S)e CcidóeSoii^cmt Kerkenstrijd in Praag op de spits KERKELIJKE BAN! Mgr. Beran beschuldigd van hoogverraad Ned. verliezen in Indonesië Explosie verwoest de stad Pruem ZATERDAG 16 JULI 1949 40ste JAARGANG Directeur: C. M. VAN HAMERSVELD. Hoofdredacteur: TH. YV1LMER. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT" Bur. Papengracht 32, Telel. 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn. 20935 - Abonnementsprijs f 0.32 p. w., f 1.40 p. mnd., 14.15 p kwart. Franco p. p. 14.90 - Advert.; 15 ct. p. m.m. Teleloontjes 11.50 Amerikaanse pers stemmen over Indonesië DE H. STOEL heeft thans bij de creet van 1 Juli in de Acta Apos- tolicae Sedis de excommunicatie ipso facto bekend gemaakt van alle Ka tholieken, die op de een of andere manier met het communisme heulen. Herhaaldelijk en aanhoudend is de stelling verkondigd, dat de Katho lieke leer niet kan samengaan met de leer van het communisme, terwijl de practijk in de landen, welke door communistische regeringen worden overheerst, bovendien overduidelijk heeft aangetoond, dat Katholicisme en communisme zich tot elkander verhouden als water en vuur. Voor ons was het derhalve zo klaar als kristal, dat een Katholiek die het communisme als leer aanhing of als stelsel begunstigde, zodanig van het Katholicisme was afgedreven, dat hij in feite geen Katholiek meer was, ook al zou hij zich nog altijd Katholiek willen noemen. Z.H. de Paus heeft thans de reeds lang vaststaande consequentie ge trokken en nu openlijk verklaard, dat zulk een zg. Katholiek niet lan ger als Katholiek kan worden'be schouwd noch als zodanig kan wor den behandeld. Wij kunnen dat niet anders dan vanzelfsprekend vinden. Maar in an dere landen schijntdat niet zo dui delijk te zijn geweest. Met name in Italië en Frankrijk moeten er heel wat zijn, die meenden, dat zij best Katholiek konden blijven en toch het communisme konden propageren. De communistische propaganda heeft dat ook altijd zo voorgesteld. Van allerhoogste kerkelijke zijde is daar op nu het meest ondubbelzinnige antwoord gegeven: dat kan niet. En dit antwoord is niet alleen een doc trinair antwoord, want dat is reeds lang gegeven, maar een practisch antwoord, aan allen, die tot nu toe ziende blind en horende doof geble ven zijn. Wie nu nog volhardt, moet de consequentie aanvaarden: hij staat buiten de Kerk, ipso afeto, auto matisch. Zo voltrekt zich de scheiding der geesten en wordt het te?re.n tussen goed en kwaad scherp afgebakend, opdat niemand in dwaling zal kun nen verkeren. II7AARSCHIJNLIJK tasten degenen niet ver mis, die menen, dat de ontwikkeling van de geloofsvervol ging in de satellietlanden de doorslag heeft gegeven tot de uitvaardiging van dit decreet. Natuurlijk spreekt het vanzelf, dat hjet communisme onaanvaardbaar is voor elke Katholiek, ook al zou er nergens van een kerkvervolging sprake zijn. Maar voor het uitvaar digen van zulke scherpe maatregelen als de kerkelijke ban, is gewoonlijk een min of meer sprekende aanlei ding nodig en deze aanleiding hebben de communistische machthebbers meer dan volodende geleverd. Zij zullen nu wel het oude stok paardje weer van stal halen, dat de Kerk zich op ongeoorloofde manier in de politiek mengt, of meer op z'n volksdemocratisch uitgedrukt dat de Paus zich „verkocht" heeft aan het internationale kapitalisme en het Amerikaanse imperialisme. De Tsjecho-Slowaakse minister van voor lichting Kopecky heeft in dit ver band Rome reeds de verdediger van het fascisme en het barbarendom ge noemd, die het durft bestaan om bona fide Katholieken met excom municatie te bedreigen, die niets an ders doen dan hun geweten vol gen en samengaan met het volk. In dergelijke geest zal de recatie van Moskou verder ook wel luiden. Waarbij men dan grandioos over het hoofd ziet, dat er in de boezem van de communistische partij herhaalde lijk zuiveringsacties zijn ondernomen en wat is dit decreet anders dan een zeer gerechtvaardigde, „zuive ring" van de Katholieke gemeen schap? en bovendien over het hoofd ziet, dat nog onlangs de Kom- inform de banbliksem heeft geslin gerd naar het hoofd van maarschalk Tito, die niet slaafs genoeg de aan wijzingen van Moskou volgde. Iede re gemeenschap stoot diegenen uit, die niet langer in die gemeenschap thuis horen en het is aan geen twij fel onderhevig, dat zij, die lijn recht-in strijd handelen met de be langen en hier zelfs ook met de 'leer -van deze gemeenschap, er beslist niet in thuis horen. VERZETSTRIJDERS ONTVANGEN ONDERSCHEIDINGEN Op een terrein te Sliedrecht werd Donder dagmiddag door Z.K.H. Prins Bern- hard aan een zestigtal verzetsstrij ders onderscheidingen uitgereikt, voor daden van moed, gedurende de oorlog verricht. Aan mej. M. C. van Grunsven uit Geffen (N.Br.) werd door de Prins de Bronzen Leeuw overhandigd. Deze dame wordt in een Utrechts Ziekenhuis verpleegd. Het decreet van het H. Officie De officiële tekst Hieronder volgt de Neder landse vertaling van de let terlijke tekst van het decreet van het H. Officie betref fende Katholieken, die lid of begunstiger zijn van een communistische partij. Aan de Opperste H. Congregatie werd gevraagd: 1. Is het geoorloofd lid te worden van een communistische partij of die te begunstigen? 2. Is het geoorloofd boeken, tijd schriften, dagbladen of vlug schriften, die de communistische leer of actie verdedigen, uit te geven, te verspreiden of te le zen, of in deze te schrijven? 3. Kunnen de gelovigen, die wetens en willens daden stellen als on der 1 en 2 voornoemd, tot de Sa cramenten worden toegelaten? 4. Belopen de gelovigen, die de ma terialistische en anti-christelijke leer der communisten belijden, en bovenal zij, die deze verdedi gen of verspreiden, zonder meer, als afvalligen van het Katholiek geloof, de excommunicatie op bij zondere wijze aan de H. Stoel voorbehouden? Hunne Hoogwaardige Eminenties, belast met de verdediging van ge loof en zeden, hebben na advies van de E.E. H.H. Consultoren in de Ple naire zitting, op Dinsdag (in plaats van Woensdag) de 28e Juni 1949 ge houden, besloten dat te antwoor den is: Op vraag 1. Neen. Het communisme immers is materialistisch en anti christelijk; de communistische lei ders verder, ook al beweren zij te gelegener tijd met hun mond, niet tegen de godsdienst te zijn, tonen echter, hetzij door hun leer, hetzij door hun daden, verbitterde tegen standers van God, het ware geloof en de Kerk van Christus te zijn. Op vraag 2. Neen. Dit immers is verboden krachtens de wet (verge lijk canon 1399 van het Kerkelijk Wetboek). Op vraag 3. Neen. Te verstaan vol gens de gewone beginselen .betref fende het weigeren der Sacramenten aan hen, die niet in de goede gestel tenis zijn. Op vraag 4. Ja. En op de eerstvolgende Donder dag, op de dertigste dag van de zelfde maand en hetzelfde jaar, heeft Z. H., door de Goddelijke Voorzie nigheid Paus Pius XII, in de gewone audiëntie, - aan Zijne Excellentie de Hoogwaardige Assessor van het H. Officie verleend, de Hem voorgeleg de beslissing van Hunne Hoogwaar- r'ige Eminenties goedgekeurd, en be volen deze in het officieel orgaan Acta Apostolicae Sedis openlijk ter k-mis te brengen. Gegeven te Rome, 1 Juli 1949. Petrus Vigorita, Notarius van de Opperste H. Congregatie van het H. Officie. ATLANTISCH PACT DONDERDAG IN STEMMING. De Amerikaanse Senaat heeft be sloten de ratificatie van het Noord- Atlantische Pact Donderdag a.s. in stemming te brengen. TRAMONGELUK DOOR SABOTAGE? In de Tokiose voorstad Mitaka is gisteravond een tramstel van drie wagens losgeraakt en met grote snel heid tegen het stationsgebouw opge reden. Tien personen kwamen om het leven en 14 werden gewond. Men vermoedt sabotage. Het trampersoneel te Tokio is aan gesloten bij de bond van spoorweg personeel, dat de spoorwegdirectie het recht betwist duizenden overtol lige arbeiders te ontslaan. De H V.K. bezoekt Makassar „AAN DE VOORAVOND VAN GROTE GEBEURTENISSEN" De Hoge Vertegenwoordiger van de Kroon, de heer Lovink, die Oost- Indonesië bezocht heeft als eerste in de reeks van voorgenomen bezoeken aan de deelstaten, zeide Vrijdag op een officiële lunch ten paleize van president Sukawati o.a.: „Wij staan thans aan de vooravond van grote gebeurtenissen. Na de terugkeer van de republikeinse leiders in Djogja, waarmee de Nederlandse regering van haar kant opnieuw de eerste bij drage heeft geleverd voor een op lossing van het Indonesische geschil, is thans het woord aan de republi keinse regering. Een spoedige tot standkoming van de Céase-Fire-over- eenkomst en ratificatie van hetgeen door de republikeinse leiders voor lopig is aanvaard, zal ons spoedig om de Ronde Tafel brengen en zal leiden tot souvereiniteitsoverdracht op korte termijn. Het inter-Indonesi- sche gesprek staat thans voor de deur. Hiermede zijn grote belangen gemoeid, daar immers op de inter- Indonesische conferentie in feite zal worden beslist hoe de Verenigde Staten van Indonesië zullen worden georganiseerd en met welke staats vorm zij haar intrede zullen doen in de rij der volkeren". De H. V. K. schetste het grote be lang, dat op de inter-Indonesische conferentie het federale 'idee hoog zal worden gehouden, hetgeen er toe zal bijdragen, dat een staatsvorm zal worden gekozen, welke de V. S. I. zal maken tot een waarlijk demo cratische rechtsstaat op federale grondslag, waarin Nederlandse bij stand, welke „gaarne zal worden aangeboden en naar wij hopen en vertrouwen gaarne zal 'worden aan vaard, kan medehelpen om dit land te maken tot een krachtige natie, waarin de democratische wereld van het Westen, zowel als van Azië met vreugde een bondgenoot kan be groeten". De heer Lovink hield deze jrede precies drie jaar nadat dr. van Mook te Makassar was ter opening van de Malino-conferentie, op welk feit Su kawati in een redevoering de aan dacht vestigde. Premier dreigt aartsbisschop met uitzetting jiiïGr. BERAN, de aartsbisschop van Praag, is gisteren door de Tsjecho slo waakse minister van Justitie, Alexei Cepioka, beschuldigd van hoogverraad. De minister uitte dë „verschrikkelijke aanklacht" tegen mgr. Beran, dat hij „verraderlijke betrekkingen onderhield met vijan den in het buitenland" en „verraderlijke en tegen de staat gerichte on lusten" trachtte te verwekken. De aartsbisschop stond volgens Cepicka in geheime verstandhouding met afgevaardigden van het Vaticaan. „BLINDE GEHOORZAAMHEID". Hij verklaarde, dat de geestelijk heid haar vijandigheid niet verbor gen had kunnen houden en nimmer oprecht haar steun gegeven had aan het streven van het volk. In plaats daarvan had de regering „scheld brieven" ontvangen, die tevoren al waren gepubliceerd door de buiten landse pers en radio. Zij haat de Sowjet-Unie, zeide Cepicka, en or ganiseert een grote ondergrondse beweging. De wortel van het kwaad noemde hij de blinde gehoorzaam heid aan het Vaticaan, welks ver tegenwoordigers middeleeuwse ver volging en wanorde stichten. Ieder, die zou trachten het jongste decreet van het Vaticaan uit te voe ren, brandmerkte hij als een ver rader. Cepicka kondigde aan, dat het „historische" pauselijk bevel vèrreikende gevolgen zou hebben voor de ontwikkeling van'de rooms- katholieke kerk in Tsjechoslowakije. Premier Zapotocky heeft gister avond de waarschuwing tot mgr. Beran gericht, dat hij „zich er van Moeilijkheden met de atoombom TRUMAN CONFEREERT IN 'T GEHEIM President Truman heeft in het ge heim vergaderd met verschillende ministers, militaire adviseurs, atoom deskundigen en leiders van het Con gres. De deelnemers aan deze confe rentie is geheimhouding opgelegd. Dientengevolge doen de wildste geruchten de ronde. Men meent, dat de Sovjets nu ook de atoombom kunnen maken en zelfs in staat zijn een grotere productie te vormen dan de Ver. Staten. Sommige bladen zijn van mening, dat de conferentie is gehouden om de moeilijkheden tussen de militaire en burgerlijke autoriteiten over het toezicht op de voorraad atoombom men op te lossen. Dit is mogelijk, omdat de strijd over deze kwestie de laatste weken weer is opgelaaid. In elk geval weet niemand iets met zekerheid. SOCIALISTEN ACHTEN CAUWELAERTS VOORSTELLEN ONAANVAARDBAAR. Gistermiddag is het bestuur van de Belgische socialistische partij onder voorzitterschap van Buset bijeenge komen. Het heeft kennis genomen van de voorstellen, die van Cauwelaert aan de vertegenwoordigers der partij ge daan heeft, doch acht deze voorstel len, zoals zij gedaan zijn, niet aan vaardbaar. Het bestuur heeft de partij verte genwoordigers opgedragen deze con clusie aan de informateur van Cau welaert mee te delen. bewust moest zijn, uit het land ge zet te kunnen worden als een ver rader". Over de vrees in het buiten land voor de arrestatie van Beran, zeide hij: „Als deze verhalen van Beran zelf afkomstig zijn, bewijst het alleen, dat hij weet wat henr toekomt." Beran was en is, volgens zijn zeg gen, niet gearresteerd en ontvangt dagelijks ongehinderd bezoek. R.A.F.-LINCOLN NEERGESTORT. Een Lincoln-bommenwerper van de RAF is in het dorp Skellingthor- pe bij Lincoln neergestort. De beman ning van zeven koppen werd gedood Uit de wrakstukken van het toestel die honderden meters van elkaar lig gen, zijn vier lijken geborgen. Een ooggetuige heeft verklaard, dat de bommenwerper met branden de romp uit laaghangende wolken te voorschijn kwam en in de grond dook. Het toestel is 400 meter van een bommenopslagplaats neergeko- De Franeker-ramp NOG TWEE SLACHTOFFERS GEVONDEN. Gisteren heeft de politie op de heuvel van Ghatkopar nog twee lichamen gevonden van inzittenden der „Franeker". Thans heeft men 44 van de 45 slachtoffers geborgen. Het stoffelijk overschot van de 45ste pas sagier is nog spoorloos. Een Brits Hastingstoestel van de luchtbrug is heden na de start van het Berlijnse vliegveld Tegel neerge stort. De gehele bemanning van vijf koppen is om het leven gekomen. Het wrak van het vliegtuig maak te het andere toestellen onmogelijk om op de startbaan te landen, zodat de volgende vliegtuigen naar Gatow werden gedirigeerd. Vele toestellen moesten echter zonder te kunnen landen met hun lading naar West- Duitsland terugkeren. Sinds de luchtbrug in Juni 1948 zijn 66 personen bij ongelukken om het leven gekomen. De beschuldiging voor het eerst geuit door de journalist Bill New ton, een der slachtoffers van de ramp met de „Franeker" in Bombay, dat de rapporten vag de militaire waarne mers in Indonesië bewust verdraaid werden ten gunste van de Republiek blijven in de Amerikaanse pers sterk de aandacht houden. Met verwijzing naar de beschuldigingen van Newton en Heath verscheen in verschillende bladen van de „Scripps Howard"- groep, een artikel, waarin o.m. ge zegd wordt: „Het is onbegrijpelijk waarom het Amerikaanse ministerie van buitenlandse zaken voortgaat met de communisten in de kaart te spe len in Nk Verre Oosten en tegelijker tijd dit cosamunisme in Europa te be strijden". „Onze politiek in Indonesië is agressief pro-links geweest. De be schuldigingen van Newton zijn te ernstig om door de V.N. en de Ver enigde Staten te worden genegeerd". W. R. Mathews, een der beide journalisten die aan de ramp van de „Franeker" zijn ontsnapt, schrijft in de „Arizona Star" o.m.: „De artikelen van Newton over de anti-Nederland se houding van de topleiders der Amerikaanse waarnemers hebben ons allen diep geschokt, ofschoon het slechts een bevestiging was van het geen practisch ieder van ons op zijn reis door Indonesië had geconsta teerd". Mathews besluit: „De Ameri kaanse politiek is anti-Nederlands en pro-republikeins". STAKING IN AMERIKAANSE STAALINDUSTRIE UITGESTELD. Een grote staking in de Amerikaan se staalindustrie, die vannacht zou beginnen, is voor 60 dagen uitge steld. Drie grote staalconcerns, die Truman's voorstel om 60 dagen „wa penstilstand" in een geschil in de in dustrie, dat tot een staking dreigde te leiden, eerst hadden verworpen, hebben dit gisteren aangenomen, zo dat de staking, die daarna tegen deze drie concerns was geproclameerd, niet In de zestig dagen respijt, die Tru man bedongen heeft, zal een commis sie naar een oplossing van de kwes tie de arbeiders verlangen sala risverhoging en een pensioenregeling zoeken. FOKKER KRIJGT OPDRACHT STRAALJAGERS TE BOUWEN. De Nederlandse Regering heeft een contract afgesloten met de N.V. Nederlandsche Vliegtuigenfabriek „Fokker" voor de levering van enige honderden door de Fokkerfabriek in licentie te bouwen vliegtuigen van het type Gloster Meteor. Deze twee- motorige straalvliegtuigen zijn be stemd voor de luchtmachten van Ne derland en België. De oorzaak van de explosie is een brand in een aantal kisten, die wa ren opgeslagen in de nabijheid van De regering maakt bekend, dat tot haar leedwezen de volgende verliezen in Indonesië zijn ge rapporteerd: Koninklijke Landmacht: Gesqeuveld tussen 10 en 12 Juni, na vermissing: Korp. J. Bolt, 't Zandt (Gr.). Gesneuveld 15 Juni: Sold. Ie kl. J. F. H. van Es, Elsloo. Gesneuveld 16 Juni: Sold. Ie kl. F. Boeren, Oos terhout (N.Br.). Gesneuveld tussen 19 Juni en 4 Juli. Na vermissing: Sold. Ie kl. PI. P. Swinkels, Someren. Gesneuveld 27 Juni: le It. P. A. Havik, Haren (Gr.) Sold. W. J. Maas, Someren. Serg. A. J. M. Nijland, Am sterdam-O. Korp. C. B. Wilderbeek, Venlo Gesneuveld 28 Juni: Serg. M. W. van de Nieuwen- hof, St. Gilles Waes (België). Gesneuveld 29 Juni: Sold. J. A. de Bruijn, Apel doorn. Gesneuveld 30 Juni: Sold. J. Wienen, Heino. Gesneuveld 1 Juli: Sold, le kl. A. Bouwens, Nw- Ginneken. Sold. J. van Dingenen, Hoo- geloon. Korp. D. Uitten&ogaard, Drie- bergen-Rijsenburg. Meer dan 30 personen om het leven gekomen MAAR MEN AANNEEMT zijn meer dan 30 personen om het leven gekomen bij een dubbele explosie in een munitieopslagplaats, die gisteravond de halve stad Pruem, in de Franse zóne van Duitsland, met de grond gelijk maakte. Van officiële zijde is vanochtend meegedeeld, dat 17 lijken reeds zijn geborgen, doch dat vermoedelijk nog minstens 15 lichamen onder het puin bedolven liggen. Ongeveer 45 ernstig ge wonden zijn naar ziekenhuizen in naburige steden overgebracht. De opslagplaats smeulde vanochtend nog en men verwacht nog meer ont ploffingen. 500 ton munitie, die zich op 20 M. diepte in een heuvel bevond. Door middel van het luiden der kerkklokken werden de bewoners voor het gevaar gewaarschuwd. De meesten van de 3000 inwoners van het stadje zochten daarop een heen komen in de bossen in de omgeving. Een aantal bleef evenwel achter, zich niet bewust van het gevaar. Brandweerlieden stelden alle pogin gen in het werk om de brand weg te houden van de plaats waar de munitie lag opgeslagen. Zij slaagden hierin niet en twee explosies volg den. Vele huizen stortten in, ook het ziekenhuis, waarin plaats was voor 60 personen. Er was geen tijd ge weest om de patiënten naar elders over te brengen. De electrische cen trale werd eveneens geheel ver nield. TSJECHISCHE TENNISSPELERS WILLEN NIET TERUG. Drobuy en Cernik, de beide beste tennisspelers van Tsjechoclowakije, hebben gisteren besloten, geen gevolg te geven aan een regeringsorder om naar Praag terug te keren. Zij maak ten bekend, dat zij zullen uitwijken en dat zij hopen de Ver Staten te be reiken. De spelers bevinden zich in Zwit serland, waar zij deelnemen aan een tournooi te Gstaad. Zij hadden op dracht gekregen onverwijld naar hun land terug te keren, omdat ook Duit se en Spaanse spelers aan het tour nooi deelnamen. Drobny en Cernik verklaarden gis teren, dat zij niets met de politiek te maken hadden: Gesneuveld 2 Juli: Sold. A. Huijgen, Bunschoten. Gesneuveld 3 Juli: Vaandrig M. van Eek, Arnhem Sold, le kl. P. H. J. vap Enc- kevort, Sevenum (L.). Sold. H. H. Hermans, Seve num (L.). Sold, le kl. P. H. Scholten, Budel. Gesneuveld 4 Juli: Sold. H. J. Boerboom, Wes tervoort. Gesneuveld 6 Juli: Sold, le kl. J. de Boer, Geleen. Serg. A. L. Teuns, Geleen. Gesneuveld 7 Juli: Sold. Eibrink, Oldebroek. Koninklijk Ned.-Ind. Leger: Gesneuveld 17 Juni: Sold. 2e kl. Soetarmin Marto- dikromo. Man. sold. 2e kl. H. Kairupan. Jav. sold. 2e kl. Madsaroen. Jav. sold, le kl. Parian. Jav. sold, le kl. Santmin, Jav. sold. 2e kl. Slamet. Jav. sold. 2e kl. Toekimin. Gesneuveld 21 Juni: Amb. sold, le kl. A. Patty. Gesneuveld 22 Juni: Amb. sold. 2e kl. E. Koenoe. Amb. sold. 2e kl. F. Redo. Soen. sold, le kl. Moehamed Bin Madje Daoed. Gesneuveld 23 Juni: Amb. sold. 2e kl. L. Maipauw. Gesneuveld 25 Juni: Sold. 2e kl. Moenasih. Tim. sold. 2e kl. Tiusnama. Men. sold, le kl. M. F. Wakulu £en kawieltj,e... En is dan eindelijk gelukkig alles gezien, dan vallen zij, in hun hotel ■teruggekeerd, dood-vermoeid op een sofa neder. (Reisontmoetingen van Joachim Polsbroekerwoud

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1949 | | pagina 1