S)e CöldóeSoti^ont
De teruggave der Ruhr-industrie
Kunnen onderhandelingen
worden hervat?
Grootste veldslag in China's
geschiedenis
VRIJDAG 12 NOVEMBER 1948
40ste JAARGANG No. 11540
Directeur: C. M. VAN HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: TH. WILMER.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WAARIN OPGENOMEN .DE BURCHT"
Bur. Papengracht 32, Telel. 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn 20935 - Abonnementsprijs 1 0.32 p. w., 11.40 p. mnd., I 4.15 p. kwart. Franco p. p. I 4.90 - Advert.: 15 ct- p. m.m. Telefoontjes 1.50
Critiek in de t
Tweede Kamer
WIJ hebben er al 'ns eerder op ge
wezen, dat het chr.-hist. Kamer
lid de heer Tilanus verdienstelijk
werk doet door de aandacht te ves
tigen op uitgaven van het Rijk,
welke z.i. uiting zijn van een on
redelijke, nutteloze, onverantwoorde
royaliteit.
Deze week heeft hij in de Twee
de Kamer in zijn betoog, dat er te
veel wordt uitgegeven ,als voorbeel
den genoemd de Rijksvoorlichtings
dienst met een uitgave van onge
veer twee milioen en de 2524 auto's
der departementen.
Naar aanleiding daarvan schrijft
de „Tijd" aan het eind van zijn
Kameroverzicht:
„Tot besluit zij nog vermeld,
dat des heren Tilanus staats-
mansbilk, altijd speurend naar
windmolens, dit jaar heeft ont
dekt, dcit de staat wel 2524 auto's
in dienst heeft met 422 chauf
feurs. Daar kan de heer Tilanus
niet gelukkig bij zijn. Hij zou de
ambtenaren liever in de paarden
tram zien rijden.''
Wij begrijpen niet, waarom de heer
Tilanus deze sarcastische opmer
kingen heeft verdiend. Ligt het mis
schien beneden de waardigheid van
de leider van een Kamerfractie, van
een staatsman, om over zulke „klei
nigheden" te praten? Of is het he
lemaal niet erg, als er enkele hon
derden auto's eigenlijk zouden kun
nen worden gemist, omdat het daar
voor benodigde bedrag op zulk een
groot budget als de staatsbegroting
zo weinig uitmaakt?
Wij juichen een dergelijk optreden
van de heer Tilianus toe en zouden
ons verheugen, als er méér Kamerle
den in deze geest actief, zeer actief
zouden zijn met name ook in de
Kamerfractie der K.V.P.
Gepraat in de Kamer over bezui
niging, zonder meer, haalt niets uit,
als men daarbij niet concreet is, als
men niet: spijkers met koppen weet
te slaan!
De volksvertegenwoordiging moest
zich veel meer met zulke „kleinighe
den" bezig houden. Eerstens, omdat
zijn dan feitelijk zou meewerken
althans daarnaar ernstig zou stre
ven om tot de zo noodzakelijke
bezuiniging te komen. En, vervol
gens, omdat dergelijke uitgaven, als
de heer Tilanus bedoelt met zijn cri
tiek op het groot aantal auto's,
het publiek, dat door de fiscus zwaar
wordt getroffen, zo irriteren, zo erge
ren. En dat laatste is verklaar
baar en mag niet worden toegeschre
ven aan bekrompenheid -van jaloer
se geesten, zoals men wel eens wil
doen.
Wij juichen een dergelijk optre
den van de heer Tilanus dankbaar
toe, mits mits hij het niet laat bij
zijn opmerkingen, want: dan komen
wij er nog niet veel verder mee! Als
de regering de heer Tilanus niet
overtuigt, dat zijn critiek ongegrond
is, of niet verzekert, er rekening mee
te zullen houden, dan bewandele hij
verder de wegen, die voor een Ka
merlid open staan.
Wij zullen dan die staatsmansblik
waarderen!
In dit verband' willen wij ook
gaarne onderstreepn de, naar onze
mening, zéér juiste opmerking,
Woensdag in de Kamer gemaakt doof
de heer Lucas (K.V.P.)dat bij een
begroting van zulke omvangrijke
uitgaven als de staatsbegroting de
Rekenkamer behoort te worden inge
schakeld.
V Een navolgens
waardige daad
ZOALS reeds Dinsdag in het kort
gemeld, hebben de katholiek ge
organiseerde textielbedrijven, schoen
fabrikanten, sigarenindustrieën en
metaalbedrijven besloten den arbei
ders met gezinnen van drie of meer
kinderen een extra-kindertoeslag te
verlenen boven de wettelijke kinder
toeslag. De uitkering zal bedragen
voor het derde kind 1 gld. per week,
voor het vierde 1.50, voor het vijf
de 2.voor het zesde 2.50 en voor
elk der volgende kinderen 3 gld.; en
zij heeft terugwerkende kracht tot
1 Juli j.l.
Naar ons bij informatie is geble
ken wordt de uitkering gedaan uit 'n
fonds, dat door de katholieke werk
geversorganisatie in elk der genoem
de bedrijven is gevormd. De finan
ciële druk van de uitkeringen is dus
voor bedrijven met gelijke omvang
niet verschillend naar gelang het
aantal arbeiders met grotere gezin
nen; dat zou ook verkeerd zijn.
We schreven nog onlangs, dat men
óók onder katholieken kan dispute
teren over de vraag, hoe ver het
systeem van kindertoeslagen moet
gaan; maar dat men in deze tijd alle
gedisputueer over deze kwestie opzij
moet zetten, om direct-practische da
den te stellen voor de grotere ge
zinnen, die in ernstige moeilijkheden
verkeren.
In genoemde katholieke werkge
versorganisaties is een practische
daad gesteld. Een katholieke daad.
Een zéér opportune daad. Een zéér
navolgenswaardige daad!
Lord Montgomery of Alamein. de
populaire bevelhebber van het 21ste
legercorps in Wereldoorlog II, was
Donderdagmiddag de gast van ko
ningin Juliana en Prins Bernard op
pa7eis Soestdijk, waar de lunch werd
gebruikt. In de tuin poseerde het ko
ninklijke paar met zijn gast voor de
fotograven.
Het volksbelang
moet gediend
IN het voorlopig verslag der Tweede
Kamer inzake de publiekrechte
lijke bedrijfsorganisatie verklaren
„vele leden", dat het hun niet dui
delijk is, wat de regering bedoelt met
de woorden „de in het belang van het
Nederlandse volk dienende werk
zaamheid van het bedrijfsleven".
Wij sluiten ons aan bij „vele an
dere leden", die zich met dit voor
opstellen van het algemeen belang
kunnen verenigen.
En wij doen het met overtuiging.
Natuurlijk in en door het be
drijfsleven moeten de belangen van
de producenten worden behartigd en
verzekerd.
Maar: positief moet het bedrijfsle
ven dienen het algemeen belang.
Daarop moet het zijn gericht en dat
moet er door worden bereikt.
Als dit „niet- doelbewust zou wor
den nagestreefd, danzouden de
voorstanders van socialisatie niet zo
heel erg ongelijk hebben, als ze het
daarmee eens wilden proberen!
Tsjechische wapens
voor Israël?
De Tsjecho-Slowaakse minister
van gezondheid, Josef Plojhar, heeft
gesproken over hulp aan wapens en
oorlogsmateriaal, die Tsjecho-Slo-
wakije aan Israël heeft verleend, tij
dens een vergadering van de bond
van Tsjechoslowaakse-Israëlische
vriendschap, die Woensdagavond te
Praag is gehouden.
Iemand uit het gehoor heeft de vol
gende versie van het betrokken deel
van de rede aan Westelijke corres
pondenten te Praag gegeven: „Wij
zien vriendschap niet eenvoudig als
een zaak van woorden of sociale vor
men. Wij,vatten vriendschap op een
practische wijze op. Het bewijs hier
voor is, dat wij wapens1 aan Israël le
veren. Waarom doen wij dat? Omdat
wij de strijd van het Joodse volk be4
grijpen, omdat het zich heeft aange?
sloten bij de democratische en pro^
gressieve krachten in de wereld. Het
progressieve deel van het mensdom
heeft vijanden, waartegen men niets
kan doen dan strijden. Na afloop van
de strijd hopen wij op economische
en politieke samenwerking".
TpOEN DONDERDAG de Zesmogendhedenconferentie over de Ruhr op
het Britse ministerie van buitenlandse zaken werd geopend, diende
de Franse gedelegeerde Hervé Alphand een nieuw Frans protest in te
gen het besluit, de voorlopige eigendom van de Ruhr-industrieën aan
Duitsland terug te geven. Het protest is in strekking gelijk aan dat
van de Franse minister van buitenlandse zaken Robert Schuman aan
de Rritse en Amerikaanse ambassadeurs te Parijs.
FRANKRIJKS STANDPUNT.
Het Brits-Amerikaanse plan de
Duitsershet beheer over de steen
kool- en staalindustrieën van het
Ruhrgebied terug te geven, heeft zo'n
storm van protest in officiële krin
gen te Parijs teweeggebracht, dat,
naar men Donderdag meende te we
ten, de regering haar standpunt aan
gaande de aanbeveling van de zes
mogendheden t.a.v. Duitsland, welke
in het voorjaar te Londen werden op
gesteld, zou kunnen herzien. De Lon-
dense besluiten werden op 17 Juni
door de Franse Nationale Vergade
ring met een zeer geringe meerder
heid geratificieerd. De Fransen vre
zen, dat het Brits-Amerikaanse be
sluit ertoe zal leiden, dat de Duitse
controle over de Ruhr-industrieën de
facto gevestigd wordt en iedere po
ging om een effectieve internationale
controle in te stellen onmogelijk zal
worden. De regering is gebonden door
een resolutie van de Nationale Ver
gadering waarin uitdrukkelijk is be
paald, dat de vergadering de Lon-
dense Zes mogendhedenovereenkomst
slechts ratificeert op voorwaarde, dat
de Franse regering zal blijven aan
dringen op internationalisatie van de
Ruhrmijnen en de sleutelindustrieën
Donderdagmorgen bracht Veld
maarschalk Montgomery een bezoek
aan minister-president dr W. Drees
Na afloop van de bespreking deed
minister-president Drees de Veld
maarschalk uitgeleide.
van het Ruhrgebied. Aan deze Fran
se houding ligt de overtuiging ten
grondslag, dat de Westelijke geal
lieerden te gemakkelijk over het
Duitse vraagstuk heenstappen uit
angst voor de Sowjet-Unie. Een der
gelijk standpunt, zo wordt te Parijs
vernomen, wordt ook door de Belgi
sche regering ingenomen. De Franse
diplomaten gaan van de veronder
stelling uit, dat een overhaast her
stel van de Duitse macht alle kansen
op een toekomstige Duitse samenwer
king bij het bewaren van de vrede
Europa zullen doen te loor gaan
hiermede alleen beieikt zou worden,
dat de Duitsers opnieuween agres
sieve houding aannamen De Franse
diplomaten en ministers worden ook
beïnvloed in hun houding ten op
zichte van Duitsland door een
groeiende overtuiging, dat de Sowjet-
Unie geen plannen heeft om West-
Europa aan te vallen en dat iedere
stap, die in Duitsland genomen wordt
op grond van een tegengestelde ver
onderstelling, derhalve absoluut niet
gerechtvaardigd is, zo schrijft Reu
ters correspondent te Parijs.
Naar gemeld wordt, worden 8 per
sonen vermist, nadat een lijnvliegtuig
gisteren in de monding van de Mer
sey neerstortte en zonk. Het toestel
had 7 passagiers en een bemanning
van twee koppen aan boord. Eén pas
sagier werd opgepikt en een redding
boot is op zoek naar andere overle
venden.
Het vliegtuig was op weg van Du
blin naar het eiland Man, doch werd
wegens de mist naar het vliegveld
Speke, nabij Liverpool gedirgeerd.
Het laatste wat men van het vliegtuig
opving was. een radio-boodschap.
„Geen benzine meer. Verliezen
hoogte".
MONTGOMERY NAAR BRUSSEL.
Veldmaarschalk Montgomery is
voor een driedaags bezoek naar
Brussel gegaan om besprekingen te
houden met kolonel de Fraiteur, de
Belgische minister van Defensie, de
Belgische stafchefs en andere mili
taire leiders.
De veldmaarschalk keert Maandag
naar Londen terug.
Op 19 November zal hij Luxem
burg bezoeken.
DE TOESTAND IN INDONESIË
Minister Natsir spreekt van een
principiële overeenstemming
REPUBLIKEINSE minister van Voorlichting, Moh. Natsir, heeft, vol
gens de republikeinse radio gisteravond medegedeeld, dat beide par
tijen in principe een overeenstemming hebben bereikt om de politeke be
sprekingen te hervatten met tussenkomst van de Commissie voor Goe
de Diensten en met het voorstel-Cochran als beginselprogramma, in-
'dien dit een officieel voorstel van de C. v. G. D. wordt.
Na deze informele oriënterende be
sprekingen kan men verwachten, dat
de onderhandelingen tussen Neder
land en de Republiek, wanneer deze
kunnen worden hervat, niet veel tijd
in beslag zullen nemen, aldus Moh.
Natsir. Het tijdstip, waarop de po
litieke onderhandelingen kunnen
worden hervat, kan echter nog niet
worden vastgesteld. Natsir zeide nog:
Er bestaat geen reden voor erg pes
simisme doch evenmin voor overdre
ven optimisme, daar de toestand zich
elk ogenblik kan wijzigen.
VOORSTEL-COCHRAN.
De persoonlijke voorstellen van het
Amerikaanse lid der Commissie voor
Goede Diensten, die de Republiek als
basis der onderhandelingen wenst,
luiden als volgt:
„1. De Republiek zal de bestaande
buitenlandse betrekkingen in het ka-
c'er van de Verenigde Staten van In
donesië mogen behouden.
2. Alle militaire eenheden, waaron
der 12.000 Nederlandse en ongeveer
50.000 Republikeinse manschappen
zullen onder gezag van de Indonesi
sche federatie komen.
3. De schuld van Indonesië aan Ne
derland, die na 1942 gemaakt is, zal
worden vereffend.
4. Een nieuwe ontwerpovereen
komst, waarin de verhouding tussen
het hoofd van de Indonesische fede
ratie en de hoge vertegenwoordiger
van de Kroon wordt omschreven, zal
worden aanvaard.
5. Zo spoedig mogelijk zullen ver
kiezingen gehouden worden om ze
kerheid te verschaffen over de gren
zen der verschillende gebieden".
IN TWEE WEKEN 305
INCIDENTEN.
Het Nederlandse leger meldde gis
teren, dat er in de afgelopen twee
weken 305 incidenten met terroristen
plaats vonden, waarbij 47 personen
gedood, 46 ontvoerd en 18 gewond
werden. De daden der terroristen om
vatten het schieten op kampen
voertuigen, sabotage, plundering en
brandstichting.
In 't Nederlandse communiqué
Botsing op
Wapenstilstandsdag
De Wapenstilstandsdag, waarop de
totstandkoming van de wapenstil
stand na de eerste wereldoorlog, nu
30 jaar geleden, wordt herdacht, is
gisteren in verschillende landen ge
vierd met herdenkingsredevoeringen.
In Frankrijk hebben de communisten
er een relletje van gemaakt. Op de
Champs Elysées trachtte 2000 a 3000
personen, die deelnamen aan een
door de Franse bond van oud-gedien-
den georganiseerde parade, de poli-
tiecordons te verbreken, die een ge
deelte van de weg hadden afgezet,
waar de prefect van politie demon
straties verboden had. De demonstran
ten zongen de Marseillaise en maak
ten luide opmerkingen, die tegen Ju
les Moch, de minister van binnen
landse zaken, gericht waren.
Toen de demonstranten er niet in
slaagden de afzetting te doorbreken,
wierpen zij een „tegen-barr'cade" op.
Bijna een uur lang stonden demon
stranten en polite tegenover elkaar,
met tussen hen in een „niemands
land" van 50 meter breedte. Van tijd
tot tijd werden stukken metaal en
stenen geworpen.
Na een onderhoud tussen politie-
prefect en een lid van de bond van
oud-gedienden mochten de demon
stranten tenslotte hun mars langs de
Champs Elysées voortzetten.
Het aantal gewonden is nog niet
bekend.
In verband met de botsing zijn 20
personen aangehouden. Hieronder
bevinden zich twee communistische
parlementsleden. De Franse avond
bladen meldden, dat de polite ver
scheidene schoten heeft gelost, toen
demonstranten een politieauto wil
den aanvallen.
BLAD DER KOLPINGSGEZELLEN
IN DUITSLAND.
Van 1 Januari a.s. af zal het „Kol-
pingsblatt", het maandblad van de
Kolpingsgezellen, weer verschijnen
met 8 bladzijden in een oplaag van
50.000 exemplaren. Uitgever is de
Algemeen Secretaris van het KLol-
pingswerk, Dr. Franz Wothe, hoofd
redacteur: Wilhelm Mogge uit Keu
len.
wordt gezegd, dat op midden-Java
verschillende „terreur-benden" ope
reren ten Zuiden van Pemalang en
Pekalongan. In sommige streken van
Midder.-Java is het aantal moorden
weer gestegen, terwijl plunderingen,
vooral in het gebied van Banjoemas,
grenzende aan de status qr.o-lijn, al
gemeen voorkomen. Het communiqué
meldt verder, dat in deze gebieden
de Nederlandse troepen zijn opgetre
den. Nadat er vanuit Republikeins
gebied op was geschoten, overschre
den de Nederlandse troepen de sta
tus quo-lijn. Zes terroristen werden
gedood en 10 gevangen genomen. Aan
Nederlandse zijde vielen geen slacht
offers.
Veldmaarschalk Montgomery werd
Woensdagmiddag door de minister
van Oorlog, Z. Exc. mr W. F. Schok
king op diens ministerie ontvangen.
De Veldmaarschalk in gesprek met d«i
minister.
VERJAARDAG MGR. HUIBERS.
Z.H.Exc. Mgr. J. P. Huibers, Bis
shop van Haarlem, zal ter gelegen
heid van zijn verjaardag op Maan
dag 15 Nov. a.s. receptie verlenen
aan de religieuzen (broeders en
zusters) en de leken van 11 tot 12
uur en aan de priesters van 12 tot
1 uur.
Z.H.Exc. zal echter Dinsdag 16 No
vember geen audiëntie verlenen.
CHINA VECHT TEGEN DE ONDERGANG
rvE GROOTSTE VELDSLAG in de geschiedenis van China is op het
ogenblik ten Noorden van de grote rivier, de Jangtse-Kiang, aan de
gang. Meer dam één millioen man is in de strijd gewikkeld. Generaal
Teng Wen Yi verklaarde namens de regering, dat de slag woedde langs
de Soetsjau-verdedigingslinie, welke de weg naar Nanking beschermt.
Het lot van het Noordelijk gedeelte van Midden-China staat op het spel.
De communisten wierpen, aldus generaal Teng, alle strijdkrachten, waar
over zij in dit deel beschikken, een half millioen man, in het gevecht. De
regeringstroepen waren in de openingsfase van de geweldige slag de com
munisten de baas, maar waren tegelijk op sommige plaatsen met succes
teruggetrokken om hun verbindings linies te verkorten. Men kent de be
tekenis van zulke „succesvolle" terugtochten!
Regeringstroepen verdedigen hard
nekkig de toegangswegen tot het ge
bied van Nanking en Sjanghai tegen
de aanrukkende communistische le
gers. Van de zijde der regering werd
verklaard, dat haar troepen 90.000
man verloren tegen de communisten
bij de slag om Soetsjau. Alle soorten
vliegtuigen zijn uit Nanking naar het
front gestuurd. Wong Wen Hau, de
Chinese premier heeft zijn ontslag
ingetrokken.
Volgens officiële persoonlijkheden
van de Koreaanse regering zijn min
stens zes duizend Koreanen gedood
bij een poging tot opstand in de Rus
sische zone. Volgens de minister van
Binnenlandse Zaken, Yoen, waren
ongeregeldheden uitgebroken in acht
steden, waaronder Piongjan, hoofd
stad van Noord-Korea. De opstand
heeft echter gefaald. Volgens een an
der lid van de regering werden de
gevechten voortgezet. Hij schatte het
aantal opstandelingen op ongeveer
150 duizend. De haard van de rebel
lie lag volgens hem, tussen de stad
Hamjoeng aan de Oostkust van Ko
rea en de demarcation van de Rus
sische en Amerikaanse zones, die het
schiereiland in twee delen snijdt.
Minister Yoen noemde de opstand
„een wanhopige, ongeorganiseerde
poging om het communistische re
giem in Noord-Korea omver te wer
pen".
CATASTROPHALE DROOGTE IN
AUSTRALIë.
Het vee sterft in Austrolië tenge
volge van de droogte in groten getale
in het gebied van de rivier Georgina.
Dit gebied ligt op de grens van
Queensland, Zuid-Australië en het
Noordelijk territorium. Tenzij het
binnen veertien dagen regent, zal er
misschien geen stuk vee meer in le
ven zijn.
Een hevige droogte heerst in het
gebied van Queensland, dat ligt aan
de Golf van Carpentaris en in een
groot deel van het Oosten van het
Noordelijk territorium, het hart van
Australië's rundveeslachterijen.
Grote gebieden grasland worden
kaal en het vee verzwakt en sterft.
De Economie Cooperation Admi
nistration heeft Woensdag aan Neder
land aankoopmachtigingen verstrekt
tot het ttoaalbedrag van 10.690.000
dollars'. Dit bedrag was als volgt sa
mengesteld: 490.000 dollars voor hout
en zagerijproducten, te leveren in het
eerste kwartaal van 1949. 200.000
dollar voor hout en zagerijproducten,
te leveren in het tweede kwartaal van
1949 en 10 millioen dollars voor ru
we katoen, te leveren in het eerste
kwartaal van 1949.
NEDERLAND ROOKTE EN DRONK
IN 1947 VOOR 760 MILLIOEN.
Ondanks tabaksdistributie, on
danks schaarste van alcoholhouden
de dranken, werd er in 1947 in Ne
derland hiervoor nveer uitgegeven
dan vóór de oorlog, aldus heeft het
Centraal Bureau voor de Statistiek
berekend. I"n dat jaar werd aan al
cohol en aan tabak 760 millioen
gulden besteed, dat is gemiddeld
per hoofd der bevolking 78,
Iedere Nederlander, kinderen en
grijsaards inbegrepen, gaf gemiddeld
37,uit aan alcohol en 41,
aan tabak. In 1935 waren wij heel
wat zuiniger: 15,40 werd gemid
deld aan alcohol besteed, 15,80 aan
tabak.
Dit was niet alleen het gevolg van
het duurder worden van deze arti
kelen. Nederland dronk in 1947
224.301 hl. gedistilleerd op (uitge
drukt in hl. van 50 ofwel 2.33
liter per hoofd der bevolking. Voor
1938 waren deze cijfers: 126.893 hl.
en 1.46 liter.
Het bedrag, dat aan wijn wordt
uitgegeven, is ongeveer gelijk ge
bleven: 10 maar terwijl vroeger
ongeveer evenveel geld voor bier en
gedistilleerd werd bestemd, ging in
1947 52 van het totale bestede be
drag weg aan gedistilleerd en 38
aan bier. Ook de rookgewoonten
schijnen veranderd te zijn: vroeger
werd 51 van het totale bedrag,
dat voor tabak werd uitgegeven,
voor sigaren bestemd, 34 voor si
garetten en 15 voor tabak; in
1947 was de verhouding: 33 siga
ren, 44 sigaretten en 23 tabak-
Voor tabak en alcohol 760 mil
lioen. Dat betekent, dat van het
nationale inkomen, dat ongeveer 13
milliard bedraagt, 6 werd opge
dronken en opgerookt. En dan ge
ven de cijfers van het C.B.S. nog
een zeer geflatteerd beeld, want wat
er aan zwarte sigaretten en zwarte
jenever is uitgegeven, kan ook dit
bureau niet berekenen, aldus „Pa
rool".
^Velen onzer leven op een te grote
voet. Het drankgebruik is toegeno
men helaas ook bij vrouwen. Er
wordt meer gerookt dan voorheen.
En. ieder zegt, niet te kunnen
sparen.
Een fco-tAeP-tje...
Hoeveel afdwalingen van jeugdige
personen moeten ouders en opvoe
ders niet betreuren als gevolg van
de hedendaagse vertoningen en van
slechte lectuur.
Paus Pi us XI.
