Se&zidóeSoti/Ya/tit Eerste stap naar vrede Drama van Boedapest te Sofia herhaald Een „proces" zonder bewijsmateriaal Thorez handhaaft zijn verklaring voor Nat. Vergadering Prijsval in Franse landbouw De boeren dreigen reeds met staking Versterking Russische troepen VRIJDAG 25 FEBRUARI 1949 40ste JAARGANG No. 11628 Directeur: C. M. VAN HAMERSVELD. Hoofdredacteur: TH. WILMER. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN WAARIN OPGENOMEN .DE BURCHT" „Proces" tegen 15 Bulgaarse protestantse geestelijken Bur. Papengracht 32. Telei. 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn 20935 - Abonnementsprijs f 0.32 p. w., 11.40 p. mnd., 14.15 p kwart. Franco p. p. 14.90 - Advert.: 15 et. p. m m. Teleioontjes 11.50 VNaar welke school? OVER vernieuwing van onderwijs wordt veel geschreven en ge sproken. Wat is die vernieuwing eigenlijk? Wat bedoelt men er mee? Het is niet gemakkelijk o.L een definitie te geven, welke voor iedere tak van en voor ieder vak van het onderwijs als pasklaar is. Ons dunkt, dat we „vernieuwing van het onderwijs" het best aldus kunnen omschrijven; Zij bedoe't de belangstelling en geestélijke zelf werkzaamheid van de kinderen op te wekken, om hen aldus in zichzelf de leerstof te doen verwerken, zodat zij leren niet voor de school, maar voor het leven. Aan die vernieuwing van het on derwijs kunnen de ouders heel veel medewerken; zij moeten de noodza kelijke voorwaarde schéppen, zonder welke alle pogingen van de docen ten, de onderwijskrachten tevergeefs, abso uut tevergeefs zijn. Welke die voorwaarde is? Zij moeten hun kinderen zenden naar de school, waarin deze thuis be horen. Voorop staat vanzelfsprekend: naar, indien mogelijk, een katholie ke school. Maar verder komt de vraag: naar we'ke katholieke school? Als het de bedoeling is, dat de kinderen later een ambaéht zullen kiezen, dan is hun plaats in een la gere school voor eindonderwijs en niet in een z.g. op eidingsschool, waar hun ook leerstof wordt voor gezet, die hen in het verder leven niet te pas zal komen, die hun niet interesseert en ook niet behoeft te interesseren. Een voor vele ouders tere kwestie is het, als zij een kind hebben, dat niet in staat is om, zoals andere kin deren, het onderwijs op de gewone school te volgen. Daarom is het hier een tere kwestie, omdat vaak ouders dat zelf niet kunnen of willen indien en het hun moet worden, meege deeld door de onderwijzers. Maar, als een onderwijzer dat doet, in het belang van het kind, dat zij er dan ook gehoor aan geven! Wij bezitten in Leiden onze uitstekende katho lieke B.L.O. scholen (scholen voor buitengewoon lager onderwijs) en ook zelfs scholen, die tussen het B.L.O. en het gewone onderwijs in staan. Voor de vorming, voor de toekomst van die kinderen is het van het grootste belang, dat zij dat onderwijs volgen, hetwelk voor hun aard, hun bevattingsvermogen het meest geschikt is, daaraan is aange past. Zij leren op een school voor gemakkelijker, lichter onderwijs véél meer voor hun leven, dan op een school, welke op een hoger plan staat. Helaas zien te veel ouders dat niet in, zoals ook te veel ouders een te groot verlangen hebben, om hun kinderen naar een H.B.S. te sturen. Wij noemen dit een „te groot" ver langen, maar zouden het beter kun nen noemen een onredelijk, onver standig verlangen. Onredelijk, on verstandig, is dat verlangen, als die kinderen op een H.B.S. toch niet het eind kunnen halen, en ook als hun aanleg, en daardoor ook hun nei ging, een andere kant uitgaat, en zij door een andere, dan een H.B.S. op leiding, die aanleg tot een betere, vruchtbaarder ontwikkeling zouden kunnen brengen. Het nijverheidsonderwijs zal in deze tijd voor velen kunnen zijn het enderwijs, dat hun een toekomst opent. Wij wachten met ongeduld af de tijd, dat in Leiden ook voor jon gens (de ambachtsschool) dat onder wijs op de zo noodzakelijke basis van de katholieke levensbeschouwing zal kunnen wordend gegeven. Als de te kenen niet bedriegen, is die tijd ge lukkig niet zo ver meer verwijderd! Nadat wij het bovenstaande had den geschreven, lazen wij het ver slag van een rede „Katholieken en begaafdheid", door prof. dr. Jos. Gielen voor de Groningse Katholieke Studentenver. „Albertus Magnus" gehouden, waarin ons o.m. deze op merking trof: De zegswijze: de juiste man op de juiste plaats, dient te wor den voorafgegaan door de zegs wijze: de juiste man op de juiste school. Wij zouden hieraan willen toevoe gen, als de spreker het niet al ook zó bedoeld heeft: ONDERHANDELINGEN IN CHINA BEGONNEN. Een vredesdelegatie uit Sjanghai is begonnen met het voeren van in leidende besprekingen over vrede met de communistische leider Mao Tse Toeng in diens hoofdkwartier dat 250 kilometer ten Zuid-Westen van Peking ligt. De delegatie staat onder leiding van dr. Yen en dr. Shao Li Tse, de voormalige ambas sadeur te Moskou. Men verwacht dat zij tijd en plaats zal vaststellen voor de officiële onderhandelingen tussen de Chinese regering en de communisten. t^ANDAAG BEGINT IN SOFIA het „proces" tegen de 15 Bulgaarse pro testantse geestelijken, die beschuldigd worden van spionnage, landver raad ën zwarte handel in deviezen. De vier voornaamste beschuldigden zijn Ziapnov, Naoumov en Chernov. Zij zouden „een andere staat" di rect aangezet hebben, vijandelijke activiteit tegen Bulgarije te bedrij ven. Ziapkov wordt in de aanklacht de leider der aangeklaagden ge noemd. Hij zou „bekend" hebben, dat hij „sinds 1932 in spionnage is be trokken". Alle beschuldigden zijn leden van de opperste raad der ver enigde Evangelische Kerken in Bulgarije. Volgens de aanklacht hebben zij „alle bezwarende bewijzen ver brand", de waarheid is waarschijn lijk dat deze „bewijzen" ef nooit ge weest zijn. De communistische recht spraak is echter niet voor één gaatje te vangen. „Met de hand geschreven bekente nissen" en een „overvloed van tegen hen verzamelde vernietigende bewij zen" (door getuigen) tonen aan, al dus de aanklacht, dat de beschuldig den „behoren tot het slag van be roepsspionnen en verraders" „Achter het masker van deze „dienaren Gods" verbergen zich slimme sluwe en ge vaarlijke vijanden van het volk Zij hebben de steunpilaren van onze staat ondermijnd door gebruikmaking van de meest verachtelijke midde len". Als „vertegenwoordigers der inter nationale reactie", met wie de be schuldigden contact gelegd zouden hebben, worden onder meer genoemd Cvril Black, Robert Strong, kolonel Thompson en John Horner, allen van de voormalive Amerikaanse missie te Sofia, Louis Beek. handelsattaché der V S. te Sofia, en Stanley Andrew en majoor Thompson van de voormalige Britse missie. Het leugenachtige van dit gehele proces wordt voldoende aangetoond door het volgende citaat uit de aan klacht: „Het proces van kardinaal Minds- zenty is in ons broederland Hongarije zo juist beëindigd: de openbare me ning in de wereld is met afkeer ver vuld door de verraderlijke spionna ge van een dergelijk hooggeplaatst geestelijk leider tegen zijn eigen land. Wij beleven soortgelijke weerzinwek kende misdaden in ons eigen land". BESCHIETINGEN EN ONTVOERINGEN IN OOST-JAVA. Eerst thans is bekend geworden, dat Vrijdag j.l. toen een tuinemployé van de suikerfabriek Petarukan bij Surabaja met een collega het empla cement van een aangrenzende fabriek opreed, de wagen onder vuur werd genomen en de tuinemployé dodelijk getroffen werd. Maandagmorgen viel een auto met politie-aflossing voor de onderneming Wonosari bij Lawang in een hinder laag; twee agenten werden gedood en een werd gewond. Te Lawang werd een alleenwonen de weduwe vroeg in de ochtend op het terras van haar woning door ter roristen vermoord. Op de suikerfabriek van Kebon Agung werden acht leden van de on- dernemingswacht ontvoerd. Van hen is niets nader vernomen. DIE SKI's ZIJN OOK ZO GLAD! Prinses Margriet, die Dinsdagavond met haar moeder in St. Anton is aan gekomen, moet ondervinden, dat skiën niet zo eenvoudig is en dat men slechts met vallen en opstaan het doel kan bereiken. VERVOLG IN BOEDAPEST. In Boedapest zullen op 28 Februari de „medeplichtigen" terechtstaan van kardinaal Mindszenty. Zij zullen ver schijnen voor een volksrechtbank, die door de communistische minister van Justitie is samengesteld uit een be- roepsrechter en vier arbeiders. De „beklaagden" zijn drie priesters, 10 bankiers en makelaars en dr. Horvath, secretaris van graaf Esterhazy, die met kardinaal Mindszenty is veroor deeld. Zij zouden in totaal 68 duizend 300 dollar gedeeltelijk zwart hebben verhandeld, gedeeltelijk niet bij de Hongaarse staatsbank hebben gede clareerd. Hoe de „beklaagden" aan dit grote bedrag zijn gekomen werd niet vermeld. „OVERBLIJFSELEN DER ARISTOCRATIE" IN LIQUIDATIE. Te Berlijn is bekend gemaakt, dat het stadsbestuur van Oost-Berlijn een lijst opstelt van alle voormalige ko ninklijke eigendommen in de Sov- jetrussische sector. De bedoeling is deze bezittingen aan het volk over te dragen. Op de lijst staan vier grote gebou wen vérmeid, die het eigendom zijn van de gewezen kroonprins Wilhelm von Hohenzollern en de „Samariter- platz", die heeft toebehoord aan wij len keizerin Augusta Viktoria. In de bekendmaking wordt verder gezegd, dat de meeste van deze be zittingen zijn vervallen, doch dat het geheel bruikbaar is voor „ons pro gramma van wederopbouw". Voor de Sovjetrussische zóne van Duitsland is een order van kracht verklaard, waarin wordt bepaald dat 1800 kastelen, landhuizen en jacht huizen in Oost-Duitsland zullen wor den afgebroken, om de „laatse over blijfselen van de aristocratie" te ver wijderen. VLIEGTUIGONGELUK IN PERU. Op het vliegveld Cuzco, in Peru. is een Douglas DC 2 bij de start ver óngelukt en in brand gevolgen. Twee en twintig mensen zijn bij dit onge luk om het leven gekomen. De verongelukte machine was een militair transportvliegtuig. Twee van de passagiers hebben de ramp over leefd, doch zijn zwaar gewond. De tweede piloot en de mecanicien ble ven ongedeerd. Doorgezonden naar gerechtelijke autoriteiten ^MSTEREN is in de Franse Nationale Vergadering het debat geopend over de geruchtmakende verklaring van de Franse communistische leider Thorez, die, zoals men weet, zeide, dat, indien het Sowjelrissische leger Frankrijk zou binnenvallen, de Franse arbeiders dezelfde houding tegenover het rode leger zouden aannemen als hun collega's in Polen en Roemenië hebben gedaan. Het debat werd geopend door Mare Schrere (republikeinse volkspartij), die de vraag stelde: „Beschóuwt. Maurice Thorez zich als leider van een partij, die in dienst staat van een buiten landse mogendheid?" Thorez verklaarde deze gelegen heid om zijn verklaring te herhalen, te verwelkomen. Hij zeide: „De Fran se arbeiders en de vrienden des vre- des zullen alles doen, wat in hun macht ligt, om een oorlog tegen de Sowjet-Unie niet alleen moeilijk, doch onmogelijk te maken". „De kapitalistische landen zijn op nieuw in een strijd om de overzeese markten verwikkeld en oorlog zal hiervan onvermijdelijk het gevolg zijn, tenzij de volken der wereld in ver zet komen", „Wij zijn nog steeds van mening, dat het Amerikaanse volk, evenals welk ander volk ook, geen oorlog wenst. Het zijn de regeerders van het Amerikaanse vo1^ die reeds hun keus oorlog hebben gedaan en wen sen, dat hun beslissing zal worden onderschreven door hun volk en door de volken van andere landen". Guy Mollet (socialist) beschuldigde de communisten ervan, dat zij een oorlogspsychose willen verwekken teneinde als verdedigers van de vre de te kunnen optreden. Hij voegde er aan toe, dat de gehele Franse natie op zou komen voor de verdediging tegen elke aanvaller waarvandaan ook, zelfs indien hij een voormalige bondgenoot bleek te zijn. Minister-president Queuille waar schuwde de communisten: „Allen, die in conflict komen met de wet, het MAURICE THOREZ moreel van het leger ondermijnend, zullen hun daden moeten verant woorden voor de gerechtshoven". De communisten konden thans minder profijt trekken van economische on tevredenheid en keken daarom uit naar nieuwe middelen om hun „boze propaganda" voort te zetten, aldus Queuille. De minister-president verklaarde, dat Frankrijk elke militaire hulp, die de V.S. zouden kunnen zenden als gevolg van het ondertekenen van het Atlantisch Verdrag, welkom zou ach ten. Vervolgens deed hij mededeling, dat Thorez' verklaring naar het bu reau van de openbare aanklager was gezonden. Hgt debat, dat tot na middernacht voortduurde, werd stormachtig, toen DE KONINKLIJKE FAMILIE IN SANKT ANTON. Met uitzondering van Prinses Marijke, die onder de hoede van haar grootmoeder in Pa leis Soestdijk is achtergebleven, is thans de Koninklijke Familie voltal lig in Sankt Anton am Arlberg bijeen. Alvorens Hotel Post te veriaten voor het maken van een skitour, po seerden de vorstelijke personen even voor de fotograaf. V.l.n.r.: Prinses Irene, Prinses Margriet, Prins Bern- hard, Koningin Juliana en Prinses Beatrix. dt voormalige minister van financiën, René Mayer, zeide: „De leiders van de Franse communistische partij staan onder de bevelen van Moskou". „Gij zijt een gemene lasteraar!", riep Thorez, waarna van alle kanten uitroepen van afkeuring weerklonken. In de wandelgangen werd gezegd, dat naar aanleiding van de verklaring van Thorez binnenkort door het de partement van justitie misschien bij de Assemblée verzoeken om ophef fing van de parlementaire onschend baarheid van verscheidene commu nistische afgevaardigden zouden wor den ingediend. Met 386 tegen 182 stemmen gaf de Assemblée uitdrukking aan haar ver trouwen in de regering waf betreft de verdediging van de nationale onaf hankelijkheid en het toepassen van de wet". De motie luidde. „De Assemblée neemt er kennis van, dat Maurice Thorez zegt, dat elk land, dat in oor log is met een zekere vreemde mo gendheid, beschouwd moet worden ah aanvaller en dat ingeval van een conflict tussen die zekere vreemde mogendheid en Frankrijk het Franse volk geen verzet behoort te bieden. De Assemblée beschouwt deze ver klaringen als een belediging van de patriotten, die hun leven in de waag schaal stelden in de strijd tegen de bezetter". Een in krachtiger bewoordingen gestelde motie van de Gaullistische groep, volgens welke van de rege ring verlangd werd te beloven Thorez te zullen vervolgen op grond van de wetsbepalingen betreffende samen zwering tegen de binnenlandse en internationale veiligheid van de staat, Iwerd door de Assemblée verworpen. frEN OPZIENBARENDE prijsverlaging van landbouwproducten men spreekt al van een baisse-epidemie waart over het Franse plat teland, aldus meldt de Parijse correspondent van de „Volkskrant". Sinds een paar dagen zijn de prijzen zó afgebrokkeld, dat de heer La- mour, voorzitter van de C-G-A. (De Landelijke Boex-enbond), van de regering gisteren een onmiddellijk ingrijpen eiste. Doet zij dit niet, dan zullen de boeren hun aankopen staken en de lopen :"e facturen onbe taald laten, zo dreigde hij. Men moet toegeven, dat het prijs verloop op de agrarische markt een duik genomen heeft, die niemand een maand geleden had durven voorspellen. Eieren, vroeger met hun 30 francs per stuk practisoh on bereikbaar, gaan bij de boeren met moeite voor 60 franc per dozijn (5 cent per stuk) van de hand. Aai'd- appelen dito. De prijs daalde hier van 15 tot 3 a 4 franc per kilo. Ook de boter-, vlees- en groenteprijzen storten in. Door een te veel aan tussenhandelaren en het dure trans port profiteren de Franse consumen ten, vooral die in de grote steden, nog weinig van deze baisse, maar desondanks wordt het huishoudboek er al door verlicht. Wat de boeren nu van de regering vragen is, de mogelijkheid tot ex port van hun sui*plus naar overzees Frankrijk, Engeland, Scandinavië, Zwitserland of Tsjechoslowakije. Met Bizonia wordt reeds onderhan deld. Verder verlangen zij, dat de heer Queuille de industrieproduc ten, waarvan zij hier te lande de grootste afnemers zijn, aan hun ver minderde koopkracht aan zal pas sen. Wordt daaraan binnen korte termijn niet voldaan, dan dreigen de Franse boeren slechte betalers te worden en als kopers van de markt te verdwijnen. De Assemblée is al met de discussies over deze dreigen de landbouwcrisis begonnen. ISRAEL VERZOEKT OPNIEUW OM TOELATING TOT V.N. Israel heeft gisteren opnieuw om toelating tot de V.N. verzocht. Verwacht wordt, dat de nieuwe lidmaatschapsaanvrage binnenkort door de Veiligheidsraad in behan deling zal worden genomen. LANGS NOORS—RUSSISCHE GRENS. Uit welingelichte bron werd gis teravond te Helsinki vernomen, dat Rusland zijn garnizoenen langs de NoorsRussische grens heeft ver sterkt. Deze troepen zijn afkomstig uit het gebied rond Moermansk. De troepenbewegingen begonnen vorige week, nadat het duidelijk was, dat Noorwegen zou toetreden tot het At lantisch Verdrag. NOORWEGEN ANTWOORD. Noorwegen, dat nog steeds moet antwoorden op Ruslands aanbieding van een non-aggressie pact, is giste ren begonnen met luchtmanoeuvres die vier dagen zullen duren en zijn verdediging tegen onverwachte lucht aanvallen op proef moeten stellen. De Noorse luchtmacht, burgerwacht en luchtafweergeschut zijn gecombineerd in wat men noemt operatie Saturnus. Er zullen schijngevechten worden gevoerd tussen rode en blauwe lucht vloten. LÏJDENMEDITATIES DOOR PATER PETERS. Vanaf Dinsdag, 8 Maart a.s. wor den zoals reeds gemeld, door de K.R. O. lijdens-meditaties uitgezonden vanuit de kerk van het Augustijner klooster Mariënhage te Eindhoven. De predikaties worden gehouden door Pater Eusebius Peters. CYCLUS LUISTERSPELEN IN DE VASTEN. In de vasten brengt de K.R.O. in het „Uit cn Thuis"-programma op Zondagavond onder de titel „Jeruza lem, Jeruzalem" een cyclus luister spelen over dramatische gebeurtenis sen rond het Lijden en Sterven van Jezus. De gegevens werden tot luisterspe len verwerkt door Drs. Jean Eycke- ler, Montfortaan en Piet van Veen. Deze uitzendingen, die op Zondag 6 Maart aanvangen, staan onder re gie van Herbert Perquin. £en fectueöje.,, Het leiden van de jeugd is de „kunst der kunsten en de wetenschap der wetenschappen". H, Gregorius van Nazianze.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1949 | | pagina 1