Besprekingen te Djogja begonnen Sovjets drijven naar gesplitst bestuur Dikke mist MAANDAG 29 NOVEMBER 1948 40ste JAARGANG No. 11554 Dlrecteur:TC. M. VAN EIAMEKSVELD. Hoofdredacteur: TH: WILMEH KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN i i I (WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT" Bur. Papengracht 32, ;T^le|.'20015, Adm. en Advert. 20826, Abohn 20935 - Abonnementsprijs 1-0.32 p. w., fl.40 p. mnd., 14.15 p. kwart. Franco p. p. f 4.90 - Advert.: 15 ct. p. m.m. Telefoontjes f 1.50 („Duitse methoden", ZATERDAG hebben we de aan-j 'dacht gevestigd op de zaak te gen de N.S.B.-burgeméester van Al- blasserdam( tegen wie de doodstraf ië geëist, izoals elders in dit nummer van ons blad vermeld) voor het Haags Bijzonder Gerechtshof. Dé pre sident van de rechtbank wees op de zware mishandelingen die de ver dachte in kampen heeft óndergaan, en zeide toen. ,.dat zijn geen Neder landse, maar Duitse methoden". Met een enkel woord hebben we er Zaterdag op gewezen, dat deze laat ste mening beter anders geformu leerd had kunnen worden. Misschien hebben wij allen wel eens of zelfs vaak gezegd, als1 wij van barbaars heden, als hier bedoeld, vernamen: „dat is Duits en niet Nederlands". En toch is deze wijze-van-zeggen, zeker als ze uitdrukking geeft aan een wijze-van-denken, verkeerd! Ala wij onmenselijke daden, bar baarsheden, zoals die in de oorlogs tijd in overvloedige mate door de Duitschers zijn gepleegd, eenvoudig als „Duits" betitelen, dan spreken wij daarmee uit, dat „Duits" betekent, barbarisme; dan spreken wij daar mee eigenlijk uit, dat „Duits" in te genstelling staat tot christelijk, met welk laatste begrip bedoelde daden natuurlijk absoluut onverenigbaar zijn. We geloven graag, dat men het niet zo bedoelt, maar men zegt het toch maarzó. Juist is het ab men zegt, sprekend over die satanische daden: dat is de pjactijk onder een afschuwelijk re giem als Duitsland had onder het na- tionagl-socialisme, maar niet de prac- tijk in een land als het onze,,dat wil ziin een rechtsstaat en een christe lijke staat. Men kan het ook korter zeggen: dat is nu echt Nazi-Duits, maar niet Nederlands. De „Linie" schreef j.l. Vrijdag naar aanleiding van het proces tegen de beul uit Amersfoort Berg. „Er is geen reden om het Duitse volk er op aan te kijken, dat het zoveel sujetten als Berg heeft voortgebracht. Niemand kan zeggen, of zijn eigen volk min der van zulke candidaten bevat". En in verband met wat wij hier schrijven verwijzen wij naar een „boodschap van de Duitse Katholie ken" op deze pagina. Griekenland's buren veroordeeld WEGENS HULP AAN GENERAAL MARKOS De Algemene Vergadering der V.N. heeft Zaterdagavond Griekenlands Noorderburen veroordeeld wegens hulp ver1 ening aan de guerillastrijd- krachten van generaal Markos en een beroep op hen gedaan een der gelijke steunverlening te staken. De Assemfclée keurde een desbe treffende Westelijke resolutie met 47 tegen 6 stemmen en geen onthou dingen goed. Ook keurde de Assem- blée met algemene stemmen een re solutie goed, die haar oorsprong had in een Sowjet-voorstel. Deze reso lutie dringt er bij Griekenland, Joe goslavië, Albanië en Bulgarije op aan, diplomatieke betrekkingen aan te knopen en de vroeger van kracht zijnde grensconventies tussen hen te hernieuwen. De resolutie verzoekt de vier regeringen binnen 6 maanden verslag uit te brengen aan de V.N. over de maatregelen, die genomen Werden om dezë aanbeveling uit te voeren. Ook werd eenstemmig een resolutie aangenomen, die 'verzoekt om terugzending naar Griekenland van aTe Griekse kinderen, wier ouders of naaste verwanten om. hen vragen. MINISTER VAN WEDEROPBOUW BEZOCHT EDE Aan de Parkweg te Ede worden woningen gebouwd voor personeelsleden van de A.K.U. Deze vvonmgcr worden gebouwd volgens een systeem van montage- bouw, waarbij de verschilende onder delen, als bijv. ue muren ter plaatse in beon worden gegoten en vervo1- gens met. eer hijskraan worden aan gebracht. De nimister van Wederop bouw en Volkshuisvesting, mr dr J. in 't Veld. (zonder hoed) heeft Vrij dagochtend deze woningbouw ii ogenschouw genomen en vervolgens een bezoek gebiacht aan het gemeen telijk project -"an montage woning en ff^E „Stem van Vrij Indopesië" heeft bekend gemaakt, dat Zaterdagmid dag de eerste ontmoeting heeft plaats gehad. Zondag zijn de heren Katta en Sassen opnieuw bijbeen geweest, terwijl tevens Nederlandse en republikeinse alviseurs officiëuse besprekingen-hebben gevoerd. Het re sultaat der besprekingen is niet bekend. KINDERACHTIG INCIDENT. Antara maakt melding1 van een incident" toen Zaterdagmorgen het K.L.M.-vliegtuig met de Nederlandse ministers op het vliegveldvan Djog ja landde. Voor het terugtaxiën1 van het uiteinde van het vliegveld naar het vliegveldstation plantte 'een lid der bemanning een rood-wit-blauwe vlag met het K.L.M.-embleem op de cockpit van het K.L.M.-toestel. Dit wekte een onprettige indruk bij de Indonesiërs op het vliegveld en op erzoek van functionarissen van dit vliegveld werd de lag weggenomen. NEDERLANDSE PARLEMENTS LEDEN TE BANDOENG De vijf leden van het Nederland se parlement, die Zaterdag te Bata via zijn aangekomen, zijn naar Ban doeng vertrokken, waar op het ogen blik de zitting van de Federale Con ferentie wordt gehouden. GEVECHTEN MET COMMUNISTEN IN DE REPUBLIEK Èen woordvoerder van het republi keinse ministerie van defensie heeft volgens Antara bekend gemaakt, dat sedert 24 November hevige gevech ten woeden ten Noorden van Godong en ten Westen van de lijn 'Poerwo- dadi—Grobogan, tussen communis tische troepen van Amir Sjarifoeddin en republikeinse legereenheden. In middels heeft een groep opstandelin gen Klamboe, 3 km. van de bestands lijn verwijderd, bereikt. Mevrouw Tsjang gaat er zelf op af In een haar door de regering van de Verenigde Staten ter beschik king gesteld transportvliegtuig, is mevrouw Tsjang Kai Sjek gisteren uit Sjanghai naar Washington ver trokken, ten einde opnieuw op hulp voor China aan te dringen. Bij haar vertrek, dat tot het laatste ogenblik geheim werd gehouden wa ren slechts 'haar echtgenoot, de Amerikaanse ambassadeur en de Chinese minister vèn Binnenlandse Zaken aanwezig. Ook het Chinese parlement, de Yoean, heeft een dringend vex*zoek tot het congres der Verenigde Sta ten gericht om „onmiddellijke hulp ter voorkoming van een ineenstor ting van de regeringstroepen, ook in het belang van Amerika zelf". Dr. Soen Fo, de nieuwe Chinese premier, heeft verklaard, dat de nieuwe regering, die zeer klein zal zijn, grotere uitvoerende bevoegd heid zal krijgen. Voortaan zal zij in staat zijn besluiten te nemen zonder voorafgaande toestemming van Tsjang Kai Sjek. BESPREKINGEN OVER BESTAND IN JERUZALEM. Een woordvoerder van de V.N. heeft meegedeeld, dat te Jeruzalem rechtstreeks JoodsArabische be sprekingen zijn begonnen over een bestand in de Heilige Stad. Er wer den uitstekende vorderingen ge maakt en men verwachtte in de naaste toekomst de totstandkoming van een overeenkomst voor het ge hele gebied van Jeruzalem. Israel heeft zich voorts op alle punten eens verklaard met de voor stellen van de V.N. tot naleving van het bestand voor de Negeb, zo heeft een Israëlische militaire woordvoer der verklaard. Israël zal de Egypte- naren toestaan een niet-militair convooi naar hun te Faloedja afge sneden troepen te zenden, doch niet toestaan, dat deze troepen worden geëvacueerd, „orr/dat Egypte anders een voordeel zou krijgen bij het op bouwen van zijn frontmacht." Amerikaanse havenstaking geëindigd De' staking van de dokwerkers aan de Amerikaanse Oostkust is Za terdagnamiddag officiel geëindigd, daar de stakers het bemiddehngs- voorstel van de scheidsrechter der fe derale regering hebben aanvaard. De voorzitter van de vakbond der ha- venaibeidero van de AFL heeft be kend gemaakt dat het einde van de staking -door de leden van de vak bond met een grote meerderheid was beslist. In alle havens van de Atlan tische Oceaan werd reeds Zondag het werk hernat, om zodra mogelijk de kaden vrij te maken, waarop se dert 17 dagen de goederen liggen opgestapeld., Franse stakers halen bakzeil Een 'functionaris van het 'Fx'anse ministerie van .Verkeér heeft mede gedeeld. dat de onderhandelingen over een overeenkomst tussen de Franse regering en het door de communisten geleide vakverbond van havenarbeiders, ter voorkoming van een algemene staking zijn be sloten. Het communistisch gèorien- teerde vakverbond van mijnwerkers heeft Zaterdagavond in een com muniqué de „100.000 mijnwerkers, die nog staken" opgex*oepen, Maan dag het werk te hervatten. De overeenkomst met de bond van ha venarbeiders zal waarschijnlijk in het begin van deze week getekend worden, nadat de bond met zijn vertegenwoordigers in de verschil lende havens ovex-leg heeft gepleegd. In het communiqué van het vak verbond van mijnweirkers wordt verder gezegd, dat „wij onze strijd krachten moeten hergroeperen om de strijd met andere middelen voort te zetten, teneinde onze eisen inge willigd te krijgen. Onze eenheid en voortdurende druk zullen dit be reiken". Het aantal politieke vluchtelingen uit Hongarije neemt toe en bedraagt thans duizend per maand, zo schrijft de Weense correspondent van de „Daily Telegraph". Het zijn in hoofdzaak handswerkslieden en boe ren, aldus de correspondent, in te genstelling tot exxige tijd gleden, toen de meesten tot de gegoede stand behoorden. Ongeveer 300 per maand melden zich bij de Britse autoriteiten in Stiermarken. Zij wor den na „zuivering" naar een kamp voor verplaatste personen gezonden. De overigen gaan rechtstreeks door Oostenrijk naar de Amerikaanse en Franse zóne. Het blad van de com munistische partij in Hongarije, al dus de correspondent, heeft gemeld, dat de minister van justitie een wets ontwerp voor bereidt, dat voorziet in zwaardere straffen voor hen, die pogen te vluchten. De bewaking van de grens met Oostenrijk is verscherpt Er bevinden zich thans vijf batal jons soldaten in het grensgebied. DE PECH VAN DE „QUEEN ELIZABETH" Het grote Britse Oceaanschip de Queen Elizabeth" heeft wel met pech te kampen, evenals de passa giers, die op ditr schip pasage had den geboekt. Het schip ligt nu reeds 14 dagen in de haven van Southampton en kan er niet uit. Eerst was het de havenstaking in Frankrijk, waarbij de bemanning van de „Queen Eliza beth". zich uit sympathie had aange sloten en nu deze staking is opgehe ven, is het de mist, die het uitvaren belet. De passagiers zitten te mop peren in hun hotels, waar zij welis waar leven op kosten van de maat schappij, doch lelijk worden ge dwarsboomd in hun reisplannen. John SpencerChurchill, Markies van Blandford, wiens ,naam de laat ste tijd herhaaldelijk is genoemd in verband met verlovingsp'annen van Prinses Margaret Rose. E.V.C. KRIJGT GEEN TOESTEMMING VOOR VERBLIJF VAN 1000 FRANSE KINDEREN. Het hoofdbestuur der Eenheidsvak centrale ontving onderstaand schrij ven d.d. 23 November 1948 van het ministerie van Justitie: „Naar aanleiding van uw brief d.d. 2P October j.l. houdende verzoek om toestemming tot tijdelijk vei'blijf hier te lande van 1000 Franse kinderen, heb ik de eer u te berichten, dat dit verzoek niet voor inwilliging vatbaar is en wel op grond van het feit, dat moet worden aangenomen, dat bij de door u ontworpen kinderactie niet uitsluitend humanitaire overwegingen in het spel zijn". Z.H. Exc. de Bisschop van Haar lem heeft benoemd tot; pastoor te Duivendrecht, de weleerw. heer J. F. v. d. Kolk; te Tuitjehorn, de weleerw heer E. L. J. M. Meinders; te Mid- delharnis, de weleerw heer J. L. Wortel; te Schoorl, de weleerw. heer H. A. J. Drost, die Rector was te Amsterdam (St. Hubertuskapel). Berlijn valt uiteen in twee delen ORAMUGLIA, de voorzitter van de Veiligheidsraad der V. N. heeft Zondag met de ,zes neutralen" vei'gadérd over de Berlijnse kwestie. Vandaag zou Bramugiia zijn voorstellen aan de vier bezettende mogend heden meedelen. Men neemt aan, dat hij een ophefifng der „blokkade" in etappes op het oog heeft. Indien de Sovjet-Unie met dit eerste accoord gaat, zou de valutahervoxming eveneens in etappes plaats hebben.. Intussen drijven de Sovjets de situaie te Berlijn op de spits. Zes van de negen gemeentediensten van Berlijn zijn reeds in tweeën gesplitst en thans wordt meegedeeld, dat de Russen besloten zijn tot de instelling van een apart gemeentebestuur en een apax-te gemeenteraad in de Sovjet sector. Deze zou dan aanspraak, maken op het bestuur over heel Berlijn. HET VOORWENDSEL De communisten hebben natuurlijk een excuus nodig om'iets dergelijks op touw te zetten. Het ligt voor de hand dat ze zullen aankomen met de beschuldiging dat hun tegenstanders bezig zijn, Berlijn in tweeën te split sen door het houden van verkiezin gen. Die verkiezingen op 5 De cember worden ze gehouden zijn in het Oosten van Berlijn vei-boden, omdat de communisten daar bang zijn, dat zij een nedexTaag zouden lij den. Hans Jendx'etzky, de leider van de Berlijnse communisten, heeft de „greep naar de macht" Zaterdag avond in een redevoering min of meer voox-speld, toen hij zei: „In de komende dagen zal onze partij zich voor taken zien gesteld, welke op de ontwikkeling van de toestand in Ber lijn een beslissende invloed zullen hebben". Aa'nvankelijk zou voorgesteld zijn het plan per Dinsdag a.s. tot uitvoe ring te brengen vijf dagen vóór de Reeds enige tijd was de benoeming te verwachten van een adviseur door de senaat van de T. H. te Delft inza ke studie-aangelegenheden.Deze functionaris heeft tot taak door voor lichting van de studenten en door het geven van advies bij het begin van de studie een belangrijke bij drage te leveren tot verhoging van het rendement der studie. De senaat heeft thans prof. dr. W. Boomstra, oud-hoogleraar aan de Technische Hogeschool te Bandoeng aangezocht en bereid gevonden gedurende de eex-ste tijd deze nieuwe taak op zich te nemen. DOODSTRAF GEëlST TEGEN EX- BURGEMEESTER VAN ALBLASSERDAM. Leven misschien te danken aan wangedrag van de B.S. De advocaat-fiscaal bij de Rotter damse Kamer van het Haagse Bij zondere Gerechtshof heeft in de Za terdagmorgen voortgezette zitting de doodstraf geëist tegen de 59-jarige P H. Oldemans, gewezen burgemeester van Alblasserdam „Ik geloof niet, dat ik teveel zeg als ik beweer, dat van alle N.S B - burgemeesters deze verdaente wei tot de ergste misdadigers behoort" zo ving mr. J. Donker zijn requisi- tair aan. „De Alblasserdammers, die in groten getale hierheen zijn geko men om in figuurlijke zin hun gram te halen, zijn gedesillusionnc^rd naar huis gqgaan. Ze zagen slechts enige getuigen a chax-ge en een lawine van getuigen a décharge. Maar hei open baar ministerie", aldus mr. Donker, „had niet zoveel getuigen nodig, het materiaal in het dossier was me? dan voldoende. Vi-.rd. had echter een groot aantal getuigen a décharge wel hard nodig". „In deze zaak is de strafmaat zee: moeilijk te bepalen", aldus mr. Don kor. „We kunnen zonder meer de cl^rdstraf eisen, wat ik ook zal doen. Msar we mogen niet uit het oog ver liezen, dat er dingen met deze man r.a de bevrijding zijn gebeurd, die niet deugen. Het staat als een paal boven water, dat hij zeer zwaar mis handeld begrijpelijk maar vol komen ontoelaatbaar. Die zaak is ook uitgezocht en een lijvig dossier is daarover voorhanden. Ik stel de dood straf voor, maar er is een compensa tiemogelijkheid, daar hem van over heidswege groot onrecht is aange daan. Zo zou hij misschien nog ziin leven aan het wangedrag van de B. S. te danken hebben". Uitspraak over 14 dagen. VAN MOOK AUTEUR. R. LI. van Mook is toegetreden tot de auteui'scoöperatie „De Bezige Bij". Zijn eerste boek zal in Januari a.s. bij deze uitgeverij verschijnen. verkiezingen doch later zou be sloten zijn de beslissing over de da tum van uitvoering over te laten aan maarschalk Sokolofsky. De nieuwe „Oostelijke" gemeente raad zou samengesteld worden uit de twintig zittende leden van de So cialistische Eenheidspartij en bij co öptatie aangewezen vertegenwooi'di- gers van „democratische organisa ties", zoals de vrije Duitse vakvre- eniging en de pro-communistische vleugels van de Christelijk-Democra- tische en Liberaal-Democratische par tijen te Bex-lijn. Otto Geschke, lid van de Socialis tische Eenheidspartij en plaatsver vangend voorzitter van de huidige gemeenteraad zou tot voorzitter wór den benoemd. Tot burgemeester zou worden be noemd dr. Arthur Werner, een pro- Sovjet-Russisch gezinde partijloze, die na de capitulatie in 1945 door de Sovjets in die functie werd benoemd, doch bij de verkiezingen in het jaar daarop van het politieke toneel ver dween. Het gemeentebestuur zou verder samengesteld worden uit de ver schillende communistische hoofden van diensten, die in de afgelopen twee maanden door de gemeente raad ontslagen zijn, en leden van de Socialistische Eenheidspartij. Boodschap van de Duitse Katholieken „DIEPE SPIJT OVER KWAAD, DAT DUITSERS BEDREVEN". Op de „Deutsche Katholikentag", die te Mainz voor het eerst na een onderbreking van zestien jaar weer werd gehouden, is door de voorzit ter Dr. Herder-Dorneich namens het Centrale Comité een „Boodschap aan alle broeders in Christus over de ge hele wereld" gericht. „Het 72e congres van Dui+se ka tholieken wenst tegenover haar broeders in Christus over de gehele wereld haar diepe spijt te betuigen over het kwaad, dat in Duitslands naam en door Duitsers veroorzaakt werd, nadat het Nationaa'-Socialisme de macht in onze staat verworven had, evenals onze Christelijke broe ders buiten de Duitse grenzen het on heil betreuren, dat door sommigen van hun landgenoten werd aange richt. Ofschoon het Nationaal-Soeia- lisme is voortgekomen uit een men taliteit, die niet alleen in Duitsland heerst, willen wij ons niet van schuld vrijpleiten door op de fouten en zon den van anderen te wijzen. De katholieken wilden de misda den en vervolgingen niet, noch de verschrikkelijke oorlog met al zijn wreedheden. Maar al ons verzet, en in vele gevallen ons martelaarschap, bleek zonder resultaat. Dit heeft ons smartelijk getroffen. Van de Christenen uit alle landen hebben wij hulp gekregen, die voor eeuwig diep in de harten van ons volk zal blijven gegrift. Wij smeken onze bi'oeders in Christus' in het bui tenland alle middelen die hen ter be schikking staan aan te wenden, om ons bestaan dat tot het uiterste be dreigd wordt te redden. Wij vragen hun ook hen te helpen, die wij zelf niet voldoende kunnen steunen,, de millioenen ontheemden. Want dit is het grote uur, waarop het Christendom de kreet moet doen weerklinken, die in vroeger eeuwen tot vei-bijstering van de mensheid naar de hemel opsteeg: „Ziet, hoe zij elkander liefhebben". „Tijd". De vroegere synagoge te Rijssen (Ov,) wordt op het ogenblik ver bouwd tot winkelpand met woning. Velen, die vanmorgen hun neus buiten de deur staken, werden ver rast door een dikke koude mist. Ernstig getroffen door de mist is het luchtverkeer. Schiphol had van morgen een zicht van 50 tot 60 me ter, waardoor alle niet viermotorige vliegtuigen aan de grond gebonden waren. Op de rijksstraatweg Amsterdam Bussum, tussen Diemen en de brug over het Merwedekanaal was het vanmorgen spiegelglad, hetgeen, ge voegd bij de dikke mist, tot talrijke botsingen en ongeluken heeft geleid. Op sommige punten, vooral op de oprit van de fcr zijn tal van voer tuigen tegen eikaar gereden of ge gleden. Tientallen auto's, waaronder een grote bus van 'de M.B.M., liepen ernstige materiële schade op. Twee schillenophalers uit Diemen, die met kar en paard op de weg waren, zijn bij de botsingen gewond geraakt. Ook de paarden liepen verwondingen op. Op het IJ en het Noordzeekanaal is de scheepvaart gestremd. Het zicht in de haven is zo slecht, dat verschei dene ondernemingen hun bootjes uit de vaart hebben genomen en beter weer afwachten. Het pontverkeer gaat door, zij het met vertraging. Ver scheidene aanvaringen ook met pon ten, hoewel gelukkig zonder ernstige gevolgen, nopen tot de uiterste voor zichtigheid. Verdere berichten pag. 3 Prijzenstop gebouwd onroerend goed wordt opgeheven Naar het A.N.P. verneemt zal zeer binnenkort de prijzenstop op gebouwd onroerend goed worden opgeheven. Bij koop en verkoop van huizen, fa brieken, boex-derijen enz. zal de meest biedende dus in het bezit kunnen ko men van het gewenste pand. De prijzenstop voor ongebouwd on roerend goed zoals weilanden en bouwgronden wordt gehandhaafd. Bij koop en verkoop van deze goederen moet de transactie dus nog nader goedgekeurd worden door de prijzen- bureaux voor onroerende zaken. Verwacht wordt, dat de vrije ver koop van gebouwd onroerend goed na 5 December a.s. wordt toegestaan. Tijdens een accountantsonderzoek, ingesteld bij de burgerlijke admi nistratie van het doox-gangskamp voor geallieerde militairen te Hoek van Holland, zijn malversaties aan het licht gekomen, waarbij het Rijk voor meer dan 10.000 gulden is genadeeld. De dader hiervan, de tijdelijke amb tenaar J. C., die inmiddels naar Maas tricht was verhuisd en daar zijn oude beroep van typograaf w^er had opge vat, is aldaar gearresteerd en naar Rotterdam overgebracht. Deze ambtenaar wist zich te Hoek van Holland hele series rentezegels toe te eigenen, die hij tegen lageren prijs doorverkocht aan A. S., die werkzaam is op het gewestelijk ar beidsbureau aldaar. Deze wist de ze gels dan weer bij derden te plaatsen. Een uitgebreid accountantsonderzoek is nog gaande en het wordt niet uit gesloten geacht, dat in verband met deze zaak nog meer arrestaties zul len volgen. Een HioA'ue.ttj.e.... Het is een levensvreugde voor de mens, zich in de muziek te kunnen terug vinden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1948 | | pagina 1