S)e ftzidóeSotvici/ttt
Luchtpost uit
Batavia!
De spanning Engeland-lsraël
Verklaring van neergeschoten piloot
Slechts betreurens
waardig voorval
Vandaag luchtpost uit
Batavia
De K.L M. komt er toch door
Het Hongaars
episcopaat breekt
onderhandelingen
met regering af
Morgen Cubaanse
resolutie in de
Veiligheidsraad
Noorwegen en Denemarken
bij Atlantisch Pact
Directeur: C. M. VAN HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: TH. WILMER.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
DONDERDAG 13 JANUARI 1949
40ste JAARGANG No. 11591
Bur. Papengracht 32. Telef. 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn 20935,- Abonnementsprijs f0.32 p. w., 11.40 p. mnd., 14.15 p kwart. Franco p. p. f 4.90 - Advert.; 15 ct. p. m m. Teleioontjes f 1.50
Rondom de
gehuwde
ambtenares
DIJ de behandeling van de begro-
ting van binnenlandse zaken in
de Tweede Kamer kwam onlangs
onder meer de positie van de vrouw
in overheidsdienst ter sprake, waar
bij de mogelijkheid werd overwo
gen, om door middel van een wets
bepaling de gehuwde vrouw met in
gang van 1 Januari 1950 uit de
overheidsbetrekkingen te ontslaan.
Verscheidene malen werden reeds
van hoger hand regelingen getrof
fen, om de gehuwde vrouw uit
overheidsbetrekkingen te weren of
te ontslaan. Bij een koninklijk be
sluit van Maart 1924 werd bepaald,
dat slechts indien de getrouwde
vrouw de enige kostwinster én
ouder dan 45 Jaar is zij in over-
heidsdienstverband gehandhaafd kon
blijven. Tien jaar later in 1934,
moest, onafhankelijk van de leef
tijd, aan de gehuwde vrouw in
overheidsdienst ontslag worden ver
leend.
In een adres aan de m'inisterraad,
op 10 Januari jl. verzonden en on
dertekend door een 16-tal Neder
landse vrouwenverenigingen, wordt
verklaard, dat de keuze van arbeid
door de vrouw," gehuwd of niet, een
zaak is die in volkomen vrijheid
door de betrokkene zelf moet wor
den gedaan.
In haar schrijven wijzen de Ne
derlandse vrouwenverenigingea er
op dat: „de ondergetekenden, ge
heel in overeenstemming met wat
leeft onder de Nederlandse vrou
wen, er van uitgaan, dat de taak
van de gehuwde vrouw in de eerste
plaats ligt in de verzorging van
haar gezin. Dat dit in overeenstem
ming is met de Nederlandse practijk
blijkt wel uit het feit, dat het aan
tal gehuwde vrouwen op het totaal
van de beroepwerkzame personen
slechts 2,2 bedraagt. De Neder
landse overheid heeft- zich op het
standpunt gesteld, dat het verrich
ten van bezoldigde beroepsarbeid
door de gehuwde vrouw geoorloofd
is, als de vrouw het 45ste levensjaar
vervuld heeft en er niet voldoende
mannelijke en ongehuwde vrouwe
lijke krachten op de arbeidsmarkt
zijn. Wij menen dat dit standpunt
wel eenvoudig, doch redelijk noch
zedelijk verantwoord is', aldus adres
santen.
Het gaat hier om de principiële
vraag of de beslissing over het al of
niet verrichten van beroepsarbeid
door de gehuwde vrouw niet over
gelaten moet worden aan de vrouw
in overleg met haar man. Onderge
tekenden menen daarom, dat voor
schriften van overheidswege over
het verrichten van beroepsarbeid
door gehuwde .vrouwen achterwege
kunnen blijven."
Het hier bedoeld adres, is on
dertekend door het „R.K. Vrouwen
dispuut" en het „Centrum der Ne
derlandse Katholieke Vrouwenbe
weging".
Inzake de kwestie van arbeid
door de gehuwde vrouw bestaat er
nog al wat werkelijke ofschijn
bare tegenstrijdigheid.
Zo wijst de „Tijd" er op, dat iede
re gehuwde vrouw in het vrije be
drijf mag werken, rrraar niet als
ambtenares bij de overheid; dat de
zelfde gehuwde ambtenares, die als
zodanig niet in dienst kan blijven,
wel als werkvrouw het bureau van
de minister zou mogen schoon
houden!
Door deze tegenstrijdigheid aan
te voeren als bewijs voor de on
gerijmdheid van een verbod inzake
de gehuwde ambtenares dient men
o.i. niet de zaak, welke men verde
digen wil, nl. de onbeperkte vrij
heid voor de gehuwde vrouw, om
buitenshuis zich te wijden aan ar
beid, welke voor de ongehuwde
vrouw openslaat, en welke voor
haar niet afgesloten mag worden,
omdat zij gehuwd is.
Deze tegenstrijdigheid toch is geen
werkelijke maar een schijnbare te
genstrijdigheid, haar onze irfening.
Het is toch heel iets anders in een
vrij beroep arbeid te verrichten,
waarbij men öf zelf de tijd kan be
palen öf deze met de werkgever kan
regelen, dan in vast en strak om
lijnd dienstverband te staan, zoals
de ambtenares. Het is ook heel iets
anders te gaan werken als werk
vrouw of in een andere soortgelijke
betrekking, welk arbeidscontract
men willekeurig een tijd kan ender-
breken om het eventueel later in
een zelf gekozen periode te her
nieuwen, dan, zoals boven gezegd,
werkzaam te zijn in een vaste over
heidsdienst, waarbij men niet kan
uit- en inlopen!
Bovendien: als de overheid geen
voldoende reden meent te hebben,
om regelend op te treden in het
vrije bedrijf, dan ligt daarin nog
niet opgesloten, dat zij voor haar
eigen diensten geen regelen, als be
doeld, zou mogen vaststellen.
Met dit al willen wij niet zeggen,
dat de kwestie inzake de gehuwde
ambtenares is „doorgepraat" en be
slist! Zeker niet.
Wij gevoelen er alles voor, dat dit
vraagstuk wordt bestudeerd in een
speciale commissie, waarbij natuur
lijk de vrouwen zelf een groot aan
deel moeten hebben.
DEN VAN DE VIER Engelse vliegers, die Vrijdag met zijn toestel
*^'door de strijdkrachten van Israël aan de Palestijns-Egyptische grens
is neergeschoten, heeft verklaard dat zijn „Spitfire" boven het gebied van
Israël vloog, toen het vliegtuig door vuur van landstrijdkrachten in
brand werd geschoten. De officier-vlieger, die deze verklaring aflegde,
bevindt zich in een hospitaal van Israël te Beersjeba, waar hij herstelt
van een aantal hoofdwonden, opgelopen bij zijn valscherm-daling van
geringe hoogte. De vlieger verklaarde tijdens de verkenningsvlucht ge
constateerd te hebben, dat zijn escadrille de grens overvloog, omdat hij
het wegenstelsel vanuit de lucht kende. Hij wist niet of dit aan zijn esca
drilleleider bekend was.
Een woordvoerder van het Engelse
ministerie van Buitenlandse Zaken
zeide Dinsdag, dat Engeland bereid
was het neerschieten van de vijf
Britse vliegtuigen slechst te beschou
wen als een „betreurenuswaardig
voorval". Hierop was aangedrongen
door de Ver. Staten. Ook heeft En
geland er van afgezien, van zijn kant
een aanklacht bij de V.N. in te die
nen.
„De Veiligheidsraad", aldus de
woordvoerder, „heeft geen contro
le meer over de gebeurtenissen".
Bevin, de Britse minister van Bui
tenlandse Zaken heeft gisteren blijk
baar de volledige steun van zijn re
gering gekregen voor zijn krachtige
politiek ten opzichte van Israël. Ass.
Press vernam van een hooggeplaatst
De Com. v. G. D. gaat
op reis
NAAR BANKA EN PREPAT
De Nederlandse autoriteiten te
Batavia hebben de Commmissie van
Goede Diensen faciliteiten verleend
om Zaterdag de republikeinse leiders
op het eiland Bank a te bezoeken. En-
ke'e dagen later zullen faciliteiten
verleend worden voor een bezoek
aan Prapat aan het Toba-meer, waar
Sukarno, Sja'hrir en Hadji Agoes Sa-
lim zich bevinden.
BENDE POOGDE IN DJOGJA TE
INFILTREREN
In de nacht van 9 op 10 Januari
poogde een bende uit Westelijke rich
ting in Djogja te infiltreren. Zij ver
nielde een transformatiehuisje van
de lichtleiding. De hoofdleidingen
bleven echter intact en de schade is
inmiddels hersteld aMus bericht de
dienst voor legercontacten. Voorts
wordt medegedeeld, dat nog enkele
telefoonleidingen werden vernield,
die ook reeds hersteld zijn. De bende
poogde brand te stichten, doch zij
werd door Nederlandse troepen uit
eengeslagen en goeddee's vernietigd.
Aan Nederlandse zijde werden twee
militairen gewond.
SAMENWERKING RODE KRUIS IN
INDONESIë.
Naar Aneta verneemt, hebben het
Nederlandse Rode Kruis, afdeling In
donesië, en het hoofdbestuur van het
republikeinse Palang Merah Indone
sia (republikeinse Rode Kruis) tij
dens besprekingen te Djogja over
eenstemming tot samenwerking be
reikt. Onder leiding van een coördi
natie-commissie zullen alle Rode
Kruiswerkers in Midden-Java samen
werken.
„ZUIDERKRUIS" MORGEN NAAR
INDONESIë,
Het troepenschip „Zuiderkruis" zal
Vrydag 14 Januari a.s. met detache
menten van het kon. Ned. Ind. Leger,
de Kon. Marine en de Kon. Land
macht uit Rotterdam naar Indonesië
vertrekken.
LANG NIET DE SLECHTSTE
Op deze Canadese dorpsschoo1 ma
ken de kinderen van de familie van
Moorsel liefst 28% van de klas uit.
Dit gezin is afkomstig uit Erp (N.B.)
en verliet Nederland in Juni 1948 in
het kader van het gemeenschappelijk
Canadees-Nederlandse vestigings
schema voor boeren.
regeringspersoon, dat geen wijziging
te verwachten is in de Britse politiek
in het Midden-Oosten. Bevin zou
spoedig in het Lagerhuis een volle
dig overzicht geven van de situatie
aidaar.
BEROEP VAN V.S. OP ENGELAND
De waarnemende minister van bui
tenlandse zaken der V.S., Robert Lo-
vett, heeft gisteren verklaard, dat de
V.S. de vorige week door de Britse
gedaan, niets te doen, dat de status
quo in het Midden-Oosten zou kun
nen verstoren.
Het beroep werd gedaan, toen de
V.S. de vorgie week door de Britse
regering er van in kennis werden
gesteld, dat Britse troepn naar de
Transjordaanse haven Akaba nabij
de Palestijnse grens werden gezon-
NEDERLANDERS TRAINEN EN
DAVOS. De Neder'andse schaat
senrijders Langendijk v. d. Voort en
Huiskes zijn zich op de banen van de
Zwitserse sportplaats Davos aan het
voorbereiden voor de Europese kam
pioenschappen hardrijden, die op 5
en 6 Februari zullen worden gehou
den. Van voren naar achteren: Jan
Langendijk, Willem van der Voort
en Anton Huiskes.
^/ANOCHTEND om even over vieren is de K.L.M.-Constellation „Eind
hoven" van Batavia, op Schiphol ge1and. Dit is de eerste machine
van de K.L.M., die na het landingsverbod van diverse staten langs de
Indië-route uit Batavia in Amster dam is aangekomen. De „Eindhoven"
had zes passagiers, 2 babies en een grote zending Niwin-pakketten van
de geschenkenactie aan boord. Het vliegtuig wordt gevolgd door de Con
stellation „Delft" die een uur later uit Batavia gestart en tegen de mid
dag op Schtphol werd verwacht. De „Delft" heeft uitsluitend post aan
boord.
De „Eindhoven" landde
op Schiphol
Nadat de „Eindhoven" geland was,
heeft de gezagvoerder Schultz, de in
grote getale in de aankomstloods aan
wezige journalisten mededelingen ge
daan over het verloop van de reis. Al
lereerst vertelde hij, dat het toestel
Dinsdagmiddag om 3 uur Bataviatijd
uit Indonesië vertrok. De reis is in
42 uur volbracht, waarvan 36 vlieg
uren.
Gezagvoerder Schultz meent, dat
hiermede een record is gevestigd, on
danks de vrij sterke tegenwind op
de gehele reis.
Over het algemeen, zoals uit deze
getallen wel blijkt, heeft de reis een
vlo tverloop gehad. Overal werd pret
tige medewerking ondervonden. Wel
ke route gevolgd is, zei de gezag
voerder echter niet.
De po.="t is onmiddellijk naar het
postkantoor Centraalstation vervoerd
en zal de geadresseerden zeer spoe
dig bereiken.
De gezagvoerder Schultz vertelde,
dat één uur na hem, dus Dinsdag om
4 uur Bataviatijd, de Constellation
„Delft" onder gezagvoerder Raven-
hill was vertrokken. Dit vliegtuig
heeft ongeveer 3000 kg. post aan
boord. Twee andere Constellations
zouden Donderdag uit Batavia ver
trekken.
De gezagvoerder zei, dat hg-veel peuWiOG QUÊrilla in
ttra benzine aan boord had en daar- Pr ccUWiyc y
extra benzine aan boord had en daar
om minder passagiers kon meene
men. Hij heeft als laatste stopplaats
voor Schiphol Malta moeten aandoen
wegens benzinegebrek. De vlucht
heeft geen enkel bijzonder risico op
geleverd.
Op een desbetreffende vraag zei
gezagvoerder Schi\ltz niet te gelo
ven, dat de route, die hij thans ge
vlogen heeft, geschikt is voor een
nieuwe regelmatige dienst Amster
damBatavia v.v.
Het vervoer van veel passagiers op
de door hem gevlogen route is een
volledige onmogelijkheid met het oog
op de grote hoeveelheid benzine, die
meegenomen moet woeden.
Op deze reis was ook een extra pi
loot mee in verband met de geringe
rust, die de bemanning onderweg
kon nemen.
Alle passagiers aan boord waren
Nederlanders. Onder hen bevonden
zich geen militaireri.
Gezagvoerder Schul.z was op 10
December uit Amsterdam vertrok
ken en had o.a. een vlucht naar
Sjanghai gemaakt, waarbij hij onder
weg motorstoring heeft gekregen en
een landing op Okinawa heeft ge
maakt. Daar heeft hij zes dagen moe
ten wachten op nieuwe motoren.
Schultz is 14 dagen in Bandoeng
geweest, waar al het ^liegpersoneel
der te Batavia vastgehouden Conctel-
lations van de K.L.M. is onderge
bracht.
Over de toestand in Indonesië zei
de gezagvoerder, dat hem niets bij
zonders wa£ opgevallen. Alles is in
Batavia en Bandoeng normaal en
rustig.
Nader vernemen wij, dat de Con-
Constellation „Delft" omstreeks 3 uur
hedenmiddag op Schiphol wordt ver
wacht.
Griekenland
GEVECHTEN BIJ NAOUSSA EN
EDESSA.
De Griekse generale staf heeft
medegedeeld, dat Woensdagavond
een gevecht gaande was tussen tien
duizend guerilla-strijders, uitgerust
met zware artillerie en mortieren,
en eenheden van het Griekse leger,
in de Noordelijke en Zuidelijke bui
tenwijken van de Macedonische stad
Naoussa.
Een ander gevecht is gaande bij
Edessa, 25 kilometer ten Noordwes
ten van Naoussa, aldus de medede
ling.
Voorts wordt gemeld, dat enkele
uren nadat koning Paul van Grie
kenland Argos in de Oostelijke Pe-
loponnesos verlaten had, de stad
door een groep van 250 guerilla-
strijders werd aangevallen.
De gevechten duurden tot de
avond voort en de guerilla's moes
ten zich terugtrekken met achterla
ting van 40 doden.
ONLUSTEN IN JOEGO-SLAVIë?
Volgens de „Giornale della Sera"
zouden ernstige j onlusten in Joego
slavië, voornamelijk in Herzegowi-
na, zijn uitgebroken.
Volgens het Romeinse blad zou de
gewezen Tsjetnik-leider Panjo Ni-
cevitsj een opstand geleid hebben en,
na gevangen te zijn te Mostar zijn
gefusilleerd. In Mostar zou thans rust
heersen maar in het gebergte zou
tussen de opstandelingen en rege
ringstroepen verwoed worden ge
vochten.
Het gezamenlijke Episcopaat van
de Rooms-Katholieke Kerk in Hon
garije heeft gisteren medegedeeld,
dat het de onderhandelingen met de
regering, die kort na de arrestatie
van de Hongaarse promaat- kardi
naal Mindszenthy, waren begonnen,
niet kan voortzetten. -
De besprekingen begonnen op 4
Januari op verzoek van premier
1st-'an Dobi, maar er werd slechts één
bijeenkomst gehouden. Detweede, die
Zaterdag jl. zou zijn gehouden, werd
op het laatste ogenblik zonder opga
ve van redenen afgelast.
De bisschopcen, die hun besluit in
een brief aan de premier mededelen,
verklaren, dat zij de huidige proble
men tussen Kerk en Staat tijdens een
bijeenkomst on Maandag hadden be
sproken en hadden bevonden, dat het
hun „on het ogenblik" niet mogelijk
was de besprekingen voort te zetten.
TAKBOOT ONTPLOFT BIJ
RIO DE JANEIRO.
Een Braziliaanse, tankboot, de „Ita-
marati", is in de baai van Rio de Ja
neiro in de lucht gevlogen. Bij dit
ongeluk kwam een persoon om het
leven terwijl een tiental werd ge
wond. Een persoon wordt vermist.
De oorzoak van de ontploffing is
volgens de kapitein onbekend.
De Cubaanse gedelegeerde in de
Veiligheidsraad, dr. Alberton Alva
rez, is Woensdagmiddag begonnen
met het ontwerpen van een Vrijdag
in te dienen resolutie, welke naar
verluidt gebaseerd is op het Ameri
kaanse standpunt in de Indonesische
kwestie. De resolutie van Alvarez zal
inhouden: de vrijlating van Sukarno
en de andere Indonesische leiders en
voorts zal zij inhouden, dat deze vrij
lating onontbeerlijk is voor het her
stel van „recht en orde". Verder zal
de resolutie voorstellen, dat het be
ginsel van het zelfbeschikkingsrecht
der volekeren wordt toegepast op
Indonesië.
Waarnemers in Lage Success ver
klaren, dat er Woensdagavond daar
een groeiend gevoelen was, dat slechts
een uiterst zwakke resolutie ooit
door de Veiligheidsraad heen zou ko
men, ondanks de krachtige verklarin
gen van de Amerikaanse gedelegeer
de Jessup. Het grote struikelblok
voor de Veiligheidsraad is de kwestie
van het terugtrekken der troepen.
De Cubaanse resolutie zal vermoe
delijk dan ook alleen in algemene
termen daarvan spreken. Het wordt
waarschijnlijk geacht, dat de Cu
baanse resolutie zal worden aange
nomen, indien deze niet met zoveel
woorden het terugtrekken van de Ne
derlandse troepen tot de bestandslijn
van 18 December eist. Zulk een eis
zou een Frans veto kunnen uitlokken.
Gemeld wordt voorts, dat een lid
van de Franse delegatie Woensdag
heeft gezegd, dat zijn delegatie nog
steeds van mening is, dat de Veilig
heidsraad niet bevoegd is iri het In
donesische geschil te interveniëren.
Het wordt als vaststaand aangeno
men, dat de Sowjet-Unie en de
Oekraine zich van stemming zullen
onthouden over elke resolutie, die.
door een der Westerse mogendheden
ingediend zal worden. De Ameri
kaanse mening schijnt in principe
te zijn, dat de Nederlanders zich uit
republikeins gebied moeten terug
trekken, zodra de handhaving van or
de en wet verzekerd kan zijn en dat
zij zich uiteindelijk uit geheel Indo
nesië moeten terugtrekken, nadat de
voorgestelde Verenigde Staten van
Indonesië het bestuur van de Neder
landse regering zullen hebben over
genomen.
GROTE BRAND. TE SJANGHAI.
.Een van de Noordelijke wijken
van Sjanghai is door brand verwoest.
Drieduizend mensen werden dak
loos.
Zweden gelooft in neutraliteit
r\E POGINGEN om te komen tot een Scandinavische defensie alliantie
zijn vrijwel mislukt, aldus luiden mededelingen van Scandinavische
diplomaten. Oorzaken schijnen de duidelijke wensen van Noorwegen en
Denemarken te zijn tot aansluitng bij het Noordatlantische verdedi
gingspact. Zweden is slechts bereid tot een Scandinavische aaneensluiting.
De ambassadeurs van Zweden te
Washington, Londen, Parijs en Mos
kou zijn naar Stockholm ontboden,
om deel te nemen aan de Scandinavi
sche defensie-besprekingen. De lei
ders der Deense, Zweedse en Noorse
strijdkrachten vergaderden gisteren
opnieuw te Oslo. Heden verwacht men
voorzetting der conferentie. Zweden
beeft Noorwegen en Denemarken een
volledige militaire alliantie aangebo
den, mits beide landen zich onthou
den van aansluiting bij het Noordat-
lantisch Pact, aldus verneemt Ass.
Press uit Stockholm.
Zweden wil thans zijn ambassa
deurs raadplegen over een compro
mis, waardoor Zweden minder sterk
gebonden kan worden aan Noorwe
gen en Denemarken, indien deze lan
den overgaan tot aansluiting bij het
Noordatlantisch Pact. Zweden wenst
zich buiten de tegenstellingen tussen
Oost en West te houden. Het land
vreest, dat pacten met grote mogend
heden onvermijdelijk leiden tot partij"
kiezen.
Indien het c promis niet wordt
bereikt, zullen de ambassadeurs
trachten hun bemiddeling te verle
nen tijdens een nieuwe bijeenkomst
van politieke en militaire leiders op
22 Januari te Kopenhagen. Welinge
lichte waarnen^rs te Stockholm me
nen, dat de kloof tussen Noorwegen
en Zweden niet overbrugd zal kun
nen worden. Zij voorspellen, dat na
de conferentie van Kopenhagen elk
land zijn eigen weg zal gaan.
OVERSTROMINGEN OP
SICILIë.
Het aanhoudend slechte weer heeft
in Sicilië voor honderden millioenen
lire schade aangericht. In de provin
cie Messina worden talrijke over
stromingen gemeld en het dorp Mon-
giuffi Melio, waar 47 huizen z(jn be
schadigd, kan nog het nodige niet
ontvangen wegens het wassen van de
bergstroom Chiodara.
NIEUWE BONNEN.
VOOR HET TIJDVAK VAN 16 JAN.
t.m. 29 JANUARI.
Elk der volgende bonnen geeft
recht op het kopen van:
BONNEN VOOR VLEES.
561, 563 vlees. 100 gram vlees
562 vlees 300 gram vlees
ALLE BONKAARTEN.
567 alg250 gram boter of
margarine of vet
BONKAARTEN KA, KB, KC 901.
571 alg250 gram boter of
margarine of vet
572 alg200 gram kaas of 250
gram korstloze kaas
B-585, C-587 500 gram boter of
margarine of vet
BONKAARTEN KD, KE 901.
577 alg125 gram boter of
margarine of vet
578 alg100 gram kaas of 125
gr. korstloze kaas
TABAKS- EN DIVERSENKAARTEN
QA, QC 901.
21, 22 tabak, 2 rantsoenen sigaret-
24 diversen ten of kerftabak
BONKAARTEN ZA, ZB, ZC, ZD,
ZE, MD, MF, MH 902.
(Bijz. arbeid. a.s. moeders en zieken).
Geldig zijn de bonne van de
strook C.
Deze bonnen zijn 14 dagen geldig.
Bovenstaande bonnen kunnen reeds
op Vrijdag 14 Januari a.s. worden
gebruikt.
De niet-aangewezen bonnen van
strook 2 kunnen worden vernietigd.
Sen. ttófje,,.
„Wie de wereld kiest,
God uit het oog verliest:
Als het gaat op 't scheiden
Mist hij ze beiden".
P. Poirters.
