SeCckióeSoixYant Tuinfeest op Soestdijk Eén-Mei viering in het buitenland Relletjes slechts in Londen en Berlijn Wat Nederland op Java beheerst Blokkade nog slechts 'n kwestie van dagen? Directeur: C. M. VAN HAMERSVELD. Hoofdredacteur: TH. WILMER. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT" MAANDAG 2 MEI 1949 40ste JAARGANG No. 11683 Over enkele dagen geen blokkade meer? Bur. Papengracht 32, Telel. 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn 20935 - Abonnementsprijs 10.32 p. w., f 1.40 p. mnd., f 4.15 p. kwart. Franco p. p. 14.90 - Advert.: 15 ct. p. m.m. Teleioontjes 11.50 v Waarom herdenken wij de doden IJET is een radicaal-onchristelijke gedachte, die ten grondslag ligt aan wat men nog al 'ns hoort zeggen: ,.Met de doden kan men niet leven". De Katholieke Kerk en met en in haar de katholieken staat iedere dag en voortdurend in een levend contact met hen, die uit deze wereld zijn heengegaan. Dagelijks houdt de Keik: haar kin deren voor bgen het voorbeeld van de heiligen in de hemel, die zij ver eert en wier bemiddeling bij God zij inroept. Dagelijks bidt de Kerk voor de overledenen, die nog niet zijn in het oord „waar klaar de lucht en 't licht, van goud, de zielen in eeuwig blij zijn houdt." Guido Gezelle. Zij bidt iedere dag in iedere heilige Mis: Wees ook gedachtig, Heer, Uw dienaren en dienaressen N. en N., die met het teken van het geloof en in de slaap van vrede rusten. Wij bidden U, Heer, wil aan deze zielen en aan allen, die in Christus ge storven zijn, de plaats van lafenis, licht en vrede verlenen. Door den zelfden Christus, onze Heer. Amen. Dit levend contact met hen, die niet meer in dit sterfelijk leven ver blijven, wordt geïnspireerd en gedra gen door de bovennatuurlijke waar heden van het Geloof de leer van de „gemeenschap der heiligen" en het schenkt voldoening en bevredi ging aan de natuurlijke behoeften en verlangens van de mens. De „piëteit voor de doden" waar deert ieder beschaafd mens als- een waardevol cultureel goed. Maar het moet toch, bij ook maar énig naden ken, worden gevoeld als een bescha mende kortzichtigheid, indien die „piëteit" wordt begrensd door een „eervolle" begrafenis, mooie bloemen op het graf, en dan de doden wor den vergeten. De herinnering aan de doden schenkt ook aan ons, die nog leven, een voorbeeld en een lering, waarme de wij ons eigen leven kunnen ver beteren en verrijken. Het is goed, de doden levend te houden in onze herinnering goed om bovennatuurlijke en goed om natuurlijke motieven. Waarom houden wij a.s. Woensdag 4 Mei een speciale herdenking van hen, die in of door de oorlog, in of door de bevrijdingsstrijd van 1940 1945 zijn gestorven? Waarom deze speciale herdenking? Omdat deze herdenking in ons moet levendig houden de redenen, waarom deze vaderlanders zijn gestorven, en de verplichtingen, welke ons door hun dood zijn opgelegd. Zij zijn gestorven in de strijd, die Nederland voerde voor de vrijheid, voor het recht, voor de erkenning van de menselijke waarde en waar digheid. Zij zijn gestorven in de strijd voor de vrijheid. En, God zij dank, in ons vaderland is de vrijheid verworven; is de vrijheid werkelijk geworden het bezit, waarnaar wij in de bezettings jaren met héél onze ziel hebben ver langd. Dat is niet overal in de we reld zó En dit, door offers en door het leven van de besten onder ons verworven bezit, legt ons de verplich ting op, die vrijheid goéd te gebrui ken, zodat zij inderdaad is een zegen voor ons en voor de samenleving. Zij zijn gestorven in de strijd voor het recht. Heeft ook deze strijd het begeerde en beoogde resultaat ge bracht? Bij de beantwoording van deze vraag moeten wij ons hoeden enerzijds voor een ondankbaar pes simisme en anderzijds voor een ver blind optimisme. In gesproken en ge schreven woord wordt geklaagd en gemopperd over het recht in onze Ne derlandse rechtsstaat. En alleen een verblinde optimist kan ontkennen, dat er nog niet veel veranderd moet worden, om op alle terrein van ons leven het recht te doen heersen. Maar wie -niet met intense dankbaarheid constateert het verschil tussen het „recht" onder het nationaal-socialis- tisch bewind voorheen en in dicta toriaal geregeerde landen nü en de huidige rechtsstaat van ons vader land hij maakt zich toch wel schul dig aan een ondankbaa^ gruwelijk ondankbaar pessimisme! Wat wij in ons vaderland op het terrein van de rechtsbeleving hebben verkregen ten koste van veler ontzaglijke offers legt ons de verplichting op, in Neder land de rechtsstaat te handhaven on der alle omstandigheden en te vervolmaken, te bevrijden van nog vele insluipsels van de moraal van het nationaal-socialisme, waaraan de mo raal van het oude, maar nog niet do de, sociaal liberalisme verwant is de moraal van: macht is recht. De strijd voor de vrijheid en voor het recht is ten slotte gestreden om de erkenning van de menselijke waar de en waardigheid. Dat is het, waar in alle sociale hervorming en alle so ciale vernieuwing moet 'culmineren: de waardering van de mens. De mens, die Vondel bezong: „De redelijke ziel komt uit zijn tronie zwieren, Hij heft, terwijl de stomme en redeloze dieren Naar hunne voeten zien, alleen en trots het hoofd Ten hemel op naar God, zijn Schepper, hoog geloofd". Het nationaal-socialisme heeft, zo als feitelijk elk dictatoriaal stelsel doet, van die mens gemaakt een hor de-mens. Maar wij, die als vrucht van een vaak heldhaftig gestreden strijd tegen de onderdrukking der menselijke per soonlijkheid nu de democratie mogen beleven, moeten ons niet wijs maken, dat niet óók in dit stelsel een horde- mens kan worden gevormd een horde-mens, die niet zelf denkt en wil, maar voor wie in zijn organisa tie als 't ware automatisch wordt ge dacht en gewild. Zeer juist is het wat Feber schrijft in zijn „De strijd om de persoonlijkheid": „In de persoon lijkheid, en nergens anders, liggen de grondslag en het begin der gemeen schap; in de zeer grondige vernieu wing der persoonlijkheid ligt de enige mogelijkheid ener nieuwe ge meenschap". Tot die zeer grondige vernieuwing der persoonlijkheid" roepen ons op de doden, die wij a.s. Woensdag her denken. Dat moge zijn de rijke vrucht van die herdenking! Indien uit hun strijd tegen het staatsabsolutisme slechts de democratie, hoe waardevol ook, maar niet de mens zou zijn ge red, dan zou het resultaat het ontzet tende offer niet waard zijn geweest. En: de mens kan alléén worden ge red in en door het Christendom. Bij de dreigende terugval tot de chaos heeft Huizinga degenen gelukkig ge prezen, die ook nu nog kunnen gelo ven, dat Christus de Weg is, de Waar heid en het Leven. „Zo iemand in Christus is, dan is hij een nieuw schepsel, het oude is voorbij, zie het nieuwe is daar", (de apostel Paulus in II Korintiërs 5, 17). Bloemenhulde aan de Koningin Ondanks het kille weer is het be roemde oranje-zonnetje op de eerste Koninginnedag in de maand April de feestvierders tijdens het défilé en de bloemenhulde, die zij Zaterdag middag aan de koningin brachten trouw gebleven. Er kwam geen eind aan de rijen der duizenden, die met bloemen in de hand de brede oprij laan voor het paleis kwamen oplopen, om de vriendelijk lachende vorstin op het bordes van hun aanhankelijk heid te getuigen. Het défilé 'duurde ruim een uur en toen het afgelopen was lag het brede bordes bedolven onder de kleurrijke pracht van duizenden bloe men. Voordat het défilé begon zongen drie duizend kinderen van de lagere scholen te Baarn en Soest het Wilhel mus voor de Koningin, daarbij bege leid door de Baarnse harmonie „Cres cendo" onder leiding van Dick Koops. De kleine zangers hadden zich lang voor twee uur, de officieel vastge stelde tijd, voor het paleis opgesteld met hun ballontjes, die dadelijk na het Wilhelmus de lucht in moesten. Maar voor dit spannende ogenblik was aangebroken waren reeds vele ballonen aan de kleine kinderhanden ontsnapt, om op te stijgen, hoog de lucht in, de oranjezon tegemoet. Toch bleven er nog genoeg over om het feest rijkelijk te doen slagen, want toen het Wilhelmus verklonken was, stegen de bijna drie duizend ballon netjes op onder luid gejuich van de grote kinderschare. Voordien waren echter vier meis jes uit Baarn en Soest, Anneke Al- bers, Ada Olthoff, Corrie Beyer en Levend ganzenbordspel te Amsterdam Ruim 60.000 toeschouwers onder welke zich enige ministers bevonden, hebben Zaterdagmiddag de opvoering van het levende oud-Hollandse gan zenbordspel in het olympisch stadion te Amsterdam bijgewoond. Het spel, dat door ruim 250 kinde ren werd gespeeld, was samengesteld naar ideeën van Carel Briels. Op de grasmat was een heuse speel- goedstad verrezen, met een speeltuin, waterbrug, doolhof, spoortrein, her berg, put en gevangenis, terwijl de stadsmuur met torens en ooorten in 'n speciaal speelbord liep. Een sprook- jesstad, waar echte kinderen het ganzenbord bespeelden en waarnaar grote mensen met kinderlijk genoe gen hebben gekeken. De tekst voor dit groteske spel is geschreven door twee Amsterdamse journalisten en werd gezegd door Peronne Hosang en Koos Koen. Als bijzondere evenementen had Carel Briels zich de medewerking verzekerd van de K.L.M. en het cir cus Strassburger. Tijdens het ganzenborden daverde plotsklaps de nieuwste aanwinst der K.L.M., de tweemotorige Convair over het stadion en spelleider Briels voerde een radio-telefonisch gesprek met de gezagvoerder, chef-vlieger A. van Ulsen. f Voor het feest in het stadion ein digde, trok, voorafgegaan door een bereden harmoniegezelschap, een stoet van paarden, olifanten, kame len, comboys, Indianen en clowns van circus Strassburger over de sin- telbaan. In een piste voor de eretri bune gaven Regina en Karei Strass burger een klein stukje paardendres- suur te zien. Zaterdagmorgeh was Strassburger met een gedeelte van zijn managerie uit Venlo, waar het circus optreedt, naar de hoofdstad ge komen. Na afloop keerde men snel naar Venlo terug, waar de avondvoor stelling een uur later begon. De kabouters, groep 1, hebben ten slotte de pot gewonnen. De hoofd prijzen van de nationale loterij voor het zwakke kind zijn gevallen op: serie A groep 1 5776; serie L groep 1 5776. Henny van Veile het bordes opge stapt, om aan de prinsesjes Beatrix en Irene, die naast de koningin en de prins stonden in hun grijze bont manteltjes, de ballonnetjes te over handigen, die zij zouden oplaten. Aan elk der opgelaten ballonnetjes is een kaartje bevestigt met naam en adres van de afzender en het comité Kin derfeest, dat deze middag samen met de Baarnse Oranjeverenigingen heeft georganiseerd, heeft enkele fraaie prijzen beschikbaar gesteld voor de gene, wiens ballonnetje het verst van Soestdijk verwijderd neerkomt. Prinses Margriet mocht de plech tigheid niet van het bordes af bij wonen, omdat zij wegens een lichte verkoudheid het bed moest houden. Vanuit een der ramen van de kinder kamer kon zij echter het hele feest van bloemen en balonnen gadeslaan. Voor een ander raam van de kinder kamer mocht het jongste prinsesje op de schoot van prinses Wilhelmina naar het feest kijken. Gedurende het défilé lieten twee Baarnse fanfares „Voorwaarts" „Concordia" en de fanfare uit Soest „P.V.O." (Patientia Vincit Omnia) vrolijke feestmuziek horen. Na hqt défilé bracht een keurige band van de Arnhemse Katholieke verkenners met schetterende trom petten en slaande trommels een war me hulde aan de koningin. Zij wa ren speciaal genodigd op het feest te komen, omdat de koningin tijdens de kroningsfeesten vdrig jaar vol lof was, toen zij op het stadionveld hun prestaties ten beste gaven. Aan het slot van het feest kwam het koninklijk gezelschap van het bordes af, om de leden van het co mité Bloemenhulde en die van de Oranjeverenigingen te begroeten. On. der de gasten vóór het bordes be vonden zich ook de burgemeester van Soest, mr. S. P. baron Bentinck, en Het feest van de arbeid is op 1 Mei-dag overal in socialistische en com munistische kringen gevierd. Het is overal rustig verlopen, behalve in Londen en Berlijn, waar het tot relletjes kwam. In Londen wilden communisten zich aansluiten bij een Labour-betoging, hetgeen met ge weld verhinderd werd. Te Berlijn ontstonden relletjes in de Ameri kaanse sector, waar de communistisch „Vrije Duitse Vakbeweging'' wilde demonstreren. TUMULT IN LONDEN. In Londen werden spandoeken aan stukken gereten en vielen de eerste klappen, voordat de politie tussen beide kon komen, toen communisti- de burgemeester van Baarn, F. J. van Beeck Calkoen. De koningin, de prins en de prin sesjes onderhielden zich nog enige tijd met de gasten, waarna het vorste lijk gezelschap zich in het paleis te rugtrok. Gedurende de plechtigheid waren tienduizenden belangstellenden op de Amsterdamse straatweg voor de pa leistuin bijeengeschaard. Geschenken, die koningin Juliana ontving. De prinsesjes hebben haar jarige moeder zoals ze dat al eni ge jaren gewoon zijn met een zelfvervaardigd geschenk verrast. Ditmaal was het een fruitschaaltje met vruchten, geheel zelf geboetseerd en gekleurd. Beatrix en Irene schon ken bovendien een foto van zichzelf te paard in sprong. Van Z. K. H. prins Bernhard kreeg de verjarende koningin o.m. een flu welen avondtasje, gemaakt van een Oostenrijkse boerinnekap. Unci rapporteert: slechts steden en wegen IN EEN GROOT DEEL van het vroegere republikeinse gebied beheersen de Nederlanders slechts de voornaamste steden en wegen. Aldus het jongste rapport van de Unci aan de Veiligheidsraad. In de gebieden van West-Java en Oost-Java, die vóór 19 December onder Nederlandse con trole stonden, bevinden zich concentraties van republikeinse strijdkrach ten. De vijandelijkheden op Java en Sumatra vonden voortgang. Gedu rende de twee afgelopen maanden kwamen militaire operaties voor, waarbij aan beide zijden ten minste 200 man betrokken waren. Bij der gelijke botsingen gebruikten beide partijen moderne wapens. In één ge val, een aanval op Djokja, beliep het aantal republikeinse strijdkrach ten ongeveer 1500 man. De Indonesirche bevolking lijdt ontberingen om dat by vijandelijkheden verliezen onder de bevolking geleden worden. In sommige gebieden is de handhaving van recht en orde onbevredigend; er is geen persoonlijke veiligheid. DRINGEND TEKORT VOOR BEVOLKING Ofschoon de economische toestan den in sommige gebieden beter ge worden zijn komen' in andere gebie den ernstige tekorten voor. In de ge bieden, die niet onder Nederlandse controle staan, zijn er dringende be hoeften aan medische goederen en in sommige gevallen aan medisch personeel. Een vertegenwoordiger van het in ternationale Röde Kruis voor Zuid- Oost-Azië is verzocht aan de Com missie alle mogelijke advies of bij stand tot verlichting van deze toe stand te geven. Het schijnt de Commisise toe, dat het economisch herstel, de terugkeer van recht en orde en het eind van het lijden slechts kunnen worden be reikt, indien spoedig algehele poli tieke overeenstemming wordt ver kregen. DE MILITAIRE TOESTAND Sumatra Over de militaire toestand zegt het rapport, dat 9 pagina's telt, onder meer: In Noord-Sumatra heerst een spo radische guerilla-activiteit, die in he vigheid varieert, waartegen wordt opgetreden met een regelmatig pa trouilleren en enkele zuiveringsacties van de Nederlandse troepen. In Mid- den-Sumatra wordt nog gevochten, ten gevolge waarvan huizen en dor pen werden vernield, de bevolking verliezen leed en aan aanzienlijke ontberingen onderhevig was. In Zuid-Sumatra had guerille-ac- tiviteit op beperkte schaal plaats, doch in het gehele gebied van Pa- lembang en de Lampongs is het rustig. Java Over de toestand op Java zegt het rapport: In het gebied van Bandoeng bevinden zich aanzienlijke strijd krachten van de Siliwangi-divisie. Hiervan heeft een bataljon inge stemd met de wapenstilstands-voor stellen. De andere bataljons hebben blijkbaar besloten geen verdere on derhandelingen te voeren. positie in dit gebied is ver ward door de aanwezigheid van de „Dural Islam", een fanatieke organi satie van Moslims, die grote gebie den in West-Java terroriseert, en I kleine benden gewapende extremis ten, die onder de invloed staan van I „Tan Malaka". De meest recente be richten wijzen er op, dat elk ogen- l blik de huidige kleine gevechtsaan rakingen tussen de Nederlandse troe pen en de Siliwangi-divisie ernstiger afmetingen zouden kunnen aanne men, aldus het rapport van de Unci. In het grootste deel van Midden- Ja va aldus vervolgt het rapport hebben de Nederlandse troepen slechts de belangrijkste steden en wegen onder hun controle. Het rap port geeft voorts uitvoerige bijzon derheden over de operaties in het gebied van Djokja, o.a. over de aan- vol op 1 Maart door 1500 republi keinen, die werd afgeslagen. Over Oost-Java zegt het rapport, dat afnemende guerilla-activiteit wordt gemeld in het gebied van Tu- ban, Soerabaja, Ploso en Pandakan. sche betogers zich wilden aansluiten bij een Meidag-demonstratie op Tra falgar Square. Politie te paard zette vervolgens het plein af. Een handge meen dat meer dan twee uur duurde, ontstond. De politie nam de spandoe ken met geweld in beslag, brak de draagstokken stuk en verscheurde het dundoek. Vele politieagenten raakten hun helmen tijdens het tumult kwijt en verscheidene paarden werden ge wond. Pollitt, de Engeles communis tenleider, vertelde zijn gehoor van 2000 personen, dat in China de op één na grootste gebeurtenis in de wereldgeschiedenis tot een allesbe heersend slot werd gevoerd. De Sov jet-revolutie van 1917 was de groot ste g 'ïeurtenis. RELLETJE TE BERLIJN. De Duitse politie in de Amerikaan se sector van Berlijn heeft de deel nemers aan een 1 Mei-optocht, ge organiseerd door de „Vrije Duitse Vakbeweging", verspreid, waarbij van de gummistokken gebruik moest worden gemaakt. Een aantal perso nen werd gewond. Er zyn arrestaties verricht. De „Vrije Duitse Vakbeweging" wordt door de Sovjets gesteund. Het Amerikaanse militaire bestuur had alleen de leden van de anti-com munistische „Onafhankelijke Vak bond" (U. G. O.) toestemming gege ven een optocht door de Amerikaan se sector te houden. RUST IN PARIJS. Dank zij een reeks stakingen van bus-, taxi-, theater- en drukkersper- s<"neel. alsmede van straatvegers, ver liep de één-Mei-viering in Parijs on gewoon rustig. Straatventers ver kochten de traditione'e lelietjes van dalen. De door de communisten gelei de vakvereniging CGT hield een dé- fi.é op Place de la Bastille. PARADE TE MOSKOU. Gistermorgen besteeg maarschalk Stalin in militaire uniform, getooid met de orden van held der Sovjet- Unie en held van de Arbeid, het mausoleum van Lenin, vanwaar hij gedurende verscheidene uren meer dan een mihoen Sovjet-burgers zag voorbijtrekken. Achter hem stonden de leden van het Politburo, onder wie Malenkof. Molotof en de maarschal ken Wo-osiilof en Boelganin in blau we uniformen. Maarschalk Wassilefski sprak een rede uit waarin hij zeide, dat „Ame- rika's leidende kringen voorberei dingen treffen voor een derde we re1 doorlog". Al het Sovjet-gevechts- personeel werd opgeroepen „in de strijd het uiterste uithoudingsvermo gen te ontwikkelen." In alle satelietstaten werd volgens hetzelfde cliché gedemonstreerd in dezelfde toonaard, n.l.: strijd voor de vrede. Binnen drie dagen, zegt men te Berlijn ^^P EEN BESPREKING met de hoofdredacteuren van de met Sow- jet-licentie werkende Berlijnse bladen heeft kolonel Toelpanof, hoofd van de afdeling voorliahting van het Sowjet-Russische bestuur, in het vooruitzicht gesteld, dat de blokkade van Berlijn binnen drie dagen zal worden opgeheven. In Londense officiële kringen toont men echter voorzichtigheid met betrekking tot de berichten, dat de ophef fing van de blokkade slechts nog een kwestie van dagen was. Men meent, dat de onderhandelaars nog nieuwe instructies zullen moeten ontvangen. Volgens Franse berichten is men te Parijs er van overtuigd, dat de blokkale over een paar dagen wordt opgeheven. De vier-mogend- hedenconferentie zou volgens Parijs op 15 Mei aldaar beginnen. ming van een democratische rege ring voor geheel Duitsland en te rug trA&king van de bezettingstroe pen binnen een jaar na tekening van het vredesverdrag". Zaterdag hebben de Sowjets de Britse eisen tot regeling van de in cidenten van de afgelopen week in gewilligd en in Britse kringen wordt gesproken over de „zeer vriend schappelijke houding", die de Sow- jet-Russen bij* dit nieuwe contact hebben aangenomen. Voorts toon-* den de Sowjets weer prijs te stellen op het door hen lang verwaarloosde sociale contact, toen zij Zaterdag een delegatie zonden naar de recep tie, die admiraal de Booy, het hoofd van de Nederlandse missie te Ber lijn, ter gelegenheid van de ver jaardag van koningin Juliana heeft gehouden. DE PLANNEN VOOR EEN WEST DUITSE REGERING. „New York Times" zou de Sowjetrussische gedelegeerde bij de V.N. Malik „stilzwijgend toe gestemd" hebben in de voorwaarde der Westelijke mogendheden, dat een bijeenkomst van de vier minis ters van Buitenlandse Zaken over de kwestie Duitsland, de plannen voor een Westduitse regering niet in de weg 'zal staan. Volgens andere berichten is er een gedachtenwisseling gaande tus sen de Amerikaanse, Britse en Franse regeringen over de mogelijk heid van aansluiting van Oost- Duitsland bij de Westduitse federa tie ingeval de Sowjets een derge lijke stap bij een eventuele vier- mogendhedenconferentie in overwe ging zouden willen nemen. Het officiële orgaan van het Sow jetrussische militaire bestuur in Duitsland, de „Taeglische Rund- sdhau", verklaart echter, dat de Sowjet-Unie bij eventuele viermo- gendbedenbesprekingen onvermin derd vasthoudt aan haar eisen: „Vredesverdrag met Duitsland, vor- £en koAMltjt... Een vrolijk kleed bedekt vaak die pe en pijnlijke wonden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1949 | | pagina 1