S)e £eidóe(2oti/fca/rit WIE WIND ZAAIT..... Queuille krijgt een ruime meerderheid Aan de chaos moet een eind komen Toch weer een audiëntie bij Stalin Het conflict om Hyderabad Directeur: C. M. VAN HAMERSVELD. Hoofdredacteur: TH. WILMER. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT" ZATERDAG 11 SEPTEMBER 1948 39ste JAARGANG No. 11489 GROTE KOELHUIS- BRAND TE AMSTERDAM Bur. Papengracht 32, TeleE. Redactie 20015, Adm. en Advert. 20826, Abonn. 20935 - Abonnementsprijs f 0.30 p. w., 11.30 p. mnd„ f 3.90 p. kwart. Franco p. p. 4.65 - Advert.: 15 ct p. m.m. Telefoontjes 11.50 WIE WIND ZAAIT.... MAANDEN LANG worden wij nu al in spanning gehouden door de klucht, welke zich in en rondom Ber lijn afspeelt. Het is een potsierlijke klucht, maar {evens ergerlijk belache lijk om te zien, hoe ernstige mannen gedwongen worden om met elkaar te kibbelen als kwajongens. Maar het lachen vergaat ons, als wij beden ken, dat wereldvrede en wereldwel vaart de inzet zijn van dit roeke loze spel. Wat denken de Russen toch te win nen met dit rukken en trekken, wrin gen en dringen om de Westerse geal lieerden uit Berlijn te krijgen? Zo zij ooit gemeend hebben, dat zij de Ber- lijners op hun hand konden krijgen, moeten zij uit het gebeurde op Don derdag j.l. toch wel geleerd hebben, dat zij verder uit de .koers zijn dan ooit. De massa-demonstratie bij de Brandenburger Tor is het zuiverste bewijs, hoe Berlijn over de Russische bezetting denkt, en een massale ont kenning van de communistische be wering, dat alleen de communisten de vertegenwoordigers van de wil en het belang van de Berlijnse bevol king zijn. Toch zullen zij straks, wanneer zij de Berlijnse gemeenteraad van zijn functie vervallen zullen hebben ver klaard en daar gaat het naar toe, let maar eens op! beweren, dat in die raad mannen zaten, welke niet alleen onbekwaam waren voor hun taak, maar ook het vertrouwen van de Berlijnse bevolking niet be zaten en de raadsleden, die dan wel het vertrouwen van het volk zou den bezitten, zullen merkwaardig genoeg communisten en communis tisch getinten zijn. Aanleiding tot de demonstratie van Donderdag waren juist de jongste pogingen van de rode bezetters om de gemeenteraad omver te manoeu vreren. De methode, welke daarbij gebruikt wordt, werkt feilloos. Ver gadert de raad in de Russische sector, waar het raadhuis ligt dan worden de vergaderingen uiteenge jaagd door rode demonstraties. Ver gadert de raad in verband daarmee niet, dan verzuimt hij zijn plicht. Vergadert hij ergens anders, dan is dat onwettig. Tracht het gemeentebestuur zich te beschermen door Westerse politie mannen te requireren, dan wordt het gebouw omsingeld en de politieman nen worden ondanks een plechtig ge geven vrijgeleide van generaal Koti- kof gearresteerd. Tegen *dat alles en tegen de hon-. ger- en koude-kuur, welke de Ber- lijners te wachten staat protesteer den de woordvoerders tijdens de massa-betoging, o.a. dr. Suhr, voor zitter van de raad. Prompt luidt de conclusie van het officiële Sovjet blad „Tagliche Rundschau": „In alle ernst moet de vraag gesteld worden of een gemeentebestuur, dat door zulke onverantwoordelijke per sonen geleid wordt, nog langer geto lereerd kan worden." Hier komt de aap reeds uit de mouw gluren. Dat in zulk een sfeer de bespre kingen tussen de vier militaire gou verneurs van Duitsland, welke weer op gang waren gebracht, stokken, is te begrijpen. Van Amerikaanse zij de heeft Marshall het dienstig ge vonden, om eens even te herinneren aan de vastberadenheid der V.S.. Hij stelde zich volkomen achter de Ber lijnse gemeenteraad, die zich „lo venswaardig democratisch gedra gen had". En Truman heeft deze ver klaring van zijn minister van buiten landse zaken nog eens extra relief gegeven, door zich volkomen eens gezind te verklaren. Wie zal in deze zenuwenoorlog ten slotte aan het langste eind trekken? JJET BEELD, dat Frankrijk toont, is al weinig beter dan dat van de hopeloze verdeeldheid tussen de ex- bondgenoten uit de wereld-oorlog. Ook daar een verwarrende verdeeld heid, in eigen boezem, met het ge volg, dat het ene kabinet na het an dere duikelt en men zich afvraagt, of er wel een stabiele regering in Frankrijk mogelijk is. Er zijn in Frankrijk drie groepen of groeperingen: op de rechtervleu gel de Franse volksbeweging van ge neraal de Gaulle, op de linkervleugel de communisten, en tussen deze twee uitersten in de z.g. troisième force, de derde macht, een samengaan van de overwegend katholieke M. R.P. (de republikeinse volksbewe ging), de socialisten en een aantal kleinere partijen. Deze „derde macht" heeft één zaak gemeen; allen zijn tegen de Gaulle en tegen de com munisten; maar met dit „tegen" houdt de samenbindende kracht op. Voor het overige is er slechts ver deeldheid; een principiële tegenstel ling, welke naar mate de economi sche ei^ financiële toestand van Frankrijk met de dag in steeds snel ler tempo slechter werd, steeds scher per vormen aannam. En op dit ogen blik geworden is tot een conflict om de geleide economie, dus een strijd vóór of tegen het socialistische stel sel. Deze strijd wordt nog verscherpt door de eisen der vakbeweging, wel ke onder invloed der communisten staat, en de dan hier dan daar uit brekende stakingen. In zulk een situatie is het begrij pelijk, dat velen voelen voor een nieuwe volksuitspraak in de vorm Koningin Juliana in Baarn. H.M. I Op de grens van de gemeente, op de Koningin Juliana is Donderdag - Koningin Emma-brug, werd H.M. avond in Baarn aangekomen om zich welkom geheten door de burgemees- naar het Paleis Soestdijk te begeven. I ter mr. F. J. van Beeck Calkoen. ^E FRANSE Nationale Vergadering heeft Henri Queuille gisteravond met 351196 stemmen gerr/achtigd het premierschap te aanvaarden. Vóór Queuille hebben gestemd: Soc ialisten, Volksrepublikeinen (katho lieke M.Jt.P.), de meeste Radicalen, enige gematigde en conservatieven en enkele Gaullistisdh-gezinden. Het merendeel der Gaullistisch-gezin- den heeft zich van stemming ontho uden. Tegen stemden: de Commu nisten en enkele Gaullistisch-gezind en. QUEUILLE PROFITEERT VAN REYNAUDS VOLMACHTEN. Queuille verklaarde niet op staan de voet een oplossing te zullen voor stellen, maar zeide wel een ruim gebruik te zullen maken van de vol machten, die het parlement aan zijn voorganger, Reynaud, had verstrekt. Hij beloofde de staatsuitgaven te beknotten, het bestuur der genatio naliseerde industrieën te hervormen en tegen 'het einde van het jaar 80 milliard franc te zullen zoeken. De duurte-toeslag, toegestaan door het derrrissionnaire kabinet-Schuman (dat nimmer het vertrouwen van de Kamer heeft gehad!) moet wel worden gëhonoreerd, maar verder zou zijn regering niet kunnen gaan. „Onze economie", aldus Queuille, „bestaat alleen dank zij de Ameri kaanse hulp. Dit kan niet altijd voortduren. Een verhoging van on ze uitvoer is onontbeerlijk." NIEUWE BOTSINGEN IN PARIJS. Parijs is gistermiddag het toneel geweest van nieuwe botsingen tus sen de betogende stakers en politie. EX-KONING FERDINAND VAN BULGARIJE OVERLEDEN Ex-koning Ferdinand van Bulgarije is na een hartaanval op 87-jarige leef tijd te Coburg overleden. De begrafenis zal Maandag plaats hebben. De gezondheid van ex-koning Ferdinand was de laatste tijd slecht, doch hij moest eerst de laatste paar dagen het bed houden. Gisteren kon hij in bed nog lezen Prins Ferdinand van Saksc-n-Coburg hertog van Saksen, volgde in 1887 prins Alexander van Battenburg op, die in 1886 afstand had gedaan van de troon. In 1915 bracht hij zijn land aan de zijde van Duitsland in de eerste we reldoorlog. In October 1918 deed hij afstand van de troon ten behoeve van zijn zoon Boris. De rest van zijn le vensjaren heeft hij teruggetrokken doorgebracht op zijn kasteel te Co- burg. Zelden heeft hij zijn kasteel verlaten. De ex-koning ondernam nog een enkele reis naar Brazilië en de Congo om stof te vergaren voor zijn boek over botanie en materiaal voor zijn insecten-verzameling. GODSDIENSTVRIJHEID IN ROEMENIë WETTELIJK „GELIQUIDEERD". Ingevolge de wet op „de vrijheid van alle godsdiensten in Roemenië", welke te Boekarest is uitgevaardigd, zal de katholieke geestelijkheid, als mede die van andere geloofsbelijde nissen, de eed van trouw aan de Volksrepubliek moeten afleggen. Het godsdienstonderricht komt on der het toezicht van de Staat. De benoemingen van geestelijken zullen door de regering gecontroleerd worden. De betrekkingen van de Kerk in Roemenië met het buitenland zullen een strikt godsdienstig karakter moe ten hebben en onderhouden moeten worden uitsluitend via het Ministe rie van Buitenlandse Zak'en. van nieuwe verkiezingen, een eis van de Gaulle, omdat hij er versterking van zijn aanhang van verwacht. Maar wat dan? Een krachtiger regering of zelfs dictatuur? Voorlopig is Queuille nu weer in het zadel. Men geeft zijn kabinet een levensduur van twee maanden! Arbeiders van fabrieken in de voor steden en gemsente-ambtenaren en -werklieden uit deze „rode gordel" van Parijs, besloten na plaatselijke protest-meetings op te trekken naar het hart der stad. Met autobussen werden uit het centrum politiever- sterkingsn naar de bedreigde pun ten gevoerd. Het kwam tot botsin gen op de Boulevard Masséna, in Montreuil, Aubervilliers, Vincennes, Drancy en Colombes. In de binnen stad van Parijs werd op verschei dene punten mobiele politie gereed- gehouden. Om de onderhan delingen weer op gang te krijgen NIEUWE VOORSTELLEN DER C. v. G. D.? Radio Djokjakarta meldt, dat de leider der Belgische delegatie in de Commissie van Goede Diensten, Ray mond Herremans, thans nieuwe voor stellen uitwerkt, die de Nederlands - Republikeinse besprekingen weer op gang kunnen helpen. Radio Djokja karta voegt hieraan toe, dat volgens politieke kringen in de republikeinse hoofdstad, de voorstellen van de heer Herremans „veel minder gunstig" voor "de Republiek schijnen, dan die, welke in Juni door de Australische en Amerikaanse delegaties werden ge daan. Volgens de radio heeft de heer Her remans zich eergisteren met presi dent Soekarno en de eerste minister Hatta onderhouden. Ned. verliezen in Indië De regering maakt bekend, dat tot haar leedwezen in de afgelo pen week de navolgende verlie zen zijn gerapporteerd. Kon. Landmacht: Serg.-maj. instr. H. Bruyn. uit Rotterdam. Gesneuveld 4 Sep tember 1948. Sold. B. Renzenbrink uit Hil versum overleden t.g.v. oorlogs verwonding. 4 Sept. 1948. Sold. P. Verboom, uit Haas trecht, gesneuveld 3 Sept. 1948. Kon. Ned. Indische leger: Geen verliezen ontvangen. Kon. Marine: Geen verliezen gerapporteerd. EEN PLEBISCIET INZAKE DE KONINGSKWESTIE? De senaatscommissies voor jpstitie en binnenlandse zaken te Brussel zul len 21 September bijeenkomen om het voorstel te onderzoeken betref fende het houden van een plebisciet over de koningskwestie. J>E VERTEGENWOORDIGERS VAN Engeland, de Verenigde Staten en Frankrijk zijn gisteren te Moskou na een onderbreking van gerui me tijd weer bijeengekomen. De drie Westelijke regeringen overwegen thans de vier-mogendhedenbesprekingen, die circa veertien dagen geleden werden afgebroken, voort te zetten daar de vier militaire gouveneurs te Berlijn niet tot resultaten zijn gekomen over de technische kwesties, die Moskou naar hen heeft verwezen. Verwacht wordt, dat de drie Weste lijke zaakgelastigden in de Sovjet-hoofdstad van hun regering instructie krijgen opnieuw een onderhoud aan te vragen met de Russische leiders. kenhuizen in de Westelijke sectoren opgenomen in verband met de Schiet partijen van Donderdag. Twee pev- ronen konden ontslagen worden. Twee der gewenden zijn inwoners van de Sow jet-sector. Dr. Benesj ten grave gedragen. De tweede president van de Tspecho-Slo waakse Republiek, dr. Edward Benesj is te Praag ter aarde besteld. De stoet onderweg van het Panthéon naar het Nationale Theater. De baar, ge plaatst op de affuit van een stuk ge schut, begeleid door gewapende ar beidersmilitie, met links naast de baar president Gottwald. Achter de kist mevrouw Benesj en mr. V. Be nesj, broer van de overledene. ZONDAG DEMONSTRATIE IN SOWJETSECTOR Volgens Tass, het officiële nieuws bureau der Sotvjet-Unie, zullen dele gaties uit Polen, Oostenrijk en Dene marken Zondag deelnemen aan de massabijeenkomst, die in de Lustgar- ten, ongeveer 2 kilometer van de grens der Britse sector van Berlijn, als tegen-demonstratie tegen de anii- communistisc ie demonstratie van Donderdag gehouden zal worden. Volgens een officiële Britse ver klaring zijn twaalf Duitsers in zie- In afwachting van de UNO-vergade- ring. De schouwburgzaal van het Paleis Chaillot in Parijs heeft een to tale gedaanteverwisseling ondergaan en is nu ingericht tot vergadergzaal van de Algemene Zitting der Ver enigde Naties. Zelfs de néon-lampen boven de tafels der gedelegeerden zijn aangebracht. Parijs is gereed om de UNO te ontvangen. TACHTIG JAAR K.A. TE ROME. Vor het eerst sedert de oorlog zal vanavond de St. Pieterskerk te Rome in een zee van licht baden. Op het St. Pietersplein wordt een middernachte lijke H. Mis opgedragen ter gelegen heid van de 80ste verjaardag der Ka tholieke Actie. De 250.000 jonge Katholieken, die voor deze gelegenheid in de Italiaan se hoofdstad zijn bijeengekomen, heb ben gisteravond bij toortslicht een plechtige Kruisweg afgelegd. Heden avond zullen zij zich eveneens met fakkels, naar het St. Pietersplein be geven, om er de „heilige nacht" bij te wonen en hulde te brengen aan de Paus. De Gasperr en verscheidene mi nisters zullen de plechtigheid bijwo nen. DREIGEND WAPENGEWELD. Gisteren is een begin gemaakt met de evacuatie per vliegtuig van de ruim 600 blanken die in de onafhan kelijke Voor-Indische staat Hydera bad werken en wonen, naar de stad Madras in Hindoestan. De spanning tussen Hindoestan en Hyderabad is dermate toegenomen, dat een inval der Hindoe's wordt verwacht. India, dat, zoals men weet, Hyderabad aan alle kanten omsluit, wil een einde ma ken aan het zelfbestuur van de Mo hammedaanse Nizam en het wil zijn land annexeren. De Nizam, die van dictatuur en uitbuiting der Hindoe- meerderheid in zijn land wordt be schuldigd, is niet bereid aan dit ver langen van de regering van Pandit Nehroe te voldoen. Al enige tijd is te voorzien geweest, dat India met ge weld van wapenen zal trachten te verkrijgen wat het met steeds hefti ger geprikkelde nota's aan het adres van de Nizam niet kon bereiken. Gis teren was het bijna zo ver. De rege ring van India heeft, naar Pandit Nehroe op een persconferentie in New Delhi heeft meegedeeld, besloten Se- cunderabad, een voorstad ten Noor den van de hoofdstad Hyderabad, te bezetten. Het zal *zo mogelijk ge schieden in minnelijk overleg met de Nizam, zei India's minister-president Maar zo nodig ook zonder, besloot Nehroe. Pakistan waarschuwt. Minister-president Liaquat Ali Khan van Pakistan heeft de regering van India gewaarschuwd, dat een in val in Hyderabad een algemeen Hin- doe-Moslim-conflict tot gevolg zal hebben. In Kasjmir, waar de troepen van de beide Dominions nog steeds strijd leveren, zijn de gevechten in hevigheid toegenomen. Pakistan geeft thans openlijk toe, dat zijn troepen de Mohammedaanse guerilla's en de wil de stammen uit het Noord-westen steunen. Aan weerszijden van de Pendsjaab-grens, waar de gemoederen permanent zó verhit zijn, dat de grond er uit buskruit lijkt te bestaan, hebben de beide Dominions thans zo. veel troepen samengetrokken, dat een onbelangrijk incident voldoende kan zijn voor 't ontketenen van een com plete oorlog. TIEN a TWAALFDUIZEND TSJECHO-SLOWAAKSE VLUCHTELINGEN. De vroegere, Tsjecho-Slowaakse mi nister van buitenlandse handel, dr. Hubert Ripka, heeft te Parijs ver klaard, dat politieke vertegenwoordi gers van Tsjecho-Slowaakse vluchte lingen, die na de omwenteling in Fe bruari uitgeweken zijn, in de komen de weken hoofdkwartieren te Londen, Parijs en Washington zullen instel len. Het aantal vluchtelingen in de verschillende delen der wereld be droeg tien tot twaalf duizend. Ripka zeide. „Ons doel is alles wat in onze macht ligt te geven voor bevrijding van het Tsjecho-Slowaak- se volk, waarvan de meerderheid ge kant is tegen het communistische re giem". ONDERWIJS IN ALBANIë ONDER SOVJETINVLOED. De Opvoedkundige Sovjet in Alba nië heeft besloten, dat de scholen in dit land, dat tot nu toe tot de Joego Slavische invloedsfeer behoorde, thans een „waarlijk communistisch pro gramma" zullen krijgen, gebaseerd op de ondervindingen van het onder wijs is de Sovjet-Unie. De USSR heeft Albanië onderwijsma teriaal, films en enkele bibliotheken t ten geschenke gegeven. STOFFELIJK OVERSCHOT VAN BENESJ BIJGEZET. Het was 11.15 uur toen het stoffelijk overschot van Eduard Benesj giste ren door vier vrienden van de over ledene naar de grafkelder in het park van de residentie van de president gedragen werd. Mevrouw Benesj stapte achter de kist, een tuil rode rozen in de hand, vergezeld van Vojta Benesj, broeder van de president. De ministers, het corps diplomatique, afgevaardigden van de Tsjechische jeugd, de Sokols, de oud-strijder-, de gemeenteraad van Sézimovo Usti en van Tabor stonden rondom de grafkelder. Professor Bednar, van de theologi sche faculteit, heeft een afscheidsrede uitgesproken, waarna de godsdiensti ge plechtigheid werd verricht door mgr. Heran, aartsbisschop van Praag, en door de bisschop van Budejovice. Het gedeelte van de tuin te Sézi movo Usti. waar het stoffelijk over schot van Benesj is ter aarde besteld, zal voortaan toegankelijk zijn voor het publiek en een bedevaartsoord wor den. Sedert gisteren staan dp poorten van het park op verzoek van mevr. Benesj open en de menigte kan langs het graf defileren, ZUIVERINGSGOLF SPOELT OVER HONGARIJE. De zuiveringsgolf, die over de ver schillende organisaties van Hongarije gaat, van de arbeiderspartij tot aan de Evangelische of Hervormde Kerk toe, breidt zich thans uit tot de boe- renverenigingen. De boerenvereni- ging van de partij der kleine eige naars is gisteren ontbonden. Bijge volg heeft de voorzitter van de par tij der kleine eigenaars, die minister van landbouw is, de „democratische leden der vereniging" uitgenodigd toe te treden tot de nieuwe communis tisch-gezinde eenheidsfederatie van landbouwers, die pas is opgericht. HOFFMAN WIL DE DUITSE INDUSTRIE HELPEN. Drie dagen nadat Groot-Britannië in Washington te kennen had gegeven dat het bezwaren heeft tegen beper king van de ontmanteling van Duitse industrieën, heeft Hoffman, de admi nistrateur van het plan van Mashall, zich uitgesproken voor beperking, daar het instandhouden van verschei-' dene Duitse fabrieken het plan van Marshall ten goede zou komen. Be halve Engeland had ook Frankrijk zich tegen beperking van de ontman teling verzet. DE VULCANISCHE UITBARSTINGEN OP EILAND CAMIGUIN. De Philippijnse autoriteiten voeren het tempo op van de evacuatie van het eiland Camiguin, waar, zoals ge meld, een vulcaan reeds 10 dagen in eruptie is. Gisteravond werd alle schepen in de buurt tegrafisch ver zocht hulp te bieden. De regerings- vulcanoloog, Aarturo Alcaraz, ver klaarde, dat asregens een „noodtoe stand" hadden veroorzaakt. Philip pijnse legervliegtuigen brengen voed sel aan voor de bewoners van het ge teisterde eiland. Het Rode Kruis treft maatregelen vqor de verzorging van duizenden vluchtelingen. Men neemt aan, dat nog ongeveer 20.000 mensen geëvacueerd moeten worden. NIEUW FEUILLETON. Wij beginnen heden met een ieuw feuilleton. Een zeer boeien. e roman van de bekende schrijf- ter Agatha Christie. Em ko-Vi&ttfe.... „Zelfs wanneer het gaat over kwaad, dat wel bekend, zelfs publiek is, moeten wij de voorkeur geven aan zwijgen. Praat nooit over wat een ander kwaad deed". Henri de Greeve.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1948 | | pagina 1