T elevisie -experimenten
OP DE VELUWSE HEIDE
KRIOELDE HET....
Mr. H. P. Marchant 80 jaar
Veijawtt in Jndië
Een arts, die verklaart
„de Hongaarse kuur'' te hebben
ondergaan
ZATERDAG 12 FEBRUARI 1949
DE LEEDSE COURANT
TWEEDE BLAD PAGINA 1
STERK VERHAAL
Er ging niemand ongetroost naar huis
toen er geen personen-wa- i 7elfs als men over een karise
gens meer beschikbaar waren verbeeldingskracht beschikt, kan
(ofschoon ook het oudste materiaal zich de ontsteltenis van de ko-
van stal was gehaald) lieten de nijnen, de reeën en de korhoen-
Süoorwegen goederen- en kolentrei-ders indenken, toen een springvloed
aanrukken om de ontzaglijke I van tienduizenden en tienduizenden
- mensen fnn wip Hp 'pvpndp havp van
menigte te vervoeren, welke zich
voor de stations in lange rijen ver
drong.... Over de hoofdwegen da
verde een onafgebroken keten van
stampend-voTe bussen, motoren en
vrachtwagens. Op de zijwegen ga
loppeerden in gesloten gelid boeren
wagens, kaasbrikken en ouderwetse
koetsen. Op de fietspaden reden dui
zenden peddelaars band-aan-band,
en, als daar aanleiding toe was,
hand-in-hand. Er waren ook troe-
mensen (op wie de 'evende have van
de hei het niet erg begrepen 1 ceft)
's anderendaags de bruine velden
overspoelde; toen de dikke torren
van zware autobussen over de smal-
ie paadjes waggelde en alle konijnen
tot in de diepste holen hun oren
slopten, om niet gek te worden van
het gebel der fietsers.
„Laat ze maar komen!'' bleef
tiet pastoortje vo^ouden. Hij had een
tafel buiten laten zetten onder het
pen wandelaars, die met de rugzak j groene baldakijn van een verweerde
op, de staf in de hand, in versneld I denneboom. Hij had de omringende
tempo voortmarcheerden, en, als zij bossen opgedragen orgel te spelen
zich dichter bij het doel van de reis erij machtig zwol hun ruisen op de
wisten, er met z'n a len de draf in- blaasbalg van de wind. En met de
zetten. wind woei de wierook van dennen-
Het hele land was in rep en roer. hars *»n dennen srroen in dn new- *a-
Kantoren en fabrieken waren half ten der mensen-zee, die ze beha?eLj
leeg-gelopen, de winkeliers hadden opsnoven. Er gaf niemand no1-' oen
hun winkels en de boeren hun koeien
in de steek gelaten. Dan moest er
toch wel iets heel bijzonders van
doen zijn! De zieken waren uit de
ziekenhuizen gedragen en met bed
en al op ko'en-wagens geschoven. De
armlastige ouden van dagen werden
in particuliere „sleeën getild.
Zelfs de krankzinnigen en de
idioten had men, onder bijzondere
voorzorgmaatregelen, weten in te la
den en voor hen de Pullman-treinen
ter beschikking gesteld. Het ging in
die Putman-treinen zeer vrolijk toe;
imen zong van alles door elkander
maar onder de tienduizenden, wier
verstand niet omneveld was, de op
gepropte trein- en busreizigers, do
fietsende legioenen en de tippelende
regimenten heerste wel een opge
wekte, echter geen uitgelaten stem
ming. Le spanning was al te hevig.
Het was ruchtbaar gewor
den maar hoe was een raad
sel dat op de Veluwse heide Chris -
tus uit de heme1 zou neerdalen en
de menigte toespreken. De faam van,
deze buitengewone gebeurtenis was
als een vlam in het volk geslagen en
plantte zich met electrische vonken
van huis op huis, van stad op stad
voort. De telefoon van de bisschop
pen belde da<? en nacht en het ge
rucht werd daar. evenals op de nun
tiatuur in Den Haag, niet tegen ge
sproken.
pERDER DAN WIE OOK hadden
wij er lucht van gekregen en ons
naar de Veluwe gehaast, naar de
aangeduide omgeving. Het miezerde
en motregende uit een grijze wo'ken-
deken, die zwaar over de bruine gol-
vin?en van de heide hing. Het was
er zo stil als een middernacht bij
daglicht. Het geritsel van een weg
huppelend konijn maakte in het
zwi'rten van de heide, een verschrik
kelijk kabaal. Er was weinig of geen
wind, maar op verre afstand kon men
het ruisen opvangen van de donkere,
vierkante dennebossen als de adem
haling van een vredig-ineoslaoen
mens. Enfin u heeft nu we1 enig
idee, hoe stil en hoe eenzaam het
daar op de Veluwe was!
Wij waren dus in niet geringe ma
te verbaasd bij het afdalen in de
vallei een gloednieuw kapelletje te
vinden doodeenvoudig vier muren
en 'n gevouwen dak erboven op. Het
was dan ook door de Wederopbouw
goedgekeurd. B'j deze kersverse ka
pel troffen wii eei\ stok-oude pastoor
aan, gebukt en gebogen onder de
bijna volle maat der jaren.
„Hebt u het a' gehoord?" riepen
we hem toe, verheugd een menseliik
wezen te ontmoeten in deze uithoek
„Christus zal op deze heide mor
gen uit de hemel neef-dalen."
Het grijze pastoortje keek ons
ooliik aan en zei; „U bent te laat. Het
is al gebeurd."
„Gut" riepen we uit „wat
een teleurstelling voor die drommen
van duizenden, welke naar hier op
trekken. Zij zuilen wel lelijk op hun
neus kijken."
„Laat ze maar komen" ant
woordde de pastoor „er is meer
ruimte dan in de St. Pieter van Ro
me of de dom van Keulen." Met
zijn bleke perkamenten hand zwaai
de hii naar de flauwe glooiingen
van de heide „Er is nog meer
ruimte dan op de eeuwige heuvelen
van het Beloofde land. Laat ze maar
komen."
kiK toen de pastoor, met priester
lijk gewaad bekleed naar K-i+or.
rad en aan de tafe1 de H. Mis ging
opdragen. Er viel niemand in slaap,
ondanks de vermoeienissen van dc
reis, toen de pastoor, met de ver
weerde denneboom als klankbord
achter zich, een korte preek hield en
daarbij de tekst nam uit het boek
Leviticus: „Door wie Mij naderen,
zegt de Heer, wil Ik als heilie worden
erkend". Enerzijds drukte hij de me
nigte op, het hart, zich in de kerk
eerbiedig te gedragen en niet achte
loos en zonder voorbereiding naar
de Communie-bank te lopen. Ander
zijds wees hii de al-te-zwaar-tHen-
den op de uitspraak van St. Augus-
tinus: „Gij zondigt iedere dag? Ga
dan iedere dag ter Communie."
De hei was nog nat van de motre
gen, welke de vorige dag was geval
len, maar op 't ogenblik, dat uit het
•koor van dennenkruinen:
„Gezegend Hij, diè komt in de Naam
des Heren" aanruiste, zonk de ge
hele mensen-zee op de knieën, aan
gegrepen door het geweldige ogen
blik. Zo bleven zij met doorweekte
knieën liggen, tot de pastoor, bijge
staan door de talloze geestelijk ad
viseurs, die met hun verenigingen
waren meegekomen, het „Brood der
Engelen" aan ieder die knielde uit
reikte.
De pastoor vond de gele
genheid te schoon (en wie zal
het hem kwalijk nemen?) nog een
enkel woord onder de denneboom
te spreken; „Gij zijt nu" zei hij
„levende monstransen geworden van
Christus de Heer. Ge moet zulk een
monstrans of toonder van Christus
blijven in het dagelijks leven. In
ieder geval probeer het. Met Gods
genade lukt het. Indien ieder in zijn
gedrag een stralende monstrans is
van zijn Heer en Heiland, wordt wel
dra de hele wereld Katholiek. Gij
zul* daarbij verdrukking en ver
volging te lijden hebben, maar ge
weet het: „Zalig zijt gij, a1s men u
om Mijnentwil beschimpt en vervolgt
en vats beschuldigt van allerlei
kwaad. Verheugt en verblijdt u. want
«root is ons Innn in de hewl." Ver
heugt en verb1 ijdt u dus, al ziet ge,
dat de lueh* betrekt en er onweer op
komst is. Want men zal de herders
sb'n en de srhaoen verstrooien.
„ZaMg zij. die dan aan Mij niet "°-
er„erd worden." Dit is het. wat o.l.
Heer u ten afscheid heeft te zeggen.
At-en!"
Hierop verspreide zich de menigte
dankbaar, voldaan en op alles voor
bereid. De grote uittocht be^on naar
de steden en dnroan van Neder^nd
De konijnen glipten weer uit hun
holen, de reeën graasden we°r aan
de zoom der hossen, en over de ver
stalde heide streek de wind en ruiste
in de harp der kruinen zijn einde7oos
lied
(Dit sterk verhaal is een nogal
vrije parafrase of bewerking van
Thomas a Kempis: „Indien dit al
lerheiligst Sacrament slechts op één
plaats ter wereld werd gevierd, met
welk een verlangen zouden de men
sen toestromen, om de goddehjke ge
heimen te zien." De in het verhaal
opgenomen preekjes zijn samenvat
tingen van elders gehoorde. Ook de
ondergetekende kan er zijn nut mee
doen.) v. p.
De overbrenging van het beeld
ener operatie door middel van tele
visie op een scherm in een ander
locaal, zoals dat dezer dagen by wijze
van proef heeft plaats gevonden in
bet Academisch Ziekenhuis alhier,
heeft de belangstelling voor de tele
visie-mogelijkheden weer eens ver
levendigd.
„Er zijn toch wel heel wat interes
sante toepassingen mogelijk voor te
levisie", denkt men onwillekeurig.
Dat is inderdaad zo. Deze proef heeft
bijv. bewezen, dat het mogelijk is,
een operatie te doen meemaicen door
een paar honderd medici en studen
ten. Zij kunnen de handelingen van
de chirurg volgen, alsof zij er met
de neus bovenop zaten en toch wordt
van zijn kant de operateur niet ge
stoord in zijn werk, noch wordt de
steriliteit van de operatiekamer in
gevaar gebracht.
Een bezwaar is ongetwijfeld, dat
de eigenlijke sfeer van de operatie
kamer ontbreekt. Eén van de medici,
die de proef meemaakte, ondervond
dit zeer ste k en schreef:
„Het was nu zo koel-zake'ijk; men
kreeg niet de indruk, dat men met
een mens te doen had die werd ge
holpen. Men rookte een sigaretje en
maakte een babbeltje; de spanning
ontbrak. En deze spanning is hot
juist, welke de gehele omgeving zo
grijpt en de ernst van een operatie
dubbel doet gevoelen. Wat men zou
kunnen noemen: de medische opera
tiesfeer ontbrak."
Dat neemt echter niet weg, dat
deze toepassing van de televisie toch
een buitengewoon nuttig hulpmiddel
kan zijn bij het medisch onderwijs
Voorlbpig zien wij nog geen toepas
sing op grote schaal in het verschiet.
Vooreerst omdat er een hele appara
tuur voor nodig is en al'es nog al
kostbaar is. Maar vervolrins- ook
omdat men vrijwel hetzelfde reeds
geruime tijd bereikt heeft met film
opnamen. Erv zijn verschillende films
van operaties opgenomen en wij her
inneren ons jaren geleden zo'n film
gezien te hebben. Op de film kan
men zelfs de bijzonderheden van een
operatief ingrijpen veel beter naar
voren brengen. Men kan er illustra
tief materaal naar believen tussen
lassen en men kan door tekst en on
derschriften de manupulaties aan
zienlijk verduidelijken. Het nadeel
DE per televisie uitgezonden operatie
ziekenhuis.
van de film is, dat men niet de in
druk krijgt er „bij" te zijn; de film
heeft iets kunstmatigs, het televi
sie-beeld is levende werkelijkheid.
Wat men op het te~evisie-schevm
ziet, gebeurt op hetzelfde ogenblik
in werkelijkheid.
Maar of dat voordeel van televisie
nu wel zó groot is, dat het opweegt
tegen de zoveel grotere paedogogi-
sche kv/aliteiten van de film die
niet eenmaal voor een paar honderd
toeschouwers, nïaar ontelbare malen
voor een veel groter gezelschap kan
worden vertoond wagen wij te
betwijfe'en. Men zie het bezwaar van
boven aangehaalde medicus: zelfs de
televisie geeft de juiste sfeer niet
aan. En onaanks de toch in ieder ge
val zeer grote kwaliteiten van de
film, heeft men er tot dusver geen
veelvuldig gebruik van gemaakt. Mis
schien ligt het bezwaar ook hier in
de kostbare apparatuur, wij kunnen
dat niet beoordelen, maar het stemt
ons ietwat sceptisch ten opzichte van
de practische bruikbaarheid van te
levisie op dit gebied.
De radio is volgens onze zich
snel ontwikkelende moderne begrip-
peh ook al oud en toch vindt een
zo voor de hand liggende toepassing
als de schoolradio een naar ver
houding slechts uitermate geringe
en aarzelende practijk.
Is het louter een kwestie van geld
of speelt het persoonlijke contact
van leermeester en leerling een te
grote rol?
Van de drie genoemde moderne
hulpmidde'en bij het onderwijs is
het zeker de televisie, waarbij dit
persoonlijk contact het minst verlo
ren gaat en daarom al staan we
wat sceptisch, gezien de ervaring
met film en radio hopen wij toch
dat de televisie gelukkiger zal blij
ken te zijn dan haar collega's en het
televisie-apparaat zal gaan behoren
tot de gewone outilage van een mo
dern academisch ziekenhuis.
Het spreekt vanzelf, dat beeldover
brengingen van operaties niet bestemd
zijn om door Jan en alleman te wor
den opgevangen. Het experiment op
het Academisch Ziekenhuis was dan
ook geen televisie -uitzending in de
gewone betekenis van het woord.
Het beeld werd niet „uitgezonden"
in de aether, het werd per kabel over
gebracht van de operatiezaal naar
een andere zaal in het gebouw.
De gewone televisie-uitzendingen,
die met een ontvanger kunnen wor
den opgevangen, ve keren thans alle
nog in het experimentele stadium.
Philips is er reeds geruime tijd
mee bezig in Eindhoven en ook v.
Heem te Voorburg is ermee begon
nen. Binnenkort za' men ook in Am
sterdam een zender hebben; men is
reeds bezig aan de bouw van een 10*
meter hoge zendmast op het ge
bouw van de Arbeiderspers aan het
Hekelveld. Voorlopig zijn er nog
heel wat moeilijkheden te overwin
nen, voornamelijk veroorzaakt doov
het gebrek aan deviezen, daar vele
onderdelen uit Amerika moeten ko
men. Maar er wordt intensief ge-
we-kt aan de oplossing van het te
levisie-vraagstuk. Er komen steeds
meer zenders zij het dah experi
mentele zenders en nu is het wach
ten nog slechts op de toestemming tot
het bouwen en in de handel brengen
van pas-klare ontvangers. Wie een
technische knobbe' heeft, kan nu
reeds een eigen ontvangertje bouwen
maar dat heeft heei wat meer voeten
in de aarde dan vroege- het bouwen
van een eigen radio-toestel!
De oplossing van het televisie-
vraagstuk zit evenwel in de lucht.
Nog even geduld.
Heden is de bekende Nederlandse
staatsman Hendrik Pieter Marchant
tachtig jaar geworden.
de „Maasbode" schrijft pater
Hyacinth Hermans over deze politi
cus:
In 1900 werd hij door zijn stadge
noten te Deventer tot lid van de
Tweede Kamer gekozen; na deze ver
kiezing vestigde hij zich metterwoon
in Den Haag,
Progressief-democratisch van poli
tieke inslag behoorde hij reeds in 1901
;ot de eerste oprichters van de „Vrij
zinnig-Democratische Bond", waarvan
hij na de te vroege dood van dr. D.
Bos in 1916 de geestdriftige voorzit
ter en de bezielende leider werd.
In 1926, toen het nog maar kort op
getreden kabinet-Colijn homogeen
met zijn drie katholieke ministers af
trad wegens het aanvaarden van de
motie van ds. Kersten inzake het Ne
derlandse gezantschap bij het Vati-
caan, werd Marchant als de leider der
vrijzinnig-democraten door de Ko
ningin aangezocht om een nieuw ka
binet te formeren.
Dit was ,voor Marchant de kans van
zijn leven. Hoe had hij altijd de mó
gelijkheid overwogen om ooit een re
geringsmeerderheid te vormen met
de vrijzinnig-democraten, sociaal-de
mocraten en katholieken, die tezamen
vooruitstrevend democratisch
program zouden kunnen onderschrij
ven.
Al had Marchant ook mede zijn
stem gegeven aan de motie-Kersten,
't was bij hem en zijn partijgenoten
niet zozeer om de bedoeling gegaan
het Nederlands gezantschap bij het
Vaticaan te weren als wel om door
dit afstemmen een definitieve breuk
te veroorzaken in de hem niet sym
pathiek en al te lang durende coali
tie. Hij had te allen tijde het Neder
landsVaticaanse gezantschap weer
willen binnen laten.
Marchant slaagde tot zijn spijt niet
in de hem opgedragen Kabinetsforma
tie, en wel door toedoen van mgr, dr.
Nolens, die in de gegeven omstandig
heden zijn deur voor mogelijke on
derhandelingen hardnekkig gesloten v'ert
hield. Johan Braakensiek heeft er dag
voor de Groene indertijd nog een r,.,
geestige prent over getekend: Mr.
Marchant met de portefeuille onder
de arm wachtend op het bordes voor
de hermetisch gesloten deur van mr.
dr. Nolens. Niet thuis!
Miste mr. Marchant aldus zijn kans
nog eens als kabinetsformateur te
slagen, in 1933 werd hij door Colijn
aangezocht om in diens nieuwe kabi
net op te treden als minister van On
derwijs, Kunsten en Wetenschappen.
Een kolfje naar zijn hand, want hij
v/as in die laatste jaren ook al wet
houder van onderwijs geweest in het
gemeentebestuur van Den Haag. Het
onderwijs had zijn liefde en toewij
ding.
Als minister van Orderwijs begon
hij reeds aanstonds een verwoede
campagne voor de al zo lang begeer
de vereenvoudiging in de oude
schrijfwijze van De Vries en Te Win-
keL Marchant heeft de voldoening
gesmaakt ondanks alle tegenstand en
strijd daarin toch gelukkig te zijn
geslaagd. Maar nog iets anders ont
moette en ontdekte minister Mar
chant op zijn dagelijkse weg van het
onderwijs.
Hij heeft het later zelf bekend en
geschreven in zijn Belijdend boekje.
„Hoe ik er toe kwam".
„Voor my is de bijzondere erva
ring deze geweest, dat ik ambtelijk
in nauwe aanraking kwam met ka
tholieke instellingen, inzonderheid
van onderwijs, met het personeel
daarvan, en dientengevolge met vele
priesters. Ik vond een intelligentie,
een levenskracht, een levensblijheid,
een organiserend vermogen, een lief
devolle samenwerking, die mij sterk
hebben getroffen. Ik wilde weten,
waaruit deze krachten waren voort
gekomen. Ik deed wat ik te lang had
verzuimd:.... maakte studie van de
katholieke geloofsleer...."
Men weet nu met welk effect.
Kort voordien had schrijver dezer
minister Marchant uitgenodigd met
hem het 75-jarig bestaansfeest mede
te maken van het St. Henricus' Blin
den Iinstituut te Grave, Wij mochten
de minister rondleiden en voorlich
ten langs alle stadia van onderwijs,
die de eerwaarde fraters van Grave
met zoVeel liefde, geduld en toewij
ding aan de blinden geven.
Op nieuw was mr. Marchant diep
getroffen door dit machtige werk;
zijn eigen vader was op veertigjarige
leeftijd zelf blind geworden. Diezelf
de avond hield Z.Exc. voor de radio
een spontane feestrede over hetgeen
hij te Grave had gezien en gehoord,
een rede met zoveel heel bijzondere
accenten, dat ze in den lande alom
een diep ontroerénde indruk
wekte.
De katholieken hadden verstaan en
begrepen, 's Ministers bezoek aan
Grave was de slag op de vuurpijl ge
weest. In Mei 1935 ging het opzien
barend gerucht door het land, dat mi
nister Marchant tot de Katholieke
Kerk was overgegaan. Een geweldig
besluit. Hij zou er vele offers voor
moeten brengen en hij heeft het
manmoedig gedaan.
Opmerkelijk is, dat hij als minister
moest aftreden; uit het openbaar le
ven werd hij zo goed als weggedron
gen.
Als beproefd vrijzinnig geldt nog
altijd, dat immer alleen op bekw,
heid wordt gelet en nooit naar
iemands gezindte of richting mag
worden gerekend. Maar de knappe
en ervaren Marchant eenmaal katho
liek geworden, bleek nu opeens alle
bekwaamheid te hebben verloren.
Heden 12 Februari heeft mr. Mar
chant meer dan de gezegende leeftijd
A. J. VAN GILS,
Concordiastraat 24,
Alphen aan den Rijn,
soldaat le kL, viert op 14 Februari
zijn 3e tropische verjaardag op Java.
MARTINUS KLEYN,
Torenstraat 39,
Alphen aan den Rijn,
>o r» ^e':uari zijn 3e verjaar-1
i Indië als matroos II klas op
W. A. DE GRIJS,
Mare 67A,
Leiden,
P. J. DE GOEDE,
Waldeck Pyrmontstraat 66,
Leiden,
viert op 14 Febr. zijn 3e Indische ver
jaardag bij de genie-troepen te Eand-
jar (Java).
H. v. d. BERG,
Teylingerlaan 64,
Voorhout,
geboren 14 Febr. 1^27, viert voor de
soldaat le klasse, viert 13 Febr. zijn de maal zijn verjaardag in lndië, als
Indische verjaardag te Sawit- chaufeur le klasse, te Padang (Su-
Sibrang (Sumatra). Iroatra).
„Ik begon zelf te geloven,
een misdadiger te zijn"
Een correspondent van de „Volks
krant" bericht uit Parijs:
„Men heeft kardinaal Mindszenty
zijn bekentenissen afgeperst in de
zelfde lokalen van de politieke politie
aan de Andrassy Ut in Boedapest,
waar ook ik verhoord ben. Ik kan
er dus over meespreken", verklaarde
dr. Tibor Ham, gewezen parlements
lid van de Hongaarse partij der klei
ne boeren, die na acht maanden ge
vangenisstraf uit Hongarije naar Pa
rijs wist te ontkomen. Hij legde zijn
onthullingen, die nog aan waarde
winnen, als men weet, dat Tibor Ham
als geneesheer over de toegepaste
instructiemethoden der politie tot
oordelen in staat is, neer in een ar
tikel in de „Figaro", waarin hij een
afdoend antwoord geeft op de vraag,
hoe het de communisten gelukken
kan iemand in een paar weken tijds
zo van uiterlijk te doen veranderen,
dat men, om met Francois Mauriac
in dezelfde „Figaro" te spreken, zwe
ren zou, dat hij cok van ziel veran
derd is.
Dr. Ham beschrijft zijn eigen be
levenissen in dezelfde kelders van
ue Andrassy Ut, waar de politie
juist omgekeerd te werk gaat als de
psychiater en van gezonde, normaal
denkende mensen, zenuwlijders
maakt. Men begint er met een hon-
gerkuur en verstrekt de gevangenen
niet meer dan 350 calorieën per dag,
om het organisme te ondermijnen.
Bovendien verliest een gevangene
door een voortdurend verblijf in een
duistere kelder iedere notie van uur
en datum. Eerst wanneer men de
verdachte voldoende murw aèht, be
gint men hem te verhoren. Biedt hij
nog weerstand, dan tracht men die
door martelingen, waarbij de com
munisten wetenschappelijker
- I werk gaan dan hun Duitse leermecs-
der sterken bereikt; hij telt tachtig ters, te breken. Ook maakt de Hon-
jaren en is nog gezond en vitaal. gaarse politie van de actedron ge-
Hij verdient dat wij, zijn geloofsge-bruik, dat bij het slachtoffer een
noten, hem een gedachte van eerbied I angspsychose verwekt. In die toe
wijden en hem gedenken in een harl stand plaatst men hem met het ge-
telyk gebed. zicfht tegen de muur, dc voeten stijf
tegen elkaar gedrukt. Na een paar
uur overvalt de verdachte een ver
doving, die dikwijls van verblinding
vergezeld gaat. Dit is echter niet ge
noeg. Men schrikt er niet voOr terug
de ongelukkige dagen en nachten
lang tegen de muur te laten staan.
Zeven dagen
Dr. Ham meent zich te herinneren
deze kwelling zeven dagen lang met
bovenmenselijke inspanning ver
duurd te hebben, doch precieze tijds
duur weet hij niet, omdat hij alle
besef van tijd kwijt was. Wel weet
hij, dat wie de „kuur" ondergaat, na
een paar dagen de indruk krijgt, dat
zijn bloedcirculatie niet meer circu
leert. De enkels beginnen op te zwel
len, later ook de voeten cn geleide
lijk wordt de kwelling zo hevig, dat
men zijn weerstand volkomen ver
liest. „Ik zag kringen voor mijn
ogen dansen en de hele wereld wag
gelde om mij heen", zegt dr. Tibor
Ham.
„Onderwijl hield men niet op me
de misdrijven voor te houden, die
ik bedreven zou hebben. Het werd
een hallucinatie en ik begon zelf te
geloven een misdadiger te zijn. Toen
begon men morfine in mijn drinken
te mengen. Dit was als een weldaad.
Plotseling waren de pijnen verdwe
nen en in die vreemde toestand be
kende en tekende ik alles. Daarna
weet ik niet meer, wat er om my
heen gebeurde, zelfs van het proces
der kleine boeren, waarbij ik be
trokken was, herinner ik me weinig
meer".
Dr. Ham gelooft, dat men bij kar
dinaal Mindszenty dezelfde proce
dure gevolgd heeft als bij hem. Een
naar Wenen gevluchte Hongaarse
priester heeft verklaard, dat de kar
dinaal 83 uur lang staande verhoord
werd. De foto's van hot proces ver
tonen een man met lege. starende
ogen en zijn beide handen liggen
met krampachtig uitgespreide vin
gers op zijn knieën.
(Het bovenstaande is in overeen
stemming met wat een briefschrijver
uit Boedapest aan de Linie heeft ge
schreven, uit welke brief wij giste
ren citeerden. Red. L. Crt.).
