S>e£<2i/dó£0o\xhm&
De zaak-Mindszenty voor
de U.N.O.
Kwamen de Russen over
de brug?
Nanking verwerpt commu
nistisch ultimatum
Directeur: C. M. VAN HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: TH. WILMER.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WOENSDAG 20 APRIL 1949
40ste JAARGANG No. 11673
Verenigde Naties
bespreken
zaak - Mindszenty
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
Bur. Papengracht 32( Telel. 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn 20935 - Abonnementsprijs 10.32 p. w., 11.40 p. mnd., 14.15 p. kwart. Franco p. p. I 4.90 - Advert.i 15 ct. p. m.m. Teleioontjes 11.5»
Commissie dient onderzoek ter plaatse
in te stellen
Cuba heeft de Verenigde Naties voorgesteld een speciale commissie een
onderzoek te laten doen naar de schending der fundamentele mense
lijke rechten, welke door Hongarije en Bulgarije zouden zijn bedreven
tegen kardinaal Mindszenty en de 15 Bulgaarse protestantse geestelijken.
In de door Cuba ingediende resolutie wordt een beroep gedaan op de Hon
gaarse en Bulgaarse regeringen om de commissie toegang te geven tot de
gevangenissen, waarin de veroordeelden zijn opgesloten. Ook wordt in de
resolutie voorgesteld, dat de commissie een onderzoek zal instellen
naar het gevangen nemen van de Hongaarse protestantse bisschop La-
jos Ordass en van aartsbisschop Stepinac van Zuid-Slavië. Het Cubaanse
voorstel zal waarschijnlijk worden behandeld door de tweede politieke
commissie, die inmiddels al met het debat over de kwestie van de gods
dienstvrijheid in Hongarije en Bulgarije is begonnen. De commissie nam
met 17 stemmen voor, 1 tegen en 31 onthoudingen een voorstel aan om
Hongarije en Bulgarije, die geen lid zijn van de Verenigde Naties, uit te
nodigen de debatten bij te wonen.
Heilige Stoel ook
uitgenodigd
Over een Boiiviaans voorstel om
de Heilige Stoel, andere christelijke
kerken en de staat Israël uit te no
digen, werd met instemming van Bo
livia de stemming verdaagd.
Het debat werd geopend door Cos
ta Du Reis, de Boliviaanse afgevaar
digde. die voorlezing deed van ver
scheidene herderlijke brieven, die
kardinaal Mindszenty vóór zijn arres
tatie heeft geschreven en waarin hij
ontkende ooit bij enig complot be
trokken te 1 ijn geweest. Du Reis zei,
dat de kardinaal een bekentenis was
afgedwongen met behulp van Mid
deleeuwse martelingen.
De kardinaal was volgens Du Reis
eerst in een vochtige, donkere cel ge
zet, waarin men niet rechtop kon
staan. Men had een luchtpompsysteem
in werking gesteld, waardoor de kar
dinaal het gevoel had gekregen alsof
hij zou stikken. Daarna had men
hem onder felle belichting een ,.der-
de-graadsverhoor" van 82 uur lang
doen ondergaan tijdens welk ver
hoor hij niet had mogen zitten. Als
hij van uitputting instortte, werd hij
door dokters weer bij bewustzijn
gebracht.
Du Reis zei. dat de gerechtshoven
in „de totalitaire landen achter het
ijzeren gordijn" niets anders waren
dan „duivelse parodieën en politieke
organen". De wereld is heden ten
dage verdeeld in twee blokken, aldus
Dus Reis, doch deze verschillen niet
alleen op economisch en politiek ge
bied, maar vertegenwoordigen tevens
twee verschillende kanten van het
menselijk geweten: de ..goddelijke"
en de „satanische".
POLEN SPREEKT RUSSISCH.
De Poolse afgevaardigde Jan Dro-
hojowski sprak hierna gedurende één
uur. In zijn rede, die voor een zeer
groot gedeelte uit communistische
propaganda bestond, verwerkte hij
artikelen en paragrafen uit het Hand
vest der Verenigde Naties, de aan
vallen op de Amerikaanse en Britse
diplomaten in Boedapest en Sofia, op
kardinaal Mindszenty en de be
klaagden van Sofia, op de aartsbis
schoppen van Wenen en New-York,
op het Amerikaanse ministerie van
Buitenlandse Zaken, het Atlantisch
Verdrag, de Truman-leer en Bevin."
Hij haalde' teksten aan uit de Bijbel
om te „bewijzen", dat de processen
in Boedapest en Sofia rechtvaardig
waren.
De Franse afgevaardigde Jean
ChauVel betoogde, dat het Franse
volk iedere vorm van vrijheid na
aan het hart ligt. Het voelt, dat de
vrijheden van gedachte en uitdruk
king in bepaalde landen worden be
dreigd en is van mening, dat iedere
gelegenheid moet worden aangegrepen
om te trachten dit te "voorkomen.
Daarom is de Franse delegatie er
voorstandster van dat de onderhavi
ge kwestie door de Verenigde Na
ties wordt behandeld.
De vertegenwoordiger der Ver
enigde Staten, Benjamin O. Cohen,
ging -in een uitvoerig overzicht na
hoe de vrijheden en rechten van de
mens gedurende de laatste jaren op
velerlei wijzen zijn vastgelegd. „Geen
enkel land", zo betoogde hij, „heeft
het souvereine recht om de oorlog te
verklaren aan vrijheid en godsdienst"
Na te hebben nagegaan, hoe de vrij
heden en de godsdienst in Hongarije
worden onderdrukt, verklaarde hij.
dat de Verenigde Staten deze kwestie
behandeld willen zien overeenkom
stig de artikelen van het vredesver
drag, waarin de vrijheden en de gods
dienst worden gewaarborgd. Als de
ze procedure geen vruchten afwerpt,
moet de Algemene Vergadering der
Verenigde Naties zich met het geval
bemoeien.
De Belgische afgevaardigde, Jo
seph Nisot, betoogde dat Hongarije en
Bulgarije zijn gebonden aan het vre
desverdrag. Ze hebben dus interna
tionale verplichtingen om onder an
dere de rechten en vrijheden van de
mens te waarborgen. Doen zij dit
niet dan heeft de Assemblée de be
voegdheid om op te treden.
CUBA STELT VOOR
HONGARIJE EN BULGARIJE
•TIJDELIJK UIT DE VN.
TE ROYEREN.
De Cubaanse gedelegeerde heeft in
de Algemene Vergadering der Ver
enigde Naties voorgesteld om Hon
garije en Bulgarije tijdelijk uit te slui
ten als leden van de V.N., zolang in
deze landen de godsdienstvrijheid niet
is gegarandeerd.
ZIONISTENLEIDER OVERLEDEN.
Rabbijn Stephen S. Wise, de leider
van het Zionisme over de gehele
wereld, is in de leeftijd van 75 jaar
te New York overleden.
DE STRIJD IN GRIEKENLAND.
Volgéns de „Vrije Griekse Radio",
die aanhaling deed van een commu
niqué van het yrije Griekse opper
bevel", is door de opstandelingen in
het gebied van de berg Kaimakcha-
lan (West-Macedonië) een nieuw of
fensief ingezet.
MEVROUW SPOOR MET VA-
CANTIE IN NEDERLAND Met
het vlaggeschip „Oranje" van de Mij
Nederland arriveerde Dinsdagoch
tend de echtgenoot van generaal
mevit>uw M. Spoor-Dijkema, voor
een welverdiende rust in het vader
land, welke vacantie zij bij familie
in de provincie Groningen zal door
brengen.
Op de kade te Amsterdam passeert
mevrouw Spoor de passencontróle.
Malinin echter nog niet naar
Washington
^E DUITSE ZEGSLIEDEN, die in nauw contact staan met het Sowjetr
Russische militaire bestuur te Berlijn en Maandag verklaarden, dat
generaal-majoor Malinin met een „belangrijke missie" op weg naar Wash-
ingon is, zeiden gisteren, dat door hen verstrekte inlichtingen „prema
tuur" geweest zijn. Generaal Malinin, die tien dagen geleden besprekin
gen op het hoogste niveau had, gevoerd met de Sowjet-Russische militaire
gouverneur, generaal Tsjoeikof, was, in Sowjet-Russische kringen te Ber
lijn beschreven als een passende afgezant voor het geval voelhorens in
Washington zouden moeten worden uitgestoken. Dit had aanleiding ge
geven tot berichten, dat Malinin reeds vertrokken was.
ER IS IETS AAN DE HAND
Toch schijnt er wel iets aan de
hand te zijn. Want volgens berichten
uit Washington zou men daar hebben
toegegeven, dat de ministers Acheson,
Bevin en Schuman, toen" zij in Wash
ington waren voor het tekenen van
'het Atlantisch pact, een Russisch
aanbod voor zich op tafel hadden lig
gen om de Oostelijke en Westelijke
blokkades tegelijkertijd op te heffen
en een bijeenkomst te houden van de
vier ministers van buitenlandse za
ken om de Duitse problemen te be
spreken.
Het aanbod, dat indirect was ge
daan, maar uit officiële Russische
bron afkomstig was, is van de hand
gewezen en de Russen hebben
daarna om meer suggesties gevraagd
voor een oplossing.
Washington heeft daarop geant
woord, dat de Westelijke mogendhe
den bereid zijn om besprekingen te
beginnen, maar op hun voorwaarden
en niet op die van Rusland. Al deze
aanbiedingen en tegenvoorstellingen
zijn tot nu toe via tussenpersonen ge
daan, maar zowel Oost als West zijn
verlangend om de situatie zich zo te
zien ontwikkelen, dat over deze
kwesties een officieel contact Jjan
worden opgenomen.
PLANNEN VOOR OOSTDUITSE
REGERING?
Volgens Duitse bronnen, die in
nauw contact staan met het Sowjet-
Russische militair bestuur hebben de
Sowjet-Russische autoriteiten te
Berlijn de Duitse politici in de Sow-
jet-zóne order gegeven plannen klaar
te maken voor het instellen van een
Oost-Duitse regering voor 1 Juni
aanstaande.
Het bezoek van Wladimir Dekana-
sof. de voormalige Sowjet-Russische
ambassadeur in Duitsland, aan Ber
lijn, zou met deze plannen in ver
band kunnen staan.
MAANDAG HERVATTING VAN
GROENTE-EXPORT DUITSLAND.
i
In veilifigkringen verwacht men,
dat aanstaande Maandag de groen-
tenexport naar Duitsland wordt
hervat. Door betalingsmoeilijkheden
in zake het nieuwe groentencontin-
gent van 4 millioen dollar konden
nog geen verse groenten naar Duits
land worden geëxorteerd.
DE TOEKOMSTIGE HOGE
COMMISSARISSEN VOOR
DUITSLAND.
Verantwoordelijke functionarissen
zijn van mening, dat de volgende
personen tot geallieerde hoge com
missaris van Duitsland zullen wor
den benoemd, aldus schrijft James
Reston, de diplomatieke medewer
ker van de „New York Times":
John McCley (V.S.), zwager van
Lewis Douglas, de Amerikaanse am
bassadeur te Londen en president
van de Wereldbank; generaal Sir
Brian Robertsan (Engeland), thans
militair gouverneur van Duitsland;
André Frangois-Poncet (Frankrijk),
speciaal adviseur van generaal Pier
re Koenig, Frans militair gouverneur
van Duitsland.
De commissarissen zullen de mi
litaire gouverneurs vervangen, na
dat de West-Duitse regering is ge
vormd.
Naar een
Middelandse
Zee-pact
Volgens de diplomatieke mede
werker van de „Daily Telegraph"
zullen na de besprekingen, die in
de loop van de volgende maand
tussen de Britse minister van Bui
tenlandse Zaken Bevin en zijn
Turkse collega Sadak zullen worden
gevoerd, hetzij door de Britse, het
zij door de Amerikaanse regering
definitieve voorstellen worden ge
daan, om tot het sluiten van een
verdedigingsverdrag voor het Mid
dellandse Zeegebied te komen.
Volgens de medewerker zal dit
bondgenootschapsverdrag een an-
vulling vormen van het Atlantisch
Pact en van het Handvest der Ver
enigde Naties. Er zouden reeds in
leidende besprekingen op hoog ni
veau zijn gehouden. Een verdedi
gingsverdrag voor het Middellandse-
Zeegebied zou waarschijnlijk door
Engeland, de Verenigde Staten,
Frankrijk, Turkije, Griekenland en
Italië worden getekend.
De rrvpgelijkheid bestaat, dat
Spanje zal worden uitgenodigd
eveneens aan een verdedigingsver
drag voor het Middellandse-Zeege-
bied deel te nemen. De diploma
tieke medewerker van de „Daily
Telegraph" schrijft hieromtrent dat
„men te Washington en vooral in
militaire kringen, steeds meer tot
de mening overhelt, dat de strategi
sche positie van Spanje belangrijker
is dan de vorm van zijn regering".
Spanning in Iran
Russisch verdrag
gedeeltelijk opgezegd
De Iraanse regering heeft beslo
ten drie belangrijke artikelen van
het Iraans-Russische verdrag van
1921 van nu en genei* waarde te be
schouwen en heeft door middel van
de Sovjet-ambassadeur Sadsjikow,
die op vertrek stond naar Moskou,
de Sovjet-regering van dit besluit
verwittigd. Teheran heeft als zijn
standpunt doen weten, dat Iran's
lidmaatschap van de V.N. automa
tisch alle verdragen vernietigt, wel
ke „onder druk" zijn aangegaan. De
drie opgezegde clausules betreffen
het recht om onder bepaalde omstan
digheden Iran door Russische troepen
te doen bezetten, Russische controle
op de visserij in de Kaspische Zee en
op de Iraanse tol-tarieven.
Te Washington acht men het mo
gelijk, in de laatste tijd dat de toege
nomen spanning tussen de Sovjet-
Unie en Iran kan leiden tot Russische
steun aan een guerilla-oorlog, welke
op touw zou gezet kunnen worden
door de Koerden-hoofdman Brazani,
die zich op het ogenblik in Zuid-
Rusland in ballingschap bevindt met
verscheidene duizenden volgelin
gen. Reeds vroeger heeft deze Bra
zani pogingen ondernomen tot op
stand ten einde te komen tot de vor
ming van een onafhankelijk Koer-
distan, bestaande uit delen van Iran,
Irak en Syrië. Daarom werd hij ge
dwongen Iran te ontvluchten. Hij
heeft ook een rol gespeeld tijdens de
bezetting van de provincie Azer-
beidsjan door het rode leger.
In welingelichte kringen te Wash
ington betreurt men het evenwel,
dat in verscheidene Amerikaanse
bladen de indruk gewekt wordt, dat
de spanningen tussen Iran en Sovjet-
Rusland een climax naderen. Men
verwacht eerder een toenemende ze-
nuwenoorlog door middel van pro
paganda en het aanmoedigen van een
guerilla-oorlog.
Roden wilden de Jangtse over
I'VE CHINESE regering heeft een ul timatum van de communisten ver-
worpen. Daarin werd geëist, dat de rode troepen ongehinderd de
Jangtse zouden mogen oversteken en controle uitoefenen op de reorgani
satie van de nationalistische troepenf die zich naar het Zuiden zouden moe
ten terugtrekken. Volgens berichten van Reuter is de verwerping van het
ultimatum reeds ter kennis gebracht van de communistische legerleiding
te Peking.
Vredeskansen dalen
De hoogste burgerlijke en militai
re autoriteiten van de Chinese natio
nalistische regering hebben gisteren
de gehele dag vergaderd, teneinde
tegenmaatregelen te beramen met
het oog op een eventuele poging van
de communistische troepen om de
Jangtse over te steken. Men vreesde,
dat deze poging zou worden gedaan,
zodra het door de Chinese commu
nisten gestelde ultimatum zou zijn
afgelopen dat was vannacht om
twaalf uur.
De kans op-een einde van de bur
geroorlog in China is door het ver
werpen van het ultimatum uiterst
gering geworden. De nationalistische
regering heeft op alle punten de com
munisten hun zin willen geven, maar
het was teveel gevraagd om de rode
legers toe te staan, de Jangtse te
overschrijden. Dat had betekend, dat
geheel China zou hebben gecapitu
leerd. Waarschijnlijk zullen de natio
nalistische troepen nu de strijd tot 't
uiterste voortzetten.
Inmiddels zijn er reeds berichten
binnengekomen over hevige strijd
aan de Jangtse. De provinciale rege
ring van Koangsoe heeft haar hoofd
stad Tsjinkiang verlaten 65 km ten
Oosten van Nanking en zich be
geven naar een plaats, welke 160 km
ten Zuiden van Nanking ligt.
*Jf* Te optimistisch
IN een rede, welke de voorzitter van
de Chr. Hist. Unie de heer Tilanus
heden heeft gehouden op de alge
mene vergadering der Chr. Hist.
Unie te Amsterdam, zeide hij, spre
kend over economische en financiële
toestand:
Bij veel ciitiek, die men kan
hebben, valt niet te ontkennen,
dat er in ons volksleven vooruit
gang is te bespeuren. De zware
belastingen nopen tot soberheid.
Soberheid echter verlamt de
kracht van een volk niet. De
druk van de belastingen is hier
en daar te hoog en dit kan
energiedodend werken. Spreker
geeft de verzekering dat deze
dingen de volle aandacht van de
beide Kamerfracties hebben.
Naar onze smaak drukt de heer
Tilanus zich hier wel wat te opti
mistisch uit, als hij zegt, dat de druk
van de belastingen hier en daar te
hoog is.
De belastingdruk is over het alge
meen te hoog.
Het zou een zegen zijn, als die druk
kon worden verlicht een zegen
voor het economisch en voor heel
het maatschappelijk leven.
Een andere kwestie is: of dat kan
en hoe dat kan.
En deze kwestie is wel een van de
moeilijkste onder de vele' moeilijke
kwesties, waarvoor regering en
volksvertegenwordiging staan.
Wij erkennen dat zonder enige
restrictie.
Maar wij wilen ons toch niet neer
leggen bij het feit van de over het
algemeen te hoge belastingdruk, als
ware deze toestand niet zoo heel
erg. Dat zou kunnen verlammen het
streven, om tot een betere toestand
te geraken. En dit streven moet
voortdurend leven, effectief leven, bij
regering en volksvertegenwoordi
ging-
Dr Arnold in
Den Haag
OVER DE KWESTIE DER GRENS
CORRECTIES.
Dr. Arnold, de premier van Noord-
RijnlandWestfalen, is gisteren in
Den Haag geweest, waar hij een be
zoek heeft gebracht aan de Neder
landse minister van Buitenlandse
Zaken, mi'. Stikker. Dit bezoek
heeft de Duitse premier op eigen
initiatief ondernomen. Hoewel de
Duitsers nog niet zover zijn, dat zij
op eigen gelegenheid buitenlandse
betrekkingen mogen onderhouden,
heeft de Nederlandse regering zijn
verzoek om naar Den Haag te mo
gen komen, blijkbaar niet willen
afwijzen, doch men ihceft zijn be
zoek officieel een beleefdheidsbe
zoek genoemd, al weet iedereen, dat
dr. Arnold kwam om te spreken
over de grenscorrecties.
Na zijn onderhoud met mr. Stik
ker heeft dr. Arnold nog besprekin-
gen^gevoerd met de regeringscom
missaris voor Duitse aangelegen
heden dr. Hirschfeld en met de
fractie-leider der K.V.P. in de Eer
ste Kamer, mr. Kropman. Daarna
vertrok hij onmiddellijk in een Ne
derlandse auto naar de Duitse grens.
Ongenode gast.
Toen de minister-president van
West-Duitsland, dr. Arnold, gisteren
in Den Haag aankwam, verscheen hij
daar, aldus het „Algem. Dagblad
zonder daartoe op enigerlei wijze te
zijn uitgenodigd door de Nederland
se regering. Eenmaal in de residentie
gearriveerd heeft hij telefonisch op
buitenlandse zaken laten vragen zijn
opwachting bij de minister-president
of bij de minister van buitenlandse
zaken te mogen maken. Daarop is be
sloten, dat laatstgenoemde hem zou
ontvangen. Dr. Arnold heeft toen
mondeling tegenover minister Stik
ker de reeds eerder door de regering
van West-Duitsfand kenbaar gemaak
te bezwaren tegen de voorgenomen
grensverbetering in het kort geformu
leerd. Het bezoek van dr Arnold bij
minister Stikker was vrijwel onmid
dellijk hierop afgelopen. Het gehele
bezoek op het departement van bui
tenlandse zaken duurde#ongeveer een
uur.
Met het oog op de naderende jaar
lijkse moeilijke periode in de vlees
voorziening acht de minister van
Landbouw, Visserij en Voedselvoor
ziening het raadzaam met ingang van
22 April het vleesrantsoen weer op
200 gram per week per persoon te
brengen. Het verhoogde rantsoen van
250 gram zal verlaten worden, om zo
lang mogelijk het basisraj^tsoen van
200 gram te kunnen handl
intsocn
haven.
Een koAAe-Uje.,..
Armoede kan gevaarlijk zijn;
weelde is veel gevaarlijker voor een
zedelijk-goed leven.
