S)e CckideSoii^cmt
Hoopt U ook op 'n hittegolf
Opnieuw besprekingen met
Molotof
Geen eerbied meer voor
gesneuvelden
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WOENSDAG 15 SEPTEMBER 1948
39ste JAARGANG No. 11492
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
Het Don Boscohuis wel,
Maar dan een hittegolf in blik
D. i. een kachel.
Zie advertentie I
Bur. Papengracht 32, Teief. Redactie 20pi5, Adm, en Advert. 20826, Abonn. 20935 - Abonnementsprijs f 0.30 p. w., f 1.30 p. mnd., f 3.90 p. kwart. Franco p. p. f 4.65 - Advert.: 15 ct p. m.m. Telefoontjes f 1.50
Voor het
hele volk
IN een hoofdartikel schreef de „Tijd"
onlangs, er van overtuigd te zijn,1
dat slechts een klein percentage van
de lezers de hoofdartikelen leest.
Ons inziens hangt dat af zowel van
de inhoud als van de omvang dezer
artikelen.
Wij zijn er b.v. zeker van. dat als
v/ij boven dit artikeltje hadden ge
schreven „De Katholieke Universiteit"
niet weinige lezers zouden hebben
gedacht: „Dat vs niets voor mij. Ilt
heb geen kinderen, die in Nijmegen
zullen gaan studeren, en verder ook
niet de minste relatie met deze ka
tholieke hogeschool".
„Dat is niets voor mij"! De waar
heid is, dat de Katholieke Universi
teit een belang is voor héél het volk.
En een buitengewoon groot belang!
Zeker als men onder belang"
verstaat een .stoffelijk voordeel, en
dan nog wel liefst een stoffeliik voor
deel, waarvan men persoonlijk direct
profiteert, dan zal men dat niet inzien.
Maar van een katholiek mag men
toch zeker verwachten, dat hij heeft
een open oog en een warm hart voor
geestelijke belangen, zowel van die
van persoonlijke aard als voor die
welke ten profijte strekken van de
gemeenschap, waarvan hij lid is. en
welker belangen hem als gemeen
schapsmens ter harte moeten gaan en
voor welker belangen hi.i óók een ze
kere verantwoordelijkheid draagt.
De katholiek, die de dingen rond
om hem zó ziet en beoordeelt, moet
gemakkelijk overtuigd worden van
het buitengewoon groot belang, dat
de Katholieke Universiteit heeft, ook
voor hem.
Hoe zou de, toestand in ons land
zijn, als er geen Katholieke Universi-*
teit zou zijn geweest? Hoe zou het
dan in ons land zijn gegaan?
Op deze vraag kan natuurlijk niet
met stelligheid een concreet antwoord
v/orden gegeven.
Maar niemand zal toch betwijfelen,
dat het voor de beoefening der we
tenschap onder de katholieken een
aanzienlijke winst betekent, dat er
aan de Katholieke Universiteit zich
55 docenten aan de wetenschap wij
den (27 hoogleraren, 13 buitengewoon
h'ooglereren. 7 lectoren, 3 privaat-do
centen en 5 assistenten): en dat door
de Katholieke Universiteit ook de
#practische erkenning en de invloed
'van de katholieke beoefenaars deT
wetenschao verblijdend is gestegen.
En dat dit alles is een buitengewoon
groot belang voor héél het volk. 'be
hoeft toch niet te worden betoogd.
Er studeren aan de Katholieke
Universiteit 900 studenten Zoals men
weet, zijn er aan deze Universiteit
drie faculteiten, de theologie, de
rechten en de letteren en wijsbegeer
te Er zijn plannen in voorbereiding
voor de medische faculteit, waarna
dan de vjifde, die der wis- en natuur
kunde. zal moeten volgen. Aan de be
staande faculteiten zijn onlangs nieu
we afdalingen verbonden: de School
voor Politieke en Sociale Wetep-
schanDen. de ODleiding voor Journalis
tiek en het Missiologisch Instituut.
Negen honderd studenten i? geen ga
ring -aanthl. noch in absolute nog in
relatieve zin! De faculteit der rech
ten te N'imegen b.v. telt meer_ stu
denten, dan die te Utrecht. Wij ge
bruiken geen gemeen-plaate, als wij
constateren, dat uit het genoemde^cij
fer van 900 blijkt, dat de Katholieke
Universiteit voorziet in een behoefte,
voldoet aan een levend verlangen bij
velen, om hun wetenschappelijke vor
ming te ontvangen in het licht der
Openbarjng. der katholieke levens- en
wereldbeschouwing.
Als men naar de cijfers 55 (docen
ten) en 900 (studenten) kijkt, -is het
toch ook wel duidelijk, dat de Katho
lieke Universiteit geen onder onsje
behoeft te zijn!
De instandhouding en de uitbrei
ding dézer Universiteit is een ulicht
van de Nederlandse Katholieken.
Zoals men weet subsidieert do Rege
ring feitelijk niet meer dan 65% van
de werkelijke uitgaven, nadat zij
eerst alle inkomsten van de Universi
teit, voortvloeiend uit college- en
examengelden, heeft afgetrokken; de
theologische faculteit wordt door de
Rpgering niet gesubsidieerd.
Er moet dus 35% worden gevonden
uit eigen middelen. En dat kan dat
kan betrekkelijk gemakkelijk, als
ondor de katholieken de overtuiging
leeft, dat de Katholieke Universiteit
van buitengewoon groot belang is
voor héél het volk.
Binnenkort zal herdacht worden
het feit, dat de Katholieke Universi
teit 25 jaar geleden is begonnen met
34 docenten er 200 studenten. Deze
herdenking moét zijn een stimulans,
een prikkel voor ons allen en voor
ieder onzer, om naar mate van zijn
krachten te steunen onze Nijmeeg-
sche Universiteit.
NIEUWE VLEESBONNEN DRIE
WEKEN GELDIG.
De vleesbonnen, die deze week
worden aangewezen zullen opnieuw
een geldigheidsduur van drie weken
hebben.
Het publiek zal er rekening mede
moeten houden, dat in vele gevallen
op deze bonnen gedurende de eerste
dagen niet kan worden gekocht, om
dat de bevoorrading van de slagers
slechts in langzaam tempo kan plaats
hebben.
Beestachtige speculatie
Koningin Juliana ontvangt Indone
sische vorsten. H.M. Koningin Ju
liana heeft op Paleés Soestdijk enige
leden van de Indonesische delegatie
naar de jubileum- en inhuldigings
feesten ontvangen. In de bibliotheek
onderhield H M. zich geruime tijd
met Haar gasten. De eerste foto van
Koningin Juliana in een officiële
functie na Haar troonsbestijging.
V.r.n.l.: Koningin Juliana, de Sultan
van Assahan, de Sultan van Ternate
en de Sultane van Ternate.
De voormalige
Italiaanse koloniën
PARIJSE CONFERENTIE WAS
HET OVER ALLES ONEENS.
Het lot van de voormalige Ita
liaanse kolonieën liangt nog altijd
in de lucht, daar de Parijse viermo-
gendhedenconferentie vannacht is
uiteengegaan zonder dat het tot een
besluit kwam.
De Rus Visjinski is er weer in ge
slaagd op alle punten een onenig
heid te scheppen, welke tot een
mislukking van de conferentie heeft
geleid.
Zelfs over de vorm der onenig
heid, aldus Reuter, kon men het
niet eens worden en men debat
teerde lang erover of aan het hoofd
der notulen zou staan: „Notulen der
conferentie der vier ministers van
Buitenlandse Zaken". Visjinski bleef
volhouden, dat de conferentie niet
op het plan van een bespreking van
ministers stond.
Tenslotte kwam men overeen geen
gemeenschappelijke notulen op te
stellen. Iedere delegatie .zou haar
eigen notulen opstellen en kon zich
daarin voegen bij iedere andere de
legatie. In ieder geval zou er geen
ondertekening door de vier mo
gendheden plaats hebben. Voorts
zou er geen gemeenschappelijk com
muniqué voor de pers worden uit
gegeven. Iedere delegatie moest
hierin volgens haar eigen inzicht
handelen.
De Ver. Naties zullen nu.over het
lot der vroegere Italiaanse koloniën
moeten beslissen, maar men kon het
niet eens worden over de vorm',
waarin aan de V.N. zou worden
medegedeeld, dat men niet tot over
eenstemming was gekomen
Opgeruimde gezichten, maar
geen commentaar
Een koAAettje...
„Het gemeenschapsleven kan op den
duur slechts gezond blijven, wanneer
de mens zijn gebondenheid erkent
aan zedelijke normen".
^Pater dr. Angelinus
O. T.M. Cap.
België brengt,
eerherstel
Wij veroorloven ons uit de „Gel
derlander" over té nemen de volgen
de correspondentie uit Brussel. Ze is
typerend voor het feit, hoe beestach-,
tig de geldzucht de mens kan maken.
Even bezuiden Luik, tussen de eer
ste heuvels van de Ardennen, waren
ze in allerijl begraven na het Rund-
stedoffensief, die tienduizend jonge
Amerikanen en van het vriendelijke
torentje, van Neuville-en-Condroz
vormde 't kerkhof met zijn houten
kruisjes een vreemd patroon in het
gezapige glooiende landschap.
Velen van deze tienduizend v^aren
onbekend en afschuwelijk verminkt
opgenomen van d>- winterslagvelden
van 1944. -laar zij kregen de deur
waarder aan hun laatste rustplaats
Zoals dat te Margitten gebeurde
had het Amerikaanse leger in de oor
logsdagen van 19441945 te Neuville-
en-Condroz een terrein in bezit ge
nomen, waar een groot soldatenkerk-
hof werd aangelegd, met de bedoe
ling om de gesneuvelden die daar ter
aarde werden besteld later naar de
V. S. terug te brengen, met welke
laatste taak mei. momenteel ook be
zig is, zij het nog niet in Neuville en-
Condroz, doch wel op andere plaat-
Begrijpelijkerwijs heeft men zich
van Amerikaanse zijde toen niet bij
zonder bekommerd om al de forma
liteiten, die met een inbeslagneming
en onteigening gepaard gaan.
De „Graves Registration. Com
mand", die belast was met de zorg
voor de begrafenissen en de kerkho
ven zei aan de eigenaars der terrei
nen toe, dat men noodzakelijke for
maliteiten der onteigening later wel
zou afwikkelen.
De zaak is nu zo, dat op het ogen
blik deze formaliteiten nog niet ge
heel zijn vervuld, doch geen der eige
naars maakte ddarover enig bezwaar,
en sommigen deden zelfs vrijwillig
afstand van hun grond.
De Deurwaarder.
Behalve de lieden, die de grond van
het kerkhof te Neuville-en-Condroz
in bezit hadden. Zij zonden dezer da
gen een deurwaarde'r naar de afde
ling van de „Graves Registration
Command" die het kerkhof te Neu
ville beheert! E: deze overhandigde
aan de Amerikaanse autoriteiten oen
deurwaardersexploit
Wanneer men de strakke zakelijke
tekst daarvan leest, kan men zich het
eerste ogenblik bijna niet de ongelo
felijke bruuth.id en gevoelloosheid
van deze individuen realiseren.
Die tekst luidt namelijk:
„Ik ondergetekende.... deurwaar
der, heb de „American Graves Regi
stration Commanc. aangemaand om
het nader genoemd terrein te Neu
ville-en-Condroz binnen acht dagen
te verlaten met alles wat zij daar
hebben gebracht".
En dat „alles wat zij hebben ge
bracht" zijn de lijken vah tiendui
zend jonge Amerikanen.
Maar de dessous van deze kwestie
zijn nog schandaliger aangezien de
z.g. eigenaars twee duistere grond-
maatschapp;jen zijn, die op het ogen
blik dat het kerkhof te Neuville werd
aangelegd, daar geen korrel grond
bezaten, doch die terreinen hebben
opgekocht via stromannen, om er bij
de officiële onteigening behoorlijk op
te verdienen. Eer. beestachtiger spe
culatie kan men zich nauwelijks in
denken.
STEUNT KABINET QUEUILLE.
De Franse Nationale Vergadering
heeft met 335 tegen 225 stemmen
haar insterrttnjng betuigd met de
nieuwe regering van Henri Queuille.
pRANK ROBERTS, BEDELL SMITH EN CHATAIGNEAU, de drie
Westelijke afgezanten te Moskou voor de Berlijnse kwestie, zijn gis
teren na meer dan twee weken weer op het Kremlin geweest. Z,e hebben
niet met Stalin, doch alleen mét Molotof gesproken. Het bezoek
duurde korter dan alle vorigen (n.l. een uur). De Amerikaanse ambas
sadeur Bedell Smith verklaarde na afloop als gewoonlijk: „Geen com
mentaar".
EEN SFEER VAN RUST EN
VREDE.
Toch. heeft*dit bezoek de indruk
gewekt, dat het er niet zó slecht
voor staat. Na afloop van de con
ferentie zagen de afgezanten ér op
geruimder uit dan na vorige verga
deringen op het Kremlin. Voorts
hserste er een atmosfeer van rust
en 'vrede in alle drie de ambassades
van de Westelijke mogendheden, in
tegenstelling tot de koortsachtige
bedrijvigheid, die fTa afloop van de
meeste vroegere bijeenkomsten op
het Krerr.'lin heerste. Dit schijnt er
op te wijzen, dat er niet veel be
sproken is tussen de Westelijke af
gezanten en Molotof.
zijn geoefend en in staat zijn om re-
cruten op te leiden, in geval van
een „plotselinge gebeurtenis".
De mogelijkheden tot opleiding
zullen in» leger, vloot en luchtmacht
moeten worden uitgebreid.
Men zal het parlement om meer
geld voor de grotere strijdkrachten
verzoeken.
Deze defensie-maatregelen worden
door het kabinet beschouwd als een
voorzorg in geval van een moeilijke
internationale situatie. Indien die
beter wordt, kunnen de noodmaat
regelen op elk gewenst ogenblik
worden ingetrokken.
POLITIEKE ARRESTATIES IN
SOWJET-SECTOR.
De zaak lukte echter niet, zoals zij
dat haddei- gedacht en vandaar hun
dreigement met de deurwaarder.
Intussen heeft deze kwestie de al
gemene verontwaardiging in België
gewekt.
De regering heeft geëist, dat de spe
culanten hun excuses zouden maken
aan de Amerikanen, doch dat hebben
zij geweigerd.
Het geval wordt nu overigens on
derzocht en als eerherstel tegenover
de gesneu elden is er voor Zondag 19
September een grote herdenkings
plechtigheid georganiseerd, waaraan
de ministers van binnenlandse zaken
en oorlog deelnemen, alsmede afde
lingen van het Belgische leger.
De inval in
Hyderabad
MORGEN BIJEENKOMST
VEILIGHEIDSRAAD.
Om de kwestie van Hyderabad te
bespreken zal de Veiligheidsraad op
Donderdag 16 September in buiten
gewone vergadering bijeenkomen.
In gezaghebbende kringen te
Poona wordt verondersteld, dat de
twee voornaamste spitsen van het
Indische leger, dat op 5plaatsen
Hyderabad is binnengerukt, binnen
zes dagen rondom Secoenderabad,
het voornaamste doel, zich kunnen
verenigen.' Op het ogenblik zijn de
ze spitsen minder dan 250 K.M. van
elkaar verwijderd. De ene colonne
is 120 K-M. in Oostelijke richting
van Sjolapoer (Bombay) naar Raja-
soer (160 K.M. van de hoofdstad
Hyderabad) opgerukt, terwijl de
andere colonnen uit Bezwada (Ma
dras) naar het Noordwesten is ge
trokken tot de buitenwijken van het
belangrijke wegenknooppunt Soe-
rijapet, ongéveer 100 K.M. van
Secoenderabad. Deze colonnes elk
zijn meer dan 150 K.M. opgerukt in
Hyderabad.
Herdenking van gevallen militairen
in Indonesië. Op een bijeenkomst
van onlangs uit Indonesië gerepa
trieerde militairen in de Ridderzaal
te 's-Gravenhage werden de geval
lenen plechtig herdacht. Na een rede
van de pl.v. burgemeester, wethou
der F. J. M. Feber (rechts), werden
onder het spelen van een koraal de
vlaggen halfstok gestreken.
ENGELAND NEEMT VOORZORGS
MAATREGELEN.
De Britse regering heeft gisteren
aangekondigd, dat iedereen, die op
het ogenblik in militaire dienst is,
drie maanden extra zal moeten die
nen. Verder kondigde zij aan dat de
Britse productie van jachtvliegtui
gen zal worden verdubbeld.
De ministers overwegen- op het
ogenblik voorstellen om de diensttijd
van nieuwe recruten tot achttien
maanden uit te breiden op het
ogenblik dienen zij twaalf maanden
en een aanzienlijk groter aantal
jonge mannen op te roepen.
De demobilisatie zal langzamer
geschieden, waardoor tegen het ein
de van het jaar nog tachtigduizend
mannen meer in de strijdkrachten
zullen zijn, dan het plan was. Zij
zullen dan twee jaar lang intensief
Na het incident
te. Berlijn
RECHT MOET RECHT BLIJVEN.
„De landelijke besturen van de S.
P. D., C. D. en L. D. P. en van de
„Onafhankelijke Vakvereniging" (U.
G. O.) hebben gistermiddag in het
Schöneberg-Rathaus te Berlijn een
vergadering gehouden, waarin werd
geprotesteerd tegen de veroordeling
van de vijf Duitsers, die na afloop
van de demonstratie van 9 Septem
ber tijdens de onlusten bij de Bran
denburger Tor waren gearresteerd en
door het militaire Sowpet-gerechts-
hof Maandag tot elk 25 jaar dwang
arbeid veroordeeld, zijn. De vergade
ring nam een resolutie aan, waarin
er tegen geprotesteerd werd, dat het
proces achter gesloten deuren plaats
vond, dat de beschuldigden „geen ge
legenheid werd geboden zich door een
Duitse verdediger te laten bijstaan"
en in het bijzonder tegen het feit,
dat tegen de beklaagden een zo hoge
straf werd Uitgesproken. De resolu
tie eindigt met de volgende woor
den: „Dit vonnis staat in zijn wille
keur naast vonnissen zoals het na-
tionaal-socialisme tegen politiek an
dersdenkenden placht te vellen. Wij
eisen een herziening in het open
baar onder medewerking van een
Duitse verdediger. Recht moet recht
blijven ook voor een overwonnen
volk."
De toestand in onze stad zo zei-
de o.a. burgemeester Friedensburg
is tot berstens toe gespannen gn het
ziet er'naar uit, dat wij de strijd om
vrijheid en recht straks zullen moe
ten voortzetten onder nog moeilijker
omstandigheden en zonder de steun,
die wij tót nu toe indirect door de
conferentie te Moskou mochten on-
dervindei#"
Polite-agenten van de Westelijke
sectoren, die- dienst doen in de buurt
van de grens van de Sowjet-sector
hebben* „speciale instructies" ontvan
gen, nadat een onbevestigend be
richt was binnen gekomen, dat „een
golf van politieke arrestaties" in de
Sowjet-sector te middernacht zou be
ginnen. Een Britse woordvoerder
verklaarde, dat in het bericht de mo
gelijkheid werd geopperd, dat de po
litie van de Sowjet-sector de grens
zou kunnen overschrijden bij het ach
tervolgen van verdachten, die zij zou
willen arresteren.
Hét gaat goed met
.Benelux
Gisteren had de Nederlandse Jaar
beurs ter gelegenheid van de twin
tigste keer, dat België aan de beurs
deelneemt, een „dag van Benelux"
georganiseerd. Een groot aantal
autoriteiten uit de drie landen ver
leende aan die dag een bijzonder
cachet.
Minister Van den Brink zei in een
toespraak, dat tot vóór de conferen
tie van Chateau d'Ardennes de T>and
tussen de landen van Benelux als
een soort van losse verkering kon
worden gekwalificeerd. Op Chateau
d'Ardennes volgde de officiële ver
loving, waarbij een termijn van an
derhalf jaar is vastgesteld ottt het
huwelijk de economische unie
mogelijk te maken.
Er zullen binnenkort door de Ne
derlandse Regering zeer belangrijke
mededelingen kunnen worden ge
daan. Daaruit zal dan blijken, dat
het de Regering volle ernst is met
de verwerkelijking van Benelux.
De grondslag ligt er en het doel
blijft: de economische unie.
De minister wees er verder op,
dat er niet in de eerste plaats op
eigen belangen moet worden gelet,
maar op die van de drie landen ge
zamenlijk.
Het is mogelijk een nog ruimer
standpunt in te nemen en de sa
menwerking van alle West-Euro-
pese landen krachtig na te streven.
CONGRES DER NOUVELLES
EQUIPES INTERNATIONALES.
Van 17 t/m 19 September a.s. zal
in het Kurhaus te Scheveningen een
congres gehouden worden der Nou-
velles Equipes Internqtionales, de in
ternationale organisatie van christe-
lijk-democralische partijen, groepe
ringen en persoonlijkheden in Euro
pa. Het onderwerp van dit congres
zal zijn: ..De organisatie van Europa".
Aan de hand van rapporten van Prof.
Veraart. Nederland, Prof. Catlin, En
geland en Minister Hurdes, Oosten
rijk, zullen resp. de economische, de
politieke en de culturele aspecten
van het vraagstuk besproken worden.
Aan dit congres, waarvan de orga
nisatie in handen ligt van de Katho
lieke Volkspartij, zullen vertegen
woordigers deelnemen uit Italië,
Zwitserland, Frankrijk, België, Oos
tenrijk, Duitsland, Engeland, alsme
de vertegenwoordigers van de vrije
Poolse en Tsjechische christelijke
partijen in ballingschap.
In verband met het steeds sterker
wordende streven naar een federale
organisatie van Europa, moet het van
het grootste belang geacht worden,
dat thans ook de christelijk-democra-
tische partijen en groeperingen zich
gezamenlijk op dit vraagstuk gaan
bezinnen, teneinde zoveel mogelyk
een gemeenschappelijke houding in
dit, voor Europa zo belangrijke pro
bleem, aan te nemen.
