3)e &2i<i6e0oti/fca/tit
De Sovjet-Unie bedreigt de
vrede te Berlijn
Montgomery zal Westerse
defensie organiseren
Joego-Slavië blijft Moskou
steunen
DÖNDERDAG 30 SEPTEMBER 1948
39ste JAARGANG No. 11505
Directeur: C. M. VAN HAMEBSVELD.
Hoofdredacteur» TH. WELMEB.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
WESTERSE DEFENSIE
WORDT
GEORGANISEERD
Bur. Papengracht 32, Telef. Redactie 20015, Adm. cn Advert. 20826, Abonn. 20935 - Abonnementsprijs f 0.30 p. w., 1.30 p. mnd., £3.90 p. kwart. Franco p. p. f4.65 - Advert.: 15 ct p. m.m. Telefoontjes 1.50
Wittebrood,
bontmantels
en auto's
EEN zonderlinge combinatie! Wit
tebrood, bontmantels en auto's-
Genoemde artikelen zijn echter
aaneengeregen in een beschouwing
van het „Vrije Volk".
Hoe dat zo komt?
De regering heeft besloten, de
subsidies voor het brood in te trek
ken. Om nu niet de prijs van het
„volksbrood" te doen stijgen, heeft
zij die van het witte brood extra
omhoog laten gaan. Daartegen heeft
de heer A. C. de Bruyn, voorzitter
van de K.A.B., geprotesteerd. Hij
acht dit in strijd met de sociale
rechtvaardigheid en moreel onver-
dragelijk.
Deze oppositie wordt als demago
gie' gebrandmerkt door het „Vrije
Volk". Wij citeren het blad:
„Er zijn luxe-automobielen,
bontjassen, herenhuizen, er zijn
spijzen en dranken, die „de her
stellers van onze volkswelvaart"
nooit gebruiken. En wij vinden
dat helemaal geen ramp, omdat
wij van een goed ingerichte maat
schappij een betere voorstelling
hebben. Het is al heel goedkoop
on? naar de volksgunst te dingen
door allerlei onwaarachtige fra-
zen uit te spreken."
De vergelijking van het „Vrije
Volk" gaat toch wel wat erg mank.
Om een paar der genoemde „arti
kelen" er uit te pikkëh: Geen ver-
standig-zuinige huisvrouw, die niet
royaal in haar centen zit, zal een
bontmantel verlangen, vooral niet in
deze tijd, evenmin als haar ver
standige echtgenoot jaloers zal wor
den op zijn buurman, die zich de
weelde van een luxe-auto voor ple
ziertochtjes kan veroorloven.
Maar wij kunnen ons toch wèl
voorstellen, dat die verstandige,
helemaal niet afgunstige, mensen
wittebrood willen kopen, en dat zij
wèl jaloers zijn op anderen, die
daartoe, in tegenstelling met hen,
in de gelegenheid zijn. Bont
mantels en luxe-auto's zijn weelde
artikelen wittebrood zouden we
nog niet als zodanig willen kwali
ficeren!
De vergelijking van het „Vrije
Volk" is daarom heel zonderling.
Wel zijn we het eens met het
„Vrije Volk", als het blad het op
neemt voor het z.g. volksbrood, dat
in vergelijking met het wittebrood
te veel wordt gedeprimeerd! Het
blad constateert, o.i. heel terecht:
„Het is namelijk helemaal niet
zo, dat het z.g. volksbrood min
derwaardig van kwaliteit is, of
dat het onsmakelijk zou zijn. En
als de regering er in slaagt, een
ruim broodrantsoen te verzekeren
op het huidige prijspeil dan ver
richt zij daarmee een werk, dat
van ontschatbare betekenis is."
Een oproep der
Indonesische
communisten
Volgens te Soerabaja opgevangen
berichten van de communistische ra
dio van Madioen heeft het politieke
bureau van de Partai Kommunis In
donesia „in verband met de alge
mene aanval, die door de regering
van verkopers van slavenarbeiders,
SoekarnoHatta, is ingezet", een
oproep uitgevaardigd „om de weer
stand van het volk tegen de aanval
ler actieve leiding te geven".
In de oproep wordt gezegd, dat de
arbeiders tot staking dienen te wor
den opgezet en de regering Soekar
noHatta door iedereen „gewapen-
derwijs moet worden bestreden."
„Ook in de bezette gebieden", aldus
de oproep, „moet het Indonesische
volk zijn plicht beseffen en voorbe
reid zijn op een Nederlandse aanval,
die in verband zal worden gebracht
met aanvallen van Soekarno en Hat
ta. Soekarno en Hatta hebben in een
verraderlijk spel de reactionnaire
troepen tegen de revolutionnaire
uitgespeeld.
AANVAL OP REPUBLIKEINSE
KAZERNE TE MAGELANG.
Volgens het republikeinse persbu
reau Antara heeft een bende van 100
man gisterochtend een aanval ge
daan op de republikeinse kazerne te
Magelang, die na zware gevechten
werd afgeslagen. „Aan beide zijden
werden geen verliezen geleden", al
dus Antara. De aanvallers bestorm
den de kazerne van drie zijden en
werden ontvangen met hevig geweer-»
vuur. Na de overval werd de omge
ving van de kazerne onmiddellijk door
republikeinse troepen uitgekamd, zo
luidt het bericht tenslotte.
De nota der drie Westerse mogendheden
EVNGELAND, FRANKRIJK EN DE V. S. hebben gezamenlijk een nota
.ingediend bii de Verenigde Naties, waarin de Sovjet-Unie beschul
digd wordt van het scheppen van een situatie te Berlijn, die „de inter
nationale vrede en veiligheid bedreigt", weshalve de drie Westelijke lan
den het verzoek doen de zaak door de Veiligheidsraad te laten behan
delen. De nota is gezonden aan de algemene secretaris der V. N. Trygve
Lie. De Sovjet-Unie wordt bovendien beschuldigd van het gebruik van
„illegale middelen en dwangmiddelen" teneinde politieke doeleinden te
verwezenlijken, waartoe zij, aldus de nota, het recht mist en die zij
langs vreedzame weg niet bereiken kan.
In de nota wordt er op gewezen,
dat de houding der Sovjet-Unie in
strijd wordt geacht met de rechten
van Groot-Brittannië, Frankrijk en
de Verenigde Staten, met betrekking
tot de bezetting en het bestuur van
Berlijn. Verder zegt de nota, dat de
handelwijze van de Sovjet-Unie in
strijd te achten is met artikel 2 van
het Handvest der Verenigde Naties
en een „bedreiging voor de vrede"
vormt in de zin van hoofdstuk zeven
van1 het Handvest.
In de nota wordt dan verder uit
eengezet, dat de drie Westelijke mo
gendheden alle pogingen in het werk
hebben gesteld om door directe on
derhandeling hun moeilijkheden met
de Sovjet-regering te regelen.
Bij de nota voegen de drie Weste
lijke mogendheden documenten,
welke moeten dienen om een over
zicht van de situatie en de ontwik
keling der gebeurtenissen te geven.
Het betreft hier niet, aldus de
nota, technische kwesties, het ver
keer of de valutaregeling betreffend,
maar „illegale middelen en dwang
middelen" door de Sovjet-Unie toe
gepast. De Berlijnse bevolking wordt
der Sovjet-Unie blootgesteld aan
volgens de nota door deze houding
honger, ziekte en economische on
dergang.
De nota zegt dan verder, dat het
gedrag van de regering der Sovjet-
Unie „zeer duidelijk de bedoeling
verraadt de illegale en door dwang
opgelegde blokkade voort te zetten",
terwijl het voorts in de bedoeling
van de Sovjet-Unie blijkt te liggen,
dat zij Engeland, Frankrijk en de
Verenigde Staten te Berlijn volko
men aan zich ondergeschikt wil ma
ken, ten einde de volledige zeggen
schap te verwerven over het econo
mische, politieke en sociale leven
van de Berlijnse bevolking en Ber
lijn bij de Sovjet-zóne in te lijven.
Artikel 33 van het Handvest der
Verenigde Naties kan onder de ge
geven omstandigheden volgens de
nota geen toepassing vinden. Deze
omstandigheden vormen „een bedrei
ging voor de internationale vrede en
veiligheid".
Engeland, Frankrijk en de Ver
enigde Staten moet zich derhalve
het recht voorbehouden/ alle maat
regelen te nemen, die zij nodig ach
ten ter handhaving van hun positie
te Berlijn en de vraag zal door de
Veiligheidsraad der V. N. behandeld
moeten worden, waarbij verzocht
wordt dit ten spoedigste mogelijk te
maken.
RUSSISCHE PLAGERIJEN.
Amerikanen hebben gisteravond
een protest ingediend bij de Russen
omdat er twee Amerikaanse Sky-
masters zijn gehinderd door Russi-
BEVELHEBBER NAM AFSCHEID
Woensdag had op het voorplein
van de van Ghentkazerne te Rotter
dam het afscheid plaats van Luitenant
Admiraal C. R. L. Helfrich als bevel
hebber der Zeestrijdkrachten. Tijdens
de inspectie van die in carré opge
stelde troepen, brengt de scheidende
bevelhebber een groet aan het vaan
del. Achter de bevelhebber de com
mandant van het korps Mariniers.
Generaal-Majoor der Mariniers M. R.
de Bruyne.
sche jachtvliegtuigen. Het rapport
zegt, dat de incidenten van gisteren
ernstiger waren dan die van de af
gelopen dagen, toen Russische jage-s
ook al geprobeerd hebben 'om het de
toestellen die de luchtbrug onder
houden, lastig te maken.
Gisteren is een Skymaster, met
steenkool geladen, door vijf Yaks ge
hinderd. Zij verrichtten acrobatische
toeren zeer dicht bij het toestel. De
piloot van een ander Amerikaans
vliegtuig, dat achter het eerste vloog,
zag alles gebeuren. Maar even later
werd hij zelf geplaagd.
DE DUIM OMHOOG Met opge
stoken duim liep lt. Gouverneur-Ge
neraal dr. H. J. van Mook van het
vMegtuig, dat hem na zijn terugkeer
uit Nederland naar Batavia bracht,
naar de uitgang van het vliegveld
Kemejoran. Rechts de secretaris van
Staat van algemene zaken Abdoel
Kadir.
Gekozen tot voorzitter van de
permanente commissie
^^AN GEZAGHEBBENDE ZIJDE is te Parijs vernomen, dat veldmaar
schalk lord Montgomery, stafchef van het Britse imperium, is ge
kozen ala voorzitter van de permanente militaire defensie-commissie,
die gevormd is door Engeland, Frankrijk, België, Nederland- en Luxem
burg. Een Franse generaal zal opperbevelhebber worden van de land
strijdkrachten van de West-Europese Unie, zo wordt tevens vernomen. De
officiële mededeling hiervan wordt de volgende week verwacht.
Uitbreiding tot
Atlantisch pact
De tweedaagse militaire besprekin
gen te Parijs hebben de coördinatie
van de defensie tussen de betrokken
vijf Westelijke mogendheden een gro
te stap voorwaarts gebracht. De mi
nisters van defensie, tezamen met
Amerikaanse en Canadese waarne
mers hebben eveneens goede vorde
ringen gemaakt bij de voorbereiding
Dreigende staking
in Frankrijk
Er dreigen stakingen in de genatio
naliseerde mijnen en de gas- en elec-
triciteitsbedrijven in Frankrijk in
verband met het plan van de rege
ring het personeel in te krimpen. De
arbeiders in de gas- en electriciteits-
bedrijven hebben reeds besloten tot
een 24-uur staking, maar hebben nog
geen datum voor de staking vastge
steld.
De mfjnwerkersbond, waarin de
communisten de meerderheid heb
ben, heeft besloten dat Maandag het
werk zal worden neergelegd als de
400.000 leden, die thans worden ge
raadpleegd, in meerderheid hiermede
accoord gaan.
Volgens berichten uit Tunis zijn
soldaten gebruikt bij het lossen van
schepen, 'omdat de havenarbeiders
hebben geweigerd overwerk of
nachtwerk te verrichten.
In Algerië heeft de bond van ha
venarbeiders besloten heden een sta
king van onbepaalde duur uit te roe
pen tot ondersteuning van de eis tot
afschaffing van overwerk en nacht
werk.
Te Nice zijn de havenarbeiders
reeds in staking.
van een uitbreiding van het pact van
Brussel tot een „Atlantisch" defensie
pact op dezelfde grondslag, zo wordt
vernomen.
Hierin zouden dan Amerika en Ca
nada zijn opgenomen.
Tevens zijn besprekingen gevoerd
tussen Amerikaanse. Britse en Fran
se politieke leiders. Ernest Bevin
heeft gisteravond gedineerd met de
Canadese eerste-minister Mackenzie
King. Hij heeft, gisteren minister
Marshall en John Foster Dulles ont
moet en naar verluidt is bij beide ge
legenheden over een Atlantisch Pact
gesproken.
Gewoonlijk welingelichte waarne
mers geloven, dat na de totstandko
ming van een Atlantische Unie deze
Unie op haar beurt een permanente
militaire commissie zal vormen, die
ongetwijfeld een Amerikaanse mili
taire leider als voorzitter zal hebben.
Men gelooft te Parijs, dat de vor
ming van een Atlantisch defensieve
unie door de Amerikaanse regering
aan het Congres zal worden voorge
steld na de presidentsverkiezingen in
November.
Het gebruik van
Nederlandse en
Belgische havens
OVEREENSTEMMING MET BRITS -
AMERIKAANSE ZÓNE.
Naar Aneta van gezaghebbende
zijde in officiële Amerikaanse krin
gen verneemt is tussen het gemeen
schappelijke Export-Import Bureau
voor de Brits-Amerikaanse zóne van
Duitsland enerzijds en Nederland en
België anderzijds overeenstemming
bereikt inzake groter gebruik van de
havens van Rotterdam en Antwer
pen voor de scheepvaart op Duitsland.
De tenuitvoerlegging van de over
eenkomst wordt thans bestudeerd
door de afdeling burgerlijke zaken
van 't Amerikaanse leger en de E.C.A.
In officiële kringen in Den Haag
wordt bovenstaande mededeling be
vestigd.
NIEUWE INDIë-PORTOREGELING
NIET VOOR THUISFRONTEN
Naar de „Tijd" van bevoegde zijde
verneemt mogen de comitè's van de
verschillende Thuisfronten, die ge
regeld een tijdschriftje per normale
enveloppe met tien cents pöstzegel
naar Indonesië verstuurden, in af
wachting van de herziening van de
nieuwe porto-regeling gedurende de
maand October, hun verzendingen op
de tot voor kort gebruikelijke wijze
doen geschieden.
Voorstel voor derde
gedemilitariseerde zóne
in Jeruzalem verworpen
De Israëlitische legerautoriteiten
hebben een voorstel verworpen van
de Bestandscommissie der V.N. om
een derde gedemilitariseerde zóne in
Jeruzalem af te bakenen. In een
brief aan dr. Bernard Joseph, de
Joodse militaire gouverneur van Je
ruzalem stelden de Amerikaanse,
Belgische en Franse consüls voor
een neutrale zóne af te bakenen
rondom het LMCA-gebouw, waarin
ook de Franse en Amerikaanse con
sulaten en het Koning David Hotel
zouden liggen, dat weldra heropend
zal worden als hoofdkwartier voor
de waarnemers der V.N. Het plan
was opgesteld met het oog op voort
durende activiteit van sluipschutters
in dit gebied, tengevolge waarvan
een aantal personen gedood werden,
o.m. drie leden van de staf van het
Amerikaanse consulaat.
DE ONTRUIMING VAN KOREA
DOOR BEZETTINGSTROEPEN.
Het officiële Sowjet-nieuwsbureau,
Tass, 'meldt, dat de^Sówjetregering
Zondag j.l. in een nota aan de V.S.
heeft medegedeeld, voornemens te
zijn haar troepen tegen eind Decem
ber van dit jaar uit Noord-Korea te
rug te trekken en de hoop heeft uit
gesproken, dat de V.S. er in zullen
toestemmen hun troepen uit Zuid-
Korea terug te trekken binnen een
vastgestelde tijd.
Tass meldt voorts, dat de V.S.
twee dagen later antwoordden, dat
zij de kwestie beschouwen als on
derdeel van het grotere vraagstuk
van de eenheid en onafhankelijkheid
van Korea „waaromtrent de Ame
rikaanse afgevaardigden naa rde Al
gemene Vergadering der V.N. te zij
ner tijd de mening van de Ameri
kaanse regering zouden weergeven."
Het commentaar van Tass op de
Amerikaanse antwoord-nota luidt.
„De regering der V.S. heeft dus geen
toestemming gegeven voor de ontrui
ming van Zuid-Korea tegelijk met de
ontruiming van Noord-Korea en
heeft een direct antwoord op de haar
gestelde vraag ontweken."
TWEEDE KAMER
Verhoging
pensioenen
De Tweede Kamer heeft gister
middag het wetsontwerp tot verho
ging van pensioenen met een toe
slag behandeld. De artikelen zijn al
goedgekeurd, maar hedenmiddag bij
de aanvang der vergadering moet
nog over het ontwerp in zijn geheel
w'orden gestemd. De heer Hoogcar-
spel (CPN) vroeg namelijk hoofde
lijke stemming. De aanneming is
verzekerd.
Het wetsontwerp beoogt aan hen,
die gepensionneerd werden tussen 1
Januari 1922 en 31 Dec. 1944, een
toeslag toe te kennen van 25 procent
op hun pensioen, met een maximum
van 500. Voor hen, die vóór 1 Ja
nuari 1922 gepensionneerd werden,
wordt een hogere toeslag toegedacht,
n.l. 40 procent voor de gepension-
neerden van 1921, 60 procent voor
die van 1920 en 100 procent voor dc
ouderen, ook hier met een maximum
van 500. Ten slotte krijgen ook zij,
die tussen 1 Januari 1945 en 30 Juni
1947 gepensionneerd werden, een
toeslag, aflopend van 25 naar 16
procent.
Practisch komt het hierop neer,
dat de huidige tijdelijke toelagen
worden bestendigd en vastgelegd!
Alle sprekers waren het er over
eens, dat die laag is.
Minister Van Maarssexeen kon
geen enkel amendement, dat finan
ciële lasten zou meebrengen, aan
vaarden. Als een door alle partijen
ondertekende motie werd aangeno
men, betekende dit, dat het ontwerp
tot Sint Juttemis zou worden ver
schoven, daar van hem geen verbe
tering te verwachten was. Het is ge
vaarlijk, te doen, aldus de minister,
alsof er volop maatschappelijke rijk
dom is. Een sluitende begroting is
een levensbelang voor het land.
De minister betoogde verder, da
het niet de bedoeling is, de oude
pensioenen op het peil van de nieu
we te brengen. Er kan slechts een
toeslag gegeven worden, om in dc
ergste nood te voorzien. Wil de Ka
mer verder gaan, dan moet zij dat
vragen bij de algemene beschou
wingen over de begroting. Dan kun
nen alle wensen tegen elkaar wor
den afgewogen en kan een dekking
voor de gewenste uitgaven gezocht
worden. Op dat punt vonden de mi
nister en de Kamer elkaar. De Ka
mer wilde in elk geval dit ontwerp
niet in gevaar brengen. Alleen de
communisten hielden vol en vroe
gen, zoals gezegd, hoofdelijke stem
ming.
25 Textielpunten
geldig verklaard
Het Centraal Distributiekantoor
deelt mede, dat wederom 25 punten
van de text:elkaart VA 804 worden
geldig verklaard.
Met ingang van 1 October 1948
worden geldig de bonnen gemerkt:
„Textiel N vijf punten", „Textiel re
serve N" ter waarde van 10 punten,
„Textiel N een punt" en „Textiel P
een punt".
De bonnen gemerkt: ,,P vijf pun
ten" en reserve P" zijn derhalve
voorlopig niet aangewezen voor de
aankoop van textielgoederen.
De bonnen „L vijf punten", „M
vijf punten", „reserve L" en „reserve
M" zulen niet worden aangewezen en
kunnen dus worden vernietigd.
In de Assemblée der Ver. Volken
Gisteren, op de laatste dag van de
algemene beschouwingen in de As
semblée der Verenigde Volken, te
Parijs, heeft Zuid-Slavië's minister
van Buitenlandse Zaken, Kardelj ge
sproken. Er was belangstelling voor
het standpunt van deze verstoteling
van de Kominform, althans bij de
delagaties die niet tot het Russische
bloc behoren. Marshall luisterde met
behulp van zijn koptelefoon aandach
tig naar de Engelse vertaling van
wat Kardelj in het Russisch zei. Wis-
jinski schonk er geen zichtbare aan
dacht aan. In de Oostelijke groepen
werd ook niet geapplaudisseerd, toen
Kardelj ging spreken. De Zuid-Slavi
sche minister behandelde de geschil
punten tussen Oost en West en koos
daarbij steeds partij voor Rusland en
de overige „volksdemocratieën". Hij
viel Bevin en Spaak aan om wat zij
hadden gezegd; Marshall's rede van
de vorige week bood hem blijkbaar
geen aangrijpingspunten.
De oorzaken van de vele moeilijk
heden liggen volgens Kardelj niet in
de V.N. of in de internationale toe
stand in het algemeen, doch „in het
feit, dat de leidende groep van sta
ten, die de meerderheid in de V.N.
vormen, niet wensen samen te wer
ken en tot overeenstemming te ko
men met andere landen, in het bij
zonder met de Sovjet-Unie".
Kardelj keerde zich tegen het plan-
Marshall, tegen de maatregelen van
de Veiligheidsraad met betrekking
tot Triëst en tegen het optreden van
de UNO ten aanzien van Grieken
land en zijn buren. Ook de Oekraïner
Manoeiliski viel aan wat in deze as
semblée van Westelijke zijde is ge
zegd en viel bij wat Wisjinski te ber
de had. gebracht.
AGENDA POLITIEKE COMMISSIE
De Politieke Commissie van de
Verenigde Naties heeft gistermiddag
haar eerste Parijse vergadering ge
houden. Zij heeft drie uur nodig ge
had voor het samenstellen van haar
programma voor de komende zes of
zeVen weken. Na veel gestem en vele
redevoeringen, welke volgens voor
zitter Spaak dikwijls „niet ter zake
doende" waren, werd de volgorde
van de agenda aldus vastgesteld:
1. Het rapport van de Commissie
voor Atoomenergie.
2. Wisjinkski's voorstel betreffen
de de vermindering van de be
wapening en het verbod van 't
atoomwapen.
3. Het verslag over Palestina van
wijlen, graaf Bernadotte.
4. Griekenland.
5. Korea.
6. Italiaanse koloniën.
£en kaAAeit
Morgen, October, Rozcnkransmaand.
wint des vijands volk en stee:
Roozenkrans! 't Onwinbaar wapen,
Mannen, meiskes, vrouwen, knapen,
brengt des Heeren bidsnoer meê!
Guido Gezelle.