S)e £ei<Aie(Boivta/tit
Min. Sassen wil snel handelen
Rijnspoorlijn voor vracht
vervoer heropend
Economische zaken
„doorgepraat''
Zal Amerika China helpen?
De dure
Damesmantels
DONDERDAG 25 NOVEMBER 1948
40ste JAARGANG No. 11551
Directeur: C. M. VAN HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: TH. WIL.MER.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Amerikaanse hulp
voor China
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
Bur. Papengracht 32, Telef. 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn 20935 - Abonnementsprijs f 0.32 p. w-, 11.40 p. mnd., f4.15 p. kwart. Franco p. p. f 4.90 - Advert 15 ct. p. m.m. Telefoontjes f 1.50
Ned, delegatie te Batavia aangekomen
T"^E NEDERLANDSE MINSTERS Sassen en Stikker, de gedelegeerde
van het opperbestuur, Neher en de adviseurs zijn gisteren op het
vliegveld Kemajoran bij Batavia aangekomen.
VERKLARING VAN MIN. SASSEN.
Minister Sassen legde voor de jour
nalisten de volgende verklaring af:
„Zoals gij weet, hebben wij Neder
landers ons verbonden na een inte
rim-periode de vrije, federale en sou-
vereine staten van Indonesië tot stand
te brengen, met het gelijkelijk vrije
en souvereine Koninkrijk der Neder
landen in een duurzame Indonesische
unie verenigd. Dit programma is
neergelegd in de kortgeleden gewij
zigde grondwet, in overeenstemming
met de plechtige aankondigingen, die
eerder door koningin Wilhelmina ge
daan zijn. Mijn collega's en ik zijn
hier om te trachten hieraan thans uit
voering te geven („to bring this into
effect right now"). Voor zover het
de overweldigende meerderheid der
Indonesische volkeren en voor zover
het mijn regering betreft, kunnen
wij met de uitvoering van dit pro
gramma onmiddellijk beginnen („we
can start this program at once"). Wij
zyn bijzonder'verlangend dit te doen.
Daarom zijn wij van mening, dat er
Wat is genocide?
BIJ CONVENTIE DER V. NATIES
STRAFBAAR GESTELD
In het internationale strafrecht
(heeft een nieuw Degrip zijn in
trede gedaan, nl. de genocide. In
deze term vat men samen misdaden
begaan met de bedoeling nationale,
ethtnologische ras religieuze of poli
tieke groepen te vernietigen.
Het is duidelijk, dat men hiertoe
gekomen is na de ervaringen met de
nationaa1-socialisten in Duitsland en
met de moeilijkheden, welke zich op
doen bij het berechten van zulke mis
daden in verband met het ontbreken
van geëigende strafbepalingen.
De juridische commissie van de
Verenigde Naties heeft er zich voor
gespannen en een conventie opge
steld inzake strafbaarstelling van
genocide.
Of deze conventie veel zal uithalen,
is een vraag. Want vooreerst is het
nog lang niet zeker, of zij spoedig in
werking za1 kunnen treden. Twintig
landen moeten de conventie immers
hebben geratificeerd alvorens zij in
werking treed. En de Sovjet-Unie
heeft reeds onomwonden verklaard,
dat zij de conventie nooit zal onder
tekenen. De Sowjets voelen blijk
baar niets voor deze strafbaarstelling
en hebben bij de behandeling in de
juridische commissie dan ook op al
le moge1 ijke manieren tegengewerkt.
Eerst wilden zij met alle geweld be
grippen als „aanhangers van fascis
tische denkbeelden" in de tekst opge
nomen zien, waartegen de commissie
zich verzette, en terecht, gezien de
dwaze interprelatie welke de Sov
jets aan het begrip „fascisten" geeft
Vervolgens wilden de Sovjets het uit
roeien van „poMtieke" groepen bui
ten het begrip genocide houden.
Ook daarin trapte de commissie niet.
Of onder deze omstandigheden de
conventie iets meer zal zijn dan een
fraaie dode letter, is zeer twijfel
achtig.
een mogelijkheid moet zijn om dit
snel te doen. Dit hopen wij te berei
ken. Wij zullen hier voor korten tijd
zijn. Daarna gaan wij terug om rap
port uit te brengen aan onze rege-
MORGEN REEDS ONTMOETING
MET HATTA?
Volgens berichten uit republikein
se bron zou Vrijdag in Djokjakarta
een eerste ontmoeting tussen de Ned.
delegatie en Moh. Hatta plaats vin
den.
j^E SPOORLIJN door Duitsland langs de rechteroever van de Rijn
zal met ingang van 1 Maart heropend worden voor het handelsver
keer, dat zonder enige beperking van de lyn gebruik kan maken. Voordat
dit besluit is genomen is er maandenlang onderhandeld tussen de direc
ties van de spoorwegen in West-Duits land, Engeland, Frankrijk, Nederland,
België en Zwitserland.
DE VESTING VAN NEGBA In
1939 werd de eerste Joodse neder
zetting in de Negeb-woestijn gesticht
die de naam Negba ontving. Toen de
oorlog in Palestina uitbrak, was
Negba nog steeds een geïsoleerde
post te midden van Arabische dor
pen. De Egyptische troepen concen
treerden heftige aanvaPen op deze
kolonie, die hun verbindingslijnen
bedreigde. In ruim twee maanden
werden 27 bombardementen met
vliegtuigen op Negba uitgevoerd en
ong. 27.000 granaten op de bezet
ting afgevuurd. De Joden hielden
stand en brachten de Egyptenaren
zware verliezen toe.
Van de stenen gebouwen is onder
het genadeloze vuur weinig overge
bleven en de bewoners verblijven
ondergronds tot hun huizen weder
opgebouwd zullen zijn.
Het gevolg zal zijn, dat de spoor
lijn gebruikt zal kunnen worden voor
bet goederenverkeer tussen Groot-
Britannië, de havens van de lage lan
den en Zwitserland, Italië en andere
landen.
Op enkele uitzonderingen na is de
lijn sinds de oorlog voor dergelijk
verkeer gesloten geweest. Zij wordt
reeds gebruikt voor het personenver
voer.
Voor Nederland en België biedt de
verbinding het voordeel van slechts
één tussenliggende douane controle
aan de Duitse grens..
Te Frankfort, de hoofdstad van
Bizonië, beschouwt men het besluit
als een belangrijke stap in de rich
ting van het herstel van het Europe
se transportwezen. Duitsland wordt
nu weer in staat gesteld om zijn
functie van middelpunt van bet Euro
pese spoorwegnet waar te nemen.
BLOKKADE EN COKES.
Een ander bericht, dat verheugend
is voor de landen van West-Europa,
komt uit Genève, waar bekend is
genjaakt dat het een der aangename
gevolgen van de blokkade van Ber
lijn is, dat West-Europa voor het
eerst sinds het einde van de oorlog
de beschikking zal hebben over vol
doende cokes voor de staalindustrie.
Gebrek aan cokes veroorzaakt aan
zienlijke vertraging in het herstel
van Europa, i
Dat er nu plotseling veel meer co
kes uit Duitsland voor West-Europa
beschikbaar is, wordt voornamelijk
toegeschreven aan het feit, dat er
geen cokes uit het Ruhrgebied naar
het Oosten is gegaan. Er komen nu
gehele treinladingen cokes naar het
Westen, waarop niemand ooit heeft
kunnen rekenen.
Autobus in zee
gestort
VEERTIEN PERSONEN
OMGEKOMEN.
Dinsdagmorgen is te Stockholm een
trolleybus met een vijftiental passa
giers in zee gestort. De politie heeft
een overlevende met een reddings
boot opgepikt. De bus botste op een
brug met een vrachtauto, reed door
de brugleuning en viel van 45 meter
hoogte in zee tussen twee klein
eilandjes. De chauffeur slaagde er in,
juist voor de bus naar beneden viel,
op de brug te springen. Hij liep zwa
re verwondingen op. Onmiddellijk
waren reddingsploegen aanwezig met
boten en een kraan om de bus te
lichten, die 15 a 20 meter diep ge
zonken is-
De Belgische
kabinetscrisis
ER ZIT GEEN SCHOT IN.
De Belgische regeringscrisis is nog
geen stap nader tot haar oplossing ge
komen. Gaston Eyskens, de Katho
lieke minister van financiën in de af
getreden regering, heeft gisteren de
gehele dag zijn besprekingen met de
leiders der Belgische socialistische
partij en die der Katholieke Volks
partij voortgezet. Uit het feit, dat gis
teravond .geen enkele mededeling
over het verloop hiervan werd ver
strekt, menen politieke waarnemers
te mogen afleiden, dat de onderhan
delingen slechts moeizaam verlopen.
Mocht Eyskens er niet in slagen de
thans reeds zes dagen durende crisis
op te lossen, dan zou volgens deze
politieke kringen nogmaals een be
roep op Spaak worden gedaan een
nieuw kabinet te vormen.
Vertrouwensvotum
voor Queuiüe
ANTI-STAKINGS POLITIEK
GOEDGEKEURD.
Premier Queuille heeft gisteren
zoals verwacht werd in de Natio
nale Vergadering van Frankrijk zijn
vertrouwensvotum gekregen. De
stemming over dit votum, dat door
Queuille werd gesteld in verband met
de houding van zijn kabinet tijdens
de stakingen, was een dag uitgesteld.
Na de stemming begon de vergade
ring met de bespreking van een
Gaullistische motie, waarin gevra
wordt om instellingen van een 'parle
mentaire commissie om een onder
zoek in te steller, naar de hulpbron
nen en de ctiviteit van de commu
nistische partij.
De communisten dienden hierop
een amendement in, waarin een par
lementair onderzoek wordt gevraagd
naar ,.de gelden, die in West-Europa
zijn verdeeld door Irving Brown, de
vertegenwoordiger in Europa van het
Amerikaanse Vakverbond A.F.L.".
Premier Queuille verzocht de As
semblee zowel de Gaullistische motie
als het communistische amendement
daarop te verwerpen, daar dit een
zaak was voor de gerechtelijke auto
riteiten. De Gaullistentrokken daar
op hun motie in en de Assemblée
stemde alleen over het communisti
sche amendement. Dit werd met 379
tegen 180 stemmen verworpen.
De Assemblée
komt niet klaa
SPECIALE ZITTING IN 1949
TE NEW YORK?
Het ziet er naar uit, d^t de Alge
mene Vergadering der Verenigde Na
ties te Parijs, die in de tweede helft
van September aanving, de volgende
maand niet met haar werkzaamneder
gereed zal zijn.
Functionarissen van dë V.N- bera
men thans definitief plannen voor
een buitengewone zitting van de As
semblée te New York, die wellicht
in de eerste maanden van het volgend
jaar zal aanvangen.
Uit de omgeving van sepretaris 0_
neraal Trygve Lie werdvernomen,
dat de hoop opgegeven is, de stapels
werk die voor 11 December gereed
moeten zijn, door te komen. Men
hoopt in ieder geval Palestina at
handelen, maar andere belangrijke
punten zullen slechts aangesneden
worden. Korea is het volgende punt
op de agenda der politieke commissie
en bovendien moeten de vroegere
Italiaanse koloniën en het Spanje van
Franco nog ter sprake komen.
BOEKEN IN HET BAD De
kostbaarste boeken uit de grote Ber-
Mjnse bibliotheken zijn tijdens de
oorlog in de zoutmijnen in veilig
heid gebracht. Nu zij weer te voor
schijn zijn gehaald is gebleken, dat
de bladen door het zout aan elkaar
kleefden. Bij gebrek aan betere
hulpmiddelen worden nu de bad
kuipen, die wegens kolengebrek
toch niet gebruikt kunnen worden,
te hulp geroepen om de aangetaste
de1 en -los te weken en te ontvlek-
ken. Met een fijn mesje worden de
ergste zoutvlekken onder water ver
wijderd terwijl de-dunste bladen
eerst met lijm houdbaar worden ge
maakt. Op deze wijze worden kost
bare cultuurgoederen voor het na
geslacht behouden.
In plaats van Berlijners nemen
thans de boeken een bad.
Communisten in
Britse
vakbeweging
TEGENMAATREGELEN.
OVERWOGEN.
De algemene raad van het Britse
vakverbond (T.U.C.) heeft met ge
sloten deuren vergaderd en maatre
gelen besproken om communistische
activiteit in de Britse vakverenigin
gen tegen te gaan.
Na een zitting van twee uur is een
verklaring uitgegeven, waarin een
beroep wordt gedaan op alle aange
sloten vakverenigingen, „te onderzoe
ken, in welke mate het communisme
haar ambachten en industrieën reeds
is binnen gedrongen". Volgens deze
verklaring bestaan er in de verschil
lende vakverenigingen industriële
commissies, „waarvan de communisti
sche partij inlichtingen verkrijgt,
waar zij haar industriële politiek en
tactiek op baseert en die gebruikt
worden als basis voor voorlichl^ng
en propaganda, welke op alle ni-
veau's in de boezem der vakvereni
gingen wordt georganiseerd". Het
„samenzweerders/werk" der commu
nisten in de vakbonden zou onlangs
toegenomen hebben en de commu
nisten zouden „overmoediger" gewor
den zijn in hun pogingen de politiek
der vakverenigingen te vormen over
eenkomstig buiten de vereniging ge
nomen besluiten.
JOEGO-SLAVISCHE GEZANT
ONTSLAGEN.
Officieel wordt meegedeeld, dat de
heer Milo van Prodanovic,' gezant
van Joego-Slavië in Den Haag, bij
decreet van het presidium van de
Joego-Slavische. Nationale Vergade
ring van zijn functie is ontheven.
Tweede Kamer
De Tweede Kamer heeft gister
middag een aanvang gemaakt met
de behandeling van de begroting
van het departement van Economi
sche Zaken.
Bij de algemene beraadslaging
was tevens aan de orde dë op 1 Juli
1948 door de heer Nederhorst c.s.
ingediende motie over de Europese
economische samenwerking.
De heer Schmal (C.H.) wees op
perfectionistische tendgnzen in het
departement en vroeg zich af of dit
wel een gelukkig verschijnsel is.
Opmerkend, dat bij sommige mid
denstanders het water tot aan de
lippen gekomen is, vroeg spr. zich
af wat daarvan de oorzaak is. Het
directoraat-generaal voor de mid
denstand moet de krachten krijgen
om' de desiderata van de midden
stand meer door te voeren. Hij be
toogde dat de middenstand de amb
tenaren meer dan moe is. Voorts
zeide hij, dat men de indruk heeft,
dat dé laak van de detailhandel en
het ambacht door de overheid van
ondergeschikt belang geacht wordt.
De heer Koersen (KVP) consta
teerde, dat nog slechts enkele stap
pen gezet zijn op de weg der her-
stelpolitiek. Wij zullen moeten blij
ven streven naar verhoogde produc
tie, verhoogde export en voortgaan
de industrialisatie. Detailbemoeiing
met het bedrijfsleven moet verdwij
nen Hij bracht de wenselijkheid
naar voren reeds gevestigde* bedrij
ven gelegenheid te bieden kapitaal
goederen te vernieuwen.
De heer Vos (Arb.) vroeg aan
dacht voor het levenspeil. Een eer
ste doelstelling achtte hij het opsto
ten der productie tot het peil van
1939. een tweede taak is z.i. het be
reiken van een zodanig peil per in
woner in de productie als in 1939.
Hier te lande ontbreekt naar spre
kers inzicht veel aan een vruchtba
re arbeidsverdeling; de publiek
rechtelijke bedrijfsorganisatie zal hier
veel kunnen doen." Tenslotte vroeg
hij of de minister-het industralisatie-
schema kan overleggen.
De heer Egering Hadders (VVD)
vroeg "de minister of deze bereid is
op korte termijn de bouw van een
industrie park in Drente te bevorde
ren.
De heer Schilthuis (Arb.) meen
de, dat men voorzichtig moet zijn met
het geven van prijsvoorschriften. Wil
men leiding geven aan het economi
sche leven, dan moet men een vrij
aanzienlijke kern van goede ambte
naren behouden. Voorts bepleitte de
heer Schilthuis een aantal midden-
standsbe^ngen.
De heer Maenen (KVP) noemde
de invloed van ons land op de eco
nomische reconstructie van Duitsland
zeer onbevredigend. Hij ondersteun
de krachtig de desiderata der Bene
lux! anden ten aanzien van Duits
land.
De heer Cornelissen (VVD) gaf te
kennen, dat men in middenstands
kringen over het algemeen vertrou
wen heeft in de doelstellingen van
de minister. De bemoeiingen der di
verse bedrijfsgemeenschappen kun
nen z.i. verminderd worden. Voorts
betoogde de heer CorneMssen, dat de
middenstanders onbillijk belast wor-
De heer Stapelkamp (A.R.) be
pleitte de noodzakelijkheid van in-
dustralisatie en exportverhogingf. De
minister acht rechtstreekse deelne
ming der overheid aan de industra-
lisatie uit gesloten, een standpunt,
waarmede spr. het eens bleek te zijn.
Wel zijn z.i. overleg en samenwer
king tussen overheid en bedrijfs
leven noodzakelijk.
Te zes uur werd de vergadering
verdaagd tot hedenmiddag één uur.
Wellington Koo heeft er moed op
De Chinese ambassadeur in Wash
ington, Wellington Koo, heeft giste
ren, tijdens een bezoek aan het Wtite
Huis, opnieuw een beroep op presi
dent Truman gedaan. Truman ont
ving hem na zijn tweede conferentie
met Marshall over buitenlandse aan
gelegenheden. Aan journalisten ver
klaarde Koo, dat Truman ten opzich
te van China een zeer welwillend
standpunt innam. „Ik heb door het
antwoord van de president weer
moed gekregen", zo verklaarde hij.
De Amerikaanse nationale veilig
heidsraad was voordien op het Witte
Huis bijeengekomen om de mogelijk
heid te onderzoeken van meer mili
taire bijstand aan China. Men schat
de kosten van een omvangrijk hulp
programma aan China in Washington
op 500 millioen dollar per jaar, nog
afgezien van de Marshall-hulp.
In diplomatieke kringen te Wash
ington is verklaard, dat aldator over
wogen wordt een militaire missie
naar China Vt zenden om de Chinese
regering van advies te dienen.
De Australische „Sydney Daily Te
legraph" schrijft, dat Amerika staat
voor een beslissing van enorme be
tekenis, „waarbij Australië vroeg of
laat een onbehaaglijk voorname rol
zal moeten spelen".
PORTUGESE KRUITFABRIEK
ONTPLOFT: 23 DODEN.
Bij een ontploffing in een kruitfa
briek bij Lissabon zijn 23 personen,
onder wie 16 vrouwen,-gedood, 44 Ar
beiders werden gewond. De oorzaak
van de ontploffing is niet bekend.
Aan de fabriek en in de omgeving
werd zware schade toegebracht.
OVEREENKOMST BEREIKT IN
AMERIKAANSE HAVENSTAKING
Het geschil tussen de Amerikaan
se havenarbeiders en de reders is
bijgelegd.
Door de staking, die 10 November
begon, werd de scheepvaart aan de
Amerikaanse Oostkust opgehouden.
De staking was een protest tegen
een loonovereenkomst.
Volgens de nieuwe overeenkomst
krijgen de havenarbeiders 'n loons
verhoging van 13 dollarcent per
uur met terugwerkende kracht tot
21 Augustus.
Op vragen van het Tweede Kamer
lid Wagenaar betreffende het gebrek
aan goedkopere damesmantels van
behoorlijke kwaliteit heeft de heer
Van den Brink, minister van Econo
mische Zaken het volgende geant
woord: Het is de minister bekend dat
gedurende de laatste maanden man
tels in de lagere prijsklassen moei
lijk verkrijgbaar zijn.
Aan de confectiebedrijven van het
betere genre is door het directoraat-
generaal van de prijzen teestemming
verleend om voor levering aan het
binnenland op 25.000 mantels per
jaar in de duurdere prijsklassen bont
garnering aan te brengen. Dit ge
schied op grond van de overweging,
dat het voor de export van mantels
noodzakelijk is een assortiment bont
aan te kopen, dat echter nimmer ge
heel geschikt is voor de export. Deze
25.000 mantels vormen ongeveer 2
pet. van de totale productie van da
mesmantels. Hierbij moet echter wor
den opgemerkt, dat bij een onlangs
gehouden controle is gebleken, dat
op een aantal mantels buiten de con
fectiefabrieken bont werd gezet, ten
einde hogere prijzen in rekening te
mogen brengen. Door een inmiddels
aangebrachte wijziging in de desbe-.
treffende voorschriften is hieraan een
einde gemaakt.
De in de pers verschenen medede
ling omtrent het minder afleveren
van wollen stoffen in verband met de
export is onjuist. De gemiddelde af
levering van stoffen voor mantels en
mantelcostuums aan de z.g. kern
groep van de confectie pl.m. 90 pet.
van de productie) bedroeg in 1948:
A gemiddeld per 4 weken t.m.
9/10/1948 513.438 M.2.. B in de perio
de 12/9 t.m. 9/10/1948 583.226 M.2.
Hieruit blijkt, dat de in de laat
ste lijd aan de confectie-industrie
afgeleverde hoeveelheden mantel
stoffen groter waren dan in de perio
den, welke hieraan voorafgingen.
De door de kerngroep van de con
fectie-industrie afgeleverde aantal
len mantels en mantelcostuums be-
aroegen in 1948.
A Gemiddeld per 4 weken t.m.
9/10/'48 (resp. 15 jaar en ouder en
3—15 jaar) 101256 21135 st„ B in de
periode 12/9 t.m. 9/10-//'48 (resp. 15
jaar en ouder en 315 jaar) 111526
32440 st.
Alleen dure mantels in de
etalage.
Het aantal afgeleverde mantels be
droeg gedurende de laatste periode
dus nog meer dan gedurende de voor
afgaande periode. Van de geldende
regelingen is het resultaat, dat min
stens 80 pet. moet worden afgeleverd
in de prijsklasse beneden de 100.
Bij het uitgebreide onderzoek, dat
onlangs is ingesteld, is gebleken, dat
de voorschriften door verscheidene
fabrkianten zijn overtreden, doch
dat dit op het totale percentage geen
grote invloed heeft gehad. Bedacht
moet voorts worden, dat de man
tels in de lagere prijsklasse, zodra
zij ten verkoop worden aangeboden,
als regel onmiddellijk worden ver
kocht. De duurdere mantels daaren
tegen zijn moeilijker te verkopen,
zodat deze .langer blijven hangen.
Dit wekt de onjuiste indruk, dat al
leen dure mantels verkrijgbaar zijn.
De nieuwe mode.
Uit de hierboven vermelde cijfers
blijkt, dat de schaarste aan man
tels is ontstaan door een abnormale
vraag. Deze grote vraag is het gevolg
van de nieuwe mode. Ondanks het
feit, dat de mantelindustrie in 1948
t.m. 9 October gemiddeld werkte op
109 pet. van de productie van het ba
sisjaar 1939 en in de periode 13/4-
9/10/1948 zelfs op 134 pet., kan zij
aan deze vraag niet voldoen. Ge
zien de genoejnde oorzaak van de
grote vraag acht de minister het
niet juist over funuste gevolgen van
deze tijdelijke schaarste te spreken.
Alhoewel, uiteraard voor zover de
omstandigheden dit toelaten naar
een zo goed mogelijke voorziening
met textiel voor de gehele bevolking
wordt gestreefd, blijkt uit de hierbo
ven vermelde regeling, dat boven
dien een zo goedkoop mogelijke
voorziening voor de grote massa der
bevolking wel de bijzondere zorg van
de minister heeft.
ONDER DE TRAM GEDOOD.
Gistermiddag geraakte de 37-jari-
ge G. B. uit den Haag bij de Pomp-
stationweg onder de blau,we tram.
Hij kwam de Scheveningse Dosje& uit
op het moment dat de tram nader
de en werd op slag gedood.
Een koJiAettj,e...
De voldoening over genoten genoe
gens kan verdwijnen, de tevreden
heid over goed gedane arbeid blijft.
