3)e £oidóe(5oii/tci/nt De Kath. geestelijkheid met vergeldingsmaatregelen bedreigd Beeld van O. L. Vr. van Fatima trekt door Afrika WOENSDAG 20 JULI 1919 40ste JAARGANG KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN 4ARIN OPGENOMEN „DE BURCHT" Praag dreigt met vergelding Directeur: C. M. VAN HAMERSVELD. Hoofdredacteur: TH. WILMER. Bur. Papengracht 32, Telei. 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn. 20935 - Abonnementsprijs 10.32 p. w., 11.40 p. mnd., 14.15 p kwart. Franco p. p. I 4.90 - Advert.: 15 ct. p. m.m. Telefoontjes f 1.50 Waarheid en broederschap ZTJ DE PAUS, die dezer dagen ll* de nieuwe gezant van Pa raguay in plechtige audiëntie ont ving, zeide in zijn toespraak o.m., dat* alleen de geest vdn waarheid en een oprecht gevoel van broeder-, schap" het aanschijn der aarde kan vernieuwen. Die geest van waarheid en dat oprecht gevoel van broederschap moet zich weer uiten „in een toch r.immer onderbroken vooruitgang en en in nieuwe beslissende winsten aldus de Paus. Als ieder onzer die woorden eens ernst'? ter harte nam! Waarheid en broederschap moeten de verhouding regelen tussen vol keren, naties en stammen. Maar: „verbeter de wereld, begin bij jezelf". Wij aarzelen niet, de actie van pater Henri de Greeve tegen het roddelen te noemen: de meest nood zakelijke actie van deze tijd, omdat het roddelen het ellendigste obsta kel is voor de overwinning van het goed op het kwaad, van de overwin ning van de waarachtige christelijke liefde! En moge ieder onzer zichzelf van daag eens afvragen: hoe veel hij of zij nog roddelt liefdeloos spreekt over anderen en hoe veel gerod del hij of zij in zijn of haar aanwe zigheid duldt of zelfs aanmoedigt En dat terwijl hij of zij zich chris ten noemt en christen wil zijn! Dat is in strijd met de geest van waar heid omdat men aldus inconse quent is aan de beginselen van hei Christendom, dat men zegt, te wil len beleven en met een oprecht gevoel van broederschap. Laatste „waarschuwing' van Praag l^E REGERING van Tsjefchoslowakije heeft Dinsdag alle priesters van de Rooms-Katholieke Kerk gewaarschuwd, dat er tegen hen en hun volgeelingen op grote schaal vergeldingsmaatregelen zullen worden ge nomen, wanneer zij proberen het Pauselijk decreet over de excommunica tie van Katholieke aanhangers van het communisme ten uitvoer te brengen. Over „een ramp" WANNEER het in Nederland tus sen katholieken en socialisten ooit op een breuk mocht uitlopen", zou ik dat een ramp vinden". Dat verklaarde de voorzitter van de P. v. d. A., de heer Vorrink, Za terdag bij zijn terugkomst in Ne derland. Wij nemen van deze verklaring kennis met de ernst, welke zij ver dient. En wij stellen naar aanleiding daarvan ons zelf de vraag: zouden ook de katholieken een breuk tussen hen en de socialisten een ramp vin den? Op deze vraag willen wij graag publiekelijk een duidelijk antwoord geven. Als de heer Vorrink spreekt over een breuk, dan bedoelt hy ongetwij feld: een breuk in 'het gemeenschap- Eelijk politiek werk, m.a.w. een reuk in de samenwerking van ka tholieken en socialisten in de rege ring. De overgrote inderdaad; de overgrote meerderheid der ka tholieken zou het eveneens een ramp vinden, als in die samenwer king een breuk kwam; als de P. v. d. A. buiten de regering zou komen te staan als een oppositiepartij. Dit wil echter niet zeggen, dat die overgrote meeerderheid wenst een politieke samenwerking tussen ka tholieken en socialisten met uitslui ting van andere partijen. Zij, die dat laatste wensen, vor men slechts een kleine minderheid die overgrote meerderheid van de katholieken. De overgrote meerderheid wenst wel samenwerking met de socia listen, doch niet alléén met socialisten, maar óók met andere partijen, in 't bijzondep met vooruit strevende Prot. Chr. Vooral de ouderen verlangen daarnaar, omdat zij hebben beleefd, hoe ontzaglijk veel goeds voor ons vaderland door die laatste samenwerking is verkre gen! Er is ook nog onder de katholie ken een eveneens kleine minder heid, die, in tegenstelling met de hiervoor genoemde het liefst de so cialisten helemaal zou willen buiten sluiten bij een politieke samenwer king! Dat is of was? een ideaal van de groep-Welter. Vanzelfsprekend moet bij de be schouwing, als hier gegeven, de re serve worden gemaakt, dat daarbij worden beschouwd de partijen, zoals zij nu zijn in haar activiteit. Naar Reuter verneemt, hebben on geveer tachtig geestelijken een op roep ontvangen om zich te begeven naar een bijeenkomst met vertegen woordigers van de regering. Deze vertegenwoordigers waren ambtena ren van het ministerie van onder wijs. Zij deelden de priesters mee, dat de waarschuwing van de rege ring de laatste was. Over de aard van de vergeldingsmaatregelen schijnt niet gesproken te zjjn. In berichten van kerkelijke zijde uit Praag wordt erop gewezen dat het voorlezen van de brief, waarin de priesters steun beloven aan hun bis schoppen nog niet heeft geleid tot de arrestatie van enige priester. I}e brief, die in bijna elke kerk in Praag is voorgelezen, luidde, zoals bekend, dat de priesters het z.g. ka tholieke actiecomité der regering niet erkennen en de belangen van God boven die van de mensen zouden blij ven stellen. Sommige priesters wer den met boeten bedreigd. Zij verko zen echter allen de gevangenis en werden tenslotte vrijgelaten. Twee communistische bladen, Rude Pravo en Mlada Fronta, hebben gis teren het Vaticaan en de Tsjechoslo- waakse bisschoppen ervan beschul digd, een illegaal netwerk van ver bindingen te hebben georganiseerd, dat dient om berichten te versprei den, welke het volk moeten opruien en tweedracht in het land te zaaien. Het bestaan van dit netwerk wordt niet ontkend. De bisschoppen zeggen, dat zij een weg moeten zoeken om met hun priesters en de gelovigen in contact te blijven, daar hun huizen worden bewaakt door ae politie en de staat de meeste drukkerijen van de Kerk in beslag heeft genomen. De Kerk achter het IJzeren Gordijn TALRIJKE ARRESTATIES ONDER DE GEESTELIJKHEID. Zygmunt Kaczynski te Warschau, daar hij lid zou zijn geweest van een „staatsgevaarlijke organisatie" en verzet zou hebben gepleegd tegen de communistische regering. In de strijd tegen de Katholieke geestelijkheid van Polen gebruikt de communistische propaganda tegen woordig een nieuwe uitdrukking voor de .priesters, n.l. „de cosmopolieten van het Vaticaan". Het werd voor de eerste maal gebruikt door de vice- minister-president Aleksander 'Za- wadski die in een onlangs gehouden speech verklaarde: „Eerbare en verstandige democra tische priesters worden vervolgd, om dat zij de geest van de nieuwe tijd begrijpen en weigeren blindelings steun te verlenen aan de comopolie- ten van het Vaticaan". Britse massamoordenaar krijgt de strop BEROEP OP KRANKZINNIGHEID BAATTE NIET. Het pleidooi van de verdediger, dat de Britse moordenaar John George Haigh, die te Leeves in Su- nex terecht gestaan heeft voor de moord op de 69-jarige mevr. Durand De stille hoofdstraat van Lewes (Sussex-Engeland) is nog nooit door zoveel mensen gelijktijdig betreden, als Maandagmorgen toen het proces tegen db fabrikant John George Haigh begon. De gebeurtenissen der laatste we ken in Tsjechoslowakije hebben de aandacht enigszins afgeleid van de andere landen achter het IJzeren Gor dijn, doch ook daar gaat de strijd der communisten met onverminderde he vigheid verder. In Joegoslavië heeft een volksrechtbank een Katholiek priester veroordeeld tot de kogel. De ze priester, Josef Krageli, werd ten laste gelegd de regering van Tito te hebben tegengewerkt en tijdens de oorlog met de bezettingstroepen te hebben gecollaboreerd. De Primaat van Polen, mgr. Vys- jinski, heeft verklaard geen inter views aan buitenlandse corresponden ten te kunnen toestaan, daar hij het bewind geen voorwendsel tot ingrij pen in handen wil geven. Pater W. Gurgacz S.J. is te Krakau in Polen gearresteerd, onder de beschuldiging hulp te hebben verleend aan „gehei me benden". Met nog andere pries ters js eveneens gearresteerd mgr. PRINS BERNHARD BEZOCHT DE ZAANSTREEK Z.K.H. Prins Bern- hard 'bracht gisteren een bezoek aan de Zaanstreek, waar hij verscheide ne grote bedrijven heeft bezichtigd. De prins werd op het gemeentehuis te Zaandam ontvangen. Deze offi ciële bijeenkomst werd bijgewoond door vertegenwoordigers van het kerkelijk, culturele, handels en in- dusti-iële leven uit de Zaanstreek. V.l.n.r. prins Bernhard, burgemees ter W. Thomassen van Zaandam, die een inleidend woord hield, burge meester Jantzen van West-Zaan, en de burgemeesters A. Loggers en W. Voster. Mohammedanen en Christenen eren de „pelgrimerende Maagd" rvE CORRESPONDENT van de „Denver Register" schrijft een enthou- siast artikel over de stormachtige ontvangst van het beeld van O. L. Vrouw in donker Afrika. Mohammedanen zowel als Christenen, zo schrijft hij, brengen eer aan het beeld van Haar, Die de wereld rond trekt. Blanken en negers knielen gezamenlijk neer tijdens een H. Mis, die midden in de nacht wordt opgedragen in een gebied, waar kortge leden nog de heftigste rassenonlusten waren. Vreemder nog, een Anglicaanse ge meenschap, die geweigerd had deel te nemen aan de verering van het beeld, opende wijd de poorten van hun kathedraal, toen het beeld van de ..pelgrimerende Maagd" voorbij ge dragen werd. In Roebaga in Oeganda, knielden de Protestantse koning en koningin gezamenlijk neer voor het beeld van de Maagd. Zoals overal, waar het beeld van L. Vrouw van Fatima rondgedra gen is op het Oostelijk en Westelijk halfrond, hebben ongekende grootse demonstraties haar bezoek begeleid. Het bezoek van het beeld aan Don ker Afrika was daarop geen uitzon dering. Na de reis door Portugal, Spanje, Frankrijk, België, Nederland, de Azoren, Marokko, Angola en Mo zambique in Afrika, werd het beeld telkens weer door tien tot vijftien duizend personen verwelkomd. Vele inboorlingen liepen drie dagen en meer om aanwezig te zijn bij de aan komst van het beeld. Duizenden smeekbeden kwamen binnen, waar van één zelfs in vlekkeloos Latijn. De belangstelling van de Moham medanen was buitengewoon. In vele plaatsen van Marokko, Zanzibar en Mozambique werd het beeld door Mohammedaanse autoriteiten offi cieel verwelkomd. Een hoofd van de stam der Ismaeli in Mozambique tooi de het beeld met een gouden hals snoer, en zeide: „Onze dank, O. L. Vrouw van Fatima, voor het werk van liefde, dat gij verricht hebt in Afrika. Wij prijzen U tezamen met de Almachtige Allah". In Zanzibar legde een Mohammedaanse Sultan bloemen aan de voeten van het beeld. In Angola zongen de Mohammedanen de traditionele liederen van de pel grims naar Mekka, toen zij het beeld in processie naar een Katholieke Kerk brachten. De mijnwerkers van Angola plaat sten een kroon ter waarde van 200 op het hoofd van het beeld en kruis ten hun schoppen als een triomfboog, toen het beeld werd voorbij gedragen. De eerste openbare Katholieke de monstratie in de geschiedenis van Zuid-Afrika werd gehouden in Dur ban bij de aankomst van het beeld. Tot grote verbazing van de persver tegenwoordigers knielden een me nigte van 20.000 mensen, blanken en negers, zij aan zij neer tijdens een H. Mis in Johannesburg, die om midder nacht in de openlucht werd opgedra gen. Zulk een manifestatie had men toch niet mogelijk geacht. Pater Gordon H. Fournier van de Witte Paters vertelt, dat de inboor lingen uit Oeganda allerlei gaven brachten naar het beeld. Er waren Radio-rede president Truman KRUISTOCHT VOOR DE VREDE. De president van de Verenigde Staten, Harry S. Truman, heeft gis teren in een radiorede te Chicago, die door de voornaamste Ameri kaanse' radiostations werd uitgezon den, gezegd, dat Amerika zijn kruis tocht voor de vrede ondanks de te genwerking van de door het com munisme misleide regeerders zal voortzetten. De president zag de toekomst met vertrouwen tegemoet, omdat de democratische beginselen in de vrije landen het op de lange duur moeten winnen van de munistische opvattingen over het regeren van de wereld, die niet beter zijn dan die van het nazidom. Truman kantte zich tegen besnoeiing j van de Marshall-hulp aan West- Europa en deed een beroep op de Senaat om het Atlantisch Pact te ratificeren, in overeenstemming met de Amerikaanse publieke opinie. (Een Gallup-onderzoek heeft uitge wezen, dat 67 van het volk vóór goedkeuring is). De president sprak op het dia manten jubileum van de broeder schap der „Shriners", een afdeling van de vrijmetselaarsbeweging, in het „Soldierfield", één van de vier grootste stadions van de V.S., dat 100.000 toeschouwers kan bergen. Truman zeide, dat de spanningen en conflicten in de door de commu nisten overheerste gebieden toene men en dat de wereld moe is van politiek fanatisme en van de dicta* toriale praktijken. Hij waarschuw de, dat alleen de communisten voordeel van zouden trekken, indien al hetgeen de V.S. op weg naar vre de en vrijheid hadden gesticht, moedwillig weggeworpen zou wor den. POGING TOT AANSLAG OP TRUMAN? Te Chicago is gisteren bij een poort, die toegang gaf aot het terrein, waar president Truman de „shrine convention" heeft toegesproken, een 26-jarige neger gearresteerd, die in het bezit bleek van een pistool en een politie-insigne. De arrestant, William Lofton, heeft tot 1948 een functie bij de politie bekleed, doch is thans strandwachter. Hij bewee- de, dat hij optrad als bewaker en particuliere lijfwacht. President Truman maakte giste zelfs vier koeien bij. De vroomheid ren Van een poort aan het andere van de menigte bracht tranen in de ogen van de missionarissen, die on der hen werkten. Pater Fournier zei de, dat de devotie tot Maria, Konin gin, Moeder en Middelares aller ge naden, geen struikelblok is voor de in boorlingen, die krachtens him tra ditie altijd een uitzonderlijk grote verering hebben voor de moeder van de koning. De inboorlingen voelen, dat dit hetzelfde dient te zijn voor Jezus en Maria. einde van het terrein gebruik. Na de verkiezingen van gecoöp teerde leden van de Belgische Se naat ziet de definitieve samenstel ling van de Senaat er als volgt uit: Katholieken 105 zetels, socialisten 66, liberalen 29 en communisten 12 zetels. Deacon, stapelgek was, heeft niet veel geholpen. Slechts een kwartier trok de jury van elf mannen en een vrouw zich terug, voordat zij het „schuldig" uit sprak. Haigh werd door de 81-jarige rechter Humphreys veroordeeld tot de doodstraf, te voltrekken door middel van de strop. De jury ver wierp het pleidooi van de verdedi ger, sir David Maxwell Fyfe, dia, behalve voor de moord op mevr. Durand, aandacht verzocht voor acht andere moorden, die zijn cliënt alle op dezelfde wijze ten uitvoer had gebracht. Haigh hoorde het vonnis onbewogen aan en verklaarde niets te willen zeggen. De Engelse procureur-generaal, sir Hartley Shawcross, die als officier van Justitie optrad, noemde het mis drijf een walglijke geschiedenis van een in koelen bloede begane moord, met het oogmerk geldelijk voordeel te trekken uit de dood van zijn slachtoffer. Sir Hartley was van oordeel, dat Haigh wel degelijk bij zinnen was op het ogenblik dat hij de misdaad beging en volkomen in staat te onderscheiden tussen goed kwaad. De enige getuige, die gehoord werd, was door de verdediger op geroepen. Het was een bekend Lon- dens psychiater, dr. Henry Yellow- lees, die Haigh sinds zijn arrestatie vijfmaal had onderzocht. De arts was er van overtuigd dat Haigh leed aan godsdienstwaanzin en sinds zijn jeugd een wonderlijk zieleleven had gekend. Dagdromen en nachtmerries hadden hem ver volgd en hij had geleefd in een wondere wereld van fantasie, waar in hij ook zijn misdaden begaan had. Italië en het Atlantisch Pact EEN SOVJET-NOTA. Naar aanleiding van Italië's toe treding tot het Atlantische Pact heeft de Sowjet-Unie in gelijklui dende nota's de regeringen van Ita lië, Engeland, Frankrijk en de Ver enigde Staten meegedeeld, dat zr Italië's aansluiting bij het pact be schouwt als een schending van Italiaanse vredesverdrag en dat de drie Westelijke mogendheden hiervoor verantwoordelijk stelt, al dus heeft radio-Moskou hedenoch tend vroeg meegedeeld. In haar nota wijst de Sowjetrege- ring op de clausule in de vredes verdragen, die de voormalige Duitse satellieten de -verplichting oplegt vriendschappelijke betrekkingen te onderhouden met de geallieerde ver dragsluitende partijen. Door de ondertekening van het vredesverdrag, aldus de nota, heeft Italië beloofd, zich te onthouden van alle acties tegen de staten, waar mee het verdrag is gesloten en dus van het toetreden tot allianties of andere groeperingen, die agressieve doeleinden nastreven. In de nota wordt betoogd, dat Ita lië door zijn aansluiting bij het Noordatlantische Pact is toegetreden tot een militaire staten groepering van agressieve aard en gericht te gen de Sowjet-Unie en de volksde- mocratische landen. Ten slotte noemt de nota de in het vredesverdrag opgenomen bepa ling, dat bewapening, organisatie en gebruik van de Italiaanse strijd krachten uitsluitend mogen beant woorden aan de taak van grensver- dediging en optreden in eigen land en zij merkt op dat toetreding tot het Atlantische Pact meer verplich tingen aan Italië oplegt. Weer Marshall-hulp voor Indonesië TIEN MILLIOEN DOLLAR. Naar United Press verneemt, over wegen de Amerikaanse autoriteiten het vrijgeven van tien millioen dol lar voor economische hulp aan In donesië. Verwacht wordt, dat deze hulp zal worden verleend, zodra Ne derland en de republiek de geschil len hebben bijgelegd. De vooruitzichten daarop, zo ver nam U.P. in welingelichte kringen, zijn gunstig en de toewijzing kan daarom binnen enige weken plaats vinden. De hulp zal worden ver strekt krachtens de E.C.A.-wet. Zoals bekend, werd de Marshall hulp aan Indonesië ten tijde van de tweede politionele actie stopgezet. kwestie van staking van het wuren BEMIDDELING VAN DE UNCI. Hedenmiddag te 17.00 uur zijn de drie leden van de commissie der Verenigde Naties uit Djokja te Ba tavia teruggekeerd. Volgens een te legram van de politieke correspon dent van Aneta te Djokja hadden zjj zich naar Djokja begeven voor het aanbieden aan Moh. Rum, de voor zitter der republikeinse delegatie, van een ontwerp der UNCI ter rege ling van het staken van het vuren. Volgens een betrouwbare republi keinse bron zouden beide delegaties de UNCI hebben verzocht, een ont werp voor een bevel tot staking der vijandelijkheden» op te stellen, na dat de Nederlandse en de republi keinse delegaties op dit punt moei lijk tot overeenstemming bleken te kunnen komen. Op het middaguur hebben de heren Herremans, Co chran en Critchley in dit verband een bezoek gebracht aan president Sukarno en Moh. Hatta, bij welke ontmoeting mede de sultan van Djokja en minister dr. Leimena aan wezig Sen. „Weest allen eensgezind, deelne mend voor elkander, vol broederlief de, barmhartig, bescheiden, vergeldt geen kwaad met kwaad". I Petrus 389 NED. VERLIEZEN IN INDONESIË De regering maakt bekend, dat tot haar leedwezen de vol gende verliezen in Indonesië zijn gerapporteerd: Koninlijke Landmacht: Gesneuveld tussen 12 April en 27 Mei, na vermissing: sold. S. J. van Thiel, Pijnacker. Gesneuveld 12 Juni: Gesneuveld 18 Juni: sold. G. Groeneveld, Epe. Gesneuveld 19 Juni: Gesneuveld tussen 3 en 7 Juli 194-9, na vermissing: serg. maj. adm. F. Looij, Rot terdam, serg. J. Wenders, Vaals. Gesneuveld 6 Juli: wachtmeester G. van Gorkum, Deventer. Gesneuveld 7 Juli: sold. P. Bex, Maastricht, sold. H. M. Bouman, Waalwijk, majoor-veldprediker C. van Breugel, Zuidland. Gesneuveld 8 Juli: korp. J. Boot. Kerkwerve (Z.). sold. G. D. Meppelink, Zwart sluis. vaandrig A. van Polaanen, Rotterdam. Gesneuveld 10 Juli: sold. Ie kl. S. Bergakker, Her- wijnen (Geld.), korp. G. Ruiter, Rotterdam. Gesneuveld 11 Juli: serg. J. G. B. Beekman,. 's-Gra- venhage. sold. A. Kanselaar, Apeldoorn. Kon. Ned.-Ind. Leger: Gesneuveld 26 Juni: mil. sold. 2e kl. Sadan, Indo nesië. Gesneuveld 27 Juni: men. korp. H. Tular, Indonesië, sold. Ie kl. infie H. H. Varke- visser, Indonesië. Gesneuveld 29 Juni: korp. infie E. G. Soeffner, Indonesië. Gesneuveld 30 Juni: mad. sold. 2e kl. infie Sarkawi, Indonesië. mad. sold. 2e kl. infie Mohrfi- min, Indonesië. Gesneuveld 1 Juli: men. sold. 2e kl. infie J. Ki- rojan, Indonesië. Gesneuveld 2 Juli: amb. sold. 2e kl. infie Isi Lawanebessij, Indonesië.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1949 | | pagina 1