S)e £cldóe(Boii4cmt Berlijnse kwestie vandaag v/eer besproken 10.000 Kerstpakketten blijven liggen Is Soetsjou reeds gevallen? Weest zuinig Directeur: C. M. VAN HAMERSVELD. Hoofdredacteur: TH. WILMER. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSIREKEN WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT" DINSDAG 16 NOVEMBER 1948 40ste JAARGANG No. 11543 Rode vloedgolf overspoelt China Bur. Papengracht 32, Telci. 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn 20935 - Abonnementsprijs 10.32 p. w., 11.40 p. mnd., 14.15 p. kwart. Franco p. p. f 4.90 - Advert.: 15 ct. p. m.m. Telefoontjes f 1.50 Het Westen blijft staan op opheffing der blokkade P\E' MINISTERS van Buitenlandse Zaken van de drie grote Westelijke mogendheden vergaderen hedenmiddag, om gelijkluidende antwoor den op te stellen op het verzoek van Evatt en Lie aan de Grote Vier om besprekingen te openen tot spoedige oplossing van de Berlijnse crisis. Van welingelichte zijde werd meegedeeld, dat in deze antwoorden nadruk zal worden gelegd op de volgende punten: 1. Het Berlijnse geschil is aan de Veiligheidsraad voorgelegd en moet door die Raad geregeld worden. 2. De Verenigde Staten, Groot-Brittannië er. Frankrijk houden vast aan ihun vroegere verklaringen, dat zij over het Eerlijnse geschil niet onder dwang met de Sovjet-Unie willen onderhandelen, d.w.z. zolang de blok kade nog bestaat. lin zal instemmen met het voorstel van de voornaamste functionarissen van de UNO om viermogendheden- besprekingen over de Berlijnse kwes tie te houden. De Russische bladen hebben het voorstel van Evatt en Lie gepubli ceerd zonder enig commentaar. Bramuglia geeft het niet op Naar vernomen wordt, werkt de voorzitter van de Veiligheidsraad, dr. Juan Bramuglia, weer aan een nieu we „formule" ter oplossing van de Berlijnse kwestie. Hij zou voornemens zijn de Russerv te verzoeken de blokkade op te hef fen en de Westelijke mogendheden te vragen zich bereid te verklaren bespi'ekingen te beginnen over de valutakwestie. Alle besprekingen zouden vóór 20 December moeten zijn voltooid. De Britse regering staat zeer scep tisch tegepover het verzoek om nieu we onderhandelingen met de Russen te beginnen. r President Truman staat in voort durend contact met zijn minister Marshall, doch hij zal op de brief van Evatt en Lie niet persoonlijk ant woorden. Marshall, de normale woordvoerder van de Amerikaanse regering op het terrein van de bui tenlandse politiek, zal met deze taak worden belast. Buitenlandse diplomaten in Mos kou geloven, volgens A. P., dat Sta- WEGENS HAVENSTAKING IN AMERIKA. De stakende havenarbeiders aan de Amerikaanse Oostkust hebben een verzoek van de administrateur van ;t plan-Marshall, Paul Hoffman, van de hand gewezen en blijven bij hun wei gering Marshallgoederen voor het buitenland te laden. Wel hebben zij toegezegd militaire goederen te zul len laden en de gewone voedsel- en brandstoffentransporten doormiddel van sleepboten in de New-Yorkse ha ven te doen voortgaan. Bij de staking zijn een 65.000 man betrokken. Di staking breidt zich nu uit tot Montreal en Halifax, waar de stuwadoors geweigerd hebben te werken aan schepen, die oorspronke lijk voor New-York bestemd waren. Meer dan tienduizend Kerstpakket ten liggen te Boston reeds opgesta peld. De afvaart van de 26.000 ton metende „America" naar Europa, vanuit New York, welke op heden was vastgesteld, is afgelast. De staking is Woensdag j.l. begon nen en werd Vrijdag officieel. Men verwacht, dat de reders van vele Britse vrachtboten, die graan hadden moeten laden in Baltimore en Phila delphia, de schejten naar Montreal zullen dirigeren om te trachten daar graanladingen op te doen. Ofschoon er in de graansituatie een lichte ver betering is ingetreden en Zondag j.l. een partij va:i naar schatting een mil- lioen bushels uit het Merengebied is uitgevoerd, gelooft men toch grote moeilijkheden voor de boeg te heb ben. Verschillende boten, die elk 500.000 bushels kunnen bergen, zullen deze week ingeschakeld worden voor de export. SOVJETTROEPEN NAAR WINTERKWARTIEREN Het Sovjet-Russische bezettingsle ger in Duitsland, 26 divisies tellende, dit is meer dan driehonderdduizend man, gaat "thans zijn winterkwartie ren betrekken, waardoor althans tij delijk een periode, waarin het voor actief optreden gereed stond, wordt beëindigd. "Volgens de Berlijnse correspondent van „Time", zouden Amerikaanse officieren zich openlijk verrast ge toond hebben over deze Sovjetmaat regel. DR BEEL ONTVANGT Bij de eerste officiële ontvangst, die de nieuwbenoemde Hoge Vertegenwoor diger van de Kroon, dr L. J. M. Beei heeft gehouden, kwam ook de bis- kens, zijn opwachting maken. Op de schop van Batavia, mgr. P. J. Wille- receptie waren ook aanwezig de he ren Ir L. Neher (midden) en minis ter mr D. U. Stikker. De resultaten van min. Stikkers reis Naar van bevoegde zijde wordt me degedeeld, heeft het kabinet, dat gis termiddag en gisteravond te Den Haag heeft vergaderd, de resultaten van de reis van minister Stikker naar Indonesië aan een diepgaand onder zoek onderworpen. Als gevolg hier van zullen nidero instructies worden opgesteld. Het standpunt met betrek king tot dc nakoming van het Be stand, zoals onlangs aan de Tweede Kamer bij de algemene beschouwin gen over de Rijksbegroting*is uiteen gezet, blijft vanzelfsprekend ongewij zigd. Chinese regering wijkt naar het Zuiden ^"OLGENS HOGE AMERIKAANSE kringen te Sjanghai isSoetsjou in communistische handen gevallen. Pengpoe is thans het enige bolwerk, dat de weg naar Nanking, de hoofdstad van China, nog verspert. Naar verluidt maken de buitenlandse ambassades te Nanking zich gereed voor vertrek. Volgens het Amerikaanse bericht verwacht men ieder ogenblik, dat de Chinese regering zijn voornemen kenbaar zal maken naar het Zui den te vertrekken. CHINEZEN VLUCHTEN UIT .SJANGHAI. De evacuatie van gegoede Chinezen uit Sjar*hai en andere door de com munistische legers bedreigde steden heeft het karakter aangenomen van een massale vlucht, aldus te Hong kong ontvangen berichten. Volgene de reisbureaux zullen bin nen een' week 10.000 evacué's te Hongkong aankomen. De luchtvaart maatschappijen zouden 'tot Maart werk hebben om het thans besproken aantal passages uit te voeren. Zeven landingsvaartuigen, die elk 1.200 personen kunnen bevatten, zijn door de genationaliseerde Chinese stoomvaartmaartschappij uit Sjanghai naar Nanking gezonden om bij de evacuatie te helpen. Volgens te Sjang hai binnenkqjnende berichten van het Noordelijk front zijn de Chinese re geringstroepen in de zak bij Peiping, vastbesloten de verdediging in het belangrijke steenkolengebied van Oost-Hopei te versterken en de linies EEN DURE TARBOT Maandag ochtend heeft de directeur van het Staatsvisserijbedrijf te IJmuiden de nieuwe hal van de Rij ksvisafslag met er.ige plechtigheid heropend. De oude hal was door de Duitsers groten deels vernield. Als eerste vis werd in de nieuwe hal een tarbot geveild. Het visje, dat gekocht werd door de Vakgroep Visserij, bracht f 274.- op, welk bedrag ten goede komt aan de Niwin. MINISTERS IN BERAAD OVER INDIë. De ministerraad kwam gistermid dag en gisteravond bijeen om zich te beradqp over het resultaat van de oe- sprekingen, die de minister van Bui tenlandse Zaken, mr. D. U. Stikker, ir. Kalioerang heeft gevoerd met de repiiblikeinse minister-president, Mo hammed Hatta. Voordat de zitting van de ministerraad begon, voerde de mi nister van Overzeese Gebiedsdelen, mr. Sassen, op zijn departement een bespreking met enige zijner ambte naren. In politieke kringen wordt met grote spanning uitgezien naar de be sluiten, die de regering zal nemen. te verkorten, een gedeeltelijke terug tocht naar Loeanhsien begonnen, dat ongeveer 170 kilometer ten Noord oosten van Tientsm ligt. Gemotori seerde eenheden der regeringstroe pen trekken voortdurend naar het mijngebied om de verdediging te ver sterken. NOORDELIJKEN IN CHINA OP TERUGTOCHT? Volgens de jongste berichten die uit Soetsjou zijn ingekomen, aldus A. F. P., heeft de nationalistische legergroep van generaal Tsjoe Tsjing Tsjoean, die naar het Oosten oprukt, hedenochtend contact tot stand ge bracht met de strijdkrachten van generaal Hoeang Po Tao, die sedert verscheidené dagen waren omsin geld. De onder leiding der communisten staande troepen van het Oostelijk front zouden terstond naar het Noorden teruggetrokken zijn zonder de strijd met de nationalistische versterïdngen aan te binden. De na tionalistische luchtmacht patrouil leert boven het grote kanaal ten Noord-Westen van Soetsjou om een overtocht der tegenstanders te be lemmeren. Hedenochtend zijn te Nanking tal rijke arrestaties verricht. Onder de aangehoudenen zijn de corresponden ten van enkele partijloze Chinese bladen. De communisten hebben in de pro vincie Sjantoeng het Duitse missie centrum Tsinanfoe bezet. Wel zijn de katholieke gebouwen min of meer beschadigd, doch tien dagen na de rode intocht waren alle Duitse mis sionarissen nog ongedeerd. Zij wer den zelfs voorkomend behandeld. Hoe dit in de toekomst zal gaan, kan niemand zeggen. Het geschiedde name1 ijk reeds dikwijls, dat de com munisten in het eerste' stadium ra hun intocht de missie niets in de weg legden. Wanneer echter het rode militaire gezag plaats maakt voJx het normale communistische bev ind, komt net veelal tot een openlijke kerkvervolging. De miss o- r.arisSen uit het. bisdom Tsinanfoe, die naar Tsingcoo werden geëvacu eerd, gaat het goed. PROTEST .TEGEN VERFILMING MATTHAEUS—PASSION Het bestuur van de Internationale Bach-vereniging te Schaffhausen heeft geprotesteerd tegen de verfil ming door de Weense filmproducent Ernst Marischka, van de Matthaeus- Passion van Johann Sebastian Bach. De vereniging is van mening, dat verheven muziekwerken als dit on- aan tastbaar zijn en moeten blijven. De Palestijnse puzzle „DE NEGEB IS ISRAéLS TOEKOMST". In de Veiligheidsraad is gisteren het wapenstilstandsplan van dr. Ralph Bunche, waarnemend bemid delaar der V.N. in Palestina, bespro ken. Generaal McNaughton (Canada), gesteund door Frankrijk en België, diende een resolutie in, waarin aan gedrongen wordt op een onmiddellij ke wapenstilstand, gevolgd door on derhandelingen om tot overeenstem ming te komen, en opnieuw verzekerd wordt, dat de waarnemend bemidde laar het recht heeft, in het gebied van de 'Negeb voorlopige bestandslinies vast te stellen. Parodi (Frankrijk) verklaarde, dat er gevaar bestaat, dat de V.N. de si tuatie in Palestina niet meer de baas zouden blijven en drong aan op spoe dige actie. Voordat de zitting verdaagd werd, besloot men te trachten heden (Dins dag) voor de lunch tot stemming te komen. In de poytieke commissie verwierp Mosje Sjertok, minister van buiten landse zaken van Israël, het herziene verdelingsplan van graaf Bernadotte met klem en herhaalde zijn aanbod tot vredesonderhandelingen met de Arabieren. Hij verklaarde, dat de Negeb dat Bernadotte voorgesteld had aan de Arabieren te geven „Israël's toekomst" is en dat „geen deel opgegeven of verkwanseld kan worden". Zijn aanbod tot vredesonderhande lingen herhalend, zeide hij. „Wij zijn bereid te onderhandelen zoals wij be reid zijn ons tegen elke beroving te verzetten". De anti-christelijke campagne in Hongarije 600 GEESTELIJKEN IN HECHTENIS In goed ingelichte kringen wordt aangenomen, dat 600 katnolieke en protestantse geestelijken in Honga rije op bevel van de regering in hech tenis werden genomen. Op het Hon gaarse platttfand zijn een aantal leiders van de plaatselijke afdelingen der Katholieke Actie gearresteerd Zij worden betiteld als „volksgevaar- lij ke elementen" en „fascisten". Ook zijn protestanse geestelijken en onderwijzers, medewerkers en vol gelingen van de Lutherse bisschop Ordasz, gearresteerd. Deze werd on langs aangehouden wegens „devie- zensmokkel". De campagne, die er in bestaat de „protestvergaderingen" te gen Kardinaal Mindszenty te verme nigvuldigen, neemt een geweldige afmeting aan. Op een enkele dag hielden plaatselijke comité's van het Nationaal Comité (National Komitess) vergaderingen in de fabrieken van Eoedapest, Györ, Veszprem, Kisujal- las, Pècs, Szeged, Siklos en Ojkigyos. Deze vergaderingen zonden telegram men aan de regefring met het ver zoek, maatrega'en te nemen tegen de campagne van de „Kardinaal", een vriend van de buitenlandse imperia listen" en een „landverrader", over te gaan tot zijn arrestatie. EEN FILM OVER DE PASTOOR VAN ARS De Franse cineast Marcel Blistène, zal een scenario van René Jolivet, dat gewijd is aan de grote figuur van de Pastoor van Ars, verfilmen. De bui tenopnamen zullen gedraaid worden in een Zuid-Frans dorpje, Le Castel- let. De film, die „De Tovenaar van de Heme.1" (Le Soreier du Ciel) zal heten, werd geïnspireerd op het leven van de Pastoor van Ars, zoals dit werd weergegeven door diens ge schiedschrijver mgr. Trochu. WAT' MOET DAT MET DIE APEN? George Strauss, de Britse minister van bevoorrading, heeft in het Lager huis geweigerd mede te delen, waar om ten behoeve van zijn departement 250 apen uit Calcutta zijn aange voerd. Het zou niet van algemeen be lang zijn de reden te onthullen. Men had de apen slechts nodig voor onder zoekingen. Een Labour-lid vroeg of de apen waren aangevoerd voor bacteriologi sche experimenten in verband met de oorlogvoering. De minister gaf echter geen verder antwoord. TACHTIG GRANATEN IN DE BERM VAN DE WEG. Enige dagen geleden zyn de ar beiders, die aan de vernieuwing van de weg EdeApeldoorn nabij Otter- loo werkten aan een groot gevaar ontsnapt, toen de grijparmen van 'n wals twintig grote scherp gestelde pantserafweergranaten uit de grond omhoog woelden. Ongeveer op de zelfde plaats werd even later ook een grote granaat opgegraven. Men ging verder met graven en tot verbazing van de arbeiders werden nu zestig scherp geladen pantserafweergrana ten voor de dag gehaald. D.e mijnen- opruimingsdienst heeft de gevaarlij ke projectielen weggehaald. EEN NIEUW GELUID OP BELASTINGGEBIED. Venlo laat een nieuw geluid ho ren: d^r gaat de belasting op ver makelijkheden omlaag, als de raad accoord gaat met een voorstel van B. en W. „Naar aanleiding van de in practijk opgedane ervaringen" willen B. en namelijk o.a. de belasting op revues, operettes en cabarets verlagen tot 20 procent van de onzuivere opbrengst. Het percentage voor circus en variété wordt verlaagd van 30 op 20. dat voor publieke bals zal ten hoogste 30 procent bedragen. Wie volgt? NUTTIGE WENKEN Voor fabrieken, kantoren en particulieren worden dp volgen de wenken gegeven om het elee- triciteitsverbruik te beperken: Industrie: het fabriceren van energie-intensieve producten te verleggen van de spitsuren naar andere uren; waar mogelijk de werktijden te verzetten* fabrie ken met eigen opwekbedrijf kun nen de centralen ontlasten door dit opwekbedrijf zoveel mogelijk in de spitsuren te gebruiken. Kantoren: absoluut verbod aan het personeel om electrische kachels te gebruiken; bezuini ging op licht tijdens de spits uren; waar mogelijk de. werktij den verzetten. Particulieren, tijdens de spits- oren elk gebruik van straal- kachels, electrische strijkijzers of andere huishoudel.ke toestel len vermijden, electrisch koken naar de uren buiten de piëk ver plaatsen; tijdens de spitsuren de verlichting tot het uiterst'nood zakelijke beperken. SPEELKAMERAADJE VOOR FRINSES MARIJKE Een groep Zwitsers, die met een aantal honden aan de international U.Z.G.-kam- pioenstentoonstelling te Utrecht heeft deelgenomen, bracht Maandagochtend in nationaal costuum een bezoek aan Paleis Soestdijk, waar zij Prinses Marijke een Sennenhondje aanboden. Het kleine prinsesje moet blijk baar nog aan Jiet nieuwe speelkame raadje wennen. Plannen van Min. Van Maarseveen Minister Van Maarseveen doet in de Memoi'ie van Antwoord over de begroting van Binnenlandse Zaken de volgende mededelingen. Leesbibliotheken: de minister be reidt een wetsontwerp inzake de lees bibliotheken voor, waarin enerzijds aan de gemeenten de nodiige be voegdheden zullen worden verleend, anderzijds de grenzen zullen worden getrokken, welke de gemeenten bij de uitoefening harer bevoegdheden niet zullen mogen overschrijden. Colleges B. en W.: de minister neigt tot de opvatting, dat artikel 216 der gemeentewet (verantwoordings plicht van B. en W. aan de raad), zoals dit tot dusver is toegepast, zich niet meer verdraagt met de eisen der democratie. Zodra zich een geschik te gelegenheid voordoet zal de mi nister gaarne nagaan of en zo ja in welke zin artikel 216 der gemeente wet wijziging behoeft. Zondagswet: over een ontwerp van een nieuwe Zondagswet is het advies ingewonnen van de kerken. s'-Mi- nisters streven is er op gericht dit vraagstuk, indien enigszins mogelijk, thans eindelijk tot een oplossing te brengen. Crematie: de minister is voorne mens thans in overleg met de mi nister van Justitie een commissie te benoemen, die over de mogelijkheid om tot een bevredigende wettelijke regeling van de thans op dit stuk bestaande onwettige toestanden te geraken, zal rapporteren. Ziekenfondsen: een koninklijk be sluit wordt voorbereid, waarin o.m. de doorbetaling van bezoldiging of loon en de tegemoetkoming in de kos ten van geneeskundige behandeling en verpleging worden geregeld, voor het geval een lid van het rijksper soneel hetzij ambtenaar dan wel arbeidscontractapt lijdende is aan tuberculose. Voorts wordt daarbij de mogebjkheid geopend ook andere ziekte-gevallen hieronder te brengen. Deze regeling wordt noodzakelijk geacht en derhalve thans reeds aari de orde gesteld in verband met het voornemen om het gehele rijksper soneel te onderwerpen aan een ver plichte doorlichting op tuberculose der ademhalingsorganen. Brandweer: de minister ste-H zich voor de indiening van een nieuw ont werp tot regeling van het brand weerwezen te bevorderen. OOGSTEN ZIJN DIT JAAR UITSTEKEND Blijkens in het Statistisch, Bulletin van het Centraal Bureau voor de Sta tistiek gepubliceerde cijfers over de voorlopige oogstramingen 1948 lig gen de opbrengsten per ha voor ve ie gewassen ver boven die van 1947, toen de abnormale weersomstandig heden de productie sterk beïnvloed den. Echter ook in verhouding tot '4 is de vooruitgang belangrijk. De productiecijfers liggen per ha van dc meeste gewassen Hggcn op 80 tot 100 procent van het voor-oorlogse niveau. Een vijftal gewassen gaven opbreng sten die het gemiddelde van de ja ren 1938/1939 overschreden, nl. win tertarwe, kool- en raapzaad, vlas consumptie en fabrieksaardappel. - BINNENLAND. Bij Koninklijk Besluit is be noemd tot voorzitter van het Ned. Roode Kruis met ingang van 30 Aug. j.l., ir. F. C. C. baron van Tuyll van Zuylen. De Rotterdamse fabrikant N. O. B., die er van verdacht wordt te Lochem ondeugdelijke brandblusap- paraten te hebben verkocht, is door de politie aldaar gearresteerd en naar het Huis v. Bewaring te Zutfen overgebracht. Het A'dams Bijz. Gerechtshof heeft G. J. ZWertbroek, die in de oor logsjaren propagandaleider van het Nederlands Arbeidsfront is geweest, veroordeeld tot acht jaar gevangenis straf met aftrek en ontzettfng voor de tijd van het leven uit de politie ke rechten. De 64-jarige dr. J. Smit, gedu rende de bezettingsjaren wethouder van Amsterdam, is veroordeeld tot negen jaar met aftrek en ontzetting uit de politieke rechten voor de tijd van het leven. Een koJi'veUje... Z.H. de Paus zeide dezer dagen op een audiëntie aan het Tweede Ka merlid mej. dr. M. Klompe: „De vrouwen kunnen niet genoeg doordrongen zijn van de gewichtige taak die zij in' t openbare leven ver vullen. Het is haar plicht en een deel van haar godsdienstige taak. Zeg hun ^at ze mijn zegen hebben." Toen zweeg Zijne Heiligheid even en ver volgde: „Neen, zeg hun bovendien, dat ze mijn bijzondere liefde hebbeft."

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1948 | | pagina 1