2)e £eidóe6oti/fca/ttt
De stakingen
in Frankrijk
Zal de luchtbrug het houden?
Berlijn zal een harde winter
meemaken
Loonsverhoging van 1 procent
Berlijnse kwestie
hopeloos
Proces-Graziani
begonnen
Moskou achter de Franse
stakingen
Onthullingen van minister Moch
Marshall terug
naar Parijs
Directeur: C. M. VAN HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: TH. RTLMER.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DINSDAG 12 OCTOBER 1948
40ste JAARGANG
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
Bur. Papengracht 32, Telef. 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn 20935 - Abonnementsprijs 10.32 p. w., f 1.40 p, mndM 14.15 p. kwart. Franco p. p. I 4.90 - Advert.; 15 ct. p. m.m. Telefoontjes 11.50
V Over lonen
en prijzen
IN een verklaring, welke door het
bestuur van de Partij van de Ar
beid is gepubliceerd ten aanzien van
de loon- en prijspolitiek der regeringj
wórdt gezegd, dat de regering in het
belang van. volkshuishouding terecht
streeft naar een sluitende begroting.
Als in verband daarmede vermin
dering van subsidies en opheffing
van de'distributie wordt nagestreefd
dan moge de regering voor zover hier
uit prijs-verhogingen volgen bijzon
dere zorg dragen voor de handhaving
van sociaal gerechtvaardigde lonen.
Ook de belangen van hen| die sociale
renten of .pensioen genieten en van
andere weinig draagkrachtige groe
pen zullen daarbij in acht dienen te
worden genomen.
Het partijbestuur spreekt .verder
de wens uit dat de regering zo spoe
dig mogelijk het geheel der op het
gebied van de lonen- en prijzenpoli
tiek genomen beslissingen en maat
regelen bekend zal maken en toe
lichten, teneinde een juiste beoor
deling daarvan mogelijk te maken.
Zoals het bestuur van de Partij
van de Arbeid over het vraagstuk
van lonen en prijzen oordeelt, den
ken ook v/ij er over.
En wij kunnen ons moeilijk voor
stellen, dat iemand' er anders over
denkt. Dus ook de regering niet.
Het huishoudelijk budget van de
genen, die de laagste inkomens heb
ben mag niet worden verzwaard.
De regering is van diezelfde over
tuiging. Maar: hoe zal ze het zo
weten klaar te spelen? Op deze pa
gina van de krant vindt men enkele
mededelingen hierover, welke „uit
betrouwbare bron" zouden zijn ver
kregen. Het is wel de moeite waard,
er kennis van te nemen. Doch men
houde er rekening mee dat ze niet
officieel zijn en allerminst volledig.
Wij zien met grote belangstelling
uit naar een volledige uiteenzetting
van de door de regering in de naaste
toekomst te voeren loon- en prijs
politiek.
RUSSISCHE LUOHTMANOEU VRES boven Oost-Duitsland en de
corridors, die Frankfort, Wunsdorf en Hamburg met Berlijn verbin
den, duren nu reeds twee weken. Bijna elke dag Hebben de Britse en
Amerikaanse bezettingsautoriteiten protesten in gediend bij het Ber-
lijnse vei'.igheidscentrum tegen Russische inbreuken in zake de' vei
ligheid in de lucht. Maar al deze Russische manoeuvres hebben de
aanvoer van levensmiddelen en grondstoffen voor de- geblokkeerde
stad niet vertraagd. De Britse en Amerikaanse transportvliegers zijn
langzamerhand gewend geraakt aan de moeilijkheden, die zij op hun weg
tegenkomen. Hun vliegtuigen zijn uitgerust met nieuwe apparaten,
waarmee Russische vliegtuigen kunnen worden opgespoord, zodra zij in
de buurt komen. De winter zal echter de grootste moeilijkheden er»
leveren. De Britse en Amerikaanse bezettingsautoriteiten bereiden zich
voor op een langdurige blokkade, v ant niemand verwacht, dat de Rus
sen deze vóór of tijdens de winter zullen opheffen.
Wintersiag ingezet
De wintersiag is practisoh nu reeds
ingezet, meldt de „Volkskrant". Vol
gens voorlopige berekeningen zal
niet vóór 31 Januari kunnen worden
uitgemaakt of de luchtbrug het zal
„houden" of niet.
De laadruimte van de Britse en
de Amerikaanse transportvliegtui
gen wordt tot op het laatste pond
benut, want vele ponden maken een
ton. Er zijn thans plannen in studie
cm tijdens de winter meer gebruik
te maken van de Britse luchtcorri-
aors, die korter zijn dan de Ameri
kaanse.
Voor het eerst sinds de blokkade
hebben de Russen in de Duitse bla
den, die onder hun toezicht verschij
nen openlijk toegegeven, dat er eco
nomische moeilijkheden zijn in Oost-
Duitsland. Het ligt voor de hand, dat
zij de Engelsen en Amerikanen hier
van de schuld geven. Door „hun"
blokkade wordt 1 de aanvoer van
grondstoffen uit West-Duitsland be
lemmerd en stagneert de interzo
nale handel, aldus de Russische be
schuldiging.
Melkprijs verlaagd
GEEN DERDE
LOONRONDE?
Naar „Trouw" uit betrouwbare
bron verneemt, verwacht de rege
ring eind van deze week het advies
van de Stichting van de Arbeid over
de plannen van het kabinet, om de
prijsverhoging, die uit de afschaffing
of vermindering van de subsidies op
het levensmiddelenpakket voort
vloeit, op te vangen door het verle
ren van loontoeslagen en derge
lijke.
De regering heeft het voornemen
om, zoals bij bruinbrood en wit
brood reeds het geval is, ten behoe
ve van de minder draagkrachtigen
uitwijkmogelijkheden te openen met
betrekking tot verschillende arti
kelen.
Bij brood is het thans zo, dat de
prijsverhoging, die ontstaat ten ge
volgen van het duurder worden der
granen, op de prijs van wittebrood
wordt afgewenteld. Het normale
brood zal echter minstens zo goed
van kwaliteit zijn.
De regering is verplicht om de
subsidies op de levensmiddelen te
verminderen in verband met de Be-
nelux-politiek en de uitvoering van
het plan-Marshall. Deze subsïdiever-
laging zal zeer geleidelijk geschieden
en op zodanige wijze tot stand wor
den gebracht, dat de mensen met de
smalste beurzen van een daaruit
voortvloeiende verhoging van de prij
zen zo min mogelijk last zullen on
dervinden.
Het ligt in de bedoeling van de re
gering, om eventuele prijsverhogin
gen te compenseren met een gelijk
tijdige verhoging van de lonen en,
waar mogelijk, met prijsverlagingen,
bijv. van de melkprijs met 1 cent per
liter.
Wat de minst dure artikelen be
treft, zal de verhoging der prijzen
een stijging van de kosten van het
levensonderhoud voor een standaard
gezin van twee kinderen tengevolge
hebben van 40 cent per week.
Volgens deskundige berekeningen
zal de stijging van dure en minder
dure artikelen een verhoging van de
uitgaven op het huishoudbudget van
50 cent per week tot gevolg hebben,
hetgeen zou kunnen worden gecom
penseerd door een loonsverhoging
van ongeveer één procent.
Hieruit blijkt, dat de invloed van
de subsidievermindering van geringe
betekenis zou zijn.
Aan het inluiden van een derde
Ioonronde kan dan ook niet worden
gedacht.
Het probleem der huurverhogin
gen zal thans door de regering niet
aan de orde v/orden gesteld, omdat
z/j zich er van bewust is, dat een los
laten van de huren ongetwijfeld ge
paard zal moeten gaan met een ge
heel nieuwe Ioonronde.
Aanvankelijk had de regering ge
hoopt vóór 1 November een beslis
sing te kunnen nemen, doch het zal
zeer de vraag 'zijn of het overleg van
de Stichting van de Arbeid zo vlot
verloopt, dat het beraad van de re
gering tegen die datum geëindigd
zal zijn.
OOST-JAVA KREEG NIEUWE I toe waren de in het stemhokje op-
REGENTSRADEN In aTe regent- gestelde bussen elk voorzien van
schappen van OostJava zijn nieuwe vw01 kiezer bekende voorwerpen,
„„J meest pinten, terwijl de candidater»
raden gekozen. Ook zij, d.e het lezen buiten hel h?kje gezeten waren met
en schrijven niet machtig waren, leen overeenkomstig voorwerp in de
xonaen hun stem uitbrengen. Daar- hand.
BERLIJN ZORGT VOOR ZIJN
BRANDSTOF.
En terwijl Russen, Amerikanen en
Britten boven Benlijn hun verbit
terde economische luchtoorlog uit
vechten, profiteren de stadsbewo
ners zelf nog van de laatste zonnige
dagen om een voorraad tevensmid
delen en brandstoffen voor de winter
aan te leggen.
In de bossen rond de stad zyn
geen droge tak en geen pijnappel
meer te vinden. Alles is meegeno
men om de kleine wintervoorraad
brandstof aan te vullen. De aanblik,
die Beriijn biedt, is kleurloos. Men
is geneigd om te geloven dat er in
d£ze stad geen standen en rangen
meer bestaan. Allen hebben dezelfde
zorgen over dezelfde elementaire
problemen van onderdak, voedsel,
kleren en warmte. Iedereen spreekt
over eten. De balkons van de eens
zo rijke huizen zijn omgebouwd tot
hokken, waar een paar kippen en
een konijn rondscharrelen. De wor
tels van de bomen worden uit de
trottoirs gegraven voor brandhout.
Studenten gaan vóór het vallen van
de avond naar bed en staan 's nachts
om twee uur op. Dan is er weef
stroom voor enkele kostbare uren.
Boeken en papier zijn schaars. De
ondergrondse rijdt in de Westelijke
sectoren na- zes uur niet meer. En
over de dagelijkse zorgen, die iedere
Eerllijner kwelt, hangt de atmosfeer
van een' gespannen afwachting: wat
zal de dag van morgen brengen? Ve
ten zeggen: „Hier is geen uitweg
zonder geweld". Anderen slaken de
vergeefse verzuchting: „Hadden wij
de oorlog maar gewonnen, dan had
het er anders uitgezien."
GEEN KOEHANDEL OVER DE
BLOKKADE.
Van gezaghebbende zijde is ver
klaard, dat de vertegenwoordigers
van de drie Westelijke mogendheden
de Sowjet-Unie te verstaan hebben
gegeven, dat zij niet bereid zijn tot
een koehandel ten aanzien van „op
heffing der Berlijnse blokkade".
Een woordvoerder van de Franse
delegatie zeide: „De Veiligheidsraad
heeft geen bevoegdheid de raad van
ministers van buitenlandse zaken or
der te geven voor een bijeenkomst op
een bepaalde datum".
Hierdoor is een einde gemaakt aan
de hoop in zekere „neutrale" kringen,
dat het Oosten en het Westen er toe
gebracht zouden kunnen worden te
verklaren, dat „opheffing van de Ber
lijnse blokkade" tegelijkertijd zou
kunnen geschieden met bijeenroeping
van de raad van ministers van bui
tenlandse zaken. Men ziet thans ook
geen Mogelijkheid meer voor dr. Juan
Bramuglia, de voorzitter van de Vei
ligheidsraad, om op te treden als be
middelaar tussen de delegaties van
het Westen en het Oosten.
Te Rome is het proces-Graziani
geopend. Graziani, die in zijn groot
ste tijd de Leeuw van Afrika werd
genoemd en Mussolini tot het einde
heeft gediend, wordt bescnuidigd
van collaboratie met de Duitsers.
De 66-jarige maarschalk heeft, te
oordelen naar zijn slagvaardigheid
en levendigheid, slechts weinig te lij
den gehad van zijn lange gevangen
schap.
Na voorlezing van de acte van be
schuldiging begon hij met een ellen
lang pleidooi.
De politie had buitengewone voor
zorgsmaatregelen genomen ter hand
having van de orde*in de zaal van
het Paleis van Justitie, waar Gra-
viani terechtstond. Maar behalve het
„leve Graziani", 'dat aan het einde
van de zitting enkele malen werd
gehoord, gebeurde er niets bijzon
ders.
HERFSTSTEMMING JONG LEVEN GENIET VAN DE WARME
HERFSTZON IN HET STERVENDE BOS.
|"\E FRANSE MINISTER van Binnenlandse Zaken Moch, heeft ver-
klaard, dat Zjdanow, het onlangs overleden lid van het politiek bureau
der Russische communistische partij, kort voor zijn dood in een brief aan
de Franse communistische partij bevel gaf, om de Marshall-hulp met alle
middelen te saboteren, ook als de spanning tussen de Sowjet-Unie en de
Verenigde Staten op internationaal niveau scheen te verminderen.
Praag tot voorbeeld
Moch haalde een bericht aan, dat
de C.G.T. aan de Kominform zou héb
ben gezonden en waarin gestaan zou
hebben: „Zowel de communistische
partij als de C.G.T. is voor eind Sep
tember gereed". Hij las tevens het
volgende bevel voor, waarvan hij ver
klaarde, dat het afkomstig was van
de leden van de Kominform: „Order
aan de Fransen. Doe, gedurende de
bijeenkomst van de Verenigde Na
ties, alles om een borlog tegen de
Sowjet-Unie te voorkomen. Alles
moet worden gedaan om elke mili
taire voorbereiding door Frankrijk te
gen te houden. Essentiële methoden:
de volledige ineenstorting van de
Franse economie door middel van sta
kingen verzekeren, ten einde in Pa
rijs een overkomstige situatie te
brengen als in Praag. De Kominform
garandeert betaling van onkosten
voor mijnwerkers en havenarbeiders,
die staken"
Moch zeide verder, dat bijeenkom
sten tussen „de Sowj et-leiders van
het Kominform" en de leiders van de
Franse communistische partij steeds
veelvuldiger plaats vinden. Het „ge
mis van een strijdvaardige geest" on
der de Franse arbeiders wordt van
beide kanten betreurd. Hij voegde er
aan töe: „Maar de communistische
activiteit moet ons niet doen verge
ten, dat we vechten op twee fronten:
het Gaullistische gevaar is minstens
even ernstig als het communistische.
Een Gaullistische poging om aan de
macht te komen zou bijna onvermij
delijk leiden tot een communistische
tegenaanval".
STAKINGEN BREIDEN ZICH UIT.
De Franse minister van Vervoer,
Pineau, dreigde gisteren de stakende
spoorwegarbeiders, die anderen van
hun werk weghouden, met ontslag.
Tegelijkertijd zette de regering haar
besprekingen voort om tot een einde
der staking te komen, die nu reeds
tien dagen duurt. Tevens werd het
contact weer opgenomen met de bon
den der 350.000 mijnwerkers, die in
het Noorden een week geleden het
werk neerlegden.
Van «communistische zowel als van
niet-communistische zijde worden de
jongste concessies van de regering
onbevredigend genoemd. In het alge
meen wordt het als een hoopgevend
teken beschouwd, dat de rechtstreek
se onderhandelingen weer aange
knoopt zijn.
Een functionaris van de communis
tische C.G.T. verklaarde, dat de
spoorwegstakingen haar plaatselijk
karakter zouden behouden. Onder
tussen breidde deze staking zich lang
zaam uit. Sommige treinen tussen
Parijs ^en Straatsburg liepen niet en
de ParijsCherbourg-express werd
te Caen geblokkeerd. In de mijn
streek heerste rust.
De oceaanstomer „Queen Elisabeth"
en „Mauretania" zullen wellicht
noodzaakt zijn van hun voorgenomen
bezoek aan Cherbourg af te zien, in
verband met een havenstaking var
24 uur, die voor alle Franse haven
steden door de communistische vak
verenigingen is afgekondigd. In dat
geval zullen de schepen hun reis te
Southampton beëindigen.
IN GEZELSCHAP VAN HOFMAN.
De Amerikaanse minister van bui
tenlandse zaken, George Marshall, is
Maandagavond per vliegtuig uit Was
hington naar Parijs vertrokken,
gezelschap van de administrateur van
het plan-Marshall, Paul Hoffman.
Van Hof f mans besluit om met Mars
hall mede te gaan werd pas kort voor
het vertrektijdstip mededeling ge
daan. Hoffman was aanvankelijk var
plan geweest 19 October naar Euro
pa te gaan. Hij is van plan spoedig
een bijeenkomst te beleggen met de
reizende ambassadeur van 'het plan-
Marshall. Averell Harriman, over
voorbereidingen voor een vergade
ring in Parijs, in de week van 18
October, van alle leiders van E.C.A.-
missies in Europa.
Uit het feit, dat Hoffman zijn be
zoek aan Europa verhaast heeft, leidt
men af, dat belangrijke besprekingen
over algemene problemen van de
Europese samenwerking op komst
zijn.
yóór het vertrek met het vliegtuig
van president Truman verklaarde
Marshall, dat hij met de president ge
sproken had wat de verstandigste po
litiek zou zijn ten aanzien van de
verschillende kwesties, welke te Pa
rijs in bespreking zijn. Hij ontkende
opnieuw, dat hij hoofdzakelijk zou
zijn teruggeroepen in verband met
Trumans plan, Vinson naar Moskou
te zenden en eveneens, dat hij over
wogen zou hebben naar aanleiding
van deze kwestie af te treden.
Da verklaring, dat Vinson alleen i..
verband met de kwestie van de con
trole op de atoombom naar Moskou
zou hebben moeten gaan, vindt te
Washington weinig geloof, aldus Reu
ters correspondent William Hardcast-
le De New York Times noemde deze
verklaring „een formule om het ge
zicht te redden", bedoeld om het feit
te camoufleren, dat Truman, met hoe
goede bedoelingen misschen ook, van
plan was geweest zowel zijn eigen
minister van buitenlandse zaken als
de V.N. te passeren in de Berlijnse
kwestie en hieromtrent een recht
streekse stap bij Stalin te onderne
men.
ALLE MANNEN
TABAKSBONNEN
„SNOEPEN OF ROKEN?"
GEEN VRAAG MEER
Het zal bij de eerstvolgende uit
reiking van bonkaarten niet meer
mogelijk zijn te kiezen of men een
versnaperingskaart dan wel een ta-
bakskaart wil ontvangen. Alle man-
'ijke personen geboren in 1931 en
eerder, ontvangen een tabakskaart.
Alle personen, geboren in 1932 en la
ter, ontvangen een versnaperings-
kaart. Aan alle vrouwelijke personen
zal een „diversen-kaart worden uit
gereikt.
Op deze „diversen"-kaarten zul
len- te zijner tijd bonnen worden aan
gewezen voor het betrekken van ta-
baksartikelen of versnaperingen. La
ter zal nog een nadere mededeling
verschijnen omtrent de mogelijkheid
van ruiling der aan mannen uitge
reikte tabakskaarten, aJdus meldt het
Centraal Distributiekantoor.
Voorts zullen bij de uitreiking
in de 'bonkaarten 901 voor voe
dingsmiddelen, die op 19 December
s. in gebruik genomen zulten wor
den en welke uitreiking in het tijd
vak van 25 October tot 18 December
plaats heeft, de leeftijds groepen we
derom een jaar worden opgeschoven.
De uitreiking zal als volgt geschieden
A-kaarten aan personen geb, in 1928
en eerder; B-kaarten aan personen
geb. in 1929 t.m. 1934; C-kaarten aan
personen geb. in 1935 t.m. 1944; D-
kaarten aan personen geb. in 1945 t.
m. 1947; E-kaarten aan personen geb.
in 1948 en later.
NEDERLANDSE KUNSTENAARS
BESPREKEN HUN SOCIALE
POSITIE.
Meer dan driehonderd Nederland
se kunstenaars hebben Zaterdag en
Zondag jl. te Arnhem op het eerste
congres na de bevrijding. beraad
slaagd over hun sociale positie in de
samenleving van de Federatie van
Kunstenaars, Prinses Wilhelmina
heeft zoals bericht, de opening bij
gewoond.
Het congres, waar dr. J. B. Knip
ping (O. F. M.), mr. A. de Roos, dr.
G. Bolkesteyn en L. Lichtveld het
woord voerden, eindigde met een bij
acclamatie aangenomeA resolutie.
Daarin werd vastgesteld, dat de so
ciale positie van de kunstenaars in
Nederland allerminst verzekerd is,
waardoor velen van hen in materiële
nood verkeren. Voor de nastreving
van de doeleinden, die de kunstenaars
zich in cultureel-sociaal opzicht stel
len, is het een vereiste, dat zij zich
krachtig organiseren in een alle kun
stenaars omvattende beroepsorgani
satie. Voorts werd een beroep ge
daan op de overheid in al haar gele
dingen het hare te doen om het cul
turele streven van de kunstenaars te
helpen bevorderen en hun sociale
positie te versterken door de kunst-
beroepen wettelijk te beschermen.,
Als de beste mogelijkheid om het
Nederlandse kunstenaarsleven te die
ren en op een zo hoog' mogelijk ni
veau te brengen zieri de kunstenaars
de omzetting van de voorlopige raad
van de kunst tot een raad voor de
kunst met wettelijk geregelde be
voegdheid. De kunstenaars zien het
voorts als de plicht van de overheid
de culturele betrekkingen met Indo
nesië, Suriname en Curasao te hel
pen versterken en onverwijld een
begin te maken met dit werk. wat
naar wij mogen opmerken reeds is
geschied do'or de Stichting voor cul
turele samenwerking NederlandIn
donesië. De kunstenaars besloten
voorts dat dit congres, dat een infor
matief karakter droeg, binnen een
jaar moet worden gevolgd door een
congres dat concrete punten voor ver
dere actie zal vast stellen. Op de al
gemene betekenis van deze belang-
iijke bijeenkomst van verenigde
kunstbeoefenaren hopen wij terug te
komen.
KERKSCHIP VOOR
DOOFSTOMMEN
24 October a.s. bestaat de R.K.
vereniging van Doofstommen in de
provincie Noord-Holland „St. Ra
phael", gevestigd te Amsterdam, 25
jaar.
Deze vereniging werd in 1923 op
gericht door de zeereerw. heer H. J.
Brandehoff, destijds kapelaan te Am
sterdam, thans pastoor te Monniken
dam, die op diezelfde dag zijn zil
veren feest als doofstommen 'pastoor
viert.
Voor St. Raphael ligt bij de fa.
Wijkstra te Wijdewormer op stapel
een bijzondere woonark, die bestemd
wordt als kerkschip. De kapel wordt
14x4 m. groot. Met een gordijn, kan
het altaar van de overige ruimte
worden afgescheiden, zodat deze
ruimte als conversatiezaal kan wor
den gebezigd. In het kerkschip wor
den voorts ingericht een kantoor en
Slaapzalen voor de doofstommen, die
van elders komen en blijven over
nachten.
Pastoor Brandehoff zal in deze ver
enigingskerk rege1 matig de H. Mis
opdragen en predicaties houden in
gebarentaal Zij krijgt vaste ligplaats
te Amsterdam, vermoedelijk aan de
Stadhouderskade bij het Oosteinde
ten tcoAAe.itje....
Vergeet geen weldaden, dan die,
welke gij zelf bewezen hebt.