EEN §/E>
Q>iate
Debat rondom regeringsverklaring
Schrik voor Gouda en omgeving
in de bezettingstijd
UITTOCHT
WOENSDAG 18 MEI 1949
DE LEIDSE COURANT
PAGINA 2
Tweede Kamer
Regering heeft een meerderheid achter zich
De Tweede Kamer heeft gediscus
sieerd over de beide regeringsverkla
ringen tot diep in de naoht en van
daag is de discussie voortgezet.
Prof Romme (KVP) en Oud (VVD)
de twee eerste sprekers, verklaarden
zich, zij 't met enige reserve, bereid
de regering te blijven steunen. Even
eens de heer Tilanus (Chr. H.) die
echter nog wat critischer tegenover
de regering stond. Bepaald enthou
siast over de nieuwe koers was al
léén de heer Schermerhorn (iP.v.d.A.)
Prof. Romme verklaarde, dat het
heengaan van de HVK ieder lid zij
ner fractie zwaar ligt, bijzonder
zwaar om de redenen, welke tot het
ontslag geleid hebben. Omdat naar
zijn overtuiging alles afhangt van de
uitwerking der overeenkomst, wil
hij de toekomst afwachten. Noch
tans acht hij het vertrouwen in de
regering niet versterkt.
Hoewel prof. Romme de open
hartigheid van het kabinet, betoond
in de jongste regeringsverklaringen,
prijzenswaardig noemde, bracht hij
de regering onder het oog, dat in de
verklaring van verleden week Don
derdag geen woord gewijd is aan de
redenen en oorzaken, die haar tot
koerswijziging in het beleid ge
dwongen hebben. Bij het ontwijken
van het „waarom" heeft de rege
ring alle verantwoording vermeden.
Prof. Romrrie stelde een tweede
„waarom". Waarom is de staatkun
dige vormgeving voorlopig stilge
legd? En de stichting van deelstaten
overeenkomstig de volkswil bevro
ren? Dit punt, het vierde in het Van
Royen-Rum-accoord, achtte prof.
Romme moeilijk te verwerken. Te
recht heeft dr Van Mook in een re
cent artikel gewezen op een innerlij
ke tegenspraak, welke het bevat: het
beschikkingsrecht der Indonesische
voltoen, dat sinds Linggadjati er
kend is en nog erkend wordt, wordt
er door belemmerd.
Wijl alles afhangt van de uitvoe
ring der overeenkomst wenst prof.
Romme gereserveerd af te wachten.
Samenvattend verklaarde mr. Oud
dat er nu gelukkig weer perspectief
geopend is. De offers van de politio
nele actie zijn niet voor niets ge
bracht. Er zijn nu weer mogelijkhe
den. Afwijzing van deze overeen
komst zou er slechts toe kunnen lei
den, dat wij Indonesië geheel verlie
zen. Laat de regering voortgaan en
daarbij de grondwet als leidraad van
haar beleid in het oog houden.
De critiek kwam van de zijde van
de heren Schouten (A.R.), Zandt
(S.G.P.) en Weiter (KNP). Zij vrees
den ernstige gevolgen van de terug
keer der Republikeinse regering naar
Djokja. Zij betreurden het, dat de
regering weer alles op de Republiek
zet met als enige basis een ongemoti
veerd vertrouwen in de leiders daar
van. Daarom luidde hun conclusie
aangaande het regeringsbeleid: ge
wogen en te licht bevonden.
Had de heer Weiter 's middags
o.m. nog uiteengezet dat volgens hem
de hele politiek ten aanzien van In
donesië een afglijden bötelkenjt,
waardoor het Koninkrijk ten gronde
zal gaan, s'avond hield hij zich voor
al me> de internationale kant van de
zaak bezig. Onbegrijpelijk noemde
hij de houding van Amerika dat
enerzijds met de Marshall-hulp ons
land op de been tracht te houden en
aan de andere kant ons t.a.v. Indo
nesië in de steek heeft gelaten.
De heer Weiter maakte er de re
gering en de heer Romme een ver
wijt van, dat zij de heer Beel zo
maar lieten gaan.
„Professor Romme heeft een rede
gehouden met hier en daar een beet
je voorbehoud, doch dr Beél, de
ger van de Kroon, laat hij zonder
voorbehoud liggen of vallen", aldus
de heer Welter, die verder, o.m. het
volgende opmerkte:
Vroeger plachten Ministers van
Koloniën steeds beducht te zijn voor
een conflict met de Gouverneur-Ge
neraal omdat zij in de Kamer altijd
de beschermster van de bevolking
over zee zagen en op zijn beurt de
Gouverneur-Generaal als zodanig
werd beschouwd. In 1945 had de Ka
mer volgens deze spreker een ge
weldige fout begaan door ni het me
ningsverschil Tjarda-Logemann de
partij van de laatste te kiezen. Thans
gebeurde iets dergelijks, nu dr Beel
het door het Kabinet in Den Haaj
voorgestane beleid niet kon delen.
LRE-KERK OP DE GRAVEN VAN
ONZE GESNEUVELDE SOLDATEN
IN INDONESIë.
De bouw van de simultaan-kerk op
het ereveld Menteng Poeloe vordert
snel De toren en de muren van de
kerk rijzen reeds ver uit de grond.
Het Columbarium, waar de urnen
met de as van de in Japan verbrande
krijgsgevangenen geplaatst worden,
wordt waarschijnlijk in Juni a.s. in
gebruik genomen.
Bij de grote plechtigheid der inge
bruikneming van het Columbarium
zal door hoófdlegeraalmoezenier Lui
tenant Kolonel R. H. M. Verhoeven
namens het bestuur van het Katho
liek Thuisfront aan Generaal Alons
tijdens de plechtigheid een door het
Katholiek Thuisfront beschikbaar ge
steld bedrag ad f 40.000 worden aan
geboden.
Stort Uw bijdrage op giro 7033, Ka
tholiek Thuisfront Den Haag, onder
vermelding „Ereveld".
FED. VAN POL. STUDIEGROEPEN
VAN R.K. STUDENTEN
OPGERICHT.
Te Utrecht werd onlangs opgericht
de Federatie van Politieke Studie
groepen van R.K. Studenten. De fede
ratie stelt zich ten doel het bevorde
ren van de oriëntatie in politieke (en
sociale) aangelegenheden onder R.K,
studenten. Ze tracht dit doel te berei
ken door het bestuderen van onder
werpen op politiek terrein en het in
contact treden met politieke instan
ties. Het secretariaat is gevestigd
Nachtegaallaan 6, Leiden.
REVOLVER GING AF: EEN
ERNSTIG GEWOND.
Gistermiddag om ongeveer vijf uur
demonstreerde de student T. op zijn
kamer in de Hugo de Grootstraat te
Delft een revolver aan enige vrien
den. Plotseling ging het vuurwapen
af, waardoor T. door een kogel aan
het hoofd werd getroffen. In zeer
ernstige toestand is het slachtoffer
naar het „Oude en Nieuwe Gast
huis" overgebracht, waar de student
een Chinees is overleden.
Aetherklanken
DONDERDAG.
HILVERSUM I (301 m).
7.00 Nieuws, 8.00 Nieuws, 8.55
Korte gesprekken van vrouw tot
vrouw, 9.00 Spaans concert, 9.30
Soft and Sweet, 10.15 Arbeidsvita
minen, 10.50 Kleutertje luister, 11.00
Orgelconcert door Aart Smink, 12.00
Metropole-orkest, 12.38 The Sky-
masters, 13.00 Nieuws, 13.15 Dans
muziek van de B.B.C., 14.15 Solis
tenprogramma, sopraan, piano en
voordracht, 15.00 Klimop, 16.00 As-
sortimento, 17.00 Reizen en trekken,
17.20 W'elk dier deze week? door
dr. Portielje, 18.00 Nieuws, 18.30
Strijdkrachten, 19.10 Les gars de
Paris, 20.00 Nieuws, 20.15 Radio
Philharmonisch Orkest, 21.10 Ver
tellingen in woord en muziek, 21.30
Opmerkingen over geestelijke ge
zondheid, 21.45 Le piano rornanti
que door Pierre Pall a, 22.00 De
stormwind vertelt, 22.30 The Sky-
m-asters, 23.00 Nieuws.
HILVERSUM II (415 m).
7.00 Nieuws, 7.15 Lichte ochtend-
klanken, 8.00 Nieuws, 8.15 Pluk de
dag, 9.00 Voor de vrouw, 9.05 Mu
ziek houdt fit, 9.35 Boston prome
nade-orkest, 9.40 Schoolradio, 10.00
Sonate in C van Mozart, 10.45 West
minster Abbey Special Choir, 11.00
De Zonnebloem, 11.40 Schoolradio,
12.03 Schoolradio, 12.13 Liederen
van Henk Bijvanck, 12.33 Prome
nade-Orkest, 13.00 Nieuws, 13.20
Amusementsorkest, 13.45 Roerom-
me. 14.00 Zangrecital, 14.30 Anna
Magdalena Suite van Bach, 15.00
Middagconcert, 15.30 Vioolrecital,
16.00 Bijbellezing door ds G. H. de
Jonge, 16.45 Toneelmuziek bij Pel-
léas et Mélisande, 17.30 Onze zin
gende en voordragende jeugd, 18.00
Leger des Heilskwartier, 18.30 Wij
zingen op de Jubo, 19.00 Nieuws,
19.15 Nederlandse organisten spelen
eigen werken, 20.00 Nieuws, 20.15
Laatste ster avond, 22.15 De vaart
der volken door prof. dr. L. W. G.
Scholten; 22.35 Slavische dans no. 1
en no. 3 van Dvorak, 23.00 Nieuws.
HOEHEID
Mijnhardtjes wekken op bij geeste
lijke en lichamelijke vermoeidheid en
verdrijven allerlei pijnen-^^
SYNODE VAN HET BISDOM
HAARLEM OP 26 en 27 JUNI 1949.
Naar het K.N.P. verneemt zal op
26 en 27 Juni van dit jaar in de stad
Haarlem de Synode van het bisdom
Haarlem worden gehouden. De laatste
Synode van het bisdom Haarlem werd
te Haarlem bijeengeroepen door mgr.
J. D. J. Aengenent op Maandag 21
October 1929 en gesloten op Woens
dag 23 October d.a.v.
Op deze synoden of kerkelijke bij
eenkomsten worden aangelegenhe
den, die het kerkelijk leven van het
bisdom betreffen, besproken en stelt
de bisschop algemeen geldende richt
lijnen en bepalingen vast voor zijn
bisdom.
PROVINCIAAL DER PRIESTERS
VAN HET ALLERHEILIGSTE
SACRAMENT.
Tot Provinciaal van de Nederland
se pi'ovincie van de Priesters van het
Allerheiligste Sacrament is benoemd
de hoogeerwaarde pater Joannes W.
M. Schrijvers, overste van het kloos
ter te Laurenco Marques in Zuid-
Oost-Afrika. De nieuwe Provinciaal
vertoefde sinds het einde van het vo
rige jaar in het klooster Brakken-
stein bij Nijmegen. Hiei'mede volgt
pater Schrijvers als Provinciaal dr.
G. Spiekman S.S.S. op, die tijdens
het Generaal Kapittel te Rome tot
Generaal werd gekozen. Pater Schrij
vers werd in 1903 te Schijndel gebo
ren.
BURGEMEESTER VORDERT
HUIS VOOR ZICHZELF.
>e burgemeester van Zandvoort,
mr. H. M. Fenema, heeft dezer da
gen een besluit ondertekend, waar
bij hij een villa aan de Kostverloren-
straat te Zandvoort vordert voor
zich en zijn gezin. De burgemees
ter, die vorig' jaar werd benoemd,
maar nog steeds in Bentveld woont
omdat er geen geschikt huis voor
hem te vinden zou zijn, wil deze vor
dering doorzetten tegen het advies
in van de Zandvoortse adviescom
missie inzake woningvordering. In de
villa wonen twee families, waarvan
er een nu in het buitenland ver
toeft.
Enige tijd geleden vroeg de bur
gemeester aan een der bewoonsters,
mevrouw Goedkoop, of hij het huis
mocht bezichtigen. Dit werd hem
weigerd. Daarop heeft hij in gezel
schap van de corps-chef van politie
en een rechercheur toegang tot het
huis gekregen. Hij constateerde, dat
het huisfvoor het doel geschikt was
en ondertekende het besluit, waarbij
de villa tegen 1 Juni wordt gevor
derd.
De kwestie is behandeld in het col
lege van B. en W. Daar heerste geen
eenstemmigheid. De adviescommis
sie inzake woningvordering ontried
deze vordering, omdat zij op het
standpunt staat dat de huizen die te
voren aan de burgemeester zijn aan
geboden aan rèdelijke eisen vol
doen, en dat als de burgemeester een
dier huizen zou aanvaarden, minder
personen gedupeerd zouden worden
dan nu. De burgemeester vond die
huizen echter minder geschikt.
Een aanvraag om een huis voor
de burgemeester te laten bouwen,
werd onlangs door Gedeputeerde
Staten afgewezen-
De heer Goedkoop heeft zijn ad
vocaat opgedragen bij Gedeputeerde
Staten tegen deze vordering in be
roep te gaan.
Een groot aantal getuigen en veel
publiek waren gistermorgen op het
Haagse bijzonder hof aanwezig voor
het proces tegen de 33-jarige J. C.
Balvert uit Moordrecht, een S.D.-sa-
telliet, die door zijn onmenselijk op
treden de schrik van Gouda en om
geving is geweest. Deze verdachte
trad in Mei 1941 in dienst bij het
N.S.K.K. Later kwam hij bij de S.D.
van zijn standplaats Gouda uit terro
riseerde hij de bevolking. 17 getuigen
a charge vertelden het hof verschil
lende afschuwelijke bijzonderheden.
Onderduikers, die zich in de nabij
heid van Gouda durfden vertonen,
vielen meestal in zijn handen Met
nog een andere Nederlander reed hij
in een kleine personenauto de om
geving af. Wees een controle van de
persoonsbewijzen uit, dat de aange
houden personen niet in de omgeving
woonden, dan werden zij met slagen
en schoppen in de auto geperst. Als
daar geen plaats meer was, moesten
zij op de treeplank staan of op het
dak klimmen.
Toen een der getuigen aan verdach
te verweet dat hij hem met een re
volver in de vuist inlichtingen had
willen ontfutselen („ik geef je twee
minuten en dan schiet ik") zei ver
dachte: „Dacht je soms, dat ik met.
een pakje sigaretten op je toe zou
komen?"
B. bracht zijn arrestanten naar het
politiebureau te Gouda. De daar aan
wezige agenten werden door hem i
met hun eigen leven verantwoorde
lijk gesteld voor de bewaring van de
gevangenen.
De heer Joode uit Bodegraven en
zijn twee zoons verklaarden, dat B.
bij hen huiszoeking had verricht. Hij
wilde een stencilmachine achterha
len, waarop illegale krantjes werden
gedrukt. Toen B. niet kon vinden,
werden de vader en de zoons meege
nomen. Vooral de zoons werden
zwaar mishandeld.
De 61-jarige veehouder J. Rijlaars
dam verklaarde dat B. hem een tand
uit de mond had geschopt en zwaar
geranseld had. B. en zijn vrienden
wilden hem laten gaan als hij 10.000
betaalde aan het Duitse Rode Kruis.
De veehouder kwam er tenslotte met
1000 gulden af.
Na het langdurige verhoor van de
getuigen a charge werden nog twee
getuigen a décharge gehoord. Op vra
gen van de verdediger, mr. Klaassen,
antwoordden zij, dat B. na zijn ar
restatie zonder dwang had bekend.
B. liet dat echter anders voorkomen.
Zijn opmerkingen brachten hem in
botsing met de procureur-fiscaal, die
op zijn beurt weer met mr. Klaassen
in een heftig dispuut geraakte. Te
gen twee uur werd de zitting voor
een uur geschorst.
De president las verschillende ver
klaringen voor, volgens welke B. in
October 1944 een zekere Stolk had
vermoord. B. zou later over deze
moord ruzie met zijn chef, een ze
kere Renner hebben gehad, die hem
verweet, dat hij Stolk niet dadelijk
had doodgeschoten, waarop B. zijn
chef voor de voeten wierp, dat hij
deze 30 kogels nodig had gehad om
een zekere Pillen uit Bodegraven te
vermoorden. Verdachte, die reeds eer.
der had bekend ontkende thans het
dodelijke schot gelost te hebben. Ook
een andere moord werd nog bespro
ken. In October 1944 was B. met een
gearresteerde Jood, een zekere A. S.
van Wijnbergen, per auto naar Rot
terdam gereden. Bij Moosdrecht was
men uitgestapt en had B. zijn arres
tant neergeschoten.
Volgens enkele schriftelijke verkla
ringen heeft B. ook aan andere dooi
de S.D. geënsceneerde moorden mee
gedaan.
Uit het verhoor van verdachte
bleek nog, dat B. van '40 tot Augus
tus '44 als chauffeur voor de Duit
sers in Oost-Europa heeft gereden.
Daarna is hij naar Gouda gekomen.
B. --....
tenissen, zoals die in het dossier aan
wezig zijn, onder dwang waren afge
legd.
Mr. Braun, de procureur-fiscaal,
had de indruk, zo zei hij in zijn re
quisitoir, dat verdachte, gezien zijn
houding gedurende het proces, nog
steeds niet begreep, wat hij in de
bezetting heeft gedaan. Deze daden
rechtvaardigde naar zijn oordeel de
zwaarste straf. Deze straf wilde hij
echter niet vragen, omdat verdachte
nog zo jong is. De tenlaste gelegde
misdaden achtte mr Braun bewezen
en hij eiste ten slofte levenslange ge
vangenisstraf,
De raadsman van verdachte, mr.
Klaassen, zag verband tussen het ge
drag van B. in Gouda en diens ge
ringe ontwikkeling en onevenwich
tige natuur. Hij twijfelde aan de juist
heid van verschillende verklaringen
en achtte o.m. de moord op Stolk en
Wijnbergen niet bewezen. Mr. Klaas
sen vroeg het hof nog geen beslissing
te nemen, doch eerst een psychiatrisch
rapport in te winnen. Bovendien
drong hij aan op een nader onderzoek
in de beide moordzaken.
De verdachte verklaarde tenslotte
dat hij berouw had over zijn daden
en hij verzocht het hof hem niet meer
alleen in een cel te laten zitten, om
dat hij de herinnering aan de voor
vallen uit het verleden, in de een
zaamheid niet kon verdragen.
Uitspraak over 8 dagen.
GEWEZEN ARBEIDS
BEMIDDELAAR VEROORDEELD.
Wegens hulpverlening aan de
vijand is de 46-jarige gewezen rijks
ambtenaar Th. v. d. R., uit Hillegom,
door de Rotterdamse kamer van het
bijzonder gerechtshof veroordeeld tot
vier jaar gevangenisstraf, met aftrek.
Hij zou zich als leider van enkele
arbeidsbureaux hebben beijverd voor
uitzending van arbeiders naar Duits
land, propaganda hebben gevoerd
voor de N.S.B. en het nationaal-socia-
lisme en namen en adressen aan de
S.D. hebben doorgegeven De eis was
15 jaar.
WEERSVERWACHTING
Geldig van Woeensdagavond tot
Donderdagavond, Opgemaakt te
10 uur).
VRIJ KOEL.
Veranderlijke bewolking met
voornamelijk in het binnenland
nog enkele buien en hier en daar
ochtendmist. In de nacht zwakke
en overdag meest matige wind
tussen Zuid en Zuidwest. Vrij
koel.
CONGRES VAN SIGAREN
WINKELIERS.
Verscheidene wensen.
Op de tweede dag van het congres
der katholieke sigarenwinkeliers
kwamen de afgevaardigden der ver
schillende afdelingen gistermorgen
bijeen in de kathedraal te Haar
lem, waar de bondsadviseur, rector
C. Klaver, aan het Hanze-altaar een
H. Mis opdroeg.
Bij de behandeling der diverse af-
delingsvoorstellen werd o.m. met
klem aangedrongen op opheffing
van de vakgroep. Ten slotte werd in
een motie aan de N.R.K.M. het ver
zoek gedaan om stappen te onderne
men, die zouden leiden tot snelle ver
vanging van de vakgroep door de P.
B. O.
Ook de sanering kwam uiteraard
ter sprake en het was de afdeling
Tilburg, die het bondsbestuur met
nadruk verzocht om maatregelen te
nemen, waardoor men spoedig tot
sanering van de tabaksdetailhandel
zou komen, voordat tabaksfabrika
ten bonvrij Verkocht mochten
worden. In antwoord daarop stelde
het hoofdbestuur voor ter vergade
ring een motie op te stellen met de
strekking, dat de minister op korte
termijn inzake sanering en op grond
van saneringsrapporten een uit
spraak zou doen.
Noemen wij van de overige voor
stellen dan nog dat van de afdeling
Leiden, gedaan in verband met de
verkoop van rookartikelen in hotels
e.d., waarin verzocht wordt maatre-
genen te treffen met het oog op de
veelvuldig voorkomeide misbrui
ken.
Naar de voorzitter opmerkte, heeft
het hoofdbestuur omtrent twee ge
vallen, n.l. in Amsterdam en Noord-
wijk. zich in verbinding gesteld met
I het Rijksbureau. Hij achtte het wen-
selijk, dat de sigarenwinkeliers even-
w tuele gevallen ter kennis zouden
brengen aan het bestuur.
De secretaris van het Rijksbureau
voor tabak, drs. J. Voogd uit Haar
lem, sprak daarna over „De verhou
ding tussen overheid en bedrijfsle
ven". Hij stelde voorop, dat over
heidsingrijpen als voorzorg daar ge
boden is, waar zich ernstige storin
gen voordoen in het economisch le
ven en waar de bedrijfsgroepen niet
kunnen optreden.
Aan de hand van enkele cijfers
toonde hij aan, hoe in de dertiger ja
ren de toestand voor de middenstand
niet bepaald rooskleurig genoemd
kon worden, want b.v. een onderzoek
in twaalf branches wees uit, dat al
leen de apothekers toen winst boek
ten. Voor onze'dagen noemde hij het
„een teken aan de wand", dat van de
kruideniers in het eerste half jaar
van 1944 er 164 failliet gingen. In
dezelfde tijd over, 1948 waren dat er
reeds 532. 1
Sprekend over de tabakspositie
verklaarde drs. Voogd, dat b.v. het
aanwijzen van een extra-bon zijn
uitwerking voor 50 pet. mist, daar
velen van de sigarenwinkeliers zo'n
regeling saboteren en toch op die bon
andere producten gaan verkopen dan
waarvoor ze bestem dis.
Hij zeide tenslotte, dat de mate
van overheidsingrijpen in de toe
komst bepaald wordt naar mate men
zelf tot een oplosing komt van de
problemen.
Het congres vond een officieel be
sluit in de ontvangst van de deelne
mers op het Haarlems stadhuis en een
prettige autotocht, aangeboden door
de ontvangende afdeling.
RIJKSCOMMISSIE VOOR
LECTUURVOORZIENING.
De minister van Onderwijs, K. en
W. heeft een commissie in zake lec
tuurvoorziening benoemd, welke tot
taak heeft hem te adviseren omtrent
de taak van de overheid in alle aan
gelegenheden, de lectuurvoorziening
van het Nederlandse volk in zijn
verschillende geledingen betref
fende.
Voorzitter der commissie is de
heer D. van Staveren, leden de da
mes J. M. van Hasselt en J. R. Wolff
en de heren dr. J. J. van den Besse-
laar, dr. J. G. Brandt Corstius, dr. A.
Cornelissen, H. Divendal, E. Driels-
ma, dr. H. E. Greve, W. van Halm.
mr. dr. Ch. van Haren, D. W. Ormel,
K. I. L. M. Peters, O. Rees, H. Th.
Rooswinkel, dr. K. Sprey, A. L. Wil-
keshuis. Secretaris is mr. J. L. Kra
nenburg te 's-Gravenhage.
De bedoeling is, dat de commis
sie voornamelijk haar aandacht con
centreert op de positieve acties voor
een goede lectuurvoorziening en niet
op de beschermende maatregelen te
gen, schadelijke lectuur.
DE BELGISCHE TEXTIEL-
AFZET IN NEDERLAND.
Een delegatie van de federatie der
Belgische textielnijverheid is door
de Belgische minister van buiten
landse handel, Moens de Fernig, ont
vangen. De afgevaardigden hebben
er op aangedrongen, dat de door
Nederland gevraagde aanvullende
credieten gebruikt zullen worden
voor de aankoop in België van weef
sels en andere afgewerkte textiel
producten, evenals van grondstoffen
en halfafgewerkte producten.
Zij hebben tevens verzocht dat
Nederland het systeem van invoer
vergunningen zal afschaffen en ver
vangen door een eenvoudige verkla
ring, die als vergunning geldt.
Belangrijke beslissing
van de Kroon
DE VERANTWOORDING VAN
B. EN W. AAN DE RAAD.
Bij Kon. Besluit is destijds ge
schorst een raadsbesluit der gemeen
te Voorhout, waarbij aan een raadslid
is toegestaan B. en W. te interpelle
ren over het door dat college ge
voerde beleid inzake vordering van
een woning krachtens de Woonruim-
tewet 1947. Bedoeld besluit werd des
tijds geschorst, hangende het onder
zoek naar de vraag of een zodanige
aflegging van verantwoording over
wetstoepassing in strijd was met de
Gemeentewet.
Deze schorsing heeft de Kroon
thans opgeheven. Zij heeft zich daar
bij op het standpunt geplaatst, dat
het in 't algemeen gewenst is, dat B.
en W., zo daarnaar gevraagd wordt,
zoveel mogelijk verantwoording af
leggen over hun handelingen, ook als
zij die verricht hebben ter uitvoering
van Wetten.
DE
DOOR ETHEL SMITH DORRANCE
20)
Rawson gaf eindelijk het verhoor
op. en maakte zich gereed om van
zijn zo welverdiende rust te genieten
Intussen bemerkte hij heel goed, dat
de donkere kraaloogjes hem overal
volgden. Eindelijk nam hij een be
sluit. Vlak voor dat hij in ziin slaap
zak kroop, ging hij naar de Brits toe
en boog zich over de Indiaan heen.
„Ik ben er de man niet naar, jou
hier in angst achter te laten, al is
je tong dan ook nog zo dubbelzin
nig," zei hij. „Ik zal voldoende eten
en hout voor je achterlaten en te
rugkomen. Maar ik doorzie je toch
wel. Jij denkt, dat ik je wel terug
naar de post zal brengen, als je me
maar het spoor bijster kunt maken.
Wat kan het jou schelen, hoeveel
blankén er ten gronde gaan, als
jouw voeten maar beter worden?
Wat kan het jou schelen, dat een van
die blanken een vrouw is?"
„Rook goede kerel. Niet liegen. Hij
kreupel worden. Jij niet terug ko
men."
Blijkbaar beduusd en verward
door die ingewikkelde toespraak van
de politieman ging de Indiaan plat
liggen, huiverde en brabbelde onsa
menhangende woorden. Woedend
over die ondoordringbare zelfzucht,
wendde Rawson zich van hem af en
kroop in zijn slaapzak. Als hij mor
genochtend wakker was, zou hij de
waarheid van dat herhaalde ,,'t zou
kunnen" nog eens op de proef stel
len.
XIII
Een persoonlijke klacht
Op de morgen van de derde dag
sedert het vertrek van sergeant
Rawson uit Stampede, voelde con-
stabel Carter zich erg onzeker van
dat op geen ondervinding steunde,
drukte hem zwaar. Zijn eerste zorg
was wel, dat de brief, hem door zijn
superieur ter aflevering aan me
vrouw Farrar achtergelaten, nog
steeds niet besteld was. De vorige
dag was hij nog aan haar woning
geweest, maar had haar niet thuis
gevonden. Vermoedelijk was ze er
gens op bezoek, daar het veel te koud
was om buiten aan het werk te zijn
En daar hij de intieme inhoud van
de brief vermoedde en wel wist hoe
onbescheiden men in het Noorden
was, had hij hem niet durven achter
laten. Op deze derde morgen zat hij
nog in de binnenzak van zijn uni
formjas. En gezien de mogelijkheid,
dat Rawson die dag zou kunnen te
rugkeren, was de bestelling van die
brief toch wel een zaak, die nood
zakelijk afgedaan moest worden.
Nog erger voor deze sneeuw-poli-
tieman-in-wording was de weers
gesteldheid. Het bleef nog steeds
tussen de vijf en veertig en vijftig
graden onder nul en die lage ther
mometerstand boezemde hem nog
meer angst in dan de sneeuwstormen
Uit vrees te bevriezen, zonder dat
hij het zelf bemerkte, had hij be
sloten, de twee meest afgelegen kre
ken, waarlangs niet gepatrouilleerd
was te laten voor wat ze waren, al
zou Rawson hem mdat na zijn terug
keer wellicht ook kwalijk nemen. Hij
meende, dat het zelfbehoud hem ge
bood, zich aan de gebaande paden te
houden, waar hier en daar tenten
of hutten langs stonden. Hij was nog
niet' lang genoeg in dienst, om de
regel van „veiligheid voor alles" op
zij te zetten. Bovendien vertoonde de
gevangene Hayes tekenen van on
rust, zoals hij bemerkte aan het tel
kens herhaalde bonzen op de tieur
van zijn cel. Hij schonk .daaraan ech
ter niet eerder enige aandacht, voor
dat hij een ontbijt voor twee per
sonen op tafel klaar had staan. Ge
lukkig was de vraatzucht van de
zwerver groter dan zijn zucht naar
vrijheid en dus aten ze vreedzaam.
Doch Carter was er van overtuigd,
dal dit slechts een uitstel was, nog
voordat zijn onwillige gast zijn stoel
van tafel terugschoot.
„Zeg eens, constabeltje, hoelang
zul je die onzin van me gevangen te
houden nu nog doorzetten?" vroeg
Hayes. „Jij en Vijftig graden onder
Nul bent ondankbaarder dan een
koppig .klein kind. Ik laat mezelf bij
na doodvriezen om jullie bericht te
brengen over een dreigende opstand
der Tinklets en wat doen jullie?"
Hoewel zijn gelaat door zijn dich
te baard bijna onzichtbaar was, wist
hij zich toch een uitdrukking van
zeldzame verontwaardiging te geven.
„Heb ik goed voor je gezorgd of
niet?" vroeg de in het nauw gedre
ven constabel. „Genoeg te eten, nu
en dan een borrel en een warme
slaapplaats! Wat verlang je nog
meer?"
Hayes dacht een ogenblik over zijn
antwoord hierop na. Toen zei hij
ernstig:
„Het eten is bes+ en de slaap heer
lijk, maar de boi die dienen
te veel voor medisjne doeleinden en
zijn te weinig in aantal voor een
man, die een vossenvel van vierhon
derd dollars waarde bezit. Maar af
gezien daarvan, joggie, geef mij, zo
als een landgenoot eens zei: geef mij
de vrijheid of het graf. Wat zal het
in mijn geval zijn?"
„Ik zou, als ik jou was, niet zo on
eerbiedig over het graf spreken,"
berispte Carter hem zo streng moge
lijk.
De zwerver grijnslachte.
„Het is ook lastig graven, als de
grond zo hard bevroren is, daar heb
je gelijk inhet zou een heel kar
wei voor je zijn. Laat me dus liever
vrij, „vrij als de havik, die door het
luchtruim zweeft."
Hij richtte zich trots op, toen hij
weer een van die dichterlijke aan
halingen, die hij zo veel gebruikte
er goed afgebracht had.
Carter vreesde echter, dat achter
zijn luchthartige manier van doen,
een ongekende vastberadenheid
school, Het was hem onmogelijk, op
de post te blijven en om hem te be
waken. Even onmogelijk was het, de
zwerver op te sluiten en alleen te
laten met het oog op brandgevaar.
Rawson had hem gezegd, dat hij de
reglementen volgens zijn gezond
verstand moest toepassen; ongetwij
feld was de tijd nu aangebroken om
tot een vergelijk te komen.
„Ik wil je een voorstel doen,
Hayes," zei hij met. zo veel mogelijke
waardigheid, „als de sergeant van
avond om negen uur niet op de post
terug is, zal ik je vrijlaten, op deze
voorwaarde, dat je tegen niemand
vertelt, waar hij heen is en dat je
evenals gisteren me je woord geeft,
je eigen bewaker te zijn, terwijl ik
straks op ronde ben. Wat zeg je
daarop?"
„Dat jij me niet alleen onrecht
vaardig behandelt, maar beledigt op
de koop toe," bromde de zwerver.
„Jij en de sergeant hebt mijn heilig
ste waarheidszin betwijfeld. Hij is op
weg naar de Spruce Kreek. Als hij
daar de Indiaan met bevroren voe
ten vindt, gaat hij verder. Is dat niet
het geval, dan komt hij vanavond te
rug, om mij de duimschroeven aan te
zetten. Zie ik er dan uit als een leu
genaar. ik? Maar hoe dan ook ik
zal je houden aan dat voorstel en
mijn dorstige keel" met een kurk af
sluiten, maar niet langer dan tot van
avond negen üur."
De constabel pakte zich in zoveel
bont, als hij maar aan trekken kon
en ging huiverend bij de gedachte
aan de kou, nog voordat hij erin was,
op zijn ronde, in ihet vertrouwen, dat
hij de zwerver naast de kachel zou
vinden liggen bij zijn terugkeer.
(Wordt verv -
