Ten antwoord op Hervormingsdag in de
Leidse Pieterskerk
TYPEN - STENO
DINSDAG 2 NOVEMBER 1948
DE LE1DSE CUURAN1
EERS1E BLAD
HACilNA 2
Arabisch leger uit
Galilea gedreven
In een offensief van twee dagen
in Noord-Palestina heeft het leger
van Israël Fawzi Kaoekji en zijn
Arabische bevrijdingsleger (vijfdui
zend man sterk) uit Galilea verdre
ven. Gisterochtend om elf uur heeft
Isjraël zich bereid verklaard om zich
aan een wapenstilstand te onderwer
pen, zoals de Uno had verzocht. Er
was toen niemand meer om op te
schieten. De Arabieren waren ge
dood, gevlucht of gevangen geno
men.
Dodelijke mist boven
Amerikaanse stad
Boven de stad Donora in de Ameri
kaanse staat Pennsylvania hangt
reeds dagen een grijze mist met een
eigenaardige metaalgeur. Deze mist
schijnt vergiftige bestanddelen te be
vatten, want honderden mensen zijn
er ziek van geworden, terwijl er
reeds 20 personen overleden zijn.
De mist is niet zo dik als de be
faamde Londense fog, maar ook al
konden de mensen er beter doorheen
zien, hun ogen begonnen te tranen,
hun neus werd droog en hun keel
brandde. Daarna begon het hoesten.
De telefoons bij de artsen stonden niet
stil. „Ik kan niet ademhalen" zei een
van de slachtoffers, „mijn borst ver
brandt".
De artsen hebben geconstateerd,
dat de mensen, die gestorven zijn, al
len asthmatisch waren en ouder dan
50 jaar. Hun hart kon de spanning
niet verdragen.
Iemand herinnerde zich de ramp
veroorzaakt door giftige rook in de
Maasvallei in België. De Belgen ga
ven verbrandingen door zwavelzuur
de schuld voor hun 63 doden.
Donora heeft een zinkfabriek, die
nu zijn verbrandingsoven buiten wer
king heeft gesteld.
Men verwacht, dat er een long
ontstekingsepidemie zal volgen.
LUCHTBRUG OP RADAR.
Ondanks de zware mist die giste
ren Berlijn „dicht" hield en de lucht
brug hinderde, landde het onder
Britse controle staande Berlijnse
vliegveld Gatow elke vier minuten
een luchtbrug-vliegtuig met behulp
van Kadar, aldus werd Maandagna
middag gemeld.
Het Amerikaanse vliegveld Tem
pelhof echter, dat voor radar-landin
gen niet zo geschikt is, aldus een
woordvoerder van de R.A.F., bleef
gesloten. Tempelhof ligt namelijk
geheel ingesloten door hoge gebou
wen die door hun „schaduw" radar-
stralen hinderen. Gatow daarentegen
ligt op open veld. In de periode van
24 uur, eindigend Maandagmiddag,
waren 184 vliegtuigen op Gatow
land tegen 350 in de voorafgaande
24 uur.
CRISIS IN DE EENHEIDSPARTIJ.
Het met Sow jet-licentie werkende
Duitse nieuwsbureau A.D.N. heeft
medegedeeld, dat Erich Gniffke, een
der leiders van de S.E.D. en bestuurs
lid van de Duitse Volksraad in Ber
lijn, naar één der Westelijke zones
van Duitsland is uitgeweken.
De vice-voorzitter der S.E.D.Gro-
tewohl, zal binnenkort naar Moskou
vertrekken om zich met de Sowjets
te beraden over de crisis in de socia
listische Eenheidspartij. Het is niet
onmogelijk, dat Grotewohl binnen
kort ook wordt geliquideerd, zoals
thans het geval is met Gniffke.
„THE PEOPLE" OV;ER ATOOM-
TRODUCTIE IN DE SOWJET-UNIE.
Onder grote koppen schrijft het
Engelse Zondagsblad „The People"
dat „Stalin's- race om de atoombom
te produceren een mislukking" is.
Alle uraniummijnen, die Stalin ter be
schikking heeft, produceren erts van
een dergelijk laag gehalte, aldus het
blad, dat het jaren zou duren, voordat
do Sow jet-Unie genoeg uranium ver
gaard zou hebben om één bom te
kunnen fabriceren. Het zou vele ja
ren duren, voordat de Sowjet-Unie
een voorraad van 500 atoombommen
gevormd zou hebben „volgens mi
litaire deskundigen het minimum, dat
enige mogendheid, die over oorlog
denkt, nodig zou hebben".
Het blad noemt als bron „een sla
venarbeider. genaamd Gerhard Rief-
fenstahl", die in Sow jet-Russische
uraniummijnen gewerkt heeft, doch
naar Berlijn is ontkomen. Een Duits
technicus, die in de uraniummijnen
werkte, had hem verteld, dat alle mij
nen in het Ertsgebergte minder dan
een half pond per dag opleveren.
ZUIVERINGSACTIE OP GROTE
SCHAAL IN WEST JAVA.
Hat Franse persbureau AFP meldt,
dat de Nederlandse tropen thans een
uitgebreide zuiveringsactie hebben in
gezet tegen de benden uit het repu
blikeinse leger, die sedert verschei
dene weken de bevolking van West-
Java terroriseren. De belangrijkste
centra der terreursactie zijn Soeka-
boemi, Tasikmalaja, de streek ten
Zuiden van Bandoeng, de Wijnkoops
baai. Krawang en Cheribon. De Neder
landse autoriteiten beschuldigen er
de republikeinse regering van, recht
streeks verantwoordelijk te zijn voor
de plaats gehad hebbende aanslagen.
De Dienst Legercontacten maakt
melding van hevige gevechten tussen
Nederlandse en republikeinse pa
trouilles in de omtrek van Salatiga,
ten Zuiden van Semarang, in de loop
waarvan 2 republikeinen werden ge
dood en-30 gevangen genomen.
ALLE WFRKEN VAN SARTRE
OP DE INDEX.
Alle werken van de Franse exis-
-ntialistische schrijver Jean Paul
Sartre zijn op de Vaticaanindex van
verboden boeken geplaatst.
ABDOEL KADIR GEEN
VOORZITTER NEDERLANDSE
DELEGATIE.
De heer Raden Abdoelkadir Widjo-
joatmodjo vertrok gisteravond te
20.00 uur van Schiphol wederom naar
Indonesië.
Aan een vertegenwoordiger van het
A.N.P. deelde hij desgevraagd mede,
dat de besprekingen, door hem in Den
Haag gevoerd met de betrokken auto
riteiten, niet hebben geleid tot nieu
we gezichtspunten, die hem zouden
hebben kunnen brengen tot het te
rugkomen op zijn verzoek om ont
heffing van het voorzitterschap van
de Nederlandse delegatie voor de on
derhandelingen met de republiek. Een
benoeming in een andere functie ie
tijdens het overleg in Den Haag niet
ter sprake gekomen.
PORTUGAL EN DE WEST-
EUROPESE UNIE.
Volgens officiële kringen te Lissa
bon is het niet waarschijnlijk, dat
Portugal tot de eerste landen zal be
horen, die eventueel tot de West-
Europese Unie zullen toetreden. In
deze kringen verklaart men, dat Por
tugal reeds nauw met het Westen is
verbonden door zijn verdrag met En
geland en faciliteiten, welke aan de
V S. zijn verleend.
Met verklaarde, dat Portugal zijn
onafhankelijkheid op „zeer hoge"
prijs stelt en de „ernstigste twijfel"
zou gevoelen omtrent welke officiële
adhaesiebetuiging aan de West-Euro-
pese Unie dan ook.
Aetherklanken
WOENSDAG.
HILVERSUM I, 301 M.
7.00 Nieuws. 7.15 Ocht. Gymn. 7.30
Gr.pl. 8.00 Nieuws. 8.50 Voor de huis
vrouw. 9.00 Tschaikowsky. 10.00 Mor
genwijding, ds. W. A. Enklaar te La
ren en Blaricum. 10.20 Onze keuken,
10.30 voor de vrouw. 11.00 Gr.pl. 12.30
Weerpraatje. 12.38 The Kilima Ha-
waiians, 13.00 Nieuws. 13.20 Malan-
la. 14.15 Jeugdconcert. 15.00 „De
vrouw in de mist". 16.00 De Rood
borstjes. 16.45 Vragen staat vrij. 17.15
Gr.pl. 18.00 Nieuws. 18.20 Garland
Wilson, piano. 18.30 Strijdkr. 19.30
Voor de jeugd. 19.45 „Lezen in de
Bijbel", 20.00 Nieuws. 20.20 Grampl.
20.45 Hoorspel. 22.00 Vronsky en Ba-
bin, pianoduo, 22.310 The Ramblers.
22.45 „Dichters van deze eeuw".
23.00 Nieuws. 23.30 Gr.pl.
HILVERSUM II, 415 M.
7.00 Nieuws. 7.45 Een woord voor
de dag. 8.00 Nieuws. 8.15 Gr.pl. 9.00
Oize jonge zieken. 9.35 Gr. pl. 10.30
Morgendienst, ds. C. Ch. G. Visser te
Utrecht. 11.15 Hoorspel. 12.30 Weer-
overzicht. 13.00 Nieuws. 14.00 Gr.pl.
15.00 Thomas Magyar. 15.30 Hans en
Grietje. 16.15 „Jong en Blij". 17.45
„De Bahssa Indonesië". 18.00 Onze
Nederlandse koren én korpsen. 19.00
Nieuws. 19.15 Het nieuws uit Indo
nesië. 19.45 Engelse les, 20.00 Nieuws,
20.15 Herfstappèl van het C.N.V.
21.35 Concertgebouworkest. 23.00
Nieuws. 23.45 Gr.pl.
De hoge vertegenwoordiger van de
Kroon in Indonesië, dr. L. J. M. Beel,
is Zondagavond 9 uur van Schiphol
naar Batavia vertrokken en werd uit
geleid door de heren Drees, Van
Schaik, Götzen, Sassen, Schokking,
Van der Goes van Naters, Romme,
De Bruyn en hoofdaalmoezenier Van
Straelen. Dr. Beel verklaarde, dat hij
niet persoonlijk aan de onderhande
lingen met de republiek zou deelne
men. De heer Abdoelkadir reisde niet
met ar. Beel mede, omdat zijn be
sprekingen met minister Sassen nog
niet ten einde waren.
Voorts maakten deel uit van het
gezelschap de secretaris van de mi
nister-president, de heer Hans Her
mans, voor de coördinatie van de re
geringsvoorlichtingsdienst in Den
Haag en Batavia, alsook de secreta
ressen mej. Vlemmings en mej. Chea.
Dr. VAN MOOK NAM AFSCHEID.
Dar. van Mook en mevrouw van
Mook hebben een afscheidsreceptie
gehouden ten paleize. Onder de zeer
vele gasten bevondenzich de leden
van de Commissie van Goede Dien
sten, het staatshoofd van Pasoen'dan,
Wiranatakoesoma, de regeringscom
missarissen, leden van het corps con
sulair, de leden van de voorlopige fe
derale regering, tal van militaire en
burgerlijke autoriteiten, vertegen
woordigers van het bedrijfsleven en
particulieren.
„Wij wachten hen met open armen in het
voorvaderlijk tehuis"
TTERWIJL DE FEESTKLOKKEN
1 der stad Leiden als herauten het
Koningschap van Christus over al het
geschapene uitjubelden, zaten we in
de Pieterskerk tussen een grote
schaar Protestantse mede-christenen,
die bijeengekomen waren ter jaar
lijkse herdenking van de Hervorming
in Calvinistischen zin.
Wat juichten die klokken, welke,
ofschoon levenloze voorwerpen, toch
ook „in vrede een gemeenschap le
ven met de Apostolische Stoel"!
Op onzichtbare vleugels wiekte hun
vreugdezang de Pieterskerk binnen
en zwierde langs de steile muren en
onder het hoge dak, maar er was
niemand (een uitgezonderd, maar die
telt niet mee), die hun blijde bood
schap begreep. Als vogels, die tever
geefs hun liedje zongen, vlogen zy
teleurgesteld weg, een lange reis
voor de boeg, het hele aardrijk rond
want heel de aarde moest in 't bi
zonder dien dag worden opgeroepen,
Christus te huldigen als Koning der
koningen.
Indien de vrome schare in de Pie
terskerk de taal der Roomse klok
ken had verstaan, zouden zij daar
mee van ganser harte hebben inge
stemd. Zij immers vergoelijken de
scheuring in de christenheid met de
bewering, dat de Katholieke Kerk
aan Christus niet de ere geeft, welke
Hem toekomt.
Gij allen, die het geluk hebt „le
vende stenen" te zijn van het heilig
dom, dat niet met mensenhanden is
gemaakt, weet hoe deerlijk zij zich
daarin vergissen. De ontzaglijke stro
men mensen uit alle stammen en ta
len, die zich op dien morgen op in
nige wijze met de Heer verenigden,
zijn er het getuigenis van. Zelfs de
bronzen tongen in de klokken hebben
het op die laatste Zondag van Oc
tober benadrukt en verkondigd, dat
overal en alledag en door alle eeuwen
heen de Bruid van Christus haar
Bruidegom kroont met koninklijke
heerlijkheid. Maar ook hun stem
men, gelijk zovele andere, vonden
geen gehoor en zo blijft, onbekend
en daardoor onbemind, de Bruid van
Christus roepen tot hen, wier oren
verstopt zijn door een scheve weer
gave der geschiedenis.
bekend en onbemind gebleven.
Maar wat zei ds. Kelder, die de dienst
van „bezinning, dank, en ootmoedi-
ging en belijden" in de Pieterskerk
voorging: „Er zullen sommigen on
der mijn gehoor zijn, die menen, dat
ik onze Rooms-Kath. mede-christe
nen „extra de les" ga lezen. Zal ik
de Rooms-Katholieke Kerk „brand
merken als een afschuwelijke afgo
derij?Sommigen verwachten,
„dat er uitgepakt zal worden".
Had de predikant het daarbij ge
laten, dan zouden we, tenminste wat
zijn persoon betreft, in onzekerheid
kunnen verkeren, of hij onderschreef,
wat sommigen verwachtten te zullen
horen. Onderschreef hij die mening
niet, dan had het toch op zijn weg
gelegen, althans de sommigen van
zijn gehoor een zachter oordeel bij
te brengen.
Maar neen. Vermoedelijk om de te
leurgestelde sommigen (en wij ne
men gaarne aan, dat het slechts en
kelen waren) toch tevreden te stellen
riep hij, onmiddellijk op boven aan
gehaalde zinnen uit: „Het is me dan
ook een ongelofelijke hoogmoed de
alleenzaligmakende Kerk te willen
zijn".
Ds. Kelder voegde daar nog een in
teressant nieuwtje aan toe. Hij wek
te op tot weerstand „om te verhoe
den, dat de Hooglandse Kerk, die
2y. millioen aan restauratie heeft'
gekost, niet in handen zou vallen van
de R.K., die deze kathedraal dolgraag
zouden willen hebben".
Vervolgens vermaande de predi
kant tot waakzaamheid, opdat ons
land „niet stukje voor beetje ver-
roomst zou worden", om daarna over
te gaan tot de tekst van zijn preek,
die genomen was uit de 46ste psalm,
de psalm, die Luther en Melanchton
samen zongen, als zij voor grote moei
lijkheden zaten.
Het is deze psalm, die Luther in
spireerde tot zijn beroemd lied: „Ein
PIUS XII
feste Burg ist unser Gott", en het
was wel zeer in mineur, dat de pre
dikant meende te moeten constate
ren, dat er „een aanzienlijke kans is,
dat we de zekerheid van dit lied
kwijt zijn".
niet diep ingaan. Het was een ty-
pisch-Protestantse predikatie in de
oude stijl, waarbij de tekst: „De
Heer, de God der legerscharen is met
c-ns; de God van Jacob is ons een
hcogvertrek" tot in alle onderdelen
werd uiteengezet. Ofschoon het woord
„hoogvertrek" geen gangbaar Neder
lands meer is, wordt daarmede een
burcht in de zeer schone toepas
sing de burcht van Christus' kruis
bedoeld.
Wij waren er het geheel en al mee
eens; óók met de terloopse opmer
king van de predikant, dat we niet
zoals sommige „kerkmensen" moe
ten „peuteren aan allerlei spitsvon
digheden" en niet moeten knabbelen
aan „anti-Rooms kleingoed", maar
meer ons moeten bezinnen op de een
heid.
Gevolg gevend aan deze verma
ning, zullen we de mening van de
sommigen over de „afschuwelijke
afgoderij" laten schieten als afge
knabbeld kleingoed en ons beperken
tot de door de predikant als eigen
mening uitgesproken „ongelofelijke
hoogmoed, zich alleen-zaligmakende
Kerk te no.emen".
Wij nemen de dominee deze uitla
ting niet kwalijk, omdat zij berust op
een veel-verbreid misverstand.
Christus is de alléén-zaligmaker.
Daarom is de Kerk de alleen-zalig
makende. De Kerk zet niet al
leen het werk van Christus voort,
haar lééft Christus. Zij is zijn
Lichaam aldus de apostei Pau-
lus. De Katholieke Kerk is de
ware Kerk van Christus, gebouwd op
de Steenrots, zij is in mystieke zin
het Lichaam, waarvan Hij het Hoofd
is. Zij is het, die vasthoudt aan het
„één Heer, één geloof, één doopsel"
(Efez. IV, 4). De Kerk, het Lichaam
van Christus, zou onmiddellijk op
houden de ware Kerk te zijn, als zij
haar titel „alleen-zaligmakende" prijs
gaf. Zij zou inbreuk maken op de
alleen-zaligmaking door de zoendood
van Christus.
Nu lezen we in de „Belijdenis des
Geloofs der Gereformeerde Kerken
van Nederland", opgesteld op
Synode van Dordrecht in 1618 (wel
ke „Belijdenis" in alle Protestantse
gezang- en psalm-bundels staat op
genomen) onder hoofdstuk XXVIII
deze zinsnede: „Wij geloven, aange
zien deze heilige vergadering is ene
verzameling dergenen, die zalig wor
den, en dat buiten haar geen zalig
heid is, dat niemand van wat staat
of qualiteit hij zij enz.".
dïgen Wij met grote liefde hen
allen afzonderlijk uit, toe te ge
ven aan de inwendige drang der
goddelijke genade en zich te be
vrijden uit die staat, waarin zij
niet zeker kunnen zijn van hun
eeuwig heil; want, ook al zijn zij
door een onbewuste wens en be
geerte op het mystieke Lichaam
van de Verlosser gericht, toch
missen zij die overvloedige en
machtige hemelse gaven en hulp
middelen, die men alleen in de
Katholieke Kerk kan genieten.
Laten zij dus intreden in de ka
tholieke eenheid en, met Ons in
het éne Lichaam van Jezus Chris
tus verenigd, zich allen in een
heerlijke liefdegemeenschap aan
sluiten aan het éne Hoofd. In on
afgebroken gebed tot de Geest
der liefde en waarheid wachten
Wij hen met uitgestrekte open
armen, opdat zij terugkeren niet
tot een vreemd, maar tot hun
eigen en voorvaderlijk tehuis.
na deze woorden van de Vader
der Christenheid, terug te keren op
de „ongelofelijke hoogmoed"?
Een enkel woord echter nog over
de verschrikking, dat de Hooglandse
kerk, in handen der Katholieken zou
vallen! Op de juridische vragen van
het eigendomsrecht zullen we niet
ingaan. Daar zitten vele kanten aan
vast. Toen ds. Kelder vermaande tot
waakzaamheid over de dure Hoog
landse kerk, keken we echter ev
achterom en zagen in het verlaten
koor der Pieterskerk de beeltenissen
gloren van Prins Willem van Oranje
en Marnix van St. Aldegonde, die in
de plaats van Petrus en Paulus
gebrandschilderde ramen vullen. Zou
de Vader des Vaderlands het gebil
lijkt hebben, dat de katholieken van
Leiden van al hun oude kerken wer
den beroofd? vroegen wij ons af.
Zeer zeker neen! Het druiste geheel
in tegen zijn verzoeningsgezinde
geest. De mededeling van ds. Kelder
over de Hooglandse of St. Pancras-
kerk was voor ons een nieuwtje, en
zover wij konden nagaan een nieuw
tje zonder bodem. Maar veronder
stel, dat de Katholieken één van de
twee middeleeuwse kerken (de der
de, de Vrouwenkerk, heeft men in de
vorige eeuw moedwillig in puin la
ten vallen) her-kregen, dan zou daar
mee gehandeld worden in de geest
van Willem van Oranje, de- Vader
van ons aller vaderland.
23 mud. klaar
KON. ERK. PITMANSCHOOL
PLANTSOEN 65 TEL. 26558
komt zelfs niet in onze gedach
ten op, deze uitspraak van de Dordt-
se Synode „ongelofelijk hoogmoedig"
te noemen, omdat we weten, dat ze
een logische gevolgtrekking is van
de Calvinistische rechtvaardigings
leer.
Maar hoeveel sterker is hier de „al
leen-zaligmaking" uitgedrukt dan in
de Katholieke Kerk!
Ter beantwoording van de vraag:
„Wordt ieder, die lid is der H. Kerk
zalig?", antwoordt pater Hendrichs
z.g. in „De Gouden Keten der Waar
heid" op de hem eigene wijze: „Al
les behalve"! Er zijn immers „dode
ledematen", die uitwendig tot de
Kerk behoren, maar niet leven in
en naar Gods genade.
Wil het „alleen-zaligmakende" der
Katholieke Kerk zeggen, dat allen
die niet in haar schoot zijn opgeno
men, verloren gaan? Geenszins. Al
behoren zij uitwendig niet tot het
„Lichaam van Christus", zij kunnen
inwendig tot de ziel ervan behoren.
In een in 1863 uitgevaardigde en
cycliek schreef paus Pius IX:
Het is ons en u bekend, dat zij,
die geheel buiten hun schuld
onze heilige godsdienst niet ken
nen, doch de natuurwet en haar
voorschriften, welke door God in
aller harten geschreven staan,
getrouw onderhouden en bereid
zijn aan God te gehoorzamen, en
een eerzaam en deugdzaam le
ven leiden, met behulp van zijn
goddelijk licht en genade, het
eeuwig leven kunnen verwer
ven; want God, die aller geest,
hart, gedachten en hoedanighe
den volkomen ziet, onderzoekt
en kent, zal naar zijn hoogste
goedheid en goedertierenheid vol
strekt niet gedogen, dat ook maar
iemand zonder vrijwillige schuld
eeuwig gestraft worde".
'N EEN HEERLIJKE ZENDBRIEF,
die paus Pius XII in 1943 over het
Mystieke Lichaam van Christus
schreef, na „voor Gods Aanschijn
lijp beraad gehouden" te hebben, le
zen we:
Opdat echter die oprechte lief
de, waardoor wij in de Kerk en
haar leden onze Heiland zelf
moeten zien, niet langzaam zou
wegkwijnen, is het gewenst dat
wij Jezus zelf beschouwen als het
hoogste voorbeeld van liefde je
gens de Kerk.
Laat ons op de eerste plaats de
alomvattendheid van deze liefde
navolgen. Voorzeker, één is de
Bruid van Christus, de Kerk;
maar de liefde van de goddelijke
Bruidegom breidt zich zó wijd
uit, dat zij niemand uitsluit, en
in de Bruid geheel het menselijk
geslacht omvat. Onze Heiland
immers heeft zijn bloed gegeven
voor alle mensen, hoe verschei
den ook van volk of stam, om
her. allen op het Kruis met God
te verzoenen en hen allen in zijn
éne Lichaam te verenigen,
ware liefde tot de Kerk vordert
dus niet alleen, dat wij als leden
van dat Lichaam onderling voor
elkander bezorgd zijn en ons ver
heugen over de eer, die één lid
te beurt valt, of medelijden met
het lid, dat lijdt, maar boven
dien, dat wij ook in de overige
mensen, die nog niet met ons in
het Lichaam der Kerk zijn ver
enigd, broeders van Christus zien
naar het vlees, die tesamen met
ons geroepen zijn tot de eeuwige
zaligheid.
Elders in deze zelfde encycliek zet
te de apostolische schrijver uiteen,
hoe Christus de „Verlosser is van r| RlnoMi
zijn Lichaam". Ook dat men zonder "C Z0101 Vctll ^DBO0lJl-
enige twijfel van Hem moet zeggen,
dat Hij de „Zaligmaker van allen" is.
„Maar ondanks alles moet men er
met Paulus bijvoegen: „vooral van
de gelovigen". Meer dan de anderen
immers heeft Hij zijn ledematen, die
de Kerk vormen, door zijn bloed ge
wonnen".
IEDER KATHOLIEK, die niet tot de
dode of lauwe ledematen be
hoort, kan getuigen, welk een stroom
van genaden hem dag aan dag uit het
Lichaam van Christus toevloeit en
welk een voorrecht het is ledemaat
daarvan te zijn. Van deze vreugde en
vrede in Christr-, die niemand ons
ontroven kan, moeten wij zoveel wij
vermogen aan anderen trachten mede
te delen, op de eerste plaats door het
gebed. Daarover schrijft de paus:
Vurig wensen Wij ook, dat deze
gemeenschappelijke gebeden met
brandende liefde opstijgen voor
hen, die ofwel nog niet zijn ver
licht door de Waarheid van het
Evangelie en nog niet in de vei
lige schaapstal der Kerk zijn bin
nengegaan, ofwel door scheuring
in geloof en eenheid zijn afge
scheiden van Ons, die, hoewel
onwaardig, hier op aarde de
plaats van Jezus Christus inne
men. Herhalen wij daarom dat
goddelijk gebed, dat onze Ver
losser tot zijn hemelsen Vader
richtte: „Opdat allen één zijn,
zoals Gij, Vader, in Mij, en Ik in
U, opdat ook zij in Ons één zijn;
opdat de wereld gelove, dat Gij
Mij gezonden hebt".
Gij weet, Eerbiedwaardige
Broeders, hoe Wij vanaf de aan
vang van Ons Pontificaat ook hen
aan de bescherming en leiding
des hemels hebben aanbevolen,
die niet behoren tot het zichtbare
verband van de Katholieke Kerk;
en hoe Wij plechtig hebben ver
zekerd, dat niets Ons op het voor
beeld van de Goede Herder nau
wer aan het hart ligt, dan dat zij
het leven hebben en in overvl >ed
hebben. Deze plechtige verkla
ring willen Wij herhalen in dit
Rondschrijven, waarin Wij de lof
van „het grote en heerlijke Li
chaam van Christus" hebben be
zongen; en onder inroeping van
de gebeden der gehele Kerk, ïio-
WEERSv ER WACHTING
SOMBER WEER.
- Aanvankelijk zwakke, later
matige en aan de kust krachtige
Zuid-Westelijke wind. Zwaar be
wolkt met hier en daar enige
lichte regen of motregen en
plaatselijke mist. Vrij zacht.
MINISTER SPITZEN OVER ZIJN
LEERMEESTERS.
Nu spoedig een Wegenverkeerswet?
In een persgesprek verklaarde mr.
D. G. W. Spitzen, die gisteren door
Koningin Juliana werd beëdigd als
minister van Verkeer en Waterstaat,
dat hij nog geen plannen kon aan
kondigen of een standpunt kon me
dedelen ten opzichte van kwesties
als bijv. het Schieveenplan. Minister
Spitzen beschouwt als zijn leer
meesters in hoofdzaak jhr. Ruys de
Beerenbrouck en mr. J. B. Kan. Van
de eerste leerde hij de positie van
een minister te begrijpen en van mr.
Kan had hij zoveel geleerd, dat het
hem niet mogelijk is, dit in enkele
woorden te vertellen. Betreffende
de wegenverkeerswet, die nooit ir
werking werd gesteld, sprak minis
ter Spitzen de hoop uit, dat dit
thans spoedig zal geschieden.
bollencultuur'
Haarlem komt uit de hoek
Burgemeester en Wethouders van
Haarlem hebben de Algemene Ver
eniging van Bloembollencultuur me
degedeeld, dat zij willen trachten
grond te kopen of te onteigenen in de
buurt van de Zijlweg te Haarlem.
Deze grond zal dan om niet voor het
stichten van een nieuw beursgebouw
met proef- en monstertuin aan de Al
gemene Vereniging worden afgestaan.
Er is echter meer'keus. De gemeente
wil 90.000 gulden betalen voor het
stichten van een nieuw gebouw elders
dan op die grond. Zij wil 70.000 gul
den schenken voor het herstellen en
verbeteren van het Krelagehuis en
een proeftuin afstaan aan de Hout-
vaart, in de nabijheid van dit huis.
Ook kan 20.300 gulden worden betaald
voor een proeftuin elders. Bij aan
vaarding van een dezer voorstellen
mag de zetel van Bloembollencultuur
niet voor het jaar 2000 uit Haarlem
verdwijnen. Gebeurt dat toch, dan zal
o.a. 90.000 gulden aan Haarlem moo-
ten worden terugbetaald, terwijl het
Kre'agehuis zal worden teruggeno
men tegen een bedrag door drie des
kundigen te bepalen. Woensdag zal de
raad beslissen en in December komt
de kwestie in de algemene vergade
ring van Bloembollencultuur.
IN ARNHEM 10.000 KILO SUIKER
IN BESLAG GENOMEN.
Bij een Arnhemse grossier is tien
duizend kilo suiker in beslag geno
men. Hij had suiker uit oude voor
raad „op de pof" verkocht, zodat hij
voor de partijen de nieuwe prijzen
zou hebben gecalculeerd. Ook bij een
winkelier werd suiker in beslag ge
nomen.
VRIJDAG A.S. ZACHTE ZEEP,
SODA, EEN EI, KOFFIE EN THEE.
Wij vernemen, dat in de bonnen-
lijst, "die Donderdag a.s. gepubliceerd
wordt, bonnen voorkomen voor de
aankoop van 375 gr. zachte zeep, 250
gr. soda (kinderen beneden 5 jaar
van beide artikelen dubbel rantsoen),
een ei, 125 gr. koffie en 50 gr. thee.
VERBOD VAN DOORBEREKENING
LOONBIJSLAG.
Zoals in de regeringspublicatie over
lonen en prijzen van 27 October is
medegedeeld, zal de loonbijslag van
1.per week in het algemeen niet
tot prijsverhoging mogen leiden. In
verband hiermede hebben de minis
ters van Economische Zaken en van
Landbouw, Visserij en Voedselvoor
ziening de „prijzenbeschikking niet
doorberekening loonbijslagen 1948"
afgekondigd, waarbij de doorbereke
ning van de extra loonkosten in de
prijzen zonder voorafgaande goedkeu
ring wordt verboden.
MAXIMUMTOESLAG WORDT
VERHOOGD.
De regering is volgens haar Memo
rie van Antwoord aan de Eerste Ka
mer over het ontwerp van Wet tot
verhoging van pensioenen met een
toeslag, bereid een nieuw wetsont
werp in te dienen, waarbij het maxi
mum van de toeslag, zowel voor de
gepensionneerde ambtenaar als voor
gepensionneerde weduwe, voor de
eerste groep wordt verhoogd respec
tievelijk tot 600 en 500.
OUD-LID HOGE RAAD KOCHT
AMBTENAREN OM.
Voor de Amsterdamse Rechtbank
werd tegen de oud-hoofdrechercheur
M. J. Vonk één jaar gevangenisstraf
geëist en tegen zijn college C. M. B.
van Vliet 9 maanden, waarvan ,6 mnd.
voorwaardelijk met 3 jaar proeftijd.
Beiden hadden zich door mr. W. M.
Weitjens, in de bezettingstijd lid van
de Hoge Raad, voor 5001) laten om
kopen om mr. Weitjens in contact te
brengen met de als politieke delin
quent gedetineerde effectenmakelaar
Rebholz. Tegen mr. Weitjens werd
6 maanden geëist. Uitspraak 12 No
vember.
AMSTERDAMSE RECHERCHEURS
.ONTMASKEREN TWEE
SMOKKELBENDEN.
De douanerecherche heeft in sa
menwerking met de Amstérdamse po
litie en de plaatselijke douane een
tweetal smokkelzaken tot klaarheid
gebracht. In beide gevallen waren
het op straat surveillerende recher
cheurs, die het eerst de draad in han
den kregen.
Het eerste geval betreft een vrij
omvangrijke smokkel in nylonkousen
van België naar Nederland en om
gekeerd van schoenen naar België.
De zaak kwam aan het rollen door
dat een rechercheur van het bureau
Warmoesstraat, die zich enkele da
gen geleden op het Damrak bevond',
een dame een klein zakje zag verlie
zen. Hij raapte 'het op en zag, dat cr
een paar nylonkousen in zaten. Aan
vankelijk dacht de rechercheur, dat
de kousen afkomstig waren van een
winkeldiefstal. Hij arresteerde de
dame en bracht haar naar het poli
tiebureau, waar bleek, dat zij een
Belgische was. Bovendien bleek zij
nog 81 paar nylonkousen bij zich te
hebben. De politie droeg de zaak
ever aan de douane-recherchedienst.
Weldra kwam nu aan het licht, dat
zij met haar man en dochter in Am
sterdam verbleef en hier zelfs over
een vast adres beschikte. De familie
had een auto, waarmede de waren
uit België naar Nederland werden ge
bracht.
Onmiddellijk verzocht men sur
veillerende radiowagens naar de auto
uit te kijken. Deze werd ten slotte in
Valkenswaard aangehouden. Een na
der onderzoek bracht aan het licht,
dat op het Amsterdamse adres van
de familie nog enkele honderden pa
ren nylons, alsook een groot bedrag
aan geld verborgen waren. Zij koch
ten voor dit geld hier in Holland
schoenen en smokkelden deze weer
r.aar België om geld te krijgen voor
nieuwe nylons, die door handelaars
huis aan huis werden verkocht.
Het tweede geval heeft betrekking
op een ander zeer gewild smokkel-
artikel, n.l. haarnetten. Een recher
cheur van'de douane, die kort gele
den in de Waverstraat een auto zag
staan, waar grote pakken uit werden
geladen, besloot te onderzoeken wat
deze pakken bevatten. Bij zijn komst
reed de auto snel weg. Het bleek, dat
de pakken ruim 200 gros haarnetten
bevatten. De auto werd in de omge
ving van Roosendaal aangehouden.
Bij huiszoeking bij de bestuurder
werden 5400 Belgische haarnetten ge
vonden. In de Waverstraat was het
depot voor Amsterdam gevestigd.
Een van de belangrijkste afnemers
was een groot magazijn in de hoofd
stad.
SECRETARESSE STAK DERTIG
MILLE IN EIGEN ZAK.
Dertigduizend gulden is een groot
bedrag. Dat vond een Amsterdamse
advocaat ook, toen hij tot de ontdek-
kin kwam, dat zijn secretaresse, me
vrouw v. d. E., hem dat bedrag op een
geraffineerde manier afhandig heeft
weten te maken. Zij beheerde name
lijk de gehele boekhouding en deed
dat op een voor haar zeer voordelige
wijze. De betalingen van de cliënten
werden trouw ingeboekt en als stor
tingen op de bank afgeschreven. Maar
het geld stak zij in eigen zak. Twee
jaar lang heeft zij dit spelletje kun
nen spelen. In October kwam alles
aan het licht. De secretaresse was in
tussen naar Zwitserland gevlucht.
Maar de arm van de politie reikt ver
en dezer dagen is mevrouw v. d. E.
per vliegtuig naar Nederland terug
gebracht. Van het geld is niet veel
meer over. De polite heeft verder
beslag gelegd op een zeilboot, die zij
zich* o.m. had aangeschaft. Ook haar
echtgenoot is. verdacht van schuld-
deling, gearresteerd.
