&2icbe(Boti/fcci/nt Een ernstige wending in de Palestijnse kwestie Hoe zal de ontwikkeling van Indonesië zijn? Directeur: C. AL VAN HAMERSVELD. Hoofdredacteur: TH. WILMER. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN SfAANDAG 10 JANUARI 1949 40ste JAARGANG No. 11588 WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT" Scherp incident aan Egyptische grens Bur. P»pengracht 32. TeleJ. 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn 20935 - Abonnementsprijs 10.32 p. w-, 11.40 p. mnd., 14.15 p kwart. Franco p. p. I 4.90 - Advert.: 15 ct. p. m m. Telefoontjes 11.50 Wie krijgt er voor zijn broek? dat we het niet eens waren met de Kameroverzichtschrijver van de „Tijd", toen hij enkele spottende op merkingen maakte aan het adres van het chr. hist. Kamerlid Tilanus, die er in de Kamer de aandacht op had gevestigd, dat de Staat 2524 auto's in dienst heeft met 422 chauffeurs. Wij schreven o.m., dat wij een dergelijk optreden van de heer Tilanus (reeds meer had de heer Tilanus soortgelij ke feiten onder de aandacht ge bracht) toejuichen en ons zouden verheugen, „als er méér Kamerleden in deze geest actief, zeer actief zou den zijn, met name ook in de Kamer fractie der K.V.P.". De Chr. Hist. ..Nederlander" (Leeuwarden) citeert de „Tijd" en de „Leidse Courant" en vervolgt dan: „Gezien het bovenstaande blijkt men verschil van mening te hebben over de beoordeling van het werk van onze fractievoorzitter, althans wat de R.K. pers betreft. Eerlijk gezegd zjjn we nu be nieuwd welke R.K. krant nu van de leiding voor zijn broek krijgt". Het Chr. Hist, orgaan zal z'n leven lang benieuwd moeten blijven naar het verlangde schouwspel! In de K.V.P. kunnen heus menings verschillen worden verdragen èn ge respecteerd ook meningsverschil len van veel ernstiger aard, dan het meningsverschilletje, dat hier aan de orde is! Maar, zo zal !#t Chr. Hist, blad reageren,, hoe zit het dan met wat zich heeft afgespeeld rondom de Ka- mer-candidatour van Ruys „de Bee- renbrouck bij de jongste verkiezin gen? Het blad schrijft "n.l. in hetzelf de hier geciteerde artikel: Toen het Kamerlid Ruys de Bee- renbrouck de moed had bij de Ind. kwestie er een andere mening op na te houden dan de meerderheid of de leiding, stond wel vast, dat hij zou verdwijnen. Hij is ook uit de Tweede Kamer verdwenen. Dat Ruys de Beerenbrouck uit de Tweede Kamer is verdwenen, is het gevolg geweest van een samenloop van omstandigheden en, naar onze mening, niet opzettelijk en doelbe wust beoogd door de leiding van de K.V.P., al hebben wij niet de indruk, dat door de leiding alles is gedaan, wat mogelijk is, om dat te verhin deren. Vijf Britse vliegtuigen neergeschoten 17LJF BRITSE vliegtuigen, die langs de Egyptische grens verkennings- vluchten ondernamen, zijn Vrijdag neergeschoten door Israëlische jagers. Daarmee 'heeft het Palestijnse conflict plotseling een zeer ge vaarlijke wending genomen. Onmiddellijk heeft Londen een krachtig protest doen horen bij de Israëlische autoriteiten en doen weten, d'at En geland de „niet uitgelokte aanvallen van Joodse toestellen boven Egyp tisch grondgebied ernstig opneemt." Engeland heeft zijn luchtmacht in Transjordanië aanzienlijk versterkt Met het oog op deze aanvallen heeft de Britse luchtmacht in Egypte thans opdracht,om ieder Joods vliegtuig, dat men boven Egyptisch grondgebied tegenkomt, a's vijandelijk te be schouwen. Het bovenstaande is voor ons een welkome aanleiding, om te verkla ren, hoe wij denken over de z.g. par tij-discipline, waarbij gestreefd wordt naar eenheid van de vertegenwoordi gers bij hun optreden in de vertegen woordigende lichamen. Dat streven op zichzelf beschouwd is goed en zelfs noodzakelijk, als de partij wil verkrijgen een zo groot mogelijke invloed op de gang van zaken in 's lands belang. Wij veron derstellen, dat dit ieder duidelijk is. De door de partij beoogde eenheid moet er zijn, vanzelfsprekend, in direct-principiële aangelegenheden. Onder de zaken, die niet van di rect principiële betekenis zijn, kan men onderscheid maken tussen onbe langrijke en, in mindere of meerdere mate, belangrijke zaken. Als er bij een stemming in Staten- Generaal, in de Staten ener Provin cie of in gemeenteraden, verdeeld heid is in een partij-fractie betreffen, de onbelangrijke zaken, dan is het natuurlijk dwaas, om van die ver deeldheid aan die fractie een verwijt te maken. Wanneer het gaat, over, in mindere of meerdere mate, belangrijke zaken, dan moet het streven van een partij- fractie er op gericht zijn, om een eenheid te verkrijgen door onder ling, open en oprecht, beraad. Dc:h als er dan nóg een minder heid blijft, welker mening afwijkt van die der meerderheid, dan moet die mening worden gerespecteerd, in- dien deze blijkbaar op een even eer lijke en redelijke argumentatie is ge baseerd als die van de meerderheid. De partij-discipline is een goed, dat niet moet worden onderschat! Maar zij mag nooit zó ver gaan, dat ze mis kent de persoonlijke vrijheid, om te handelen naar „eer en geweten", naar eigen met kennis van zaken en verantwoordelijkheidsbesef gevormde overtuiging. Als zij dat zou doen, dan zou zij in strijd komen met wat in de democratie als het meest wezenlijke element moet worden beschouwd; dan zou zij, strijdend tegen dictato riale systemen, zélf een dictatuur vor men, een partij-dictatuur. Voor zulk een dictatuur behoeven we gelukkig in de K.V.P. geen vrees te hebben. En in de katholieke pers is, al schaart zij zich aan de zijde van de K.V.P., vrijheid van meningsuiting, ook als deze zeer critisch is, voor iedereen waarneembaar. BOVEN DE NEGEB, ZEGT ISRAëL Op het Israëlische ministerie van buitenlandse zaken werd de verkla ring van het Britse ministerie van luchtvaart dat de Engelse toestellen boven Egyptisch gebied werden neergeschoten bestreden. Een woord voerder zei: „Ik bestrijd de berich ten ten stelligste. Ten minste drie van de vijf machines zijn neerge schoten tijdens gevechten, die boven Israë1 begonnen en eindigden. Ook van de beide andere toestellen kan er geen meer ver Egypte binnen ge komen zijn." De Britse delegatie bij de UNO te Lake Succes heeft aan de Israëlische afgevaardigden een protestnota over handigd over het incident. Een Joods vertegenwoordiger nam de nota eerst beleefdheidshalve aan. Hij verklaar de dat hij haar naar zijn regering zou doorsturen. Later zei hij echter, dat hij dat niet kon doen, omdat zij niet was gericht aan de redering van Israel. De Britten hadden het protest te Lake Success overhandigd omdat Engeland dat Israe1 nog niet heeft erkend geen diplomatieke vertegen woordiger bij de regering te Tel Aviv heeft. Toen het oo die manier niet gelukte heeft Marriott te Haita op dracht gekregen. Vandaar zal het naar Tel Aviv worden gezonden. DEINING IN ENGELAND Het nieuws over het neerschieten heeft in Engeland veel deining ver oorzaakt. De ochtendkranten ver schenen pisterén met grote konnen. Het bericht, dat er inderdaad frits'3 troeoen naar Akaba ziin gestuurd werkte ook al niet ka1 merend. Te Amman werd bevestigd. d«t er t*-oe- oen te Akaba waren peland. Avaba is de eni.^e havenolaats, welke Trans- jord'amë heeft, bet li^t niet ver van de pa1ostünse erens. Ook de lucht macht in Tranmordanië wordt ver sterkt. Er worJen voorraden benzi ne en munitie aanpele°id. Fen en ander gesch'°dt „op verzoek van ko ning Abdoerab.'' ie maatregelen heb^n weer een Israëlisch protest uitgelokt te«en de bedreiging van Tsraels ^ositie in de Ne«eb. In de no*a wordt gezegd. dat de Pri+s® han^elwii-ze e°n eenziidiT€ rventie is in het Palestijnse con flict. Het Br*tco hoofdkwartier van de Valetta (Ma't) he°ft banend p©maavt. dat het vliePdeksehip -Triumph uit LUCHTBRUG-SKYMASTER VERONGELUKT Een Amerikaanse Skymaster is vorige week neergestort in het En gelse graafschap Lancashire. Het wrak is in onherbergzaam gebied ge vonden en zes lijken zijn geborgen. Meer inzittenden waren vermoede lijk niet aan boord. Het toestel deed dienst op de Ber- lijnse luchtbrug, maar was voor de periodieke revisie op de basis Bur- tonwood naar Engeland gevlogen. DE VERMISTE ROEMEENSE RELIGIEUZEN Volgens officiële Oostenrijkse kringen zijn de'200 Roemeense reli gieuzen, van wie gemeld werd, dat zij in Oostenrijk vermist werden, thans per trein op weg naar Muen- chen. De religieuzen, die besloten hadden naar Italië te gaan, werden aan de Brennerpas door de Italia nen tegen gehouden, omdat zij geen visa hadden. De Oostenrijkers heb ben toen de zorg voor hen op zich genomen en de religieuzen in een trein naar Muenchen gebracht. Tripoli is teruggeroepen en dat een bezoek aan Tunesië is afgelast. Een kruiser is uit de Adriatische Zee te ruggeroepen. Verder zijn twee fre gatten naar Cyprus gegaan. De ver loven op Malta en Cyprus zijn in getrokken. Voorts wordt er nog uit Haifa ge meld, dat Britse onderdanen Is rael moeten verlaten. Zaterdagmid dag heeft een eerste groep het v'ieg- veld van Haifa verlaten met als be stemming Cyprus. De evacuatie zou geschieden op verzoek van de Britse consul-generaal. Overigens worden er uit de Negeb geen gevechten meer gemeld. Alles is er rustig. MINISTER VAN SCHAIK OP CU RACAO GEARRIVEERD OP 5 Januari arriveerde de vice-president van de Nederlandse ministerraad, mr J. R. H. van Schaik, per K.L.M.-Con stellation „Roermond" op Curapao. Leden van de N.V.P. brachten hem en ir. Peters, de gouverneur van Cu rasao, een ovatie in het stationsge bouw. M n ster Stikker geeft zijn visie J^E NEDERLANDSE minister van Buitenlandse Zaken, mr. D. U. Stik ker, heeft in antwoord op vragen van het Amerikaanse persbureau As sociated Press over de toekomstige ontwikkeling in en met betrekking tot Indonesië als zijn verwachtingen uitgesproken: le. Binnen korte tijd zal in geheel Indonesië ordelijke toestanden heer- sen. 2. Productie en export in de gebieden, waar militaire operaties nood zakelijk waren, zullen spoedig worden hervat. 3e Het levenspeil daar zal gestadig stijgen. 4e. In de naaste toekomst zullen de Amerikaanse en Nederlandse standpunten elkaar naderen. Zuid-Oost-Azië zullen eerlang sa- 5e. De Westelijke mogendheden in menwerken. Met welke republikeinen valt te praten? Op de vraag, of er republikeinse leiders zijn, die door de Nederlandse regering aanvaard kunnen worden om de toekomstige leiding van de repubilek op zich te nemen ant woordde de minister: „Het is niet aan de Nederlandse re gering om te beslissen wie in de Ver. Staten van Indonesië, welke op de federale basis van de „Renville"- overeenkomst gevorm worden, de leiders van het Indonesische volk zul len zijn. Wij hopen, dat het Indone sische volk in alle delen van Indone sië die mannen zal kiezen, die na de overdracht van het regeringsgezag 35 JAAR PHILIPSLABORATO- RIUM Het is vandaag 35 jaar ge- .eden dat het Natuurkundig labora torium var. de 'Phihpsfabrieken te Eindhoven ziin eerste bescheiden entree maakte ais wetenschappelijk instituut. Dr Holst was de man cus uit een afgeschoten hoekje in de fa briek aan de Emmasingel een inztel- 'ing van wereldvermaardheid deed groeien, ihans werken er in net la boratorium ruim 800 personen, van wie ongeveer 200 academici. De tegenwoordige directie van het jubilerende laboratorium v.l.n.r. dr E. J. W. Verwey, dr H. Bienfait, prof. dr H. B. G. Casimir en ir H. Rinia. aan het federale Indonesische bestuur in staat zullen zijn om handhaving van de orde en de democratische vrij heid te verzekeren. U vraagt mij om namen. Zoals ik reeds gezegd heb, beslissen daarover de kiezers in In donesië, niet wij". „Alle delen van Indonesië zullen zo spoedig mogelijk in de totale politie ke structuur van de toekomstige Ver. Staten van Indonesië onder de interim-regering opgenomen moeten worden." Mr. Stikker verklaarde vervolgens de hoop te delen, waaraan Donder dag j.l. koningin Juliana in haar ra dio-toespraak uitdrukking gaf, dat binnen weinige weken een federale regering zal worden gevormd. BINNENKORT ORDELIJKE TOESTANDEN. Op de vraag hoe hij dacht, dat de situatie in Indonesië zich de eerstko mende maanden zou ontwikkelen, antwoordde hij: „Ik ben er zeker van, dat er bin nen korte tijd ordelijke toestanden in geheel Indonesië zullen heersen. Pro ductie en export zullen worden her vat, zelfs in die gebieen, waar on langs operaties noodzakelijk zijn ge weest. Het levenspeil zal er gestadig verbeteren." Het volgende commentaar leverde de minister op de schorsing van de Marshall-hulp voor Indonesië: „Ik verwacht, dat de misvatting, welke die schorsing heeft teweegge bracht, spoedig tot het verleden zal behoren en ik hoop, dat de Indonesi sche bevolking dan weer van die hulpverlening zal mogen profiteren. Wat de gevolgen van de schorsing betreft, de nood is nog groot, vooral in de bovenbedoelde gebieden, waar het economische herstel nu begonnen is. Een spoedig herstel is om meer dan één reden noodzakelijk. Het is het meest doeltreffende wapen tegen de verspreiding van het commu nisme". Amerika's houding. Wat de houding van de Ver. Sta ten betreft, verklaarde de minister: „Ik betreur de houding, die de Amerikaanse dele.gatie tot nu toe in de Veiligheidsraad heeft aangeno men. Deze houding weerspiegelt een zeker wantrouwen in onze doelein den. Ik ben er zeker van, dat de naaste toekomst zal aantonen, dat onze doeleinden in Indonesië niet af wijken van het Amerikaanse inzicht en dat zij de belangen van Zuid- Oost-Azië dienen door de schepping van een vrije en souvereine Indone sische staat." De laatste vraag luidde, hoe de mi nister dacht over de samenwerking der Westelijke mogendheden in Zuid-Oost-Azië. Hierop antwoordde hij: „Zulk een samenwerking is heel normaal, overal waar de democra tieën bestaan of zich ontwikkelen en verdedigd moeten worden. Deze sa menwerking dient niet beperkt te blijven tot die Europesche mogend heden, welke vroeger speciale belan gen in Azië hadden. Heden ten dage hebben de Ver. Staten even veel be lang bij een stabiele situatie in Azië als West-Europa. Ik vertrouw er dan ook op, dat wij ons eerlang verenigd zullen zien door een gemeenschappe lijke opvatting over de problemen van Zuid-Oost-Azië, hetgeen dat deel van de wereld en onze eigen volke ren ten goede zal komen." GEEN CONTACT MET REPUBLIKEINSE AUTORITEITEN PLAATS GEHAD. Naar aanleiding van buitenlandse berichten als zou contact hebben plaats gehad tussen de Nederlandse re Republkeinse autoriteiten, ver neemt Aneta van bevoegde kringen te Batavia, dat stappen in deze zin niet zijn ondernomen. Minister-pre sident Drees heeft overleg gepleegr met dr. Beel en zijn adviseurs en met de voorlopige federale regering Het overleg met de federale vertegen woordigers is nog niet beëindigd. Zo als gemeld zat dr. Drees Zaterdag avond aan een diner aan met de con sulaire vertegenwoordigers te Ba tavia. Hieraan werd ook deelgeno men door de leden van de Commis sie voor Goede Diensten. Viruly in Batavia geland De Constellation PHTDB, onder ge zagvoerder A. Viruly, heeft haar reis naar Batavia vanuit Dahran gisteren kunnen vervolgen. Hedenmiddag te vijf uur Batavia- tijd, is de Constellation Batavia met gezagvoerder Viruly en 3000 kilo post aan boord op het vliegveld Kemajo ran geland. BESCHIETING VAN MOTOR SCHIP UIT SINGAPORE DOOR NEDERLANDSE VLIEGTUIGEN? Drie Nederlandse vliegtuigen zou den het 167 ton metende motorschip „Kiang Peng" uit Singapore Oudejaarsavond 1% kilometer buiten Pekan Baroe in Noord-Oost-Suma- tra met machinegeweervuur bestookt en tot zinken hebben gebracht, waar bij negen leden van de bemanning werden gedood, aldus hebben 14 overlevenden van het schip, die te Singapore zijn aangekomen, aldaar meegedeeld. De kapitein van het schip en twee andere overlevenden moesten met talrijke wonden in het ziekenhuis wordpn opgenomen. Dt om het leven men leden der be manning waren Maleiers en Chine- PATER HERM. BOUWENS S-J. OP JAVA GEDOOD Naar wij vernemen is pater Her man Bouwens S.J., professor aan het klein-seminarie te Moefttilan (Indo nesië), halverwege de weg Djokja kartaMagelang, door leden ener repilblikeinse bende vermoord. Moentilan is een der rijkste bloeien de Jezuitenmissies op Java. Wij vernemen voorts, dat de 79- jarige pater Jan Braam een missio naris van Scheut, die sinds 1894 in China werkte, thans op thuisreis is. China snakt naar vrede BEMIDDELING DER GROTE VIER GEVRAAGD nationale Chinese regering heeft via de ambassadeurs der Ver enigde Staten, Engeland, de Sovjet- Unie en Frankrijk de regeringen van deze landen verzocht pogingen te doen, om in de Chinese burgeroor log te bemiddelen. Zowel het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken als de ambassades der grote mo gendheden hebben geweigerd zich uit te laten over de stappen, die ge nomen moeten worden. UP verneemt uit „zeer goede bron" dat generalissimo Tsjang Kai Sjek van plan is zeer binnenkort waar schijnlijk binnen drie dagen naar Taiwan op Formosa te vertrekken voor een „vacantie". Verwacht wordt dat vice-president Li-Tsoeng-Jen tij dens Tsjang's afwezigheid een drin gend vredesverzoek tot de commu nisten zal richten. De uitslag van deze vredespoging zou over de te rugkeer van Tsjang beslissen. De posities der nationale troepen zijn in de afgelopen dagen opnieuw slechter geworden. Een delegatie uit de gemeenteraad van het omsingelde Tientsin heeft zich met de witte vlag voorop naar de communistische linies begeven, om te onderhande len over het lot van de stad. De zen der van Tientsin heeft de commu nisten verzocht hun aanvallen stop zetten. Verscheidene punten in de stad zijn reeds in handen der com munistent De communistische artil lerie houdt de stad onder zwaar vuur. De meer dan twee millioen inwoners van de stad verkeren in paniekstemming. Het internationaal gebruik van televisie INDONESIë IN DE TELEVISIE. Het jongste en modernste duel in het Indonesische conflict is dezer da gen in New York gehouden tussen de Nederlandse afgevaardigde bij de Veiligheidsraad dr. v. Royen en de republikein Palar. Zij deden het voor de televisie! Natuurlijk alleen mon deling. Eerst hield Palar voor de televisie-zender een rede, en daarna zette dr. v. Royen het Nederlandse standpunt uiteen. Zouden de Ameri kanen het nu begrepen hebben? De conferentie van New Delhi OOK ENGELAND, FRANKRIJK EN AMERIKA UITGENODIGD? Naar de premier van Nieuw-Zee- land meedeelde, zouden ook Enge land, Frankrijk en de Ver. Staten worden uitgenodigd voor de confe rentie te New Delhi, waar de Indo nesische kwestie zal worden behan deld. De Engelse minister van Buiten landse Zaken, Bevin, heeft Zaterdag een bespreking gehad met de Britse hoge commissarissen voor Australië, Nieuw-Zeeland, India, Pakistan en Ceylon, betreffende de houding van de diverse regeringen van het Britce gemenebest jegens de Aziatische conferentie over Indonesië. Volgens Ass. Press zouden de hoge commissarissen zich bezorgd maken over het effect, dat het nalaten door Engeland van een veroordeling van de Nederlandse actie zal hebben op de prikkelbare bevolking in het Ver re Oosten. In het bijzonder is India, een der meest pro-republikeinse do minions, geïrriteerd over de politiek van Bevin. Alle hoge commissaris sen in, het Verre Oosten zouden van oordeel zijn, dat het Britse prestige daar lijden zal en dat de camoagne om het communisme op MalaVka de kop in te drukken bemoeilijkt zal worden. DAT KOMT ER VAN! Te Darmstadt in Hessen leeft een zekere Rudolf Plaueln. Deze schreef in 1938 pamletten tegen Hitier en werd gepakt. Maar hij zwoer een dure eed, dat hij het niet gedaan had en daaraan heeft hij het te danken, dat hij thans nog te Darmstadt in Hessen leeft. Tijdens de oorlog was htf zo wijs z'n mond te houden, maar onlangs schepte hij erover op, dat hij de pamfletten toch lekker geschreven had. Het aureooltje, dat hem bijna het leven had gekost, wilde hü blijk baar wel graag zijn hoofd zien sieren. Maar het pakte anders uit. Want de openbare aanklager te Darmstadt daagt hem nu voor het gerecht.... wegens meineed. Je moet maar pech hebben. Had hij maar niet zo stout tegen Hitler moeten jokken. £en koAA&itje... Nuttig is iedere dag, welke wtf voor anderen gelukkig maken.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1949 | | pagina 1