Minister Rutten over de beoefening
der wetenschap onder Katholieken
„Het Christelijk
leven zal weer
opbi
oeien
De gezondheidstoestand van de
Leidse bevolking
BOEKHOUDEN
ZATERDAG 7 MEI 1949
DE LE1DSE COURANT
EERSTE BLAD PAGINA 2
HET ZILVEREN JUBILEUM VAN
DE R.K. UNIVERSITEIT TE
NIJMEGEN.
In de academische zitting van de
R.K. Universiteit, hedenmiddag ge
houden ter gelegenheid van het 25-
jarig bestaan der universiteit heeft de
Minster voor Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen, prof. dr. F. J. Rut
ten, een rede gehouden, waarin hjj
o.m. zeide:
De katholieke universiteit heeft
vanwege haar verdiensten in de eer
ste 25 jaar van haar bestaan de vol
ledige erkenning verworvgn van de
zijde der andere Universiteiten en
Hogescholen. Het is om haar ver
diensten ook, dat zij thans het respect
geniet van ons volk en de financiële
steun van de Staat. Die algemene er
kenning vormt een goede basis voor
de onderlinge verstandhouding tussen
de instellingen van Hoger Onderwijs
en voor een vruchtdragend overleg
met de zes universiteiten en vier Ho
gescholen, die Nederland rijk is.
De waarden, die in de katho
lieke levensbeschouwing beslo
ten liggen, werden door de ka
tholieke universiteit benut en
hebben in niet geringe mate bij
gedragen tot verruiming en ver
dieping van de cultuur van Ne
derland. De regering stelt het op
prijs daarom van haar dank
baarheid te getuigen.
De Stichting dezer Universiteit, 25
jaar geleden, wai. het begin van een
nieuwe fase van de katholieke herle
ving, die in de vorige eeuw haar aan
vang genomen heeft. Toen de weder
opbouw van het lager, middelbaar en
voorbereidend, hoger onderwijs in ka
tholieke sfeer nagenoeg tot stand ge
komen was, werd de beoefening van
de wetenschap onder de katholieken
van Nederland met een heilig vuur
gepropageerd. Die actie heeft succes
gehad. Zij heeft meer relief gebracht
in het samengestelde beeld van de
katholieke bevolking.
Was er in 1900 aan alle univesitei-
ten van ons land samen niet meer
dan één katholieke hoogleraar. Hij
was de enige op de 209 thans zijn
er 104 katholieke hoogleraren op het
totale aantal van 724.
Niet minder merkwaardig is de
toename van het aantal jonge
katholieke intellectuelen van ons
land. In 1900 waren aan onze
universiteiten ruim 2800 studen
ten ingeschreven, waarvan er
ruim 200 als katholiek vermeld;
dat is 7 Van de ruim 25.000
studenten in 1948 waren er 6500
katholiek, dat is 26
Vanzelfsprekend vallen deze cij
fers niet samen met het aandeel en
de taak der katholieke universiteit.
Zij duiden enkele lijnen van de ka
tholieke herleving aan, het algemeen
kader, waarin deze universiteit werk
zaak is.
Professoren, docenten en gij allen,
die met toewijding aan de vorming
der geesten werkt, wie de vele
ambten en betrekkingen nagaat, die
door oud-studenten dezer universiteit
worden bekleed, hem past het u daar
voor hulde te brengen. Staat mij toe,
u namens de regering te zeggen, dat
gij een werk verricht hebt, dat van
groot nut is ook voor onze burger
lijke samenleving. Op het eerste ge
zicht schijnt het nuttig effect van de
studie aan universiteiten en hoge
scholen in de omliggende landen gro
ter te zijn, dan in ons land, en wel
omdat daar de studie van de studen
ten mindei vrij is dan tori onzent.
Het komt mij nochtans gelukkig voor,
dat gij het typisch Nederlandse op
leidingsstelsel bij uw hoger onder
wijs wenst te behouden. Het is in
overeenstemming met een regel, die
door de eeuwen is getoetst: indien
iemand iets gepresteerd heeft, dan is
dat iets, wat hij niet geleerd heeft.
Studenten van deze universiteit, u
reken ik bij dit jubileum tot de
meest bevoorrechten. Bij een min
der feestelijke gelegenheid heb ik
mij veroorloofd de universiteit van
25 jaar geleden te schetsen als een
plaats, waar aardige jongens en meis
jes, onder leiding van min of meer
eigenaardige hoogleraren, in een
aardige omgeving een aardige tijd
doorbrachten. In de laatste 25 jaar
werd de universitaire opleiding met
ernst en verantwoordelijkheidsbesef
meer en meer gericht op de directe
maatschappelijke behoeften en afge
stemd op de praktijk. Wellicht drukt
die ernst en dat verantwoordelijk
heidsbesef op sommige studenten wat
te zwaar. Bij de Nijmeegse studen
ten, zo leert mij de ervaring, is dat
zeker niet het geval. Gij wordt hier
ontwikkeld naar het verstand en naar
het gemoed door de universitaire
staf en door uw eigen studentenver
eniging. Gij ontvangt hier naast een
speciale vorming voor het bekleden
van uw toekomstige ambt of betrek
king bovenal een algemene vorming.
Wat de katholieke universitaire ge
meenschap aan haar studenten mee
geeft, is een bijzondere onderschei
ding als mens.
HET MEIPLAN VAN PATER
WESSELING.
Enige katholieke jongeren te Hil
versum hebben het plan opgevat, een
biddend thuisfront te vormen, ter on
dersteuning van het plan, dat pater
Piet Wesseling in deze Meimaand zal
ontwikkelen. Aan deze gebedsactie
heeft pater Wesseling zijn vdlle in
stemming gegeven.
De Hilversumse jongelui vragen nu
aan alle katholieke jongeren in Ne
derland, hun voorbeeld te willen vol
gen. Dat kan geschieden door het da
gelijks bidden van een tientje van de
Rqzenkrans en een wekelijkse heilige
Communie voor het welslagen van
de actie.
KARDINAAL TISSERANT
VERGELIJKT HUIDIGE KERK
VERVOLGING MET DIE TIJDENS
FRANSE REVOLUTIE.
De huidige communistische vervol
ging der Katholieken achter het IJze
ren Gordijn, in het bijzonder van
hen, die tot de Oosterse Ritus beho
ren, gelijkt zeer veel op de Kerkver
volging tijdens de Franse revolutie
aldus verklaarde Kardinaal Tisse-
rant, secretaris van de H. Congrega
tie voor de Oosterse Kerk, in een
herderlijk schrijven te Rome.
De huidige regeringen worden in
hun oorlog tegen de godsdienst
inspireerd door -wetten, die 160 jaar
geleden werden uitgevaardigd door
de Nationale Assemblée van Frank
rijk, toen deze probeerde om het
christelijk volk te scheiden van het
centrum der Katholieke eenheid en
elk godsdienstig leven in het land
trachtte te verstikken.
De eerste slag gericht tegen de
godsdienst in 1790, de opheffing van
de religieuze orden en congregaties,
werd spoedig gevolgd door een twee
de: de proclamatie van een nieuw
godsdienstig systeem onder de naam
„Constitution civile du clergé". Men
volgt thans dezelfde methoden. Na
het sluiten van de bijzondere scho
len, de onderdrukking van de katho
lieke instellingen van liefdadigheid,
het verbod op de religieuze orden en
congregaties en de verbanning en de
veroordeling van de leden, daarvan,
gaan de regeringen nu over tot maat
regelen tegen de diocesane geeste
lijkheid."
Evenals tijdens de Franse revolu
tie is, zonder toestemming en zelfs
tegen de wil van de H. Vader, het
aantal bisdommen teruggebracht van
135 tot 83. Zo heeft b.v. de regering
van Roemenië zes bisdommen opge
heven: drie van de Oosterse en drie
van de Latijnse Ritus. Zeven bis
schoppen zijn afgezet, van wie drie
van de Latijnse en vier van de Oos
terse Ritus.
Kardinaal Tisserant prees de trouw
van de katholieken van de Oosterse
Ritus aan de H. Stoel in de door de
communisten overheerste gebieden,
een trouw, die aan velen het marte
laarschap heeft gebracht.
Maar al dit lijden, zo schrijft de
Kardinaal, zal onvermijdelijk leiden
tot het ontwaken van een nog ster
ker christelijk geloof, evenals dit ge
schiedde in het revolutionnaire
Frankrijk. Na de vervolgingen, welke
de Kerk gedurende tien jaren, van
1789 tot 1799, moest verduren, zag
Frankrijk zijn zonen en dochters in
groten getale zich toewijden aan de
dienst van de Kerk. Het is waar, dat
verschillende oude religieuze orden
niet onmiddellijk werden hersteld,
maar hun tijdelijke verdwijning
werd grotendeels goedgemaakt door
een buitengewone bloei van congre
gaties, die beter waren aangepast aan
de eisen van de nieuwe maatschap
pij, welke in deze stromen van bloed
was geboren. Daarom zijn wij er zo
zeker van. dat er wederom een nieu
we opbloei zal komen van het Chris
telijk leven in die landen, die thans
het toneel zijn van zulke wrede en
hevige vervolgingen.
Onder deze titel komt in de Leid
se Courant van 3 Mei j.l. een over
zicht en beschouwing voor over de
sterftecijfers in de winter 1948'49.
E enovezicht dat vrijwel over de ge
hele linie gunstig klinkt.
Nu is er geen enkele reden om op
dit heldere betoog in den brede in
te gaan. Echter op één punt wilde ik
iets zeggen; niet omdat de schrijver
iets onjuist zou beweren doch om
dat zijn cijfers een te eenzijdige en
daardoor onvolledige en te optimis
tische kijk op de situatie geven. En
dat is over hetgeen hij zegt over
longtuberculose.
Inderdaad is de sterfte met 1.2 per
10.000 in de afgelopen winter laag.
Heel wat anders dan in het begin van
deze eeuw toen dit cijfer rond de 20
was. We mogen hiermee min of meer
tevreden zijn en schrijver concludeert
dan: „dat de long-t.b.c. als doods
oorzaak gelukkig niet veel meer te
betekenen heeft."
Nu geven sterftecijfers ongelukki
gerwijze maar één facet van de ernst
van de ziekte. Er zijn ook ziektecij-
fers. Waar er geen aangifteplicht be
staat weten we ze niat precies doch
waar de lijders vrijwel alle het C.B.
passeren weten we toch dat het aan
tal nieuwe besmettings en nieuwe
ziektegevallen zeker niet afneemt.
Op de oorzaken van een en ander
ga ik niet in, maar wilde er toch één
noemen: het vroegtijdig ontdekken
van de ziekte b.v. door met massa-
onderzoek; hoe eerder ontdekt, hoe
beter, en hoe sneller te genezen de
ziekte is, hoe lager het sterftecijfer
wordt.
9*
bestrijding zou gaan verflauwen!
Daar is inderdaad geen enkele aan
leiding toe. Juist door de behande
ling van al die nieuw ontdekte ge
vallen die niet meer doodgaan
en veelal een behandeling in een sa
natorium krijgen worden de kosten
hoog!
Wanneer dus door de tuberculose
bestrijding een beroep op u gedaan
wordt, weet u dat dit meer dan ooit
nodig is.
En ook, wanneer bij voortduring
door het bestuur van Sole Mio uw
financiële steun gevraagd wordt,
weet u dat deze juist nu, met het
oog op de uitbreiding van verpleeg-
ruimte, zeer noodzakelijk is.
C. R. ZIJERVELD, arts,
Directeur van de G.G.en G.D.
Naar HUIBERS
Haarlemmerstraat 123, Lelden
▼oor
Het lage sterftecijfer zegt dus niets
aangaande het toe- of afnemen van
de t.b.c. Door het thans zo vroegtij
dig ontdekken is er een groot aantal
gevallen dat op opname in een sa
natorium wacht. Dit aantal was, door
de onmogelijkheid hen in de laatste
oorlogswinter uit te zenden, na de
oorlog hoog. Gelukkig heeft men
toen een stichting geformeerd, die
een sanatorium, Sole Mio, in Noord-
wijk exploiteert met circa 80 bed
den. Eerst kwam er dan ook schot in
de wachtlijst; maar momenteel is
deze weer zó groot dat het bestuur
der stichting uitbreiding overweegt,
en er juist dezer dagen toe besloten
is; mede omdat de verwachting is,
dat in de 'eerstvolgende *10 jaar van
een vermindering van het aantal
nieuw geconstateerde gevallen geen
sprake zal zijn zeker niet als men er
toe overgaat de gehele bevolking te
onderzoeken.
De kern van dit betoog is dus deze:
de sterfte aan tuberculose neemt wel
af, dit komt door het vroegtijdig ont
dekken. Maar door het echt-zoeken
naar t.b.c. blijft het aantal ziekte
gevallen nog hoog.
Nu zegt de schrijver wel: „het feit,
dat deze ziekte vooral jonge mensen
belaagt, en dat het genezingsproces
van uitermate lange duur is, noopt
tot energieke bestrijding".
Dit kan ik met hem eens zijn; ik
wil in de zin zelfs onderstrepen: de
ziekte blijft daardoor ook een groot
sociaal euvel!
Het zou jammer zijn als door het
optimistische geluid in bedoeld over
zicht, de belangstelling voor de t.b.c.
LEDENVERGADERING
„ST. ANTONIUS".
Maandag a.s. 11 Mei des nachts
12 uur zal de Ned. R.K. Bond van
Hotel, Café-Restaurant Geëmpl. „St.
Antonius" vakgroep bioscoop- en
theaterpersoneel afd. Leiden haar
maandelijkse ledenvergadering hou
den, in het café van de heer H.
Rooyakkers, Korevaerstraat 11,
hier. Gezien de belangrijke agenda
punten worden de leden dringend
verzocht deze vergadering bij te wo
nen, waar tevens een bespreking
zal worden gehouden voor de a.s.
jaarfeestvergadering en excursie.
Het bestuur heeft op veler ver
zoek .de vergadering op Maandag
geplaatst, de gesohiktste avond voor
vele leden en collega's. Daarom
vertrouwt het bestuur, dat allen op
deze vergadering komen en ongeor
ganiseerde R.K. collega's mede
brengen.
A.s. Woensdagmorgen 11 Mei om
11.15 uur worden de deelnemers en
genodigden met hun dames aan het
station verwacht voor de excursie
naar Jutfaas; bezichtiging „Haka"-
bedrijven.
De reiskosten zijn trein en bus
2,85 per persoon. Dames, als uw
echtgenoot niet kan gaan, is U toch
van harte welkom. Zij is zeer inte
ressant, deze excursie. 11.15 uur
Woensdagmorgen a.s. stationshal of
-plein.
Het Bestuur.
RAADSLEDEN K.V.P. BIJEEN
Op de gisteravond gehouden bijeen
komst van Katholieke Gemeente
raadsleden in de Statenkring Leiden,
in „In den Vergulden Turk" heeft
dr. C. R. Zijerveld, Dir. Gem. Ge-
n'eesk. Gezondheidsdienst te Leiden,
een lezing gehouden over, het onder
werp: „De geestelke vo'ksgezond-
heid en de gemeentelijke verorde
ningen".*
O.m. wees spr. er op, dat de Over
heid een aanvullende taak heeft en
vestigde zeer nadrukkelijk de aan
dacht op het Kruis-werk (Groene
en Wit-Gele Kruis).
Bij de bestrijding der openbare
onzedelijkheid kunnen particulieren
winkeliers, restaurateurs enz.
door hun houding een grote invloed
uitoefenen, groter dan door wetten
of verordeningen mogelijk is. Deze
opvatting van de spreker willen wij
hier graag onderstrepen.
Op de belangrijke rede volgde
een nuttige gedachtenwisseling.
Bioscopen
Monsieur Vineent
HET EPOS DER MENSELIJKE
GOEDHEID.
„Vergeten wij nooit, dat de armen
onze meesters zijn: meesters, die in
liefde gediend willen worden. Want
slechts dan zullen zij ons onze aal
moezen vergeven".
Zo sprak „meneer Vincent", de
grote apostel der armen, en zijn woor
den getuigen niet alleen van een door
door Christelijke opvatting der
naastenliefde, maar eveneens van een
heldhaftige opvatting. Want „meneer
Vincent" thans onder ons meer
bekend als de H, Vincentius a Paolo
wist, dat de dienst der armen een
harde dienst was, vol teleurstellingen,
tegenslagen, gebrek aan begrip en
aan medewerking. De man, die ziflke
opvattingen heeft van zulk een taak,
is een held en een heilige.
Dat is dan ook de volkomen ge
slaagde opzet van het filmwerk van
Maurice Cloche, ons te laten zien: de
grootsheid van een figuur als St. Vin
centius temidden van de rauwe ellen
de der Parijse achterbuurten.
De film, die deze week in Casino
draait, is allerminst sentimenteel; wie
een week en lief verhaaltje zoekt,
kan beter thuis blijven. Het is „een
mannelijke film, een door sociaal gf
voel bezeten film, een moedige film
schreef een niet-Katholiek blad. E
dat is volkomen waar. Met felle kleu
ren wordt de ellende der mensheid
bloot gelegd, en als een uitge
schreeuwde aanklacht de wereld in
het gezicht geslingerd. En daarnaast
de heroïsche strijd van één man,
krachtfiguur om te helpen en te leni
gen met behulp van o zulke zwakke
hulpkrachten.
Deze film is een meesterwerk, fors
opgezet en uitgewerkt met krachtige
lijnen. Goedkope effecten hebben de
majeers versmaad; zelfs hebben zij
aan de verleiding weerstaan om het
sterven van St. Vincentius uit te beel
den. wat nogal eens als een mooie
gelegenheid wordt beschouwd om
indrukwekkend slot met veel tranen
te krijgen. De film eindigt met de
nobele woorden, waarmede wij ons
verslag begonnen zjjn.
Dank zij vooral ook het spel van de
bekende Franse acteur Pierre Tres- het geen film zijn! slaagt er na-
nay, die de titelrol vervult, is deze
film een aangrijpend werk geworden,
dat wij ieder boven de 14 jaren
kunnen aanbevelen.
Luxor. Een Russisch 'opleidings
schip met matrozen en adelborsten
xoopt in het jaar 1865 een Zuidelij
ke haven binnen. Zodra ze daartoe
ver-of hebben, snel.en een adelborst
en de scheepsdokter het plaatsje bin
nen, op zoek naar een piano. De adel
borst blijkt nl. ook componist te zijn,
de dokter is zanger. Ze dnngen we
derrechtelijk een huis binnen. De be
woonster, een gecxaiteerué'aame, is
verrukt van het bezoek en besluit,
een groot feest te geven. Later blijkt,
dat de dame geen cent bezit en uit
sluitend „op oeaietleeft. De dochter
des huizes verdient er iets bij als
danseres in een cabaret. Om deze
dochter is de film begonnen. Zij
blijkt zoveel charmes te hebben, dat
zij niet slechts de hoofden van twee
adelborsten op hol brengt, maar ook
de componist inspireert tot een ope
ra, de „Song of Sheherezadeen
wel omdat zij zo verdraaid veel lijkt
op die Oosterse figuur.
De film is gemaakt in operette-
stijl, waarin iedereen te pas en te on
pas glimlacht. Ook de deelnemers
aan een gevecht op de zweep, waar
bij men minstens één dode verwacht.
Met de beste wil ter wereld niet
kunnen wij in „Song of Shehereza
de" een film zien. Het verhaal is bo
vendien slecht gedialogeerd. De kleu
ren zijn zwaar en fel.
K.F.C.-keuring: 18 jaar.
Trianon. De stad Chicago werd
in 1871 bijna geheel door brand ver
woest, doch daarna zeer modern op
gebouwd. In deze enorme klomp be
ton met rechte straten en pleinen,
vond in 1932 een moord plaats, die
zoveel opzien verwekte, omdat de
aanslag veroorzaakt werd door een
overtreding van het drankbesluit in
het drooggelegde Amerika. De ver
moedelijke dader werd gegrepen en
ondanks zijn hardnekkige ontken
ning veroordeeld tot 99 jaar ge
vangenisstraf. Zijn móeder zat onder
tussen niet stil en spaarde in 11 jaar,
door hard werken, 5000 dollar bij
een, om nadere gevens los te krijgen
over de werkelijke dader. Dit bracht
een journalist op het idee in deze
zaak
echt
tuurlijk in de onschuldige gevange
ne vrij te krijgen. Hoe dat allemaal
te werk gaat, kunt u zien en horen
in de film „Hallo Noord 777", waarin
James Stewart de hoofdrol van jour
nalist voortreffelijk speelt en deze,
overigens pretentieloze film tot een
spannend ontspanningsuurtje maakt.
Voor 14 jjiar.
Rexvertoont deze week een
fiim, welke zich grotendeels af
speelt op de speedway. De titel „Mo-
torduivels", wijst er reeds op, dat
deze geschiedenis het meest in de
smaal zal vallen van sensatieliefheb
bers. Er zijn enerverende motordüels
tussen gaande en komende sterren,
waaromheen de nodige tragiek is ge
weven. Want dat het heus niet altijd
een pretje is. om op de renbaan „de
man" van het publiek te zijn, onder
vindt de held van deze film. Geluk
kig heeft hij nog voldoende ver
stand, om te beseffen, dat er achter
de schermen heel wat heren zijn, die
uit zijn gevaar ijke demonstraties een
goed -inkomen putten. Een dergelijk
besef is echter niet gewenst en ver
oorzaakt de nodige moeilijkheden,
die niet zou gauw zijl* opgelost. Tot
aller opluchting heeft ook deze film
een happy end, in de vorm zoals
gewoonlijk van een gelukkig hu
welijk. Boven veertien jaar.
Lido. De film „Onteerd" brengt
een stukje geschiedenis uit de oorlog,
waarbij collaborateurs en verraders
goede sier hebben gemaakt. Mevr.
Lestrac's echtgenoot was een hun
ner. doch na de bevrijding vluchtte
hij. Niettemin wordt hij opgespoord
en aangezien haar man en zijn vrien
den vrezen voor bezwarende verkla
ringen, staat men haar naar het le
ven. Als haar hulp in de nood ver
schijnt er dan nog een vroegere ma
joor van het Amerikaanse leger, die
na de bevrijding in de zwarte handel
gegaan is. Tal van verwikkelingen
en een rechtzaak tot slot zijn het ge
volg. Meer om het voortreffelijke
spel in deze film dan om de inhoud
vinden we haar interessant. Dennis
Morgan en Viveca Lindfors spelen de
hoofdrollen, maar er zijn ook ver
schillende goede bijrollen.
In het voorprogramma een uit
stekende natuurfilm over het dieren
te gaan zoeken. Hij doet dat I leven in zee, een bijzonder interes-
Amerikaans en anders zou 1 santé film.
Een mooi kunstwerk
aan de „Hartebrug"
In de achter ons liggende week is
de gevel van de Hartebrug-kerk, bo
ven de hoofdingang, verfraaid en ver
rijkt met een plaquette, die reeds de
aandacht van vele parochianen en
voorbijgangers heeft getrokken en
geboeid.
Op deze plaquette is uitgebeeld,
hoe de inval van de vijand in 1940
ontsteltenis, ellende en dood bracht
onder de burgerbevolking en onder
onze Nederlandse soldaten. Men ziet
vóór zich de troosteloze verslagenheid
in een angstige vlucht bij gedwongen
evacuatie. Er, boven dit alles, in het
midden van de plaquette, domineert
de figuur van de verrezen Christus,
de goddelijke Overwinnaar. Hij en Hij
alléén is de Weg, de Waarheid en het
Leven, welke waarheid ook in een
rand boven de plaquette is neerge
schreven. Hij is de Weg, de Waarheid
en het Leven, de opstandig en ver
rijzenis voor allen, die in ellende
neerliggen; Hij is de opstanding en
verrijzenis voor allen, die in de dood
zijn gevallen.
Onder de plaquette staan de jaar
tallen 1940—1945.
Het is een kunstwerk van de
kunstenaar Jules Rummens uit Roer
mond, vervaardigd op de N.V. Klei-
warenfabriek St. Joris te Beesel.
Wij zien hier een product van de
keramiek welke kunst zo oud is
als de menselijke beschaving, maai
de laatste tijd in nieuwe luister wordt
gezet. Kunstenaar, vakman en tech
niek hebben hier samengewerkt, om
uit de weke klei iets werkelijk
schoons te scheppen. De kleuren
mengeling en kleuren-combinatie is
een lust voor het oog, vooral als de
zon ze met haar stralen overgiet.
Wij mogen de parochie zowel alt
ons allen feliciteren met deze aan
winst.
COR DE GROOT SPEELT CHOPIN
Onder zeer grote belangstelling
heeft Cor de Groot zijn Chopin-reci-
tal gegeven. Het pianistisch talent
an deze Chopinvertolker is volko
men uitgegroeid tot gerijpt schoon.
Hij heeft een heel eigen opvatting,
die goed is en mooi. Hij speelt met
doelbewuste overtuiging en volledig
verantwoorde intenties. Na de „Noc
turne in fis" op. 48 in een wederga
ve, die een belofte inhield voor wat
komen ging, volgde de grote „So
nate in b op. 58"; een werk van veel
kunstwaarde, evenals die in bes moll.
De Groot is hier een onnavolgbaar
klankenbouwer, die henbevredigd
die hunkeren naar ware muziek in
haar rijkste verscheidenheid. Hij dé-
monstreerde een ontzaglijk ontwik
kelde geestelijke kracht in zijn spel,
weergaloos van klankboetsering. Dat
was meer dan mooi! Na de pauze de
„24 Préludes". Chopin schreef ze in
alle grote en kleine terts toonsoorten.
Een waas van dichterlijkheid ligt
over alle (al zijn ze nog zo verschei
den van karakter). Bijzonder be
koorlijk zijn ze, stuk voor stuk; zang
rijk, lieflijk of weemoedig, dreunend
en plechtig. Allen munten uit door
inhoud, vorm en modulaties. Elke
voordracht was een exempel van
technische begaafdheid, van soepel
vinger bewegen. Een groot kunste
naar (die Chopin's vormbegrip en
stijl geheel in zich heeft opgenomen
en verwerkt) is Cor de Groot, wiens
herscheppend vermogen als daar is
affiniteit, aanvoeling, prachtige aan
slag, schakering, stemvoering en ac
centen hem in staat stellen zijn toe
hoorders heen te leiden door de he
vigste uitbarstingen van hartstocht
tot aan de meest vertederde lyriek.
Een onvergetelijke indruk maakte
De Groot's Chopin-voordraoht. De
vele toehoorders waren in de wolken
en dankbaar werd het toegift aan
vaard. J. Kortmann.
WEERSVERWACHTING
Medegedeeld door het K.N.M.I.
te De Bilt.
(Geldig van Zaterdagavond tot
Zondagavond.
(Opgemaakt te 10 uur).
KOUD WEER.
In het Zuidoosten van het land
aanvankelijk nog enige regen.
Overigens een koude nacht met
weinig bewolking en hier en
nachtvorst. Morgen wisselende
bewolking, overwegend droog
weer. Zwakke tot matige wind
tussen West en Noord. Tamelijk
koud.
SNELLE opleiding v. h-
PRAKTIJKEXAMEN
I. ERK. PITEWANSCHQOL
PLANTSOEN 65 - TELEF. 26558
LEIDS JAARBOEKJE 1949.
Het Leids Jaarboekje 1949 wat
de jaarverslagen en overzichten be
treft eigenlijk het Jaarboekje 1948
is verschenen als jongste telg van een
onwaarschijnlijk groot gezin. Het be
vat, behalve de gewone ambtelijke
feestnummers en een „korte", des
niettemin uitvoerige kroniek, een
jaarverslag van de secretaresse,
mevr. J. van Leur-de Loos. Over de
aanwas van het ledental viel in het
afgelopen jaar niei te klagen; het
bedraagt nu 875, maar het blijft ge
wenst, dat meer Leidenaars zich op
geven. In het verslag wordt, naast
vele andere interessante mededelin
gen, een voorlopig overzicht gegeven
van de opgraving op de Woerd te
Valkenburg. In de necrologie wor
den de in 1948 gestorven Leidenaars,
die 'n vooraanstaande plaats in het
openbare leven innamen, herdacht
o.a. D. A. van Eek, A. M. de Blauw,
prof. mr. P. J. M. Aalberse en P. A.
Wernink. In de artikelen-reeks wordt
een deskundig historisch overzicht
gegeven van de gemeente Warmond
door P. J. Fockema Andreae, het ge
bruik van de „bakkershoren" bespro
ken door A. Bicker Caarten, het vroe
gere huis van het Timmermans- en
Metselaarsgilde door E. Pelinck en
het oude kerkhof te Katwijk-aan-Zee
door mr. J. Belonje. Kleinere bijdra
gen zijn gewijd aan het Ambachtshuis
te Voorschoten en aan een beschrij
ving van de Rijnstreek uit de herin
nering van een 90-jarige.
Ter gelegenheid van een geza
menlijke bijeenkomst van Neder
landse en Engelse natuurkundige zal
de molen „De Valk" Zondagmorgen
van half 11 tot 1 uur draaien.
RIOLERINGSWERKEN SPOOR-
wegwerken.
Door de directeur van Gemeente
werken werd gistermorgen ten Stad-
huize aanbesteed bestek no. 2: Riole
ringswerken omgeving spoorwegover
gang Morsweg.
Hierop was als volgt ingeschreven:
Fa. v. d. Bron Visser. Den Haag,
f 19000.fa. J. H. van Bergen jr.,
Noordwijk aan Zee f 18900.L. P.
v. d Geer A. Th. Stuifzand, Leiden,
f 15900.Aannemers Wegenbouw-
en Transportbedrijf J. M. Samson,
Oegstgeest, f 15750.— H. van £>ijk,
Edam, f 15500.Th. G. Barthen, Lei
den, f 14500.C. Godschalk, id.,
f 14160.P. Stigter Zn., Ammer-
stol f 14126.G. A. Langeveld, Al
phen a. d. Rijn, f 13300.fa. A. Groe-
newegen Rijswij^ (Z.H.) f 13157.
Gebrs. J. en P A. Schouls, Rotterdam,
f 11900.Aannemersbedrijf Gebr.
Schouls, Leiderdorp f 10339.
K.L.-DAGKALENDER.
Correspondentie: Secretariaat Ver.
„Katholiek-Leiden", Jan Lievenstr. 2,
telefoon 22761.
Dinsdag 10 Mei 19.30 uur Hotel
„Rijnland" (Steenstraat). Belangrijke
ledenvergadering van de Ned. Bond
v. Sigarenwinkeliers afd. Leiden en
Omstreken.
Woensdag 11 Mei 20 uur „De Har
monie" Breestraat. Kath. Bond voor
het Gezin oprichting van een R.K.
Woningbouwvereniging vrij toe
gankelijk voor alle belangstellenden.
Donderdag 12 Pdei 20 uur Sint An
tonius Clubhuis Ouderavond onder
auspiciën van de Ka'th. Jeugdraad
binnen het kader van de Jeugd week
1949.
Zondag 15 Mei 9 uur R.K. H.B.S.
Mariënpoelstraat Contactmorgen
voor jeugd-, jongeren- en sportlei
ders (sters) onder auspiciën van de
Kath. Jeugdraad in het kader van
de Jeugdweek 1949. H. Mis (Alg.
H. Comunie) gezamenlijk ontbijt
inleiding door Broeder Pius uit
Amsterdam over '„Vorming van jon-
mensen
ARS AEMULA NATURAE.
Interessante tentoonstelling
in de Lakenhal.
Gistermiddag vond onder grote be
langstelling de opening plaats van
de tentoonstelling van .eden en aspi
rantleden van het Leids Schildersge
nootschap „Ars Aemula Naturae".
De Lakenhal, die voor deze expo
sitie haar deuren geopend had, heeft
in de loop der jaren naast eigen bezit
zo menigmaal werk van niet-Leide-
naars geëxposeerd, dat het werkelijk
goed doet nu eens de producten van
stadgenoten te mogen aanschouwen.
In zijn openingswoord heette de
heer L. Verkoren, voorzitter van
„Ars Aemula Naturae" de aanwezi
gen harte.ijk welkom, waarna hij
een woord van dank sprak tot de
heer Pelinck, directeur van het mu
seum „de Lakenhai" voor het onder
brengen van deze expositie.
Daarna was het woord aan de bur
gemeester, jhr. mr. F. H. van Kin
schot, die v/ees op de banden, welke
er bestaan tussen het gemeentebe
stuur en het Leids Schildergenoot
schap. Hierbij gev/aagde hij van de
waardering welke voor deze vereni
ging bestaat, hetgeen o.a. tot uitdruk
king komt door de aan deze vereni
ging verleende subsidie „Ars" stimu
leert tot werken" en jhr. van Kin
schot constateerde met blijdschap de
bloei en de werkkracht der werken
de leden en adspirantleden. Ten slotte
sprak hij de hoop uit, dat deze ex
positie een groot succes zou hebben!
De aanwezigen namen hierna met
veel beiangstel.ing kennis van het ge-
exposeerde werk. Daarbij kan gecon
stateerd worden dat er inderdaad
weer uitstekend gewerkt is in het
afgelopen jaar, dat er een zekere
vooruitgang valt waar te nemen. De
bekwame leiding van de heer Rijt-
man is hierbij van merkbare invloed
op de richting, die men uitgaat. Voor
al het feit, dat de animo onder de
jongeren groeiende is, wekt hoop
volle perspectieven voor de toe
komst.
Deze tentoonstelling biedt voor
„elck wat wi's". want op allerlei ge
bied van het uitgebreide schilders
vermogen: stillevens, landschappen,
stadsgezichten, portretkunst, enz.
valt hier een en ander te aanschou
wen enook te bewonderen.
Een tentoonstelling, die ieder belang
stelling verdient.
Raad van Arbeid. Bij de Raad
van Arbeid te Leiden is met ingang
van 1 Mei 1949 bevorderd tot hoofd
commies de commies S. Melse.
BURGERLIJKE STAND.
Geboren: Lodewijk Franciscus Ma
ria, zn. van Q. Vlugman en M. M. van
Steenbergen; Cornelis Johannes
Theodorus, zn van C. L. van Segge-
len en M. H. Honsbeek; Maria Jose-
pha, dr. van H. J. Miedema en C. W.
J. van der Top; Paulus, zn. van P. Plu -
en J. van Abswoude; Wilhelmus Jo
hannes Maria, zn. van M. F. van Rijn
en P. C. Hoogeveen; Marijke Jeanne
Hendrika dr. van J. A. P. Moonen en
J. C. Bouter; Abraham Albertus, zn.
van H. W. van der Meij en H. E. van
Venetiën; Agatha Jacoba Maria, dr.
van T. J. van der Holst en M. van
der Zon.
Overleden: M. van der Mee, huisvr.
van P. C. de Haas, 60 j.; C. J. Cornet,
wednr. 70 j.; J. van As, man 56 j.
