S)e ÊoidóeSou^cmt
Tot 1 April in
New York!
Schip voor
kard. Frings
Keulen aan
overgedragen
Ontroerende plechtigheid in de oude
schipperskerk
Het eind'e van de derde
Assemblée
De strijd in China
Bomaanslag te
Parijs
De beslissing van de Ned.
regering
Een gewapende inval in
Costa Rica
Directeur: C. M. VAN HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: TH. WILMER.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
NIAANDAG 13 DECEMBER 1948
40ste JAARGANG No. 11566
Bur. Papengracht 32, Telel. 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn 20935 - Abonnementsprijs 10.32 p. w., f 1.40 p. mnd., 14.15 p. kwart. Franco p. p. 14.90 - Advert.; 15 ct. p. m.m. Telefoontjes f 1.50
Ernstige toestand
JLJET was stil in de grote volle zaal
van „Tivoli", toen de voorzitter
der K.V.P. aan het eind van het
tweedaags congres wees op de ern
stige toestand, ontstaan door het af
breken van de onderhandelingen
met de republiek in Indië.
Het was stil reeds toen de voor
zitter het eerste woord ovèr Indo
nesië had gesproken. En men wacht
te in gespannen aandacht naar ver
dere mededelingen, dan reeds Za
terdagavond in de pers waren ge
geven. Vanzelfsprekend kon de
voorzitter deze niet geven.
Wij moeten nu afwachten, zeide
hij. Wij moéten nu afwachten, eens
gezind staande rondom de regering,
en voor deze van God vragende de
wijsheid, om nu ijl te slaan de juiste
wegen, nü, op het hoogtepunt in dit
voor ons vaderland beslissende tijd
perk dér historie.
Wij moeten eensgezind verenigd
zijn rondont de regeritig. Dat kun
nen we. Daar zijn er onder ons, die
menen, dat de regering al lang had
moeten doen, wat zij nu doet. Maar
er zal toch wel niemand zijn, die
beweren durft, dat de regering nu
nog niet een besluit had moeten
nemen, zoals ze nu genomen heeft.
Wij gaan tegemoet of juister»
wij bevinden ons in een zéér zorge
lijke tijd, niet alleen voor de gehele
wereld-situatie, maar ook speciaal
voor Nederland.
(Van een K.N.P. correspondent).
Met een ontroerende plechtigheid in de kerk „Sankta Maria" in Lys-
kirchen, de aloude schipperskerk, waar sinds eeuwen de Hollandse katho
lieke Rijnschippers ter kerke plegen te gaan, heeft katholiek Nederland
Zaterdagavond de gaven, bijëengebr acht door het Schip naar Keulen, aan
Kardinaal Frings overgedragen.
In dit kleine kerkje aan de haven, dat tot in de uiterste hoeken gevuld
was, waren behalve de aartsdiocesane leiding van de Duitse Caritas, de Ne
derlandse vertegenwoordigers bijeen gekomen, onder wie wij opmerkten:
Rector H. J. J. van Hussen van de Bisschoppelijke Hulpactie, de heer H.
Verhoeven, directeur van het R.K. Huisvestingcomité, Pater L. Goossens,
directeur van de Nederlandse Cari tasmissie en Dr. H. Fortmann Pr. na
mens de Katholieke Jeugdraad.
SYMBOOL DER SCHENKING.
Om 6 uur 's avond beginnen de
klokken te luiden en komt de Kar
dinaal, voorafgegaan door de geeste
lijkheid, de oude schipperskerk bin
nen.
Dr. H. Fortmann draagt daarna in
een deels in het Nederlands, deels in
het Duits gehouden toespraak, uit
naam van alle vertegenwoordigers en
alle katholieken in Nederland de
schepen aan Kardinaal Frings over
als een bewijs van christelijke liefde,
die de volkeren moet samenbinden
en een nieuw Europa moet scheppen.
Als symbool der schenking overhan
digt Dr. Fortmann de Kardinaal een
kleine uitgave van het Nieuwe Testa-
Vérdaagd tot 1 April van volgend jaar
|"\E ASSEMBLEE der Verenigde Naties, die Zaterdag haar laatste
zitting te Parijs zou houden, heeft voor een verrassing gezorgd,
door nog een dag langer te blijven en een paar besluiten te nemen in
onafgedane kwesties. Zaterdagavond besloot zij een streep te halen door
het oorspronkelijke verdelingsplan en de aanbevelingen van Bernadot-
te en een verzoeningscommissie in te stellen, samengesteld uit verte
genwoordigers van de Verenigde Staten, Frankrijk en Turkije. Zondag
middag kwam zij opnieuw bijeen, nadat in de nacht reeds een begin
was gemaakt met de Koreaanse kwestie. Ondanks Sow jet-obstructie
kwam het tot een stemming en de vergadering besloot de regering
van Zuid-Korea als wettig te erkennen.
EEN BITTER SLOT VOOR dat over het algemeen wel de re-
MOSKOU. sultaten bevredigend zijn.
Toen de felle schijnwerpers in de
De verzoeningscommissie voor Pa- zaal gedoofd werden en het talrijke
lestina kwam tot stand onder verzet publiek in een geest van algemene
van het Russische blok en van de vermoeidheid naar buiten schuifel-
landen der Arabische Liga. De de, /iep een vrouw: „Lang leve de
commissie zal te Jeruzalem zetelen, vrede Bijna niemand nam er eni-
de taak van de bemiddelaar over- 8e notitie van
nemen en orders van de Veiligheids
raad in zake de wapenstilstand uit
voeren. De Assemblée doet een be
roep op Joden en Arabieren om te
onderhandelen, eist vrije toegang
tot de heilige plaatsen en wenst een
permanent bestuur voor Jeruzalem.
Zondagmiddag werd de Ameri-
kaans-Australisch-Chinese revolutie
met grote meerderheid aanvaard,
waarin de regering van Zuid-Korea
werd erkend. Daarna werd de zit
ting van de Assemblée verdaagd tot
1 April 1949 te New York. Wisjinski
besloot met bittere woorden aan het
adres van de derde Assemblée en
zeide, dat zij in de geschiedenis ge
boekstaafd zal staan als een, die het
werk des vredes vernietigd heeft.
De Westelijke vertegenwoordigers
kwamen tot de slotsom, dat niet alle
gestelde doelen waren bereikt, maar
ment in het Duits, een der eerste ga
ven die binnenkwam en afkomstig
was van een jeugdleider, die schreef
zelf geen voedingsmiddelen te kun
nen geven, maar toch niet achter wil
de blijven.
Antwoord van Kardinaal Frings.
In zijn antwoord sprak Kardinaal
Frings zijn dank uit voor de waarlijk
grootse geste der Nederlandse katho
lieken, dank ook voor het kleine ge
schenk van het Nieuwe Testament,
symbool van de toenadering tussen de
volkeren. Meer nog dan materiële ga
ven is deze daad, juist nog wel van
een Nederlandse katholiek, een be
wijs dat zij een brug van vergeven en
vergeten naar ons willen slaan, waar
door Wij tot elkander kunnen komen.
Moge dit een Kerstmisbrug zijn, een
brug van God naar de mens, maar
ook van mens tot mens, van christen
tot christen. Om deze daad van Hol
land mogen wij zeggen: „Gezegend
onze nood, omdat deze tot grote lief
de aanleiding gaf, gezegend de chris
telijke Caritas. Vervolgens zei de
Kardinaal in het Nederlands: „Katho
lieken van Nederland, wij danken u
voor uw grote en milde gaven, u hebt
getoond waartoe ware christelijke
naastenliefde in staat is. God lone u
en zegene u."
Daarna werd een kort Lof gehou
den, waarbij de gezangen werden uit
gevoerd door het Keulse Domkoor.
Een golf van ontroering maakte zich
van velen meester, toen het kooV het
middeleeuwse Adventlied van Joh.
Tauler (gestorven in 1361) inzette, zo
ONTHULLING VERZETSMONU-
-MENT Ter nagedachtenis van
pastoor Gallema en Kapelaan van
Rooyen, die beiden tijdens de oor
log in het kamp Dachau overleden,
en van andere gevallen deelnemers
aan het verzet tegen de vijand, werd
Zondag te 's-Heerenberg door Kar
dinaal dr. J. de Jong een monument
onthuld. Het monument stelt voor
„De Goede Herder". De eide over
leden priesters behoorden tot de
parochie 's-Heerenberg Kardinaal dr
J. de Jong onthult het monument.
ONDERHANDEL MAAR, ZEGT
AMERIKA.
Gisteren heeft de pas in China aan
gekomen administrateur van het
Marshall-plan, Paul Hoffman, bespre
kingen gevoerd met de Chinese pre
mier Soen Fo.
Er doen hardnekkige geruchten de
ronde, dat ook de V.S. bij de Chinese
regering aandringen op onderhande
lingen met de communisten. Men ge
looft, dat Tsjang Kai Sjek hiertoe be
reid zou zijn, indien zijn legers een
succes in de slag om Nanking zouden
behalen.
EEN HELE LEGERGROEP
„VERDWENEN".
De „New York Times" bericht uit
Nanking, dat verkenningsvliegtuigen
de „verdwijning" hadden gerappor
teerd van de 16de legergroep der
Chinese regering onder bevel van ge
neraal Soen Joean-Liang. Enkele af
delingen van deze groep gaven zich
reeds eerder aan de communisten
over.
Naar de Parijse correspondent van
„Trouw" meldt, is in de nacht van
Zaterdag op Zondag een bomaanslag
gepleegd op de Avenue de la Granda
Armée te Parijs. Op de eerste verdie
ping van no. 13 is een restaurant ge
vestigd, waar op dat. ogenblik de En
gelse generaal Johnson een diner gaf
voor een dertigtal vrienden, voorna
melijk hogere officieren en leden van
de Britse ambassade te Parijs. Bene
den is een rijwielmagazijn, dat toebe
hoort aan de gewezen wereldkam
pioen Victor Linart. Aan het ijzeren
rasterwerk van dit magazijn had men
een bom vastgebonden van een bui
tengewoon groot ontploffingsvermo
gen.
Uit het feit, dat deze zo hoog als
men maar kon reiken, was vastge
bonden en dus zo dicht mogelijk bij
het er boven gelegen restaurant was
geplaatst, meent men te kunnen af
leiden, dat de aanslag gericht was te
gen generaal Johnson en zijn gasten.
Wonder boven wonder waren er
geen doden, noch ernstig gewonden
te betreuren. Het diner was reeds ge
ëindigd en de gasten hadden de tafel
verlaten om in een ander vertrek de
koffie te nuttigen.
Het politionele onderzoek is nog in
volle gang.
uitzonderlijk van toepassing op deze
gebeurtenis:
„Uns kommt ein Schiff gefahren,
Es bringt uns süsse Last."
Na de plechtigheid, die door Radio
Keulen en de K.R.O. gezamenlijk
wérden uitgezonden de eerste maal
dat zulks na de oorlog geschiedt
was er in het Gebouw van de Caritas
eén bijeenkomst van de Nederlandse
en Duitse Caritas organisaties, waar
een leger van journalisten gelegen
heid kreeg zich nader over deze actie
te oriënteren. De heer Verhoeven gaf
daarbij een uiteenzetting van het ver
richte werk, terwijl Rector van Hus
sen erop weèr, dat het welslagen van
deze actie voor een zeer groot deel
te danken is aan de medewerking van
de Nederlandse Katholieke Pers en
Radjo.
KEULEN VERWELKOMT
HET SCHIP.
Een zeer grote mensenmënigte uit
Keulen was Vrijdagmorgen samen
gestroomd naar de haven, om het eer
ste Schip voor Keulen, het motor
schip „San Antonio'', te verwelko
men, dat de gaven avn de Nederland
se katholieken voor de noodlijdende
Duitse bevolking bracht.
De San Antonio had de Nederland
se driekleur en de geel-witte Pause
lijke vlag geheven. De schipper Wil
lem van Grozen heeft waarschijnlijk
nog nooit een zo groot aantal men
sen in zijn kleine kajuit bijeengezien.
Behalve de autoriteiten was een zeer
groot aantal journalisten ter plaatse
gekomen, alsmede de Duitse Radio,
die diezelfde dag nog een radiorepor
tage gaf van de aankomst van het
Nederlandse schip.
Als men een indruk kan geven, dan
is het wel deze, dat de aankomst van
dit schip d*. sensatie van het ogen
blik is, niet alleen in Keulen, maar
ook in een groot deel van West-Duits
land, en aan de opmerkingen, dit van
Duitse zijde hierover gemaakt wer
den, kan men de conclusie trekken,
dat ook zij de betekenis van deze Ne
derlandse daad weer zien in geestelijk
aspect, als een bewijs dat Nederland
het verleden wl vergeten en verge
ven en de Nederlandse katholieken
als eersten de broederhand reiken aan
het Duitse volk.
DAN LIEVER HET WATER IN!
Volgens een bericht uit Hongarije,
dat in het te Wenen versohijnde blad
„Das kleine Volksblatt", orgaan
van de Volkspartij, is verschenen,
2iin negen Oostenrijkse locomotie
ven, die aan de Sovjet-Unie waren
overgedragen als herstelbetaling, in
de rivier de Teiss gestort, toen een
brug bezweek. De Hongaarse autori
teiten vermoeden, dat opzet in het
spel is, aldus het bericht.
Amerika acht het een eruftige stap
^P HET ZATERDAGAVOND door ons gepubliceerde Nederlandse be
sluit tot instelling van een interim -regering voor Indonesië zonder de
Republiek geven de functionarissen van het Amerikaanse departement
van buitenlandse zaken nog geen commentaar. Zij bestuderen nog de stuk
ken. Wel wilden zij verklaren, dat de bespreking van de Nederlandse rege
ring een zeer belangrijke en ernstige stap was geweest, waarvan men de
gevolgen nog niet kon overzien.
Duidelijk bleek, dat zij de ontwik
keling van de toestand niet gunstig
beoordeelden. Zij waren teleurge
steld, dat een Amerikaanse poging,
om een oplossing gemakkelijker te
maken, geen succes had gehad. Naar
hun mening bood het plan-Coochran
een mogelijkheid om overeenstem
ming te bereiken.
De Commissie van Goede Diensten
heeft een speciaal rapport aan de
Veiligheidsraad getelegrafeerd over
de jongste directe besperingen tus
sen de Nederlandse regering en de
Republiek.
Nederlandse regering
aanvaardt
de consequenties
VAN HAAR BESLUIT INZAKE
INDONESIë
De „New York Times", schrijven
de over het jongste besluit van de
Ned. regering inzake de instelling
van een interimregering in Indonesië
zonder de Republiek, zegt, dat de
Veiligheidsraad zich er mede moet
bemoeien, omdat de onrust in Indo
nesië een bedreiging vormt van de
vrede, speciaal „nu de communisti
sche opstand in de Republiek nog
niet is bedwongen en er in Azië een
grote spanning heerst nu de commu
nistische legers Nanking naderen.
Vanuit het aangrenzend Nicaragua
1"\E MIDDEN-AMERIKAANSE republiek Costa Rica is Vrijdagnacht om
23.15 uur door gewapende troepen aangevallen. De aanval had
plaats van het Noordelijk buurland Nicaragua uit. De troepen worden ge
leid door Tavio, voormalig politiechef van Costa Rica. De invallers ma
ken gebruik van tanks en jeeps. De oorlogstoestand in het land is afge
kondigd en het leger dat men een week geleden besloot te ontbinden
is in allerijl gemobiliseerd. Volgens de radio is de bevolking rustig en
zouden de regeringstroepen de aanvallers nabij de Nicaraguaanse grens
omsingeld hebben.
COSTA RICA VRAAGT OM HULP.
Volgens de bepalingen van het pact
van Rio heeft de ambassadeur van
Costa Rica te Washington, Esquivél,
de andere Amerikaanse republieken,
waaronder de Ver. Staten, om hulp
gevraagd. De voorzitter van de Vei
ligheidsraad is telegrafisch door de
regering van Costa Rica van de inval
op de hoogte gesteld.
Als gevolg van het verzoek van
Costa Rica om hulp is de Raad van
de organisatie van de Amerikaanse
Staten gisteravond bijeengekomen.
.De bedoeling van de rebellen
schijnt te zijn, Guardia, voormalig
president van het land, die na een
rechtse opstand in April van dit jaar
v/as gevlucht, weer in het zadel te
helpen. Het rebellenleger zou onge-
vaar 800 man omvatten en hoofdza
kelijk uit Nicaraguanen bestaan. Het
regeringsleger is ongeveer 5000 man
sterk.
Wat in Indonesië geschiedt raakt een
heel werelddeel".
De correspondent van de „New
York Times" Anderson meldde Zon
dag uit den Haag, dat het Neder
landse kabinet er zich ten volle van
bewust is, dat de gevolgen van zijn
beslissingen een historische en voor
Nederland mogelijk tragische bete
kenis kunnen hebben.
Volgens Andersen is „de Neder
landse regering bereid, geheel en al
de gevolgen te dragen van haar een
zijdige handelwijze".zelfs met
het risico zich daardoor de afkeu
ring van de buren op de hals tj ha
len en van het veroorzaken van
zware ontberingen voor het volk".
SABOTAGE DADEN OP JAVA.
In de nacht van Zaterdag op Zon
dag is de spoorbaan van Tjikampek
naar Krawang over een afstand van
500 meter opgebroken. Aangezien
het hier een dubbelspoor is, kon Zon
dag het verkeer hervat worden over
een enkelspoor. Ook de telefoon- en
telegraafdraden waren over 500 me
ter verdwenen. In dezelfde nacht is
de brug tussen Klari en Kosambi in
brand gestoken, doch Zondagmiddag
is de brug weer hersteld.
JACHTVLIEGTUIG TE BANDOENG
NEERGESTORT.
Maandagochtend om half elf is een
militair jachtvliegtuig op het restau
rant „Salmanak" te Bandoeng neer
gestort. Het toestel drong recht door
het dak aan de voorzijde, waar een
majoor van de Koninklijke Land
macht en een dame zaten. Beiden
werden zwaar gewond.
Het toestel is enkele meters in de
grpnd geboord. Over de inzittenden
van het vliegtuig is nog niets bekend.
VOLENDAM OP DE VOLEN-
DAM". Zaterdag vertrok van
Roterdam de „Volendam" met on
geveer duizend emigranten en trans
migranten en ongeveer 500 D.P. naar
Australië. Het schip, dat ook 250 ge
demobiliseerde militairen meeneemt,
vaart onder de vlag van de Kon.
Rotterd. Lloyd. Aan boord bevindt
zich ook een Volendammer echtpaar
met twee kinderen, die in Australië
een bloem en kwekerij gaan beginnen.
De Volendammers moeten zich voor
het vertrek aan het douane-onder
zoek onderwerpen.
HUIDENZWENDEL TE MEPPEL
DOOR HET GEHELE LAND
VERTAKT.
De onlangs gesignaleerde omvang-
iijke zwendel in koeienhuiden te
Meppel, afkomstig van clandestiene
slachtingen, blijkt zijn vertakkin
gen te hebben in het gehele land.
Tot deze ontdekking is de Meppeler
politie gekomen toen zij bij een fir
ma te Meppel de „zwarte" boekhou
ding in beslag nam. Alle personen
en firma's, die in deze boekhouding
voorkwamen, werden verhoord. Het
zijr. in totaal 170 zaken, die door de
politie, het directoraat van de prij
zen en door de fiscus danig aan de
de tand zullen worden gevoeld.
Vast kwam te staan, dat niet min
der dan vijftig leerlooierijen en hui
denhandelaren in Nederland de
meeste bedrijven in Nederland) in de
manipulaties hadden deelgenomen
aldus „Trouw".
NIJPENDE VRAAGSTUKKEN
IN DE KOLENHANDEL
Vier Middenstandsbonden laten het
niet bij protestvergaderingen.
Op Donderdag 9 December j.l.
hield de Ned. Kath. Bond van Hande
laren in Brandstoffen „St. Theo
bald" te 's-Hertogenbosch een bij
zondere algemene ledenvergadering
ter bespreking van de toestanden in
de brandstoffenhandel.
Drs. J. Vlek, secretaris van de N.R.
K.M., kon mededelen, dat de vier
Middenstandsbonden besloten had
den het niet bij protestvergaderingen
te laten. Er zal een audiëntie wor
den aangevraagd, en er dienen spij
kers met koppen te worden gesla
gen.
In een door de secretaris, de heer
J. v. d. Pol, voorgelezen schrijven
aan de Minister van Economische
Zaken, kwamen de onrust en de on
tevredenheid tot uitdrukking, welke
laatst genomen maatregelen inzake
de loon- en prijspolitiek in de krin
gen van het middestandsbedrijfsle-
ven hebben gewekt. Telkens op
nieuw moet de Middenstand onder
vinden, dat met zijn rechten en be
langen weinig rekening wordt gehou
den, ondanks de van regeringszijde
herhaaldelijk gedane beloften tot
het voeren van een constructieve
middenstandspolitiek. Terwijl de
werkgevers de loonbijslag aan hun
arbeiders moeten betalen, wordt geen
rekening gehouden met de finan
ciële gevolgen, welke de subsidie
vermindering heeft voor het mid
denstandsgezin. In een kort tijdsbe
stek werd driemaal een loonsverho
ging voor de werknemers in het
brandstoffenbedrijf opgelegd. Zoals
het een katholieke organisatie be
taamt, stond zij met het mees.t toe-
trédende begrip achter de verzoeken
der arbeiders, welke zij ondersteun
de en verdedigde. Maar de steeds
hogere lonen, de hoger opgevoerde
sociale lasten, de immer stijgende ex
ploitatiekosten, de ongekend geste
gen zakkenprijs, de enorme bezorg
kosten der brandstoffen (wegens de
onmogelijkheid om het bedrijf effi
ciënt uit te oefenen bij de instabiele
wijze van afzending der kolen zowel
in kwaliteit als soorten), de opge
voerde omzetbelatsing, de onderne
mingsbelasting, de steeds stijgende
rente door de hogere kapitaalinveste
ringen, bij de opgaande kolenprijzen,
brachten voor de brandstoffenhan
del een verzwaring met zich, terwijl
het nog nimmer mocht gelukken eni
ge verbetering in de winstmarge te
verkrijgen.
Na opsomming van al deze feiten
doet het schrijven tenslotte een drin
gend beroep op de recente verklaring
van de minister in de Volksvertegen
woordiging, waarbij overweging van
de wijze ener meer intensieve be
handeling van het middenstands-
probleem werd toegezegd.
WELTER c.s. STICHTEN
KATH. NAT. PARTIJ.
Op de te Utrecht gehouden lande
lijke vergadering van het Voorlopig
Katholiek Comité van Actie werd met
algemene stemmen besloten tot op
richting van de K. N P. (Katholieke
Nationale Partij). Algemeen voorzit
ter van de partij is de heer Ch. J.
I. M. Weiter.
Een koJiAettjz...
Keur en zinlijkheden
Met den voet te treden,
God ten prijs, tot 's naasten baat,
Is een strijd gestreden
Hoger dan de rede,
En 't verstand der wijzen gaat.
Vondel in Je)5hta.
