3)e CddóeSou^a/nt
Palar stelt zijn eisen te
Lake Success
Grenscorrecties
De nieuwste geldsanering
te Berlijn
Amerika's
militaire hulp
Directeur: C. M. VAN HAMERSVILD.
Hoofdredacteur: TH. WIIjMEK.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
DINSDAG 22 MAART 1949
40ste JAARGANG No. 11649
Palar
Herstel de Republiek
e'n wel binnen
14 dagen
Bur. Papengracht 32. Telel. 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn 20935 - Abonnementsprijs 10.32 p. w., 11.40 p. mnd., 14.15 p. kwart. Franco p. p. i 4.90 - Advert 15 ct. p. m.m. Telefoontjes 11.50
Modernisering van
sociaal-charitatieve
zorg
u
HET menselijke in al ons werken
kan en moet steeds worden ver
volmaakt en kan en moet steeds wor
den aangepast aan de redelijke
eigen-tijdse eisen. Wij moeten zelfs
die eisen vooruitlopen, waar moge
lijk. Dat is gezonde vooruitstrevend
heid.
Dit is ook en wel zeer bijzonder
van toepassing op de beoefening der
charitas onder de katholieken, in de
Katholieke Kerk.
Vanzelfsprèkend is het, dat de
maatschappelijke hulp in het alge
meen moet worden herzien in over
eenstemming met de eisen van de
tijd. Maar, waar de kern van het
christelijk leven ligt in de beoefe
ning van de charitas, is het duide
lijk, dat hier zeer bijzonder zware
verplichtingen rusten op de katho
lieken.
Het Episcopaat heeft dan ook
spoedig na de oorlog een adviescom
missie op sociaal-charitatief terrein
benoemd. Onder de wensen, door be
doelde commissie in het licht gesteld
en bepleit, behoort onder meerdere
die van: coördinatie, wat wil zeggen,
dat de vele kaholieke sociaal-chari
tatieve instanties niet langs elkaar
werken maar met elkaar, elkaar
voorlichtend, aanvullend, vervolma
kend
En nu lezen wij, dat in Zwolle het
voorbeeld is gegeven van zulk een
coördinatie door de oprichting van
een sociaal-charitatief Centrum, het
welk is geopend door de vicaris-ge
neraal van het Aartsbisdom als ver
tegenwoordiger van Z Em. de Kardi
naal.
De omschrijving van het doel van
dit Centrum lezen we in de „Maas
bode" van gisteravond aldus:
„Dit Centrum stelt zich Tén
doel in Zwolle, parochieel en in
terparochieel een doeltreffende
sociaal-charitatieve zorg te be
vorderen. Het wil het begin zijn
van een nieuwe charitas, die zij
echter in handen, wil doen hou
den van de levende parochie
gemeenschap, zodat het alleen
als adviseur en representant op
treedt. Daarom zullen naast het
interparochiële centrum nog pa-
rochiëlé centra gesticht worden,
die eventueel door een zuster
van het maatschappelijk werk als
beroepskracht worden bijge
staan. Het centrum zal ér zo
doende zeker voor waken, dat
het tot een bureaucratisch appa
raat uitgroeit. Zo nodig zal het
initiatief tot nieuwe sociaal-cha
ritatieve arbeid genomen wor
den".
Zulk een Centrum zal natuurlijk
niet nodig zijn in iedere gemeente,
maar wél is het in iedere grotere ge
meente gewenst en: nodig.
In iedere gemeente, ook in platte
landsgemeenten, moeten de katholie
ken zich er echter wel van bewust
zijn, dat ook daar de sociaal-charita
tieve arbeid andere eisen stelt, dan
'n vijf en twintig jaar geleden an
dere dringende eisen!
Met voldoening en met erken
telijkheid aan hen, die daartoe het
initiatief hebben genomen moge
hier er aan worden herinnerd, dat in
Leiden reeds enige tijd geleden is
gesticht de „Katholieke Centrale voor
Gezinszorg" (onder voorzitterschap
van mr. Donders), welke onder haar
beheer heeft een. Sociaal Adviesbu
reau, waarin deskundigen leiding ge
ven, en welke organiseert contact
avonden voor afgev. van sociaal-
charitatieve organisaties of corporaties
in de breedste zin van het woord.
Ongetwijfeld, ook hier is er nog maar
een begin. Doch én de grondslag,
waarop de Katholieke Centrale is ge
bouwd, en de tot op heden ontwik
kelde activiteiten zijn voortreffelijk.
Katholiek Leiden moet dit werk
waarderen, bestaan en uitbreiding
mogelijk maken!
Betrokkenen zij er even aan her
innerd, dat er Donderdagavond een
contactavond is, waarop zal worden
gsproken over maatschappelijke ge>
zinszorg door een daartoe zeer be
voegd persoon, de heer S. Menken,
wethouder van sociale zaken te Lei
den.
Herstel der Republiek binnen 14 dagen
P|E HINDERPALEN, die volledige overdracht van de souvereiniteit aan
de republiek Indonesia in de weg staan, zo zeide Palar, de afgevaar
digde van de R' nibliek, gisteren in de Veiligheidsraad, zijn te vinden in
de Nederlandse grondwet. De hierin vervatte bepalingen betreffende de
band van Indonesië met Nederland zijn eenzijdig door Nederland opge
legd. In hef bijzonder maakte Palar bezwaar tegen de „waarborgen van
goed bestuur en de handhaving deralgemeen menselijke rechten" door
de NederlandsIndonesische Unie, want alleen een souverein Indone
sië kan en moet deze waarborgen geven. Bovendien in deze taak van
de Unie, z<p zei hij, volkomen eenzijdig door Nederland alleen vastgesteld.
Resolutie moet worden stmjpo GEARRESTEER"
uitgevoerd
Nadat Palar nog gewezen had op
de resolutie in de Bijeenkomst Fede-
raad Overleg waarin herstel van de
Republikeinse regering wordt geëist,
een resolutie die tweemaal mef alge-
mene stemmen is aangenomen, vatte
hij zijn standpunt als volgt samen.
1) De resolutie moet onmiddellijk
worden uitgevoerd en de procedure
hierin voorgesteld moet worden ge
volgd.
2) Een preliminaire conferentie on
der auspiciën van de Unci zou in ieder
geval geen ancjer doel kunnen heb
ben dan het onmiddellijk herstel van
de Republikeinse regering. Welnu,
hiervoor is het voldoende, daf de re
solutie zelf wordt uitgevoerd. Het
herstel van d£ Republiek moet bin
nen veertien dagen geschieden.
3) De Unci moet onmiddellijk een
rapport indienen over de situatie in
D jok ja.
4) De Unci moet onmiddellijk rap
porteren over de militaire situatie,
ook in die gebieden, welke voor 18
December onder Nederlandse controle
stonden.
5) Een onmiddellijk onderzoek naar
wreedheden van beide zijden moet
worden ingesteld door een internatio
nale commissie
Tevoren had de vertegenwoordiger
vhn India nog gezegd, dat het voorstel
van Canada niet duidelijk is. Alle
sprekers, zo merkte hij op, hebben
er een andere uitleg aan gegeven. Hij
meende, dat een preliminaire confe
rentie alleen tot doel zou mogen heb
ben een onmiddellijk herstel van de
Republikeinse regering. De Veilig
heidsraad zou echter eerst nauwkeu
rig het doel van een dergelijke con
ferentie moeten omschrijven.
Hierna werd de zitting verdaagd
tot Woensdag a.s. 21 uur Nederlandse
tijd.
*i* Verblijdend
\/OOR de tweede maal is in de
nacht van Zaterdag en Zondag
een stille stoet biddende mannen
door Amsterdams straten getrok
ken.
Het waren er 35.000, van wie 25.000
van buiten Amsterdam.
Wij gevoelen het als een weldaad,
als een zegen, dat zo vele mannen er
behoefte aan gevoelen, om op deze
wijze uiting te geven aan hun geloof
in en hun liefde voor het Eucharis
tisch Geheim in de stad van het
Mirakel.
Te midden van brutaal en bruut
ongeloof, van sleur en oppervlakkig
beid in kringen van gelovigen is
zulk een „stille omgang" een feit,
dat ieder onzer werkelijk innig moet
verblijden!
Deze dagen hoorden we een Pas
toor er zijn grote voldoening en
vreugde over uitspreken. Maar
deze voegde hier aan toe de wens,
dat diezelfde mannen nu ook, indien
mogelijk, door de week 'ns enkele
keren zullen bijwonen en mee-be-
leven het heilig Misoffer.
DUITSERS PROTESTEREN TEGEN
„LANDROOF".
In de buurt van Geilenkirchen is
er gistermiddag een protestvergade-
ring gehouden tegen de verwachte
grenscorrecties aan de Nederlands-
Duitse en Belgisch-Duitse grenzen.
Karl Arnold, de minister-president
van Noord-Rijnland-Westfalen voer
de er het woord en bestempelde de
correcties als landroof.
Volgens Arnold behoort de grens
streek bij Duitsland, Correcties zou
den maar wantrouwen zaaien en een
ongunstige invloed hebben op de be
trekkingen tussen Duitsland en Ne
derland. Een van de-andere sprekers
zei, dat „levende mensen worden ge
bruikt als ruil- en handelsobjecten
ten behoeve van aanspraken op her
stel".
In de dorpen, welke naar men aan
neemt, bij de correctes betrokken
zullen zijn, heeft men hier en daar
leuzen op de muren gekalkt: „Nieu
we grens nieuwe oorlog. Wij blij
ven Duits ondanks annexatie". In het
al'gemeen zegt de bevolking weinig
over de grenscorrecties. De mensen
die de vergadering bij Geilenkirchen
bezochten, waren voor het merendeel
niet afkomstig uit de betrokken
grensstreek.
Van militaire zijde is medegedeeld,
dat dezer dagen de generaal-majoor
van de T.N.I. Sutupo door Nederland-
troepen is gearresteerd. Sutupo is
gewónd en in het hospitaal te Solo
opgenomen. Hij Vas vroeger eerste
luitenant van het K.N.I.L., doch. werd
in 1935 uit de militaire dienst ontsla
gen.
HALF MILLIOEN VOOR RODE
KRUIS-HULP IN INDONESIë.
Als gevolg van de onlangs door, het
Nederlandsche Roode Krui? gevoerde
actie „Rode Kruis-hulp voor Indone-1
sië", is het Nederlandrche Roöde
Kruis in staat, om voor een waarde
van over het half millioen gulden aan
geneesmiddelen, melk en babyvoedsel
naar Indonesië te zenden.
DUITSE DEMONSTRATIE TE
GEN DE GRENSCORRECTIES
Maandagmiddag hebben Duitse auto
riteiten in^het grensgebied van Self-
kant in het dorp Gangelt (ten Oosten
van Sittard) een demonstratie geor
ganiseerd tegen de voorgenomen
grenscorrecties. Tot de sprekers be
hoorde de minister-president van
Nord Rhein Westphalen, dr Karl Ar
nold.
Bewijs, dat het Westen niet loslaat
DE ECONOMISCHE TOESTAND in de Westelijke sectoren van Berlijn
is door het ongeldig verklarenvan de Russische mark wel duidelij
ker maar niet behaaglijker geworden. Ofschoon de West-Berlijners de
noodzakelijkheid van de geldsanering inzien, maken zij de Westerse geal
lieerden toch het vérwyt, dat de actie.niet voorzichtig genoeg is voorbe
reid en uitgevoerd. De voorzitter van de Westberlijnse socialisten, dr.
Suhr, sprak hierover gistermiddag in de gemeenteraad. 'Hij verwachtte
echter, dat binnen drie of vier weken het eftnomische leven in West-
Berlijn zijn normale gang zou hebben hersteld. Andere economische
experts verwachten een scherpe stijging van de werkloosheid in West-
Berlijn, daar minder grote ondernemingen niet over voldoende fondsen
beschikken om de lonen van haar arbeiders verder uit te betalen.
Als troostprijs wees dr. Suhr op de
betekenis van de geldsanering. Hij
beschouwde die als een garantie voor
het feit, dat West-Berlijn thans deel
uitmaakt van West-Duitsland en
daarom beschermd zal worden door
de vereende krachten van de Wester
se geallieerden.
De Russische mark is ten gevolge
van de sanering nog meer gedaald.
Vóór de geldzuivering kan men voor
één Westerse mark iets meer dan vier
en een halve Russische mark krij
gen. Thans wordt één Westerse mark
reeds geruild voor zes, acht of zelfs
tien Russische marken. De prijzen op
de Westberlijnse zwarte markt zijn
vrijwel onveranderd gebleven. Voor
één pond koffie wordt 26 mark be
taald (zeven gulden 80) en voor drie
Amerikaanse sigaretten één Westerse
mark (30 cent).
De Russen hebben tot nu toe nog
geen tegenmaatregelen genomen. De
Westerse bezettingsautorriteiten ver
wachten ook niet, dat zij repressailles
zullen nemen. De geldsanering heeft
echter wel de aandacht van de Rus
sische autoriteiten getrokken. Op het
hoofdkwartier van maarschalk Soko-
lofski in Karlshorst is een aantal Ru§fT
siche en Oostduitse financiële experts
bijeengekomen om de nieuwe situatie
te bespreken.
Het eerste gevolg van de sanering
is, dat 300 millioen Russische mar
ken van de Westelijke sectoren naar
ACTIE TEGEN DE GRENSCOR
RECTIES In sommige Duitse
grensdorpen wordt hevig geageerd te
gen de voorgenomen grenscorrecties.
In het dorp Höngen, ten Oosten van
Sittard, dat onder de grenscorrectie
valt, hebben tegenstanders op een
muur met grote letters geschreven:
„Deutsch wollen wir bléiben" Voor
standers van de grenscorrecties heb
ben geprobeerd het woord „Deutsch"
te verwijderen.
de Russische sector van Berlijn zul
len terugvloeien, waardoor hier de
circulatie van het bankpapier met on
geveer V/2 percent zal stijgen. De con
ferentie van Karlshorst zal maatrege
len moeten nemen om het vertrouwen
de Russische mark, dat toch reeds
zo geschokt is, tegen verdere afbrok
keling te beschermen.
Grote vrijheid van
handelen voor Truman
President Truman zal het Congres
grote vrijheid van handelen verzoe
ken bij de verdeling van wapens
voor Europa, wanneer het onderte
kende Noordatlantisch Pact bij de
Senaat in behandeling is, aldus ver
neemt Reuter uit Washington.
Ongeveer tegelijkertijd met het
pact zal het Congres een programma
voor militaire hulp aan Europa tot
een totaal van 1 a milliard dol
lar behandelen.
Men neemt aan, dat Truman geen
afzonderlijke toewijzing voor ell-
land aan het Congres wil voorleg
gen, doch dat het zijn bedoeling is
een bedrag ineens te verkrijgen,
waarover hij naar inzicht van zijn
kabinet zou kunnen beschikken. De
ze methode zou doeltreffend zijn in
geval van plq.tselinge noodtoestan
den.
Radio Moskou heeft gisteren ver
klaard. .dat Engeland heeft besloten
Malta te stellen onder Amerikaanse
„controle, om het te veranderen in
een Amerikaanse marine- en lucht
basis".
Cyprus en Kreta zouden eveneens
s-chakels worden in het wereldnet
werk van Amerikaanse bases „voor
agressieve oogmerken", aldus ver
klaarde radio-commentator Sjilsky.
De commentator zei, dat de Ame
rikaanse bases in het Atlantisch ge
bied als volgt zoudën zijn verdeeld:
68 in de Golf van Panama en de
Caraibische Zee, 63 in Engeland,
Frankriik of Duitsland en nog 25 in
■het Zuid-Atlantisch en 18 in het
Noord-atlantisch gJ'oied.
Het politiek bureau Van de com
munistische partij in België heeft
een resolutie goedgekeurd, waarbij
het opkomt tegen de beslissing van
de regering het Atlantisch Pact te
ondertekenen.
Vacantiespreiding
komt er door
Het bureau vacantiespreiding van
het centraal werkcomité vacantie te
•Gravenhage deelt mede. dat de met
ondersteuning van autoriteiten en in
stellingen uit de onderwijswereld in
gezette campagne om de vacanties van
het lager onderwijs reeds dit jaar te
spreiden succes heeft. Slechts onge
veer 10 pet. der scholen voor bijzon
der onderwijs blijkt dit jaar niet aan
het schema haar medewerking te ver
lenen, terwijl ook door vrijwel alle
besturen der -grote gemeenten met be
trekking tot het openbare onderwijs
het schema wordt doorgevoerd.
Door het bestuur van de bedrijfs-
raad van de bouwvakken daartoe aan
gespoord. zullen nu eveneens deze
bedrijven over ettelijke weken ge
spreid de vacantiepaUzë nemen.' In de
kringen der klein metaalindustrie
werden de voorstellen met veel sym
pathie begroet, terwijl door de ver
tegenwoordigers der textiel-, me
metaai- en conferctiebedrijven reeds
de toezegging werd gedaan, dat aan
dezeh het volgen van het vacantie-
spreidingsplan zou worden geadvi
seerd.
Verwacht wordt, dat thans in alle
bedrijven en instellingen van bete
kenis het tijdvak half Julihalf
Augustus voor vacantrtgangers
zonder schoolgaande kinderen
worden geblokkeerd, voor zover dit
met bedrijfs- en dienstbelang of met
andere belangen niet in botsing komt.
De campagne hiervoor is ingezet.
APOSTOLISCHE ZEGEN VOOR
KATHOLIEKE JONGEREN.
Telegram van Pauselijk Staats
secretaris.
Zoals bekend, is op de Jongeren
bijeenkomst in het RAI-gebouw te
Amsterdam op 20 Februari j.l. na af
loop van de Kardinaal Mindszenty-
meeting, een telegram gezonden aan
Z. H. de Paus. Dezer dagen ontving
het Kath. Jongerencomité in ant
woord hierop het volgende telegrgm.
van het Pauselijke Staatssecreta
riaat:
„Het Staatssecretariaat van Z. H.
heeft de eer méde te delen, dat Z. H.
de Paus zeer gevoelig is geweest
voor de betuigingen van kinderlijke
aanhankelijkheid, die hem bereikt
hebben' bij gelegenheid van de arres
tatie en veroordeling van Z Em. de
Kardinaal-Primaat van Hongarije.
Hij bedankt allen die op deze wijze
hebben willen delen in Zijn Vader
lijke smart en schenkt hun allen, als
uiting van Zijn erkentelijkheid Zijn
Apostolische Zegen".
MGR. N. SCHNEIDERS
BIJ Z. H. DE PAUS
Gouden Kruistochtpenning
overhandigd
Z. H. de Paus ontving, aldus de
„Maasbode" in particuliere audiëntie
Z. H. Exc. mgr. N. Schneiders, apos
tolisch prefect 'n Makassar. Na
deze audiëntie kreeg mgr. Schnei
ders gelegenheid zijn neef, de Haag
se pastoor G. F. Schneiders aan Z.
H. voor te stellen. Pastoor Schnei
ders overhandigde aan de H. Vader
een gouden Kruistochtpenning van
waarbij gevoegd was een oorkonde,
de Katholieke Actie in Nederland,
getekend door dr. ir. F. Ph. A. Tel-
legen, voorzittervan de landelijke
leiding der K. A., en de zeereerw.
heer mr. A. Diepentorock, secreta
ris. De H. Vader toonde zich met deze
aanbiedirig zeer verrast en sprak
zijn bewondering uit voor de pen-
ring en oorkonde.
PATER LECTOR Ir. PIUS
KOK O P. t
Op 46-jarige leeftijd overleed te
Wageningen plotseling aan een hart
verlamming pater jector ir. P. W. M.
Kok O.P., sipds September 1947 mo.
derator der R-K, Studentenvereni
ging „St. Franciscus Xaverius" te Wa
geningen.
PRINS BERNHARD WOENSDAG
TERUG.
Uit St. Anton vernemen wij, dat
Prins Bernhard met de prinsessen
Beatrix en Irene Woensdag a.s, naar
Nederland zal terugkeren. Het ge
zelschap zal met een extra trein tot
Friedrichshafen reizen. Vandaar gaat
de reis per vliegtuig verder.
VERTREK „ZUIDERKRUIS".
Het troepenschip „Zuiderkruis" zal
Woensdag 23 Maart aanstaande met
detachementen van het Koninklijk
Nederlands-Indische leger en de Ko
ninklijke Landmacht uit de Rotter
damse haven naar Indonesië vertrek
ken.
HALF POND RIJST OP DE BON.
Naar „Trouw" verneemt, zal deze
week een bon worden aangewezen
voor het kopen van een half pond
rijst voor alle leeftijdsgroepen. Bo
vendien zal in de bonnenlij st van
deze week voor personen boven vijf
jaar een bon voor 125 gram koffie
voorkomen.
OPHEFFING VAN KLEINE
GEMEENTEN
De minister van Binnenlandse Za
ken heeft aan de colleges van gede
puteerden een rondschrijven ge
richt, waarin hij ten aanzien van op
heffing van kleine gemeenten zijn
standpunt heeft geformuleerd, zoals
hij dit onlangs reeds in de Eerste
Kamej: heeft uiteengezet. In boven
bedoelde circulaire verzoekt dc mi
nister na te gaan in hoever in de be
treffende provincie geifieenten zijn,
welke niet voldoende bestuurskracht
hebben. Hij wijst erop, dat elk geval
op zichzelf dient te worden bezien.
BEDRIJFSPENSIOENFONDS
VOOR DE LANDBOUW.
Dezer dagen is de notariële op
richting geschied van het bedrijfspen
sioenfonds voor de landbouw. De
stichting van dit fonds is een direct
gevolg van de goedkeuring van het
wetsontwerp tot verplichte deelne
ming in bedrijfspensioenfondsen door
de Eerste Kamer.
Verwacht wordt, dat het bedrijfs
pensioenfonds voor de landbouw
per 1 Mei in, werking zal kunnen
treden. Aangezien de organisaties, die
in de Stichting voor de Landbouw
samenwerken, geen eensluidend oor
deel hadden over het verplicht stel
len van het fonds voor zelfstandigen,
zal voor deze categ(#ie geen aan
vraag bij Sociale Zaken kunnen wor
den ingediend. De arbeidersorganisa
ties zullen binnenkort de aanvrage
voor de arbeiders in land- en tuin
bouw, alsook voor die uit bijzonde
re agrarische bedrijfstakken als bos
bouw en veenbedrijf, indienen.
DUITSERS EN NEDERLANDERS
WILLEN MEER VRIJHEID OP
TUINBOUWGEBIED.
Zowel de Duitse als de Nederland
se handelspartner wensen de cen
trale regeling voor uitvoer van tuin
bouwproducten naar Duitsland dit
jaar niet terug. Het blijkt wenselijk,
de Duitse importeurs, zoveel moge
lijk vrijheid te laten. De controle op
de uitvoer zou het Nederlandse be-
drijfsschap kunnen uitoefenen. Ne
derland kan zich accoord verklaren
met Duitse maximumprijzen, mits
die in onderling overleg worden
vastgesteld. Wel zal de Nederlandse
tuinbouw, bij monde van de Stich
ting voor de landbouw, de aandacht
van de minister vragen voor de
Duitse invoerrechten, waarvan hij
voor de oorlog de noodlottige gevol
gen heeft ondervonden.
£en koMuetiit...
Zij, die menen, dat zij niemand
nodig hebben, worden onhandelbaar.