S)e QekkeQowtaMÏ
Accoord
te Batavia
bevestigd
formeel
Het accoord van
Batavia
verklaringen
Wederzijdse
tegenover Unci
Bevin te Berlijn
Belangrijke stap in de goede
richti
ng
De rode ring om
Sjanghai
Katholieke Universiteit in
het zilver
In de herfst 1950 werkt de medische
faculiteit
Directeur: C. M. VAN HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: TH. WTLMER.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
MAANDAG 9 MEI 1949
40ste JAARGANG No. 11689
STAP IN DE
GOEDE RICHTING
TE BATAVIA
Bur. Papengracht 32, Telei. 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn 20935 - Abonnementsprijs 10.32 p. w., i 1.40 p. mnd., i 4.15 p. kwart. Franco p. p. 14.90 - Advert.; 15 ct. p. m.m. Teleioontjes 11.50
Wie veel met de internationale po
litiek te maken heeft, wordt onweer
staanbaar getrokken naar een per
manent scepticisme. Al te veel hoop
volle verwachingen zijn in duigen
gevallen.
Met de jongste berichten over de
a.s. opheffing van de Berlijnse blok
kade, over de optimistische uitlatin
gen van de Britse minister Bevin te
Berlijn over de vooruitzichten van de
viermogendhedenconferentie en voor
al over de officiële bevestiging van
het acco4ord te Batavia schijnt inder
daad een nieuwe lente te zijn inge
luid. e
Het accoord te Batavia is een der
beste resultaten, welke de internatio
nale politiek de laatste» tijd Jheeft be
reikt. En als er iets in staat is, om"
hoopvolle verwachtingen te wekken,
dan is het wel dit bericht. Het be
ëindigen van de guerilla in Indonesië,
de geleidelijke terugkeer van onze
jongens naar huis, de ontplooiing van
de samenwerking in het land van
overzee: het zijn alle zulke heerlijke
vooruitzichten, dat elk bericht, wat
hierop wijst, met vreugde wordt be
groet.
Helaas ook Linggodjatti werd met
vreugde begroet. Evenzo dé overeen
komst op de „Reriville".
Moh. Rum heeft thans op een pers
conferentie na afloop van de officiële
vergadering der delegaties een waar
woord gesproken, toen hij eraan her
innerde, dat men een overeenstem
ming niet in woorden en termen kon
vastleggen; het is de geest, welke
de ware overeenstemming bepaalt.
Zo is het inderdaad. Een eenvoudi
ge waarheid, die evenwel gemakke
lijk over het hoofd pleegt te worden
gezien.
Nederland heeft bij deze overeen
komst grote concessies gedaan en
speciaal op het gebied van het her
stel van het republikeinse gezag fe
Djokja een royaal gebaar gemaakt,
door de gehele residentie Djokja vrij
<te geven.
Moge dit gebaar worden gewaar
deerd.
Want de ontruiming door de Ne-
y derlandse troepen van dfcze stad en
omgeving is geen kleinigheid. Het be
tekent prestige-verlies in de ogen
der inlanders, het betekent een prijs
geven van de bevolking aan de mo
gelijkheid van repressailles.
Laten wij ons aansluiten bij de
slot-alinea van een artikel in het Ba-
taviaas Nieuwsblad, waarin wordt op
gemerkt, dat er toch ruamte«voor een
zeker optimisme bestaat. Wanneer
men aan beide zijden de ernstige en
goede wil heeft om het experiment
tot een goed einde te brengen, dan
is wellicht meer gewonnen dan ver
loren. ,,H#r ligt ongetwijfeld een te nemen.
kans voor de toekomst, een kans, die,
na al wat gepasseerd is, door het
publiek nauwelks meer wordt gezien,
doch diie niettemin bestaat. Men kan
slechts hopen dat ze in vervulling zal
gaan."
IpiJDENS DE ZATERDAG TE BATAVIA gehouden formele vergade
ring van de delegaties onder auspiciën van de TJJpci, verklaarde de
voorzitter van de republikeinse delegatie, Moh. Rum: „Als voorzitter van
de republikeinse delegatie ben ik door Sukarno en Hat'ta gemachtigd
om hun persoonlijke verzekering te geven, dat zij voorstaan in overeen-
stemming met de resolutie van dé Veiligheidsraad van 28 Januari er
zijn richtlijn van 25 Maart: lo. Bevel te geven aan de gewapende aan
hangers van de republiek om de guerilla te staken; 2o. samen te wer
ken bij het herstel van de vrede en handhaving van de orde; 3o. deel
te nemen aan de Ronde Tafel-conferentie te Den Haag met het oog op de
bespoediging van de onvoorwaardelijke overdracht van de reële en vol.
ledige souvereiniteit van de V.S.I. President Sukarno en vice-president
Hatta nemen op zich, dat zij erop zullen aandringen, dat zulk een politiek
door de regering van de Republiek Indonesië zo spoedig mogelijk na haar
herstel in Djogja wordt aangenomen".
vincie Friesland. De sultan woont' in
de zg. kraton, een stad op zichzelf
met in het midden het eigenlijke ver
blijf van de sultan.
Verklaring van
Ned. delegatie
Na de verklaring van Moh. Rum
legde dr. van Royen de volgende ver
klaring af: „De Nederlandse delegatie
is gemachtigd te verklaren, dat zij
mei het oog op de plechtige belofte,
zo juist door Moh. Rum aangekondigd
instemt met de terugkeer van de
republikeinse regering naar Djogja.
Nederlandse delegatie stemt
voorts in met de instelling van een
of meer gezamenlijke commissies on
der auspiciën van de Unci voor doel
einden zoals: A. het doen van de
noodzakelijke onderzoekingen en
voorbereidingen, wel'ke voorafgaan
aan de terugkeer van de republie-
keinse regering naar Djogja; B. het
bestuderen en advies geven betref-
•fendqpde maatregelen, welke genomen
moeten worden Ier uitvoering van de
staking van de guerilla en de samen
werking bij het herstel van de vrede
en de handhaving van orde en rust.
De Nederlandse regering stemt er
mee in, dat de republikeinse rege
ring vrij zal zijn en faciliteiten zal
hebben om de haar geëigende func
ties in het gebied, bestaande uit de
esidentie Djogjakarta, uit te
voeren. Dit is een stap genomen in
het licht van de richtlijn der Veilig
heidsraad van 23 Maart 1949".
DE RESIDENTIE DJOKJA.
In de verklaring van dr, v- Royen
wordt gezegd, dat het republikeinse
gezag hersteld zal worden in de resi
dentie Djokja.
bepaling van de grenzen van
het gebied, waar het Republikeinse
regiem zal worden hersteld, schijnt
tot het laatst een hinderpaal te zijn
geweest voor het bereiken van over
eenstemming te Batavia. Volgens be
richten van buitenlandse persbureaux
zullen de Nederlanders de Republi
keinen toestaan het sultanaat van
Djokjakarta, de erfelijke residentie
Verrassend optimisme
De Britse minister van buitenland
se zaken Bevin -is Zaterdag op het
vliegveld Wunstorf in de Britse zóne
van Duitsland, een basis voor de
luchtbrug, gearriveerd. Hij sloeg het
gaan en komen van de luchtbrug
vliegtuigen gade en begaf zich daar
na naar het huis van generaal Ro
bertson, de Britse militaire gouver
neur.
Zondag bracht hij een bezoek aan
Ber.ijn, waar hij verschillende be
sprekingen had. Op een persconfe
rentie deed hij enige verklaringen,
welker optimisme de Berlijnse pers
een aangename verrassing bezorgde.
Zo heeft Bevin doen weten, dat de
Westelijke geallieerden de a.s. con
ferentie met de Sovjet-Unie be
schouwen, als een ernstige kans om
Dit sultansgebied omvat vier re
gentschappen, t.w. Djokjakarta met
de gelijknamige stad als hoofdplaats;
Bantoel; Koeion Progo met hoofd
plaats Wates; en Goenoeng Kidoel
met hoofdplaats Wonosari. Het ge
bied is ongeveer zo groot als de pro-
Naar blijvende samenwerking met Indonesië
van de sultan van Djokjakarta, Over „Europa weer in het rechte spoor te
brengen". Zijn woorden hebben, hoe
wel hij zich niet wenste uit te laten
over oorzaken van de verandering der
Sovjet-Russische houding, de indruk
achtergelaten, dat men zeer wel voor
een beslissende keer kan staan.
Bevins korte bezoek is kennelijk
uitgegaan boven een inspectie van
de luchtbrug, als hoedanig het oor
spronkelijk was aangekondigd. Bevin
heeft bevestigd, dat het behoorde tot
zijn voorbereiding voor de Parijse
conferentie. Het is begrijpelijk, dat
Bevin er in deze omstandigheden
waarde aan gehecht heeft, contact op
te nemen met de vooraanstaande po
litici in West-Duitsland, die in Bonn
een verrassende eindspurt hebben in
gezet.
Op een persconferentie, die direct"
na het beëindigen van de bijeenkomst
der delegatie te Batavia gehouden
werd, legde dr. Van Royen voor het
beantwoorden var vragen een specia
le verklaring af, waarin hij zeide, dat
beide partijen een zeer belangrijke
stap hebben gedaan in de richting
van het uiteindelijk doel, namelijk de
vestiging van vrije, souvereine Ver
enigde Staten van Indonesië en blij
vende samenwekring tussen onze bei
de landen.
Dr. Van Royen verklaarde volledig
vertrouwen te hebben in de thans in
geslagen richting. „Ik zie de toekomst
vol vertrouwen te gemoet voor wat
betreft de kansen voor een voortdu
rende samenwerking", zo voegde hij
hieraan toe.
Hij zeide, dat de Nederlandse dele
gatie ten ^anzien van het grondgebied
Djokjakarta verder is gegaan dan het
Canadese voorstel van de Veiligheids
raad aangaf. De republiek wordt her
steld niel alleen in de stad Djokja,
maar in de gehele residentie.
Naar aanleiding van de vraag, wel
ke wezênlijke garanties er zijn, dat
de bevolking van Djokja niet het
slachtoffer wordt van reprpssailles,
zeide dr. Van Royen, dat met behulp
van 8e sultan van Djokja en met vol
doende politie wet een orde kunnen
worden gehandhaafd. Het oog der
wereld is thans op Djokja gericht, al
dus dr. Van Royen.
MOH. ROEM.
Op een persconferentie zeide de
leider van de republikeinse delegatie,
Moh. Roem, de krachtige wil van bei
de partijen om uit te voeren, hetgeen
thans overeengekomen is, het belang
rijkste te achten, en dat dit niet ge
heel kan worden vastgelegd in woor
den en termen. De goede bedoelingen
vormen de grondslag van de afgeleg
de verklaringen en het hangt van de
goede bedoelingen af of wij zullen
slagen of niet. Roem schatte, dat de
terugkeer naar Djokja in twee we
ken mogelijk was, In antwoord op
een vraag zeide hij, dat de Ronde-
Tafelconferentie enkele weken daar
na zou worden gehouden.
KRAVCHENKO NAAR AMERIKA
TERUG.
Victor Kravchenko is Vrijdag
avond met de „Queen Elizabeth'' uit
Southmampton naar de Verenigde
Staten vertrokken. Vóór zijn ver-
trex heeft hij nog 50 Engelse journa
listen in het Londensse Dorchester-
hotel ontvangen, waarbij hij medede
lingen deed over de verfilming van
zijn boek: „Ik verkoos de vrijheid".
Krawchenko vertelde, dat het zijn
verlangen was, dat James Mason de
hobfdrol in de te vervaardigen film
zou spelen.
Communistische strijdkrachten zijn
Zaterdag, gesteund door artillerie,
van het Zuid-Westen uit opgerukt in
de richting van Sjanghai. Het was
echter nog niet moge.ijk, om vast te
stellen of deze opmarsch bégonnen is
met het oogmerk de stad te bezetten.
Alle verbindingen met de stad
Kasjing, waar in de omgeving zware
gevechten hebben plaatsgevonden,
zijn verbroken. De communistische
radio-omroep deelde mede, dat de
stad is gevallen, hoewel dit niet van
nationalistische zijde is bevestigd.
Wel gaf men toe, dat de stad volle
dig was ingesloten door communisti
sche troepen.
De toestand in Sjanghai kenmerkt
zich door een nerveuze spanning. De
lopende munteenheid, de gouden
Joean, die in de zomer van 1948
werd ingesteld met een waarde van
een vierde Am. dollar, noteert mo
menteel in Sjanghai een viermillioen-
ste Am. dollar, pij gebrek aan geld
betalen de fabrieken haar personeel
de lonen uit in stoffen, tandenbor
stels, muizenvallen en andere, on
bruikbare, artikelen. De arbeiders
doen op de markt alle moeite de al-
dus vefkregen waren in te ruilen
voor voedsel.
POLITIEKE COMMISSIE GAAT
PLEITEN VOOR SPANJE.
De politieke commissie van de UNO
heeft een resolutie - aangenomen,
waarin wordt aangedrongen op ver
zachting van de maatregelen tegen
het Spanje van generaal Franco.
Het voorstel, afkomstig van enige
Zuid-Amerikaanse staten, zal in de
Algemene vergadering worden behan
deld.
UITINGEN VAN DIEPE GODS
DIENSTZIN IN DE V.S.
i Een geweldige toeneming van aan
vragen, om in het Trappistenklooster
van New Melleray (V. S.) te treden,
heeft dit klooster voor de moeilijk
heid geplaatst, waar en hoe al deze
mersonen onder te brengen. De toe-
Tcop van ex-soldaten en jonge man
nen is zo groot, dat zij op een wacht
lijst moeten worden geplaatst totdat
een uitgebreid bouwprogram is uit
gevoerd. Ook de Trappisten in Ken
tucky en Providence waren genood
zaakt in Georgië, Utah en in Provi
dence nieuwe huizen te openen in
verband met de vele late roepingen.
EREPROMOTIES AAN DE R.K.
UNIVERSITEIT TE NIJMEGEN
Ter gelegenheid van de plechtige
viering der 25ste Diës Natalis van de
R.K. Universiteit te Nijmegen von
den Zaterdag 7 Mei erepromoties
plaats. Aan de Nederlandse letter
kundige, mevrouw Marie Koenen,
werd het ere-doctoraat in de letteren
en wijsbegeerte verleend, wegens
haar verdiensten voor de beoefening
der Nederlandse letteren en voor
verdieping en verbreiding der Ne
derlandse cultuur. De promotor was
prof Gerard Brom. Links Z.Em. Kar
dinaal van Roey, Primaat van Bel
gië. Naast hem Z.Em. Kardinaal de
Jong.
|"*yE VOORAANSTAANDEN van KatholiekNederland, gepurperden en pro
fessoren in toga, rhinisters en sociale leiders, geestelijken in verschei
denheid van habij-tgn en ere-doctoren met opvallende schoudertekenen
hebben de jubeldag van de Katholieke Universiteit meegevierd. Zij
hebben elkaar getroffen in de pontificale Hoogmis, opgedragen door kar
dinaal De Jong, voorzitter van de Sint Radboudstichting, onder het ge
hoor van Diepenbrock's achtstemmige heerlijke Missa in die festo, daarna
in de aula van de Universiteit, waar gans de academische senaat een stoet
van honderden recipieerde," en tenslotte in de plechtige lustrumzitting,
waar vijf ere-doctoren welden uitgeroepen.
Een dag vol feestklanken en
onderscheidingen
Niet alleen de gebouwen, waar het
zilveren feest zich concentreerde,
maar ook het Nijmeegse stationsplein
en andere punten in de stad waren
luisterrijk in de bloemen gezet, ge
schenk van de katholieke Boeren- er
Tuindersbond. Verder wekte aller be.
wondering een uitvoerige maquette,
die een indruk gaf van wat de stu-
óentenstad met haar medische facul
teit ooit zal betekenen. Wat dit laat
ste betreft, heeft onze kardinaal aan
gekondigd, dat reeds in de herfst
het volgend jaar de eerste studenten
naar de medische afdeling kunnen
optrekken.
Kardinaal De Jong dankt
en wekt op.
Z.Eminentie heeft dank gebracht
aan allen, die" .de eigen Universiteit
financieel steunden, of haar recht
streeks tot bloei hebben gebracht;
dank ook aan de studenten voor hun
toewijding, apostolische geest en ka
tholiek leven. Uitdrukkelijk gaf kard.
De Jong te verstaan, dat de weten
schap een van de peilers is, waarop
onze kracht moet steunen. Na te heb-
ebn herinnerd aan de jongste uitbrei
ding van studie-gelegenheid, heeft de
kardinaal met weemoed herdacht de
professoren Titus Brandsma, mr. Re-
gout en zijn persoonlijke vriend mgr.
Hoogveld, die in de oorlog zijn ge
vallen en wier bloed moge werken als
DE STR'JD OM SJANGHAI
het bloed der martelaren uit de eer
ste Christentijden.
De rector-magnificus, prof. mr.
Jurgens, optredende als gastheer,
heeft na een uitvoerige juridische
verhandeling over de Comitas-leer,
er op gewezen, dat de Carolina een
bijzondere Universiteit is en hard-
grondig Nederlands. Haar professo
ren staan bij niemand ten achter en
haar studenten vinden belangrijke
plaatsen in het openbare leven. De
gehele academische gemeenschap
aldus de rector gaat er van uit, dat
in elke moeilijkheid Christus de op
lossing is.
Niet zonder vrolijkheid hebben de
aanwezigen de mededeling van mi
nister Rutten vernomen, dat de kath.
Universiteit het respect geniet van
ons volk en de financiële steun van
de staat. Ze heeft bijgedragen tot
verdieping van de cultuur in Neder
land; en daarvoor is de Regering haar
dankbaar. Dit werd getoond door de
benoeming van prof. dr. Gerard
Brom, onverpoosd ijveraar voor de
Carolina, reeds meer dan 25 jaar, tot
ridder in de orde van de Nederlandse
leeuw.
Vijf ere-doctoren.
De academische senaat heeft aan
vijf grote figuren van Nederlandse
stam het ere-doctoraat verleend. De
veschillende promatoren richtten tot
ieder van hun promovendi een bij
zonder woord.
Prof. Hermesdorff tot prof. dr. Van
Dievoet te LeuVen:
Gij waart, meer dan eens eerste die
naar van Uw koning en nooit heeft
voor U gegolden, dat doctoren vrij
gesteld zijn van ambten. Zujd en
Noord verwachten van U en prof.
Meyers nog heel veel op het gebied
van recht.
Prof. Brom tot Marie Koenen:
Uw boeken waren steeds trouw
aan de christelijke traditie en vreemd
aan de ij dele mode. Met fijne zorg
hebt gij de moedertaal zo zuiver mo
gelijk geschreven en de geschiedenis
vol toewijding doorgrond. Uw kunst
is geleidelijk verdiept van geest en
vernieuwd van stijl.
Prof. van Melsen tot prof. dr. Hoe-
nen te Rome.
Aan U danken wij de oplossing van
schijnbaar onoverkomelijke moeilijk
heden tussen de herleefd,e thomisti
sche wijsbegeerte en de hedendaagse
natuurwetenschap. In dertig jaar hebt
gij een achterstand van drie eeuwen
ingelopen.
Prof. Buytendijk tot prof. Michot-
te v. d. Berck te Leuven:
Grote faam hebt gij verworven in
de psychologische wetenschap, dank
zij Uw productieve geest en Uw on
gemeen talent.
Prof. Schellekens .tot kard. Van
Roey te Mechelen:
Gij hebt U bijzondere verdiensten
verworven bij de verklaring en de
verdediging van de geopenbaarde
waarheid. Uw taak van leraar en lei
der hebt gij vervuld met nooit falen-:
de toewijding, met onbetwistbaar ge
zag en welslagen vervuld. Moedig en
standvastig waart gij ook tijdens het
nazi-bewind.
Telkens als een nieuwe ere-doctor
de bul ontving en met de insignia
werd bekleed, flitsten de lampen der
fotografen en klonk een hartelijk ap
plaus op. Zeer velen kwamen na de
zitting in een receptie persoonlijke
gelukwensen aahbieden.
Het zilveren feest van Universiteit
en studentencorps is Zondag voort
gezet met de gala-première van
„Fuente» Ovejuna", een comedie van
Lope de Vega, onder regie van Ben
Roy aards uitgevoerd door het Nij
meegs studententoneel.
Vandaag is het de „dag van do
Meisjesclub" en morgen de dag van
de burgerij.
Over en voor de
kerkzangers
\7AN 2feer grote waarde is voor
iedere parochie een goed kerke
lijk zangkoor.
Een goed zangkoor, dat de volks
zang ondersteunt en dat de liturgi
sche. de kerkelijke gezangen uitvoert
op een wijze, die aan musicale
voldoet en getuigt van klaarblijkelijk
begrip voor inhoud en strekking en
van waarlijk devote toewijding.
Zulk een zangkoor is een zegen
voor het kerkelijk leven.
De heilige Augustinus heeft eens
geschreven, dat wie zingt dubbel bidt;
en wij aarzelen niet er aan toe .te
voegen, dat ook hij dubbel bidt, die
goed zuiver en devoot hoort
zingen-.
Een zangkoor, dat zijn taak begrijpt
en van de betekenis ervan diép door
drongen is, zal zich niet slechts be
ijveren, om de grote plechtigheden zo
goed mogelijk met zijn zang „op te
luisteren", d.w.z. het meeleven van de
kerkgangers te verinnigen en te ver
diepen, maar óók zal het zijn zorg
wijden aan de kerkelijke diensten, die
geregeld in de loop der week plaats
hebben. Onze collega, die onder
het pseudoniem v. P. zijn beschou
wingen in onze courant geeft, schreef
j.l. Zaterdag in zijn artikel: „Een
oase is het Meilof." Het kerkkoor kan
er héél veel toe meewerken, om deze
ideale en reëele opvatting van een
Lof door de parochianen te doen be
leven; om de eenvoudige en verhe
ven Sacramentshulde, welk een Lof
is, in de schone glans van zuivere
zang te zetten.
Dit ter inleiding van een medede
ling welke vóór de meesten onzer
kerkzangers niet meer nieuw zal zijn,
maar waarvan wij menen aller kerk
zangers speciale aandacht te mogen
vragen:
Op Zondag 26 Juni is er een Gre
goriaanse dag van alle kerkzangers
in het Bisdom Haarlem.
Dan is er een plechtige Hoogmis in
de Kathedraal (half twaalf of twaalf
uur). Hierna een gemeenschappelijke
koffietafel.
Dan is er een bijeenkomst in het
Concertgebouw, met een uitgelezen
program van kerkmuziek en een rede
van dr. J.'de Bruyn.
Dan zijn er plechtige Vespers in de
Jozefskerk aan de Jansstraat.
Dan zal de Bisschop de zangers vdn
zijn bisdom toespreken. Dit zullen de
zangers zéér waarderen; verwonderen
kan het hun niet, omdat de Bisschop
vanzelfsprekend ervan overtuigd is,
dat de kerkkoren zo véél kunnen bij
dragen voor de bloei, voor de verdie
ping van het kerkelijk, van het gods
dienstig leven in zijn bisdom.
Wij hopen, dat er onder de betrok
kenen geestdrift zal zijn, om, zo mo
gelijk, deze Gregoriusdag bij te wo
nen, mee te maken. Men treffe nu
reeds de nodige maatregelen.
£en tuPiAeltje....
„Het is in strijd met de leer van
Christus, dat hij, die haa'r waarde
heeft leren kennen, die geestelijke
waarde danlfcaar voor zich behoudt
en om anderen zich niet bekommert.
Wie Christus tracht na te volgen, is
automatisch Zijn apostel; ook dan,
wanneer hy leek is.''
Mr. H. P. Marchant in „Hoe
kwam ik er toe?"
