S)e £öicbe(Botf/&a/nt Het proces Kravsjenko De guerilla-bestrijding in Indonesië Scandinavië en het Atlan tisch Pact Het proces-Kravsjenko begonnen Directeur: C. M. VAN HAMERSVELD. Hoofdredacteur: TH. WILMER. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT" DINSDAG 25 JANUARI 1949 40ste JAARGANG No. 11601 Bur. Papengracht 32. Telef, 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn 20935 - Abonnementsprijs f0.32 p. w., f 1.40 p. mnd., f4.15 p kwart. Franco p. p. f 4.90 - Advert.: 15 ct. p. m m. Telefoontjes f 1.50 Rapport van de Commissie v. G. D. I'VE COMMISSIE VAN GOEDE DIENSTEN heeft in een rapport aan de Veiligheidsraad verklaard, dat de guerilla der Indonesische Repu blikeinen de Nederlandse strijdkrachten verhindert, de vijandelijkheden t.e beëindigen of de order „staakt het vuren" in acht te nemen. Ne derland beschikt over te weinig ma nsohappen om de guerilla te onder drukken, aldus het rapport. Het voegt er aan toe, dat de Ne derlandse strijdkrachten alleen ge bied om de hoofdwegen heen heb ben bezet. De rest van het land, zo zegt het rapport, lieten de Neder landers ongem'oeid, behalve bij be strijding van guerillabenden. De guerillastrijders hebben een „politiek der verschroeide aarde" gevolgd, gepaard met oorlogvoering en sabotage. „Vele inwoners voelen zich niet op hun gemak en zijn bang voor represaillemaatregelen tengevolge van deze guerilla-activi- teit", aldus het rapport. „Dit kan alleen verholpen worden door actief patrouilleren, bij dag en bij nacht. De bevelhebbers hebben in sommige gevallen verklaard, dat zij niet over voldoende troepen be schikken om dit te doen en om hun andere plichten te verrichten". Tengevolge van de Nederlandse bezetting en het optreden der gue- rilla-strijders hebben in de voor heen onder Republikeins beheer staande gebieden „over het alge meen" reoht en orde hun intrede niet gedaan. „Er zijn bewijzen voor handen, dat er economische verwar ring heerst in het gebied, dat voor heen onder Republikeins beheer stond." De commissie besloot haar rap port als volgt: 1. Rust en orde zijn in de vroe gere door de Republikeinen gecon troleerde gebieden nog niet her steld. 2. In vele gebieden beschikt het Nederlandse leger over onvoldoende troepen, om onmiddellijk tegen de tactiek der Republikeinen te kun nen optreden. 3. Het Nederlandse leger beschikt over onvoldoende politie of troepen om de burgers in deze gebieden af doende te kunnen beschermen. \4. De situatie is thans nog niet voldoende gestabiliseerd, om een met volledig gezag bekleed burger lijk bestuur te kunnen organiseren. In het rapport wordt verder ge zegd, dat veel schade is aangericht door plunderen, vandalisme en als gevolg van het toepassen van de politiek der „verschroeide aarde" door de Republikeinen. Verklaard wordt dat, daar de Re publikeinse regeringsautoriteiten worden verhinderd hun gezag uit te oefenen, er van Republikeinse zijde geen gezag bestaat, dat in staat is ■de Republikeinse strijdkrachten een „staakt-het-vuren-order" op te leg gen. Onder deze omstandigheden is een staken der vijandelijkheden een onmogelijkheid. VERKLARINGEN VAN NED. LEGER. Volgens verklaringen van het Ne derlandse leger worden thans ver spreide Republikeinse eenheden op Java en Sumatra opgeruimd. En de dienst Legercontacten zegt in een overzicht van de militaire toestand, dat aan het bestaan van de T.N.I. als georganiseerd en van een cen trum uit geleid gevechtsapparaat een einde is gemaakt. Dit betekent overigens niet, dat overal en met name op de lange verbindingslijnen, definitief een einde is gemaakt aan de activiteit van sluipschutters en rondzwervende benden. Onmiddellijk na het einde van de operaties zijn zuiveringsacties be gonnen. Natuurlijk verlopen die in langzamer tempo dan de snelle op mars van de eerste weken, maar de resultaten van deze acties worden geleidelijk aan merkbaar. Reeds hebben duizenden leden van de T.N.I. en andere strijdorga nisaties zich overgegeven en een be langrijke hoeveelheid wapentuig Werd buitgemaakt. Het herstel van de normale toe standen op Oost-Java, aldus de dienst Legercontacten verloopteven- wel minder snel dan elders, omdat hier zoveel vernield is. In het algemeen is in de bevrijde gebieden recht en orde verzekerd. Eii elders zijn belangrijke stappen op de weg tot dit doel gezet, al wordt nog veel geëist van de vast beradenheid en vooral van het uit houdingsvermogen van hen, die vaak onder uiterst moeilijke omstan digheden meewerken aan het vesti gen van een toestand van veiligheid en rechtszekerheid, zo besluit het overzicht. Associated Press meldt, dat vol gens niet officieel bevestigde be richten Republikeinse guerillastrij ders de verbindingen rond Benkoe- len op Sumatra en rond Madioen op Midden Java zo grondig hebben af gesneden, dat daar geïsoleerde Ne derlandse afdelingen met behulp van vliegtuigen verzorgd - moeten worden. SJAHRIR EN LEIMENA NAAR LAKE SUCCESS? De heren Sjahrir en Leimena zou den zich Dinsdagochtend per vlieg tuig «van de K L.M. naar Bangka be geven, alwaar zij op het vliegveld Moh. Hatta zouden ontmoeten, al dus deelde een woordvoerder van de C.V.G D. aan Aneta mede. Deze woordvoerder bevestigde, dat Moh. Hatta tot de C.V.G.D. het ver zoek heeft gericht, faciliteiten te willen verlenen voor een reis van de heren Sutan Sjahrir en Leimena naar Lake Success, en hij voegde hieraan toe, dat er voor deze reis nog geen voorbereidingen zijn ge troffen. Naar verluidt, is het ver zoek tot overkomst van Sjahrir en Leimena naar Amerika afkomstig van Palar. MEESTE KATH. GEBOUWEN IN BINNENLAND VAN JAVA GESPAARD GEBLEVEN. Van de voornaamste posten in het binnenland van Java zijn te Batavia goede berichten binnen gekomen. De 3 Nederlandse priesters, die vrijwil lig in republikeins gebied waren ach tergebleven (past. P. van Goethem en G. Smets te Madioen, past. Hi Koek te Blitar), werden in goede wel stand aangetroffen. Ook de Zusters van de H. Geest te Blitar. De gebou wen hebben weinig of niets geleden. Blijkbaar hebben de republikeinen de katholieke gebiuwen willen sparen: immers op de Deterding Bid. te Tje- poe werd zo goed als alles verwoest, met uitzondering van kerk en pastorie en te Madioen werden, in tegenstel ling met de andere grotere gebouwen geen vernielingsapparaten aange bracht iri de oude en nieuwe kerk, in de pastorie en in het verenigings gebouw. Ovêr het bekende missiecen trum Pohsarang is nog niets bekend. In Wonosobo is de kerk bij een be schieting zwaar beschadigd, de pasto rie zal zelfs opnieuw opgebouwd moe ten worden. RUIMER LUCHTPOSTVERVOER NAAR INDONESIë Nu, blijkens mededeling van de K.L.M. aan de P.T.T., het haar weer mogelijk is geworden enkele vluch ten naar Indonesië uit te voeren, via Mauritius, kan het luchtpostver- voer een kleine verruiming onder gaan. In verband daarmedë maakt de P.T.T. bekend, dat de aan het pu bliek gevraagde beperking, om niet meer dan één brief per week te pos ten voorlopig kan verval1 en. MINISTER-PRESIDENT DREES ONTMOETTE SJAHRIR Sutan Sjahrir heeft in Batavia een ontmoe ting gehad met de Nederlandse mi nister-president dr W. Drees. Bij aankomst op Kemajaran, het vlieg veld van Batavia, werd Sjahrir ont vangen- door dr Koets, directeur van het kabinet van de Hoge Vertegen woordiger van de Kroon, die hier achter Sjahrir over het planken vlonderje op het vliegveld loopt, dat een dag tevoren door de zware re- genva1 nog enkele centimeters on der water had gestaan. Nankings „Duinkerken" begonnen ZETEL VAN KWOMINTANG NAAR KANTON. Het bestuur van de Kwcmintang heeft besloten, de centrale zetel van de Kwomintang naar Kanton over le brengen. Volgens de laatste, nog onbevestig de berichten, hebben de communisten het op ongeveer 30 kilometer ten Noord-Westen van Nanking gelegen Woeji, veroverd; hun troepen zouden thans Poetsjen, dat 9 kilometer ten Noorden van Nanking is- gelegen naderen. Poekou, de tegenover Nanking ge legen rivierhaven aan de Yuangtse, wordt thans door zijn inwoners vol ledig ontruimd. Uit Nanking wordt gemeld, dat het „Ghinese Duinkerken" is begonnen. Een stroom van vermoeide regerings troepen stak te Nanking de Yangtse over, zij trokken terug voor een nieuw communistisch offensief, dat hen tot op een afstand van enkele kilometers van de hoofdstad terug dreef. Gemeld wordt, dat de communisten DE CONFERENTIE VAN KOPENHAGEN De Scandinavische premiers en ministers van buitenlandse zaken en defensie hebben gisteravond na hun bijeenkomst te Kopenhagen medege deeld, dat „de drie Scandinavische landen een krachtig besluit hebben genomen om hun vrijheid, hun on afhankelijkheid en hun democratie .te verdedigen tegen agressie, met alle beschikbare middelen". „Onder bepaalde omstandigheden kan het mogelijk zijn te komen tot een wederzijds bindende maar yrije Scandinavische verdedigingsunie, als regionale veiligheidsovereenkomst binnen het kader van de V. N. Deze overeenkomst zou kunnen omvatten wederzijdse coördinatie van verde digingsplannen en militaire strijd krachten en productie van. miliar materiaal in de drie landen en het opbouwen van een militaire solidari teit in Scandinavië". Uit de besprekingen was gebleken dat er „een verschil van interpreta tie" bestond over de bepalingen en gevolgen van een alliantie. „Deze kwestie zal daarom het onderwerp zijn van verdere discussies tussen de drie landen" op 29 Jan. te #Oslo. Di plomatieke waarnemers te Londen geloven, dat deze verklaring in houdt, dat deelneming van Noor wegen en Denemarken aan het At lantisch Pact is verzekerd. Naar hun mening kunnen de volgende conclu sies getrokken worden uit deze ver klaring: 1. De Scandinavische mogendhe den hebben de Zweedse voorstellen voor een Scandinavisch verdedigings verdrag niet ondersteund. 2. De ambassadeurs van Noorwe gen en Denemarken te Londen en Washington zullen op de bijeen komst van 29 Januari te Oslo op dracht krijgen een positief antwoord te geven op het polsen van Britse en Amerikaanse zijde over hun deel neming aan een Atlantische Unie. Naar hun mening zal Zweden dit van de hand wijzen. Zweden zou be reid zijn de oorlog te verklaren aan ieder land, dat Noorwegen of Dene marken zou aanvallen, doch Enge land en Amerika niet om garanties willen vragen, die Scandinavië aan enige groep van grote mogendheden zou binden. Zweden zou daarom En geland en Amerika alleen om het recht willen verzoeken, in vredestijd hun wapens te kopen. EEN ECONOMSCHE KOMINFORM. In een officiële verklaring is mede gedeeld, /dat deze maand te Moskou een economische conferenite is ge houden waaraan vertegenwoordigers van Bulgarije, Hongarije, Polen, Roe menië, de Sowjet-Unie en Tsjecho- Slowakjje hebben deelgenomen. Joe- go-SlaVië was niet uitgenodigd. Er zouden aanzienlijke successen bereikt zijn in de ontwikkeling van de economische betrekkingen tussen de vertegenwoordigende landen. De handel tussen de landen is aanzien lijk toegenomen en hierdoor is men in staat gefeest het herstel en de ontwikkeling der nationale economie der respectieve landen te bespoedigen, zegt de verklaring. De conferentie heeft geconstateerd, aldus de verklaring, dat de regerin gen van Amerika, Engeland en ze kere andere West-Europese landen de handelsbetrekkingen met landen of volken van de „volksdemocratieën" en de Sowjet-Unie geboycot hebben omdat zij zich niet hebben „onder worpen aan het dictaat van het plan- Marshall". In verband daarmee zal een Econo- misohe Raad voor wederzijdse econo mische bijstand worden ingesteld. ermede hebben ingestemd vredes-on- derhandelingen met het wankelende Nanking-bewind te beginnen, doch dat zij hun kracht nog eens nadruk kelijk hebben willen aantogen door het inzetten van een nieuw offensief over de gehele frontbreedte, waarbij zij meer dan 100.000 man in de strijd hebben geworpen. De voorste communistische troepen zijn 60 kilometer ten Oosten van Nan king, door de langs de Noordelijke oever van de Yangtse gelegen rege ringsstellingen gebroken, de Yangtse is de laatste matuur]'1"1"-1 defensie linie voor Nanking. D paniek aan gegrepen Chinezen te Nanking, die verwachten dat de hoofdstad binnen 48 uur onder communistisch granaat- vuur zal komen te liggen, vochten om plaatsen in naar het Zuiden vertrek kende evacuatie-treinen. Nanking schudde op zijn grondves ten, toen voorraden ammunitie, wel ke niet meer gebruikt worden, en een prijs gegeven arsenaal tot ontploffing werden gebracht en de verdedigers van de Chinese hoofdstad hun zwa re artillerie inschoten. Mgr. Q. PESSERS O.F.M. WEER GROTENDEELS HERSTELD. Uit China in Nederland terugge keerde missionarissen brengen, aldus het K.N.P., gunstiger berichten dan tot dusverre over de situatie der Kerk in China. Mgr. Quintinus Pessers O.F.M., Apostolisch Prefect van Kiangchow in de provincie Sjansi, die op 7 No vember 1947 door de communisten ge vangen werd genomen te zamen met Pater Dositheus Ruys en vier zusters, maakt het thans weer veel beter. Tot begin Mei 1948 verbleef hij in de gevangenis. Na zijn vrijlating is hij weer zoverre hesteld, dat hij de H. Mis kan opdragen. Ook de vier zusters van de Kleine Zusters van de H. Joseph uit Heer len genieten thans een goede ge zondheid. Het zijn de Overste: Moe der Joseph (van der Meer), en de Zusters Jorisca (Houben), Anastasie (de Bont) en Herina (Postma). Zij bevinden zich allen nog in het communistische gebied. Zij beschik ken weer over enige bewegingsvrij heid en hebben zelfs het hospitaal kunnen heropenen. Voor de missie in Noord-China is de toestand na dehevige vervolgin gen thans veel rustiger geworden, vooral in de laatste twee maanden. Verscheidene missionarissen zijn op verzoek van Mgr. Riberi, apostolisch internuntius in China, op hun post gebleven. DE SPOORWEGEN IN DE SOWJET-ZONE De voormalige directeur-generaal van de spoorwegen in Sowjetzöne van Duitsland, Besener (S.E.D.), heeft Maandag in een commentaar op het feit, dat hij van zijn functie is ontheven, verklaard, dat het spoor wegwezen in de Sowjetzöne dreigt ineen te storten. Het locomotieven- park was zo slecht, dat uiterlijk in Mei het grootste dee1 der locomotie ven zou zijn uitgevallen. Tot dusver had men als gevolg van het uitblij ven van materiaal uit West-Duits- land de noodzakelijke onderdelen uit beschadigde locomotieven gehaald. Deze bron begon echer thans op te drogen. Bij gebrek aan West-Duitse bunkerko^n werden de locomotie ven thans met bruinkool gestookt. IEDER HET ZIJNE. De autoriteiten der drie Westelij ke mogendheden hebben aan hetge- meentebestunur van West-Berlijn op dracht gegeven 1300 gevangenen, die waren veroordeeld wegens in Oost- Berlijri begane misdrijven, terug te zenden naar de Sowjet-Russische sec tor van Berlijn, aangezien de Sowjet- autoriteiten hebben geweigerd bij te dragen aan hun voeding. De Berlijnse gevangenissen behoor den tot de zeer weinige organen van het stadsbestuur, welke nog door de vier bezettende mogendheden geza menlijk in stand werden gehouden. FRANKRIJK ERKENT ISRAëL De Franse regering heeft besloten Israël de facto te erkennen Scheepsbotsing op de Westerschelde Een dode, twee gewonden Hedenmorgen om 9 uur heeft op Westerschelde een aanvaring plaats gehad van een Nederlands en een Pools schip. De Poolse zeeboot, „Tulosky", ge laden met koeien, die op weg was naar Antwerpen, kwam wegens de mist in aanvaring met het Neder landse Liberty-schip „Lissekerk", dat uit Antwerpen kwam De „Tulosky" heeft een groot gat aan de boeg en aan stuurboordzijde, en is, omdat het in zinkende -toestand verkeerde, op de plaat van Ossenisse (bij Hansweerd) omhoog gezet door een sleepboot. De botsing kostte aan één der leden van de bemanning van het Poolse schip het leven. Verder zijn bij de Poolse bemanning twee gewonden, waarvan er één stervende is, die naar de wal is gebracht in Hansweerd, De „Lissekerk" liep aan stuurboordzijde en onder de anker- kluis schade op.' DAKOTA VAN DE LUCHTBRUG BIJ SCHOENBERG NEERGESTORT Een Dakota van de luchtbrug met een bemanning van drie koppen en 22 passagiers, onder wie 17 kinde- reh, aan boord is bij Schoenberg, juist binnen de Sowjetzöne, neerge stort. Over het lot der inzittenden is nog niets bekend. ZITTING ZESMOGENDHEDEN- COMMISSIE UITGESTELD De zitting van de Zesmogendhe- dencomimissie voor de vaststelling van de grenzen van West-Duits^nd, die gisteren te Parijs moest worden gehouden, is op voorstel van de V.S. uitgesteld. De reden voor dit uitstel is nog niet 'bekend. HET RESULTAAT VAN DURBAN. De burgemeester van Duroan heeft medegedeeld, dat thans de kampen voor Indische vluchtelingen te Dur ban gesloten kunnen worden. De vluchtelingen zullen huiswaarts ke ren. Dit geldt niet voor dakloze per sonen, van wie er ongeveer 2.500 zijn. Deze zijn in vijf scholen onderge- braoht. Volgens een politierapport zijn 136 mensen bij de jongste onge regeldheden omgekomen en 1.966 ernstig gewond. Onder de gedoden bevinden zich 53 Indiërs en één Euro peaan. Onder de gewonden bevinden zich 30 Europeanen. SMOKKELAAR OP DE VLUCHT IN HET HOOFD GESCHOTEN. Omstreeks kwart over negen gis teravond heeft een beambte van de douanedienst onder Bingelrade in Limburg een onbekende man met een schot door het hoofd gedood. De man, die omstreeks veertig jaar oud was en vermoedelijk een Nederlander, vervoerde in een kof fer twintig pakjes sigaretten en wat ondergoed. De beambte had hem, in een boomgaard die slechts twintig meter van de Duitse grens is gelegen ontdekt. Toen de douanier hem sommeerde stil te staan probeerde de man te vluchten. Eerst loste de beambte een waarschuwingsschot en vervolgens richtte hij op de vluchteling, die on middellijk dood was. In de collaboratiezaak Wilton- Fijenoord heeft de Bijzondere Raad van Cassatie gisteren de volgende uitspraken gedaan tegen de vier be trokken directieleden: F. M. Muller één jaar en vier maanden met aftrek en 30.90 boe te subs, drie maanden hechtenis; C. H. Teschmacher één jaar en vijf maanden met aftrek en 30.000 boe zes maanden; W. Wilton 30.000 boete subsidair drie maanden hechtenis; A. C. Met- zelaar één jaar en 30.000 subs, drie maanden. Allen werd voor drie jaar het ver bod opgelegd, een leidende functie te bekleden in de scheepsbouw. BINNENLAND De heer P. J. Svvan Dijk, official van de Katholieke Turnkring te Rot terdam, is wegens zijn verdiensten voor de Katholieke Sportbeweging de Pauselijke onderscheiding „Pro Ecclesia et Pontifice" verleend. De heer van Dijk is tevens lid van de technische commissie van de Dioce sane Haarlemse Gymnastiekbond. De heer Smeur te Waspik her denkt op 31 Jan. do dag, dat hij 60 jaar Vincentiaan is. In de mijn Oranje Nassau te Heerlerheide is Zaterdag tijdens de middagdienst de meesterhouwer Ja cobs uit Heerlerheide dodelijkt ver ongelukt. Men vond hem, bedolven onder kolen, bij een laadbak op de 340 meter verdieping. Niemand was er bij tegenwoordig, toen het ongeluk gebeurde, zodat men de oorzaak nog niet heeft kunnen achterhalen. Door brand, tengevolge van kortslurtng, is de boerderij van de heer J. de Groot te Noordbroek ver nield. Eerste IS dag bracht weinig nieuws QISTEREN is te Parijs het proces tegen het communistisch geörienteer- de weekblad Les Lettres Frang aises begonnen. De zaal was tot bers tens toe vol en in de loop van de zitting ibTeek duidelijk, dat Kravsjenko het publiek op zyn hand had. Toen h ij over Maurice Thorez, de leider van de Franse communisten sprak, bego nnen de mensen te jouwen, zodat hij zijn openingsrede een ogenblik moe st onderbreken. Mijn tegenstanders noemden mij een verrader, zei Kravsjenko, maar toen Thorez zijn regiment verliet en naar ihet buitenland vluchtte, was hij een held. De Franse communisten zijn agenten van Stalin, zei hij. Nord- man, de verdediger, verklaarde dat hij een dergelijke aanval op een voorma1ig vice-premier van Frank rijk niet kon aanhoren, waarop het publiek reageerde mét gejouw en gejoel. Veel nieuws heeft de eerste dag van dit proces, waarover al zoveel te doenis geweest, niet opgeleverd. Kravsjenko heeil een aantal beschul digingen geuit tegen het communis tische regiem in Rusland. Hij zei bij voorbeeld: Ik heb de Sowjet-Unie verlaten om de waarheid te verte1- len over een regiem, dat niet op waarheid is gegrondvest maar op barbarendom. Over de getuigen vertelde hij: Het Politbureau heeft getuigen hierheen gestuurd, die er net zo over denken als ik, althans sommigen on der hen doen dat. Maar zij zullen gedwongen worden het tegenoverge stelde te verklaren van wat zij me nen, dat juist is. Ze hebben vrouwen en kinderen achter moeten laten a!s gijzelaars. Claude Morgan, de directeur van Les Lettres Frangaises zei, dat Sim Thomas de bewuste artikelen in zijn blad had geschreven. De ware naam wilde hij niet noemen. Ik besloot de artikelen te plaatsen, omdat ik het volste vertrouwen had in onze cor respondent in de Verenigde Staten en daar ik „Ik verkoos de vrijheid" ze1! had gelezen, was ik het boven dien volkomen met hem eens. Ik kan zijn naam niet noemen, omdat ik be vreesd ben voor Amerikaanse re presailles, zei hij. Vijftien burgers uit de Sovjet- Unie zullen als getuigen a décharge optreden evenals een aantal promi nente Fransen, onder wie professor Joliot-Curie, de Franse atoomgeleer de. Het puibhek begon opnieuw herrie te maken, toen Wurmser, een mede- beklaagde, zei, dat ieder, die Rus land tussen 1941 en 1944 aanviel Frankrijk bestreed. Aan het eind van zijn rede trachtte Wurmser Kravs jenko tot beantwoording van ver scheidene vragen te krijgen. Een der vragen betrof het slot van Ibsens Joppenhuis, waarover in „Ik verkoos de vrijheid" wordt gesproken. Krav sjenko werd kwaad en zei, dat hij niet van plan was om het proces in een blijspel te veranderen. Een ko-VL&flje... Eén korengraan, wie zal 't verstaan? behelst tien duizend schooven; gelooft gij niet als 't geen gij ziet, hoe zult gij dit gelooven? Guido Gezelle.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1949 | | pagina 1