S)e £d/cbe(2ofi/fca/nt Kanton krijgt uitstel van executie Ontmanteling sgaat voort De terugkeer naar Djokjakarta Toch nog kans op beperkt accoord Tito moet verdwijnen W,aai je niet Lachen mag. WOENSDAG 15 JUNI 1949 40ste JAARGANG No. 11719 Directeur: C. M. VAN HAMEBSVELD. Hoofdredacteur: TH. WILMER. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN WAARIN OPGENOMEN „DIÏ BURCHT" Bij ziekte of gevaar staat het WIT-GELE KRUIS voor U klaar Bur. Papengracht 32, Tele!. 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn. 20935 - Abonnementsprijs 10.32 p. w., 11.40 p. mnd., f4.15 p. kwart. Franco p. p. f 4.90 - Advert.: 15 ct. p. m.m. Telefoontjes f 1.50 WACHTEN TOT NA DE OOGST T^E KANTON" is men over het alge meen van mening, dat de communis- ten hun opmars naar Kanton zullen uitstellen tot Augustus of Sep tember, nadat de oogst zal zijn binnengehaald. De paniek, welke er aan vankelijk heerste, is geluwd en over het algemeen is de voedselpositie in de stad redelijk goed. Een van de leidende Chinese bla den in Hongkong meent op grond van inlichtingen „uit welingelichte bron te Kanton" te weten, dat het com munistische opperbevel een zo spoe dig mogelijke aanval op de Zuide lijke provincies Kwantoeng eri Kwangsi heeft bevolen, met het oog op het tot stand brengen van een ver binding met de pro-communistische strijdkrachten van Vietnam en Indo- China. Volgens Reuter staan de Russische regering en het regiem van Mao Tjee- toeng, de leider van de Chinese com- munistene zeer verbeten tegenover elkaar. Een voorbeeld wordt gegeven in het lot van de Mandsjoerijse stad Dai- ren, welke, volgens de overeenkomst van de Grote Vier tussen China en Rusland moest worden verdeeld. Toen de Chinezen uit de stad weg trokken, rukten de Russen er prompt binnen. En nu de Chinese communis ten geheel N.- en Centraal-China on derworpen hebben heeft Mao Tse- toeng aan de Russen doen weten, dat hij het Chinese gedeelte van Dairen wenst over te nemen. De Russen ech ter hebben zijn aanspraken afgewe zen, als gevolg waarvan de Chinese communisten ontevreden zijn gewor den. Ambtenaren stake i in Frankrijk Vandaag staken in Frankrijk amb tenaren, behorende tot alle vakbon den, van de christelijke vakvereni gingen tot de communistische toe, 24 uur lang. De stakers eisen volle dige herziening van de ambtenaren salarissen vóór het eind van het jaar. Men verwachte, dat door de staking bijna alle regeringsdiensten, van ministeries tot postdiensten, niet zouden functioneren, het telefoon- en telegraafverkeer zeer beperkt zou zijn, vliegtuigen niet zouden kun nen vertrekken, de' radio zou zwij gen en gezondheidsdiensten niet normaal zouden werken Men ver wachtte echter, dat bussen en treinen ook de ondergrondse wel normaal zouden rijden. De reactie van de regering op de voorgenomen staking, waarvan gis teren mededeling werd gedaan, was, dat geen salaris zou worden uitbe taald aan stakers. Hoge ambtenaren en alle „onmisbare" personen in staatsdienst, portiers van ministeries brandweerlieden, verpleegsters en chauffeurs van ministers en hoge ambtenaren inbegrepen zouden ge schorst worden en op wachtgeld ge steld waarbij zij de helft van hun salaris ontvangen voor een nader te bepalen periode, indien zij staken. De regering deelde verder mede, dat geen vergaderingen in regeringsbu- reaux mogen worden gehouden en posten niet is toegestaan. Het rechts-radicale blad „Aurore" en het blad van de MRP „l'Aube" leveren naar aanleiding van deze staking critiek op de omvang van het Frans ambtenarenapparaat. „Au rore" is van mening dat het land niet langer een staatsapparaat in stand kan houden dat „zo ruineus overda dig" is. BOTSING TUSSEN VRACHTAUTO EN DIESELTREIN Op de onbe waakte overweg te Lankhorst nabij Meppel in de spoorlijn Meppel Zwolle is een vrachtauto uit Zwol lerkerspel in botsing gekomen met een dieseltrein GroningenDen Haag De vrachtauto werd totaal vernield de trein zwaar beschadigd De stakingsgolf over Italië De anderhalf millioen stakende Ita liaanse landarbeiders hebben giste ren een kleine overwinning geboekt doordat de regering erin heeft toe gestemd hun bonus ter gemoetko- ming aan de kosten van levensonder houd te verhogen. Voor de voornaamste reden van de staking: de eis van het vakverbond voor een nationaal looncontract,, is echter geen regeling getroffen. Gisteren zijn een dertigtal perso nen bij ongeregeldheden gewond. Vandaag (Woensdag) zouden in geheel Italië extra-politietroepen worden gestationneerd in verband met een 24 uurstaking van naar schatting 2.000.000 arbeiders op het platteland, die vandaag zou begin nen. De actie wordt gevoerd uit so lidariteit met de 1.500.000 reeds sta kende landarbeiders. Het onder com munistische leiding staande alge meen vakverbond verklaarde Dins dagavond, dat indien, de onderhan delingen over loonsverhoging voor industrie-arbeiders mislukte het ver bond een „gecoördineerde actie" van alle klassen van arbeiders zou moe ten overwegen. Berlijnse spoorweg staking gaat door SPOORWEGMANNEN BESLUITEN TOT VERLENGING. Met overgrote meerderheid heb ben de West-Berlijnse spoorwegman nen bij stemming besloten hun sta king, die reeds 25 dagen geduurd heeft en het treinverkeer in de stad heeft lamgelegd, voort te zetten. De voorzitter van het stakende vakverbond, Heinz Bracht, verklaar de, dat de staking zal worden voort gezet, omdat de Russische waarbor gen onvoldoende zijn. „Wij kunnen niet van de de stakers verwachten, dat zij het werk zullen hervatten, zo lang zij voor hun veiligheid vrezen." Bracht betreurde het, dat als ge volg van de staking het interzonale treinverkeer bemoeilijkt blijft. Het voortduren van de staking be tekent, dat de meer dan 30 goederen treinen voor Berlijn, die thans in d'e Sovjet-jzone worden opgehouden, daar zullen blijven en dat Berlijn afhankelijk blijft van wat per lucht brug, vrachtwagen en schip kan wor den aangevoerd. De Amerikaanse commandant, ge neraal Howley, heeft meegedeeld, dat de drie Westelijke commandan ten te Berlijn hedenochtend zouden KONING GUSTAAF VAN ZWE DEN WORDT 92 JAAR Koning Gustaaf van Zweden zal "öp 16 Ju ni zijn 92ste verjaardag vieren. Dit is de meest recente foto van de krasse Zweedse vorst en werd in het stadion te Stockholm genomen. Naast hem prinses Sibylla en op zijn schoot het kroonprinsje Carl Gustaaf vergaderen ter bespreking van de toestand, die voortvloeit uit het be sluit van de stakers. „Ik geloof, dat wij er verder niets aan moeten doen en de Russen hun eigen problemen moeten laten op lossen", aldus de generaal. „De 'Rus sen hebben de blokkade eenvoudig niet opgeheven en dit is alleen maar een nieuwe uitvlucht. Ik verwacht nooit dat de Russen hun beloften lan ger houden dan hun past Sinds mijn bespreking met generaal Kwasjnin op Vrijdag zijn nieuwe orders bin nengekomen van Wisjinski of het Kremlin". ONDER TOEZICHT VAN TROEPEN Vijf-en-dertig arbeiders waren gis teren bezig met het ontmantelen van de synthetische-oliefabriek te Berg- kamen in het Ruhrgebied, ongehin derd door de Duitse fabrieksarbei ders. Troepen zagen toe, dat de geal lieerde bevelen stipt werden opge volgd. Het waren de terreinen van deze onderneming, die Maandag door een aantal met machinegeweren en pant serwagens gewapende Belgische sol daten werden bezet, nadat de fa brieksarbeiders door barricades en bedreigingen de ontmantelingsploeg belet hadden haar werk te doen. Kleinere ontmantelingsploegen wa ren gisteren eveneens aan het werk in oliefabrieken te Dortmund, Wan- ne-Eickel en Kastrop-Rauxel. De ar beiders van deze ploegen zijn for meel gerequireerd en stellen zich bloot aan straffen, wanneer zij de orders niet uitvoeren. De openlijke tegenstand was gis teren geheel verdwenen. Het weg voeren van de machines ging rustig in zijn werk. PERSCONFERENTIE VAN DE SULTAN In een gisteren te Djogja gehouden persconferentie fraeft de sultan van Djogja verklaard, dat zijn bezoek aan Batavia en Bangka bevredigend was Vermoedelijk zal deze week be kend worden, wanneer de overdracht van het bestuur zal geschieden. De overeenkomst van Sukarno, Hatta en andere prominenten naar Djogja zal waarschijnlijk, geschieden twee of drie dagen na de formele overdracht. Deze overkomst hangt Voornamelijk af van de toestand in de residentie Djogjakarta. B.F.O. OOK UITGENODIGD De Unci heeft een uitnodiging ge zonden aan Hamid de tweede, voor zitter van de B.F.O. waarin de sultan en vijf andere vertegenwoordigers van gebieden in Indonesië, leden van de BFO, uitgenodigd worden deel te nemen in de besprekingen, welke mo menteel te Batavia worden gehouden onder auspiciën van de Unci. Deze formele uitnodiging is een gevolg van het besluit d.d. tien Juni van de Nederlandse en republikeinse delegaties. Tijd en plaats van de eer ste bijeenkomst, waarbij de verte genwoordigers van de BFO uitgeno digd zullen worden zullen nader door de Unci worden vastgesteld. AANVAL OP ONDERNEMING AFGESLAGEN Een 100 man sterke bende, bewa pend met ongeveer 60 sten- en Le- wisgeweren en een Japanse granaat- werper, heeft een aanval gedaan op de onderneming „Tjempaka" nabij Tjibeder in het Tjiandjurse. Tweemaal liep de bende storm op het emplacement, zij werd beide ke ren afgeslagen door de onderne- mingswacht, die de bende na een ge- Vecht, dat de gehele nacht duurde, terugdreef met achterlating van 4 doden en 16 gewonden. Er werd één ondernemingswachter gedood. K.L.M. VLIEGT VANDAAG NIEjf OP FRANKRIJK. In verband met de 24-uurstaking van de ambtenaren in Frankrijk worden de K.L.M.-dienstem op Frankrijk vandaag, d.w.z. in het et maal van de afgelopen nacht 0 uur tot de komende nacht 0 uur, niet gevlogen. NED. VERLIEZEN IN INDONESIË De regering maakt bekend, dat tot haar leedwezen de vol gende verliezen in Indonesië zijn gerapporteerd: KON. NED.-INDISCH LEGER Gesneuveld 16 Mei: Vrij will. dpi. sold. 2e kl. Djai- lan. Jav. sold. 2e kl. inf. Simin Ambs sold. Ie kl. inf. J. Lopu- lalan. Overleden t.g.v. oorlogsver wonding op 17 Mei. Tim. sold 2e kl. inf. C. G. Vol kerts. Gesneuveld 17 Mei: Amb. korp. inf. O. B. Pelupessy Gesneuveld 18 Mei: Amb. sold. 2e kl. inf Nuwae Gesneuveld 19 Mei: Mil. serg. inf. L. Lindehovius Jav. sold. Ie kl inf Senen. Chin. mil. sold. Qng Bok Siang Overleden t.g.v. oorlogsver wonding op 20 Mei: Amb. sold le kl. Riupassa Allen uit Indonesië. De heer St. Menken uit Leiden biedt aan de jubilerende rector Sondaal het geschenk van het huldigings comité aan. Aan de rechterhand van de rector zijn moeder en een broer Foto N. v. d. Horst. De Vier in Parijs doen geheimzinnig ^A DRIE WEKEN vergeefse discussies zag het er gisteravond naar uit, dat de vier ministers te Parijs ten minste een basis gevonden hebben, waarop zij met kans op sucdes kun nen overleggen over een zeer beperk te overeenkomst tot het polijsten der wrijvingsvlakken in Duitsland. De ministers spraken gedurende drie uren in strikte afgeslotenheid en slechts bijgestaan door een adviseur en tolk over de westelijke plannen tot regeling der Berlijnse situatie en tot een economische uitwisseling tus sen beide helften van Duitsland. De besprekingen waren gisteravond, toen de ministers moesten heengaan teneinde aan te zitten aan een dqor Schuman aangeboden diner, nog niet beëindigd. Zij waren nog in zodanig stadium, dat generlei communiqué kon worden verstrekt en zullen van daag worden voortgezet. OOK LICHT IN OOSTENRIJKSE KWESTIE? Tegelijk circuleren in de Parijse avondbladen berichten, als zou ook in het Oostenrijkse vraagstuk tijdens de Zondag begonnen geheime confe renties enig licht zijn gekomen. Vol gens deze berichten zouden de Wes telijken zich bereid hebben ver klaard de Russische aanspraken op voormalige Duitse bezittingen in Oos tenrijk tot een bedrag van honderd vijftig millioen dollar te erkennen. Daartegenover zou Rusland hebben toegezegd zijn steun aan de Joego slavische grenseisen ten opzichte van Oostenrijk te onthouden. Alhoewel het bekend is, dat zowel Acheson als Bevin in de laatste twee dagen hun gezanten in Belgrado hebben ontvan gen, worden deze Franse berichten te Parijs nog met de grootste reserve beschouwd. Officiële woordvoerders doen er 't zwijgen toe. Conferenties met de ge zanten waren volgens de officiële lezing gewijd aan de mogelijkheden tot ontwikkeling van de handel tus sen Joego-Slavië en de Westelijke landen. Er wordt op gewezen, dat de besprekingen tussen de plaatsvei-van- gers der ministers over de Oosten rijkse vraagstukken juist op deze bei de punten absolute tegenstelling der meningen hadden getoond en het wordt daarom zeer onwaarschijnlijK geacht, dat beide partijen plotseling tot aanzienlijke mate van toegevend heid bereid zouden zijn, nog vooral eer de Oostenrijkse kwestie ter con ferentie is aangesneden. De besprekingen op de geheime zitting van gisteren waren gebaseerd op de nieuwe Westelijke voorstellen, die tijdens het weekeind aan de Rus sische minister zijn overhandigd. Of schoon over deze voorstellen officieel niets is medegedeeld, is uitgelekt, dat zij in*hun betekenis uitgaan bo ven een regeling van hef Berlijnse probleem op zich. Zij omlijnen veel eer het reeds voor de aanvang der conferentie door velen als enige reële mogelijkheid gestelde doel van een versterkte economische band tussen de beide delen van een Duits land, dat in de huidige omstandig heden nog gescheiden zal moeten blijven. De eerste drie weken der conferentie hebben tenminste dit ne gatief resultaat opgeleverd, dat men het er over eens werd, dat voor het ogenblik slechts oplossingen op ba sis van scheiding van Duitsland mo gelijk waren. De ministers hadden uit Berlijn een gecombineerd Westelijk en een af zonderlijk Russisch rapport ontvan gen. Het is volgens deze rapporten niet mogelijk geweest in Berlijn, waar de dingen door de spoorwegsta king extra gecompliceerd zij.n, vol ledige overeenstemming te bereiken over het herstel van de toestand van vóór de blokkade, doch er wordt op gewezen, dat de rapporten nochtans voldoende punten gemeen hebben om te kunnen dienen als deugdelijke ba sis, waarop de ministers te Parijs een overeenstemming zouden kunnen bouwen. De zitting van gisteren heeft een ongewoon verloop gehad. Op verzoek van Wisjinski vond zij in het geheim plaats en op zijn verzoek werd zij voor twee uren onderbroken tenein de hem in de gelegenheid te stellen „contact met Moskou op te nemen. Een deel van deze tijd gebruikte de Russische minister om met een zijner naaste medewerkers in het Bois de Boulogne te mediteren. De kerkstrijd in Tsjecho-Slowakije Het orgaan van de niet-katholieke „Katholieke Actie" de organisatie van de Tsjechische priesters, die- de regering steunen heeft de verze- keuring gegeven, dat het bevel tot re gistratie van alle kerkelijk bezit in Tsjecho-Slowakije met inbegrip van de inkomens der geestelijken, niet bedoeld is als voorbereiding tot con fiscatie. Een naieve uitspraak als zij werkelijk zouden menen, wat zij zeggen. Volgens het orgaan hebben de geestelijken in sommige, streken van het land zich gehaast om de waarde volle bezittingen van de kerken te verbergen. Het orgaan waarschuwt de geestelijken, die weigeren de ver eiste lijsten in te dienen, geen „on gehoorzaamheid aan de staat" te ple gen. Het orgaan publiceert ook details van een order van het departement van voorlichting, waarbij het doen-cir- culeren van gedrukte of op andere wijze vermenigvuldigde stukken zon der speciale toestemming wordt ver boden. De aartsbisschop van Praag, Mgr. Beran, had nl. gestencilde brie ven doen toekomen aan alle pries ters na voorlezing van een herderlij ke brief van de kansels. Dit zal vol gens het blad niet meer zijn toege staan. BROER VAN ATOOMBOM- DESKUNDIGE WAS COMMUNIST. De broer van een der weinige mannen, die het geheim van de atoombom kennen, is een oud-com munist. Frank Oppenheimer, broer van de geleerde Robert Oppenhei' mer, heeft namelijk voor de com missie inzake anti-Amerikaanse ge dragingen veA: d. dat hij en zijn echtgenote zich in 1937 bij de com munistische partij hadden aangeslo ten. Hij voegde er aan toe, dat hij in 1940, kort voor het begin van zijn werkzaamheden in verband met de kernenergie, uit de communistische partij was getreden. Oppenheimei beweert, dat hij nooit op enige wij ze is betrokken geweest bij activi teit, die met spionnage had te ma ken. Men verwacht, dat deze ont hulling aanleiding zal geven tot fel le commentaren. KONINGIN EN DE PRINS NAAR HAARLEM. Dr. J. E. baron de Vos van Steen wijk, Commissaris der Koningin in Noord-Holland, heeft hedenmorgen bij de opening der vergadering me degedeeld, dat H.M. de Koningin en Z.K.H. Prins Bernhard voornemens zijn 19 en 20 Juli a.s. een officieel bezoek aan Haarlem en Velsen te brengen. BESLUIT VAN DE KOMINFORM In Polen is een driedaagse confe rentie gehouden van de Kominform Naar verluidt, zijn hier plannen op gesteld om met alle middelen te trachten de economie van het afval lige Joegoslavië te torpederen. Een gezaghebbende zegsman ver klaarde dat de Oost-Europese landen in de naaste toekomst hun uitvoer naar Joegoslavië geheel zullen stop zetten. Hongarije doet dit reeds per 1 Juli a.s. De Pool e minister Mine zou be last zijn met de leiding van deze economische oorlogvoering. Istvan Dobi, de Hongaarse premier die gisteren zijn nieuwe kabinet aan het parlement te Boedapest heeft voorgesteld, brandmerkte Tito en de huidige Joegoslavische leiders als ,een voorhoede van het vredesfront" Binnenkort, zo riep hij uit, zullen de arbeiders en de boeren van Joego slavië die de Sowjet-Unie en Stalin eerbiedigen, weer aan het bewind zijn. Ass. Pres verneemt uit welinge lichte kringen te Londen, dat Enge land op het punt staat een handels verdrag met Joegoslavië af te slui ten, dat een looptijd zal hebben van vijf jaar en waarmee een bedrag van 200 millioen gemoeid is. „Politie ke kwesties, die aanvankelijk opre zen, zijn uit* de weg geruimd", aldus een woordvoerder. Deze besluiten zouden betekenen, dat de besprekin gen thans in Belgrado opgenomen kunnen worden. De Amerikaanse en Engelse ambassadeur te Belgrado hebben te Parijs hun ministers van Buitenlandse Zaken, Acheson en Be- vin gesproken. In Albanië is Maandag gen. Dzod- ze terechtgesteld. Deze communis tische ex-ministër had gesympathi seerd met Tito. Een ambtenaar van de han delskamer te Leipzig zat één de zer dagen in de bioscoop. Zelfs een handelskamerambtenaar heeft wel eens een verzetje no dig, niet waar. Natuurlijk gaf het journaal Russisch nieuws, want Leipzig ligt in de Russische zóne. En in dat journaal kwam een Russische textielfabriek voor, de beste van de wereld. In die fabriek werd speciaal de aandacht gevestigd op een ma chine, de nieuwste en modern ste van de hele wereld Misschien wel uitgevonden ook door een Rus. In elk geval een wonder. Laat nu die ambtenaar in die machine een Duits type herken nen uit het jaar 1920. Hij schoot hardop in een lach. Nu is het lachen in de Leipzig en in de hele Russische zóne hoogst ongepast, tenzij dit ge beurt op last van Stalin en op het ogenblik en in de mate door hem vastgesteld. Derhalve werd de handelskamerambtenaar ge arresteerd en na 4 dagen ver hoord. Hij vroeg toen of lachen strafbaar was. De Rus, die daar aan nog niet gedacht had. was verbluft en liet de man vrij. Laten we er maar eens om lachen. Het kan nog. £en HoAAeitje... Bemint niet al dat zeggen zal: 'k beminne: het end is diks al ver van den beginne! Guido Gezelle.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1949 | | pagina 1