Sfe Ccid6e(Sou^mt Het Atlantisch Pact in oprichting Pamfletten-offensief in China De Aziatische conferentie te Delhi Suikeroorlög te Rotterdam Directeur: C. M. VAN HAMERSVELD. Hoofdredacteur: TH. YVILMER. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN O MSI REKEN WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT" WOENSDAG 5 JANUARI 1949 40ste JAARGANG No. 11584 Bij granaat-ontploffing te Leiden zijn twee kinderen gedood Bur. Papengracht 32. Telef. 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn 20935 - Abonnementsprijs f 0.32 p. w., 1.40 p. rand., 14.15 p kwart. Franco p. p. 14.90 - Advert.: 15 ct. p. m.m. Telefoontjes 11.50 V De zorg voor de jeugd ÏN zijn onlangs verschenen werk „Jeugd tussen God en chaos" schrijft dr. N. G. M. van Doornik: „De tegenwoordige jongelui bene den de vijf en twintig jaren hebben eigenlijk nooit een zorgeloze tijd ge kend; het leed van de crisis en de oorlog ligt drukkend over hun le vensperiode, die men de lente van het leven pleegt te noemen. De toe komst is niet meer een hemel van fantasieën, mysteries van ellende lig gen ergens niemand weet waar die zich eenmaal zullen openbaren: atoombom, communisme, nieuwe we reldoorlog, ondergang van Euopa" (blz. 283). Misschien vindt men het hier ge schetste beeld te somber. Naar onze bescheiden mening, is het voor het ene jongmens te som ber getekend en voor een ander 'heel juist. Eigen temperament spreekt, onafhankelijk van de om standigheden, ook mee. In ieder geval heeft de jeugd nu een zeer sterk gevoelde behoefte aan pen stevig fundament, waarop zij kan bouwen haar toekomst; behoef te aan een klare bron, waaruit zij kan putten kracht, om het leven aan te durven, en blijheid, om het waar lijk goede en waarlijk schone in het leven te genieten. En daarom moet de opvoeding van de jeugd er op gericht zijn, om Jezus Christus voor haar zichtbaar te ma ken, om Hem te leren kennen en te leren aanvaarden als een persoonlijk God, een Goddelijke Vriend en een almachtige Vader. Het is het ergste, wat men zich kan voorstellen: dat men bereid is de jeugd alles te geven, behalve het éne, waar het op aan komt en waar naar zij feitelijk snakt. Neutraliteit bij het onderwijs, in de opvoeding onthoudt de jeugd, waar- aan zij het meest behoefte heeft! Over het kleuteronderwijs ^AAR aanleiding van een gisteren te Leiden gevierd jubileum van de vereniging van katholieke onder wijzeressen bij het Kleuteronderwijs willen wij hier nog even de speciale aandacht richten naar de belangrijk heid van dit onderwijs. En, als wij spreken over de belang rijkheid van dit onderwijs, dan zien wij in dit onderwijs vooral de paeda- gogische, de opvoedkundige, de vor mende strekking. Overdrijving schaadt. Dit is (ter loops gezegd) een waarheid, waarvan zeer velen niet doordrongen blijken te zijn, als zij een of andere zaak pro pageren! Overdrijving schaadt. En wij willen ons daarom wel er voor wach ten, om ook maar een speldeknop te overdrijven, als wij spreken over de belangrijkheid Van het Kleuteronder wijs. Wij willen b.v. volstrekt niet bewe ren, dat elk kind z'n leven lang iets zal moeten derven, als het geen Kleu teronderwijs heeft genoten. Maar wèl willen wij beweren, dat in het algemeen het Kleuteronder wijs voor de kinderen nuttig is. Om redenen, gisteren in het verslag van de feestviering aangestipt; omdat in en door het Kleuteronderwijs de nei gingen van het kind worden geleid op een doordachte wijze naar- een welbewust doel, waarvan den ouders •vaak de gelegenheid ontbreekt. Hetis daarom ook onmiddellijk duidelijk, dat wij voor katholieke kinderen moeten verlangen: katholiek Kleuteronderwijs. Den kleuters mag de godsdienst, beleden en beleefd op kinderlijke wijze, niet worden onthouden. Het zou zijn een gloeiende aanklacht te gen de ouders, als zij zouden weige ren aan de kleuters te geven, wat ook dezen niet missen kunnen. In het jongste nummer van „Het Schoolbestuur" wordt een overzicht gegeven van de financiële regelingen van het bijzonder Kleuteronderwijs - in de gemeenten zoalsi men weet, is Kleuteronderwijs geen rijkszaak, maar gemeente-zaak. De financiële regelingen vormen alle te zamen een chaos. Naar onze overtuiging is het een eis van billijkheid, dat, indien een gemeente openbare Kleuterscholen opricht, zij voor de bijzondere Kleu terscholen, indien zij aan te stellen redelijke eisen voldoen, de finan ciële gelijkstelling toepast. Een gemeente is niet verplicht, openbare bewaarscholen te stichten. Nog dezer dagen heeft de gemeente Hilversum besloten, Kleuteronder wijs niet tot zich te trekken, rn.a.w. geen openbare Kleuterscholen op te lichten, doch de Kleuterscholen, die door het particulier initiatief worden gesticht, dus de bijzondere Kleuter scholen, te subsidieëren (met 60 gld, per kind en per jaar). Dat het Katholiek Kleuteronder wijs overal moge hebben de toewij ding van de leerkrachten, de belang stelling en waardering van ouders en van Overheid! Arrestatie van Kardinaal Mindszenty Franse kardinalen protesteren namens de Franse katholieken Radio Vaticana meldt Dinsdagmid- tg: De Franse kardinalen hebben namens alle katholieke Fransen ge protesteerd tegen de arrestatie van Kardinaal Mindszenty. Zij herinneren aan de moed der Hongaren getoond in vroeger tijden en de taak die Kardinaal Mindszenty had te vervullen, n.l. mede te wer ken aan de Apostolische Zending van de Kerk. Zij vragen zich af hoelang de Hongaarse regering nog zal voort gaan op deze weg. Zij weigeren de beschuldigingen te geloven, die te gen de Kardinaal zijn ingebracht. Protest van Kardinaal Frings. Kardinaal Frings heeft als voorzit ter van de Duitse bisschoppenconfe rentie het volgende protest gericht tot de Hongaarse regering. „Namens het Duitse Episcopaat en namens alle Duitse katholieken rich ten wij een vlammend protest aan de Hongaarse regering wegens de on rechtmatige arrestatie van Kardinaal Mindszenty. Het is de gehele wereld duidelijk, dat Kardinaal Mindszenty gevangen genomen is om zijn onge broken strijd tegen het communisme en voor zijn verdediging van de rechten der ouders en van de vrij heid van onderwijs". Washington Post. Radio Vaticana citeert de Washing ton Post, welke schrijft: „Niemand in de wereld zal de be schuldigingen, die aan kardinaal "Mindszenty gericht zijn geloven, want allen kennen de methodes die worden gebruikt in de door de com munisten bezette landen. Het blad vervolgt met de opmerking, dat ge zien het standpunt der Hongaarse re gering deze stap onvermijdelijk was. De Washington Post besluit zijn ar tikel met vast te stellen, dat in alle door de Communisten bezette landen de kerkvervolging toeneemt. EGYPTE ROEPT DE HULP VAN DE VEILIGHEIDSRAAD IN De Egyptische regering heeft de Veiligheidsraad medegedeeld, dat zij bereid is het vuren in de Negeb te staken, indien da Joden het eerst een bevel tot staking van het vuren uit vaardigen. Verder verzocht Egypte de Veiligheidsraad om toepassing van sancties tegen de Palestijnse zionis ten, die „systematisch obstructie voe ren tegen de besluiten van de Raad". Uit Tel-Aviv wordt gemeld, dat het Amerikaanse departement van buiten1 andse zaken de regering van Israël inderdaad heeft doen weten, dat Amerika Israël niet langer zal kunnen steunen, wanneer dit land zijn politiek van aggressie tegen Egypte voorzet. Verblijdend 11 "USSEN vele berichten, die wijzen 1 op de ontwaarding van de grote le geestelijke en zedelijke waarden :n de samenleving, trof ons er nu een, welke in verblijdende tegenstelling slaat -tot de door ons bedoelde g telijke en zedelijke verwording. De Parijse prefect van politie heeft een schoonheidswedstrijd verboden, welke Donderdag a.s. zou worden ge houden, waarbij twee meisjes elkan der de titel van „miss France" zouden betwisten. „Jonge Franse vrouwen", aldus de heer Leonard in zijn bekendmaking van het verbod, „behoren te leren hoe zij uitstekende huisvrouwen- worden. Hun levensdoel behoort niet te zijn het verkrijgen van de titel van schoonheids-koningin". Een verblijdend standpunt, dat moed geeft voor de toekomst. Hulde aan de Parijse politie-pre- fect! Bijeenkomst nog in dit voorjaar A SS. PRESS verneemt heden van Britse zijde, dat twaalf ministers van Buitenlandse Zaken der Westelijke mogendheden dit voorjaar zullen bijeenkomen, om het beraamde Noord-Atlantisch Pact af te slui ten. Te Londen zegt men, dat ook Denemarken, IJs'and, Ierland en Por tugal uitnodigingen zullen ontvangen. Oliver Franks, de Engelse ambas sadeur in Washington, heeft gisteren het commentaar van zijn regering op het ontwerp-Pact ontvangen. Heden zal hij met de Nederlandse, Belgische Luxemburgse, Amerikaanse en Ca nadese ambassadeurs de onderhan- dehngen hervatten. Gezamenlijk zul len zij de reacties der zeven betrok ken regeringen bestuderen. Daarna zullen zijn wellicht overgaan tot het opstellen der definitieve bepalin gen. Andere landen, die voor uitnodi gingen in aanmerking komen zijn Noorwegen, Zweden, ItaMë, Grieken land en Turkije. Italië vormt een struikelblok, Engeland zou te?en Ita liaanse deelneming zijn, omdat de onvermijdelijke militaire verpach tingen Italië recht zouden geven op herziening van het vredesverdrag. Frankrijk zou gunstiger staan ten opzichte van Italië's toetreding in verband met de grote verbetering in de Frans-Italiaanse betrekkingen in de laatste tyd. Het Parijse blad „Paris-Presse" schrijft, dat naast het Atlantisch Pact een geheim protocol word opgemaakt over maatrege^n tegen communis ten, indien een conflict met de Sow- jet-Unie mocht uitbreken. Dit proto col zou een algemene actie tegen communistische vijfde colonnes in houden. De permanente commissie van het .Brusselse Pact, bestaande uit de vijf ministers van Buitenlandse Zaken der aangesloten landen, zal op 26 Januari te Londen haar vierde drie- maande1 ijkse vergadering houden. Dr. Drees op Malta VLIEGTUIG MET VERZEGELDE ORDERS. Minister-president Brees. die gis termorgen van Schiphol naar Bata via is vertrokken, is gistermiddag op Malta geland. Vannacht zou de reis worden voortgezet. Na de landing heeft de poloot de gezegelde orde's, we ke hij niet vóór Malta mocht in zien. geopend. Volgens Reuter zou de inhoud ervan zijn geweest, dat de piloot tussen Malta en Batavia nog tweemaal zou landen: te Sjarjah aan de Perzische Golf en te Colombo.» CONTACT MET SOEKARNO? Met betrekking tot het bericht van- Keng Po, volgens hetwe k voor de komst van minister-president Drees reeds contact zou zijn gelegd met president Soekarno c.s. door tussen komst van vertrouwenspersonen, deelde men ons bij informatie te be- voegder plaatse mede, dat van een dergelijk contact niets bekend is en dat het onwaarschijnlijk is, dat zulk overleg heeft plaats gehad. Om de olie IN DE OOSTELIJKE ZÓNE VAN DUITSLAND. Gisteren is meegedeeld, dat de Britse en Amerikaanse oliemaatschap pijen wellicht gedwongen zul'en wor den haar werkzaamheden in Oost- Duitsland te staken, als gevolg van de oprichting van een olietrust in „volksbezit", in de Russische zóne. De nieuwe organisatie, welke de naam draagt van Duits centraal bu reau voor vloeibare brandstoffen en minerale oliën, zal zich bezig houden met de invoer, de productie en de distributie van a'le vloeibare brand stoffen in de Russische zóne en ir Oost-Berlijn. Het bureau zal die eigen dommen en het kapitaal van alle in beslag genomen fabrieken in de Rus sische zóne overnemen en beheren. OP NAAR BLITAR Na de be zetting van Kepandjan (Bij Malang) en Wlingi rukken de Nederlandse troepen op naar Blitar. Infanteristen trekken over de restanten van door de republikeinen vernielde brug op circa 3 km van Blitar. Communisten reageren niet Honderdduizenden pamfletten dwarre lden gisteren neer op een millioen man Chinese communisten, die aan het front in Midden-China zijn sa mengetrokken en Nanking met een nieuw offensief bedreigen. In die vredespamfletten, zoals de Chinese regering ze noemt, staat, dat de re gering de oorlog zou kunnen voortzetten, maar dat zij in het be'ang van China heeft besloten vredesonderhandelingen aan te knopen. In de kringen van hen, die zich met de vooruitzichten op de vrede bezighouden, begint men echter een beetje ongerust te worden over het uitblijven van elke reactie op het beroep, dat Tsjang Kai-Sjek vijf da gen geleden op zijn tegenstanders heeft gedaan. De communisten bewa ren een volstrekt stilzwijgen. Van het front in midden-'China wordt gemeld, dat de communistische troepen bezig zijn de ring om de 200.000 man regeringstroepen, die ten Zuid-Westen van Soetsjao vrijwel zijn omsingeld, te sluiten. In de buurt "van Tientsin wordt gevochten. De toestand te Tangkoe, de zeehaven van Tientsin, is onveranderd. Te Washington was men zeer ver wonderd over de berichten, waarin werd gezegd, dat de drieduizend Amerikaanse mariniers die te Tsing- tao zijn gestationneerd, zich zouden terugtrekken, omdat ,.de Chinese regering had besloten over vrede te onderhandelen". Op het departement van marine werd gezegd, dat men niets had vernomen over verwikke lingen te Tsingtao. Bovendien heeft vice-admiraa1 Badger, bevelhebber van de Amerikaanse vloot in de Wes telijke Pacific, gisteren ontkend, dat de Amerikaanse troepen uit China zouden gaan. Gisteravond laat werd toch nog een reactie van communistische zijde gemeld. Zij zal de Chinese regering echter weinig voldoening schenken want de communistische radio :n China noemde het vredesaanbod „een blunder en niets meer dan dat". BELGISCHE KUSTVISSERS EN NEDERLANDSE VISSlERSHAVENS. De Belgische bond van kustvissers heeft betreffende autoriteiten ver zocht er bij de Nederlandse over heid op aan te dringen, de Belgische garnalenvissers toe te staan hun vangst te lossen in de havens van IJmuiden en Scheveningen. Vandaar zouden de garnalen dan per vracht auto naar België worden vervoerd. Door deze regeling zouden de kos ten aanmerkelijk worden gedrukt en zou veel tijd worden gewonnen. J^E ARABISCHE LIGA heeft medegedeeld, dat de Aziatische conferen tie die Pandit Nehroe te New Delhi bijeen heeft geroepen om het Indonesische conflict te bespreken, zal worden gehouden op 16 Januari. De Arabische staten (behalve Transjordanië dat geen 1id van de UNO is) benevens Pakistan, Ceylon, Burma, Siam, Iran, Afghanistan, Turkije, de Philippijnen, Australië en India zullen, aldus de Liga, de conferentie bij-wonen. Overigens werd gisteravond te Canberra verklaard, dat de regering van Australië de uitnodiging voor de conferentie nog steeds in overweging houdt. Harrison, van de Australische federal oppositie, heeft zelfs gezegd dat hij fel tegen het deelnemen van Australië gekant is. „Wenst onze pre mier Chifley zich op één lijn te stel len met de pro-Japanse marionet Soekarno?" aldus Harrison. Ook China houdt de uitnodiging nog in beraad. De Indonesische vertegenwoordi gers te Singapore, Rangoon, Kara chi en Kaboel praten er thans te New DehU met dr Soedarnoso, de Repu blikeinse vertegenwoordiger in India over hoe zij New Dehli kunnen ma ken tot het brandpunt van de natio nalistische aspiraties der Indonesiërs buiten het Nederlandse grondgebied. Er is voorgesteld, plaatselijke com missies in vele delen van India in te steHen en ook wordt er over ge dacht, deze „Indonesische broeder schapsbeweging" uit te breiden tot andere delen van Azië VERHOGING GAS- EN ELECTRICITEITSPRUZEN MAG NIET WORDEN DOORBEREKEND De staatscourant van heden bevat een beschikking van de minister van Financiën, waarin het volgende wordt bepaald:: indien het bij of krachtens enige regeling met betrek king tot de prijzen van goederen of vergoedingen voor diensten is toe gestaan de werkelijke betaalde of verschuldigde inkoopsprijzen van het gas en/of de electriciteit, voor de productie of dienstverrichting ge bruikt, in de prijzen of vergoedin gen in te ca'culeren, is zulks, tenzij uitdrukkelijk in afwijking van deze besdhikking anders is bepaald, niet geoorloofd ten aanzien van de van 1 Januari 1949 af voor gas en electri citeit toegestane prijsverhogingen. De directeur-generaal van de prij zen kan in bijzondere gevallen af wijkingen van het in deze beschik king bepaalde vaststellen». NEDERLANDS COMITé VOOR HET H. JAAR. Naar wij vernemen heeft het Ne derlandse Episcopaat een Nationaal Comité voor het H. Jaar benoemd. Voorzitter is Kanunnik J. J. F. In- gendaal, Deken en pastoor te Maas tricht, vice-voorzitter: Kanunnik dr. Th. van de Bom, deken en pastoor van Etten, secretaris: pastoor Hub. J. A. M. Eras, Taaistraat 51, Vught (N.B.). Correspondent te Rome is Mgr. drs. J. W. L. Damen, vice-rector van het Nederlands College te Rome, Via Ercole Rosa 1 Rome (147). Zoals be kend is, zal de officiële opening van het H. Jaar 1950 -geschieden op 23 December 1949. De afd, voorlichting van de Cen trale der Nederlandse Verbruikscoö peraties zendt ons het volgende com muniqué: „Sedert enige tijd is in Rotterdam een suikerprijs-oorlog aan de gang, die een merkwaardig licht werpt op de chaotische toestanden in het krui- deniersbedrijf. Jarenlang heeft de handel geklaagd over de prijsvast stelling voor suiker, omdat dit arti. kei bij de door de overheid vastge stelde maximum verkoopsprijs voor de kruidenier verlies opleverde. Na lang aandringen van alle geJedingen van het bedrijfsleven heeft de rege ring onlangs toegestemd in een prijs verhoging, welke een iets te betere marge voor de kruidenier inhield dan voorheen. Na het doen vervallen van de subsidie bedroeg de toegestane prijs 75 cent per kilo. Terecht heeft de regering daarbij rekening gehou den met de wel zeer krappe marges, die in het algemeen in het kruide- niersbedrijf gelden. Nadat de over heid dus aan de wensen van de han del tegemoet was gekomen, ontstond te Rotterdam voor het artikel suiker een prijzenoorlog. Van normale c currentie kan hier niet meer worden gesproken, aangezien in vele geval len de kruideniers thans vrijwillig de suiker met verlies zijn gaan verko pen. Een dergelijke strijd brengt alge hele ontwrichting in de betreffende bedrijfstak met zich mede. Man zal uiteraard trachten het verlies op sui ker op andere, al dan niet geoorloof de wijze goed te maken, waardoor een chaotische toestand wordt geschapen, die in zijn gevolgen niet in het be lang van de handel en evenmin in het belang van de verbruikers kan worden geacht. De verbruikscoöperatie had zich tot nu toe in deze strijd afzijdig gehou den en was de rechtmatige prijs van 75 cent blijven berekenen. Nu geble ken is dat het door de vakgroep ge- pleegde overleg met de Rotterdamse kruideniesr niet tot resultaten heeft geleid en ook de overheid de strijd niet wenste te beslechten, zijn de Rotterdamse coöperaties met ingang van 3 Januari overgegaan tot een verkoopsprijs van 66 cent per kg. Zij zullen deze prijs handhaven totdat de particuliere kruideniers bereid zijn langs de weg van normale en loyale ocncurrentie hun functie in het dis tributieapparaat te vervullen". VERHOGING KINDERBIJSLAG IN DE EERSTE KAMER. De eerste openbare vergadering van de Eerste Kamer in het nieuwe jaar duurde heel kort. Alleen bu het ont werp tot verhoging van de kinderbij slag is er wat gepraat. Namens de communisten kwam de heer Brandenburg met bezwaren aan zetten. Door de voorgestelde maat regel zou de juiste verhouding tui sen het element van de prestatie en dat van de behoefte geheel verloren gaan. Minister Joekes wees er op, dat dit wetsvoorstel is voortgekomen uit overweging van billijkheid en van rechtvaardigheid. Men moet het voorgestelde zien als aanvulling van de toegekende loonbijslag. Zonder hoofdelijke stemming ging het ont werp er door. Zelfs zonder aanteke ning van het t«gen der communisten. Dit laatste lieten zij wel doen bij het voorstel over het uit 's Rijks kas aan Prinses Wilhelmina toe te ken nen jaarlijkse inkomen, dat zij niet verantwoord achtten. Een reeks van hamerstukken ging er verder zonder debat en stemming door. LOONCORRECTIE BOUWBEDRIJF EINDELIJK DOORGEVOERD. Uurloon voor vaklieden met 4 ct. verhoogd. Na maandenlange onderhandelin gen met het College van Rijksbe middelaars is thans overeenstem ming bereikt over een nieuwe loon- correctie voor de vaklieden in het bouwbedrijf. Deze correctie werd nodig geacht, om de achterstand bij de metaalarbeiders in te lopen. Thans is, in afwachting van een nieuwe C. A.O., die in het uitzicht is gesteld, een wijziging van de loonregeling in de Stscrt. van 31 Dec. jl. opgenomen. Deze wijziging houdt hoofdzakelijk een loonsverhoging-voor de vaklieden in van 4 ct. per uur. In gemeente klasse I bedraagt het uurloon op ob jecten, waar uitsluitend tijdloon wordt betaald, nu 94 ct. Voor ge- oefenden en ongeschoolden zijn de bedragen gelijk gebleven, n.l. resp. 84 en 78 ct. De lonen in de andere gemeenteklassen zijn dienovereen komstig verhoogd. De uurlonen op objecten, waar in tarief loon wordt gewerkt, zijn 90 pet. voor klasse I geworden. De. tariefdervingstoeslag voor arbeiders op deze laatste ob jecten, die geen taricfloon kunnen ontvangen, is verhoogd van 6 tot 8 pet. (gemiddeld bedrag). Voorts ontlenen wij aan de rege ling, die op 31 December jl. is inge gaan, dat timmerlieden voortaan, voorzover zij eigen gereedschap ge bruiken, een gereedschapstoeslag van 2 ct. per uur zullen ontvangen. KATHOLIEK THUISFRONT. Het bestuur van Katholiek Thuis front deelt ons het volgende mede: Een in de pers verspreid bericht, als zouden de thuisfronten voor hun acties alleen maar de maand April krijgen en de overige maanden uit sluitend voor de Niwin gereserveerd worden, berust op een zeer ernstige vergissing. De Thuisfronten krijgen niet één, maar 12 maanden voor ac tiviteit, waarvan zij er 5 zullen me dewerken met Niwin-activiteiten. Dit bericht zal de onrust onder de Katholiek-Thuisfront-afdelingen weg nemen. WALVISVAARDERS VERTROK KEN VAN AMELAND In de 17e en 18e eeuw had Ameland een be langrijke zeevaart. Ve^ Amelanders namen deel aan de walvisvaart. Op het kerkhof van Nes treft men nog verscheidene grafstenen aan, die de laatste rustplaatsen van deze Groen- land-vaarders aanduiden. Hier de grafsteen van een dezer Comman deurs. Barent Hansz, welke een rea listische afbee^ing van de walvis vangst vertoont. Een êaue^fje,,, Vrees voor toekomstig ongeluk maakt velen ongelukkiger, dan het ongeluk zelf.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1949 | | pagina 1