V
Het ontslag van de gehuwde
ambtenares
De regering en het Indonesisch
probleem
DINSDAG 15 FEBRUARI 1949
DE LEIDSE COURANT
TWEEDE BLAD PAGINA I
In onderstaand artikel zet de Ned.
Katholieke Vrouwenbeweging haar
standpunt uiteen ten aanzien van
het ontslag van de gehuwde ambte
nares.
Van verschillende kanten vraagt
men zich af, hoe het standpunt is
van de Ned. Katholieke Vrouwèn-
beweging inzake het ontslag van
gehuwde ambtenaressen.
Sommigen begrijpen niet, dat de
Katholieke Vrouwenbeweging het
adres van 12 grote vrouwenorgani
saties, vertegenwoordigende 300.000
vrouwen aan de Ministerraad over
deze kwestie mee heeft ondertekend.
Een korte uitleg moge het stand
punt dat werd ingenomen, nadat de
zaak van alle kanten bekeken is, en
nadat van deskundige zijde princi
pieel advies was ingewonnen, ver
duidelijken.
De Katholieke Vrouwenbeweging
is van oordeel, dat de eerste en al
lervoornaamste taak van de gehuw
de vrouw ligt in haar gezin.
Dit is echter een zaak van het
gezin van man en vrouw, niet
van de staat. Op allerlei terrein
vreest men terecht een te vèr
gaande staatsbemoeiing; op dit sub
tiele terrein dus zeker! De staat kan
pas optreden, als het algemeen be
lang in het gedrang komt, b.v. als er
misbruiken ontstaan en het gezins
leven in het algemeen gevaar loopt
of, b.v. als een billijke verdeling
van de beschikbare arbeid nodig is.
In Nederland werken heel weinig
getrouwde vrouwen buitenshuis,
omdat èn de man èn de vrouw de
grote waarde van de taak van de
vrouw in haar gezin inzien.
Hoe staat deze zaak met betrek
king tot de gehuwde am'btenares?
Als wij de staat pas een regelende
taak toekennen, wanneer er alge
mene misstanden voorkomen, dan
moet de staat hier zeer zeker niet
optreden, omdat het aantal gehuwde
ambtenaressen maar zeer klein is
ongeveer 200. Principieel heeft de
staat hier dus geen taak.
Dat de zaak ook door de overheid
niet principieel wordt gezien, blijkt
hieruit: dat telkens, wanneer er een
arbeidstekort is, de gehuwde vrouw
als ambtenares weer wordt binnen
gehaald,
dat de gehuwde ambtenares her
haaldelijk als ambtenares .ontslagen
wordt, om meteen als arbeidscon
tractante te worden aangesteld,
waardoor haar plaats in liuis even
zeer open blijft, alleen haar redhten
veel minder goed gewaarborgd zijn
en haar salaris voor het zelfde werk
vermindert,
dat door de overheid wel in gro
ten getale gehuwde vrouwen als
schoonmaaksters worden aangesteld,
hetgeen voor de gezinnen van deze
vrouwen minstens evenveel bezwa
ren mee kan brengen, als voor an
dere gezinnen het feit, dat de moe
der aan vaste kantooruren is ge
bonden.
Wat de Nederlandse Katholieke
Vrouwenbeweging wenst,, is: dat de
staat zijn taak positief opvat: dus
misbruiken helpt voorkomen en
verder de helpende hand biedt, om'
het besef hoog te houden, van hoe
SALARISVERBETERING VOOR
VERPLEEGSTERS.
Ook een pensioenregeling ontworpen.
De technische herziening van het
Rijksbezoldigingsbesluit heeft ook
grote betekenis voor het verplegend
personeel in dienst van het rijk. De
salarissen zijn verhoogd met ingang
van 1 Januari jl. en als volgt vast
gesteld:
Verplegenden: Bruto ƒ2280 tot
3240 per jaar, 8 jaarl. verhogingen
van 120 na aftrek voor pensioen
premie netto 2109 tot ƒ3010 per
jaar, aftrek voor kost en ihwoning
900.
Eerste verplegenden: Brito 2640
tot 3600 per jaar, 8 jaarl. verhogin
gen van 120, na aftrek van pen
sioenpremie netto 2442 tot 3363
per jaar, aftrek voor kost en inwo
ning 9C0.
Hoofdverplegenden: Bruto ƒ3360
tot J 45H0 per jaar, 10 jaarl. verhogin
gen van 120, na aftrek voor pen
sioenpremie netto 3128 tot 4304
per .laar.
Aftrek voor kost en inwoning
1200.
Leerling-verplegenden ziekenhuizen.
Ie jaar 480, 2e jaar ƒ540, 3e ƒ720.
Psychiatrische inrichtingen: le jaar
580, 2e jaar 640, 3e jaar 820, bei
de groepen plus kost en inwoning.
Verder deelt de vakgroep Verple
genden van de Ned. Chr. Bond van
Overheidspeisoneel mede, dat on
langs is opgelicht een stichting Pen
sioenfonds Volksgezondheid en Maat
schappelijk Werk. Verschilllende
vooraanstaande landelijke organisa
ties op sociaal gebied hebben hier
aan meegewerkt.
Voor de verplegenden is een pen
sioenregeling ontworpen, waarbij
men is uitgegaan van een pensioen
gerechtigde leeftijd van 55 jaai\ Bij
toetreding op 25-jarige leeftijd kan
na 30 dienstjaren een pensioen be
reikt worden van 1290 per jaar. De
premie voor bovenstaand bedrag is
geraamd voor alle verpleegsters op
428 per jaar, waarvan de belang
hebbenden fcelf 200 per jaar moe
ten opbrengen.
Bij toetreding op latere leeftijd dan
25 jaar wordt dezelfde premie be
taald, maar de pensioenbedragen zul
len voor ieder jaar met een zeker
bedrag verlaagd worden.
De verpleegsters werkzaam in een
particuliere inrichting zijn verplicht
na hun pemionnering op 55-jarigen
leeftijd rentezegels tc plakken tot ze
65 jaar zijn. Het hiervoor benodigde
bedrag geraamd op 50 per jaar zal
door het for.ds verstrekt worden.
grote waarde de taak van dc vrouw
in haar gezin is. Ook voor het ge
hele volk.
Dat kan, b.v.:
door goede vorming van de meis
jes voor haar toekomstig leven
(steun aan Mater Amabilis-scholen),
door steun aan gezinszorg, enz.,
in de allervoornaamste plaats ech
ter, door gezonde regelingen die ma
ken, dat in het algemeen de man
voldoende in staat is, de kost voor
de zijnen te verdienen.
Dr. Beel Woensdag voor
kort bezoek in Nederland
De hoge vertegenwoordiger van
de Kroon in Indonesië, dr. Beel, is
gisteravond om tien uur per K.L.M.-
Constellation „Curasao" naar Ne
derland vertrokken om overleg te
plegen met de Nederlandse rege
ring. De directeur van het kabinet
van dr. Beel maakt de reis n
Het ligt in de bedoeling, dat
Curasao" geen nachtstop op Mau
ritius houdt, zodat -het vliegtuig
Woensdagmorgen te elf uur Neder
landse tijd in Amsterdam kan wor
den verwacht.
Dr. Beel. die werd uitgeleid door
luitenant-generaal Spoor, de vice
admiraal Pinke en ve'e leden van
de voorlopige federale regering er
de B.F.O., verklaarde, dat zijn be
zoek aan Nederland van zeer korte
duur zal zijn. Tijdens zijn afwezig
heid is professor Hussein Djajadi-
ningrat belast met de dagelijkse lei
ding.
PASTOOR J. W. BROUWERS f
Te Schoonhoven is op 71-jarige
leeftijd, in het 45ste jaar van zijn
H. Priesterschap overleden de zeer-
eerw. heer J. W. Brouwers, pastoor
van de St. Bartholomeusparochie al
daar. De begrafenis zal Woensdag
plaats hebben op het R.K. Kerkhof
te Schoonhoven.
•*"'33
EAST IS EAST.... Jeruzalem,
de Heilige Stad van drie wereld-
godsdiensen vormt het ontmoetings
punt van Oosterse rust en charme en
Westerse zakelijkheid Dit straatje,
dat naar de Kerk van het Heilige
Graf voert, laat deze tegenstellingen
duidelijk uitkomen. De nieuwe staat
I Israël heeft thans het Joodse deel
van de stad onder burgerlijk bestuur
geplaatst en daarmede nogmaals als
uitdrukkelijk verlangen kenbaar ge
maakt Jeruzalem tot hoofdstad te
verklaren.
Wat zal de K.V.P. doen
De parlementaire redacteur van de
„Maasbode" schrijft:
Naar we- menen te mogen aanne
men, heeft het overleg in de K.V.P.-
fractie, dat Zaterdag heeft plaats ge
had, op het ogenblik, dat wij dit
schrijven nog niet tot een definitief
resultaat geleid. Hetgeen voor wie
de moeilijkheden van dit ogenblik
kent, ook wel te begrijpen valt. W:I
men binnen de K, V. P -fractie dien
aangaande in het reine komen, dan
dient men eerst de koers, welke de
regering na het aftreden van minis
ter Sassen wenst in te slaan, terdege
te kennen.
Het schijnt, dat de regering de ver
klaring, die dr. Van Royen in de Vei
ligheidsraad heeft afgelegd, zo wil
verstaan, dat daarin nog niet een vol
ledige verwerping van de Unci (Uni
ted Nations Committee lor Indonesia)
werd aangekondigd maar dat zij de
mogelijkheid open liet dat lichaam
tot op zekere hoogte te erkennen.
Tot zulk een gedeeltelijke erken
ning, die de regering noodzakelijk
schijnt te hebben gevonden, is mi
nister Sasser niet bereid geweest,
Iedere toenadering tot het nieuwe
door. de Veiligheidsraad gecreëerde
lichaam zou volgens hem het gevaar
insluiten van een verloochening van
dc souvereiniteit,v en dit achtte hij
onverenigbaar met de® verantwoor
delijkheid die de Nederlandse rege
ring voor het welzijn van Indonesië
en Nederland draagt.
Het is derhalve wel duidelijk, ge
lijk wij hoven reeds opmerkten, dat
de K. V. P.-fractie de beslissing over
haar houding niet zal kunnen nemen
dan nadat zij op de hoogte is ge
bracht van de inhoud der „gedeelte
lijke erkenning" van de Unci. Dit
begrip laat immers alle mogelijke va
riaties toe. Het zou kunnen beteke
nen, dat de regering zeer ver wil
gaan en zich tevreden ste't met het
ophouden van slechts een schijn van
de haar rechtens toekomende souve-
reiniteit. Het zou ook kunnen bete
kenen, dat men eist, dat de zgn. aan
bevelingen, die van de Unci zullen
uitgaan naar de Veiligheidsraad, in
overeenstemming met de Neder
landse regering zullen moeten wor
den ontworpen.
Wat er ook van zij, deze vragen
zullen moeten worden beantwoord
alvorens de K. V. P. haar stand
punt in deze zal jtunnen bepalen.
Ook zal zij zekerheid willen heb
ben over een ander probleem, dat
zich opdringt n.L: zal dr. Beel het
standpunt der regering delen?
Uit het feit, dat de K. V. P. reeds
voor het aftreden van minister Sas
sen een bespreking had met de ka
tholieke ministers mag nog niet
worden afgeleid, dat de pa-tij reeds
zonder meer haar instemming heeft
U?tuigd met de soepeler politiek,
welke de regering wenst te voeren.
VERTREK „WATERMAN"
Het troepenschip „Waterman" zal
Woensdag 16 Februari met detache-
menen van het Kon. Ned Indon. Le
per en de Kon. Landmacht uit de
Rotterdamse haven naar Indonesië
vertrekken.
ONGEFRANKEERDE
POSTPAKKETTEN
Met ingang van 1 Maart 1949 zul
len weer ongefrankeerde postpak
ketten verzonden kunnen worden.
Over de voorwaarden e.d. geven de
PTT-kantoren alle nadere inlichtin
gen.
De opvarenden van het s.s. „Wa
terman", dat binnenkort met troe
pen naar Indonesië vertrekt, kunnen
in Port Said post ontvangen, mits
deze niet later dan 17 Febr. a.s. ter
post wordt bezorgd.
Ook de opvarenden van het m.s.
„Johan van Oldenbarneveldt" dat
op thuisreis is kunnen in Port Said
post ontvangen. Hiervoor niet later
dan 20 Febr. posten.
TWEE LIJKEN GEVONDEN
Bij graafwerk in Den Bosch
Vrijdagmiddag zijn door genie
soldaten in de Willem II kazerne te
Den Bosch bij het verrichten van
graafwerk ten behoeve van een
kleine verbouwing, twee lijken ge
vonden. Het zijn de lijken van bur
gers, die waarschijnlijk zijn omge
komen door terreurmaatregelen der
Duitsers. Voor de identificatie zijn
de lijken overgebracht naar Amers
foort door de Dienst Identificatie en
Berging van het ministerie van Oor
log. aldus de Tijd."
VIER VAN DE HONDERD HEBBEN
GAAF GEBIT
„De statistieken hebben aange
toond, dat het gebit van 96 pet der
Nederlandse bevolking is aange
tast door tandbederf. Bij de mobili
satie in 1939 wees een onderzoek uit,
dat bij 70.080 militairen het aanbren
gen van een kunstgebit noodzakelijk
was. In Amsterdam bezit slechts drie
procent van de 20-jarige vrouwen
een gaaf gebit."
Aldus tandarts F. J. J. Scherphuis
op de vergadering van de Nederland
se Vereniging voor Sociale Tand
heelkunde, die Zaterdag te Utrecht
werd gehouden.
De enige uitweg is volgens de heer
Scherphuis: de schooltandverzorging,
die nu nog slechts» in twintig ge
meenten werkt. Immers het blijven
de gebit, na het wisselen, vormt zich
in de leerplichtige leeftijd. Een tijd
rovende behandeling van enkelingen
is onmogelijk, een systematische be
handeling in groepsverband, die
tandbederf voorkomt is de oplossing
Een dergelijke bohandeling vraagt
niet meer dan 15 minuten per jaar
per kind.
INDONESIë BEHEERST DE BEURS
Dc handel op de effectenbeurs was
gisteren over het geheel genomen
van beperkte omvang, want er waren
niet veel orders voor rekening van
het publiek, maar in enkele speciali
teiten ontwikkelde zich toch een be
hoorlijke affaire. De stemming was
bepaald ongeanimeerd, hetgeen voor
namelijk op rekening moest worden
gesteld van het Indonesische pro
bleem en alles wat daarmede samen
hangt. Vooral voor Cultuurfondsen
was de stemming zwak.
De Indonesische fondsen waren
aan aanbod onderhevig en de note
ringen, welke te voorschijn kwamen
wareh hiermede in overeenstemming
Koninklijke hadden eveneens èen
gedrukt voorkomen.
De Nederlandse staatspapieren wa-
versielening 1947, die op 97 3/8 was
ren aan de gedrukte kant en de Con-
ingezet, bedong later op de middag
niet meer dan 97 1/8, op welke
prijs echter goed weerstand werd ge
boden. De Amerikaanse markt bleef
verwaarloosd.
EEN HALF POND BOTER EXTRA.
Voor de distributie-periode begin
nende op 25 Februari, zal een extra
boterbon worden geldig verklaard
Op deze bon zal men naar keuze 25C
gram boter, margarine of vet kun-
nei. verkrijgen. Kinderen tot de leef
tijd van vijf jaar ontvangen voor
deze periode een bon voor de helft
van de hoeveelheid.
AMSTERDAM HEEFT BIJNA AL
ZIJN SCHOONMAAKSTERS
ONTSLAGEN.
Van de ruim vijfhonderd schoon
maaksters, in gemeentedienst, dit
ruim een maand geleden in staking
zijn gegaan, hebben er maar vijf en
dertig gistermorgen het werk hervat
De overigen zijn volgens het door B.
en W. genomen besluit ontslagen.
TIEN STUKS VEE BIJ BRAND IN
SCHUUR GEDOOD.
Gistermorgen haliacht brak brand
uit in een grote boerderij te Wijn
gaarden (bij Sliedrecht), die werd
bewoond door drie gezinnen. Tenge
volge van de sterke wind brandde de
boerderij snel uit. Een schuur, waar
in zich de veestapel bevond, geraakte
eveneens in brand. Tien stuks vee
werden gedood. Van de inboedel van
de boerderij kon een klein deei wor
den gered.
5 DADERS VAN 3 ROOF
OVERVALLEN GEPAKT.
Vijf mannen, die het vorig jaar
drie roofovervallen hebben gepleegd
in respectievlijk Flcringen-Albergen,
Hengelo en Dwingelo, zijn door de
recherche van de gemeente-politie te
Almelo m samenwerking met de dis
trictsrecherche der rijkspolite gear
resteerd. Deze arrestatie is een ge
volg van de in Januari gepleegde
overval op dc Boerenleenbank te
Ypelo-Rectum. Twee van de daders
N. en T. komen uit Almelo, drie
L„ B. en L. uit Vriezenveen.
Allen hebben een volledige bekente
nis afgelegd. In Fleringen-Albergen
en Hengelo drongen de daders, ge
maskerd en met revolversgewapend,
een café binnen en dwongen de café
houder zijn geld uit de kas af tc ge
ven. Zij maakten enkele honderden
guldens buit. In Dwingelo mislukte
hun overval opeen boerderij, omdat
de vrouw van de boer terugkerende
feestvierders het gebeurde in de
feestweek van September wist te
a'armeren en de mannen ijlings de
vlucht moesten nemen. Het onder
zoek wordt nog voortgezet.
12.000 BELGISCHE SIGARETTEN
IN BESLAG GENOMEN.
Bij een aantal sigarenwinkeliers
in Almelo heeft dc plaatselijke poli
tic totaal 12.000 Belgische sigaretten
in beslag genomen. Bij controle werd
in een der winkels een zekere M. uit
Almelo aangehouden, die daar even
tevoren een paar pakken Belgische
sigaretten had afgeleverd. M. be
kende deze sigaretten van een zekere
T. uit Leiden te hebben gekocht, die
de rokertjes op zijn beurt recht
streeks uit België kreeg gesmokkeld.
HAAGSE POLITIERECHTER.
Een bandenzaak. De landarbei
der A. L. te Hazerswoude, had in rij
wielbanden een verboden handel ge
dreven, hetgeen wat de boete than;
betreft wel meeviel, doch er kwam
nog een lelijke strop bij. Want de Of
ficier eiste drie maanden gevange
nisstraf met bevel tot onmiddellijk
gevangen nemen en verbeurd verkla
ren der banden. De rechter deed het
anders, die legde 60 boete of 30 da
gen hechtenis op, voorts drie maan
den gevangenisstraf voorwaardelijk
met drie jaar proeftijd, maar de ban
den werden verbeurd verklaard, en
dat kost L. ook aardig wat.
Om de kinderen. De kinderen
waren oorzaak, dat de huisvrouw J.
V. uit Ter-Aar mishandeling pleegde.
Want een andermans kinderen had
den haar kinderen geplaagd, en toen
sloeg ze er op los. In het verbaal
stond, dat ze getrapt had, doch daar
was niets van waar volgens verdach
te. Overigens vond de Officier het zo
al welletjes, en hij eiste 20 boete
of 10 dagen hechtenis, omdat hij met
de omstandigheden rekening wilde
houden. En de rechter veroordeelde
conform de eis.
Anderen door lawaai niet
hinderen,
Resultaat: risico's verminderen.
Zielzorger van
kermis-vakgenoten
Flitsen uit een vaak miskend
wereldje.
(Van onze bijzondere medewerker.)
Indien alles goed gaat, hoopt de
organisatie van katholieke kermis
exploitanten en kermisreizigers
spoedig de beschikking te hebben
over een zogenaamde rijdende pas
torie en na verloop van tijd te kun
nen overgaan tot stichting van een
eigen internaat, waar de kinderen
der leden regelmatig onderwijs kun
nen ontvangen.
Reeds kennen we het varende pa
rochiehuis van pastoor H. M. Bran-
dehof uit Monnikendam, het aposto
laat van de Amsterdamse aalmoeze
niers B. J. A. Haanen en J. Solle-
veld ten bate van binnenvaart en
schipperij. En nu komt de francis
caner pater B. Brokx uit Brumm'en
in de rij. Kardinaal De Jong heeft
deze bekende ijveraar van het werk
der Derde Orde onlangs aangesteld
als zielzorger van de kermismensen,
en hem in alle bisdommen jurisdic
tie verleend voor degenen, die in
het kermisbedrjjf werkzaam zijn. Hij
is de man, die te zijner tijd in een
rijdende pastorie er op uit hoopt te
trekken.
Over deze nieuwe vorm van ziel
zorg hadden wij een gesprek met
pastoor A. J. Mulder uit het verre
Geesteren bij Almelo, bondsaalmoe-
zenier van de kermis-exploitanten.
Al meer dan twintig jaar is deze
parochieherder bovendien herder
van een verspreide kudde, die van
de kermis-vakgenoten. Sindsdien
kreeg hij hulp van vijf aalmoeze
niers of geestelijk adviseurs; en nu
komt pater Brokx dit aantal ver
sterken.
Nog slechts enkele maanden is hij
ambulant. Hij zoekt de kerm'ismen-
sen op, want in de winter zijn ze
niet op reis. Nu leert- hij hen ken
nen in eigen omgeving; maar straks,
als zij de kermissen afreizen, doet
de pater „huisbezoek" op de ont
spanningsterreinen, zoals die in ons
land verspreid liggen. En dan zal er
ook wel even tijd worden gevonden
voor godsdienstoefening of confe
rentie vanuit de rijdende pastorie.
Kermis als volksvermaak.
Pastoor Mulder, die zijn beschei
den automobiel houdt voor de zaak
van de kermis-exploitanten, heeft
ons gewezen op een misverstand. De
buitenstaander legde hij uit
weet dikwijls geen onderscheid te
maken tussen woonwagen-mensen
met hun nomadenleven en de ker
mis-vakgenoten. Bij de eerste groep
vindt het katholiek woonwagen
liefdewerk zijn arbeidsveld; maar
de bond van pastoor Mulder be
weegt zich temidden van een grote
groep Nederlandse burgers, die op
het terrein van kermis of openbaar
volksvermaak, in kraam of tent of
groot kermisbedrijf, hun kost ver
dienen.
Ongeveer tachtig procent van de
kernvisvakgenoten is katholiek; er
overal hebben zij hun tenten opge
slagen. Het ligt dus voor de hand,
dat hun zielzorg bijzondere eisen
heeft. Doch helaas niet altijd kan
die zielzorg vlot verlopen. Pastoor
Mulder heeft daarop gezinspeeld,
toen hij onlangs voor de K.R.O.-mi-
crofoon een voordracht hield onder
de opwekkende titel: „hop, hop, hop
de kermis op".
Waarom aldus de bondsaalmoe-
zenier moet de kermisexploitant
door soms onjuiste actie van enige
Jeugdvereniging het ontgelden met
wat hij noemde oneerlijke concur
rentie, als tijdens de kermisdagen
de jeugd wordt getrokken naar een
eigen opgebouwd kermisje in een
of andere- zaal, waardoor het kin-
dervermaak op het kermisterrein
wordt leeggepompt? En waarom
zouden de kleinen in de kinderver
makelijkheden niet mogen gieren
van het lachen op de paardjes en de
schommeltjes, op de fietsen en an
dere attracties, waarvan zelfs de
vaders en moeders genoegen be
leven?
Ook hier: de belasting.
Zelfs over de vermakelijkheids
belasting heeft pastoor Mulder een
woordje gezegd. Hij is van mening,
dat daardoor de winst van menige
kermis-zomer sterk wordt aangetast,
zodat in de winter dikwijls finan
ciële moeilijkheden aan c(e orde
komen.
De kermisvierende burger denkt
vaak, dat de exploitanten een zoete
winst meenemen uit de plaats, waar
zij hun tenten hadden staan. Maar
dat is lang niet altijd waar, aldus
onze zegsman. In elk geval is zeker,
dat de gemeente, behalve vermake
lijkheidsbelasting een aardig bedrag
aan staangeld in de Iade krijgt. En
dat wordt o.i. niet goed gemaakt,
stel, dat de weerspmstandigheden
niet helbben meegewerkt.
Hier zijn wij echter geraakt in
een belangensfeer, die zeker niet de
aanleiding was tot dit praatje over
de zielzorg van kermis-vakgenoten.
Daarom terugkerend tot het punt
van uiteang, kunnen wij slechts be
langstelling vragen voor het mo
derne apostolaatswerk, waarmee pa
ter Brokx ooit met zijn rijdende
pastorie en zijn internaat voor de
kermismensen hoopt te starten.
eijaatt
IN INDIE:
GERARD MOURITS
's-Gravendamseweg 27
Voorhout,
grenadier, geboren 16 Febr. 1927,
viert zijn 2e Indische verjaardag te
Koepang Timor.
B. DE VOGEL,
Groenendijk
Hazerswoude,
viert 16 Februari zijn 2e Indische ver
jaardag.
Komende
boekenweek
MEN KWAM ER TOE. BOEKEN TE
SCHRIJVEN.
Weer staat dc Boekenweek voor de
deur. Dat is niet slechts een week van
reclame voor uitgever en winkelier,
maar ook een week van bezinning
voor bobken-koper en lezer.
Wie van boeken houdt, waarlijk
van boeken houdt, zal waarschijnlijk
van zeer weinig boeken houden, om
dat maar weinig boeken het bezitten
en raadplegen waard zijn.
De vraag is dus wel gewettigd, hoe
men er toe komt, boeken te schrij
ven.
Toen de Italiaanse humanisten ooit
hadden vernomen, dat dc boekdruk
kunst was uitgevonden, achtten zij
dat louter barbarij. Voor hen was een
boek belangrijk door zijn enig per
soonlijk inslag en zijn zeldzaamheid.
Helaas heeft de geschiedenis van
de boekdrukkunst de Italianen in
het gelijk gesteld. Men heeft name
lijk het geschrevene op fantastische
wijze vermenigvuldigd. Een merk
waardige geest vond zelfs dc krant
uit, dat is het boek, dat tot ideaal
heeft, reeds de dag na haar verschij
nen waardeloos te zijn.
Vroeger bestond cr een homogene
cultuur, die steunde op enkele hon
derden boekwerken. Maar in onze
dégen kennen wij een barbaarse la
wine, die zich uitstort over gans de
wereld.
Indien HerocLites nog leefde, zou
hij zeker deze vraag stellen: welke
onbelangrijkheid heeft nog geen uit
gever gevonden?
Zelden werd een boek geschreven,
of zogenaamde kenners hebben ge
twist over de artistieke waarde er
van. Maar niet kan men twisten over
die andere waarde: de invloed op de
mensen.
De rechte schrijver toont aan de
mensheid, wie haar medemensen zijn.
„Zie zo spreekt hij door de
mond van Gerard Walschap alle
mensen lijden als gij; ieder heeft
zijn droefheden gekend. Troost hen;
ge zijt, ondanks uw zwakheid, nog
wel in staat tot het goede, het zui
vere, misschien zelfs het grotere.
Veracht u zelf niet; blijf trouw aan
u zelf; houdt goede moed, veroordeel
uw medemensen niet".
Van de uitgever van boeken is ooit
gezegd, dat hij eigelijk iemand is,
wiens beroep bestaat in het terugzen
den van manuscripten, of dat hij zich
verbeeldt met het uitgeven van enig
werk een culturele daad te stellen.
En inderdaad: onze tijd levert hon
derden kilo's leesvoer, dat mogelijk
smakelijk aandoet, doch weinig vita
mine-rijkdom bevat. Dat zijn dan de
boeken, waar minder in voorkomt
dan in de hoofden dergenen, die deze
boeken lezen.
Gelukkig de schrijver, die na het
verschijnen van zijn boek durft er
kennen. dat hij zich heeft vergist Al
les zag hij in zijn boek, behalve wat
hij heeft gewild.
Het is werkelijk een moeilijk be
drijf. te schrijven wat men bedoelt.
En wat men bedoelt, is contact met
Je lezer.
Wie nu straks bij gelegenheid van
de Nederlandse Boekenweek binnen
stapt in de winkel van een ernstig
boekverkoper, zal deze man geen gro
ter genoegen doen. dan een boek te
vragen, dat inderdaad contact
schenkt. v. O.
