3)e CddóeSou/fca/iit
Minister van Maarseveen geeft
aan de richtlijnen bij de
Indonesische politiek
Dr. Beel op
Schiphol
Uitstel in
Lake Success
De hoofdpersoon ligt in bed
Hongaarse politie vervalste
documenten
DONDERDAG 17 FEBRUARI 1949
40ste JAARGANG No. 11621
Directeur: C. M. VAN HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: TH. WILMER.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSIREKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
DUIDELIJKE TAAL
VAN DE REGERING
INZAKE INDONESIË
Bur. Papengracht 32. Telet. 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn 20935 - Abonnementsprijs 1 032 p. w., 11.40 p. mnd., 14.15 p kwart. Franco p. p. i 4.90 - Advert.: 15 ct. p. m.m. Telefoontjes f 1.5
Tweede Kamer
Nederland heeft met betrekking tot
het Indonesische vraagstuk een taak
te vervullen en het moet daarvoor
ondergaan als het niet anders kan.
De Regering denkt er niet aan
om Indonesië op te geven, aldus mi
nister Van Maarseveen gisteren in de
Tweede Kamer. Maar, zo voegde hij
er terstond aan toe, de nadruk ligt
juist op de woorden: als het niet an
ders kan. En nu acht 's lands overheid
zich verplicht om ons volk in deze zo
te leiden, dat het niet ten onder zal
gaan.
Daarom zal de regering alle kracht
inspannen om tussen de gevaarlijke
klippen, enerzijds die van een vol
slagen breuk met de Verenigde Na
ties, anderzijds chaos in Indonesië en
een beleid dat zij niet voor haar ver
antwoording kan nemen, door te zei
len. De minister hoopt vurig, dat zo
wel aan de Regering als aan de Ka
mer de kracht zou worden gegeven,
om een behouden vaart te kunnen
volbrengen.
Dat was de kern in het betoog van
de minister ad interim van Overzeese
Gebiedsdelen. Vóór hij. in tegenwoor
digheid van de hele ministerraad in
een stampvolle Kamer met even
stampvolle tribunes als loges begon
te spreken, had de minister-president
nog het woord gevoerd. Deze heeft
uiteengezet, dat minister Sassens
denkbeelden afweken van die van al
le andere leden van het Kabinet en
dat hij daarom ontslag heeft ge
vraagd.
De Nederlandse regering heeft aan
het verlangen van de Veiligheidsraad
voldaan om de militaire actie te sta
ken. Zij bepaalt zich thans alleen tot
verweer tegen de guerilla, waaraan
de republikeinen een einde hadden
moeten maken maar nog altijd niet
hebben gedaan.
Wij hebben er geen bezwaar tegen
dat de commissie van de Verenigde
Naties de medewerking verleent om
de doelstellingen van Nederland èn
van de Veiligheidsraad te verwezen
lijken, doch de resolutie van de Vei
ligheidsraad ging zover, dat die com
missie zich zelfs zou kunnen inlaten
met deelstaatsgebieden, welke met
ons harmoniëren. Deze en andere
aanmatigingen zijn niet te dragen en
vormen een onduldbare inbreuk op
onze souvereiniteit.
Aan de Republiek van de Ver Sta
ten van Indonesië wil de regering op
een vroeger tijdstip dan aanvankelijk
voorgenomen was de souvereiniteit
overdragen, tegelijkertijd met het be
reiken van overeenstemming over een
Unie. Daarna zullen die Ver. Staten
dan vrijelijk hun staatsregeling kun
nen vaststellen met inachtneming van
wat het Uniestatuut zal moeten be
vatten.
Het zal noodzakelijk zijn, aldus ver
klaarde minister van Maarseveen nog
met nadruk, dat alle Nederlandse or
ganen in volstrekte harmonie samen
werken, zodat daarom al de over
komst van dr. Beel werd gewenst ge
acht.
GUNSTIGE INDRUK VAN REDE
VAN MIN. VAN MAARSEVEEN.
De rede van Minister van Maarse
veen in de Tweede Kamer heeft in
Nederlandse politieke kringen te Ba
tavia een belangrijke mate van op
luchting gebracht. Met belangstelling
wordt thans uitgezien naar de rege
ringsverklaring op Vrijdag a.s. Sultan
Hamid ïad met instemming kennis
genomen van de verklaring, dat In
donesië niet aan zijn lot zal worden
overgelaten en ziet eveneens met be-
lanfgstelling de verklaring van Vrij
dag tegemoet.
Het „Bataviaas Nieuwsblad" van
heden schrijft onder de titel ..klaar
heid'' over de verklaringen van mi
nister van Maarseveen. Het blad ci
teert hieruit verschillende passages
en zegt: het zijn alle kloeke en klare
woorden, die geen ruimte tot misver
stand laten aangaande de bereidheid
der regering om de consequenties ha-
rer daden te aanvaarden.
„De Nieuwsgier" van hedenochtend
publiceert onder de titel „ophelde
ring" een hoofdartikel, waarin even
eens wordt opgemerkt, dat de verkla
ring van minister van Maarseveen in
vele kringen met voldoening zal wor
den ontvangen.
DR. BEEL IN NEDERLAND AAN
GEKOMEN. De Hoge Vertegenwoor
diger van de Kroon in Indonesië, dr.
L. J. M. Beel ,is Woensdagmiddag
met de K.L.M.-Constellation „Cura
sao" op Schiphol aangekomen. De mi
nisters mr. J. H. R. van Schaik en S.
L. Mansholt in gesprek met dr. Beel
en dr. P. Koets, Directeur van het
Kabinet van de H.V.K. (v.l.n.r.).
BEELDHOUWWERK IN DE GE
MEENTEGROT VAN VALKEN
BURG. In de ruim 100 ha. metende
gemeentegrot van Valkenburg, de
grootste van Europa, wordt een on
deraards museum ingericht. Zeven
leerlingen van de Rijksacademie van
Beeldende Kunsten te Amsterdam
hebben even zovele reliefs in de
de zachte mergelwanden gehouwen
en dit werk kort geleden voltooid.
René van Seumeren vervaardigde dit
„Laatste Avondmaal" in de kille at
mosfeer van de onderaardse gewel
ven.
Bespreking met de
regering
„Ik ben naar Nederland gekomen
om besprekingen te voeren met de
regering. Zolang deze besprekingen
niet hebben plaats gehad, lijkt het
mij niet juist mij daarover uit te Ia-
ten. Doch wanneer zij verlopen zoals
ik hoop, dan zal ik u, wanneer ik
begin volgende week weer naar In
donesië vertrek ongetwijfeld meer
tevreden kunnen stellen dan thans",
zo zeide de hoge vertegenwoordiger
van de Kroon, dr. L. J. M. Beel tot
de journalisten, toen hij gistermid
dag op Schiphol aankwam.
In antwoord op enkele aan hem
gestelde vragen zeide dr. Beel, dat
er geen enkele reden is om met be
trekking tot de situatie van het ogen
blik te spreken van „hopeloos" e.d.
Dat de commissie van de Verenigde
Naties voor Indonesië de voorgestel
de datum, waarop volgens de reso
lutie van de Veiligheidsraad zal moe
ten worden gerapporteerd in zake de
vorming van een federale regering,
veertien dagen heeft uitgesteld dr.
Beel heeft dit eerst hier op Schip
hol gehoord achtte hij een gunstig
teken. Het Banka-incident is naar
zijn mening thans volkomen geslo
ten. Dr. Beel verklaarde, dat hij op
do meest aangename wijze in Bata
via samenwerkte met de leden van
de staf, die een team vormen en met
de voorzitter van het B.F.O. Ge
vraagd of hij van Schiphol direct
naar de vergadering van de Staten-
Generaal zou gaan, antwoordde dr.
Beel, dat hij eerst naar huis gaat en
hedenochtend te tien uur de eerste
samenspreking met de Nederlandse
regering zou hebben. Voor de ont
vangst van de hoge vertegenwoordi
ger van de Kroon waren op Schip
hol aanwezig de ministers Van
Schaik, Rutten en Mansholt.
ADEMPAUZE VOOR INDONESIë.
In weerwil van een protest van
de Rus Jakob Malik heeft de Veilig
heidsraad vandaag besloten de com
missie van de V.N. voor Indonesië
uitstel te verlenen van haar advise
rend rapport. De indiening is nu
bepaald op 1 Maart. Het uitstel
werd zonder stemming toegestaan.
Dr. WEIZMANN EERSTE
PRESIDENT VAN ISRAEL.
Dr. Chaim Weizmann, president
van de voorlopige raad van Israël,
is gisteren tot eerste president van
de nieuwe staat gekozen.
Dr. Weizmann is 74 jaar. Hij is
president van de Engelse Zionisti
sche bond en voormalig president
van de Zionistische wereld-organi
satie en het Joods bureau.
NIEUW AMERIKAANS PLAN
VOOR HULPVERLENING.
De Amerikaanse minister van bui
tenlandse Zaken, Dean Acheson,
heeft gisteren op een persconferen
tie medegedeeld, dat een speciale
commissie, samengesteld uit verte
genwoordigers van de voornaamste
betrokken regeringsdiensten, bijna
dagelijks vergadert om de basis te
leggen voor een plan van Ameri
kaanse hulpverlening aan de econo
misch arme landen der wereld. Hij
gaf uiting aan de hoop, dat dit plan,
dat hij een „intergouvernementeel
plan" noemt, spoedig aan president
Truman zal kunnen worden voorge
legd, en dat het na goedkeuring
door de president tot basis zal kun
nen dienen voor internationale be
sprekingen, alsmede voor conferen
ties met particuliere organisaties in
de betrokken landen.
HET KRAVCHENKO-PROCES
HET VERLOOPT IN FUTILITEITEN
Victor Kravchenko was gisteren op
de twaalfde zittingsdag van zijn pro
ces niet in de rechtszaal aanwezig.
Zijn advocaat, mr. Izard, deelde mee
dat hij aan een maagzweer lijdt en
de zitting niet kon bijwonen.
Nordman, de advocaat van Les
Letters Frangaises zei, dat hij afzag
van het doen horen van verschillen
de getuigen, onder wie Russen en
Fransen, die in Rusland hebben ver
bleven. „De getuigen betreffende het
manuscript van Kravchenko kunnen
wij pas doen voorkomen, wanneer
het manuscript aan de rechtbank is
overgelegd".
Mr. Izard verklaarde toen, dat het
manuscript op het einde van de week
aan de rechtbank zou worden be
zorgd.
Het verloop van de zitting van
gisteren bracht weinig nieuws; aller
lei getuigen werden gehoord en de
onbelangrijkste futiliteiten werden
heftig uitgevochten.
Mr. Izard protesteerde krachtig te
gen de herhaalde beweringen van de
verdediging, waarby alle getuigen
van Kravchenko, worden bestempeld
als „verraders en collaborateurs van
de Duitsers".
Vervolgens werd Trigoebrof, een
bouwkundig ingenieur die thans in
een kamp van ontheemden in Duits
land verblijft, gehoord. Hij zei, de fa
milie Kravchenko, en in 't bijzonder
Victors oudste broeder, zeer goed te
hebben gekend. „Het gezin Kravchen
ko vormde een goed samenhangend
geheel, waarin Victor zeer geliefd
was".
Daarna verzocht Romanof, een ge
tuige van Les Lettres Frangaises, eni
ge vragen te mogen stellen.
Tot grote vrolijkheid van de aan
wezigen, verklaarde Romanof o.m.,
dat Trigoebrof en Kravchenko (Con
stantsonmogelijk vrienden konden
zijn, omdat zij niet op dezelfde school
zijn geweest, niet samen werkten en
7 kilometer van elkaar woonden.
De zitting werd onder algemene
hilariteit opgeheven.
LANGZAAMAANSTAKINGEN IN
ITALR.
De metaalbewerkers van Rome en
Piemont zijn voornemens hun eisen
inzake loonsverhoging kracht bij te
zetten door het toepassen van een
langzaamaan-actie en van partiële
stakingen. Zij volgen hierdoor het
voorbeeld van de 65.000 arbeiders
van de Fiat-fabrieken te Turijn.
28.000 bedienden en arbeiders van
do chemische fabrieken hebben een
zelfde beslissing genomen: hierdoor
zou de productie met 15 a 20 pet.
afnemen.
Anderzijds wordt vernomen, dat
morgen te Prato, in Toscane een al
gemene staking zdl uitbreken uit so
lidariteit met het personeel van som
mige textielfabrieken, die door de di
rectie werden gesloten.
Het communistische blad „Unita"
meldt, dat het aantal werklozen in
de maand December met 200.000 is
gestegen, zodat er thans 26.500.000
werklozen zijn.
West-E uropa's
defensie
EEN NET VAN RADAR-STATIONS.
De landen van de Westelijke Unie
zijn, naar Ass. Press, meldt, bezig
met het opbouwen van een luchtal
arm-systeem, dat reikt van de Oost
zee tot de Middellandse zee. De eer
ste gegevens zijn bekend gemaakt in
een witboek over de Britse defensie.
Daarin wordt o.a. gezegd, dat Brit
se radar-apparaten geleverd worden
aan Frankrijk, België, Nederland en
Luxemburg voor een vroegtijdig
waarschuwingssysteem, dat één ge
heel zal vormen met het Britse net.
Er zal 'n centrale waarschuwings-
post worden opgericht en de radar-
stations van de R.A.F. in de Britse
zone van Duitsland zullen in het stel
sel worden opgenomen. Deze zullen
een keten vormen van Lübeck tot de
Franse Zuidkust.
Het blijft geheim, hoeveel voort
gang er met uitwerking van het plan
is gemaakt.
Vermoedelijk zullen Britse. Franse,
Nederlandse en Belgische vliegers op
dezelfde manier worden opgeleid voor
het onderscheppen van vijandelijke
toestellen. In dit verband wordt er
aan herinnerd, dat het Britse minis
terie .van luchtvaart enige weken ge
leden heeft bekendgemaakt, dat er
enige uitgelezen Franse piloten naar
Engeland gestuurd zouden worden
om met de R.A.F, te oefenen
In het witboek wordt bevestigd,
dat Britse jagers van de types Me
teor en Vampire geleverd worden
aan Frankrijk, België en Nederland.
Bekentenis van twee schriftkundigen
1"*VE TWEE HONGAARSE GRAFOLOGEN, Hanna en Laszio Sulner, die
dezer dagen uit Hongarije zijn gevlucht en een toevlucht hebben ge
vonden bij de Amerikaanse bezettingsautoriteiten in Oostenrijk, heb
ben verklaard, dat zij zelf meegewerkt hebben aan de vervalsing van
de documenten, die gebruikt werden tijdens de campagne, die aan 't
proces tegen kardinaal Mindszenty voorafging. Zij zeiden verschillende
vervalsingen te hebben aangebracht op last van de Hongaarse politie, die
de vervalsingstechniek overnam en later opnieuw gebruikte. De verval
singen moesten aantonen, dat kardinaal Mindszenty een opportunist was,
eigenwijs, autoritair, egoïstisch, het priesterschap onwaardig en erg veel
lijkend op de Duitse SS-generaal en oorlogsmisdadiger Winkelmann.
DE REGERING EN DE
NOODWONINGEN
Dat de regering op goede gronden
gekant is tegen de bouw van nood
woningen, mag als bekend worden
verondersteld, aldus het ministerie
van wederopbouw en volkshuisves
ting. Toch komt het zo nu en dan
voor, dat particulieren op eigen ter
rein met eigen materiaal een nood
woning willen doen plaatsen.
In dergelijke gevallen is een rijks
goedkeuring nodig, welke door be
middeling van het gemeentebestuur
moet worden aangevraagd.
De rijksgoedkeuring voor dergelij
ke bouwsels, welke in de regel niet
aan de bouwvoorschriften voldoen
te zijner tijd als krotten weer
zullen moeten worden verwijderd,
zal echter slechts in zeer zeldzame
gevallen worden verleend.
Niettemin kunnen gemeentebe
sturen in bepaalde gevallen toe
stemming voor de bouw van een
noodwoning geven, indien zij dit
dringend noodzakelijk achten. Het
hiervoor benodigde volume wordt
echter afgetrokken van het gemeen
telijke bouwvolume.
Op rijkssteun kan voor dergelijke
woningen niet worden gerekend.
OP LAST VAN DE POLITIE.
De grafologen vertelden, dat de
Hongaarse politie bij hen kwam met
een fotocopie van een vervalste brief
van kardinaal Mindszenty. De grafo
logen moesten de brief analyseren,
die daarna zou worden gepubliceerd.
Zij zeiden de politie echter, dat de
vervalsing zo slecht was uitgevoerd,
dat iedere grafoloog ze onmiddellijk
zou vaststellen. Daarop werd hun op
gedragen het materiaal beter te ver
valsen.
De twee grafologen hebben zich
bereid verklaard te bewijzen, dat de
documenten, die in het geelboek tij
dens het proces van kardinaal Minds
zenty werden gebruikt, vals waren
Zij kunnen zelfs zeggen op welke
wijze de vervalsingen werden ge
pleegd en welke documenten ge
schreven zijn onder de invloed van
verdovende middelen en hypnose. De
twee grafologen zijn thans bezig aan
een uitgebreid verslag, dat men
hoopt aan de UNO te kunnen voor
leggen, wanneer deze organisatie een
actie onderneemt tegen de veroorde
ling van de primaat van Hongarije,
MASSADEMONSTRATIE TE RIO.
Te Rio de Janeiro is een massale
protestbetoging gehouden in verband
met het proces tegen kardinaal
Mindszenty. President Dutra met zijn
gehele kabinet, leden van het Con
gres en van het corps diplomatique
namen aan de betoging deel.
Winkels en overheidsbureaux wa
ren des middags gesloten. Onder lei
ding van de aartsbisschop van Rio
de Janeiro, kardinaal Camara, trok
een optocht door de straten Daarna
sprak de kardinaal de aanwezigen toe.
SOWJET-RUSSISCHE
REPATRIERINGSMISSIE
MOET ERUIT.
De Sow jet-Russische repatriërings
missie in de Amerikaanse zone van
Duitsland, bestaande uit vier offi
cieren en vier manschappen, is ver
zocht per 1 Maart uit Frankfort te
vertrekken.
De mededeling, dat de Sowjet-rus-
sische repatriëringsmissie zou moe
ten worden opgeheven, is per brief
door de Amerikaanse militaire gou
verneur, generaal Lucius Clay, aan
zijn Sowjet-russische collega, maar
schalk Sokolofsky, gedaan.
KAPITEIN-AALMOEZENIER
H. N. PIETERS ERNSTIG ZIEK.
Het hoofdbureau van Katholiek
Thuisfront ontving deze week be
richt, dat kapitein-Aalmoezenier H.
N Pieters ernstig ziek is tengevolge
van verwonding door vijandelijk
vuur.
KAASDISTRIBUTIE BLIJFT
GEHANDHAAFD.
Het ministerie van landbouw, vis
serij en voedselvoorziening wijst er
op, dat het niet in de bedoeling ligt
om op korte termijn de kaasdistribu
tie op te heffen. Nu wegens de tijde
lijke verlaging van het vleesrantsoen,
het kaasrantsoen is verhoogd, is men
gaan denken, dat de kaas binnenkort
van dé bon zou komen.
STAKENDE AMSTERDAMSE
HAVENARBEIDERS ONTSLAGEN.
Tweehonderd van de stakende boot
werkers, in dienst van een aamal
scheepvaartbed.ijven in de hoofdstad
zijn vandaag ontsiagegn, zo deelt de
Scheepvaartvereniging Noord mede.
De directies der bedrijven niet
het bestuur der S. H. B. (Samenwer
kende Havenbedrijven) hadden
hun stakende personeelsleden per
brief aangezegd, dat zij vandaag het
werk moesten hervatten en zich ais
ontslagen moesten beschouwen zo zij
weigerden zioh te melden.
AFGAAN VAN GEWEER EIST
EEN LEVEN.
In het wachtlokaal van het fort De
Bildt voerden gisteren enige mili
tairen een gesprek over het gebruik
van vuurwapenen. Een hunner wilde
iets over zijn geladen geweer vertel
len. Plotseling ging dit wapen af,
waarbij een der militairen een schot
in het hoofd kreeg. Geneeskundige
hulp was onmiddelijk aanwezig, maar
de militair overleed kort na het
droevig gebeuren. Zijn stoffelijk over
schot is overgebracht naar het ho;
pitaal.
Diplomaten betuigen
leedwezen
aan de H. Vader
Plechtige audiëntie teil Vaticane.
Z.H. de Paus Pius XII heeft, zoals
reeds gisteren vermeld, gisteren in
plechtige audiëntie ontvangen de di
plomatieke vertegenwoordigers van
alle landen, die bij de H. Stoel zijn
vertegenwoordigd. Bij deze audiëntie
waren talrijke kerkelijke hoogwaar
digheidsbekleders aanwezig.
De gezant van Columbia sprak na
mens alle diplomatieke vertegen
woordigers een rede uit, waarin hq
de H. Vader de verzekering gaf van
hun medeleven in de smart de H. Va
der aangedaan door de veroordeling
van Kardinaal Mindszenty.
In zijn antwoord onderstreepte de
H. Vader hei feit, dat hei gehele di
plomatieke corps was vertegen
woordigd om te protesteren tegen
het onrecht de Kerk aangedaan en
dankte voor hun medeleven.
„Hoe rijk de geschiedenis van de
H. Stoel ook is, het is nog nooit voor
gekomen, dat op een dergelijke wijze
en zo spontaan werd gereageerd als
thans.
Deze audiëntie brengt de reactie
tot uitdrukking van alle democrati
sche landen op de onderdrukking
van de vrijheid van het menselijk
geweten en de onbestrijdbare rech
ten van de mens. Maar uw tegen
woordigheid hier betekent niet alleen
een veroordeling van dat land, dat
een aanval heeft gedaan op de meest
elementaire rechten van de mens,
doch ook een acte van hulde en te
gelijkertijd van solidariteit tegen
over hen die lijden omwille van het
geloof en de vrijheid, die ieder mens
behoeft. Uit het diepste van Ons hart
herinneren wij alle volkeren aan de
gronden, die er bestaan voor een in
nige samenwerking bij de wederop
bouw van een door haat en twee
dracht verscheurde wereld, en wq
vragen de Almachtige, die het lot van
alle mensen in handen houdt, dat Hij
aan de door u vertegenwoordigde
volken Zijn rijkste zegen moge
:henken."
Nadat de H. Vader Zijn Apostoli
sche Zegen had gegeven onderhield
Hij zich met ieder der diplomaten
afzonderlijk.
DE PROTESTDAG DER JEUGD IN
AMSTERDAM.
Oproep tot Nederlandse Jongeren.
Zoals bekend is organiseren de
Katholieke Jongeren van Amsterdam
op Zondag 20 Febr. a.s. een grote
protestdag van de jeugd tegen het
onrecht, dat de Katholieke Kerk is
aangedaan door het schandelijk pro
ces tegen Kardinaal Mindszenty. Het
hoogtepunt vormt een meeting in het
R.A.I.-gebouw (aanv. 2.30 uur), waai
de deelnemers op waardige v.'jjze
blijk zullen geven van hun veront
waardiging over dit proces, en op
overtuigende wijze willen demonstre
ren, dat hun trouw aan Christus
Kerk door aanvallen van buitenaf
slechts versterkt kan worden. De or
ganisatoren, die de volle sympathie
hebben van de Katholieke Jeugd
raad, nodigen alle Katholieke Jon
geren van Nederland uit in grote
getale en liefst in gesloten gelederen
naar de hoofdstad te komen. Er is
toestemming verleend om in groeps
verband en geüniformeerd naar het
R.AJ.-gebouw te marcheren, echter
alleen langs nader bekend te maken
routes. Verder wordt verzocht des
ochtends in alle parochiekerken van
Nederland een H. Mis te laten op
dragen tot intentie van de vervolgde
Kardinaal en zijn volk met algemene
H. Communie voor de jeugd. Op de
des middags te houden meeting zul-
en het woord voeren: mr. Jan Derks
(Amsterdam), Pater Jelsma M.C.S.
Den Haag) en Michèl Debats
(Maastricht). Toegangskaarten kun
nen worden aangevraagd bij W.
Merkies, M. H. Trompstraat 37hs,
Amsterdam-West.
Een &0JiAettj.e...
Onze tyd begrijpen is: weten, wa*
er aan de orde is in de kring, waar
in wij leven.