S)e ftzidseSotvïa/nt
Wit-Gele Kruis?
Het slotaccoord te Parijs
nog niet bereikt
Vandaag en morgen naar Luxemburg
In eigen paleis
gevangen
Djokja wordt gesloten stad
Georganiseerde intimidatie
PERSSPIEGEL
De eerste
verkiezingsronde
VRIJDAG 17 JUNI 1949
40ste JAARGANG No. 11721
Directear: C. AL VAN HAMEESVELD.
Hoofdredacteur: TH. W1LMER.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
Hebt U zich reeds opgegeven
als lid of donateur van het
Neen? Doe het dan NU I
Bur. Papengracht 32, Telel. 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn. 20935 - Abonnementsprijs 10.32 p. w., 11.40 p. mnd., f4.15 p. kwart. Franco p. p. f 4.90 - Advert.: 15 ct. p. m.m. Telefoontjes f 1.50
/GISTERMIDDAG zijn de vier ministers van buitenlandse zaken op-
nieuw bijeen gekomen. Na een pauze van een half uur, tijdens wel
ke de ministers zich op hun bureaux in het rose paleis terugtrokken, her
vatten zij de middagzitting, die vijf uur en een kwartier in beslag nam.
Wisjinski verliet „enige tijd" voor deaanvang der pauze de zaal. Laat in
de avond kwamen zij wederom bijeen. Reuter meldt, dat Zondag we
derom een geheime zitting gehouden zal worden, terwijl Maandga de mi
nisters in openbare vergadering bijeen zullen komen.
FRANS OPTIMISME.
In Franse kringen liet men zich
zeer optimistisch uit. Men zeide, dat
„definitieve overeenkomst" bereikt
was over een „werkovereenkomst"
inzake de kwestie-Berlijn en de han
del tussen Oost en West. Over het
Oostenrijkse vredesverdrag zouden
goede vorderingen gemaakt zijn en
nog slechts punten van minder be
lang ter behandeling overblijven. De
zitting werd een half uur na midder
nacht beëindigd.
Volgens welingelichte kringen is
reeds besloten, dat Oostenrijk de
grenzen van 1938 zal herkrijgen. De
plaatsvervangers zouden opdracht
ontvangen per één December een
ontwerp-verdrag gereed te hebben.
Een woordvoerder der Franse dele
gatie zeide, dat het debat over de
So wj et-Russische aanspraken op
Duitse activa in Oostenrijk nog niet
beëindigd was.
Gistermiddag werd vernomen, dat
de ministers hun plaatsvervangers te
Berlijn hebben opgedragen gebruik
te maken van hun collectieve goede
diensten om behulpzaam te zijn bij
het vinden van een oplossing in het
probleem der spoorwegstaking.
In beginsel zouden de ministers het
eens geworden zijn de handel* tussen
Oost- en West-Duitsland te hervat
ten op basis van evenwichtige goe
derenuitwisseling.
In een hedenochtend uitgegeven of
ficiële verklaring wordt gezegd, dat
de besprekingen gehandeld hebben
over het Oostenrijkse vredesverdrag
en een modus vivendi inzake Duits
land. Volgens Franse kringen wordt
de conferentie opgehouden door het
Oostenrijkse vraagstuk.
Een Amerikaanse woordvoerder
zeide na afloop van de zitting, dat
de bijeenkomst van Maandag de laat
ste van de conferentie zou zijn.
Hedenochtend hebben Bevin en
Schuman Parijs per trein verlaten
voor bijwoning der conferentie van
de West-Europese Unie te Luxem
burg.
Zondagsstaking bij
Britse spoorwegen
eindigt
De vertegenwoordigers van de
Britse spoormannen, die vijf achter
eenvolgende Zondagen gestaakt heb
ben, hebben gisteren besloten het ko
mende weekeinde normaal door te
werken.
Later werd bekend gemaakt, dat
de conferentie met kleine meerder
heid besloot, de vier jaar oude re
solutie, dat zij in beginsel tegen alle
nachtverblijf buitenshuis is, nietig te
verklaren.
Zij heeft daarom het bestuur van
het vakverbond opgedragen te on
derhandelen over zodanige wijzigin
gen in de dienstrooster, dat het loco
motief-personeel niet meer dan nodig
is elders dan thuis hoeft te slapen.
GEDRANG IN DE HAVEN VAN
TANDJONG PRIOK. In de haven
van Tandjong Priok lagen, wat zel
den gebeurt, drie grote mailboten
gelijktijdig aan de kade. Vooraan
ziet men de Sibajak, daarachter de
Willem Ruys, vervolgens een vracht
boot, en tenslotte de Oranje. Op de
achtergrond bevindt zich de K.P.M.-
haven met het station, terwijl ge
heel in de verte de hangars van het
vliegveld Kemajoram nog zijn te on
derscheiden.
VATICAAN ONGERUST OVER
MGR. RERAN.
In kringen van het Vaticaan maakt
ien zich ernstig ongerust over de
persoonlijke veiligheid van de aarts
bisschop van Praag, mgr. Josef Be-
ran, naar aanleiding van persberich
ten, dat zijn paleis omsingeld was
door gewapende politie. Men heeft
ten Vaticane nog geen directe beves
tiging van deze berichten gekregen.
In officiële Vaticaanse kringen toont
men zich openlijk bezorgd over de
snel verslechterende betrekkingen
tussen de Rooms Katholieke Kerk en
de Tsjechoslowaakse overheid. Een
aanwijzing hiervoor ziet men in de
recente arrestatie van de secretaris
van de Tsjechoslowaakse Katholieke
Actie en pogingen van de regering
een staatskerk te stichten, die Rome
niet erkent.
Volgens een bericht van de corres
pondent van de „Times" te Praag mag
mgr. Beran zijn kamer, waar een
wacht voor staat, niet ve laten. Ook
voor de deur van zijn particuliere
kapel zou een wacht geplaatst zijn.
Het aartsbisschoppèlijk paleis werd
door de politie doorzocht en, zo
schrijft de „Times": „Er is reden om
te geloven, dat zijn secretaris en twee
geestelijken uit zijn omgeving wer
den „gearresteerd". Er werd niets
bekend gemaakt over de reden en het
resultaat van de huiszoeking ten pa-
leize.
PAUS ONDERSCHEIDT VOOR
AANSTAANDE EGYPTENAREN.
Het verlenen van de Pauselijke on
derscheidingen aan enige vooraan
staande Egyptenaren vormde een
hoogtepunt tijdens de viering van de
tweede verjaardag van de vestiging
der diplomatieke betrekkingen tussen
Egypte en de H. Stoel. De onderschei
dingen werden uitgereikt door Mgr.
Arthur Hughes, Pauselijk Internun
tius in Egypte.
Bij degennen. die de Pauselijke
j derscheidingen ontvingen, behoorden
I o.a, de Eerste Minister van Egypte,
Abdel Hadi pasja; Talaat pasja, groot
kamerheer van de koning; ambassa-
deur Fahkry pasja; Mevrouw Boulad,
j die zeer veel gedaan heeft voor de
i verbreiding van het christendom via
j de landelijke pers; Mevrouw Sida-
I rouss pasja, de echtgenote van een
J vooraanstaand Katholiek van de Cop-
tische ritus en Abdel Rahim pasja,
ambassadeur van Egypte voor de
Verenigde Staten, die op het ministe
rie van Buitenlandse Zaken werkte,
toen de diplomotieke betrekkingen
tussen Egypte en de H. Stoel werden
gesloten.
In zijn toespraak zeide Mgr. Hughes
onder meer, dat de diplomatieke be
trekkingen werden gesloten met het
doel de pogingen van Egypte en de
H. Stoel om de wereldvrede te be
vorderen te coördineren. De prelaat
wees op de gastvrijheid, die Egypte
aan vele Palestijnse vluchtelingen
heeft verleend en herinnerde aan het
feit, dat het ook Egypte was geweest,
dat onderdak had verschaft aan de
eerste christen-vluchteling uit Pale
stina, Christus zelf. toen Zijn ouders
met Hem voor Herodes moesten
vluchten.
H. V. K. LEGT KRANS OP GRAF
GENERAAL SPOOR. De nieuwe
H. V. K., Zijne Excellentie A. H. J.
Lovink, legde in aanwezigheid van
de waarnemend Legercommandant,
generaal-majoor D. C. Buurman van
Vreeden, en de Basiscommandant,
luitenant-kolonel B. P. de Vries, een
krans op het graf van generaal'S.
H. Spoor.
FOKKERVLIEGTUIG IN ZWEDEN
NEERGESTORT.
Een Nederlands een-motorig les-
vliegtuig van de N.V. Nederlandse
Vliegtuigenfabriek Fokker te Am
sterdam, type S 11, dat ter beschik
king van de Zweedse luchtmacht
was gesteld, is in Zweden neerge
stort. Twee Zweedse piloten kwamen
om het leven.
RING CROSRY HEREROER?
Volgens de radiocommentator Ray
Henle zal Bing Crosby Hollywood
vaarwel gaan zeggen om hereboer te
worden. De acteur zou bij Rockville
in Maryland, even buiten Washing
ton, een boerderij hebben gekocht en
daar agan wonen.
„ORANJE" WOENSDAG 22 JUNI
IN AMSTERDAM.
Het m.s. „Oranje" van de maat
schappij „Nederland" wordt Woens
dag 22 Juni uit Batavia in Amster
dam verwacht. Aan boord bevinden
zich 800 passagiers, waaronder de
onlangs gepensionneerde commissa
ris van de Kroon voor Sumatra
Timur dr. M. Brouwer. Waarschijn
lijk zal de „Oranje" Woensdagmor
gen IJmuiden binnenvaren, waarna
des middags te ongeveer drie uur
de ontscheping aan de Javakade te
Amsterdam zal aanvangen.
SOLDAAT BIJ OEFENING GEDOOD
Bij een oefening op Leusderheide
nabij Amersfoort is gisteren de 19-
jarige soldaat Piet Pannekeet uit
Alkmaar, die diende bij het regiment
grenadiers te Amersfoort, door een
zgn losse oefenpatroon, die op 4 me
ters afstand van hem werd afgescho
ten, in zijn buik geraakt. Het slacht
offer werd naar het ziekenhuis de
Lichtenberg overgebracht. Enkele
uren daarna is hij overleden. Soldaat
Pannekeet zal te Alkmaar met mili
taire eer worden begraven.
jJJOEWEL in het algemeen de mili taire toestand in Indonesië onver
anderd is gebleven, is de onveiligheid in verscheidene gebieden op Ja
va in bedenkelijke mate toegenomen. In sommige gevallen wordt de in
druk gewekt, dat de terreur en de in timidatie, waaraan de bevolking en
vooral het Indonesische bestuur bloot staan, een georganiseerd karakter
dragen.
Een toenemende druk van commu
nistische zijde op de bevolking is
duidelijk merkbaar. In vele gebieden
op Sumatra is de ontwikkeling van
zaken niet onbevredigend.
HET STADSBEELD VAN DJOKJA.
Het stadsbeeld van Djokja is door
het verlaten van enige tienduizen
den mensen niet erg veranderd. De
Chinese gemeenschap is belangrijk
uitgedund. Maar vele Chinese win
keliers hebben gezorgd voor plaats
vervangers, die de zaken gaande
houden. De activiteit van sluipschut
ters langs de weg van Djokja naar
Magelang is toegenomen.
De sultan van Djokja heeft ver
klaard, dat na de formele overdracht
van de residentie Djokjakarta, de
stad Djokjakarta tot gesloten stad
wordt verklaard.
Deze maatregel wordt genomen
voor de handhaving van orde en vei
ligheid in de residentie. Een ieder,
ongeacht ras of godsdienst, die zich
in de stad wil vestigen, is verplicht
een vestigingsvergunning van de sul
tan aan te vragen. De duur van de
maatregel is afhankelijk van de si
tuatie in de residentie.
DELEGATIES* NAAR BANKA
VERTROKKEN.
Zoals aangekondigd, zijn respec
tievelijk Donderdagavond en Vrij
dagochtend de republikeinse delega
tie onder leiding van mr.' Rum en de
federale delegatie van staatshoofden
en premiers van deelstaten naar Ban-
ka vertrokken. Hedenavond wordt
het gehele gezelschap terugver
wacht.
Hedenavond biedt de H.V.K., de
heer Lovink, ten paleize een diner
aan de republikeinse en Nederlandse
delegaties en aan de leden van dé
UNCI aan.
Voor het bezoek van de Ameri
kaanse journalisten is een zeer uit
gebreid programma opgesteld. Op de
dag van aankomst wordt door de
gouverneur van Batavia en Omme
landen een welkomstlunch aangebo
den. Voorts staan een reep tie door
het bedrijfsleven een ontvangst ten
paleize en een reeks van excursies op
het programma, waaarbij een reis
naar Djogja, waar de sultan de gas
ten ontvangt, naar Banka waar Su
karno een persconferentie houdt en
tochten naar Makassar, de Taradja-
landen, Bali, Pontianak en Sumatra.
ONDERZOEK NAAR DE TWEE
TALIGHEID IN DE WEST.
In opdracht van de Stichting voor
Culturele Samenwerking tussen Ne
derland, Indonesië, Suriname en de
Nederlandse Antillen zijn prof. dr.
W. G. Hellinga uit Amsterdam en
prof. W. Pee uit Brussel vergezeld
door dr. R. van Lier uit Paramaribo
Hedenochtend per K.L.M.-lijntoe-
stel naar de West vertrokken. Zij
zullen daar in Suriname en op Cura
sao een onderzeok instellen naar het
probleem van de tweetaligheid, waar
bij in het bijzonder aandacht zal
worden besteed aan de positie van
het Nederlands en de graad, waarin
deze taal in de verschillende bevol
kingsgroepen is doorgedrongen. De
onderzoekers stellen zich voor na
hun driemaands verblijf in de West
een rapport uit te brengen over de
taalstructuur in Suriname en de An
tillen. De bedoeling van het rapport
is de richtlijnen te vinden volgens
welke het latere diepergaande onder
zoek zal geschieden.
Min. v. Maarseveen
naar Indonesië
„REALISTISCH AAN DE
OPTIMISTISCHE KANT".
Vóór zijn vertrek naar Indonesië
per K.L.M.-lijntoestel stond de
nieuwbenoemde minister van Over
zeese Gebiedsdelen in het restaurant
op Schiphol de pers te woord.
„Mijn reis heeft geen andere be
doeling, zo zeide hij, dan mij t«
oriënteren over de toestand in de
Oost. Ik blijf twee en een halve week
weg. Ik zou wel langer willen, doch
dat is niet mogelijk in verband met
de aanstaande Rondetafelconferentie
en de voorbereidende werkzaamhe
den".
„Denkt u, dat het Republikeinse
gezag groot genoeg is om tot staking
van de vijandelijkheden te komen?"
„Ik ben noch te optimistisch noch
te pessimistisch, ik ben realistisch
aan de optimistische kant", antwoord
de de minister.
In „De Vrije Pers" te Surabaja
zou gestaan hebben, dat de Neder
landse regering misschien wel bereid
was de Rondetafelconferentie te la
ten doorgaan zelfs als de order
„staakt het vuren" niet geheel bevre
digend werd nageleefd. Hiernaar ge
vraagd, antwoordde minister Van
Maarseveen: „Ik kan niet aannemen,
dat dit het standpunt van de rege
ring zou zijn. Het zou niet wel aan
gaan, te confereren als het schieten
voortgang vindt."
Over de luchtvaarverbinding met
Indonesië via India wenste de mi
nister zich niet uit te laten.
Dit is de tweede luchtreis van de
minister. Hij is nog nooit eerder in
de Oost geweest. „Mijn eerste lucht
reis", zo zeide hij, „maakte ik in
1947 van Rome naar Amsterdam. De
minister gaat vergezeld van drie ad
viseurs: dr. Idenburg, mr. van der
Valk en kolonel Van Gulk.
De Nederlandse minister van bui
tenlandse zaken mr. D. U. Stikker en
de Nederlandse ambassadeur te Brus
sel, baron van Harinxma thoe Sloo-
ten, zijn gisteren in Luxemburg aan
gekomen, waar zij zullen deelnemen
aan de bijeenkomst van ministers van
buitenlandse zaken der landen van
het Pact van Brussel, die hedenmid
dag wordt geopend. De bijeenkomst
der ministers van buitenlandse za
ken der bij'het Brusselse Pact aange
sloten landen worden om de drie
maanden gehouden.
De agenda van de conferentie te
Luxemburg wordt geheim gehouden.
De besprekingen worden gevoerd aan
de hand der rapporten, welke opge
steld zijn door de ondercommissies
van het permanente comité te Lon
den. In kringen van de conferentie
wordt verklaard, dat de agenda
slechts weinig punten bevat en de
besprekingen waarschijnlijk Zater
dagmiddag beëindigd zullen zijn.
Over het resultaat der onderhande
lingen zal een communiqué worden
gepubliceerd. Zaterdagavond worden
de ministers van buitenlandse, zaken
op het paleis van de groothertogin
ontvangen.
GRIEKSE AMBTENAREN
HERVATTEN STAKING.
Ongeveer 38.000 Griekse ambtena
ren met inbegrip van de staf van ra
dio-Athene, hebben heden de staking
die op 30 Mei jl. was afgelast, hervat.
De stakers zeggen, dat de regering
haar belofte, die zij gaf toen de sta
king werd afgelast, niet is nageko
men. De regering had beloofd aan
hun eisen tot herziening van de lo
nen tegemoet te komen.
De vorige staking duurde een week
en eindigde toen de regering ean deel
der eisen van de ambtenaren aan
vaardde.
Raadsverkiezingen
^E Communisten hebben bij de ge
meenteraadsverkiezingen van j.l.
Woensdag een zwaar verlies geleden.
Wij mogen ons er over verheugen.
Natuurlijk. Daar is alle reden voor.
Maar: men vergete daarbij toch
niet dat er toch nog 8 proc. commu
nistische stemmen waren.
Dat is veel te veel!
De P. v. d. A. blijkt veel van haar
stemmen te hebben moeten afstaan
aan de V.V.D. en ook aan de Chris.
Hist. Het was te voorzien en het is
door velen voorspeld. In de P. v. d. A.
leeft nog bij velen de oude politiek
van de vroegere S.D.A.P., waardoor
het vertrouwen in de „doorbraak",
welke de P. v. d. A, zóu brengen, is
verloren gegaan.
Wij hopen, dat bij de nog komende
verkiezingen speciaal ook in LEI
DEN A.S. WOENSDAG IEDERE
Katholieke kiezer door te stemmen
op de katholieke lijst in LEIDEN
LIJST 3 zal medewerken op POSI
TIEVE wijze aan de communistische
nederlaag bij de stembus.
In dit verband mogen wij er op aan
dringen, om a.s. MAANDAG kennis
te nemen van wat PROF. MR. ROM-
ME heeft te zeggen over de beteke
nis van de a.s. gemeenteraadsverxle
zing. Maandag om 8 uur in de Burcht
te Leiden worden er zéér velen ver
wacht!
PROTESTTELEGRAM VAN KATH.
LERAREN
Als besluit van een Woensdag
avond te Eindhoven gehouden zeer
druk bezoche regionale protestver
gadering van katholieke leraren bij
het middelbaar onderwijs, is een te
legram aan de minister van O K en
W., prof. dr F. J. Th. Rutten gericht,
waarin met klem word geprotesteerd
tegen het feit, dat de salarissen der
leraren slechts met 27 procent zijn
verhoogd, tegenover die van sommi
ge andere ambtenaren met 50 tot 67
procent.
De stellers van het telegram vre
zen ernstige gevolgen voor de toe
komst van het middelbaar onderwijs,
indien de verwaarlozing van de re
delijke belangen der docenten blijft
voortbestaan en zij verzoeken de
minister, hun grieven zo spoedig mo
gelijk op te heffen. Ook aan minister
Lieftinck werd een telegram ge
zonden.
Weggebruikers,
Wist u, dat bijna elke dag een
kind
Door 't snelverkeer zijn einde
vindt?
Die zwarte vlek moet weg!
OUD-LEDEN AIRBORNE DIVI
SION BEZOEKEN EINDHOVEN.
Woensdagmiddag bezochten acht
oud-leden van de 101ste Amerikaan
se Airborne Division, die hebben
deelgenomen aan de invasie en aan
de luchtlandingen bij Son, Nijmegen
en Arnhem, de stad Eindhoven. Zij
wérden in het Stedelijk van Abbe-
museum verwelkomd door de loco
burgemeester van Eindhoven, mr.
dr. Lambert Janssens. Later werden
de oud-militairen, waarvan sommi
gen vergezeld waren door hun echt
genoten, op de Golflinks te Valkens-
waard ontvangen door jhr. van
Riemsdijk, die als gastheer van Phi-
Lambert Janssens in gesprek met de
lips te Eindhoven optrad. Mr. dr.
leider van het gezelschap, mr. Ho
mer Loomis (tweede van links).
Naast hem luitenant kolonel J. F.
Smoller, Amerikaans militair at-
taché.
Prof. Romme schrijft in de Volks
krant:
Het enig werkelijk éclatante bij de
eerste ronde van de verkiezingen
van Woensdag 1.1. is wel de klinken
de nederlaag, welke de kiezers heb
ben toegebracht aan de communis
ten. Dat is een gelukwens waard aan
het land, uit het oogpunt zowel van
zijn nationale als van zijn internatio
nale politiek. De volgende week een
zelfde schep erover heen en een mens
zou bijna bejammeren, dat de achter
uitgang in de communistische gele
deren niet ieder jaar kan worden ge
registreerd.
Tegenover het verlies van de com
munisten zijn te signaleren de winst
van de V.V.D. en de winst van de C.
H.U. Daar tussenin staat zonder
noemenswaardige winst of verlies
de P. v .d .A. Wanneer mag worden
aangenomen, dat de P. v .d. A. van
de communisten heeft gewonnen, wat
zij aan de V.V.D. en de C.H.U. heeft
verloren, dan betekent dit, dat een
aantal kiezers, die vroeger commu
nistisch stemden, thans zijn overge
gaan op een partij met regeringsver
antwoordelijkheid wat ons 'n ver
heugend symptoon lijkt.
De K.V.P. handhaafde zich, gelijk
de P. v. d. A., maar vermoedelijk
zonder interne verschuivingen.
Van de winst der prot.-christelijke
partijen valt in het oog, dat de C.H.
U. daarvan veruit het leeuwendeel
wegdraagt. Mag hieruit worden af
geleid, gelijk uit de stabiliteit der
K.V.P., dat de kiezers, bij wie de zin
voor het gezag het diepste zit, toch
meer worden aangetrokken door po
sitieve medewerking aan de zaken
der overheid, dan door het voeren
van oppositie?
De eerste verkiezingsronde doet in
de grote lijn verlangen naar een her
haling de volgende week. En liefst
een herhaling in een hier en daar nog
wat verbeterde uitvoering.
Een, tcoJiAettje...
„Ik ben katholiek geworden, om
dat ik werkelijk geloof, dat de Kerk
ons de objectieve waarheid leert op
dezelfde wijze als mijn Tekenlerares
mij objectieve, maar minder gewich
tige, waarheid leerde toen ze mij de
tafels van vermenigvuldiging aan het
verstand bracht."
De dezer dagen overleden
schrijfster Sigrid Undset
