S)e £eidóe(2oti/fca/rit
WIE WIND
ZAAIT.....
Queuille krijgt een ruime
meerderheid
Aan de chaos moet een eind komen
Toch weer een audiëntie
bij Stalin
Het conflict om
Hyderabad
Directeur: C. M. VAN HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: TH. WILMER.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT"
ZATERDAG 11 SEPTEMBER 1948
39ste JAARGANG No. 11489
GROTE KOELHUIS-
BRAND
TE AMSTERDAM
Bur. Papengracht 32, TeleE. Redactie 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn. 20935 - Abonnementsprijs f 0.30 p. w., 11.30 p. mnd„ f 3.90 p. kwart. Franco p. p. 4.65 - Advert.: 15 ct p. m.m. Telefoontjes 11.50
WIE WIND ZAAIT....
MAANDEN LANG worden wij nu
al in spanning gehouden door de
klucht, welke zich in en rondom Ber
lijn afspeelt. Het is een potsierlijke
klucht, maar {evens ergerlijk belache
lijk om te zien, hoe ernstige mannen
gedwongen worden om met elkaar
te kibbelen als kwajongens. Maar het
lachen vergaat ons, als wij beden
ken, dat wereldvrede en wereldwel
vaart de inzet zijn van dit roeke
loze spel.
Wat denken de Russen toch te win
nen met dit rukken en trekken, wrin
gen en dringen om de Westerse geal
lieerden uit Berlijn te krijgen? Zo zij
ooit gemeend hebben, dat zij de Ber-
lijners op hun hand konden krijgen,
moeten zij uit het gebeurde op Don
derdag j.l. toch wel geleerd hebben,
dat zij verder uit de .koers zijn dan
ooit. De massa-demonstratie bij de
Brandenburger Tor is het zuiverste
bewijs, hoe Berlijn over de Russische
bezetting denkt, en een massale ont
kenning van de communistische be
wering, dat alleen de communisten
de vertegenwoordigers van de wil en
het belang van de Berlijnse bevol
king zijn.
Toch zullen zij straks, wanneer zij
de Berlijnse gemeenteraad van zijn
functie vervallen zullen hebben ver
klaard en daar gaat het naar toe,
let maar eens op! beweren, dat
in die raad mannen zaten, welke
niet alleen onbekwaam waren voor
hun taak, maar ook het vertrouwen
van de Berlijnse bevolking niet be
zaten en de raadsleden, die dan wel
het vertrouwen van het volk zou
den bezitten, zullen merkwaardig
genoeg communisten en communis
tisch getinten zijn.
Aanleiding tot de demonstratie van
Donderdag waren juist de jongste
pogingen van de rode bezetters om
de gemeenteraad omver te manoeu
vreren. De methode, welke daarbij
gebruikt wordt, werkt feilloos. Ver
gadert de raad in de Russische
sector, waar het raadhuis ligt dan
worden de vergaderingen uiteenge
jaagd door rode demonstraties. Ver
gadert de raad in verband daarmee
niet, dan verzuimt hij zijn plicht.
Vergadert hij ergens anders, dan is
dat onwettig.
Tracht het gemeentebestuur zich
te beschermen door Westerse politie
mannen te requireren, dan wordt het
gebouw omsingeld en de politieman
nen worden ondanks een plechtig ge
geven vrijgeleide van generaal Koti-
kof gearresteerd.
Tegen *dat alles en tegen de hon-.
ger- en koude-kuur, welke de Ber-
lijners te wachten staat protesteer
den de woordvoerders tijdens de
massa-betoging, o.a. dr. Suhr, voor
zitter van de raad. Prompt luidt de
conclusie van het officiële Sovjet
blad „Tagliche Rundschau":
„In alle ernst moet de vraag gesteld
worden of een gemeentebestuur, dat
door zulke onverantwoordelijke per
sonen geleid wordt, nog langer geto
lereerd kan worden."
Hier komt de aap reeds uit de
mouw gluren.
Dat in zulk een sfeer de bespre
kingen tussen de vier militaire gou
verneurs van Duitsland, welke weer
op gang waren gebracht, stokken, is
te begrijpen. Van Amerikaanse zij
de heeft Marshall het dienstig ge
vonden, om eens even te herinneren
aan de vastberadenheid der V.S.. Hij
stelde zich volkomen achter de Ber
lijnse gemeenteraad, die zich „lo
venswaardig democratisch gedra
gen had". En Truman heeft deze ver
klaring van zijn minister van buiten
landse zaken nog eens extra relief
gegeven, door zich volkomen eens
gezind te verklaren.
Wie zal in deze zenuwenoorlog ten
slotte aan het langste eind trekken?
JJET BEELD, dat Frankrijk toont,
is al weinig beter dan dat van de
hopeloze verdeeldheid tussen de ex-
bondgenoten uit de wereld-oorlog.
Ook daar een verwarrende verdeeld
heid, in eigen boezem, met het ge
volg, dat het ene kabinet na het an
dere duikelt en men zich afvraagt,
of er wel een stabiele regering in
Frankrijk mogelijk is.
Er zijn in Frankrijk drie groepen
of groeperingen: op de rechtervleu
gel de Franse volksbeweging van ge
neraal de Gaulle, op de linkervleugel
de communisten, en tussen deze twee
uitersten in de z.g. troisième force,
de derde macht, een samengaan
van de overwegend katholieke M.
R.P. (de republikeinse volksbewe
ging), de socialisten en een aantal
kleinere partijen. Deze „derde
macht" heeft één zaak gemeen; allen
zijn tegen de Gaulle en tegen de com
munisten; maar met dit „tegen"
houdt de samenbindende kracht op.
Voor het overige is er slechts ver
deeldheid; een principiële tegenstel
ling, welke naar mate de economi
sche ei^ financiële toestand van
Frankrijk met de dag in steeds snel
ler tempo slechter werd, steeds scher
per vormen aannam. En op dit ogen
blik geworden is tot een conflict om
de geleide economie, dus een strijd
vóór of tegen het socialistische stel
sel.
Deze strijd wordt nog verscherpt
door de eisen der vakbeweging, wel
ke onder invloed der communisten
staat, en de dan hier dan daar uit
brekende stakingen.
In zulk een situatie is het begrij
pelijk, dat velen voelen voor een
nieuwe volksuitspraak in de vorm
Koningin Juliana in Baarn. H.M. I Op de grens van de gemeente, op de
Koningin Juliana is Donderdag - Koningin Emma-brug, werd H.M.
avond in Baarn aangekomen om zich welkom geheten door de burgemees-
naar het Paleis Soestdijk te begeven. I ter mr. F. J. van Beeck Calkoen.
^E FRANSE Nationale Vergadering heeft Henri Queuille gisteravond
met 351196 stemmen gerr/achtigd het premierschap te aanvaarden.
Vóór Queuille hebben gestemd: Soc ialisten, Volksrepublikeinen (katho
lieke M.Jt.P.), de meeste Radicalen, enige gematigde en conservatieven
en enkele Gaullistisdh-gezinden. Het merendeel der Gaullistisch-gezin-
den heeft zich van stemming ontho uden. Tegen stemden: de Commu
nisten en enkele Gaullistisch-gezind en.
QUEUILLE PROFITEERT VAN
REYNAUDS VOLMACHTEN.
Queuille verklaarde niet op staan
de voet een oplossing te zullen voor
stellen, maar zeide wel een ruim
gebruik te zullen maken van de vol
machten, die het parlement aan zijn
voorganger, Reynaud, had verstrekt.
Hij beloofde de staatsuitgaven te
beknotten, het bestuur der genatio
naliseerde industrieën te hervormen
en tegen 'het einde van het jaar 80
milliard franc te zullen zoeken.
De duurte-toeslag, toegestaan door
het derrrissionnaire kabinet-Schuman
(dat nimmer het vertrouwen van
de Kamer heeft gehad!) moet wel
worden gëhonoreerd, maar verder
zou zijn regering niet kunnen gaan.
„Onze economie", aldus Queuille,
„bestaat alleen dank zij de Ameri
kaanse hulp. Dit kan niet altijd
voortduren. Een verhoging van on
ze uitvoer is onontbeerlijk."
NIEUWE BOTSINGEN IN PARIJS.
Parijs is gistermiddag het toneel
geweest van nieuwe botsingen tus
sen de betogende stakers en politie.
EX-KONING FERDINAND VAN
BULGARIJE OVERLEDEN
Ex-koning Ferdinand van Bulgarije
is na een hartaanval op 87-jarige leef
tijd te Coburg overleden.
De begrafenis zal Maandag plaats
hebben. De gezondheid van ex-koning
Ferdinand was de laatste tijd slecht,
doch hij moest eerst de laatste paar
dagen het bed houden. Gisteren kon
hij in bed nog lezen
Prins Ferdinand van Saksc-n-Coburg
hertog van Saksen, volgde in 1887
prins Alexander van Battenburg op,
die in 1886 afstand had gedaan van
de troon.
In 1915 bracht hij zijn land aan de
zijde van Duitsland in de eerste we
reldoorlog. In October 1918 deed hij
afstand van de troon ten behoeve van
zijn zoon Boris. De rest van zijn le
vensjaren heeft hij teruggetrokken
doorgebracht op zijn kasteel te Co-
burg. Zelden heeft hij zijn kasteel
verlaten. De ex-koning ondernam nog
een enkele reis naar Brazilië en de
Congo om stof te vergaren voor zijn
boek over botanie en materiaal voor
zijn insecten-verzameling.
GODSDIENSTVRIJHEID IN
ROEMENIë WETTELIJK
„GELIQUIDEERD".
Ingevolge de wet op „de vrijheid
van alle godsdiensten in Roemenië",
welke te Boekarest is uitgevaardigd,
zal de katholieke geestelijkheid, als
mede die van andere geloofsbelijde
nissen, de eed van trouw aan de
Volksrepubliek moeten afleggen.
Het godsdienstonderricht komt on
der het toezicht van de Staat.
De benoemingen van geestelijken
zullen door de regering gecontroleerd
worden.
De betrekkingen van de Kerk in
Roemenië met het buitenland zullen
een strikt godsdienstig karakter moe
ten hebben en onderhouden moeten
worden uitsluitend via het Ministe
rie van Buitenlandse Zak'en.
van nieuwe verkiezingen, een eis van
de Gaulle, omdat hij er versterking
van zijn aanhang van verwacht.
Maar wat dan?
Een krachtiger regering of zelfs
dictatuur?
Voorlopig is Queuille nu weer in
het zadel. Men geeft zijn kabinet een
levensduur van twee maanden!
Arbeiders van fabrieken in de voor
steden en gemsente-ambtenaren en
-werklieden uit deze „rode gordel"
van Parijs, besloten na plaatselijke
protest-meetings op te trekken naar
het hart der stad. Met autobussen
werden uit het centrum politiever-
sterkingsn naar de bedreigde pun
ten gevoerd. Het kwam tot botsin
gen op de Boulevard Masséna, in
Montreuil, Aubervilliers, Vincennes,
Drancy en Colombes. In de binnen
stad van Parijs werd op verschei
dene punten mobiele politie gereed-
gehouden.
Om de onderhan
delingen weer op gang
te krijgen
NIEUWE VOORSTELLEN DER
C. v. G. D.?
Radio Djokjakarta meldt, dat de
leider der Belgische delegatie in de
Commissie van Goede Diensten, Ray
mond Herremans, thans nieuwe voor
stellen uitwerkt, die de Nederlands -
Republikeinse besprekingen weer op
gang kunnen helpen. Radio Djokja
karta voegt hieraan toe, dat volgens
politieke kringen in de republikeinse
hoofdstad, de voorstellen van de heer
Herremans „veel minder gunstig"
voor "de Republiek schijnen, dan die,
welke in Juni door de Australische en
Amerikaanse delegaties werden ge
daan.
Volgens de radio heeft de heer Her
remans zich eergisteren met presi
dent Soekarno en de eerste minister
Hatta onderhouden.
Ned. verliezen in Indië
De regering maakt bekend, dat
tot haar leedwezen in de afgelo
pen week de navolgende verlie
zen zijn gerapporteerd.
Kon. Landmacht:
Serg.-maj. instr. H. Bruyn. uit
Rotterdam. Gesneuveld 4 Sep
tember 1948.
Sold. B. Renzenbrink uit Hil
versum overleden t.g.v. oorlogs
verwonding. 4 Sept. 1948.
Sold. P. Verboom, uit Haas
trecht, gesneuveld 3 Sept. 1948.
Kon. Ned. Indische leger:
Geen verliezen ontvangen.
Kon. Marine:
Geen verliezen gerapporteerd.
EEN PLEBISCIET INZAKE DE
KONINGSKWESTIE?
De senaatscommissies voor jpstitie
en binnenlandse zaken te Brussel zul
len 21 September bijeenkomen om
het voorstel te onderzoeken betref
fende het houden van een plebisciet
over de koningskwestie.
J>E VERTEGENWOORDIGERS VAN Engeland, de Verenigde Staten en
Frankrijk zijn gisteren te Moskou na een onderbreking van gerui
me tijd weer bijeengekomen. De drie Westelijke regeringen overwegen
thans de vier-mogendhedenbesprekingen, die circa veertien dagen geleden
werden afgebroken, voort te zetten daar de vier militaire gouveneurs te
Berlijn niet tot resultaten zijn gekomen over de technische kwesties, die
Moskou naar hen heeft verwezen. Verwacht wordt, dat de drie Weste
lijke zaakgelastigden in de Sovjet-hoofdstad van hun regering instructie
krijgen opnieuw een onderhoud aan te vragen met de Russische leiders.
kenhuizen in de Westelijke sectoren
opgenomen in verband met de Schiet
partijen van Donderdag. Twee pev-
ronen konden ontslagen worden.
Twee der gewenden zijn inwoners
van de Sow jet-sector.
Dr. Benesj ten grave gedragen. De
tweede president van de Tspecho-Slo
waakse Republiek, dr. Edward Benesj
is te Praag ter aarde besteld. De stoet
onderweg van het Panthéon naar het
Nationale Theater. De baar, ge
plaatst op de affuit van een stuk ge
schut, begeleid door gewapende ar
beidersmilitie, met links naast de
baar president Gottwald. Achter de
kist mevrouw Benesj en mr. V. Be
nesj, broer van de overledene.
ZONDAG DEMONSTRATIE IN
SOWJETSECTOR
Volgens Tass, het officiële nieuws
bureau der Sotvjet-Unie, zullen dele
gaties uit Polen, Oostenrijk en Dene
marken Zondag deelnemen aan de
massabijeenkomst, die in de Lustgar-
ten, ongeveer 2 kilometer van de
grens der Britse sector van Berlijn,
als tegen-demonstratie tegen de anii-
communistisc ie demonstratie van
Donderdag gehouden zal worden.
Volgens een officiële Britse ver
klaring zijn twaalf Duitsers in zie-
In afwachting van de UNO-vergade-
ring. De schouwburgzaal van het
Paleis Chaillot in Parijs heeft een to
tale gedaanteverwisseling ondergaan
en is nu ingericht tot vergadergzaal
van de Algemene Zitting der Ver
enigde Naties. Zelfs de néon-lampen
boven de tafels der gedelegeerden
zijn aangebracht. Parijs is gereed om
de UNO te ontvangen.
TACHTIG JAAR K.A. TE ROME.
Vor het eerst sedert de oorlog zal
vanavond de St. Pieterskerk te Rome
in een zee van licht baden. Op het St.
Pietersplein wordt een middernachte
lijke H. Mis opgedragen ter gelegen
heid van de 80ste verjaardag der Ka
tholieke Actie.
De 250.000 jonge Katholieken, die
voor deze gelegenheid in de Italiaan
se hoofdstad zijn bijeengekomen, heb
ben gisteravond bij toortslicht een
plechtige Kruisweg afgelegd. Heden
avond zullen zij zich eveneens met
fakkels, naar het St. Pietersplein be
geven, om er de „heilige nacht" bij te
wonen en hulde te brengen aan de
Paus. De Gasperr en verscheidene mi
nisters zullen de plechtigheid bijwo
nen.
DREIGEND WAPENGEWELD.
Gisteren is een begin gemaakt met
de evacuatie per vliegtuig van de
ruim 600 blanken die in de onafhan
kelijke Voor-Indische staat Hydera
bad werken en wonen, naar de stad
Madras in Hindoestan. De spanning
tussen Hindoestan en Hyderabad is
dermate toegenomen, dat een inval
der Hindoe's wordt verwacht. India,
dat, zoals men weet, Hyderabad aan
alle kanten omsluit, wil een einde ma
ken aan het zelfbestuur van de Mo
hammedaanse Nizam en het wil zijn
land annexeren. De Nizam, die van
dictatuur en uitbuiting der Hindoe-
meerderheid in zijn land wordt be
schuldigd, is niet bereid aan dit ver
langen van de regering van Pandit
Nehroe te voldoen. Al enige tijd is te
voorzien geweest, dat India met ge
weld van wapenen zal trachten te
verkrijgen wat het met steeds hefti
ger geprikkelde nota's aan het adres
van de Nizam niet kon bereiken. Gis
teren was het bijna zo ver. De rege
ring van India heeft, naar Pandit
Nehroe op een persconferentie in New
Delhi heeft meegedeeld, besloten Se-
cunderabad, een voorstad ten Noor
den van de hoofdstad Hyderabad, te
bezetten. Het zal *zo mogelijk ge
schieden in minnelijk overleg met de
Nizam, zei India's minister-president
Maar zo nodig ook zonder, besloot
Nehroe.
Pakistan waarschuwt.
Minister-president Liaquat Ali
Khan van Pakistan heeft de regering
van India gewaarschuwd, dat een in
val in Hyderabad een algemeen Hin-
doe-Moslim-conflict tot gevolg zal
hebben. In Kasjmir, waar de troepen
van de beide Dominions nog steeds
strijd leveren, zijn de gevechten in
hevigheid toegenomen. Pakistan geeft
thans openlijk toe, dat zijn troepen de
Mohammedaanse guerilla's en de wil
de stammen uit het Noord-westen
steunen. Aan weerszijden van de
Pendsjaab-grens, waar de gemoederen
permanent zó verhit zijn, dat de
grond er uit buskruit lijkt te bestaan,
hebben de beide Dominions thans zo.
veel troepen samengetrokken, dat een
onbelangrijk incident voldoende kan
zijn voor 't ontketenen van een com
plete oorlog.
TIEN a TWAALFDUIZEND
TSJECHO-SLOWAAKSE
VLUCHTELINGEN.
De vroegere, Tsjecho-Slowaakse mi
nister van buitenlandse handel, dr.
Hubert Ripka, heeft te Parijs ver
klaard, dat politieke vertegenwoordi
gers van Tsjecho-Slowaakse vluchte
lingen, die na de omwenteling in Fe
bruari uitgeweken zijn, in de komen
de weken hoofdkwartieren te Londen,
Parijs en Washington zullen instel
len. Het aantal vluchtelingen in de
verschillende delen der wereld be
droeg tien tot twaalf duizend.
Ripka zeide. „Ons doel is alles wat
in onze macht ligt te geven voor
bevrijding van het Tsjecho-Slowaak-
se volk, waarvan de meerderheid ge
kant is tegen het communistische re
giem".
ONDERWIJS IN ALBANIë ONDER
SOVJETINVLOED.
De Opvoedkundige Sovjet in Alba
nië heeft besloten, dat de scholen in
dit land, dat tot nu toe tot de Joego
Slavische invloedsfeer behoorde, thans
een „waarlijk communistisch pro
gramma" zullen krijgen, gebaseerd
op de ondervindingen van het onder
wijs is de Sovjet-Unie.
De USSR heeft Albanië onderwijsma
teriaal, films en enkele bibliotheken
t ten geschenke gegeven.
STOFFELIJK OVERSCHOT VAN
BENESJ BIJGEZET.
Het was 11.15 uur toen het stoffelijk
overschot van Eduard Benesj giste
ren door vier vrienden van de over
ledene naar de grafkelder in het park
van de residentie van de president
gedragen werd.
Mevrouw Benesj stapte achter de
kist, een tuil rode rozen in de hand,
vergezeld van Vojta Benesj, broeder
van de president. De ministers, het
corps diplomatique, afgevaardigden
van de Tsjechische jeugd, de Sokols,
de oud-strijder-, de gemeenteraad
van Sézimovo Usti en van Tabor
stonden rondom de grafkelder.
Professor Bednar, van de theologi
sche faculteit, heeft een afscheidsrede
uitgesproken, waarna de godsdiensti
ge plechtigheid werd verricht door
mgr. Heran, aartsbisschop van Praag,
en door de bisschop van Budejovice.
Het gedeelte van de tuin te Sézi
movo Usti. waar het stoffelijk over
schot van Benesj is ter aarde besteld,
zal voortaan toegankelijk zijn voor het
publiek en een bedevaartsoord wor
den.
Sedert gisteren staan dp poorten
van het park op verzoek van mevr.
Benesj open en de menigte kan langs
het graf defileren,
ZUIVERINGSGOLF SPOELT OVER
HONGARIJE.
De zuiveringsgolf, die over de ver
schillende organisaties van Hongarije
gaat, van de arbeiderspartij tot aan
de Evangelische of Hervormde Kerk
toe, breidt zich thans uit tot de boe-
renverenigingen. De boerenvereni-
ging van de partij der kleine eige
naars is gisteren ontbonden. Bijge
volg heeft de voorzitter van de par
tij der kleine eigenaars, die minister
van landbouw is, de „democratische
leden der vereniging" uitgenodigd toe
te treden tot de nieuwe communis
tisch-gezinde eenheidsfederatie van
landbouwers, die pas is opgericht.
HOFFMAN WIL DE DUITSE
INDUSTRIE HELPEN.
Drie dagen nadat Groot-Britannië in
Washington te kennen had gegeven
dat het bezwaren heeft tegen beper
king van de ontmanteling van Duitse
industrieën, heeft Hoffman, de admi
nistrateur van het plan van Mashall,
zich uitgesproken voor beperking,
daar het instandhouden van verschei-'
dene Duitse fabrieken het plan van
Marshall ten goede zou komen. Be
halve Engeland had ook Frankrijk
zich tegen beperking van de ontman
teling verzet.
DE VULCANISCHE
UITBARSTINGEN OP EILAND
CAMIGUIN.
De Philippijnse autoriteiten voeren
het tempo op van de evacuatie van
het eiland Camiguin, waar, zoals ge
meld, een vulcaan reeds 10 dagen in
eruptie is. Gisteravond werd alle
schepen in de buurt tegrafisch ver
zocht hulp te bieden. De regerings-
vulcanoloog, Aarturo Alcaraz, ver
klaarde, dat asregens een „noodtoe
stand" hadden veroorzaakt. Philip
pijnse legervliegtuigen brengen voed
sel aan voor de bewoners van het ge
teisterde eiland. Het Rode Kruis treft
maatregelen vqor de verzorging van
duizenden vluchtelingen. Men neemt
aan, dat nog ongeveer 20.000 mensen
geëvacueerd moeten worden.
NIEUW FEUILLETON.
Wij beginnen heden met een
ieuw feuilleton. Een zeer boeien.
e roman van de bekende schrijf-
ter Agatha Christie.
Em ko-Vi&ttfe....
„Zelfs wanneer het gaat over
kwaad, dat wel bekend, zelfs publiek
is, moeten wij de voorkeur geven
aan zwijgen. Praat nooit over wat
een ander kwaad deed".
Henri de Greeve.