S)e CoidóeSoutwiuX De greep naar Oost-Azië Israël niet toegelaten tot de V.N. Een nieuwe brief van Hatta Directeur: C. M. VAN HAMERSVELD. Hoofdredacteur: TH. WILMER. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT" ZATERDAG 18 DECEMBER 1948 40ste JAARGANG No. 11571 TOCH EEN BINDENDE VERKLARING VAN DJOKJA? Bur. Papengracht 32, Tele!. 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn. 20935 - Abonnementsprijs 10.32 p. w., f 1.40 p. mnd., f 4.15 p. kwart. Franco p. p. i 4.90 - Advert.; 15 ct. p. m.m. Telefoontjes i 1.50 HET WESTEN volgt met spanning het voortkruipen van de rode vlek over de landkaart van Azië. Zienderogen winnen de onder com munistische leiding staande legers in China veld en als vanzelfsprekend kijken wij met belangstelling naar eventue1e mogelijkheden in andere Aziatische 1 and en, speciaal naar on ze Archipel. Wat zich daar in China afspeelt, staat niet geheel en ai los van Indonesië. Een eventuele inscha keling van het grote Chinese rijk in de rij der satellieten van Moskou zou enorme inVoed uitoefenen op de toestanden in Indonesië. Tenzij door een tijdig ingesteld doelmatig be wind een halt zou kunnen worden toegeroepen aan iedere opduikende ultra-linkse actie. Het ziet er inderdaad naar uit. dat China binnen afzienbare tijd over spoeld zal worden door de rode vloedgolf. De legers van Tsjang Kai Sjek lij den de ene neder1 aag na de andere; hetgeen in het Chinees zeggen wil, dat ze één voor één overlocen. En stad na stad valt de roden in han den. Dat de krijgskans zich aldus tegen Tsjang Kai Sjek keert, is niet zo zeer een gevolg van de grotere sterk te der communistische legers, nog minder van de kracht der communis tische leerstellingen, maar voor het overgrote deel een gevolg van de corruptie en de ^fhartigheid der Chinezen. Tsjang Kai Sjek's propa ganda moge het nog" zo levendig schilderen, dat de regeringstroepen vechten als leeuwen, dat zij iederq. stad tot het uiterste verdedigen en dat er zware veldslagen worden ge leverd, met tienduizenden doden (aan de kant van de vijand natuur lijk) in werkelijkheid raken er he le divisies van zijn leger zoek: over- ge'open naar de vijand. De traditio nele Chinese gevechtstactiek is al tijd: eerst kijken aan welke kant de meeste mannetjes staan en dan geeft de kleinste groep zich zonder slag of stoot over. Want tegen de over macht is toch niet te vechten! Tsjang Kai Sjek heeft geprobeerd, om de waarheid, welke hij beter dan wie ook kent, te verheimelijken door een censuur op de berichtge^ ving toe te passen en officiële com- muniqué's uit te geven in de trant van wijlen de heer Göbbels weet wel: met succesvoTe terugtochten en strategische frontverkor ling en enz. maar op de duur is dat niet vol te houden. De Amerikanen hebben zich geen zand in de ogen laten strooien en hebben geweigerd om Tsjang nog langer te helpen. Zelfs mevrouw Tsjang kon bij president Truman niets bereiken en haar mislukte mis sie toont duidelijker dan wat ook aan. dat Amerika China heeft afgeschre ven als een hopeloos geval. De Ame rikanen zeggen het nu de Engelsen na: Gooi het maar op een aocoordje. Maar daar Tsjang Kai Sjek niet de meest geschikte man is om met de communisten tot een accoordje te komen, spreekt men reeds openlijk over zijn aftreden. Of het reeds zover is weten wij niet; de berichtgeving is niet al te betrouwbaar. IN HET CHINESE geval kunnen wij Indonesische kwestie niet voor de Veiligheidsraad |"\E VEILIGHEIDSRAAD heeft gisteren, na behandeling van de kwestie •^Israël, zijn zittingen verdaagd tot Januari a.s., wanneer de Raad in Lake Success bijeen zal komen. Geen der leden heeft verzocht de Indone sische aangelegenheid op de agenda te plaatsen. Het verzoek van Israël om toegelaten te worden tot de V.N. is door de Veiligheidsraad met vijf stemmen tegen een, bij vijf onthoudingen, van de hand gewezen. De verdaging van de zitting van de Veiligheidsraad betekent niet, dat de Indonesische kwestie niet eerder dan in Januari te Lake Success kan wor den besproken. Een tussentijdse spoedzitting is altijd mogelijk. Een Russisch verzoek, om de dele gaties minstens drie dagen te vo te waarschuwen, indien er een speciale bijeenkomst van de Veilig heidsraad mocht worden uitgeschre ven is een aanwijzing, dat men een spoedbehandeling van ret Indonesi sche probleem niet uitgesloten acht. In Engelse en Amerikaanse krin gen was men gisteren overigens nog immer van mening, dat er geen di recte aanleiding aanwezig was voor het beleggen van speciale byeenkom- De strijd in China BUITENWIJKEN VAN PEIPING BEZET. De berichtgeving uit China blijft verward en onbetrouwbaar. Peiping schijnt nog niet gevallen te zijn, doch wel wordt bericht, dat de rode troe pen reeds de buitenwijken zijn bin nengedrongen, nadat zij het laatste vliegveld waarover de stad nog be schikte, hadden bezet. Van het centrale front wordt ge meld, dat de val van Pengpoe, het laatste bastion ten Noorden van Nanking, aanstaande is; het hoofd kwartier der nationalisten, dat aldaar was gevestigd, is reeds naar Soeh- sein verplaatst, dat 50 k.m. ten Noor den van de hoofdstad ligt. Aan het front in Costa Rica Heel Amerika komt te pas aan de operette-invasie van 800 man uit Nicaragua in het buurland Costa Ri ca. De commissie, welke door de or ganisatie der Amerikaanse staten is ingesteM om een onderzoek in te stellen is Vrijdag te San José aange komen. Geen vijf Sinterklazen bij elkaar konden ooit een geestdriftiger ont vangst verwachten, dan aan deze vijf commissieleden ten deel viel. De straten van San José waren met dui zenden mensen gevuld, die allen geestdriftig juichten. Vandaag gaan de heren eens kij ken naar het front, dat zo langzamer hand een pubMeke vermakelijkheid is geworden. De president van Costa Rica heeft gisteren reeds een bezoek sten in verband met de Indonesi sche kwestie. In dezelfde kringen meende men echter, dat de kansen op een spoedbehandeling groter zou den worden, indien de toestand zich mocht verscherpen. Fatale wolkbreuk in Brazilië Honderden doden Er zijn honderden doden en dui zenden vermisten als gevolg van de wolkbreuk boven het Zuiden van de staat Minas Geraes. Te Leopol- dina zijn 142 doden en honcferden vermisten. Duizenden personen zijn dakloos. In de stad Santo Antonio Padua, in het Noorden van de staat Rio, die eveneens door de waterhoos is getroffen, telt men 170 doden. Ook daar zijn honderden vermisten. In deze stad zijn meer dan 50 huizen verwoest. Is dit de „bindende verklaring"? yANMORGEN is het lid van de Comm. v. Goede Diensten, Cochran per vliegtuig uit Djogja te Batavia teruggekeerd, waar hij onmiddel lijk een onderhoud had met de vice-voorzitter der Nederlandse delegatie, mr Schuurman. Volgens het Franse persbureau A.F.P. heeft hij een brief van Hatta meegebracht. Men verwacht te weten, dat in deze brief, die naar Den Haag is overgeseind, Moh. Hatta bevestigd, dat, toen hij aan de Nederlandse regering mededeelde, dat de Republiek be reid was, zonder voorbehoud de Neder1 andse souvereiniteit tijdens de interim-periode te erkennen hij de zienswijze tot uitdrukking heeft ge bracht van de Republikeinse regering en niet zijn persoonlijke mening heeft weergegeven. GROTE OVERSTROMING IN ZUID—SUMATRA Tengevolge van de zwaarste band jir (overstroming) die sedert 1918 in Zaïd-Sumatra is voorgekomen, zijn te Moearaenim drie vrouwen ver dronken. De weg naar Moearaenim, staat anderhalve meter onder water, terwijl door zware aardverschuivin gen elders de wegen ook onbegaan baar zijn. Aan de aanplant is veel schade toegebracht, terwijl vee1 vee is verdronken. Nog niet bevestigde berichten melden, dat de electnci teitscentrale van de Boekitasemijnen buiten werking zijn, zodat enige tijd geen kolen zullen kunnen worden gedolven. het begrijpen, dat Amerika geen aan het front gebracht en hij heeft vertrouwen heeft in het zenden van zijn troepen 's nachts geïnspecteerd, oorlogsmateriaal. Het zou boter aan Overdag is het misschien te gevaar lijk, maar 's nachts wordt er toch niet gevochten. De president ver klaarde, dat het moreel van zijn troepen hoog is. Als bewijs daarvan hadden de troepen van Costa Rica juist een 38-ta1 invallers gevangen genomen. Niemand was bij deze ope ratie gewond. de galg gesmeerd zijn. Maar ook voor Indonesië tonen de Amerika nen een sterke hfkeer van eeweld tegen opkomende commmunistische tendenzën. Dat is wel merkwaardig, omdat hier de zaken anders liggen dan in China. Een hopeloos geval is het in Indonesië zeer zeker niet. En wan neer in China de eerste verdedigings linie is bezweken, komt o.a. Indone sië als tweede verdedigingslinie in aanmerking. Zodat 't ook in de ogen der Amerikanen niet onbelangrijk kan zijn, of deze rijke eilanden on der de invloed van Moskou komen dan wel de opbouw van de Wester se beschaving ten goede komen. Het belang van de Indische Archi pel ziet Washington dan ook wel degelijk in. Maar het vreest juist van een gewapend optreden eerder een toeneming van het communistische gevaar. Met andere woorden: het schijnt niet zozeer te zijn een niet wil1 en begrijpen van de bedoelingen der Nederlanders, maar veeleer een verschil van visie, een verschillend inzicht in de beste tactiek. Wanneer Amerika hoort, dat er Nederlanders zijn, die het vuur van het commu nisme willen uitslaan, meent het, dat daardoor de vlam juist za1 wor den aangewakkerd. Want niets sti muleert de nationalistische gevoelens meer dan een gewapende actie. En met het oplaaien van de nationalis tische hartstochten vreest Amerika een hand aan hand gaan van het communistische gevaar. Het commu nisme hult zich in het Oosten in de vacht van vaderlands liefde en het wekt de schijn alsof men geen goed vaderlander kan zijn zonder com munist te zijn. van Madioen, maar overigens weinig Nu zegge men niet, dat de rege- met hen verschillen. ring-Hatta toch maar de commu- Hoe de huidige critieke phase in nisten opstand van Madioen heeft de verhouding tot Nederland verlo- onderdrukt. Die opstandige beweging pen zal, wagen wij niet te voorspel- is weinig meer dan een personen j len. Er zijn allerlei krachten aan kwestie geweest; een greep naar de het werk op het ogenbhk. Maar één macht. Hatta moge dan ze1! al geen dingt lijkt ons zeker: Amerika wil communist zijn, hij regeert bij de geen geweld; Amerika heeft de fi- "atie van uiterst 'inks georiënteer- nanciële touwtjes in handen; met "oecen, die misschien nog niet zo het inzicht van Amerika moeten dox moscovietisch zijn dan die 1 geducht rekening houden. „HOE SOVJET-RUSLAND DE WERELD WIL VEROVEREN" In antwoord op een hem gestelde vraag, verklaarde sir Hartley Shaw- cross .in het Britse Lagerhuis van me ning te zijn, dat Sovjet-Rusland zich in de loop van de tijd wel voor ogen zou stellen, dat Groot-Brittanr.ië en de andere West-Europese landen er m zouden slagen zich op een krach tige economische en politieke basis te herstellen. Hij zeide verder: „Thans ziet Sov jet-Rusland uit naar een economi sche ineenstorting, welke op het Europese vasteland zou moeten be ginnen, om daarna naar dit land over te slaan, als gevolg waarvan de po litieke ineenstorting zou komen. Daarom heeft de Sovjet-Unie kort geleden aan de stakers in Frankrijk financiële steun verleend; deze sta king was hoogst nadelig voor de Franse economie en dus werd zij door Sovjet-Rusland gesteund. Op deze wijze hoopt Sovjet-Rusland de wereld te veroveren: niet door oorlog, doch door het stichten van economische verwarring, door sabo tage en dergelijke methoden". Kardinaal van Roey over de schoolkwestie in België In eei^ toespraak op het Tweede Nationale Congres van de Waalse federatie der Katholieke Actie voor Mannen, dat Zondag 12 December te Brussel werd gehouden, heeft Kar dinaal van Roey inzake de school kwestie in Eelgië de volgende be langrijke verklaring afge7egd. „Wij betreuren het voor heel het land te moeten verklaren, dat de te genstanders van de katholieken de strijd tegen de katholieke scholen opnieuw begonnen zijn." De Kardinaal gaf hierop een schil dering van de situatie, die is ont- staar_ ..De situatie, die hieruit voor ontelbare gezinnen is voortgeko men, is voor ons onaanvaardbaar. Zii kan op geen enke'e wijze worden gerechtvaardigd en dient noodzake lijk veranderd te worden." De Kardinaal besprak vervolgens het standpunt van de autoriteiten, die afwijzend staan tegenover het standpunt der katholieken en de mogelijkheden hoe men tot een op lossing zou kunnen geraken. De Kardinaal deed een dringend beroep op de Katholieke Actie de Kerk in deze strijd krachtig te steu nen. „Wat wij het meest treurige en weerzinwekkende vinden in dit con flict", aldus de Kardinaal, „is, dat de huidige houding van onze tegen standers inzake de schoo1 kwestie, als geheel beschouwd, tenslotte wordt ingegeven door de besliste wil, de invloed, die het Christen dom heeft onder de bevolking te niet te doen." De Kardinaal besluit met een op roep tot alle katholieken, om ieder meningsverschil opzij te zetten en bij de komende verkiezingen als een gesloten blok op te treden. Ned. verliezen in Indonesië De regering maakt bekend, dat in de afgelopen week tot haar leedwezen het navolgende ver lies werd geleden: Kapt. H. W. Wieringa, uit Gro ningen. In de vorige opgave der rege ring werd het overlijden van J. P. A. J. v. d. Pol uit Beverwyk gemeld. Deze naam moet zijn P. A. J. v. d. Pal. NAAR EEN CONCORDAAT MET HONGARIJE? Volgens een Reuter-telegram uit Boedapest heeft de vergadering van het Hongaarse Episcopaat, te Eszter- gom bijeen, gisteren medegedeeld, dat zij bereid is te onderhandelen over een concordaat met de regering. De vergadering werd gepresideerd door kardinaal Mindszennty Te Boedapest verwacht men, dat het Vaticaan een hoge dignitaris zal benoemen, die de onderhandelingen met de Hongaarse regering zal lei den. Men gelooft niet, dat deze dig nitaris kardinaal Mindszenty zal zijn, die „niet aanvaardbaar" voor de Hon gaarse regering is verklaard. ZIJ VERLIETEN HET RODE PARADIJS. Vyf redacteuren van de „Tagliche Rundschau", het officiële orgaan van het Sow jet-Russisch militair be stuur in Duitsland, zijn met hun ge zin naar de Westerse zone uitgewe ken. Zij verlieten de „Tagliche Rundschau" na het vertrek van graaf Heinrich von Einsiedel, de kleinzoon van Bismarck, die artike len schrijver was aan dit blad, en zoals reeds gemeld kortgeleden eveneens naar het Westen is uitge weken. HET GRENSINCIDENT MET DE RUSSEN GEëINDIGD. De zes Britse soldaten die even achter het „IJzeren gordijn" zijn vastgehouden na een kort vuurge vecht aan de Brits-Russische grens, zijn gisteravond door het Rode leger vrijgelaten. De soldaat Charles Knill, die bij het incident gewond was geraakt, ligt nu in het ziekenhuis, waar hij goede vooruitgang maakt. DE BRUG BIJ DE RAMSPOL Het drukste toegangpunt tot de Noord-OostpoMer ligt bij de Rams- pol, de uitstekende punt van het Kampereiland. Drie ponten, waarvan men op „eigen risico" gebruik kan maken, zorgen voor het verkeer over Ramsdiep en Ramsgeul tot de in aanbouw zijnde vaste brug voltooid zal zijn. De twee gedeelten van de bovenbouw, respectievelijk 190 en 235 ton zwaar, zijn via de grote ri vieren op vlotten aangevoerd en on langs geplaatst. Eind Maart hoopt men het wegdek gereed te hebben, zodat de brug begin Mei kan worden opengesteld. Kinderbijslag VOOR INVALIDITEITS-, OUDERDOMS- en WEZEN TREKKERS. Aan de memorie van toelichting op het ontwerp van wet wijziging van de kinderbijslag voor invaliditeits-. ouderdom- en wezenrentetrekkers is het volgende ontleend: Ingevolge artikel 1 van het ont werp wordt de kinderbijslag voor in validiteits-, ouderdoms- en wezen rentetrekkers deze kinderbijslag bedraagt thans ƒ10 per kind en per- maand voor de eerste drie kinderen en 12.50 per kind en per maand, te rekenen van het vierde kind ver hoogd met 1 per maand, hetgeen vrijwel overeenkomt inet de voor gestelde verhoging van de kinderbij slag voor de loonarbeiders. De kosten, aan deze verhoging ver bonden, zullen naar raming 1,1 mil- lioen gulden per jaar bedragen. Even als de kosten van de kinderbijslag wet voor invaliditeits-, ouderdoms- er. wezenrentetrekkers, zullen ook deze kosten ten laste van het rijk ko men. Er bestaat aanleiding de onderhavi ge verhoging evenals de voorgestel de verhoging van de kinderbijslag ingevolge de kinderbijslagwet te doen ingaan op 1 October 1948, Verhoging uitkering ouden van dagen Nu in verband met de gewijzigde subsidiepolitek der regering inmid dels een regeling is getroffen in za ke het verlenen van een tijdelijke bijslag op lonen en salarissen en daarnaast een voorstel van wet bij de Staten-Generaal aanhangig is tot ver hoging van de kinderbijslag ingevolge de kinderbijslagwet, is ce regering van oordeel, dat ook de uitkeringen aan ouden van dagen ingevolge de noodwet ouderdomsvoorziening die nen te worden verhoogd. Zij heeft eendaartoe stekkend wetsontwerp in gediend. Voor gehuwden is gemeend het be drag van de bijslag te moeten bepa len op 2.50 per maand en voor on- gehuwden op 1.50 per maand art. De kosten van de voorgestelde bij slagregeling zullen naar raming een bedrag van rond 6V2 millioen gulden per jaar belopen. Evenals de kosten van de noodwet ouderdomsvoorziening zullen deze kosten ten laste van het rijk dienen te komen. MEER, DOCH DUURDER VET In Januari zal op de bon voor voedingsvetten in plaats van 200 gr vet, 250 gram beschikbaar worden gesteld. De subsidie op vet wordt dan echter ingetrokken, ten gevolge waarvan de priis met ongeveer 29 cent per kilo zal stijgen. NEDERLANDSE HULP VOOR KEULEN Deze schoenen zijn een deel van de zending, die de Neder landse katholieken aan de noodlij dende bewoners van de Rijnstad Keulen hebben doen toekomen. De eerste lading werd met de 120 ton metende „St. Antonio" aangevoerd. De aartsbisschop van Keulen. Dr Frings, heeft in de kerk van St. Ma rie Lyskirchen de dank aan de ge vers tot uiting gebracht, een plech tigheid, die via radio Hilversum werd gerelayeerd. Vorstperiode in aantocht In een speciaal weeroverzicht van heden meldt het K.N.M.I.: Gedurende de laatste 24 uur zijn de barometers in vrijwel geheel Europa blijven stijgen. We treffen nu op onze weerkaarten een langgerek te brug van hoge luchtdruk aan, die zich uitstrekt van Engeland over de Noordzee en Zuid-Scandinavië tot diep in Rusland. Tengevolge van deze ontwikkeling in de luchtdrukverde ling, draaide de wind in onze om geving naar richtingen tussen Noord en Oost, waardoor nu geleidelijk aan koudere lucht wordt aangevoerd. In Duitsland en Zuid-Scandinavië is de temperatuur echter voor deze stre ken nog tamelijk hoog en komt slechts plaatselijk lichte vorst voor. Ook in ons land zal daarom in de eerstkomende 2 nachten niet meer dan ongeveer 5 graden vorst voorko men. Op langere termijn gezien begint het er evenwel bedenkelijk veel op te lijken, dat we er na het week einde niet zonder vorst van beteke nis zullen afkomen. Wat is n.l. het geval? In Rusland bevindt zich een machtig hogedrukgebied, waarin bui tengewoon lage temperaturen voor komen. Deze koude lucht stroomt nu ook langzaam in de richting van West-Europa. Wanneer het afstromen van de koude lucht in dezelfde mate blijft voortduren als nu het geval is, dan zal de vorst in het begin van de volgende week ook de grens van ons land overschrijden. Hoewel het dus nog niet absoluut zeker is, dat het afstromen van de Russische koude lucht onverminderd zal voortgaan, doet men er verstan dig aan terdege met de mogelijkheid van een vorstperiode in de volgende week rekening te houden. THEE VAN DE BON. Met ingang van 1 Januari zal de thee officieel van de bon zijn. Daar de theepakkers met ingang van Maan dag aanstaande thee vrij aan de win keliers mogen afleveren, is de thee distributie practisch afgelopen op het tijdstip, dat de officiële bekendma king verschijnt. Deze officiële publi catie is een der eerstkomende dagen te verwachten. De prijs van thee zal ongewijzigd blijven. MEER RIJST IN HET KOMENDE JAAR. Werd in het jaar, dat thans ten einde loopt, ons land 12.500 ton rijst toegewezen, waarvan slechts 9.500 ton werd afgenomen, in het komende jaar zal aanzienlijk meer van dit voedsel in ons land aanko men. Van de allocatie-commissie is nl. bericht ontvangen, dat voor 1949 18.000 ton is toegekend. Het is nog niet bekend of dit de toewijzing voor het gehele jaar is. Vooralsnog betekent het echter zoveel, dat de voorraad, die in 1948 geconsumeerd werd, verdubbeld zal worden. GROOT KWANTUM BELGISCH WITLOF NAAR NEDERLAND? Volgens de Belgische minister van Landbouw, de heer Orban, is het niet uitgesloten dat Begië 10.000 ton witlof in Nederland kan p'aatsen. ten. Bid niet om een gemakkelijk le en; bid om een sterker mens te wor den! Bid niet om een taak, evenre dig aan uw krachten; vraag om krachten evenredig aan uw taak!

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1948 | | pagina 1