bereid mede te de
len, welke voorstellen er zijn ge
daan tijdens de besprekingen, die hij
te Londen met Cripps heeft gehou
den over Engelands dollarprobleem.
VRIJLATING PRIJZEN BESTEL
DIENSTEN MET KLEIN
MATERIEEL.
Met ingang van 2 Augustus treden
blijkens de Staatscourant buiten wer
king de beschikking „huurprijzen
driewielige bakfietsen en handwagens
1946" en de prijzen beschikking „be
steldiensten met driewielige bakfiet
sen, transportrijwielen en handwa
gens 1946". Alsdan zijn de prijzen
voor de verhuur van en de bestel
diensten met genoemd klein mate
rieel vrij.
£en (iaMeètfe..,.
„Laat de Schrift niet alles beteke
nen, laat de Kerk meer omvatten dan
de Bijbel, het is en blijft een geeste
lijke kracht van de hoogste en hei
ligste waarde, zich dag aan dag
met vrome overgave in het Woord
Gods te verdiepen."
Prof. dr. Gerard Brom.