3)e &2\dte(3oWiMnt De communisten beheersen Parijse rechtspraak Moskou zit achter z'n schapen aan Jnfuddiying, aan Ji.JÜ, JCaninyin Juiiana WOENSDAG 18 AUGUSTUS 1948 39ste JAARGANG No. 11470 Directeur: C. M. VAN HAMEESVELD. Hoofdredacteur: TH. WILMEE. KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN WAARIN OPGENOMEN „DE BURCHT" STEEDS GROTERE SPANNING RONDOM MOLOTOF Bur. Papengracht 32, Telef. Redactie 20015. Adm. en Advert. 20826, Abonn. 20935 - Abonnementsprijs f 030 p. w„ 11.30 p. mnd., 3.90 p. kwart. Franco p. p. t 4.65 - Advert.: 15 ct p. m.rn. Telefoontjes 1.50 Niet veel wijzer L klaring heeft ons niet veel wy- zer gemaakt. Minister Drees heeft niet meer ge zegd, dan hij kwijt wilde wezen. En wie zal hem dat euvel duiden? Waarom niet de heer v. Schaik minister-president? Ik heb het hem dringend gevraagd, aldus Drees, maar vanwege de omstandigheden wilde de heer van Schaik niet. Welke omstandigheden werd ons niet me degedeeld. Waarom de heer Gielen niet behou den als minister? Het niet opnieuw benoemen van een minister behoeft niet gebrek aan waardering te bete kenen. aldus ongeveer Drees. Neen, dat weten wij ook. Maar waarom dan wèl is Gielen vervangen door een andere katholiek. Ons blijft dwarszit ten de mogelijkheid, die onze collega de „Gelderlander" als een feit heeft neergeschreven (zie ons blad van gis teren), dat minister Gielen is wegge werkt door ambtenaren, naar wier zin hij te zelfstandig optrad; en dat zou werkelijk héél erg zijn! Wij zijn er na het antwoord van Drees niet wijzer op geworden. Waarom is rtir. v. Schaik als vice- president en minister zonder porte feuille benoemd? Het is zo'n be kwaam man met zulk 'n rijke erva ring en voor een minister zonder portefeuille is ook nog werk genoeg. Aldus de heer Drees, die ons toch nog maar laat raden, wat nu precies de positie van de heer v. Schaik is in het Kabinet. De vragenstellers zijn bij» de re plieken niet dieper op dit alles inge gaan. Wij kunnen ons niet voorstel len. dat ze bevredigd waren. Er zijn dringende bezigheden. Vandaag is men begonnen met de Grondwetsher ziening in tweede lezing. „His masters voice" tot in de rechtzaal EEN bijzondere correspondent van het Alg. Dagblad beschrijft hoe de rode penetratie tot in de gerechshoven van Parys is doorgedrongen. Frankrijk kent een jury-rechtspra ak, waarbij het „schuldig" of „on schuldig" wordt uitgespraoken dpor uit het volk aangewezen personen. In Parijs domineren evenwel de communistische juryleden en de uitspra ken zijn dientengevolge nogal gekleurd. Feitelijke „rechtspraak" is een farce geworden, daar de rode juryleden zich laten leiden dooi'instruc ties van een buitenlandse mogendheid. In brede kring is hierover on- j gerustheid ontstaan en met verbitte ring constateren de bladen, dat Frankrijk ook in dit opzicht op zijn kop staat. Communistische instantie benoemt jury-leden Het blad l'Epoque (rechts-katho- liek) noemt deze situatie het schan daal der schandalen. Het blad con stateert, dat de gerechtshoven sedert de bevrijding langzamerhand in communistische handen zijn geko men. Na de bevrijdirig kwamen in de jury's verzetslieden van allerlei po litieke richtingen. Men maakte zich toen in het geheel niet ongerust over een sterke communistische vertegen woordiging, daar de Fransman meen de, dat de bezetting de politieke par tijen bij elkaar zou hebben gébracht en de communisten zich in de eerste plaats als Fransen zouden gedragen. Over' het algemeen waren de jury leden mensen van goede wil, fat soenlijke lieden, beproefde patriot ten, doordrongen van het grote be- V Ondernemings raden IN België hebben Kamer en Senaat de wetsontwerpen betreffende de organisatie van het bedrijfsleven aangenomen. Er komt nu een Cen trale Raad voor het Bedrijfsleven, waaronder Bedrijfsraden staan, die advies uitbrengen. Van groot be lang is vervolgens de instelling van Ondernemingsraden op alle onder nemingen met tenminste 50 arbei ders. Die ondernemingsraden hebben een adviserende bevoegdheid. Natuur lijk niet de beslissende bevoegdheid van de helft plus één, zoals de Volks vertegenwoordiging. Waarom niet? Dat is duidelijk. Als in de Tweede Kamer door de helft plus één een voorstel wordt aangenomen, waarvan de Regering meent, dat het in 's lands belang funest is, dan behoeft zij dat niet uit te vceren: zij kan heengaan. Besluiten van een gemeenteraad kun nen b.v. door het dagelyks bestuur, dat ze moet uitvoeren, aan hoger gezag ter vernietiging worden voor gedragen. Het is duidelijk, dat in een onder neming aan de patroon geen beslui ten ter uitvoering kunnen worden opgedrongen, die naar zijn overtui ging slecht zijn, door de helft plus één; -hij kan niet de zaak sluiten of heengaan om een ander de uitvoe ring over te laten; hét zou ook te dwaas zijn, als hij in hoger beroep moest gaan bij een instantie buiten het bedrijf! Hierover moeten allen het eens zijn. Maar iets anders is het, als de ar beiders in een onderneming niets te zeggen hebben; als zij niet feitelijk worden beschouwd als medewerkers in een zaak, die daarom de hunne kan worden genoemd, omdat mede hun werk die zaak vormt. Die adviserende bevoegdheid moet echter zoals wij reeds eerder heb ben betoogd zo veel mogelijk om kleed zijn met waarborgen, dat ze ernstig wordt genomen; de advie zen van een ondernemingsraad zul len niet mogen worden afgewezen dan geargumenteerd. Het is trou wens klaarblijkelijk in het belang van een onderneming, dat de pa troon de adviezen, hem door een ondernemingsraad verstrekt, niet zo maar terzijde legt, maar zoveel mogelijk opvolgt al moet hij blij ven de verantwoordelijke leider. Dat ondernemingsraden niet zijn geboden voor ondernemingen met Montgomery vraagt vrijwilligers PERIODE VAN UITPUTTING, DIE VREDE HEET. Veldmaarschalk Viscount Montgo mery heeft gisteren in een rede ter gelegenheid van het feit, dat hij ere burger van Blackpoolwerd, gezegd, dat er thans op de wereld meer eer wapenstilstand heerste dan een vre de. „Het is eerder een periode van uitputting, die ten onrechte vrede wordt genoemd". Montgomery vroeg om aanmelding van 150.000 vrijwilligers, mannen en vrouwen, als reservist voor het En gelse territoriale leger. ,Dit leger is een vitale factor in ons stelsel van nationale verdediging en paraat heid", zei hij, „en paraatheid biedt in de moderne tijden de beste kans een oorlog te vermijden". De vrijwilligers werden gevraagd tegen het komende voorjaar, om te voorzien in de aanvullende behoef ten voor het jaar 1949. In 1950 zul len alle Britten na een jaar militie- plicht op 18-jarige leeftijd voor zes jaar ingedeeld worden bij het terri toriale leger. lang van hun taak, die aanvankelijk eerlijk probeeerden om onbevooroor deeld recht te spréken. Maar al spoedig bleek, dat de. communisten een afwijkend stand punt gingen innemen, nauwelijks luisterden naar getuigenverhoren of pleidooien en reeds tevoren hun oor deel hadden „geveld" op grond van de politieke gezindheid van de delin quent. Beschikte men over inlichtin gen, die wezen op een rode of rose politieke instelling, of op Moskovi- tische sympathieën, dan warén de rode juryleden mild. Bleek de be schuldigde anti-communistisch dan poogde men zonder acht te slaan op verzachtende omstandigheden het slachtoffer een trap te geven. Na tien minuten kon de advocaat tij dens de behandeling van dergelijke zaken al nauwkeurig vertellen, wel ke juryleden er communistisch wa ren. Reeds voor de bevrijding heeft de communistische partij de grondslag gelegd voor deze gevaarlijke pene tratie. Onmiddellijk na de bevrijding meldden de communisten zich aan als de partij der 75.000 gefusilleer- den. Aanvankelijk leek het volkomen duidelijk dat een aantal communis ten plaats zou moeten nemen in de jury's en iedere Fransman kon zich daar in principe mee verenigen. Thans hebben de communisten hun masker afgeworpen. Niet het Franse belang en het geweten spreken, maar het belang van de communistische partij en van Rusland. Vlootrevue op het Sneekermeer. I len gehouden. De Prinselijke familie woonde deze groofc=te zeilgebeur*e- Dinsdag was het hoogtepunt van de nis bij aan boord van haar jacht „Piet Sneeker zeilweek. Mede in verband Hein". Wij zien hier het prinselijk met het regeringsjubileum werd een jacht te midden van de honderden vlootrevue en het z.g. admiraal-zei- zeilvaartuigen. (Luchtfoto K.L.M.). DE DONAUCONFEIRENTIE. Het Russische plan voor het toe komstige statuut voor de scheepvaart op de Donau heeft Dinsdag zijn be slag gekregen. De conferentie wordt vandaag beëindigd met de onderte kening van het nieuwe ontwerp, waardoor volgens een Russische af gevaardigde „tevens het doodvon nis van de Conventie van 1921 wordt getekend". Verwacht wordt, dat de Weste lijke mogendheden hun handtekening nietzullen plaatsen, daar zij be zwaar maken tegen de bepalingen van het Russische ontwerp en beto gen dat de Conventie van 1921 nog steeds van kracht is. MAAR ZE WILLEN LIEVER DE VRIJHEID TIET ZWEEDSE minister-van buitenlandse zaken heeft de Sowjet- ambassade te Stockholm gewaarschuwd, dat zij een 19-jarige Russi sche musicienne, die weigert naar de Sowjet-Unie terug te keren, met rust moet laten. De naam van het meisje wordt geheim gehouden uit vrees voor represailles tegen haar vader, die in de Sowjet-Unie verblijft. Het, meisje zou verklaard hebben, dat Russische diplomaten alles in het werk stellen haar in de ambassade te lokken, ten einde haar van daar uit op transport te stellen. Volgens het Zweedse ministerie van ben", zo werd verklaard, „omdat buitenlandse zaken hebben de Russen haar vaderons dat herhaaldelijk heeft herhaaldelijk verzocht het meisje uit te leveren. De verzoeken zijn van de hand gewezen omdat het meisje wil blijven en Zweedse wil worden. Iemand van de Sowjet-ambassade zou zich met geweld toegang tot haar huis hebben verschaft. Hij werd ech ter verwijderd door een tuinman en een Zweeds legerofficier, die toeval lig voorbij kwamen. In een brief van de Russische am bassade stond: „Verlaat dit sjrinneweb en keer naar het vaderland en de vrijheid terug". In de enveloppe was ook een bundeltje Russische muziek gedaan en enkele nummers van het tijdschrift „Sowjet-nieuws". Het Zweedse ministerie van bui tenlandse zaken, dat verdere stap pen tegen de Sow jet-ambassade over weegt na kennisneming van een poli- tie-rapport, heeft de familie waarbij het meisje inwoont gewaarschuwd, dat zij haar 's avonds niet alleen moet laten uitgaan. Vanwege de Sow jet-ambassade te Stockholm is ontkend, dat pressie op het meisje werd uitgeoefend of dat getracht werd haar te ontvoeren. „Wij willen haar in de Sowjet-Unie heb- erzocht. Zijn vrouw is bij het beleg van Leningrad om het leven geko men. Hij voelt zich erg eenzaam en verlangt naar zyn enige dochter". Gissingen rond Moskou NOG ééN CONFERENTIE MET MOLOTOF? In aansluiting aan hetgeen reeds" gemeld is over het ceremonieel ter gelegen heid van de inhuldiging van H. M. Koningin Julia na kunnen thans de vol gende bijzonderheden wor den medegedeeld over het gebeuren op de morgen van de 6de September. Om 8 uur zullen 101 ka nonschoten, afgevuurd door onze oorlogsschepen, die dan op het IJ gemeerd liggen, de luidende kerk klokken en het spel van het carillon op de toren van het Paleis aankondi gen, dat de dag der inhul diging is aangebroken. Tegen 10 uur zullen de le den van de beide Kamers der Staten-Generaal zich desgewenst naar het Pa- ten treedt en onder de tra ditionele met vissersnetten overdekte pergola naar de kerk gaat, zal het muziek corps van de erewacht der studentencorpora, welke voor het paleis staat op- geseld, een couplet van het Wilhelmus spelen, térwij 1 door de erewacht de voor geschreven eerbewijzen worden gebracht. In de kerk. verdedigen en bewaren; dat ik de algemene en bij zondere vrijheid en de rechten van al mijne on derdanen zal beschermen, en tot in standhouding van de algemene en bijzondere welvaart alle middelen zal aanwenden, welke de wet ten te mijner beschikking stellen, zoals een goed Ko ning schuldig is te doen. Zo waarlijk helpe mij God Almachtig." leden staande voor hun stoel, de woorden: „Zo waarlfjk helpe mij God Almachtig" of: „Dat be loof' ik". Wanneer allen de eed of belofte afgelegd hebben, verkondigt de oudste ko ning van wapenen, rechts van de troon, de scepter zwaaiend, met krachtige stem: „Hare Majesteit ko ningin Juliana is ingehul digd", driemaal gevolgd Wanneer de vorstin het kerkgebouw betreedt, pre ludeert het orgel het Wil helmus. De commissie van ontvangt begeleidt Ko ningin Juliana en prins eedsaflegging wordt door een „Leve de Ko- door de aanwezigen staan- ningin". de aangehoord. De herauten van wape- Nadat de Konipgin hare nen begeven zich met hun zetel weer heeft ingeno- trompetters buiten het men en een ieder dit voor- kerkgebouw, de trompet beeld heeft gevolgd, houdt ters openen de ban, waar na de oudste heraut van wapenen uitroept: „Hare Majesteit koningin Julia- om vandaar SToeufcor". Binnen de stad Amsterdam door een driewerf „Leve tege naar de Nieuwe Kerk J te gaan. Kort daarna, tus sen 10 en 10.30 uur, volgen langs de zelfde weg de, Bernhard naar het troon- minder dan 50 arbeiders moet hier- groep van leden van de platform en terwijl vorstin door worden verklaard, dat veron dersteld mag worden dat daar dat onderlinge beraad, die gemeenschaps zin ook zonder wettelijke dwang zal worden geschapen. En als het zonder dwang gaat des te beter. GEEN BRIEMANSCHAP NAAR INDIë. Gisterochtend is de heer Neher, gedelegeerde van het opperbestuur in Indonesië, naar Batavia vertrok ken. Voor zijn vertrek vroeg een redacteur van het A.N.P. hem of de berichten, als zouden de heren Beel en 's Jacob naar Indonesië gaan juist zijn. De heer Neher ant woordde, dat hiervan nog niets be kend is. Hy kon ook niet zeggen, wanneer dr. Van Mook zijn am'bt zal neerleggen. In ieder geval, zo voegde hij er aan toe, zal geen drie manschap in zijn plaats worden benoemd. De practijk heeft geleerd dat het bestuur moeilijk door een driemanschap ter hand kan worden genomen. Raad van State, de groep- en haar gemaal hun plaat delegaties van Overzeese s®1} innemen en het gevolg Gebiedsdelen en de groep Ministers. Tenslotte wor den tegen 11 uur de Moe der van de nieuwe vorstin met de oudste twee prin- zich achter en aan weers zijden van hen schaart, wordt ons volkslied over genomen door het Amster damse Toonkunstkoor, dat sesjes en prinses Armgard zich onder leiding verwacht. Intussen is het kerkgebouw na voor lezing van het Kon. Be sluit, waarin de volksver tegenwoordiging is bijeen geroepen tot een openbare en verenigde vergadering, de commissie benoemd, welke Hare Majesteit aan' de deur der kerk zal ont vangen en haar naar de troon zal geleiden. Om 11 ,uur zullen 35 sa luutschoten van de vloot aankondigen, dat het gro te moment is aangebroken. De klokken zullen beieren wanneer de vorstelijke Eduard van Beinum in de koorruimte zal hebben op gesteld. Drie coupletten van het Wilhelmus zullen door Toonkunst (dus zon der medezang van de an dere genodigden) ten ge hore worden gebracht. Hare Majesteit, gezeten zjjnde, spreekt een korte rede uit en verheft zich vervolgens van haar zetel om de eed op de Grondwet af te leggen: „Ik zweer aan het Nederlandse volk. dat ik de Grondwet steeds zal onderhouden en hand haven. Ik zweer dat ik de onafhankelijkheid en het stoet het paleis verlaat en Grondgebied van de, Staat als de Koningin naar bui- met al mijn vermogen zal de voorzitter van de Sta ten-Generaal, staande voor de troon, een korte toe spraak, waarna hij de vol gende plechtige verklaring aflegt, die vervolgens door hem en elk der leden, hoofd voor hoofd, beëdigd of bevestigd wordt: „Wij ontvangen en huldi gen, in naam van het Ne derlandse volk en krach tens de Grondwet, U als Koningin: wij zweren (be loven), dat wij Uwe on schendbaarheid en de rechten Uwer kroon zullen handhaven, wij zweren beloven alles te zullen doen wat goede en getrou we Staten-Generaal schul dig zyn te doen. Zo waar lijk helpe ons God Almach tig". („Dat beloven wy"). Na de woorden van de voorzitter leest de griffier der Eerste Kamer de na men der leden van beide Kamers af, naar de volg orde van de presentielijst. Eén voor één spreken de wordt de ban gesloten. Het zal dan omstreeks half een in de middag zijn. De stoet wordt weer gevormd en de herauten van wapenen nemen hun plaats aan het hoofd daarvan in. Uitge leide gedaan door dezelfde commissie verlaten konin gin en prins in deze stoet de kerk, terwijl het Toon kunstkoor Gez. 184 ,JDe Heer is mijn herder" inzet. De erewacht op de Dam bewijst opnieuw de eer bewijzen en nogmaals klinkt buiten een couplet van het Wilhelmus. Ten paleize teruggekeerd, begeven zich de herauten van wapenen met hun trompetters naar het bal- con om met trompetge schal de komst van H. M. aan te kondigen. En wan neer dan koningin Juliana en Bernhard, prins der Ne derlanden, het balcon be treden zullen hebben, la ten wij gaarne aan de fan Men gelooft in Sommige welinge lichte Westelijke kringen te Moskou, dat Molotof een uiterst belangrijke mededeling betreffende Duitsland heeft overhandigd aan de drie afge zanten van de Westelijke mogendhe den tijdens het onderhoud op het Kremlin van Maandagavond. De aard van de mededeling werd niet bekend gemaakt en de overhandi ging er van kan nog niet bevestigd worden door de naaste omgeving van de afgezanten. Gisteren heerste er een koortsach- tie bedrijvigheid op de ambassades der drie Westelijke mogendheden, met name de Britsé-' ambassade, waar typisten, deskundigen in Russi sche aangelegenheden, codebedien den en radio-personeel bezig waren I aan het uitvoerige rapport over de bijeenkomst, die drie-een en half uur duurde. In gezaghebende kringen te Mos kou is men van mening, dat er een redelijk goede kans bestaat, dat,men tot overeensteming komt. In genoemde kringen verwacht men vóór het einde van de week een beslissing. Donderdag of Vrijdag zou een nieuwe bespreking tussen Molotof en de afgezanten der Westelijke landen plaats hebben. DOODSTRAFFEN IN BEIEREN WORDEN NIET VOLTROKKEN. In Beieren is de doodstraf in het geheim afgeschaft. Dr. Joseph Mül- ler, de Beierse minister van justitie heeft onthuld, dat geen van de twin tig doodvonnissen, die sinds de oor log door Duitse gerechtshoven zijn uitgesproken is voltrokken. Het de partement van justitie heeft steeds geweigerd de vonnissen ten uitvoer te leggen. Jovanic doodgeschoten Volgens het Joegoslavische com munistische blad Borba" is de voormalige chef van de Joegoslavi sche generale staf, generaal Jovano- vic doodgeschoten bij een poging om naar Roemenië te vluchten. Zes da gen geleden zou Arsu Jovanovic in gezelschap van drie andere perso nen, onder voorwendsel van op wil- cfe zwijnen te jagen, getracht hebben de grens over te komen. Een grens- patrouillc merkte het gezelschap op en beval halt te houden. Een der Je- den van het gezelschap vuurde toen op de grenswachten, die het vuur be- anwoordden, aldus „Borba", waar door twee der jagers werden neer geschoten. Eén van hen werd door middel van de op hém gevonden pa pieren geïdenificeerd als Arsu Jo vanovic, de ander als Svedolik Arab- jak, een bedrijfsleider. Een kolonel, Vlado Dapevic, is er waarschijnlijk in geslaagd te ontsnappen. De "vierde man, generaal-majoor Brancko Peo- ricevic, werd aangehouden. Generaal Jovanovic fungeerde tij dens <de partisanenstrijd als stafchef van maarschalk Tito. Generaal Pe- tricevic was een bekend partisanen- leider. NIEUWS UIT IMDIE SPIONNAGECOMPLOT TE BANDOENG OPGEROLD. Volgens een mededeling van de dienst legercontacten heeft d« mili taire veiligheidsdienst in samenwer king met civiele politie een spionna- gecomplot opgerold op een militair bureau te Eandoeng.- Het was be kend, dat op dit bureau subversieve elementen werkten, die deel uitmaak ten van de „Field Preparation 88". Deze organisatie voert in verband met het toekomstige plebisciet on dermijnende propaganda volgens door Djok*5a aangegeven richtlijnen, aldus legercontacten. INDONESISCHE TERRORISTEN TER DOOD VEROORDEELD. In een te Tjiandjoer gehouden zit ting van het landgerecht Buitenzorg werd de zaak behandeld van de le den van „Bamboe Roetjing", welke bende zich ten doel stelde „handlan gers van de Nicamannen en de Ni- camannen zelf" af te maken. De ben de opereerde gedurende 1947 en be gin 1948 in het Tjiandjoerse. Over eenkomstig de eis werden de batal jonscommandant. Soetjipta, de twee de luitenant Satibi en de sectiecom mandant Oemang ter dood veroor deeld. De veroordeelden traden op als opdrachtgevers respectievelijk uitvoerders van talrijke moorden. FINSE GEHEIME POLITIE CONTROLEERDE DE PRESIDENT. Door een commissie van drie onaf hankelijke juridische deskundigen is een rapport opgesteld betreffende in breuken op de wet, welke door de geheime politie van de oud-minister van binnenlandse zaken, Leino (com munist) gepleegd zouden zijn. Vol gens het rapport had de geheime po litie 80.000 personen (een vijftigste van de Finse bevolking) onder haa^ toezicht. Zij beschikte over een sy steem om telefoongesprekken af te" luisteren. Men weet evenwel niet om welke personen het precies ging. Vol gens de Finse bladen zou de geheime politie o.m. de telefoongesprekken van de president der republiek en van de ministers hebben afgeluisterd. Volgens het rapport zijn verscheidene personen louter op vermoedens aan gehouden en is de politie voor poli tieke doeleinden van één partij ge bruikt. STAKENDE DOKTERS. De dokters in Chaurmon in Oost- Frankrijk, hebben aangekondigd in staking te gaan, tot hun belasting aanslagen verminderd zouden zijn. Alle spreekuren in de stad van 18 duizend zielen waren afgelast. Ern stige gevallen hadden echter de aan dacht. Wegennet om Dordrecht wordt ge moderniseerd. Over de hoofdweg DordrechtMoerdijk worden nabij eerstgenoemde stad een aantal nieu we viaducten en bruggen gebouwd, die het verkeer uit Dordrecht naar de snelweg zullen leiden. In verband met deze werkzaamheden is de rij- tasie van de lezer over hoc I baan ter plaatse door houten hekken de menigte op de Dam in twee delen gesplitst, waarboven daarop zal reageren. een nieuw viaduct wordt gebouwd. Een, kaAAettje. Wie zijn tong bewaart, bewaart zijn ziel. Boek der Spreuken.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1948 | | pagina 1