De aardappel-overvloed
Onmenselijke barbaarsheden
in kamp te Amersfoort
Ongepoetste bloembollen
Gewichtige jaren in een mensenleven!
VRIJDAG 19 NOVEMBER 1948
DE LEIDSE COURANT
TWEEDE BLAD PAGINA 2
Prijsgarantie gevraagd aan de Regering
De vakgroep-akkerbouwers van de
L-T B. hield gisteren in Haarlem
haar algemene jaarvergadering, Na
dat de heer H. A. Giesen, voorzitter
van de vakgroep zijn openingsrede
had uitgesproken de belangrijkste
punten daaruit publiceerden wij
reeds gisterenavond gaf de "nieuwe
secretaris, mr. G. J. Vermeulen, een
uitgebreid verslag over het jaar 1947.
De heer Giesen werd als voorzitter
herkozen, waarna de heer Kamp-
schöer, algemeen voorzitter van de
L.T.B., de heer Giesen dank bracht
voor het vele door hem verrichte
werk.
Op uinodiging van de voorz. gaf de
heer M. P. van der Weijden in een
heldere beschouwing een overzicht
van de besprekingen in de Tweede
Kamer bij de behandeling van de
landbouwbegroting. Met vreugde was
hij daarbij tot de conclusie gekomen,
dat de Kamer over het algemeen
meer begrip heeft getoond in tegen
stelling tot de vooroorlogse jaren
voor de moeilijkheden en de belan
gen van de boerenstand. „Men is er
nu tenminste van overtuigd, dat de
overheid de morele verplichting heeft
te zorgen, dat het landbouwbedrijf
rendabel wordt gevoerd. Dit is een
algemeen en nationaal belang."
Er is in de Kamer geen enkele
spreker geweest, die er niet op heeft
gewezen, dat de minister in gebreke
is gebleven ten aanzien van de aard
appelprijzen- Met grote klem heeft
men er dan ook op aangedrongen om
maatregelen te nemen de grote prijs-
val niet alleen op de ruggen van de
boeren te laten neerkomen. „Wil de
minister de boer geven, waarop hij
recht heeft, dan zal hij een bepaalde
prijs moeten garanderen, waarop de
overgebleven aardappelen in Juni
1949 worder. overgenomen."
De motie Vondeling bracht de heer
van der Weijden uiteraard ter spra
ke. de wijziging in de landbouwpoli
tiek, en de oogstvoorziening. Vele
voorstellen waren ter behandeling
binnengekomen, waarvan verschil
lende betrekking hadden op de prij
zen. Samengevat kwamen deze in
grote trekken hierop neer: vroegtij
dige bekendmaking van de prijzen
der akkerbouwproducen voor de
oogst van 1949, in het bijzonder voor
de wintertarwe; een bodem in de
markt voor de consumptie-aardappe
len met een minimum- of garantie
prijs van C a 7 cent, en aansporing
uit kringen van de organisatie zelf
om meer eenheid onder de boeren te
krijgen, om niet onder de kostprijs
te gaan verkopen.
Nadat de voorzitter en de heer Van
der Weijden de maaregelen betref
fende de aardappelen nogmaals had
den besproken, werd deze aangele
genheid daarna, naar aanleiding van
vragen onder de loupe genomen door
ir. H. H. Smeenk van de' Stichting
voor de Landbouw.
De aardappelmarkt is zo overvol,
dat talrijke wagons te Goes zijn ge
laden met aardappelen die slechts
2.75 per honderd kg. opbrengen.
Hetzelfde beeld vertoont zich op an
dere plaatsen. Grote kwantums wor
den thans als veevoeder uit de markt
genomen ter verwerking in de stome
rijen, meer in hoofdzaak door de
coöperatieve meer dan door de op
particulier initiatief -werkende. Deze
stomerijen kunnen de zeer grote oogst
echter slechts voor een klein deel ver
werken.
Stilstaande grasdrogerijen hiervoor
in te schakelen werken, brengt on
kosten mee. Het rijk wil die niet me
de dekken. De aardappelmeelfabri-
cage ondervindt, vooral ten aanzien
van de export, ernstige belemmerin
gen, omdat in het kader van het plan-
Marshall vel.; landen gratis mais-
meel ontvangen, vooral Italië- Boven
dien is de aankoop van dergelijke
producten als veevoeders voor de
boeren te kostbaar, even duur, vaak
duurder dan bestaande en krachtiger
veevoeders. Rauwe aardappelen als
veevoeder zijn goedkoop. Dez zou
den 8 ct. per kg. kunnen opbrengen,
als men de voeding en de groei voor
al van varkens, mee berekent als nut
tige coefficient. Maar dan wordt aan
het vlees als slachtvlees niets of niet
veel meer verdiend.
Er gingen stemmen op uit de ver
gadering om een gedeelte van de
aardappeloogst te denatureren.
Ir. Smeenk meende echter de ex
portdeur naar Duitsland op een kier
te kunnen laten staan. Als de eerste
eigen voorraad aldaar geconsumeerd
zal zijn, zal men nog behoefte aan
import hebben. Er zijn echter concur
renten op de wereldmarkt, vooral
Denemarken.
Gisteren is de strafzaak tegen de
zeven bewakers van het voormólig
kamp Amersfoort voor het Bijzon
der Gerechtshof te Amsterdam, voort
gezet. Terecht stond K. P. Berg, met
wiens zaak Dinsdag rÊeds een aan
vang was gemaakt.
De procureur-fiscaal mr. Besier
deelde bij de aanvang mede, dat het
Rijksbureau voor Oorlogsdocumen
tatie een „Diensttagebuch' heeft
overgelegd, afkomstig uit het kamp,
waaruit blijkt dat de Russische ge
vangenen in het kamp, die gefusil
leerd zijn, krijgsgevangenen zijn ge
weest.
Berg zeide het „Diensttagebuch"
niet te kennen, doch mr. Besier zei
dat, dat zijn naam in het boek wordt
genoemd en dat Berg de gehele ge
schiedenis met de Russen heeft me
degemaakt.
Dan begint weer het droef relaas
van mishandelingen, die Berg op zijn
geweten heeft. Get. J. Broertjes van
de illegale Parool-groep is door B.
met een ijzeren staaf op het hoofd
geslagen. Anderen zag hij door Berg
met bakstenen gooien; get. spreekt
zelfs van doodgooien. Met de be
ruchte Teun van Es heeft Berg ook
een Joodse gevangene zo getrapt en
geschopt, dat deze overleed.
Get. vertelt van de verbijsterende
mishandelingen der Joden in Amers
foort, die met knuppels in het prik
keldraad werden gejaagd en met ma
chinepistolen werden neergescho
ten. De heer Broertjes doet ook me-
delingen over de sadistische wijze,
waarop oud-wethouder de Miranda is
vermoord.
Met een blijkbaar scherp geheugen
voor data en namen tracht Berg de
getuige van onwaarheid te beschul
digen. Van de genoemde mishahdelin
gen kan verd. zich weinig of niets
herinneren, sommige spreekt hij per
tinent tegen.
Get. Kleinveld van de „Vrij Neder-
land"-groep, geeft inlichtingen over
het fusilleren van ds. Rijper en zijn
twee zoons, die met een groep ge
vangenen uit Zwolle naar Amers
foort waren gebracht. Bergt zegt, dat
Handelaar kreeg
f10.000 boete
Overeenkomstig de eis van de
ambtenaar bij de tuchtrechter voor
de voedselvoorziening te 's-Graven-
hage heeft de tuchtrechter gisteren
de bloembollenhandelaar G. M. B.
M. uit Sassenheim 10.000 boete op
gelegd met publicatie van het vonnis
in twee vakbladen.
Zoals bekend werd 3 Juli j.l. in
het voedselvoorzieningsblad een ver
ordening afgekondigd, uitgevaardigd
door het Bedrijfschap voor Sierteelt
producten, waarin werd bepaald, dat
telers van bloembollen en bloemknol-
len (uitgezonderd narcissenbollen,
waarvoor een andere regeling geldt)
op de in de verordening kadastraal
genoemde percelen in de omgeving
van Katwijk, Noordwijk en Wasse
naar o.m. verplicht zijn de voor ex
port toegelaten maten in een deug
delijke bewaarplaats droog en vol
komen vrij van grond ter beschik
king te houden van het bedrijfschap
voor sierteeltproducten.
Deze verordening werd uitgevaar
digd, omdat er met betrekking tot
de export van bloembollen gevaar
dreigt als gevolg van het in de om
geving van Katwijk en Noordwijk
voorkomen van het aaltje, dat de
oorzaak is van de zogenaamde aard
appelmoeheid. De cysten, waaruit
zelfs na tien jaar zich nog aaltjes
kunnen ontwikkelen komen voor in
de aan de bloembollen klevende
grond. Zij dringen niet in de bollen
zelf door.
De verordening verplicht de telers
alle voor export bestemde bloembol
len schoon te maken en ter beschik
king te stellen.-In vakkringen spreekt
men dan ook van „bollenpoets-plicht".
Indien bloembollen groen te velde
zijn verkocht, wordt de teler 'ge
acht ontheffing te hebben verkregen
van de verplichting, die dan auto
matisch overgaat op de koper.
Kort nadat deze verordening was
bekend gemaakt niet alleen in het
voedselvoorzieningsblad en de dag
bladpers, maar ook in de vakbladen,
terwijl bovendien de directeur van
de plantenziektenkundige dienst
(welke dienst de volgens voor
schrift behandelde bollen .contro
leert) er over de radio over had ge
sproken, liwamen ambtenaren van
de C.C.D. er achter, dat M. zich niet
aan de verordening had gehouden.
Het bleek, dat M. een partij van on
geveer vijftigduizend „Philip Snow-
den" tulpenbollen, ter waarde van
circa vijfentwintighonderd gulden,
groen te velde had gekocht van een
teler te Noordwijk, waar aardappel-
moeheid is geconstateerd. Deze partij
tulpenbollen, was, wat de maat be
treft voor export geschikt. M. ver
kocht er van aan verscheidene ex
porteurs, zonder zich aan de veror
dening te storen.
Door het ingrijpen van de C.C.D.
werd voorkomen, dat deze tulpen
bollen er oorzaak van werden, dat
het buitenland en speciaal Amerika
de invoer van alle bloembollen ver
bood, waardoor een belangrijke de-
viezenbron verloren zou gaan en aan
andere exporteurs de export-moge
lijkheden zouden worden vermin
derd.
M. gaf tijdens de zitting van de
tuchtrechter voor de voedselvoorzie
ning te kennen, niet te hebben ge
weten, dat de inbeslaggenomen tul
penbollen uit een gebied kwamen
waar aardappelmoeheid voorkomt.
Aan de hand van getuigenverkla
ringen bleek het tegendeel.
De ambtenaar bij de tuchtrecht
spraak kwam tot zijn gemelde eis,
waarmede dc tuchtrechter accoord
ging.
dit gebeurd is op bevel van Paul
Frölicb-
Mr. Besier: „Dienstleiter in
Utrecht
Berg: „Neen, neen, hij was geen
Dienstleiter, hij was Sachbearbeiter".
„Een schanddood in de ogen van
de eeuwigheid", roept de president
uit, „ik wil daarover niet gesproken
hebben als over een administratieve
maatregel, als ware het het knippen
van een tramkaartje. Het fusilleren
van onschuldige Nederlanders is een
schanddaad geweest."
Get. Kleinveld heeft met boeien
van 5 kilo, van 17 Dec 19421 Maart.
1943 in de bunker gezeten. Dit is
een van de ergste straffen in het
kamp geweest. Het weinige eten
werd soms op enige afstand ge
plaatst, zodat de geboeiden er niet bij
konden. De boeien zaten de gevan
genen diep in het vlees. Een van de
gevangenen daar is bijna doodgesla
gen, omdat hij zijn boei trachtte te
verschuiven. Get. heeft uit de bun
ker weten te ontsnappen.
Gen. v. d. Bent: Wist u, dat uw
ondergeschikten iemand 2A maand
in de bunker hadden geplaatst?
Berg: Nein.
Iedere volgende getuige schildert
opnieuw de mishandelingen en de
toestanden in het kamp en na iedere
getuige staat Berg op om te zeggen:
„Dasz és nicht gans stimmt".
De getuigen Spitsbaard vertelde,
dat de Joden het slecht hadden, maar
dat de Russische krijgsgevangenen
het nog oneindig veel slechter had
den. Meermalen gebeurde het, dat de
Russen dagenlang geen eten kregen.
„Wij stonden dan van ons rantsoen
een stukje brood af. Op de laatste
dag, dat de Russen in het kamp wa
ren, werd dit ondekt. Het gehele
kamp kreeg een dag lang geen eten
en drinken.
Berg geeft nog steeds niet toe, dat
de gevangenen in het kamp veel te
weinig voedsel kregen. Prof. van
Hamel trok fel van leer tegen Berg,
toen deze opnieuw beweerde, dat hij
niet wist, dat de Russen krijgsge
vangenen waren. Nogmaals wordt
het executeren van de Russische
krijgsgevangenen behandeld en prof.
van Hamel spreekt zijn afschuw uit
over een dergelijke onmenselijke
daad.
Ca. vijf uur schorst de president
de zitting tot 29 November; dan zul
len de requisitoiren in alle 7 zaken
tegen de groep-Kotalla worden ge
houden.
Het Amsterdamse Bijzonder Ge
rechtshof heeft heden de 46-jarige
Eduard G. Moesbergen uit Amster
dam conform de eis ter dood veroor
deeld.
M., die werkzaam is geweest voor
de beruchte colonne Henneicke,
waarvan reeds vele leden eveneens
ter dood zijn veroordeeld, is volgens
zijn superieuren een van de beste
„werkers" van de Dienststelle ge
weest. In zijn dossier bevindt zich
een lijst, waaruit blijkt, dat hij min
stens 145 Joden voor zijn rekening
heeft genomen, hetgeen zelfs voor
«en lid van de colonne Henneicke
een respectabel aantal is.
EEN GESCHENK
voor elke vrouwen- en meisjeshand,
vooral in herfst en winter,, is een tube
Hamea Gelei (Mijnhardt) prijs 75 ct.
ken hun nat-glimmende
oüejassen uit en slaan hun
petten tegen de benen
Het schip zet koers naar
Sumatra, waar we voor
enige wenen patrouille moe
een varen. We zijn nu in de
straat Soenda. De wind be
gint op te steken. Aan de
horizon zien we zwarte pi
laren. of liever gezegd,
zwarte gordijnen, die door
regen veroorzaakt worden.
Ze komen dichter naar ons
toe 't lijkt alsof ze ons
schip omsingelen. Witte
kopjes verschijnen op de
onrustige golven,
Hr. Ms. „X" en z'n beman
ning malen er niet om, en
gaan onverstoord verder.L_ -----
De eerste druppeltjes val- aardappelen, die ze tussen
len op de net-geschrobde hun vingers ronddraaien.
&at>tauilCe~aa>ten
die geen mistbank is.
De lichten worden ont
stoken. Radioklanken ver-
de mica-schijf. De schijf
wordt bekeken in een don
kere kamer. Zij geeft licht,
een lichtstraaltje iets ster
ker dan de lichtgevende
schijf zelf. draai in matig
tempo rond. A's het straal
tje nu tegen iets aankomt
dus bijvoorbeeld land
wringen ze uit. Het dek spreiden zich door de ver- schip dan spat het pyitje
ziet glashelder, de mast
trilt ze lijkt wel een poe
del, ••die zich na een koud
uc kad uitschudt. De zon wil
maar maar niet komen, 't Is nog
kil. v
Geschild worden ze niet,
maar geschrabt. Enige van
hen zingen een liedje, soms
melig, dan weer vol van
dekken. Van de brug'wordt
gepraaid: ..Alle patrijspoor
ten waterdicht sluiten!" De
kanonnen en het licht ge-
schut «worden bedekt met liefde of vrolijk,
waterdicht zeildoek. Er- De eerste eilanden
gens in de verte hoor ik de
donder. Aan de horizon zie
ik met tussenpozen blik
semstralen. Dan gaan we
door een van de regengor-
den gepaseerd. Ze zijn
haast niet te onderschei
den. 't Lijkt wel of er een
dikke mist hangt. Maar wat
is dat? De mist komt nader.
dijnen die ons insluiten, De jongens wrijven zich
alsof we in een net zijn langs het gezicht. Hun ha-
gevangen. Alles klettert en
spat op de dekhuisbrug. De
,X" duikt diep met zijn
ren zijn helemaal wit. Ons
schip gaat door een gor
dijn van stuifregen. Dat
neus in de grijsgrauwe gol- Was dus.de oorzaak van die
v^n, om dan weer na een witte pruiken. De patrijs-
blijven van officieren en
manschappen. Aan dek is
alles rustig. De jongens
van de wacht hangen hier
en daar wat rond, wach
tend op het uur van aflos
sing. De rest zit aan de
bakken, hun avondmaal te
nuttigen. Tegen acht uur
wórdt er gepraaid .Black
out varen!" Blindeerklep-
pen gaan voor de patrijs
poorten. De lichten op het
dek worden gedempt. De
navigatielichten gaan uit
Alles is donker stikdon
ker; geen lichtstraaltje ont
snapt uit scheepswand of
poort. Het schip vervolgt'
ziin weg met behulp vap
ziin allerbeste vriend „Ra
dar".
Sumatra's kust. De lan
ge nacht is voorbij, geluk -
dig! Langzaam komen de
eerste stralen van de zon
boven de horizon uit.
elkaar op de plaats,
die aangegeven wordt. Het
is heel interessant. Er
wordt een schip gesigna
leerd. De peiler geeft het
door aan een officier van
de wacht. Men kijkt scherp
uit, en ja hoor! Tussen
twee eilanden in de verte
wordt een zeilschip zicht
baar. De „X" er op af, met
zijn neus diep in de gol
ven. Tot dichtbij het vaar
tuig genaderd wordt vaart
verminderd, de motorsloep
f;estreken en de gewapende
andingsdivisie begeeft zich
aan boord van dë sloep. De
seiner draagt een ander
soort wapen, n.l. de ..Wal-
kie-T^kie", een draadloza
telefoon, een handig ding.
Kort erna komt de sloep
met haar buit op sleep
touw terug. Het op een af
stand zo rank uitziende
scheepje ziet er van dicht -
ogenblik met zijn kletsnat
te beschuimde punt op te
rijzen.
Hij lijkt wel op een dar
telend veulen, dat met zijn
achtereind in de lucht en
de kop naar beneden de
weide oversteekt. Als de
eerste regen voorbij is,
druppelt en sijpelt het wa
ter "nog langs het schip. De
jongens van de wacht trek-
poorten gaan weer dicht.
Dikke regenwolken begin
nen over 't schip te sche
ren zoals ie 't noemen kunt
met suizend en fluitend ge-
Prachtige kleuren verven bij vies en vuil uit. De
de zee. De zee is onnatuur
lijk glad. De boeg zoekt
haar weg erdoorheen en
vormt een fijn spoor van
sc>uim. De kust van Su-
we
luid. Niets
van de eilanden op de ho
rizon. De Jannen lopen
weer, diep weggedoken in
oliejassen en waterlaarzen.
De misthoorn.loeit. De ..X"
vaart door een mistbank,
smokkelwaar ook, maar
dat vuile goedje heeft
grote waarde. z
Nadat de smokkelwaar
overgeladen is op het schip
meer matra doemt voor ons op ^at ^et wetti^ gezag ver
een geest in een nevel
achtig waas.
Wat v/as dat? De radar
tegenwoordig{ en het
scheepje nog eens grondig
is doorzocht, wordt het vrij-
stuit met zijn lichtstraal op gegeven en beide vaartui-
HAAGSE POLITIERECHTER.
Hij praatte teveel. De vertegen
woordiger G. S. te Leiden praatte zo
veel, dat toen hij over slechte ver
dienste klaagde, de rechter consta
teerde: „Man. als je op de markt
gaat staan, verdien je een kapitaal".
Verdachte hield zijn betoog, omdat
hij terecht stond wegens verhande
len van zeep, benevens distributiebe
scheiden De Officier vorderde 600
boete of 2 maanden hechtenis, doch
de woordkracht van verdachte deed
de boete verminderen tot f 200 of 1
maand hechtenis-.
Een valse ^angifte. Bij de poli
tie te Reeuwijk was de handelaar L.
M. J. O. U. uit Den Haag komen
vertellen, dat uit zijn boot. die te
Reeuwijk lag, een radiotoestel was
gestolen. Maar, al spoedig bleek dat
daarvan geen woord waar was en
vanwege de valse aangifte had de
jongeman zich voor de Haaese^Poli-
tierechter te verantwoorden. Hij ver
telde, dat zijn boot als gevolg van
een aanvaring ernstig was bescha
digd. Hii was niet verzekerd, dóch
hoopte, dat door de diefstal-aangifte,
waartegen wel verzekerd zou zijn,
aan geld zou komen om de schade te
laten herstellen. Al gauw na de aan
gifte had hij spijt gekregen, doch
toen was de zaak al aan het rollen.
„De mensen denken meestal, dat
de verzekering overal goed voor is",
zo constateerde de rechter.
De Officier eiste drie maanden ge
vangenisstraf, De rechter legde een
maand gevangenisstraf op.
ALCOHOL EN VEEVOEDER UIT
HOUT.
Voor de vervaardiging van papier
en van kunstzijde is cellulose nodig,
die hoofdzakelijk uit hout wordt ge
wonnen. Daartoe laat men sulfiet-
loog gedurende 30 uur bij een tem
peratuur van 120 tot 150 gr. C. op
het hout inwerken. Dan is ongeveer
de helft van de vaste stof van het
hout in cellulose overgegaan. De an
dere helft blijft echter opgelost in
de loog. Hierbij zijn verschillende
suikerachtige en eiwitachtige stof
fen en men is er in geslaagd ook de
ze een nuttige bestemming te geven,
althans gedeeltelijk! De suikers wor
den omgezet in alcohol, waardoor nog
ongeveer 10 pet. van de houtmassa
tot zijn recht komt. Deze alpohol le
vert vooral brandspiritus en alcohol
voor chemische industrieën. Het
eiwitrijke restant heeft men in de
oorlog met succes leren verwerken
tot een soort gist, die in voedings
waarde overeen komt met vismeel
en soyameel. Als veevoeedr is dit
product zeer geschikt, terwijl het ook
v/ordt gebruikt voor de vervaardi
ging van aroma's, bouillonblokjes,
e.d. Andere bijproducten van de cel-
lulosebereiding worden gebruikt bij
de leerlooierij, en zo gaat er tenslotte
vrijwel niets verloren.
Wanner we de zuigelin
gensterfte van nu vergelij
ken met die van tachtig
jaar geleden dan wordt
ons duidelijk hoeveel leed
er vroeger nodeloos geleden
werd door ouders, die hun
kindje moesten afstaan in
zijn eerste levensjaar. Dat
:n dit opzicht zoveel ver
betering is bereikt, is voor
het grootste gedeelte te
danken aan werk der cop-
sultatiebureaux voor zui
gelingen, die met zoveel
kundigheid en enthousias
me worden in stand gehou
den door verschillende ver
enigingen. onder andere
door het Wit-Gele en het
R. K. Limburgse Groene
Kruis. Wat tot voor kort
een uitzondering was. is
nu iegel: elke weldenken
de moeder gaat getrouw
met baby naar het bureau,
waar haar duidelijk wordt
gemaakt hoe zij de nor
male en voorspoedige ont
wikkeling van haar spruit
kan verzekeren. Daarom
bevreemt het temeer, dat
de consultatiebureaux voor
die zich in die periode der
jeugd openbaren in hun or.t
wikkeling kunnen worden
teruggebracht tot weinig
hinderlijke afwijkingen. En
tenslotte staat wel vast,
kleuters in verhouding veel
minder populair zijn. Men
kan gerust zeggen, dat met
betrekking tot de genees
kundige voorzorg, de jaren
tussen de zuigelingeiileef-
tijd en de ouderdom. 4at
de schoolarts zich bezig
houdt met het kind. een
soort van vacuum is. een
tijd waar de meerdere of
mindere deskundigheid
van de ouders de ontwik
keling van het kind bepa
len.
En nu mag het waar zyn,
dat in verschillende op- v-
zlchten.de kleuterleeftijd, zaamheid in de kleuterleef-
van die fune -te aanwen
sels. die tot afwijkingen
in houding of beweging
leiden, vaak halfbewuste
naaperjjen van ouderen in
de onigeving van de kleu-
dat deze kleuterleeftijd een ter. Welnu, net naapen van
dergelijke fouten wordt
tijdperk in het mensenle- w
ven is. waarin de gevoelig- niet opgemerkt, omdat juist
heid voor indrukken zo die fouten geaccepteerd zijn
groot is. dat tal van gees- door degeen die ze heeft,
telijke bezwaren zouden en door zijn omgeving die
voorkomen kunnen worden, eraan gewend is. Tenslotte
wanneer ook op dit gebied bestaat er een onbegrensd,
meer deskundige waakzaam maar heel slecht gefun
minder gevaren
leven oi^evert als de
geüngentijd, waar blijft,
dat manige fout in li
chaamshouding. in lopen en.
bewegen enz. ontstaat in da
leeftijd tussen 1 en 5 jaar,
en dat heel veel van der
gelijke verworven gebre
ken voorkomen hadden
kunnen worden, terwijl ze
later moelij k te corrigeren
zijn. Daarbij komt nog dat
ook aangeboren gebreken,
heid aanwezig 'was.
Die deskundige waak-
het tijd. daar gaat het om. De
deerd vertrouwen in „het
zal wel vergroeien". Om
zeker te zijn is er maar
één weg: geregelde perio
dieke controle door de spe-
- ouders zien niet of onvol- cialisten van het consulta-
dcende, wanneer een of
andere afwijking ontstaat.
Dat heeft allerlei oorzaken:
in de eerste plaats is het
contact met, kleuter zo
veelvuldig, dat gebreken of
afwijkingen, die zich heel
geleidelijk ontwikkelen,
eerst wóiöen opgemerkt,
wanneer ze al vrij ver zjjn
tiebureau. Wanneer de le
den de kruisverenigingen
die gratis gebruik kunnen
maken van hun consulta
tiebureaux voor kleuteas
dit na'aten dan zijn ze.
zoals dat heet, ..tegen zich
zelf". Erger is, dat ze ook
..tegen hun kind" zijn en
de kleuter beschikbare en.
In de noodzakelijke zorg onthou-
Alle Duitse krijgsger» i,
dit jaar naar huis?
NOG RUIM 700.000 IN VER
SCHEIDENE EUROPESE LANDEN
Ingevolge een overeenkomst van de
Geallieerden moeten alle Duitse
krijgsgevangenen op het einde van
dit jaar in vrijheid gesteld worden.
Dit geschiedt allengs. Zo kwam in
Juli 1.1.'het laatste transport uit En
geland, doch er blijven nog ongeveer
20.000 vroegere krijgsgevangenen
achter, die zich vrijwillig ter be
schikking hebben gesteld om in de
landbouw te werken. Deze zijn vol
ledig gelijkgesteld met de Engelse
landbouwarbeiders en genieten vol
ledige bewegingsvrijheid.
In het Midden-Oosten zijn er na
de laatste transporten naar Duitsland
nog slechts 53 man achtergebleven.
In Frankrijk bevinden zich nog
60.000 Duitsers in gevangenschap en
ongeveer 120.000 in vrijwillige ar
beidsdienst.
Ondanks alle pogingen Is niet vast
te stellen, hoeveel Duitse krijgsge
vangenen er nog in de Oost-Euro-
pese landen zijn. Volgens de Tsje-
choslowaakse militaire missie in Ber
lijn, zouden er in haar land nog cir
ca 4800 gevangenen verblijven, die op
het einde van dit jaar in vrijheid
zullen worden gesteld. Intussen werd
echter bekend gemaakt, dat de Sov
jet-Unie talrijke Duitse krijgsgevan
genen naar Tsjechoslowakije over
bracht. Zij zijn voornamelijk werk
zaam in de mijnen van Noord-Bohe-
rhen.
Polen houdt nog 40.000 Duitse
krijgsgevangenen achter. Zij zullen
pas in vrijheid worden gesteld, wan
neer de Duitsers zich bereid verkla
ren, de 150.000 burgers op te nemen,
die Polen nog uit de Oder-Neisse ge
bieden wil uitwijzen. In Joegos a-
vië bevinden zich nog 50.000 krijgs
gevangenen, die volgens de laatste
mededelingen van de regering van
Belgrado voor 18 Januari 1949 naar
hun land zullen terugkeren.
Het aantal Duitse krijgsgevange
nen in de Sovjet-Unie werd door Mo-
lotof in het voorjaar aangegeven als
892.000. Sedertdien zouden er 325.000
in vrijheid gesteld zijn. Aangenomen
wordt, dat onder deze „vrijgelate
nen" zich ook zij bevinden, die thans
in Tsjechoslowakije werken. Maar
zelfs indien de opgave van ^lolotof
juist is, moeten er. thans in de USSR
nog ongeveer 567.000 krijgsgevange
en zijn, van wie een niet juist bekend
aantal burgers, waaronder vrouwen
en kinderen. Kleine transporten van
vrouwen en kinderen uit de USSR
komen regelmatig in.Duitsland aan.
GROTE MANNEN IN BLIK.
Het wordt menigmaal betreurd, dat
men aan schrijvers, staatslieden of
beroemdheden uit vroegere eeuwen
slechts een herinnering heeft, die be
perkt blijft tot enkele geschriften,
anecdoten of prenten.
Een nieuwe Franse uitgave, de zo
genaamde „Editions de l'immortali-
té", tracht op orginele wijze ir. dit ge
mis te voorzien. Elk album, dat aan
de een of andere persoonlijkheid ge
wijd wordt, bevat een zo goed moge
lijk gelijkend portret, een reproduc
tie van een schilderstuk of een echte
foto. Vervolgens een facsimile van
het handschrift van de „held" in
kwestie en een fotografie in natuur
lijke grootte van diens handen. Deze
beide docümenten gaan vergezeld
van een graphologische analyse. Ver
der een stamboom, voorafgegaan door
een volledige levensbeschrijving.
Daarna een compleet overzicht van
zijn werken, gevolgd door een opgave
van boeken, studies, artikelen, enz,,
die aan de bewuste persoon gewijd
zijn.
Tenslotte vervolledigt een verza
meling van foto's uit de verschillen
de perioden van zijn leven, het eer
ste deel van dit werk.
Het tweede deel is het origineelste.
In de omslag van elk album zijn twee
zakjes aangebracht. Het eerste bevat
een gramofoonplaat waarop de stem
van de „held" een deel van zijn werk
voorleest of waarop deze een soort
causerie houdt. Het tweede bevat een
rolletje: een sprekende film van 20
minuten, die de grote man in het da
gelijkse leven, te midden van zijn fa
milie, ofwel in de uitoefening van zijn
beroep, laat zien.
MOSSELEN-TIJD
Het Voorlichtingsbureau van dfc.
Voedingsraad schrijft ons het vol
gende:
Dè mosselentijd is weer aangebro-
ophalen en men behoeft niet spe
ciaal een Zeeuw te zijn om een hart
te Hebben, dat voor mosselen sneller
klopt! Ook degenen, die de mossel
nog niet kennen of er wat huiverig
voor zijn, kunnen liefhebbers wor
den. Hun raden wij aan: begin eens,
met ze „verstopt" te eten, zoals dat
in de laatste twee reepten staat aan
gegeven misschien wordt het een
aangename verrassing voor u. Vindt
u ze lekker, bak ze dan ook eens.
En bent u er helemaal aan gewend,
richt dan een gekookte mosselen-
festijn aan, zoals de echte mosselen
eters dat doen.
Wij raden u het gebruik van mos
selen niet alleen aan, omdat ze zo
lekker smaken, maar ook, omdat ze
zo voedzaam zijn. In VA ons mos
selenvlees (dat is VA kg. mosselen
in de schelp) komt evenveel eiwit
voor als in 1 ons vlees. Bovendien
bevatten zij vitaminen, vooral vita
minen A, hetgeen van belang is omdat
juist in de winter melk en boter arm
zijn aan deze onmisbare voedings
stof en weinig groenten ons dit vi
tamine A kunnen leveren.
Tenslotte zijn mosselen nog rijk
aan kalk-, fosfor- en ijzerzouten, die
vooral voor 't nog groeiende.kinder
lichaam van waarde zijn. Leer daar
om uw kinderen al jong mosselen
eten het zal hun ten goede komen!
Ook omdat de mosselen een der
goedkoopste0 eiwitbronnen vormen,
waarover wij beschikken kunnen.
Wat mosselenvergiftiging betreft:
mits u zorgt, dat er zich in de uitge
zochte schelpen geen dode dieren
bevinden, is de kans hierop vrijwel
uitgesloten. Hoe kunnen wij weten of
een mossel dood is? Een gezonde, le
vende mossel houdt zijn schelp met
zijn spieren krampachtig gesloten,
als men probeert, die van elkander
te schuiven. Ook die, welke openge
sperd zijn, maar zich bij aanraking
snel sluiten, zijn goed. Maar de exem
plaren, die open blijven of zich zeer
traag sluiten, moeten verwijderd
worden.
Ook moet men nog letten op de
zogenaamde slijkmosselen, waarvan
ds schelp gevuld is met slijk, inplaats
van met een mossel. Deze zijn te her
kennen aan hun gewicht.
Heeft men de mosselen zo uitge
zocht dan verwijdere men de „spin
sels" (door trekken of met een mes
je) en borstelt de schelpen schoon,
vervolgens zet men ze weg in ruim
water met zout (30 gr. per liter),
waarin ze zich kunnen schoonspoe-
len.
Het koken.
De mosselen opzetten met zo wei
nig water, dat het net genoe* is om
de panbodem teen droogkoken te
beschermen, de mosselen laten zelf
water los, zodra zij boven het vuur
komen en in dit water móeten zij
gekookt worden. Wanner ze drie
maal „overgeko.okt" zijn, dat is na
10 a 15 minuten, zijn ze gaar. Men
rekent 1 a VA k.g. mosselen per per
soon. Aan tafel haalt men een voor
een de mosselen uit de schelp en
doopt ze naar verkiezing nog in een
sausje van peper, mosterd en azijn.
Het bakken van mosselen.
De gekookte mosselen uit de schelp
halen, ze laten uitlekken, even door
bloem wentelen en dan snel in de
koekenpan in een weinig boter, olie
of margarine bakken. Men kan eni
ge gesnipperde uien mee'oakken. Dit
gerecht smaakt zeer goed bij huts
pot, rode kool, bietjes en andere
wintergerechten.
Vestopte mosselen.
200 gr. gekookte uit de schelp ge
haalde mosselen, wat water en bloem
olie of margarine, prikkers of witte
lucifers.
De mosselen bij drie tegelijk op
een priker of afgeslepen lucifer ste
ken. Een papje maken van water en
bloem, zo dik, dat het op de boven
kant van een lepel blijft liggen. De
mosselen door het papje halen en ze
vervolgens door paneermeel wente
len, een klein pannetje olie of mar
garine het maken en hierin de mos
selen bruin bakken.
Dit gerecht kan ook dienst doen
als hartig hapje op een gezellige
avond.
